Կարծիքներ գրելու և ստանալու էթիկա

[Chuk]

Չուկ, կհիշեի հենց քո կողմից արված մի քանի բան, բայց հավես չկա:
Կարճ ու կոնկրետ.

Եթե գրականությունը ոչ մի կանոնի չի ենթարկվում, ապա վերևում մեջբերվածը գրականություն է:

Ես գիտեմ, որ դու հիշաչար ես (), այսուհանդերձ դու չես կարող հիշել իմ կողմից արված որևէ բան, որը հակասի իմ այս թեմայում ասածներին: Հակառակը՝ քեզ վերաբերվող, ես կարող եմ հիշել: Անգամ կարող եմ ցուցանել հենց էս թեմայում քո արած իրար հակասող մտքեր: Բայց խոսակցությունն անձնական հարթության բերելուց ոչ ես կշահեմ, ոչ դու կշահես, ոչ էլ տվյալ քննարկումը

Իսկ կանոնների մասին իմ ասածը, կարծում եմ, որ դու հասկացել ես: Դրան չառնչվող օրինակ բերելով մի՛ շեղի թեման:
Անիմաստ բառակույտը ստեղծագործություն չի, թեև կան նույնիսկ իրար հետևից թվեր շարողներ ու ասողներ, որ դա գրականություն է: Իմ ասածը դրա հետ առնչությու՞ն ուներ: Ինքդ էլ գիտես, որ ոչ:

Խոսքը գնում է այն մասին, որ չի կարելի օրինակ սահմանել, որ ստեղծագործության մեջ ծանր նկարագրություններ չպետք է լինեն: Կան լիքը ստեղծագործություններ առանց ծանր նկարագրությունների, ահագին էլ՝ ծանր նկարագրություններով: Չի կարելի սահմանել, թե ինչպիսի համեմատություններն են տեղին կամ անտեղի: Քո ներմուծած «պարազիտային համեմատություն» տերմինը չափից ավելի սուբյեկտիվ ընկալելի հասկացություն է՝ դա կանոնակարգելու համար: Ամեն մեկիս համար մի արտահայտությունը կարող է լինել «պարազիտային», մինչդեռ մյուսի համար՝ ընդունելի կամ տեղին:

[My World My Space]

ես չեմ հասկանում էս ինչ շունչ ա որոշների մոտ, այ մարդ դուրներդ չի գալիս հելեք մեղմ ասած գնացեք ձեր բանին, ո՞վ ա ձեզ ստիպում կարդալ, հետո էլ քննարկել թե ում ինչի համար ա դուր էկել ու հակադարձել դրանց:

Հայը էնքան ժամանակ պիտի էդ անտեր մրցանակները չստանա, մինչև գրել սովորի, այդ թվում` կարծիքներ, իսկ մի մասսա ընդհանրապես սպասում ա ինչ-որ մեկը ինչ-որ բան գրի, որ ցույց տա իրա գրական ճաշակը: Բաժնի անունը կարդացեք` ստեղծագործողի անկյուն, ու մի փորձեք համեմատել գրականություն բաժնի գրվածքների հետ:

Տնեց չի ժողովուրդ իրար փնովելով տեղ չենք հասնի....ցույց տվեք հայ մի մեծություն, որին ժամանակին կրունկի տակ չեն քցել.... ինչ ենք մենք սենց չմահավան

Եվ հետո հիշեք, որ նևրոզները և հոգեխանգարումներն առաջանում են ուրիշի թեկուզ շատ փոքր հաջողությունների համար ցավալուց: Առողջ ապրեք....


Հ.Գ. ԼեննաԳանցին մի լավ հումոր ունի. "Ինձնեն լավ օր գիտես, ըշտը դու էլ պադմե....."

[Rhayader]

Ես գիտեմ, որ դու հիշաչար ես (),

Հիշաչար չեմ: Պարզապես չար եմ: Ու լավ հիշողություն ունեմ: (c)

այսուհանդերձ դու չես կարող հիշել իմ կողմից արված որևէ բան, որը հակասի իմ այս թեմայում ասածներին: Հակառակը՝ քեզ վերաբերվող, ես կարող եմ հիշել: Անգամ կարող եմ ցուցանել հենց էս թեմայում քո արած իրար հակասող մտքեր: Բայց խոսակցությունն անձնական հարթության բերելուց ոչ ես կշահեմ, ոչ դու կշահես, ոչ էլ տվյալ քննարկումը

Հեքիմին հիշու՞մ ես:

Իսկ կանոնների մասին իմ ասածը, կարծում եմ, որ դու հասկացել ես: Դրան չառնչվող օրինակ բերելով մի՛ շեղի թեման:
Անիմաստ բառակույտը ստեղծագործություն չի, թեև կան նույնիսկ իրար հետևից թվեր շարողներ ու ասողներ, որ դա գրականություն է: Իմ ասածը դրա հետ առնչությու՞ն ուներ: Ինքդ էլ գիտես, որ ոչ:

Չուկ, դու նոր ցույց տվեցիր մի բան, որը գրականություն չի: Լրիվ համաձայն եմ, տառերի անկապ կամ նույնիսկ կապակցված շարքը գրականություն չի: Հետևաբար, կարելի է սահմանել, թե ինչ է գրականությունը, դրանից կհետևեն այն դասակարգող սահմանումներ ու կանոններ:

Խոսքը գնում է այն մասին, որ չի կարելի օրինակ սահմանել, որ ստեղծագործության մեջ ծանր նկարագրություններ չպետք է լինեն:

Գրականության մեջ ընդհանրապես չի կարելի արգելել գրական ու ոճային հնարքների կիրառումը: Կարծում եմ, դու էլ շատ լավ հասկացել ես, թե ինչի մասին եմ խոսում:
Բայց, ասենք, նշել, որ կլիշեն ԵՐԲԵՔ չի կարող լավ գրականության բնութագրիչ լինել, կարելի է: Կամ, որ նկարագրություններով ու շեղումներով ծանրաբեռնված աշխատանքը դժվար է հաճույքով կարդալ: Այլ կերպ ասած՝ երբ միավոր հիմնական սյուժեին բաժին է ընկնում միավոր կամ ավելի շեղում կամ նկարագրություն:
Հետո, ինչպես նշեց Ռուֆուսը, ստեղծագործությունից վերցրու ու հանիր բոլոր «տպավորիչ բառերը», ու տես՝ տակն ինչ է մնում:

Կան լիքը ստեղծագործություններ առանց ծանր նկարագրությունների, ահագին էլ՝ ծանր նկարագրություններով: Չի կարելի սահմանել, թե ինչպիսի համեմատություններն են տեղին կամ անտեղի: Քո ներմուծած «պարազիտային համեմատություն» տերմինը չափից ավելի սուբյեկտիվ ընկալելի հասկացություն է՝ դա կանոնակարգելու համար:

Համեմատությունը, որն արհեստականորեն դուրս է ցցվում ստեղծագործությունից, եթե ցցվելը կոնցեպտուալ չի: Համեմատություն՝ հանուն համեմատության:

Ամեն մեկիս համար մի արտահայտությունը կարող է լինել «պարազիտային», մինչդեռ մյուսի համար՝ ընդունելի կամ տեղին:

Այս կետի հետ ինչ-որ տեղ համաձայն եմ: Ինչ-որ տեղ էլ համաձայն չեմ: Որովհետև արտահայտության պարազիտ լինելն ավելի շատ գրելու ընկալումից է գալիս, ոչ թե կարդալու:
Այլ կերպ ասած, արտահայտությունը կարող է սխալմամբ ընկալվել որպես պարազիտային: Կամ էլ լինել պարազիտային, բայց կարդալիս իմաստավորում ստանալ ու դադարել ընկալվել որպես այդպիսին: Դրա համար էլ ես երբևէ չեմ գրում, ասենք, «այս արտահայտությունը պարազիտային է, ու Չուկը պարտավոր է դրա հետ համաձայնել»:

[Chuk]

Հեքիմին (ավելի ճիշտ իր փակված թեմաները) չէի հիշում: Հիշեցրիր: Սույն քննարկման հետ, սույն թեմայում իմ ասածների հետ դա բոլորովին առնչություն չունի: Նորից եմ առաջարկում թեման չշեղե՛լ:

Ստեղծագործության մեջի «Համեմատությունը, որն արհեստականորեն դուրս է ցցվում ստեղծագործությունից» հասկացությունը, նորից եմ կրկնում, ՍՈՒԲՅԵԿՏԻՎ է: Այլ հարց, որ կարող է դա մեծամասնության համար լինի արհեստական ու էդ դեպքում մեծամասնության կարծիքը համընկնում է: Բայց ստեղ էլի գործ ենք ունենում ստեղծագործության ընկալման, այլ ոչ թե բացարձակ արժեքի հետ:

Ինչպես ասել եմ, ես քո կարծիքի դեմ ոչինչ չունեմ: Համարում ես կեղծ՝ համարի: Քեզ ո՞վ ա արգելում: Ես իմ վերաբերմունքն եմ արտահայտել քո գնահատակին: Իրավունք չունե՞մ, մասնավորապես «կանոնակարգելուդ»: Այն ինչը դու գրել ես քո մոտեցումն է, քո ընկալումը, այլ ոչ թե ինչ-որ կանոն:

Բայց կարծես թե մենք արդեն քանի գրառում է, ինչ չենք խոսում բուն քննարկման թեմայից, Մալխասի պատմվածքից: Կարող ենք տեղափոխվել այս թեմա:

[Rhayader]

մի քանի անգամ փորձեցի կարդալ ու մի քանի անգամն էլ չստացվեց
շատ հիմնավորված կարծիք հայտնել դժվարանում եմ
ամեն դեպքում, չտրամադրեց կարդալուն, սկսած հենց վերնագրից
եթե դա լիներ օրագրային գրառում, կկարդացվեր երևի, բայց որպես պատմվածքի վերնագիր չէր ուտվում
սակայն, պետք է ասեմ, որ ես Դերենիկ Դեմիրճյան էլ չեմ կարողացել կարդալ, ոչ էլ Լև Տոլստոյ
ինչ խոսք, իրենք դեմքեր են, բայց` ոչ ինձ համար
օ~ աշխարհ, ամենայն ինչ սուբյեկտիվ է...

Լիլ, կարճ ասած՝ մեկը պիտի երեխային ծննդատնից վերցնելուց կամ արյուն հանձնի, կամ յոթ հազար դրամ տա: Արյուն տալուց վախենում ա, փողը չունի, մի հատ ընկեր ուներ, որ նախորդ անգամ օգնել էր՝ էն էլ սրտի հետ պրոբլեմներ ունի: Պատմվածքը հանգուցալուծվում ա նրանով, որ հերոսը շուստրիություն ա անում, ընթացքում բուժքրոջ ու բժշկի կոնտրաստից քիչ ա մնում օրիենտացիան փոխի, ազատվում ա առանց արյուն հանձնելու, շոկոլադն էլ տալիս ա չմակարդվող արյամբ մի հատ մարդու: Արանքում՝ տգդմ, տգդմ, տգդմ, տգդմ:

[ivy]

Շնորհակալությունների տեղն ու քանակն ինձ ստիպում ա մտածել, որ.
ա. ես գրականությունից բան չեմ հասկանում
բ. Ռայադերն էլ չի հասկանում
գ. ես գիտեմ, որ առաջին երկու կետերը հեռու են իրականությունից, հետևաբար՝ ասա ով ա գրառման հեղինակը, ասեմ ում շնորհակալություն կտաս դու
դ. ընդհանրապես կարևոր չի գրառումը, կարևորը դրա հեղինակն ա

մի քանի անգամ փորձեցի կարդալ ու մի քանի անգամն էլ չստացվեց
շատ հիմնավորված կարծիք հայտնել դժվարանում եմ
ամեն դեպքում, չտրամադրեց կարդալուն, սկսած հենց վերնագրից
եթե դա լիներ օրագրային գրառում, կկարդացվեր երևի, բայց որպես պատմվածքի վերնագիր չէր ուտվում
սակայն, պետք է ասեմ, որ ես Դերենիկ Դեմիրճյան էլ չեմ կարողացել կարդալ, ոչ էլ Լև Տոլստոյ
ինչ խոսք, իրենք դեմքեր են, բայց` ոչ ինձ համար
օ~ աշխարհ, ամենայն ինչ սուբյեկտիվ է...

Լիլ, ինձ մի քիչ տարօրինակ է թվում, որ մարդը, ով չի կարդացել էս ստեղծագործությունը (անկախ նրանից՝ դա լավն էր, թե վատը), էսքան հավեսով կարծիք է հայտնել դրա մասին՝ դեռ նրանց էլ, ովքեր կարդացել ու հավանել են՝ անճաշակ անվանելով (ենթատեքստում): Ես իհարկե հավատում եմ, որ դու «գրականությունից բան ես հասկանում» (թեև էդքան էլ լավ չեմ կողմնորոշվում, թե դա ինչ մի հատուկ արժանիք է), բայց մի բանի մասին կարծիք հայտնել առանց կարդալու՝ էն էլ սենց մի համարձակ տոնով ու համոզվածությամբ, առնվազն անտակտություն եմ համարում:
Ինչպես ընդունված է ասել վերջում, կներեք անկեղծության համար:

[impression]

Ռիպ, նախ երբ ասում եմ` փորձել եմ կարդալ ու չի ստացվել, էդ չի նշանակում, որ միջի ստորակետերն եմ հաշվել, քանակը դուր չի եկել, էլ չեմ կարդացել
էդ նշանակում ա գոնե մի կան երկու պարբերություն կարդացել եմ
եթե ԱՆԳԱՄ ոչ մի բառ կարդացած չլինեի, մենակ Ռայադերի առաջին քննադատությունն ու դրան հետևող պատասխանը բավական կլինեին, որ էլ չուզեի կարդալ
գրականությունից բան հասկանալը արժանիք չի, եթե չես զբաղվում գրականությամբ, իսկ եթե զբաղվում ես, ընդամենը որակ ա, որը պայմանավորում ա ամեն ինչ

էլի հարցեր կան?

[Chuk]

եթե ԱՆԳԱՄ ոչ մի բառ կարդացած չլինեի, մենակ Ռայադերի առաջին քննադատությունն ու դրան հետևող պատասխանը բավական կլինեին, որ էլ չուզեի կարդալ

Զիլ ա, Լիլ
Ես գիտեի, որ անձնական հարթության ա, բայց էս աստիճանի չէի պատկերացնում:

[impression]

դու զլացրիր, Չուկ, քո անձնական հարթություններն ես փորձում խցկել իմ գրառման մեջ
Ռայադերին ոնց վերաբերվելը կապ չունի, ուղղակի ինքը էս հարցում վստահելի կարծիք ունի ԻՆՁ համար /հենց դա էր անձնական հարթությունը, չէ?/

[Chuk]

ուղղակի ինքը էս հարցում վստահելի կարծիք ունի ԻՆՁ համար /հենց դա էր անձնական հարթությունը, չէ?/

Հա, հենց դա նկատի ունեմ:
Պարզաբանեմ:
Ռայադերի գրական ճաշակը իմ համար էլ բավական ուղենշային ա, մասնավորապես եթե ինքը դրական խոսի ինչ-որ մի գործի մասին, արդեն իսկ ուզում եմ կարդացած լինեմ:
Բայց որևէ մեկի, Ռայադերի կամ մեկ ուրիշի հավանելը չի կարող ասենք իմ համար միանշանակ ցուցիչ լինի լավ կամ վատ գործի:
Ու գիտես, էս թեմայում դրական կարծիք են արտահայտել նաև ոչ պակաս գրական ճաշակ ունեցողներ:
Ու իմ համար ուղղակի զարմանալի ա, որ ընդամենը էդ մի կարծիքով կարող ա կարծիք կազմել:

[impression]

Չուկ, մի հատ էլ կարդա, գրել եմ, որ չկարողացա կարդալ
էդ արդեն բավարար ցուցանիշ ա ինձ համար
եթե քեզ ուրախացնում ա նենց մտածելը, ոնց մտածում ես, ես միայն ուրախ եմ, որ դու ուրախ ես

նենց եք ատամներով պաշտպանում, ոնց որ կերանք
լավը չի, ասում եմ լավը չի, թող լավը լիներ կարդայի
իրավունք չկա ասելու, որ լավը չի, օրենք հանեք, սսկվենք

[impression]

Էլի մի մարդու գիտեմ, որ ճիշտ էսպես է գրում, ու որ կարդում էի, հա թվում էր՝ իր գրածներից է:

էս էն "համեմատություն հանուն համեմատության" օպերայից էր

[Chuk]

Չուկ, մի հատ էլ կարդա, գրել եմ, որ չկարողացա կարդալ
էդ արդեն բավարար ցուցանիշ ա ինձ համար
եթե քեզ ուրախացնում ա նենց մտածելը, ոնց մտածում ես, ես միայն ուրախ եմ, որ դու ուրախ ես

նենց եք ատամներով պաշտպանում, ոնց որ կերանք
լավը չի, ասում եմ լավը չի, թող լավը լիներ կարդայի
իրավունք չկա ասելու, որ լավը չի, օրենք հանեք, սսկվենք

Լիլ ջան, ես այ սրան էի արձագանքել.

եթե ԱՆԳԱՄ ոչ մի բառ կարդացած չլինեի, մենակ Ռայադերի առաջին քննադատությունն ու դրան հետևող պատասխանը բավական կլինեին, որ էլ չուզեի կարդալ

Այսինքն դու գրել ես, որ դա բավական ա: Եթե սխալ եմ հասկանում, կներես:

Իսկ քննադատել իհարկե կարող ես: Կարող եք: Կարող ենք: Պիտի քննադատենք: Եթե գրածներս կարդացել ես, նկատած կլինես, որ խոսել եմ ընդամենը գրականության մեջ կանոնակարգում մտցնելուն դեմ, մինչդեռ որևէ վերաբերմունքի, ստեղծագործության մասին կարծիքի դեմ բան չունեմ:

Ինքս էլ ըստ էության քննադատել եմ, գրելով, որ երկրորդ անգամ չէի կարդա

Բայց եթե ուշադիր լինենք, ապա թեմայում կնկատենք նաև ոչ նորմատիվային քննադատություն, չափ ու սահմաններն անցած, կոռեկտությունից դուրս

[ivy]

էս էն "համեմատություն հանուն համեմատության" օպերայից էր

Ես քո խորը մտքերը շատ չեմ հասկանում: Իմ անձնական ասոցիացիաների մասին եմ գրել... Էդ մարդը ակումբի հետ կապ չունի, թե չէ հաստատ կանվաների: Մեծ մարդ է, հիսունն անց:

[Ֆրեյա]

Ըստ ձեզ՝ երբ դպրոցում շարադրություն ենք գրում, ուսուցչուհին իրավունք չունի տակը կարմիր գծեր քաշի ու ասի, որ դա շարադասական սխալ ա, կամ իմաստային անճշտություն ա, կամ անհամապատասխան բառ, որովհետև շատ հնարավոր ա, որ էդ աշակերտի գրածը մի ուրիշ, յուրահատուկ գրելու ոճ ա, որը չի հասկանում 5-ի Ա-ի հայերենի դասատուն, բայց գուցե դա դուր գա 5-ի Գ-ի հայերենի դասատունի...

Հա, ժող, ճաշակները տարբեր են, բայց կան բաներ, որի "տակ գծեր կքաշի" ցանկացած հայոց լեզվի խելքը գլխին դասատու:
Ու վերջ:
Ինչքան ուզում եք ասեք, որ գրականությունը ազատություն ա, կան որոշակի գնահատման չափանիշներ...