Սա իմ ամենասիրելի գրքերից է: Վերջերս հիշել էի, կարոտել: Ցանկացա նորից կարդալ, բայց որոշեցի, որ դա պարզապես կարդալ չի լինի, այլ՝ մաս-մաս ամբողջ վիպակը կհավաքեմ: Ձեզ հաճելի ընթերցում… Եթե հետաքրքրի, մեկ-մեկ գրեք, որ շարունակությանն եք սպասում, որպեսզի չլռվեմ:
Վերջում միայն կասեմ, թե ինչու եմ այդքան շատ այն սիրում:
Ինձ միշտ ձգում են այն վայրերը, ուր մի ժամանակ ապրել եմ. տները, շրջակայքը, փողոցները: Այսպես օրինակ. քաղաքի արևելյան մասի յոթանասունական փողոցներից մեկում կա մի մեծ տուն, ուր ես բնակվում էի պատերազմի սկզբում, երբ նոր միայն, առաջին անգամ Նյու Յորք եկա: Ունեի մի սենյակ հինումին իրերով լցված, կար այնտեղ բազմոց, կային նաև չորս իբր փափուկ աթոռ, թե բազկաթոռ, պատած այնպիսի ծածկող, քոր առաջացնող թունոտ կարմիր թավիշով, որ վրան նայելիս ակամա պատկերացնում ես շոգ օր՝ փափուկ վագոնում: Պատերը սոսնձաներկով ներկված էին ծխախոտագույն: Ամեն տեղ, նույնիսկ լողասենյակում կախված էին փորագրանկարներ՝ հռոմեական փլատակների, որ հնությունից ծածկվել էին բծերով: Սենյակի միակ պատուհանը նայում էր հրշեջ սանդուղքին: Եվ սակայն, այս ամենով հանդերձ, բավական էր ձեռքս տանեի գրպանս ու շոշափեի սենյակիս բանալին, տրամադրությունս լավանում էր, քանի որ, մռայլ լիներ, թե ինչ, դա իմ առաջին սենյակն էր, առաջին սեփական կացարանը, այնտեղ էին իմ գրքերը, բաժակի մեջ լցված մատիտները, որ ուզածդ պահին կարող էիր սրել, մի խոսքով այն ամենն, ինչ պետք էր, թվում էր ինձ, գրող դառնալու համար:
Այն օրերին մտքովս չէր էլ անցնում գրել Հոլլի Գոլայթլիի մասին և, հավանաբար, հիմա էլ չէի մտածի գրել, եթե չլիներ Ջո Բելլի հետ ունեցածս խոսակցությունը, որը նորից վերադարձրեց ինձ իմ հիշողություններին:
Հոլլի Գոլայթլին նույնպես սենյակ էր վարձում այն նույն հին տանը, ապրում էր իմ ներքևի բնակարանում: Իսկ Ջո Բելլը, նա բար ուներ Լեքսինգթոն ավենյուի անկյունում. հիմա էլ նա այդ բարի տերն է: Եվ ես ու Հոլլին օրական մի վեց-յոթ անգամ մտնում էինք բար՝ ոչ խմելու համար, ավելի ճիշտ՝ ոչ միայն խմելու համար, այլև հեռախոսով զանգահարելու. պատերազմի ժամանակ սեփական հեռախոս ունենալը դժվար բան էր: Եվ հետո, Ջո Բելլը սիրով էր կատարում հանձնարարություններ, և դա մեծ օգնություն էր, քանի որ Հոլլին միշտ էլ սարսափելի շատ հանձնարարություններ ուներ:
Այս ամենն, իհարկե, շատ հին պատմություն է. և մինչև անցյալ շաբաթվա մեր հանդիպումը Ջո Բելլին չէի տեսել մի քանի տարի: Ժամանակ առ ժամանակ զանգ էինք տալիս միմյանց, մեկ-մեկ էլ, երբ լինում էի մոտերքում, մտնում էի նրա բարը, սակայն մենք մտերիմներ չենք եղել: Մեզ կապում էր միայն մեր երկուսի բարեկամությունը Հոլլիի հետ: Ջո Բելլը ծանր բնավորության տեր մարդ է, նա ինքն էլ է դա ընդունում և բացատրում նրանով, որ ամուրի է ու դեռ ստամոքսի թթվայնությունն էլ բարձր: Ով նրան ճանաչում է, ձեզ կասի, որ նրա հետ շատ դժվար է: Հետը խոսել չես կարող, եթե չես բաժանում նրա հետաքրքրությունները, իսկ Հոլլին այդ հետաքրքրություններից է: Մյուս հետաքրքրություններն են՝ հոկեյը, վայմարյան որսաշները, «Մեր փոքրիկ կիրակին» բազմասերիանոց ռադիո-մելոդրաման, որ նա լսում էր արդեն տասնհինգ տարի, ու նաև Գիլբերտն ու Սալիվընը, և Ջո Բելլը պնդում է, որ նրանցից մեկը, չգիտեմ որը, իր ազգականն է:
Եվ այսպես, երբ անցյալ երկուշաբթի կեսօրից շատ անց հեռախոսը զանգահարեց և լսեցի «Խոսում է Ջո Բելլը», անմիջապես հասկացա, որ խոսքը Հոլլիի մասին է լինելու: Բայց նա այդ չասաց, ասաց միայն. «Կարո՞ղ եք հիմա ինձ մոտ գալ: Շատ կարևոր է»,- և զգացի, որ նրա կռկռան ձայնը խռպոտած էր հուզմունքից:
Հոկտեմբերյան տեղատարափ անձրևի տակ մի կերպ տաքսի բռնեցի և ճամփին հանկարծ մտքովս անցավ, որ Հոլլին կարող է այստեղ լինել ու որ գուցե ես նորից կտեսնեմ նրան:
Սակայն այնտեղ բարի տիրոջից բացի ոչ ոք չկար: Լեքսինգթոն ավենյուի վրա գտնվող գարեջրատների համեմատությամբ Ջո Բելլի բարը ամենասակավամարդն էր: Ոչ նեոնե լամպեր ուներ այդ բարը, ոչ էլ հեռուստացույց: Երկու հին հայելիների մեջ երևում էր, թե դրսում ինչ եղանակ է, իսկ վաճառասեղանի հետևը որմնախորշի մեջ, որ զարդարված էր հոկեյի աստղերի լուսանկարներով, միշտ դրված էր մի մեծ սափոր թարմ ծաղիկներով: Այդ ծաղկեփունջը դնում և սիրով խնամում է Ջո Բելլն ինքը: Նա հենց այդ գործով էր զբաղված, երբ ներս մտա:
- Հասկանում եք,- ասաց նա, թրաշուշանը ծաղկամանի մեջ մտցնելով,- հասկանում եք, իհարկե, ձեզ չէի կանչի, որ այսքան հեռու գաք, բայց ինձ պետք է ձեր կարծիքն իմանալ: Տարօրինակ բան է: Շատ տարօրինակ բան է պատահել:
- Հոլլիից ինչ-որ լուր ունե՞ք:
Նա տերևը խաղացնում էր ձեռքի մեջ, դեռևս չկարողանալով ասելիքն ասել: Ոչ բարձրահասակ, ճերմակած կոշտ մազերով այդ մարդը, առաջ ցցված ծնոտով և ոսկրոտ դեմքով, որ կսազեր նրանից շատ ավելի բարձր հասակ ունեցող մեկին, միշտ էլ ասես արևից թխացած գույն ունենար, իսկ հիմա պարզապես շիկնել էր:
- Հաստատ չեմ կարող ասել, թե իսկապես լուր է նրանից: Ուզում եմ ասել, դեռ լավ չեմ հասկանում: Դրա համար է, որ ինձ հետաքրքրում է ձեր կարծիքը: Բայց նախ ձեզ համար մի կոկտեյլ պատրաստեմ: Բոլորովին նոր բան է: «Սպիտակ հրեշտակ», այսպես է կոչվում այս նորությունը,- ասաց նա կեզ օղի ու կես ջին խառնելով, առանց մի կաթիլ վերմուտ ավելացնելու:
Մինչ ես խմում էի այս խառնուրդից ստացվածը, Ջո Բելլը, «Թամս» ֆիրմայի արտադրած ստամոքսի այրուցք վերացնող հաբը լեզվի տակ կանգնել էր կողքիս՝ ջանալով մտքերը ժողովել: Հետո ասաց.
- Հիշու՞մ եք այն միստր Ի. Յա. Յունիոշիին: Ճապոնիայից եկած այն ջենտլմենին:
- Կալիֆոռնիայից,- ասացի ես:
Միստր Յունիոշիին շատ լավ էի հիշում: Նա պատկերազարդ ամսագրերից մեկում լուսանկարիչ էր, զբաղեցնում էր իմ ապրած տան վերևի հարկի բնակարան-արվեստանոցը:
- Ինձ մի շփոթեցրեք: Ասացեք, հասկացա՞ք, ում նկատի ունեմ: Շատ լավ: Այսպես, ուրեմն, երեկ երեկոյան այստեղ է գալիս հենց այդ միստր Յունիոշին: Ես նրան, երևի, մի երկու տարուց ավելի չէի տեսել: Եվ ինչ եք կարծում, որտե՞ղ է եղել նա այդ երկու տարին:
- Աֆրիկայում:
Ջո Բելլը դադարեց բերանի հաբը ծծել, աչքերն ասես ավելի նեղլիկացան:
- Որտեղի՞ց գիտեք:
- Ուինչելի մոտ եմ կարդացել:- Իսկապես այդպես էր:
Նա չրխկոցով դուրս քաշեց գանձարկղի դարակն ու մի հաստ շագանակագույն ծրար հանեց:
- Հապա, սա՞ էլ եք կարդացել Ուինչելի մոտ:
Ծրարի մեջ երեք լուսանկար կար, թվում էր, երեքն էլ նույնն էին, պարզապես լուսանկարված տարբեր կետերից. բարձրահասակ, բարեկազմ մի նեգր չթի փեշ հագած, մի փոքր ամոթխած, բայց և ինքնագոհ ժպիտը դեմքին ցույց էր տալիս մի տարօրինակ փայտե արձանիկ. երիտասարդ աղջկա երկարավուն գլուխ՝ տղայի կարճ ու հարթ մազերով ու դեպի ցած նեղլիկացող դեմքով. ողորկված փայտե նրա շեղ աչքերը չափազանց մեծ էին, իսկ մեծ, խիստ գծագրված բերանը նման էր ծաղրածուի բերանիլ Առաջին հայացքից այն նման էր սովորական պրիմիտիվ քանդակի, սակայն հետո անմիջապես այդ տպավորությունը փոխվում էր, քանի որ քանդակը իսկական Հոլլի Գոլայթլին էր, եթե միայն կարելի է այդպես ասել մութ, անշունչ առարկայի մասին:
Մեջբերել
Բյուրակն-ի խոսքերից
Շնորհակալ եմ գրեկուդ համար 
ուզում եմ կարդամ 
Էջանիշներ