Դաշտը գտնվում է Վասպուրականի Արտազ գավառում` Տղմուտ գետի ափինՈւզում ես ասել, որ այդ վայրը գտնվում է Նախիջևանում (հարևանությամբ` թուրքական հատվածում):
Իսկ կոնկրետ ինչումն է արտահայտվում դա?Այժմ վիճելի է ոչ միայն վայրը այլև ճակատամարտը!!
Այն, որ ռազմիկ էր, այն էլ շատ լավ, դրանում խոսք չկա` Մամիկոնյան (Մամգուն) էր
Մամիկոնյանները չունեին օտար ծագում, նրանք տոհմիկ հայեր էին:Իսկ գուցե դավաճանները հենց նախնյաց ոգուն դավաճանած օտար ծագման Մամիկոնյաններն էին
Այո, բայց խնդիրն այն է, որ 19.400-ը հիշատակվում է "Զորանամակ"-ում, իսկ այդտեղ արցախցիք ու ուտեցիք առանձին են նշված: Ավարայրում ևս արցախցիք ու ուտեցիք հայրենասեր ուժերի կողմում էին:Եթե հաշվի առնենք, որ արցախցիք ու ուտեցիք էլ են եղելիսկ դա այդպես է, (Ավարայրից հետո, տուն դարձի ճանապարհին, չգիտես ինչու, պարսկական զորքը հարձակվեց Ուտիքի, Գուգարքի "դաշնակից" զորքի վրա
ապա չափազանցություն չէ: Միայն Արցախի այրուձին (ի դեպ Արցախի զորքի հիմնական տեսակը) 5.000-ից ավելին էր` սովորաբար կազմում էր հայոց այրուձիու կորիզը և միշտ նեյտրալ էր` կրոնի և թագավորի նկատմամաբ) և դրան գումարենք քո կողմից նշված միայն ՀԵԾՅԱԼՆԵՐԻ քանակները, ապա կստանանք մոտ 8-9.000 միայն հեծյալ
![]()
Բա ինչաԹշնամու կողմից Վասակի մասնակցության "փաստը" փաստ չէ![]()
Վարկածը նոր չի, նման մի բան դեռևս Հրանդ Ք. Արմենն էր առաջարկում: Բայց կարծում եմ, որ ոչ` վարկածը հակասում է պատմական հստակ իրողություններին: Պարզ մի բան ասեմ, այ ասում ես. "եկեղեցու ցենզուրա" - բայց չէ որ Վարդանանց պատերազմի մասին գրում է նաև Ղազար Փարպեցին, որը հաստատ այդ ցենզուրայից դուրս էր և եկեղեցու նկատմամբ նույնիսկ հստակ օպոզոիցիոն դիրքորոշում ուներ ("Թուղթ առ Վահան Մամիկոնյան"):Եվ ուրեմն այսպես ...
Քանի որ վարկածներն ինքնին ֆորումի համար երկար ստացվեցին, ապա եթե ինչ-որ առարկություններ կամ հարցեր կան` խնդրեմ![]()
Կարծում եմ, որ վարկածը որևէ քննադատության չի դիմանում, քանի որ զուրկ է որևէ փաստական հիմնավորումից և մեծապես ֆանտազիայի ու ենթադրություններ արդյունք է: Հա, ընդունում ենք, որ Եղիշեն ու մյուսները սուբյեկտիվ են, դեն ենք նետում նրանց և... ինչ ունենք? Որևէ այլ աղբյուր մնում է - ոչ: Այս պարագայում ավելի անկողմնակալ ուսումնասիրողը կդադարեցներ ուսումնասիրությունը կամ էլ, առավեագույնը, շաաատ զգույշ ու թեական ենթադրություններ կաներ, բայց դրա փոխարեն դու առաջ ես անցնում և հանգում ես միանշանակ հետևությունների: Բացի այդ եկ չմոռանանք նաև, որ սա միակ պատերազմը չէր հավատի համար և, եթե եկեղեցու դիրքորոշումը ազգի համար անընդունելի լիներ, հա, թող այս մի անգամ "մուտիտ"-ը անցներ, բայց համաձայնիր, որ դա չէր կարող անցնել մյուս անգամները (459-460, 481-485, 491-499, 571-590, 592, 620-628):
Եվ ի վերջո - վարկածի մեջ ներքին հակասություն նկատեցի - մի կողմից ընդունում ես 180.000-անոց (իրականում, ըստ նույն քո տրամաբանության պետք է լինի 198.000) պարսկական բանակի առկայությունը, մյուս կողմից էլ ասում ես, որ եկեղեցականները "բարդու վրա նստած" թևեր են ուռճացրել:
Էջանիշներ