Անկապ օրագիր

[ԿԳԴ]

Գնում եմ, վերջապես... Էս օրվան շատ էի սպասել, երևի ամբողջ տարի, գնում եմ այնտեղ ուր ամեն ինչ ակնեղծ է ու մաքուր: Այնտեղ չկա լույս, այնտեղ չկա ինտերնետ, չկա կապի միջոց, երջանիկ եմ: Հեռու քաղաքակրթությունից: Մի ամիս հեռուստացույցի ապուշությունները չեմ նայելու, հեռվից լսվող ռաբիզի կլկլոցները չեմ վայելելու, մի ամիս ստեղծագործելու եմ ազատ ու անկաշկանդ մթնոլորտում, մի ամիս փափուկ մահչակալիս մեջ չեմ քնելու, մի ամիս լսելու եմ գայլերի ոռնոցը ու չախալների լացը, շրջապատված եմ լինելու ծառերով, ծաղիկներով, կենդանիներով, մի ամիս խոտի դեզ ու կաղնու ծառ եմ նկարելու: Մի ամիս երեսս չեք տենալու: Երջանիկ եմ...

[Jarre]

Այսօր մտանք Մերգելյանի շուկայի «հարուստների բաժինը»։ Դե էն ամենամեջտեղի մասը էլի, որ ծածկ ունի ու հարուստները չցանկանալով իրենց պղծել հասարակ ժողովրդի հետ առևտուր անելով, միշտ այնտեղից են գնումներ կատարում։ Չէ-չէ, ես հարուստների դեմ չեմ, ու խոսքս փող ունեցողների մասին չի, այլ նրանց մասին է, որոնք ապրում են միայն փողով, ու աշխարհին նայում են ոչ թե վարդագույն ակնոցներով, այլ դոլարից կանաչած իրանց անիմաստ աչքերով....

Էնքա՜ն ծիծաղալու է, չեք պատկերացնի։ Համարյա նույն միրգը երեք մետր այն կողմում վաճառում են երկուսից երեք անգամ էժան։ Բայց էս մարդիկ, «իմաստուն», «մտածող» ու իրանցից դավոլնի հայացքներով ու կեցվածքներով մի քանի անգամ թանկ են վճարում։

Մեկին տեսա, որ Ջիպից իջավ, ու էրևում էր, որ «գոլդ» տղեքից էր, ում ավտոյի համարները գոլդա, հեռախոսի համարները գոլդա, մատանիի քաշը գոլդ թիվա, կոշիկի ռազմերը գոլդա, ծննդյան ամիս ամսաթիվնել է գոլդ....

Հետո առևտուր արեցինք ու մտանք կողքի խանութը կնոջս համար մազի ներկ առնելու։ Դե գիտեք, որ մազի ներկերն էլ համարներ ունեն, ու տեսածիցս շփոթված վաճառող աղջկան խնդրեցի որ մեզ գոլդ համարի մազի ներկ տա....

Բայց ջոգիք, ես էլ էի էտ շուկայից առևտուր անում....

[Manya]

Մի տեսակ իմ աշխարհս մռայլվել է: Ու գույներս
հնացել, չգիտեմ դա ինձնից է, թե իմ ապրած կյանքից
թե շրջապատի մարդկանցից: Ամեն ինչ փոխվել է
աշխարհս դատարկվել է ու մարդկային գույնզգույն
երանգները մաքրվել են ու վերածվել հասրակ մատիտի
գծած գծի գույնին: Չէ ես չեմ թողնի որ նկարս ու իմ
Երփներանգ աշխարհս ոչնչանան և ջնջվեն:

Գեթ մի գիշեր է մնացել,
Որ այս օրը մաքրվի:
Օրը չի մնում ճերմակ
Ինչպես խզբզած թուղթը,
Որ ճնջում է ռետինը
Որ ճերմակի:
Այդպես էլ դու պետք է անես,
Քո օրը միշտ ճերմակացնես:
Ու թեև այն մռայլ է և դաժան
Քծերը շատ են ու մուգ
Քո ձեռքի ռետինել անվորակ
Սակայն ամեն ինչից մի ելք կա
Հաղթահարիր դու միայն:

[Երկնային]

Ախխխ, սիրտիս բախոցների հետևից չեմ հասցնում…
վախից ա, անհանգստանալուց, թե չգիտեմ ինչից, բայց…
լավ եղի, խնդրում եմ…
հուսով եմ ես էլ եմ լավ, եթե սիրտս չկանգնի հիմա, ու եթե մի երկու օրից վատ լուր չստանամ…

ի՞նչ անեմ…
ցավում եմ քեզ համար, իրանց համար…
մի բան ասա…
հիմա…

լավ, ոչինչ մի ասա. ես կգրկեմ…

[Սլիմ]

Էս վերջերս քանի գնում ավելի մեծանումա ամեն ինչ մոռանալու ցանկությունս: Ձնագնդու մնան մեծանումա ամեն ինչ թողնելու ու հեռանալու ցանկությունս:
Անընդհատ թվումա ուղակի զզվելի երազ եմ տեսնում, որ հեսա ուր որա բացելու եմ աչքերս ու ամեն ինչ լավա լինելու: Բայց ոնց երևումա ինքնախաբեությամբ եմ զբաղվում , արդեն մի կես տարի շարունակ: Մի պահ պայքարում էի , իմ կարծելով երջանկությանս համար, մի պահ հիասթափվեցի, բայց իներցիայով շարունակում էի պայքարել, հիմա... հիմա չեմ ուզում... ցանկությունս մի գիշերում կորեց: Միևնույննա անիմաստա, էն ժամանակ գոնե նպատակ կար, հիմա ոչ մի բան չկա, անհետաքրքիր ու աննպատակ: Նման դեպքեր որ լինեին մի քանի օր առաջ , կընկնեի դեպրեսիայի մեջ, ինչ որ կտրուկ քայլերի կգնայի, իսկ հիմա ինչքան անտարբեր եմ, ինձ թվումա եթե կողքի շենքն էլ փլվի չեմ շարժվի: Դատարկվելա ամեն ինչ, երևի հանգստանալա պետք, մի պահ հեռանալ էտ ամեն ինչից ու հասկանալ թե իրոք ինչի համար էր ամեն ինչ, դե որովհետև իմ համար չէր հաստատ: Ոնց ակարա մարդ մի օրում էլ չզգա ոչինչ?

[Ռուֆուս]

Էսօր երթուղայինում "զարմանալի" բան տեսա, մի մարդ էր նստած ու հավեսով հարսանիքի լուսանկարներ էր նայում: Փորձեցի վերհիշել, թե վերջին անգամ երբ եմ ունեցածս լուսանկարները տպել թղթի վրա... երևի մի վեց-յոթ տարի առաջ, երբ դեռ ժապավենով կամերաներն էին մոդա: Իսկ հիմա համակարգչիս մեջ բոլոր լուսանկարները սիրուն սիրուն դասավորված են իրենց համապատասխան ֆոլդերներում, ամեն մի ֆոլդերը իր վերնագիրը ունի, ավելի հին լուսանկարները CD-ների ու DVD-ների վրա են արխիվացվել, ու էսքան տարի մտքովս չի էլ անցել, որ նկարները կարելի է թղթի վրա տպել....

Էհ, ապրում ենք ու շատ հաճախ չենք էլ նկատում, թե մեզ շրջապատող աշխարհը ինչ արագ է թվայնանում....

[Դեկադա]

Նախանձում եմ.... ես նախանձում եմ...
...չէ ես չեմ նախանձում փողատերերին` թեպետ ժամանակ առ ժամանակ ինքս էլ զգում եմ նրա գայթակղիչ ու չափից դուրս արժեքավոր լինելը...
... ես չեմ նախանձում դիվանագետներին`չնայած նրա չափազանց նրբանկատ օգտագործումը կազատի «պատերազմներից»....
....չեմ նախանձում եսասերների`թեպետ այդ շատ կարևոր բնորոշումը երբեմն ազատում է ավելորդ անգամ հենակ դառնալուց...
.... ես... ես նախանձում եմ հավատացյալին.... չէ մի շփոթեք կրոնավորի հետ...
Ես նախանձում եմ Մարդ Հավատացյալին, որը հավատում է....
Ես նախանձում եմ հավատին...

[Katka]

Հետաքրքիրն է այս օրագիրը:
Չգիտեմ կարոտը երեւի ամենավատ հիվանդություններից է:Կարոտը քայքայիչ է: Ավելի վատ է լինում, երբ մարդը նստած է կողքիդ, բայց դու նրան կարոտում ես: Նայում ես նրան ու կարոտում հենց իրեն: Ֆիքսված պահեր, որոնք աչքիդ առաջ են գալիս: Ես դրանք նմանեցնում եմ արեւի շողերին, որոնք դուրս են գալիս փակ սենյակի դռան ներքեւի անցքից, ու երբ նայում եմ այդ շողերին, այնքան ջերմություն եմ զգում, դուռը բացելու իմաստ չկա, շողերը արդեն իսկ վազում են քո մոտ: Նայում եմ քեզ ու կարոտում այն արեւի վառ շողին, որ հիմա հեռվում է: Վախենում եմ կարոտել կողքիս նստած մարդկանց. այդ տեսակ կարոտախտը անբուժելի է...

[Աշխեն]

Անկապ օրագիր, ինչ լավ է ասված, դե լսի օրագիր ջան...
Տարիներ առաջ օրագիր էի պահում, ժամանակ առ ժամանակ լրացնում էի, երբեմն կարդում, վերհիշում էի ու վստահ էի, որ կյանքս հեքիաթ է, որ ես արտառոց եմ.
Դրանից հետո շատ եմ ցանկացել նորից օրագիր պահել, երբեմն նույնիսկ սկսել եմ, բայց չեմ շարունակել, չգիտեմ ինչու, կամ էլ գիտեմ, որովհետև էլ կյանքս այդքան հետաքրքիր չի, որովհետև էլ դպրոցը չի իմ աշխարհը, ու ես այլևս թագուհի չեմ, որովհետև կյանք եմ մտել, որովհետև ավելի անկեղծ եմ ինքս ինզ հետ…
Բայց քեզնից անկապ օրագիր հուսով եմ չեմ ամաչի, կասեմ այն ինչ զգում եմ, ու ամենը վարդագույն ակնոցների միջից ներկայացնելու կարիք չեմ ունենա.

[Ֆոտոն]

Էն օրը կարդում էի դպրոցական ժամանակվաս օրագիրը: Նկարագրված էր մի օր, որ սովորականից տարբերվում էր:
Մի հետաքրքիր դրվագ կար: Երթուղայինն անհայտ պատճառով կանգնել էր ու վարորդը իջել: Մոտ տաս րոպե սպասելուց հետո շատերս ցանկացանք դուրս գալ: Բայց պարզվեց, որ դուռը բացվում է վարորդի մոտից և դրսից: Պարզ է, որ մեկին կանչեցինք ու իջանք: Այնուհետև, որպես օրվա ոչ սովորական շարունակաություն, որոշել էի տուն ոտքով գնալ: Բնականաբար ոչ սովորական դեպքերում մի քանի բան են միաժամանակ անսովոր լինում: Մոտակա տատիկից արևածաղիկ եմ գնում: Ու ի՞նչ հարցնի տատին, որ լավ լինի: Հարցրեց՝ տղա՞ եմ, թե՞ աղջիկ:
:
Ու էնքան հանգիստ տոնով էի այս միտքը հավերժացրել

[Հայկօ]

Ո՞նց սկսեմ, որ լավ լինի:

Հետաքրքիր բան է կյանքը... Չէ:

Հիշում եմ. տարիներ առաջ... Չէ:

Աղջիկը քայլում էր անձրևի տակ... Չէ:

Սիրելիդ իմ օրագիր... Չէ:

Մետաֆիզիկական գոյամիասնությունը... Չէ:

Լուսնի եղջյուրը ծածկվեց Քարքե լեռան հետևում... Չէ:

Լավ, կարճ կասեմ.

Թքել եմ աբիժնիկների վրա:

[Ուրվական]

Ընդհանրապես ես էստեղ չեմ գրում, բայց էս անգամ պիտի գրեմ, ու կարճ, ուղղակի էս օրը պիտի հիշվի, ուզում եմ ասեմ, որ էսօր ով որ մեր հետ էր ու ով որ կուզենար մեր հետ լիներ, բայց ինչ-որ պատճառով հնարավորություն չուներ, էդքանիդ սաղիդ ուզում եմ մի բան ասեմ.
Ես ձեր ցավը տանեմ...

[Janita Hero]

Հինգշաբթի մեր ակումբցիներից մեկին տեսա Մաշտոցի պողոտայի «Մանկան» խանութի մոտ /պաղպաղակ էր լիզում մի աղջկա հետ միասին/, որը ինձ շաաաաաաաաաաատ շատ ա «սիրում» էլի…… ինքն ինձ չի ճանաչում դեմքով, իսկ ես նրան գիտեմ:
Հա ինչ էի ուզում ասել, ինքը նայում ես՝ համակրելի, երկարահասակ երիտասարդ ա , բայց իրա վերաբերմունքից ու գրառումներից մեր ակումբում հո չե՜մ խորշում, հո չե՜մ խորշում/ու ոչ միայն ես.../:
Հիմա եթե գնամ անձնական էջս ու տեսնեմ, որ ինքն ինձ կրկին բացասական վարկանիշ ա դրել, չեմ զարմանա, քանի որ դա ինքն ա, դեռ՝ գաճաճ մարկային հասկացություններում ու ընկալումներում, կաճի երևի....
ախր ժողովուրդ ջան նենց գրառումների ա բացասական գնահատում, որ դրա համար մինիմում չորս հատ շնորհակալություն կա, նույնքան էլ դրական վարկանշում: Քիչ ա մնում մտածեմ, որ իր ուղեղի հետ մի բան էն չի....

Հաջորդող գրառումներում կհանդիպեք նրան հաստատ, քանի որ ինքն էսքանը դժվար թե կարողանա հասունորեն մարսել...

կամ էլ ուղղակի ուրիշ ակումբցու հետ եմ շփոթել

[ars83]

Ժնևում մի կին կա, որ չափազանց զզվող է: Հաճախ կարելի է տեսնել նրան ավտոբուսում՝ մի մեծ պայուսակ ձեռքին, մոտենում է որևէ երկտեղանի նստարանի, ինքը նստում մի նստարանին, մյուսի վրա դնում օայուսակը, որպեսզի ոչ ոք չնստի: Եթե մի բանի ձեռք տալու անհրաժեշտություն է լինում, օրինակ՝ կանգառում կանգնելու համար վարորդին նախազգուշացնելու կոճակը, պայուսակից հանում է ցելոֆանե տոպրակ, անցկացնում ձեռքին, ապա միայն դիպչում: Երկու օր առաջ հանդիպեցի նրան նաև գնացքում՝ Մոնտրյոյից վերադառնալիս: Եկավ, պայուսակը դրեց կողքիս, ներողություն խնդրեց, ասաց, որ չանհանգստանամ. ընդամենը մի քանի բան է պայուսակից հանելու: Ասացի՝ խնդիր չկա: Էլի նույն ցելոֆանե տոպրակներով էր: Ժնևում նստեցինք նույն ավտոբուսը: Կինը նստեց նստարաններից մեկին, պայուսակը դրեց կողքը, և... օ՜ սարսափ, նստարանը կեղտոտ էր: Պայուսակից անձեռոցիկ հանեց, սկսեց սրբել և գոռալ: Ֆրանսերեն ես այնքան էլ լավ չեմ հասկանում, բայց հասկացա, որ բողոքում է եկվորներից, որոնք հարգանք չունեն իրենց քաղաքի նկատմամբ: Բողոքում էր Սան-Ժենիի (Ժնևին սահմանակից ֆրանսիական քաղաք) բնակիչներից, ապա ֆրանսիացիներին անվանեց «կեղտոտ շներ»: Նստածներից մի աղջիկ զարմացած և սպառնալից ասաց՝ պաղդո՞ն, բայց կինն այնքան կատաղի հակաճառեց նրան և հրամայեց,մ որ լռի, որ աղջիկը լռեց: Մարդիկ ժպտում էին, գլխով դեպի նրա կողմն անում, թե՝ ծալքը պակաս է:
Ինչևէ, պետք է ասեմ, որ եվրոպացի մարդիկ այստեղ բավական փնթի են, չնայած՝ հնդիկների և արաբների անունն է դուրս եկել: Հաց ուտելուց առաջ ձեռքերը հազվադեպ են լվանում, ոմանք էլ զուգարան գնալուց հետո չեն լվացվում Տրանսպորտում հանգիստ կարող են ցեխոտ ոտքերը դնել մոտակա նստատեղին՝ առանց անհանգստանալու, որ հաջորդ նստողի հագուստը կեղտոտվելու է: Ես, իհարկե, բնավ մաքրության տիպար չեմ, սակայն տհաճ է:

[Ֆոտոն]

Մի պարսիկի եմ ծանոթացել այսօր: Էնքան վատ էր անգլերեն խոսում, որ…
Այնպիսի հարց տվեց, որ ծիծաղս չկարողացա զսպել. ստիպված եմ անգլերեն գրել
When you sleep good morning?
Հայերեն՝
Երբ ես քնում բարի լույս առավոտյան…