User Tag List

Ցույց են տրվում 1 համարից մինչև 15 համարի արդյունքները՝ ընդհանուր 1326 հատից

Թեմա: Հայ ժողովրդի ռազմական Տարեգիրք

Ծառի տեսքով դիտում

Նախորդ գրառումը Նախորդ գրառումը   Հաջորդ գրառումը Հաջորդ գրառումը
  1. #11
    Պատվավոր անդամ Lion-ի ավատար
    Գրանցման ամսաթիվ
    20.03.2007
    Հասցե
    Երևան
    Գրառումներ
    9,429
    Mentioned
    36 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    Սուլթան Խալիլի սպանությունից հետո դավադիրները նոր սուլթան հռչակեցին սպանվածի իննամյա եղբորը` մոնղոլուհուց ծնված ան-Նասր-էդ-Դին Մուհամմեդին (1293-1294, 1299-1309. 1310-1340): Սակայն իրական իշխանությունը հայտնվեց դավադիրների ձեռքում, որոնցից Քիթ-Բուղան դարձավ փոխ-սուլթան և մանկահասակ սուլթանի խնամակալ, ալ-Շուջան` վեզիր, իսկ Լաջին ու Բայդարը պահպանեցին իրենց հին պաշտոնները: Սակայն հենց իրենց` դավադիրների շարքերում կային խորը հակասություններ: Քիթ-Բուղան ու Լաջին “Բահրիներ”-ից էին, իսկ ալ-Շուջան ու Բայդարը` “Բուրջիներ”-ից: Ընդ որում “Բուրջիներ”-ը ակնհայտորեն դժգոհ էին նրանից, որ նախորդ փառահեղ տասնամյակից հետո իշխանությունն ու իրական ազդեցությունը կրկին հայտնվել է “Բահրիներ”-ի ձեռքում:

    Հարաբերությունները արագորեն լարվեցին և 1295 թ-ի գարնանը բանը հասավ զինված ընդհարման: Ամեն ինչ սկսվեց նրանից, որ “Բուրջիներ”-ը փորձեցին ձերբակալել Քիթ-Բուղային, սակայն անհաջողության մատնվեցին: Դրանից հետո հրաշքով փրկված Քիթ-Բուղան պաշարեց Կահիրեի միջնաբերդում ամրացած ”Բուրջիներ”-ին, որոնք դիմեցին փախուստի և ապաստանեցին բուն Կահիրեում:Ու թեև այս ընթացքում ալ-Շուջիին սպանվեց, սակայն “Բուրջիներ”-ը շարունակում էին իրենցից լուրջ սպառնալիք ներկայացնել ու ագրեսիվ վարքագիծ դրսևորել, մանավանդ այն բանից հետո, Քիթ-Բուղան Ասորիքից հետ կանչեց սուլթան Խալիլի սպանության իրական մեղավոր համարվող Լաջիին ու մեծ պատիվներով ընդունեց նրան Կահիրեում: Արդեն նույն տարվա ամռանն էլ “Բուրջիներ”-ը անցան բացահայտ ապստամբության, որի արդյունքում Կահիրեում “Բուրջիներ”-ի ու “Բահրիներ”-ի միջև սկսվեց իսկական մի փողոցային ճակատամարտ: Ու թեև “Բուրջիներ”-ը կրկին պարտություն կրեցին, սակայն Քիթ-Բուղայի դիրքերն էլ ամուր չէին: Արդյունքում 1294 թ-ի դեկտեմբերին Քիթ-Բուղան գահընկեց արեց ան-Նասր-էդ-Դին Մուհամմեդին: Մամլուքյան սուլթանության սուլթան հռչակվեց ալ-Ադիլ Զին-էդ-Դին Քիթ-Բուղան (1294-1296)` 1260 թ-ին գերի ընկած ու Կալաունի մամլուքների թվում հայտնված մոնղոլ այդ փոքրամարմին ու մուգ մաշկով հասարակ ռազմիկը: Կարիք ունենալով գործունյա օգնականի` Քիթ-Բուղան Լաջիին նշանակեց փոխ-սուլթան: Բայց իր իշխանության ընթացքում Քիթ-Բուղան այդպես էլ չկարողացավ ամրանալ գահին, իսկ նրա ծագումը, ինչպես նաև Իլխանությունից ժամանած մեծաթիվ փախստականներին Եգիպտոսում տեղավորելը ու նրանց մեծ պատիվներ ու արտոնություններ տալը ավելի գցեց նրան վարկը:

    Իրականում Քիթ-Բուղան ուզում էր նոր ժամանած մոնղոլների հաշվին ուժեղացնել “Բահրիներ”-ին, բայց դա միայն նոր կասկածներ հարուցեց տեղի բնակչության և հատկապես “հին” “Բահրիներ”-ի շարքերում, որոնք ի դեմս նոր ժամանածների տեսան իրենց մրցակիցների: Իսկ “Բուրջիներ”- թշնամությունն էլ դեռ ոչ-ոք չէր վերացրել: Արդյունքում Մամլուքյան սուլթանությունում տեղի ունեցավ հերթական հեղաշրջումը: 1296 թ-ին, երբ Քիթ-Բուղան գտնվում էր Դամասկոսում, փոխ-սուլթան Լաջին ու եկվոր մոնղոլների առաջնորդ Մանգու-Թեմուրը քաղաքի մոտակայքում հարձակվեցին Կահիրե վերադարձող Քիթ-Բուղայի շքախմբի վրա: Սակայն դավադիրները չկարողացան օգտագործել անակնկալը ու, թեև Քիթ-Բուղայի շքախումբը պարտվեց, բայց վերջինս կարողացավ ապաստանել Դամասկոսում, իսկ հետագայում էլ իր իշխանությունը տարածել ողջ Ասորիքի վրա և իր համար առժամանակ ապահովել կիսաանկախ դրություն: Ամեն դեպքում, սակայն, իրական ռազմական ուժը անցավ դավադիրների ձեռքը և Մամլուքյան սուլթանության նոր սուլթան հռչակվեց ալ-Մանսուր Հուսաւմ-էդ-Դին Լաջին ալ Մանսուրին (1296-1298): Ձեռք բերված հաջողության համար Լաջին մեծապես պարտական էր Մանգու-Թեմուրին, որին էլ ստիպված էր նշանակել փոխ-սուլթան: Սակայն զուտ կովկասյան ուժեղ ատելությունը պահպանած “Բուրջիներ”-ը ոչ մի կերպ չէին ցանկանում համակերպվել նաև այս նոր իրավիճակի հետ: 1298 թ-ին “Բուրջիներ”-ի առաջնորդ Բեյբարսը, ինչպես նաև նրա օգնականներ Կիրջին ու Տագջին թակարդը գցեցին ու սպանեցին սուլթանին և փոխ-սուլթանին: Բայց այս անգամ դավադիրներին չհաջողվեց միասնական գործել ու սուլթան դարձնել իրենցից մեկին, այն դեպքում, երբ “Բահրիներ”-ը իրենց առաջնորդ Սալարի գլխավորությամբ ձեռնամուխ էին եղել պատասխան գործողությունների: Արդյունքում կողմերը եկան փոխզիջումային համաձայնության և կրկին սուլթան հռչակեցին աքսորից վերադարձված ան-Նասր-էդ-Դին Մուհամմեդին: Ու թեև այս հանգամանքը երկու խմբավորման համար էլ ուներ իր առավելություններն ու թերությունները, բայց այնուհանդերձ այն մի քիչ շատ հօգուտ “Բուրջիների” էր, որոնց առաջնորդ Բեյբարսը դարձավ երկրի փաստացի տիրակալ:
    Համեցեք իմ ֆորում
    Միայն արժանապատվություն ունեցողը կարող է գնահատել դա և իր, և ուրիշների մոտ:

  2. Գրառմանը 1 հոգի շնորհակալություն է հայտնել.

    Ժունդիայի (19.04.2010)

Թեմայի մասին

Այս թեման նայող անդամներ

Այս պահին թեմայում են 1 հոգի. (0 անդամ և 1 հյուր)

Համանման թեմաներ

  1. Հայ ժողովրդի ռազմական պատմություն
    Հեղինակ՝ Lion, բաժին` Պատմություն
    Գրառումներ: 120
    Վերջինը: 18.05.2025, 14:11
  2. Հայ ժողովրդի առաջնորդները
    Հեղինակ՝ Lion, բաժին` Պատմություն
    Գրառումներ: 355
    Վերջինը: 13.11.2018, 16:15
  3. Գրառումներ: 25
    Վերջինը: 24.03.2009, 22:22
  4. Գրառումներ: 6
    Վերջինը: 26.03.2007, 19:01
  5. Գրառումներ: 2
    Վերջինը: 20.03.2007, 19:13

Թեմայի պիտակներ

Էջանիշներ

Էջանիշներ

Ձեր իրավունքները բաժնում

  • Դուք չեք կարող նոր թեմաներ ստեղծել
  • Դուք չեք կարող պատասխանել
  • Դուք չեք կարող կցորդներ տեղադրել
  • Դուք չեք կարող խմբագրել ձեր գրառումները
  •