Ես քեզ կարոտել եմ …
Ուսանողական խորհրդի նիստ էր գումարվելու և մի քանի անհաջող փորձերից հետո որոշել էի իմ մասնակցությունն ունենալ : Նախապես գիտեի որ գալու էր Լենան , ով մի քանի լուրջ տպվածքներ ուներ “Բարություն ” ամսագրում ` մարդ` ով խուսափում էր սեփական անունից ու հանդես գալիս միայն գրական կեղծանվամբ: Երբ նիստերի դահլիճի դուռը բացվեց, ես անմիջապես ճանաչեցի ուսանողական խորհրդի “ друг “ կեղծանվամբ նախագահին : Որեշեցի մոտենալ .
- Բարև ձեզ , -ասացի ես :
- Բարև ձեզ , -լսվեց ի պատասխան:
Հետո մի քանի գրկախառնումներ իմ աչքերի առաջ , իսկ ես կարծես անտեսնաելի գլխարկի տակ էի : Մի քանի լուռ րոպեների ընթացքում ճանաչեցի գրեթե բոլորին “Մենք ” թերթի էջերից , ու ասացի :
- Ես ներկայանամ , “иностранец “ :
- Օ , այդ դո՞ւ ես ,- ասաց Լենան ժպտալով ,- ես քեզ լրիվ այլ կերպ էի պատկերացրել : Իհարկե դու շատ ազնիվ տեսք ունես ,- իր իսկ ասածից շփոթված ասաց Լենան ,- բայց իմ պատկերացրածից շատ ես տարբեր :
Հետո նա սկսեց ներկայացնել մնացածներին . “ Սա Վանյա Իվանովն է , նա Վիկտոր Սիդորովը …“ : Մի երկուսին նույնիսկ ես ճանաչեցի .
- Դուք “друг” –ն եք , ուսանողական խորհրդի նախագահը :
- Այո , - ժպտալով պատասխանեց նա : Իսկ Վանյա Իվանովը նույնիսկ սրամտեց , թե մենք էլ նրա ընկերներն ենք , ինչը բառացիորեն հնչեց այսպես . “Он главный друг , а мы его друзя” : Ես ժպտացի ու ինձ թվաց , թե ամեն ինչ հարթվում է , սակայն երբ ինձ ներկայացրեցին Մարիա Ալեկսանդորովային և Կատյա Կիրեևային , ես հասկացա , որ ավելի հեշտությամբ կընդգրկվեմ “Գիտելիք” միջազգային կոմիտե , քան իրեն ազնվացեղ համարող , շատ անգամ հնչած Ալեկսանդորովա ազգանվամբ աղջկա “փակ” շրջապատ:
Մնացյալ մանրամասները ես հիշեցի միայն հաջորդ օրը , երբ գնացի այն բարձրահարկ շենքի մոտ , որտեղ մի ժամանակ ապրում էր իմ ամենաթանկ “գանձը” : Երբեկ չեմ մոռանա Լեբեդյանսկոյե փողոցում գտնվող բարձրահարկ շենքի տասերեքերորդ հարկի այն բնակարանը, որի փայտյա դռան վրա գրված էր “А.Э. Геворгян” . Հիշում եմ , երբ առաջին անգամ եկա ձեր տուն ծանոթանալու ծնողներիդ հետ , հայրդ խեթ նայեց ինձ ու ասաց . “ Դու գոնե գիտես , թե՞ ովքեր են եղել քո նախահայրերը …” , ինչից շփոթված մայրդ ասաց .“Տղաս նանայով թեյ կխմե՞ս , Հայաստանից է բերված “ : Ախ տիկին Գևորգյան , որքան ժամանակ է անցել այդ թեյից հետո , որքան եմ ես կարոտում ձեր պատրաստած աղանդերը , որին միայն մենք հայերս կարող ենք անվանել “Ալանի” , մեր դեղձի միջուկում ընկույզի ու շաքարավազի խառնուրդ , ինչը լրացվում է դարչինի նուրբ համով :
Ու երեկ սիրելիս , կանգնած այդ ձյան պես սառն ու քամու պես մարմինդ կտրող հայացների ներքո հասկացա, որ շատ քննարկված ժամանակը ոչինչ չի բուժում և ոչինչ մոռացության չի տալիս, նույնիսկ քո վարդագույն զգեստը , որի փեշին փոքրիկ ծաղիկ հիշեցնող ինչ-որ բան կար , ինչը հիմա կանվանվեր լավ ընտրված “աքսեսուար” ` փչացնելով քո անբիծ գեղեցկությունն ու շուրթերիդ պես վարդագույն ու գեղեցկությունդ կատարյալ դարձնող զգեստի հմայքը :
Գիտե՞ս ՝ հիմա ՝ երբ ձեր պատուհանից կախ եմ տեսնում մայրիկիդ մուգ շագանակագույն տնային հագուստը , որը դու նրան քաղաքավարիորեն կարգելեիր հագնել, պնդելով որ նրա նուրբ ու երիտասարդ դեմքին այդ մուգ գույնը չի սազում ՝ հասկացա , որ զգում եմ քո մեղեմ ու երբեկ վրավորելու միտում չունեցող քննադատության պակասը :
Հա , գիտե՞ս , երբ նայում էի Լենայի բարի , ցրտից մի քիչ կարմրած դեմքին , լայն ժպիտին , հիշեցի քո խոսքերը. “Լայն ժպտա , որ ամբողջ աշխարհը դա զգա ու ջերմանա, որ ներսիդ բարությունը փոխանցվի բոլորին , նույնիսկ ուսանողական հանրակացարանի տիկին Սվետլանաին”, ով աշխարհում ամենից շատ ատում էր մուգ մաշկով մարդկանց , ու ասում .”Сынок , был бы ты потемнее , я бы не здоpoвалась с тобой” : Ախ տիկին Սվետլանա , եթե իմանայիք , թե ինչքան հաճելի էին ինձ ձեր դժգոհությունները լսելը ու ինչեր կտայի հիմա , որ գեթ մի անգամ ասեիք. “Привет сынок , ты опять идеш на свидание с самой красивой армяанкой ? ”.
Այսքան խոսում եմ մոռանալով պատմել , թե ինչ եղավ երեկ , քանզի գիտեմ , որ եթե կողքիս լինեիր , ամբողջ ընթացքում ինձ կնայեիր կարմրած դեմքով , թացացած աչքերով ու մուզմունքից շփոթված ժպիտը շուրթիդ կասեիր . “Իսկ հետո՞ “ :
Իսկ հետո մեզ սկսեցին միանալ մյուս աղջիկներն ու տղաները , որոնց ես սիրով ներկայանում էի. “иностранец … ուրախ եմ … ես կարդացել եմ ձեր վերջին հոդվածը ընտանի կենդանիների մասին … այո իհարկե ձեր բարության սիստեմն ինձ դուր եկավ …” :
- Դուք Անդրեյն եք, օպտիկական ֆիզիկայի ամբիոնից , այնպես չէ ? :
- Այո , իսկ դո՞ւք , ներեցեք ես ձեզ կարծես չգիտեմ :
- Ես աստղագիտության ամբիոնից եմ , իսկ ձեր մասին պատմել է մեր դասախոսը , պր. Սեմյոնովը , նա հիացած է ձեր գիտելիքներով …: Նման խոսակցությունները հերթափոխում էին իրար ու թվում անվերջանալի, երբ զգացի “друг” –ի քննող հայացքը : Եթե միայն դու լինեիր կողքիս, գուցե ես չէի զգա այդ սուր դեմքի արտահայտությունը , որ ասես հրացանով ականջիս մեջ էր կրակում մի քանի իրար չկապվող արտահայտություններ . “Տեսնես չի՞ զգում , որ ավելորդ է …” , հետո մի քիչ փոփոխված , սակայն իրականում նույնի արձագանքը հանդիսացող մի քանիսը …
- Իսկ հետո ՞,-ես գլուխս վեր բարձրացրեցի :
- Բարև ձեզ տիկին Գևորգյան ,- ես այդպես էլ չսովորեցի դիմել նրան տիկին Վարդուհի , ինչպես նա էր նախընտրում ,- ներեցեք, ես անցնում էի այս կողմերով ու մի պահ միայն կանգ առա , սա… ,- ու ես դեռ խոսքս չէի ավարտել , երբ նա ասաց:
- Սպասիր որդիս , դու ինչ է չե՞ս ուզում բարձրանալ վերև , դա Աստղիկին դուր չէր գա … :
“Դա Աստղիկին դուր չէր գա …” : Ինչքան բաներ կան , որ քեզ դուր չէին գալիս , որովհետև դրանք վնասում էին ինձ , ու դու , միայն դու կարող էիր շոյել գլուխս ու ասել. - Իմ խենթ , իմ ոսկեծամ խենթ Արսեն , դու այնքան բարի ես ,- հետո կհամբուրեիր գլուխս ու քո տաք շուրթերի հպումից գլուխս կսկսեր այրվել , ինչն անմիջապես կհովանար այտերիցդ գլորվող երկու զույգ մարգարիտնեից :
- Վաղը երեկոյան ես ձեզ կայցելեմ տիկին Գևորգյան , ուզում եմ երկար ժամանակով գալ , որ կարողանամ պր. Գևորգյանի հետ շախմատ խաղալ ու խոսել գրականությունից, նա շատ հարցերում է իմ ուսուցիչը եղել, -ու կմնա,- ասացի վերջում ցածրաձայն ՝ այնպես ՝ որ նա չլսեր :
- Բարին ընդ քեզ, որդիս, զգույշ եղիր, դու ցրված ես երևում :
- Շնորհակալ եմ : Ցտեսություն :
-Մինչ վաղը, որդիս :
Երբ տուն վերադարձա , տիկին Սվետլանան հայտնեց , որ մայրս է զանգահարել , որպեսզի իմանա թե ինչպես եմ հանձնել քննությունս : Իմ բարի մայրիկ , դու երկու օր է , ինչ փորձում ես գտնել քո որդուն , որ կարողանաս հարցնել , թե արդյո՞ք ես լուրջ եմ վերաբերվել օտար լեզվի քննությանը , իսկ հիմա օտալ լեզուն կարևոր դեր ունի : Ես դուրս վազեցի փողոց ու առաջին իսկ հանդիպած հեռախոսային խցիկից զանգահարեցի տուն .
- Բարև մայրիկ , ինչպե՞ս ես : Ներիր , երեկ ուսանողական խորհրդի նիստ կար , ես ուշ վերադարձա , իսկ այսօր մի քանի գործեր ունեի խմբագրությունում …
- Բարև որդիս, դու երկու օր է ինչ հաց չե՞ս կերել ,- եղավ մորս առաջին հարցը , իսկ հարցերը նրա մոտ անվերջանալի էին :
- Ոչ մայրիկ , իհարկե կերել եմ ,- ստեցի ես ,- ուղղակի այօր հագեցած օր էր և ես մի փոքր հոգնել եմ , դրա համար էլ ձայնս քեզ տարօրինակ թվաց:
- Արսեն , չհամարձակվես խաբել մորդ ,- նեղացած ասաց աշխարիս ամենաքնքուշ կինը :
- Իմ խեղճ մայրիկ , դու կիլոմետրերի հետավորությունից ես զգում, թե երբ եմ ես սովում , երբ տխրում , երբ եմ քնում ու երբ արթնանում... ,- մտածեցի ես , սակայն ասացի ,- մայրիկ , դա կարոտն է , կանցնի , շուտով արձակուրդներ են և ես գալու եմ հայրենի գյուղ , գալու եմ ձեզ տեսնելու ,-ու չթողնելով որ նա խոսի , արագ ավելացրի, - ինչպե՞ս է առողջությունդ, ի՞սկ հայրիկի սիրտը , Անահիտը լա՞վ է սովորում , Գուրգեն պապիկենց տանն ամեն ի՞նչ կարգին է , պատմիր ամեն ինչ խնդրում եմ , ես ուզում եմ իմանալ:
- Բոլորս լավ ենք , քույրդ ասում է , որ այնքան պիտի կարդա , որ երբ գաս քեզ հետ բանավեճի մտնի տարբեր ստեղծագործությունների շուրջ: Խիստ չդատես նրան , նա հիանում է քեզնով : Հայրդ երեկ իրեն վատ էր զգում ..“ ,- ես լսում էի լուռ ու փորձում կուլ տալ արցունքներս , որ խեղդում էին կոկորդումս ,- շուտ վերադարձիր որդիս , նա քեզ շատ է կարոտել: Գուրգեն պապիկն էլ է քեզ կարոտել, նա ամեն օր հիշելով որդու կորուստը տանջվում է , ու ասում .”Եթե Արսենն այստեղ լիներ , գոնե կվիճեինք աստղերի ու համաստեղությունների անվանումների համար և ծերությանս օրերը արագ կանցնեին ու վերջապես կհեռանայի այս անիծյալ աշխարհից , ուր մահը գալիս է ծերունու դուռը թակում , սակայն վերցնում երիտասարդին …” - գիտես որդիս , նա իսկապես քո կարիքն ունի , մենք բոլորս քո կարիքն ունենք : Զանգիր նրանց էլ երբեմն , նրանք քո զանգի կարիքը շատ ունեն :
Հետո մայրս մի քանի անգամ հիշեցրեց , որ լավ սնվեմ , չմոռանամ գլխարկ հագնել , քանի որ Մոսկվայում սաստիկ ցուրտ է , իսկ երբ հրաժեշտ էինք տալիս , մայրս կիսաձայն ասաց .
- Որդիս , դու չասացիր , թե ինչո՞ւ էիր երեկ նիստի դահլիճի դռնից դեռ ներս չմտած դուրս փախել ու փողոցները չափչփել, մոռացել ես , ի՞նչ է , որ դա Աստղիկին դուր չէր գա…
Նա կախեց լսափողը ` ավելորդ անգամ իմ սուտը չլսելու համար , և ես այդպես էլ երբեկ չհամարձակվեցի հարցնել , թե նա ինչպես դա կռահեց : Չէ, նա գիտեր իր հիմար որդուն , որ ամեն հիմար պատրվակից թափառում էր փողոցներում ու հետո էլ դեռ մի քանի շաբաթ հիվանդ մնում “ընկաճախտ ” կոչվող եզակի հիվանդությամբ , որից դուրս գալուս համար անհրաժեշտ է լինում նամակ գրել քեզ ու հետո այրել այն քո շիրիմի մոտ …
Ես քեզ կարոտել եմ …
Մեջբերել
Re. Ես քեզ կարոտել եմ …
Կարոտը մարդկային ապրումներից ամենից անպտուղն է...
Vive L'Armenie-ի խոսքերից
վայելում են ձմեռն ու իրենց սերը 
շատ լավն էր առանց ավելորդությունների
Ընդհանուր մի տեսակ ռուսերենի զգացողություն կար կարդալու ժամանակ։ Այնպիսի տպավորություն էր, կարծես ռուսական գրականություն եմ կարդում, չգիտեմ ինչու... 
Բայց վրիպակներ էլ շատ կան։ Ինչևէ, սրանք արդեն տեխնիկական կողմերն են։ 
Դե, չհաշված որոշ լեզվական թերություններ, ինչի մասին արդեն ասացի։ 
Էջանիշներ