Տղամարդ - կին

[StrangeLittleGirl]

Նանեի ասածին էլ ավելացնեմ, որ դարեր շարունակ մեզ փորձում են համոզել, թե տուն մաքրել, ճաշ էփելն ու էրեխա պահելը կնոջը բնականից տրված նախասիրություն ա։ Մեկ էլ հոպ, հարցումներ են անում, պարզվում ա ոչ տղամարդիկ, ոչ կանայք տուն մաքրել չեն սիրում։ Պարզվում ա՝ լիքը կանայք ճաշ էփել չեն սիրում, լիքը տղամարդիկ սիրում են։ Պարզվում ա՝ տղամարդիկ էրեխա պահել չեն սիրում, բայց որ պահում են, սկսում են սիրել։

Հայ տղամարդկանց հետ որ վիճում ես, միանգամից դեմ են տալիս, թե տան գործերը կանայք բնությունից են սիրում, տղամարդիկ չեն սիրում։ Որ ասում եմ՝ Սկանդինավիայում ավելի շատ են անում, ասում են՝ դե իրանց տեստոստերոնը քիչ ա։

Բայց մշակութային տարբերությունների հարցում ամենախոխմը մաթեմն ա։ Հայաստանում ձեւավորված համոզմունք կա, որ կանայք մաթեմից վատ են, տղամարդիկ լավ։ Պարզվում ա՝ Դանիայում հակառակ համոզմունքն ա։ Ասում եմ՝ բա էդ ո՞նց ա ստացվում, որ կանայք ՏՏ չեն գնում։ Պարզվում ա՝ ՏՏ-ն ու մաթեմն իրար հետ չեն կապում, այլ ՏՏ-ն ու գեյմինգն են կապում, իսկ վերջինս տղաների մենաշնորհն ա։

Բայց ինչն ա ամենահետաքրքիրը. Դանիայում կանայք իսկապես մաթեմից ավելի լավ են, ինչն էլի գալիս ա մինչեւ դպրոցական տարիքը ոնց են տղաներին ու աղջիկներին վերաբերվել։ Աղջիկները սովորել են ուշադիր լինել, խելոք նստել, իսկ տղաները՝ անընդհատ էքշընի մեջ։ Արդյունքում աղջիկները կարում են մաթեմ ընկալել, տղաները՝ չէ։ Ու ծրագրավորող դառնում են տղաները, աղջիկները գնում են ավելի «աղջկական» մասնագիտությունների, օրինակ՝ մաթեմատիկական մոդելավորում (որն էլի ՏՏ ա, բայց գեյմինգի ստերեոտիպը չկա, մաթեմ ա, աղջիկները գնում են)

[One_Way_Ticket]

Ես Enna Adoly-ի դիտարկումների հետ համաձայն եմ կնոջ տեսակետից, բայց տղամարդկանց նկատմամբ այն անարդար է։ Ավանդական հասարակության մեջ տղամարդը միայն տան ներսում է թագավոր, իսկ ընդհանրապես իր վզին լիքը պարտականություններ է դրած։ Շատերի համար աշխատանքը ոչ թե մենեջերի հետ ծխել ու զավզակություններ անելն է, այլ տաժանակիր ֆիզիկական աշխատանք՝ կոպեկների դիմաց։ Ու բացի աշխատանքից եթե ծորակը հոսում է, պիտի կարողանաս սարքել, որովհետև տղամարդ ես։ Եթե հարևանդ իրեն լավ չի պահում, պիտի կարողանաս տեղը դնել, որովհետև տղամարդ ես, և այլն։

[enna]

Ես Enna Adoly-ի դիտարկումների հետ համաձայն եմ կնոջ տեսակետից, բայց տղամարդկանց նկատմամբ այն անարդար է։ Ավանդական հասարակության մեջ տղամարդը միայն տան ներսում է թագավոր, իսկ ընդհանրապես իր վզին լիքը պարտականություններ է դրած։ Շատերի համար աշխատանքը ոչ թե մենեջերի հետ ծխել ու զավզակություններ անելն է, այլ տաժանակիր ֆիզիկական աշխատանք՝ կոպեկների դիմաց։ Ու բացի աշխատանքից եթե ծորակը հոսում է, պիտի կարողանաս սարքել, որովհետև տղամարդ ես։ Եթե հարևանդ իրեն լավ չի պահում, պիտի կարողանաս տեղը դնել, որովհետև տղամարդ ես, և այլն։

Շատ կանանց համար էլ աշխատանքը համ ֆիզիկապես, համ էմոցիոնալ ծանր ա, օրը տասերկու ժամ ոտքի վրա սպասարկում ու տեղն ընկած տեղը բռի քյալա տվող հաճախորդին հանդուրժել, հավաքարարների մեծ մասը, եթե ոչ բոլորը կանայք են։ Նույն տիպի գործերի դիմաց տղամարդու ստացած կոպեկներից վստահ եմ ավելի ցածր են ստանում։

Այսինքն տղամարդը խնդրից խնդիր գլուխը զոռի ու հատկապես անտեխնիկա դզելու հարցերում, իսկ կինը ամեն օր ու մնացած ոչ սանտեխնիկակկան հարցերի մեծ մասում ։Ճ Էն հարևանը լավ չպահելու հետ կապված կոնֆլիկտների մեջ կանայք էլ են վստահեցնում եմ հայտնվում, պռոստը ուրիշ ձևով ու ուրիշ կանանց հետ։
Հ.գ. մենք մեր տանը սանտեխնիկան ու մնացած խնդիրները միահամուռ ուժերով ենք լուծում ։Դ համ արագ ա ստացվում, համ հետաքրքիր ու հաճելի ա իրար հետ

[One_Way_Ticket]

Շատ կանանց համար էլ աշխատանքը համ ֆիզիկապես, համ էմոցիոնալ ծանր ա, օրը տասերկու ժամ ոտքի վրա սպասարկում ու տեղն ընկած տեղը բռի քյալա տվող հաճախորդին հանդուրժել, հավաքարարների մեծ մասը, եթե ոչ բոլորը կանայք են։ Նույն տիպի գործերի դիմաց տղամարդու ստացած կոպեկներից վստահ եմ ավելի ցածր են ստանում։

Այսինքն տղամարդը խնդրից խնդիր գլուխը զոռի ու հատկապես անտեխնիկա դզելու հարցերում, իսկ կինը ամեն օր ու մնացած ոչ սանտեխնիկակկան հարցերի մեծ մասում ։Ճ Էն հարևանը լավ չպահելու հետ կապված կոնֆլիկտների մեջ կանայք էլ են վստահեցնում եմ հայտնվում, պռոստը ուրիշ ձևով ու ուրիշ կանանց հետ։
Հ.գ. մենք մեր տանը սանտեխնիկան ու մնացած խնդիրները միահամուռ ուժերով ենք լուծում ։Դ համ արագ ա ստացվում, համ հետաքրքիր ու հաճելի ա իրար հետ

Հա, էն որ կանայք պիտի համ աշխատանքի գնան, համ էլ տան գործերն իրենց վրա լինի, անշուշտ այլասեռվածություն է։ Երևի Սովետի օրոք է առաջացել, երբ ավանդական կարգերը խաչասերվել են կոմունիզմի հետ։
Ի դեպ, ամենակարորևը մոռացա։ Եթե տղամարդ ես, պիտի բանակում ծառայես։ Ու անհրաժեշտության դեպքում կյանքդ զոհես հայրենիքի խաթր։

[enna]

Հա, էն որ կանայք պիտի համ աշխատանքի գնան, համ էլ տան գործերն իրենց վրա լինի, անշուշտ այլասեռվածություն է։ Երևի Սովետի օրոք է առաջացել, երբ ավանդական կարգերը խաչասերվել են կոմունիզմի հետ։
Ի դեպ, ամենակարորևը մոռացա։ Եթե տղամարդ ես, պիտի բանակում ծառայես։ Ու անհրաժեշտության դեպքում կյանքդ զոհես հայրենիքի խաթր։

Պատերազմի ժամանակ, երբ ամուսինը գնում ա, տան սաղ հոգսը,երեխեքին բացատրել, էմոցիոնալ հավարակշիռ պահելը, ստրեսը մնում ա կնոջ վրա, ցանկացած պահի ամուսնուդ ու մնացած հարազատներիդ կորցնելը, վախը, որ երեխայիդ կվնասեն և այլն։ Պատերազմը բոլոր կողմերի համար ա ծանր ու հալումաշ անող։
Երեխա բերելն էլ պակաս հարթ պրոցես չի, ամեն պահի կարա մի բան սխալ գնա, հղիությունն էլ, ունենալն էլ տանջալից են բոլոր առումներով, էն որ մարդիկ էդ մասին չեն խոսում ու որպես «տենց էլ պիտի լիներ» տանում են, էդ չի նշանակում թեթև բան ա։ Ծննդաբերությունից հետո արդեն երեք ամիս ա անցել, մարմինս ոնց որ միանգամից տաս տարի ծերացած ու ծանրացած լինի

[StrangeLittleGirl]

Ճիշտն ասած, չգիտեմ, կհասցնեմ կարդալ, թե չէ․ հազար ու մի ուրիշ բան ունեմ կարդալու։
Դրա համար քեզ հարցնեմ։ Իսկ ո՞նց է բացատրված (եթե բացատրված է), որ կենդանիների մեջ արուների ու էգերի վարքը ահագին տարբերվում է իրարից, էնտեղ էլ կա՞ն ենթադրյալ հասարակության նորմեր ու սոցիալական ազդեցություն։
Գուցե ճիշտ չի համեմատել, բայց դե մենք էլ ի վերջո բնությունից դուրս եկած էակներ ենք՝ սեռերի բաժանված ու ըստ այդմ՝ բնությունից ստացած տարբեր «փաթեթներով»։
Ու ես բացարձակ չեմ կարծում, թե մի սեռի «փաթեթը» մյուսից պակաս է կամ մի սեռը չի կարող անել էն, ինչ մյուսը, բայց որ մենք բնությունից տարբեր ենք ծրագրավորված, դա կարծում եմ, էդպես է։

Գիրքն էս պահին ձեռիս տակ չի, ես էլ մի քանի տարի առաջ եմ կարդացել, չեմ հիշում։ Մյուս շաբաթ որ տուն հասնեմ, կնայեմ, կասեմ։

Բայց իմ կարծիքը էս թեմայով. կենդանական աշխարհի հետ համեմատություններն ընդհանրապես անիմաստ գործ ա, որտեւ ինչը ձեռ ա տալիս մեր համոզմունքներին, ասում ենք կենդանիների մոտ սենց ա, մեզ մոտ էլ պիտի սենց լինի, ինչը ձեռ չի տալիս, ուրիշ կենդանի ենք գտնում, որը ձեռ ա տալիս։

Իսկ կենդանիների մոտ ինչ ասես կա. էլ որ արուներն են արտաքնապես ավելի սիրուն, էգերին գրավում, էլ էգեր, որ ձագերին նաղդում են արուների վրա, ցվրվում, տեսակներ, որոնց հաջորդ սերունդն ընդհանրապես ծնող չի տեսնում, կյանքի առաջին օրվանից ինքնուրույն ա, տեսակներ, որոնց ձագերին արուն ու էգը հավասար են պահում, տեսակներ, որոնց էգը արուին ուտում ա, տեսակներ, որոնց հաջորդ սերնդին արուն ա իրա վրա ման տալիս։ Մարդը կենդանիներից լիքը տարբերվում ա որպես համագործակցող, սոցիումի մաս կազմող, էրեխեքին ամենաերկարը իրա խնամքի տակ պահող։ Ի վերջո, եթե կենդանիներին նայենք, ինցեստը նորմալ պիտի լիներ։

Մամաս երկու կատու ուներ՝ քույր ու եղբայր։ Քույրը ձագեր ունեցավ ուրիշ արուից։ Եղբայրը ձագերի ծնունդն ընդունեց, լպստեց, մեծացրեց, մինչ ձագերի մայրը դրսում ման էր գալիս։ Ձագերը մեծացան, սկսեց շ*նել իրանց։ Ճիշտ ա՝ սա անեկդոտալ դեպք ա, բայց ստեղից ո՞րը վերցնես, մարդկանց վրա տարածես, որը՝ չէ։ Ու կարա՞ս ասես, որ արու կատուն էգ կատվից լավ ա որս անում կամ ավելի լավ ա տարածության մեջ կողմնորոշվում։

Ավելին ասեմ. կենդանիները մենակ սեռ ունեն, գենդեր չունեն։ Կենդանիները բնական ընտրությամբ են ապրում, թույլին թողնում են մեռնի։ Կենդանիների վրա աշխատած դեղամիջոցը մինչեւ մարդու վրա էլ չի աշխատում, շուկա դուրս չի գալիս (ու հաճախ չի էլ աշխատում):

Հ.Գ. մոռացա ասել, որ արու կատուն քրոջ ձագերի հետ միասին քրոջն էլ ա սկսել շ*նել

[մարդ եղած վախտ]

Իսկ կենդանիների մոտ ինչ ասես կա.

Ասեմ ավելին՝ մարդկանց մոտ ինչ ասես կա/եղել ա մինչև արևմտյան ցիվիլիզացիայի դոմինանտ դառնալը

[ivy]

Խնդիրն էն է, որ ամեն տեսակի խոսակցություններ գենդերային տարբերությունների մասին արագ վերածվում է խտրականության, ֆեմինզմի ու սեքսիզմի մասին քննարկումների, ավելի ճիշտ՝ կռիվ-դավիի։
Տարբերություն չի նշանակում՝ լավ ու վատ, չի նշանակում անհավասար ու չի նշանակում, որ պիտի ամենը կնոջ դեմ շահարկվի։ Էն, որ լիքը մարդ, հատկապես՝ կանայք, Հայաստանում ու դրանից դուրս լիքը անդուր հասարակական վերաբերմունքի են արժանանում, շատ տխուր է, ու դրա դեմ պայքարել է պետք։
Ես ինձ համարում եմ ֆեմինիստ, ու հավասար իրավունքների հարցն ինձ համար գերկարևոր է։
Բայց չեմ կարծում, որ էս թեմայի ամեն խոսակցություն պիտի հա շրջել դրա կողմը։
Ես գիտեմ, որ լիքը ֆակտորներ դեր ունեն մարդու բնույթի ու վարքի վրա, էդ թվում՝ սեռը։ Ու ամեն ինչ բերել մենակ սոցիալական ֆակտորին հանգեցնելը ճիշտ չի։ Սոցիալական ֆակտորը կարևոր է, բայց միակը չի, որ նշանակալից է։ Լիքը գիտական հիմք կա էս պնդման վրա կասկածելու։
Բայց դե ձեզ բարի քննարկումներ։

[Վիշապ]

Գիրքն էս պահին ձեռիս տակ չի, ես էլ մի քանի տարի առաջ եմ կարդացել, չեմ հիշում։ Մյուս շաբաթ որ տուն հասնեմ, կնայեմ, կասեմ։

Բայց իմ կարծիքը էս թեմայով. կենդանական աշխարհի հետ համեմատություններն ընդհանրապես անիմաստ գործ ա, որտեւ ինչը ձեռ ա տալիս մեր համոզմունքներին, ասում ենք կենդանիների մոտ սենց ա, մեզ մոտ էլ պիտի սենց լինի, ինչը ձեռ չի տալիս, ուրիշ կենդանի ենք գտնում, որը ձեռ ա տալիս։

...

Բյուր, մեր մեջ ասած, դու էլ հղվում ես էն գրքերին, որոնք քո համոզմունքներին են ձեռ տալիս, ասենք ինչի՞ Աստվածաշնչին չես հղվում։
Բոլորս էլ սուբյեկտիվ ենք, եթե օբյեկտիվ փաստեր եք ուզում, ապա պիտի օրինակ նայեք, թե ինչի տղամարդուց կին դարձած տրանսգենդեր չեմպիոններ կան, իսկ կնոջից տղամարդ դարձած տրանսգենդեր սպորտսմեն՝ գրազ եմ գալիս, չեք գտնի։ Հա ֆիզիլոլոգիական ա տարբերությունը, բայց գիտնականներիդ փաստարկներով, մարդուս բոլոր հատկանիշները, ներառյալ վարքն ու խառնվածքը ֆիզիոլոգիական են։ Էս տարբերությունների քննարկման իմաստը որպես օբյեկտիվ խնդիր լուծող բան, վայթե մենակ Այվիի ասած դեպքերի համար է, մնացած ինքնանպատակ սաղ քննարկումները բերելու են անիմաստ վեճերի, հետևաբար եթե որևէ առարկայական խնդիր չկա լուծելու, ապա սաղս հավասար ենք, և ես վաղուց ասել եմ, որ կանայք էլ պիտի ծառայեն բանակում։

[մարդ եղած վախտ]

Վերևի մի քանի գրառումը էնքան լավն էին, որ էս գրառումս մի քիչ չոր, տեխնիկական ա, բայց քանի որ գրել եմ, բերում եմ։

Ինչ եմ մտածում էս թեմայով.

1. Երբ ասում ենք տարբերություն, էդ ի՞նչ ա նշանակում։ Համարենք՝ մարդիկ պայմանականորեն ունեն ասենք 1.000 ոչ ֆիզիկական հատկանիշ, ու դրանցից 1-ը, 10-ը, 50-ը տարբեր են, էդ շատ ա՞ թե քիչ, տարբերություն ա՞ թե չէ։ Ես վստահեցնում եմ, որ եթե փողոցից ընտրենք պատահական 2000 մարդ, իրանց բաժանենք երկու խմբի ու նայենք իրանց 1.000 հատկանիշներին, ապա էդ պատահական խմբերը իրարից տարբեր կլինեն մի քանի տասնյակ հատկանիշով, զուտ որտև ստատիստիկան տենց ա աշխատում։ Նույն կերպ, եթե տարբեր մաշկի գույնով մարդկանց ենք վերցնում, կան տասնյակ տարբերություններ։ Բայց իրականում, քանակական առումով, ավելի մեծ թվով տարբեր հատկանիշներ ի հայտ կգան, եթե համեմատենք տարբեր սեռի ու գույնի ֆուտբոլիստների խմբին երաժիշտների խմբի հետ։ Էդ դեպքում կարո՞ղ ենք ասել, որ ֆուտբոլը/երաժշտությունը ավելի դոմինանտ հատկանիշ ա, քան սեռը կամ մաշկի գույնը։ Հա, կարող ենք։ Ֆուտբոլի նման կարելի ա ընտրել լիքը այլ մասնագիտական կամ սոցիալական ատրիբուտներ, որ մարդկանց ավելի շատ են բաժանում, քան սեռը։ Տարբերություններ բացատրելու առումով զուտ կենսաբանական սեռը մնացած ատրիբուտների համեմատ էդքան էլ ուժեղ գործոն չի, ուղղակի սեռը ունիվերսալ ա, դրսից երևում ա (ու դիսկրիմինացիայի բուն ա իրա բոլոր հետևանքներով)։
2. Ասենք թե կան շատ էական տարբերություններ կամ չկան էական տարբերություններ։ Էդ տարբերությունները հասկանալու նպատակը ո՞րն ա։ Միակ նպատակը, որ իմ համար ընդունելի ա, մարդկանց ավելի արդյունավետ աջակցություն տալն ա (հիշացնեմ, որ սեռից շատ ավելի դոմինանտ հատկանիշներ կան (չէ բայց աղքատ լուզերների առողջությունը ում ա հետաքրքիր), որ անտեսված են, բայց համարենք, որ քանի որ հարցը առողջությանն ա վերաբերվում, ապա նույնիսկ սեռով պայմանավորված տարբերությունները հասկանալը կարևոր ա)։ Հոգեկան առողջության խնամքը երկու սեռերի համար էլ անտանելի ցածր մակարդակի վրա ա գրեթե ամբողջ աշխարհում, ու ինչ-որ չեմ տեսնում, թե կանանց ու տղամարդկանց տարբերությունների վրա ֆիքսվելը առհասարակ էդ նպատակը ունի կամ դրան ծառայում ա։ Էդ տարբերությունների քննարկման դոմինանտ ֆունկցիան հիերարխիաներ կառուցելն ա (հա, գիտեմ, մարդիկ ակումբում արդեն ասել են, որ չէ, հավասար հնարավորութուն, բան) ու արդեն եղած սոցիալական կարգերը պահպանելը (որտև դե արդեն սովոր ենք, հիմա էս ա, հո չի պարզվելու, որ մեր աշխարհայացքը ջուր ա թողում)։
3. Արդեն ստեղ էլ ասվել ա, որ համարյա բոլոր հատկանիշները գետետիկ ու միջավայրային գործոնների ազդեցությամբ են ձևավորվում, էլ չասած՝ վարքային հատկանիշները, որ էնքան բարդ ու բազմագործոն են, որ պարզ էլ չի, թե իրանց ոնց կարելի ա նորմալ ուսումնասիրել։ Էս բարդությունը լիքը մանևրելու տեղ ա թողնում, ու ցանկացած հատկանիշի համար կարելի ա ասել էս գենետիկ ա, կամ չէ, միջավայրի գործոններից ա - ճաշակի հարց (հիմա, իհարկե, լիքը հետազոտություններ կան ու լիքը “փաստերի” համար՝ հակափաստարկներ, բայց մեկ ա հարցերի մեծ մասը բաց ա)։ Ու էս նշանակում ա, որ մարդիկ կարան հիերարխիան “բացատրեն“ (վայ չէ, միայն հատկանիշները) աստծուց կամ գենետիկայից տրված շնորհներով (քանի որ մարդիկ չեն հասկանում ինչի մասին են խոսում, աստված կամ գենետիկա, նույն բանն ա), ու նաև խնդրային վարք արդարացնեն կամ պատասխանատվությունից խուսափեն, դե որտև աստծուց ա (էհ, բնությունից)։
4. StrangeLittleGirl-ի գրառումից, անձնական փորձից, գրքերից, շփումներից իմ հետևություն էն ա, որ գենետիկ կոմպոնենտի դերի մասին պատկերացումները ուռճացված են։
5. Քանի որ սեռով պայմանավորված ու զուտ գենետիկ հիմքով հատկանիշների ցուցակ չկա, ես համարում եմ, որ ցանկացած վարքային հատկանիշ ունի էական միջավայրային բաղադրիչ, առավել ևս եթե խոսքը գնում ա խնդրային հատկանիշի մասին (որը օրինակ՝ արհեստական հիերարխիա ա ենթադրում) ու որ ավելի կարևոր ա, պարտավորություն ա դնում հասարակության ու անհատի վրա էդ խնդրայինությունը շտկելու։ Իսկ “անմեղ“ հատկանիշներով (թե ասենք՝ րոպեում ով քանի անգամ ա թարթում) մի պարապ կիրակիի կարամ զմայլվեմ, բայց եթե դրանց մասին երբեք չիմանամ էլ, վեջս չի լինի։

[Ծլնգ]

Էս թեմայով մանկական խաղերից նաեւ Լեգոն ա հետաքրքիր։ Ուրեմն Լեգոն ստեղծվել ա Դանիայում որպես ունիսեքս խաղալիք։ Երեխաների բազմաթիվ սերունդներ՝ աղջիկներ ու տղաներ հավասարապես խաղացել են, ու երբեք որեւէ մեկը չի ասել, թե սա տղայի խաղալիք ա։ Բայց չգիտես ինչու հենց ԱՄՆ ա ներմուծվել, մենակ տղաների խաղալիք ա դարձել։ Հետո սկսել են աղջիկների լեգո արտադրել, ու Դանիայում էլ հաջորդ սերունդներին արդեն սկսել են տղաների ու աղջիկների լեգո տալ։ Բայց լեգոն էլ մտավոր ռոտացիան լավացնող խաղալիք ա։

Բայց մշակութային տարբերությունների հարցում ամենախոխմը մաթեմն ա։ Հայաստանում ձեւավորված համոզմունք կա, որ կանայք մաթեմից վատ են, տղամարդիկ լավ։ Պարզվում ա՝ Դանիայում հակառակ համոզմունքն ա։ Ասում եմ՝ բա էդ ո՞նց ա ստացվում, որ կանայք ՏՏ չեն գնում։ Պարզվում ա՝ ՏՏ-ն ու մաթեմն իրար հետ չեն կապում, այլ ՏՏ-ն ու գեյմինգն են կապում, իսկ վերջինս տղաների մենաշնորհն ա։

Բայց ինչն ա ամենահետաքրքիրը. Դանիայում կանայք իսկապես մաթեմից ավելի լավ են, ինչն էլի գալիս ա մինչեւ դպրոցական տարիքը ոնց են տղաներին ու աղջիկներին վերաբերվել։ Աղջիկները սովորել են ուշադիր լինել, խելոք նստել, իսկ տղաները՝ անընդհատ էքշընի մեջ։ Արդյունքում աղջիկները կարում են մաթեմ ընկալել, տղաները՝ չէ։ Ու ծրագրավորող դառնում են տղաները, աղջիկները գնում են ավելի «աղջկական» մասնագիտությունների, օրինակ՝ մաթեմատիկական մոդելավորում (որն էլի ՏՏ ա, բայց գեյմինգի ստերեոտիպը չկա, մաթեմ ա, աղջիկները գնում են)

Մի անեկդոտիկ դեպք էլ լեգոյա-մաթեմախառը թեմաներով պատմեմ։ Ուրեմն էս լեգոն մի բազմատարյա ծրագիր ա ֆինանսավարում՝ Play@Heart, որ հանրակրթական դպրոցների ուսուցիչներին ու ադմինիստրատորներին (կրթիչներին) ի մի բերեն ու ծրագրեր կազմեն, թե ոնց հանրաին դպրոցների կրթական ծրագրերում խաղային ու տեխնոլոգիական միջամտություններ ներառեն։ Ու սենց մի տասքանի դպրոցներից կրթիչներ են ընտրել, ու տարբեր կոնֆերանս-սեմինար բաներ են անցկացնում, ու նաև ուղարկում այլ երկրներ՝ իննովացիոն մոտեցումներով ներշնչվելու։ Ու սրանց խումբը՝ մի 50 դանիական կրթիչ, մեր մոտ էլ էին եկել՝ իննովացիաներին մոտիկից տեսնելու։ Հավես ժողովուրդ էին, լիքը ներշնչվեցին, մի քիչ էլ իրենց առօրյայից կիսվեցին։ Պարզվեց, որ Դանիայում հանրային կրթական միջավայրն ահագին ողորմերլի վիճակում ա՝ թե օրինական դաշտի տեսանկյունից, թե ռեսուրսների սղության, ու թե ծնողների թերի ներգրավվածության․․․ դե համենայն դեպս էս կրթիչներն իրենց փորձից էին կիսվում՝ մեծ մասն էլ մաթեմի ուսուցիչներ (ու դե կոնտեքստն էլ արևմուտքի զարգացած երկրներն էին)։ Բայց ամենազարհուրելին էն էր, որ այդ ծրագրի մասնակից մի 50 հոգուց երևի մի 12ն էին կանայք, այնինչ Դանիայում ուսուցիչների մի 53%-ը կանայք են, ինչն ի դեպ գազան պրոգրեսիվ ցուցանիշ ա։ Կասկածում եմ, որ այս ծրագրի մասնակցելու պահանջները՝ ներառյալ աշխարով մեկ ճամփորդությունները, շատ կին կրթիչների համար դժվարամարս էին։ Արդյունքում ունենք գժոտ կարիերային հնարավորություն զարգացած երկրի կրթիչների համար, բայց դրանից օգտվողներն անհամաչափ մեծամասնությամբ տղամարդիկ են։

Հ․Գ․
Էս ծրագրի մասնակից կանանցից մեկն էլ մի դիպուկ նկատում արեց, որ չնայած ծրագիրը լավ արդյունքերի կարա բերի Դանիայի բոլոր աշակերտների համար, բայց դե Լեգոյին էլ վատ չի լինի, քանի որ իրենց արտադրանքը լավ կօգտագործվի ու կգովազդվի, վերջում էլ իրենց համար կադրերի նոր սերունդներ կապահովեն։