1402 թ-ի ապրիլին Լենկ-Թեմուրի ընդհանուր ղեկավարությամբ գործող Թիմուրյանների սուլթանության (մոտ 360.000, մոտ 20 փիղ), Կոստանդին V-ի գլխավորած Կիլիկիայի թագավորության (մոտ 5.000) ու Տարոնի իշխանության (մոտ 5.000) միացյալ բանակը գրավեց Երզնկան, Անի-Կեմախ ամրոցը, Մելիտեն, Սեբաստիան, ինչպես նաև Կեսարիան Օսմանյան սուլթանության բանակից (ընդհանուր` մոտ 5.000) և քաղաքների Հայ ռազմիկներից (ընդհանուր` մոտ 500): Դրանից հետո, հմուտ զորաշարժերով առաջ անցնելով Բայազետ I Կայծակնայինի գլխավորած Օսմանյան սուլթանության բանակից (200.000, այդ թվում 18.000 թուրքմեններ և 15.000 սերբեր), վերջինս ուղղություն վերցրեց դեպի Անկարա: Ստեղծված պայմաններում ճակատամարտից խուսափող Օսմանյան սուլթանության բանակը ի վերջո ստիպված եղավ մոտենալ Անկարայի մոտ տեղակայված հակառակորդին, որից հետո ընդհարումը դարձավ անխուսափելի:
1402 հուլիսի 20 – Անկարայի ճ-մ
Օսմանյան սուլթանության բանակը, գրավելով թիկունքով դեպի բարձունքը ձգվող ամուր դիրքեր, պատրաստվեց վարել պաշտպանողական մարտ: Ընդ որում Օսմանյան սուլթանը կենտրոնում տեղադրեց հիմնական ուժերը և ենիչերիների գունդը, ձախում` սերբերին, իսկ աջում`դաշնակից թուրքմեններին:
Թիմուրյանների սուլթանության բանակի լավագույն ուժերը տեղեբաշխվեցին թևերում և պահեստազորւմ:
I փուլ – Թիմուրյանների սուլթանության բանակը ողջ ճակատով անցավ հարձակման, որի արդյունքում բռնկված համառ մարտը շարունակվեց բավականին երկար:
II փուլ – Թիմուրյանների սուլթանության բանակի աջը հարվածեց թշնամու ձախին, սակայն սերբերը արյունահեղ մարտում ետ մղեցին թշնամուն:
III փուլ – Մարտի նետվեցին Թիմուրյանների սուլթանության բանակի աջի հիմնական ուժերը և, օգտագործելով թվական գերակշռությունը, ձախից ու թիկունքից շրջապատեցին սերբերին:
IV փուլ – Օսմանյան բանակի աջում մարտնչող թուրքմենները` Ղարամանյանները, Աղ-Ղոյունլուները, Զուլքադարյանները, Ռամազանօղլիները ու փոքրասիական այլն ցեղերը, դավաճանաբար անցան Թիմուրյանների սուլթանության բանակի կողմը և, միանալով վերջինիս, հուժկու հարված հասցրեցին Օսմանյան սուլթանության բանակին: Արդյունքում Օսմանյան սուլթանության բանակի աջը դիմեց փախուստի:
V փուլ – Լենճկ-Թեմուրը մարտի մեջ մտցրեց պահեստազորը և փորձեց վերջնականապես շրջապատելով ու կենտրոնից կտրելով լիովին ոչնչացնել սերբերին: Արդյունքում, սակայն սերբական ծանր հեծելազորին հաջողվեց հուժկու ճեղքումով դուրս գալ շրջապատումից ու հեռանալ մարտադաշտից:
V փուլ – Թիմուրյանների սուլթանության բանակը լիակատար շրջապատման ենթարկեց թշնամու կենտրոնը և համառ մարտում ոչնչացրեց նրա բոլոր ռազմիկների, այդ թվում հատկապես անզիջում կերպով մարտնչող ենիչերիներին: Ենիչերիների շարքերում քաջաբար մարտնչող Բայազետը գերվեց:
VI փուլ – Թամեռլանի բանակը հետապնդեց և ոչնչացրեց թշնամու բանակի փախչող մնացորդներին:
Հայերը կորցրին մոտ 2.000, դաշնակիցը` մոտ 70.000, թշնամին` մոտ 140.000 զինվոր: Օսմանյան սուլթանությունը տրոհվեց մանր էմիրությունների, որոնք ընդունեցին Թիմուրյանների սուլթանության գերիշխանությունը:
Թեմուրյան III պատերազմը ավարտվեց: Արդյունքում Ջելաիրյանների, Օսմանյան և Մամլուքյան սուլթանությունները ընդունեցին Թիմուրյանների սուլթանության գերիշխանությունը: Ամրապնդելով սեփական իշխանությունը գրաված տարածքներում` նույն տարվա ամռան սկզբին էլ հիմնական բանակային ուժերով Լենկ-Թեմուրը վերադարձավ Սամարղանդ:
Հ.Գ.
Ասում են, թե երբ Լենկ-Թեմուրին են ներկայացրել գերված Բայազեդին, վերջինս իրենից անկախ ծիծաղել է: "Վայել չէ ծիծաղել նրա վրա, ում պատժել է Ալլահը",- այս կապակցությամբ ասել է Բայազեդը: "Ճիշտ ես",- պատասխանել է որոշակիորեն փիլիսոփայական մտածողություն ունեցող Թեմուրը,- "Բայց ծիծաղս իրականում ուրիշ բանից եկավ: Ես ծիծաղում եմ այն բանի վրա, որ Ալլահը աշխարհի կառավարումը հանձնել է ինձ ու քեզ նման երկու այլանդակների` չգործող ձեռքով կաղի, ինչպես նաև տձևության աստիճան գեր կուզիկի",- ավելացրել է Ահեղ տիրակալը:
Լենկ-Թեմուրը հրամայեց գերված Բայազեդին տեղավորել վանդակում ու ցուցադրել ողջ Փոքր Ասիայում: Դրանից կարճ ժամանակ անց, երբ Բայազեդը իմացավ, որ իրեն պատրաստվում են տեղափոխել Սամարղանդ, ինքնասպան եղավ...
Էջանիշներ