Մաշտոցյա՞ն, թե՞ Աբեղյանական ուղղագրություն

[Պանդուխտ]

ՔՐԻՍՏՈՍ ՅԱՐԵԱՒ Ի ՄԵՌԵԼՈՑ. ՕՐՀՆԵԱԼ Է ՅԱՐՈՒԹԻՒՆ ՔՐԻՍՏՈՍԻ:

http://www.armtown.com/news/am/has/20090411/3333104619/

Այլապէս, հար՝ խփելն է:

[Lion]

Lion ջան, չեմ ասում ամբողջ թեման, բայց գոնե էս էջի գրառումները կարդայիր, որ էդ բազմաչարչար փաստարկը իզուր չբերեիր։

Փաստարկը ինչքան էլ բազմաչարչար է, այնքան էլ ճիշտ:

Սա ես առաջարկու՞մ

Օրինակ` կարելի էր դպրոցներում մտցնել նաեւ դասական ուղղագրությունը։ Էդ օրվանից սկսած ու հաջորդ սերունդները կիմանային երկուսն էլ` թե՛ ներկայիս ձեւը, թե՛ դասականը։ Հետագայում, երբ չմնար մարդ, որը չիմանա դասական ուղղագրությունը, կարելի կլիներ հանգիստ անցում կատարել նրան, ու ոչ մեկի գրագիտությունը չէր տուժի։ Սա ես ասում եմ, որպես օրինակ, չեմ ասում, թե միակ ճիշտը սա է։

Իսկ հիմա հարցեր

1. ո՞վ է դասավանդելու դպրոցներում և որտեղի՞ց ես գտնելու այդքան թվով մասնագետներ,
2. ի՞նչ անել երկրիդ բնակչության այն լայն, ամենաակտիվ ու գործունյա մասի հետ, որը ավարտել թ դպրոցը, սակայն դեռ թոշակի չի գնացել: Սպասել, մինչև վերջինը այդ սերնդից, այսինքն վերջին ու Ձեր կողմից արհեստականորեն "անգրագետ դարձածը" 18 տարեկանը կհասնի 65-ի ու թոշակի կգնա, որ նոր միայն ամեն ինչ նորմալ լինի՞ /միայն սա արդեն կեսդարյա պրոցես է/,
3. ինչպե՞ս վարել պետական գրագրությունը, երբ Ձեր կողմից "անգրագետ դարձած" մարդիկ են այն վարելու,
4. ի՞նչ անել հրատարակված մեծ քանակությամբ գարկանության հետ,
5. Ո՞նց ես պատկերացնում օրինակ օրաթերթերի հրապարակումը 2009 թվականի սեպտեմբերի 1-ին, երբ նույն թվականի օգոստոսի 31-ին մեր ուղղագրությունը կփոխվի...

Ու նմանատիպ լիքը հարցեր... Դրա համար էլ ասում եմ, լավ էլի, մեզ էս պահին կարծես մենակ էդ է պակաս... Էլ չասած, որ սրա անհրաժեշտությունը ԸՆԴՀԱՆՐԱՊԵՍ չկա, դուք ստեղծում եք մի պրոբլեմ, որի ոչ միայն բոլոր լուծումները չեք առաջարկում, այլև լրիվ չեք էլ պատկերացնում, թե դա ինչ հետևանքների կբերի...

Ու ամենագլխավորը և հարցերի հարցը -

Հիմնավորեք Ձեր առաջարկած ռեֆորմի անհրաժեշտությունը , այն էլ հենց հիմա...

[Պանդուխտ]

Ու ամենագլխավորը և հարցերի հարցը -
Հիմնավորեք Ձեր առաջարկած ռեֆորմի անհրաժեշտությունը , այն էլ հենց հիմա...

Սիրելի Մհեր, նախ՝ բարի գալուստ:
Reform բառը այստեղ յարմար չէ, կարծեմ, աւելի ճիշտ կլինի ասել՝ վերականգնում:

[Lion]

Բարև, եղբայր, շնորհակալ եմ բարեմաղթանքի համար: Կոչենք այն վերականգնում - դրանից ինչ-որ էական բան կփոխվի՞:

[Պանդուխտ]

Բարև, եղբայր, շնորհակալ եմ բարեմաղթանքի համար: Կոչենք այն վերականգնում - դրանից ինչ-որ էական բան կփոխվի՞:

Անշուշտ

[Lion]

Օրինա՞կ:

[Պանդուխտ]

Ռեֆորմ՝ վերաձեւել, վերակերպել
Վերականգնում՝ նախապէս եղածը գործածութեան դնել…
Այսինքն՝ երկրորդ պարագայում գործը պակաս է լինում…

[Lion]

Այսինքն՝ երկրորդ պարագայում գործը պակաս է լինում…

1. ո՞վ է դասավանդելու դպրոցներում և որտեղի՞ց ես գտնելու այդքան թվով մասնագետներ,
2. ի՞նչ անել երկրիդ բնակչության այն լայն, ամենաակտիվ ու գործունյա մասի հետ, որը ավարտել թ դպրոցը, սակայն դեռ թոշակի չի գնացել: Սպասել, մինչև վերջինը այդ սերնդից, այսինքն վերջին ու Ձեր կողմից արհեստականորեն "անգրագետ դարձածը" 18 տարեկանը կհասնի 65-ի ու թոշակի կգնա, որ նոր միայն ամեն ինչ նորմալ լինի՞ /միայն սա արդեն կեսդարյա պրոցես է/,
3. ինչպե՞ս վարել պետական գրագրությունը, երբ Ձեր կողմից "անգրագետ դարձած" մարդիկ են այն վարելու,
4. ի՞նչ անել հրատարակված մեծ քանակությամբ գարկանության հետ,
5. Ո՞նց ես պատկերացնում օրինակ օրաթերթերի հրապարակումը 2009 թվականի սեպտեմբերի 1-ին, երբ նույն թվականի օգոստոսի 31-ին մեր ուղղագրությունը կփոխվի...

Ու նմանատիպ լիքը հարցեր... Դրա համար էլ ասում եմ, լավ էլի, մեզ էս պահին կարծես մենակ էդ է պակաս... Էլ չասած, որ սրա անհրաժեշտությունը ԸՆԴՀԱՆՐԱՊԵՍ չկա, դուք ստեղծում եք մի պրոբլեմ, որի ոչ միայն բոլոր լուծումները չեք առաջարկում, այլև լրիվ չեք էլ պատկերացնում, թե դա ինչ հետևանքների կբերի...

[Պանդուխտ]

1. ո՞վ է դասավանդելու դպրոցներում և որտեղի՞ց ես գտնելու այդքան թվով մասնագետներ,
2. ի՞նչ անել երկրիդ բնակչության այն լայն, ամենաակտիվ ու գործունյա մասի հետ, որը ավարտել թ դպրոցը, սակայն դեռ թոշակի չի գնացել: Սպասել, մինչև վերջինը այդ սերնդից, այսինքն վերջին ու Ձեր կողմից արհեստականորեն "անգրագետ դարձածը" 18 տարեկանը կհասնի 65-ի ու թոշակի կգնա, որ նոր միայն ամեն ինչ նորմալ լինի՞ /միայն սա արդեն կեսդարյա պրոցես է/,
3. ինչպե՞ս վարել պետական գրագրությունը, երբ Ձեր կողմից "անգրագետ դարձած" մարդիկ են այն վարելու,
4. ի՞նչ անել հրատարակված մեծ քանակությամբ գարկանության հետ,
5. Ո՞նց ես պատկերացնում օրինակ օրաթերթերի հրապարակումը 2009 թվականի սեպտեմբերի 1-ին, երբ նույն թվականի օգոստոսի 31-ին մեր ուղղագրությունը կփոխվի...

Ու նմանատիպ լիքը հարցեր... Դրա համար էլ ասում եմ, լավ էլի, մեզ էս պահին կարծես մենակ էդ է պակաս... Էլ չասած, որ սրա անհրաժեշտությունը ԸՆԴՀԱՆՐԱՊԵՍ չկա, դուք ստեղծում եք մի պրոբլեմ, որի ոչ միայն բոլոր լուծումները չեք առաջարկում, այլև լրիվ չեք էլ պատկերացնում, թե դա ինչ հետևանքների կբերի...

Քեզ թւում է՝ ստեղծում եմ պրոբլեմ, այն ինչ նա կայ, առանց մեղքիս:

[Պանդուխտ]

ՔՐԻՍՏՈՍ ՅԱՐԵԱՒ Ի ՄԵՌԵԼՈՑ. ՕՐՀՆԵԱԼ Է ՅԱՐՈՒԹԻՒՆ ՔՐԻՍՏՈՍԻ:

http://www.armtown.com/news/am/has/20090411/3333104619/

Այլապէս, հար՝ խփելն է:

Ճիշտը՝ՔՐԻՍՏՈՍ ՅԱՐԵԱՒ Ի ՄԵՌԵԼՈՑ. ՕՐՀՆԵԱԼ Է ՅԱՐՈՒԹԻՒՆՆ ՔՐԻՍՏՈՍԻ

[Lion]

Քեզ թւում է՝ ստեղծում եմ պրոբլեմ, այն ինչ նա կայ, առանց մեղքիս:

Եղբայր, դու ասում ես. "պրոբլեմ կա"... Ցույց կտա՞ս, տե այդ "կա"-ն ինչում և որտեղ է արտահայտվում...

[Rammstein]

1. ո՞վ է դասավանդելու դպրոցներում և որտեղի՞ց ես գտնելու այդքան թվով մասնագետներ,

Դե դա կարծում եմ մեծ խնդիր չէ, քանի որ նախ մասնագետների ոչ մեծ խումբը կարող է սովորեցնել ներկայիս դասատուներին, որոնք էլ իրենց հերթին կսովորեցնեն աշակերտներին։

Բացի այդ կարելի է հազար ու մի գիրք, ձեռնարկ ու եսիմինչ հրատարակել, որոնք ահռելի չափով կարագացնեն մասնագետների պատրաստումը։

2. ի՞նչ անել երկրիդ բնակչության այն լայն, ամենաակտիվ ու գործունյա մասի հետ, որը ավարտել թ դպրոցը, սակայն դեռ թոշակի չի գնացել: Սպասել, մինչև վերջինը այդ սերնդից, այսինքն վերջին ու Ձեր կողմից արհեստականորեն "անգրագետ դարձածը" 18 տարեկանը կհասնի 65-ի ու թոշակի կգնա, որ նոր միայն ամեն ինչ նորմալ լինի՞ /միայն սա արդեն կեսդարյա պրոցես է/,

Նախ ոչ մեկ արհեստականորեն անգրագետ չի դառնա։ Հետո պետք է սպասել ոչ թե որ վերջին դասական չիմացող մարդը դառնա 65 տարեկան ու թոշակի անցնի, այլ որ այդ վերջին դասական ուղղագրություն չիմացող մարդը մեռնի, որպեսզի քո ասածի պես արհեստականորեն չդառնա անգրագետ։
Պրոցեսը կտեւի կես դար, թե կես հազարամյակ հեչ էական չէ, կարեւորը, որ այդ պրոցեսը տեսականորեն հնարավոր է ավարտին հասցնել։

3. ինչպե՞ս վարել պետական գրագրությունը, երբ Ձեր կողմից "անգրագետ դարձած" մարդիկ են այն վարելու,

Ենթադրում եմ, որ լավ չես պատկերացնում իմ առաջարկը։ OK, փորձեմ ավելի մանրամասն նկարագրրել.

Տարբերակ 1. Եթե այսօր սկսենք դպրոցներում բոլշեւիկյանի հետ մեկտեղ դասավանդել նաեւ դասականը, ապա 12 տարի հետո կունենանք դասականի իմացությամբ առաջին շրջանավարտները։ Միջինում մի 6 տարի բարձրագույն կրթությունից հետո կունենանք արդեն Մագիստրոսի կոչմամբ դասականն իմացողներ, որոնց տարիքը կլինի միջինում 23։ Եթե մարդկանց կյանքի տեւողությունը ընդունենք միջինում 80 տարի, ապա հաշվի առնելով վերը նշածներս կարելի է ասել, որ մոտ 75 տարի հետո մենք չենք ունենա մարդ, որը չգիտի դասական ուղղագրությունը։ Իսկ եթե նման մարդ չկա, ապա արհեստականորեն անգրագետ դառնալու վտանգը վերանում է։ Հենց 75 տարուց էլ կարելի է սկսել բոլշեւիկյան գրելաձեւի ոչնչացման գործընթացը (դեռ որ ուզենք, դրանից էլ շուտ կսկսենք), այսինքն` կարելի կլինի այլեւս դպրոցներում ու ԲՈՒՀ-երում բոլշեւիկյանը չդասավանդել, չտպել դրանով եւ այլն։

Տարբերակ 2. Կարելի է շատ հանգիստ, ժամանակ առ ժամանակ մի-մի փոփոխություն կատարելով քիչ-քիչ անցում կատարել դասական ուղղագրությանը, ու ոչ ոք չի էլ զգա։
Օրինակ` այսօր մտցնեն կանոն, որի համաձայն կգրենք ոչ թե «ույ», այլ «ոյ»։ Մի տարի հետո ընդունեն, որ բառավերջի «ե»-երը պետք է գրել «է»։ Եւս մի տարի անց ընդունեն, որ «յու»-ն գրվում է «իւ» (ի միջի այլոց սա նաեւ մեկ տառի խնայողություն է), հետո ընդունեն, որ «վ»-ն (բացի բառասկզբից ու «ո»-ից հետո գրելուց) պիտի լինի «ւ» կամ «ու» (կախված նախորդ տառից), եւ այլն։

4. ի՞նչ անել հրատարակված մեծ քանակությամբ գարկանության հետ,

։ Իսկ ինչպե՞ս ենք հիմա վարվում մինչեւ 1922-ը հրատարակված գրականության հետ։ Կարծում եմ կարելի կլինի վարվել նույն կերպ։

5. Ո՞նց ես պատկերացնում օրինակ օրաթերթերի հրապարակումը 2009 թվականի սեպտեմբերի 1-ին, երբ նույն թվականի օգոստոսի 31-ին մեր ուղղագրությունը կփոխվի...

Արի կոնկրետ 2009-ը մի կողմ դնենք։ Երբ գա այն «Երկուհազար-Ճ» թիվը, երբ ԲՈԼՈՐ մարդիկ կիմանան դասական ուղղագրությունը, այդ ժամանակ շատ հեշտ եմ պատկերացնում` եթե դու իմանաս երկուսն էլ, քո համար մեկ չի՞ լինի, թե որով կարդաս։
Քեզ երեկ SMS չի եկե՞լ «Qristos haryav i mereloc, orhnyal e harutyun@ Qristosi, Mayr Ator Surb Ejmiatsin»։ Կարծում եմ այս SMS-ը ավելի դժվար պիտի լիներ պատկերացնել մեր իրականության մեջ, քան ուղղագրության փոխումը, քանի որ վերջինս գրելաձեւի մասնակի փոփոխություն է, իսկ այդ SMS-ը` ամբողջական։
Ստացվում է, որ բջջային կապի տարածման հետ մեկտեղ մեր լեզվում առաջացավ մի այլ ուղղագրություն, որը ոչ մի կապ չունի մեր լեզվի հետ, բայց ժողովուրդը համակերպվել է։ Թող համակերպվի նաեւ դասականին անցնելու ժամանակ։

Հիմնավորեք Ձեր առաջարկած ռեֆորմի անհրաժեշտությունը, այն էլ հենց հիմա...

Այլ տեսանկյուն. Lion, վստահ եմ, որ ծանոթ ես 1922-ին լեզվական փոփոխությունների նպատակին, այսինքն` գիտես, որ այդ փոփոխությունը չէր արվում բարեփոխելու համար, այլ արվում էր լատինատառ գրին անցնելու համար` որպես մի միջանկյալ փուլ (նաեւ ասեմ, որ միջանկյալ ոչ մի բան կայուն չի)։ Եթե նույնիսկ լատինատառին անցումը ճիշտ լիներ (ինչը բացառվում է), մեկ է, այս միջանկյալ փուլի պահպանումը չէր կարող ճիշտ լինել։ Հիմա ինչո՞ւ պահել սա, եթե չենք անցել լատինատառին։ Չէ՞ որ լեզուն խաղալիք չէ, որ ոնց ուզենք փոխենք։ Դասական ուղղագրությունը հազարամյակից ավելի պատմություն ունի, իսկ բոլշեւիկյանը 1 դար էլ դեռ չկա, այսինքն փորձված չի, չգիտենք ինչ կլինի եւ այլն։ Փորձված թանը անփորձ մածունից լավ է։

...երբ Ձեր կողմից "անգրագետ դարձած" մարդիկ...

Մի բան էլ ասեմ։ Հենց հիմա մեր ժողովրդի մեջ էնքան ա անգրագիտությունը տարածված, որ չգիտեմ` ուրիշ ժողովուրդների մեջ էլ կա՞ սենց բան, թե մենակ մենք ենք սենց անգրագետ։ Մենակ Ակումբում լիքը հանդիպում եմ` «Ծնունդտ շնորհավոր», «լավա», «վատա» եւ այլն։
Ասածս այն է, որ եթե հենց հիմա էլ ուղղագրությունը փոխենք, բոլորը չի, որ կդառնան անգրագետ, շատ շատերը արդեն իսկ անգրագետ են։

[Lion]

Դե դա կարծում եմ մեծ խնդիր չէ, քանի որ նախ մասնագետների ոչ մեծ խումբը կարող է սովորեցնել ներկայիս դասատուներին, որոնք էլ իրենց հերթին կսովորեցնեն աշակերտներին։

Բացի այդ կարելի է հազար ու մի գիրք, ձեռնարկ ու եսիմինչ հրատարակել, որոնք ահռելի չափով կարագացնեն մասնագետների պատրաստումը։

Եվ կրկին ու կրկին հարց է ծագում: Ո՞վ պետք է սովորեցնի "մասնագետների ոչ մեծ խումբ"-ին, որը իր հերթին պետք է սովորեցնի մյուսներին: Բացի այդ - ի՞նչ պետք է սովորեցնի. որևէ մի տեղ գրված է, թե "Մաշտոցյան" հայերենը լեզվաբանական ինչ կանոններ ունի: Իսկ "Աբեղյանական"-ը, լավ թե վատ, անցել է սովետական հնոի թրծման միջոցով, համալսարանների ակադեմիկ լզեվաբաններ են հղկել այս լեզուն - հիմա դուք առաջարկում եք այն ջուրը լցնել, իսկ տեղը դնել... նույնիսկ չեք էլ պատկերացնում ինչ:

Նախ ոչ մեկ արհեստականորեն անգրագետ չի դառնա։ Հետո պետք է սպասել ոչ թե որ վերջին դասական չիմացող մարդը դառնա 65 տարեկան ու թոշակի անցնի, այլ որ այդ վերջին դասական ուղղագրություն չիմացող մարդը մեռնի, որպեսզի քո ասածի պես արհեստականորեն չդառնա անգրագետ։

Այսինք՞ն:

Պրոցեսը կտեւի կես դար, թե կես հազարամյակ հեչ էական չէ, կարեւորը, որ այդ պրոցեսը տեսականորեն հնարավոր է ավարտին հասցնել։

Իսկ իմաստը ո՞րն է: Արդյոք ոչ այն, որ Պ. Հայրիկյանի պես իրենց դարն ապրած քաղաքական գործիչները դիվիդենտներ հավաքեն կամ էլ մի քանի "մասնագետներ" գիտական կոչումներ ստանա՞ն:

Տարբերակ 1. Եթե այսօր սկսենք դպրոցներում բոլշեւիկյանի հետ մեկտեղ դասավանդել նաեւ դասականը, ապա 12 տարի հետո կունենանք դասականի իմացությամբ առաջին շրջանավարտները։

Հիանալի է: փաստորչեն առաջարկում եք միանգամից դասավանդել... 2 ուղղագրություն Դուք վստա՞հ եք, որ երեխան դրանից հետո լավ կտիրապետի գոնե դրանցից մեկին:

Հենց 75 տարուց էլ կարելի է սկսել բոլշեւիկյան գրելաձեւի ոչնչացման գործընթացը (դեռ որ ուզենք, դրանից էլ շուտ կսկսենք), այսինքն` կարելի կլինի այլեւս դպրոցներում ու ԲՈՒՀ-երում բոլշեւիկյանը չդասավանդել, չտպել դրանով եւ այլն։

Իսկ այդ "բոլշևիկյան"-ը ինչո՞վ Ձեզ դուր չի գալիս և ի՞նչ եք դնելու նրա փոխարեն: Իրոք - ցույց տվեք և ապացուցեք, որ "Մաշոտցյանը" այնքան հղկված է, ինչքան "բոլշևիկյանը":

Տարբերակ 2. Կարելի է շատ հանգիստ, ժամանակ առ ժամանակ մի-մի փոփոխություն կատարելով քիչ-քիչ անցում կատարել դասական ուղղագրությանը, ու ոչ ոք չի էլ զգա։
Օրինակ` այսօր մտցնեն կանոն, որի համաձայն կգրենք ոչ թե «ույ», այլ «ոյ»։ Մի տարի հետո ընդունեն, որ բառավերջի «ե»-երը պետք է գրել «է»։ Եւս մի տարի անց ընդունեն, որ «յու»-ն գրվում է «իւ» (ի միջի այլոց սա նաեւ մեկ տառի խնայողություն է), հետո ընդունեն, որ «վ»-ն (բացի բառասկզբից ու «ո»-ից հետո գրելուց) պիտի լինի «ւ» կամ «ու» (կախված նախորդ տառից), եւ այլն։

Այդպիսի փոփոխություններ միշտ էլ արվում են, այնպես որ դրանում նոր բան չկա: Կար ժամանակ, որ գրվում էր "ետ", հետո որոշեցին գրել միայն "հետ"...

։

Իսկ ինչպե՞ս ենք հիմա վարվում մինչեւ 1922-ը հրատարակված գրականության հետ։ Կարծում եմ կարելի կլինի վարվել նույն կերպ։

Դժվարանում եմ կարդալ: Դուք այդ բախտն եք առաջարկում ԽՍՀՄ ու այս 20 տարիներին հրատարակված բոլոր գրքերի համար

Արի կոնկրետ 2009-ը մի կողմ դնենք։ Երբ գա այն «Երկուհազար-Ճ» թիվը, երբ ԲՈԼՈՐ մարդիկ կիմանան դասական ուղղագրությունը, այդ ժամանակ շատ հեշտ եմ պատկերացնում` եթե դու իմանաս երկուսն էլ, քո համար մեկ չի՞ լինի, թե որով կարդաս։

Նախ անձամբ ես հույս ունեմ, որ այդ «Երկուհազար-Ճ» թիվը երբեք չի գա: Երկրորդ, արդեն ասացի, որ ներկայումս հազիվ յուրացվում է ՄԵԿ ուղղագրական սիստեմը, իսկ դուք առաջարկում եք սովորել ՄԻԱՆԳԱՄԻՑ երկուսը: Ու ամենակարևորը - չեք հիմնավորում, ինչու "բզբզել" և, եթե այնուհանդերձ "բզբզել" - ինչո՞ւ հենց հիմա

Քեզ երեկ SMS չի եկե՞լ «Qristos haryav i mereloc, orhnyal e harutyun@ Qristosi, Mayr Ator Surb Ejmiatsin»։ Կարծում եմ այս SMS-ը ավելի դժվար պիտի լիներ պատկերացնել մեր իրականության մեջ, քան ուղղագրության փոխումը, քանի որ վերջինս գրելաձեւի մասնակի փոփոխություն է, իսկ այդ SMS-ը` ամբողջական։

Նորմալ SMS էր: Ոչ ավել, ոչ պակաս...

Ստացվում է, որ բջջային կապի տարածման հետ մեկտեղ մեր լեզվում առաջացավ մի այլ ուղղագրություն, որը ոչ մի կապ չունի մեր լեզվի հետ, բայց ժողովուրդը համակերպվել է։ Թող համակերպվի նաեւ դասականին անցնելու ժամանակ։

Հա, բայց ԻՆՉՈ՞Ւ եք ավելրոդ պրոբլեմներ ստեղծում, հանուն ինչի՞:

Այլ տեսանկյուն. Lion, վստահ եմ, որ ծանոթ ես 1922-ին լեզվական փոփոխությունների նպատակին, այսինքն` գիտես, որ այդ փոփոխությունը չէր արվում բարեփոխելու համար, այլ արվում էր լատինատառ գրին անցնելու համար` որպես մի միջանկյալ փուլ (նաեւ ասեմ, որ միջանկյալ ոչ մի բան կայուն չի)։

Վստահ չեմ, որ դա հենց այդպես է:

Եթե նույնիսկ լատինատառին անցումը ճիշտ լիներ (ինչը բացառվում է), մեկ է, այս միջանկյալ փուլի պահպանումը չէր կարող ճիշտ լինել։ Հիմա ինչո՞ւ պահել սա, եթե չենք անցել լատինատառին։ Չէ՞ որ լեզուն խաղալիք չէ, որ ոնց ուզենք փոխենք։

լեզուն խաղալիք չէ, որ ոնց ուզենք փոխենք...

Դասական ուղղագրությունը հազարամյակից ավելի պատմություն ունի, իսկ բոլշեւիկյանը 1 դար էլ դեռ չկա, այսինքն փորձված չի, չգիտենք ինչ կլինի եւ այլն։ Փորձված թանը անփորձ մածունից լավ է։

Լավ էլ փորձված է, լավ էլ տպված ու տպագրված է: Այս "բոլշևիկյանով", ի դեպ, 90 տարում ավելի շատ գրականություն է գրվել, քան մաշտոցյանով: Իր հերթին բոլշևիկյանին տիրապետում է կենդանի բնակչության հսկայական մասը, իսկ մաշտոցյանի դեպքում ստեղծվում է խառնաշփոթ և ուսուցման անհրաժեշտություն: Եվ ի վերջո - բոլշևիկյանը ավելի է հղկված:

Մի բան էլ ասեմ։ Հենց հիմա մեր ժողովրդի մեջ էնքան ա անգրագիտությունը տարածված, որ չգիտեմ` ուրիշ ժողովուրդների մեջ էլ կա՞ սենց բան, թե մենակ մենք ենք սենց անգրագետ։ Մենակ Ակումբում լիքը հանդիպում եմ` «Ծնունդտ շնորհավոր», «լավա», «վատա» եւ այլն։
Ասածս այն է, որ եթե հենց հիմա էլ ուղղագրությունը փոխենք, բոլորը չի, որ կդառնան անգրագետ, շատ շատերը արդեն իսկ անգրագետ են։

Վստահ եմ, որ ֆորումում այդպես գորղների մեծ մասը, եթե ուզի, ճիշտ կգրի:

Մի խոսքով, ես կատեգորիկ դեմ եմ ուղղագրության փոփոխությանը և գտնում եմ, որ դա մեծ վնաս կհասցնի մեր ժողովրդին:

[Rammstein]

Այսինք՞ն:

Այսինքն` պիտի սպասել որ այդ մարդը դառնա ոչ թե 65 տարեկան, այլ 80։

Իսկ իմաստը ո՞րն է: Արդյոք ոչ այն, որ Պ. Հայրիկյանի պես իրենց դարն ապրած քաղաքական գործիչները դիվիդենտներ հավաքեն կամ էլ մի քանի "մասնագետներ" գիտական կոչումներ ստանա՞ն:

Ներողություն, բայց թքած ունեմ, թե ով ինչ կոչում կստանա, իմ խնդիրը դա չէ, դա լեզվի հետ կապ չունի։

Հիանալի է: փաստորչեն առաջարկում եք միանգամից դասավանդել... 2 ուղղագրություն Դուք վստա՞հ եք, որ երեխան դրանից հետո լավ կտիրապետի գոնե դրանցից մեկին:

Ուղղակի ծիծաղելի է։ Ուրեմն հայերեն, ռուսերեն, անգլերեն կարողոանում են սովորեն, մի հատ ուղղագրություն չեն կարանա՞։
Հարգելիս, արի չնչին մանրուքների հետեւից չընկնենք։ Հայ ազգը էդքան տուպոյ չի, որ չկարողանա էդ բանը սովորել։ Կամ եթե չկարողանա, ապա թող ռուսերենը հանեն, թող գլուխները պատով տան, բայց դասական ուղղագրությունը սովորացնեն։

Երկրորդ, արդեն ասացի, որ ներկայումս հազիվ յուրացվում է ՄԵԿ ուղղագրական սիստեմը

Բաից ինչո՞ւ հազիվ։ Չեմ հասկանում էդքան դժվար է՞ մեր լեզուն։

եթե այնուհանդերձ "բզբզել" - ինչո՞ւ հենց հիմա

Եթե իրոք որոշվի փոխել, ապա ինչքան շուտ, այնքան լավ։

Նորմալ SMS էր: Ոչ ավել, ոչ պակաս...

Այ «ԴԱՐ» Ակումբը թեկուզ միայն էս մի բանի համար շատ եմ սիրում ու հարգում, որովհետեւ նման ձեւով գրողներին այստեղ «ցեխն են կոխում», ու լավ են անում։

լեզուն խաղալիք չէ, որ ոնց ուզենք փոխենք...

Բռավո։ Հիմա պատկերացրու դու ջութակահար ես, ու ինչ-որ մի բոլշեւիկ գալիս ա ու ջութակիդ երկու լարը տեղերով փոխում ա։ Դու ի՞նչ կանես, հետ կբերես լարերի դասավորությունը՞, թե՞ կասես «պետք չի ձեռ տալ, ջութակը խաղալիք չի»։

Այս "բոլշևիկյանով", ի դեպ, 90 տարում ավելի շատ գրականություն է գրվել, քան մաշտոցյանով:

Դե դա ավելի քան բնական է։ Մինչեւ այդ տպագրությունն էլ զարգացած չէր՝ կային տեխնիկական պատճառներ։

Եվ ի վերջո - բոլշևիկյանը ավելի է հղկված:

Հիմնավորի՛ր pls։

[Lion]

Այսինքն` պիտի սպասել որ այդ մարդը դառնա ոչ թե 65 տարեկան, այլ 80։

Ավելի վատ Երբ ես փոքր էի, ինձ թվում էր, թե խեղճ տատս ուղղակի անգրագետ է, ճիշտ գրել չգիտի... Հետո միայն հասկացա, որ նա ուրիշ սիստեմով է կրթվել: Հիմա ուզում եք այս ամենը կրկնվի՞:

Ներողություն, բայց թքած ունեմ, թե ով ինչ կոչում կստանա, իմ խնդիրը դա չէ, դա լեզվի հետ կապ չունի։

Իսկ ես մի քիչ կասկածում եմ, որ այս հարցի մեջ հենց նման մոտիվաիաներն են գերիշխում:

Ուղղակի ծիծաղելի է։ Ուրեմն հայերեն, ռուսերեն, անգլերեն կարողոանում են սովորեն, մի հատ ուղղագրություն չեն կարանա՞։

Այո: Ձեր թվարկածները ՏԱՐԲԵՐ ԼԵԶՈՒՆԵՐ են, իսկ այս դեպքում մենք երեխային կսովորեցնենք ՄԵԿ ԼԵԶՎԻ 2 ՏԱՐԲԵՐԱԿ: Սա իսկը խառնածփոթի հիմք է: Պատկերացրեք, Ձեզ սովորեցնեին, որ ճիշտ է և "երգ", և "երք" տարբերակները: առանց այդ էլ հազիվ ենք հիշում, որ այդ անիծյալը վերջոմ լսվում է "ք", բայց գրվում "գ"... հիմա որ Ձեզ մանկուց սովորեցնեին, թե երկուսն էլ ճիշտ է, բայց մինչև 200-ճ թվականը գրեք "գ"-ով... պատկերացնում եք ինչ կկատարվի...

Հարգելիս, արի չնչին մանրուքների հետեւից չընկնենք։ Հայ ազգը էդքան տուպոյ չի, որ չկարողանա էդ բանը սովորել։ Կամ եթե չկարողանա, ապա թող ռուսերենը հանեն, թող գլուխները պատով տան, բայց դասական ուղղագրությունը սովորացնեն։

Ամենևին էլ չնչին չի: Շատ ու շատ էական մանրուքներ են...

Բաից ինչո՞ւ հազիվ։ Չեմ հասկանում էդքան դժվար է՞ մեր լեզուն։

Բավականին դժվար է...

Եթե իրոք որոշվի փոխել, ապա ինչքան շուտ, այնքան լավ։

Ես ԸՆԴՀԱՆՐԱՊԵՍ չեմ տեսնում փոխելու անհրաժեշտությունը:

Բռավո։ Հիմա պատկերացրու դու ջութակահար ես, ու ինչ-որ մի բոլշեւիկ գալիս ա ու ջութակիդ երկու լարը տեղերով փոխում ա։ Դու ի՞նչ կանես, հետ կբերես լարերի դասավորությունը՞, թե՞ կասես «պետք չի ձեռ տալ, ջութակը խաղալիք չի»։

Իսկ եթե բոլշևիկի փոխած ջութակով ես ոչ պակաս լավ եմ նվագում, իսկ մատներս էլ, դրան գումարած արդեն սովորել են այս ամենի՞ն - հանուն ինչի վերադառնամ հնին:

Դե դա ավելի քան բնական է։ Մինչեւ այդ տպագրությունն էլ զարգացած չէր՝ կային տեխնիկական պատճառներ։

Տես - ուրեմն այդ հսկայական թվով գրականությունը "շարքից հանենք"...

Հիմնավորի՛ր pls։

Խնդերմ - սովետի տարիներին հազարավոր ակադեմիկներ, պրոֆեսորներ, թեկնածուներ, գրողներ և այլոք մշակել են "Աբեղյանական"-ը, երկարատև վեճերից ու քննարկումներից հետո ընդունել են բառագրական ու նախադասությունների կազզմամ ամենաարդյունավետ տարբերակները, մշակել են նախադասության կառուցվածքը, ստեղծել են ոճաբանական ճաշակ: Սրան հակառակ - "Մաշտոցյան"-ը իհարկե չի անցել այս ամենով և նույնիսկ ավարտուն տեսք չունի: Հիմա ես որ Ձեզ հարցնեմ, թե սպառիչ նկարագրեք,թե ինչ եք հասկանում "Մաշտոցյան"-ի տակ, դուք չեք կարողանա նկարագրել, քանի որ նույնիսկ մեկ ժամանակակից տպագիր գիրք, որը կկարգավորեր "Մաշտոցյան"-ի կանոնները չկա: Հետո - ի՞նչ հասկանալ "Մաշտոցյան"-ի տակ... Գուցե գրաբարը՞, իսկ ինչո՞ւ ոչ:

Եվ ամենակարևորը - ՀՀ-ին այս պահին մենակ դա էր պակաս: Լեզվահամակարգ կա, այն հիանալի ծառայումէ իր նպատակներին - ինչո՞ւ փոխել. այս հարցին կարո՞ղ եք պատասխանել: