Հայ ժողովրդի ռազմական Տարեգիրք

[Lion]

Ճիշտ էլ արել ես, որ այստեղ ես գրել

Իհարկե, տեղյակ եմ պ-ն Դեմոյանի գրքի մասին: Դեռ 2008 թ-ի վաղ գարնանը, երբ մի առիթով շփվեցի նրա հետ, ինքը ցույց տվեց ինձ իր գրքի ֆայլերը: Ճիշտ է, այն ժամանակ ես դրանք չկարդացի, բայց ընդհանուր պատկերացոււմ հասցրեցի կազմել: Դե իսկ վերջերս էլ արդեն ԶԼՄ-ներով իմացա, որ գրքի առաջին հատորները տպվում են; Ես հաճախ էի գրախանութներում հարցնում այդ գրքի մասին, բայց չէի կարողանում գտնել: Ու դու նոր ասացիր, որ գիրքը... նոր է տպվում, այն դեպքում, երբ ես գիտեի, թե այն արդեն տպագրված է:

Այս ոլորտում, ինչքան ինձ հայտնի է, հիմնականում 3 հոգի ենք` ես, Սուրեն Մարտիկյանը և Հայկ Դեմոյանը: Կա նաև Արմեն Գևորգյանը, բայց շուտով կասեմ, թե նրան ինչու առանձնացրեցի:

Իմ գրքի մասին շատ է խոսվել և այստեղ ես կարիք չեմ տեսնում այդ թեմայով մանրանալ` իմ գիրքը դուք գիտեք:

Սուրենն ու Հայկը մի քիչ այլ ճանապարհներով են գնացել: Տեսեք, եթե ես իմ գրքի մեջ ընդգրկել եմ Հայ ռազմիկների մասնակցությամբ երկրագնդի վրա տեղի ունեցած բոլոր ճակատամարտերը, ինչպես նաև ճակատամարտերը, որոնք տեղի են ունեցել Հայաստանի տարածքում առանց հայերի մասնակցությամբ (ամենաթարմ տվյալներով իմ գրքում այս պահին կա 6.360 ռազմական օպերացիա), ապա օրինակ Սուրենը, որի հետ ես շփում ունեմ և նա իմ լավագույն ընկերներից մեկի մոտիկ ընկերն է, ուրեմն Սուրենը իր "Մեր հաղթանակներ"-ում անդրադարձել է միայն մեր ռազմական պատմության հաղթական և տիպիկ ճակատամարտերին, ընդ որում նրանց, որոնց մասին կա բավարար ինֆորմացիա, այն դեպքում, երբ ինձ մոտ, ինչպես արդեն ասացի, արտացոլված են բոլոր ճակատամարտերը:

Իր հերթին պ-ն Դեմոյանը փորձել է լուծել մի քիչ այլ խնդիր: Չնայած նրա գիրքը դեռ չեմ կարդացել, բայց գիտեմ (տարբեր աղբյուրներից), որ նա էլ, ի տարբերություն ինձ կամ Սուրենի, շեշտը դրել է ռազմական արվեստի վերլուծության վրա: Այսինքն, եթե ինձ մոտ փաստական տեսակետից կա ամեն ինչ ու պլյուս ռազմական արվեստի վերլուծություն, Սուրենն էլ վերցրել է միայն "մեծագույն հաղթանակներ"-ը ու կրկին տվել է ռազմական արվեստի վերլուծություն, ապա պ-ն Դեմոյանի գրքում շեշտը դրված է ռազմական արվեստի վերլուծության վրա: Կարծում եմ նա փորձած պետք է լինի հենց այդ ոլորտում գերազանցել ինձ կամ Սուրենին, թեև ինչքանով է դա ստացվել, դժվարանում եմ ասել, քանի որ նրա գրքերը դեռ չեմ կարդացել...

Ինչ վերաբերվում է Արմեն Գևորգյանին, որին իզուր չէր, որ առանձնացրեցի, ապա նա առայժմ հեղինակն է միայն 2009 թ-ին տպագրված մեկ երկհատորյակի (տպվել է միայն առաջին հատորը), որտեղ վերլուծվում է Տիգրան Մեծի ժամանակաշրջանի Հայ ռազմարվեստը: Այսինք նա ավելի լոկալ խնդիր է լուծել...

Ի պատիվ ինձ պետք է ասեմ, որ իմ "Տարեգիրք"-ը ժամանակային առումով ամենաառաջինն էր Ավելին, կարծում եմ, որ հենց “Տարեգիրք”-ն էր, որ իմպուլս հանդիսացավ ոլորտի ակտիվացման ու նոր աշխատանքների ի հայտ գալու համար: Հետաքրքիր է, որ հենց "Տարեգրքիս" տպագրումով էլ ես պարտական եմ ծանոթությանս` հետ մնալու պատճառով որոշակիորեն խոցված Սուրենի հետ, քանի որ հենց այն ժամանակ, երբ տպվեց իմ գրքի առաջին հատորը (2007 թ-ի փետրվարի 22), Սուրենը, որը մեր մեջ ասած հույս ուներ, որ ոլորտում ինքը կլինի առաջինը, իմացավ, որ իրեն անցել են

Հետո էլ մեր ընդհանուր ընկերը մեզ ծանոթացրեց և հիմա մենք արդեն իրար հետ շփվում ենք... Ընդ որում հանուն ճշմարտության բացեմ փակագծերը մի քիչ ավելին. Դեռևս 2005 թ-ի աշնանը, երբ ես ծառայում էի բանակում, մի անգամ արձակուրդ եկա ու առիթ ունեցա ծանոթանալու Արմեն Այվազյանի հետ (նա իմ հորաքրոջ որդու մոտիկ ընկերն է): Բնականաբար ես առիթը բաց չթողեցի և ներկայացրեցի Արմենին իմ աշխատանքը, որն այն ժամանակ դեռևս ձեռագիր տեսքով գրված մի հսկայկան մատյան էր: Արմենը, որին լիովին խորթ են գոռոզությունն ու նման բացասական հատկանիշները, անկեղծորեն ոգևորվեց աշխատանքովս ու մի քանի ժամ ուսումնասիրեց այն: Դրանից հետո նա հետաքրքրվեց, թե ինչ պլաններ ունեմ ես "Տարեգիրք"-ը տպագրելու հարցում: Ճիշտ ասած այն ժամանակ ես ծառայում էի և բացի այդ... ես չէի էլ պատկերացնում, որ կկարողանամ տպագրել "Տարեգիրք"-ը: Հենց այդպես, չէի պատկերացնում ու նախ և առաջ ֆինանսական առումով: Ես ուղղակի, որպես յուրօրինակ մի հավաքածու, հավաքում էի այդ ճակատամարտերը, մտածելով, թե հետո, տասնամյակներ անց և գուցե թոշակի տարիքում (իրոք, մի ծիծաղեք ) գուցե և ես տպեմ այն:

Բայց Արմենը ասաց ինձ խոսքեր, որոնք մինչև հիմա հիշում եմ: "Մհեր",- ասաց նա,- "մենք կարող ենք մեկ կամ հինգ տարի հետո էլ հանդիպել ու խոսել քո այս ձեռագիր մատյանի մասին, բայց կարող ենք քննարկել նաև արդեն իսկ տպագրված գիրքը": Առաջարկը այն ժամանակ ինձ խիստ համարձակ թվաց ու նախևառաջ` բանակում լինելուս պատճառով, բայց Արմենը պնդեց, որ եթե ես օրական նույնիսկ մեկ թերթ էլ հավաքեմ, ապա վաղ թե ուշ կունենամ "Տարեգրքի" էլեկտրոնային տարբերակը: Առաջարկը խելքս մտավ ու դրանից հետո ես մի քանի ամիս տպում ու տպում էի "Տարեգիրք"-ը - դե գիտեք, որ բանակում հիմնական աշխատանքս համակարգչի հետ էր, ես էլ, երբ պարապ ժամանակ էի ունենում, փոխանակ կոմպով կինո նայեյի կամ խաղ խաղայի, գրքիս վրա էի աշխատում: Մի խոսքով, արդեն 2006 թ-ի հունիսի վերջին, երբ զորացրվեցի, պատրաստ ունեի գրքիս էլեկտրոնային տարբերակը: Այն պրինտ արեցի ու նորից գնացի Արմենի մոտ` Մատենադարան:

Այս անգամ արդեն Արմենը խնդրեց ավելի երկար ժամանակով իր մոտ թողնել գիրքս ու գրեթե մեկ ամիս ուսումասիրեց այն: Եվ կրկին, ինչպես հետո ասաց նա ինձ, կարծիքը խիստ դրական էր: Ինչու եմ այս ամենը պատմում...

2006 թ-ի ուշ աշնանը, երբ մի առիթով կրկին հանդիպեցի Արմենին ու խոսք գնաց գրքիս մասին, նա ինձ ասած հետաքրքիր մի բան: Ուրեմն մեր հանդիպումից մի քանի ամիս առաջ Արմենը, մի առիթով "Նորավանք" հիմնադրամի ղեկավարների հետ շփվելիս, ասում է, որ կա սենց իմ պես մի տղա, որը սենց ու սենց գիրք է տպել, որտեղ ի մի են բերված Հայ ռազմիկների մասնակցությամբ երկրագնդի վրա տեղի ունեցած բոլոր ճակատամարտերը, ինչպես նաև ճակատամարտերը, որոնք տեղի են ունեցել Հայաստանի տարածքում առանց հայերի մասնակցությամբ: Արդյունքում պարզվում է, որ Արմենը իրենից անկախ բացել է իսկական "առևտրա-ստեղծագործական" մի գաղտնիք, քանի որ... արդեն մեր այդ հանդիպումից անմիջապես առաջ, այսինքն 2006 թ-ի ուշ աշնանը, նա իմանում է, որ "Նորավանք" հիմնադրամը հաջողությամբ իրենով է արել Արմենի կողմից իրենց մատուցված իմ մտահաղացումը և... պատրաստվում է նման մի գիրք լույս ընծայել: Այսքանն ասաց ինձ Արմենը, որը ճիշտ ասած լուրջ նեղվել էր այդ փաստից և մի քիչ էլ իմ առաջ էր վատ զգում, որ իրենից անկախ բացել է իմ "խաղաթղթեր"-ը: Ու հետաքրքիր է, որ այդ ժամանակ ևս ես դեռ չէի մտածում տպել իմ գիրքը: Բայց երբ իմացա Արմեի պատմածի մասին, զգացի, որ "վիճակը նետված է", խաղը սկսվել է և հապաղել արդեն չի կարելի - դրված էր "կամ - կամ'" հարցը: Բարեբախտաբար իմ օգտին եղավ այն, որ ասելը հեշտ է, իսկ անելը` դժվար…: Հեշտ է ասել, ի մի հավաքել Հայ ռազմիկների մասնակցությամբ երկրագնդի վրա տեղի ունեցած բոլոր ճակատամարտերը, ինչպես նաև ճակատամարտերը, որոնք տեղի են ունեցել Հայաստանի տարածքում առանց հայերի մասնակցությամբ: Այդ գործի վրա 2006 թ-ի վերջի վիճակով ես արդեն իսկ աշխատել էի 8 տարի ու բարեբախտաբար, չնայած "Նորավանք" -ը անվիճելիորեն գերազանցում էր ինձ իր ֆինասա-կազմակերպչական ռեսուրսներով, կյանքը ցույց տվեց, որ նրա ուժը չէր պատելու այդքան կարճ ժամանակահատվածում` մի քանի ամսում, անել իմ աշխատանքի նույնիսկ տասներորդ մասը: Բայց այն ժամանակ ես դա դեռ չգիտեի ու Արմենի պատմածը, ինչպես ասացի, ինձ լրջորեն անհանգստացրեց: Ես որոշեցի գործել...

Դե իսկ շարունակությունն արդեն հայտնի է – 2007 թ-ի փետրվարի 22-ին “ծնվեց” առաջնեկը` “Տարեգրքիս” առաջին հատորը: Ու միայն շատ հետո ես իմացա, որ "Նորավանք" -ը այդպես էլ չի կարողացել լուծել իր առջև դրված խնդիրը` ներկայացնել Հայ ռազմիկների մասնակցությամբ երկրագնդի վրա տեղի ունեցած բոլոր ճակատամարտերը, ինչպես նաև ճակատամարտերը, որոնք տեղի են ունեցել Հայաստանի տարածքում առանց հայերի մասնակցությամբ: Ուժները չէր պատել… իսկ հետո էլ արդեն տեսել էին, որ ես արդեն տպում եմ ու իրենցից առաջ եմ անցել:

Բայց…, բայց "Նորավանք" հիմնադրամին կարծես այս գաղափարը այնուհանդերձ շատ էր դուր եկել և նրանք որոշեցին ամեն դեպքում ինչ-որ բան անել: Ասեմ, թե ինքներդ երևի արդեն գլխի ընկաք, որ արդյունքում “ծնվեց”… Սուրեն Մարտիկյանի “Մեր հաղթանակներ”-ը: Բաա, հետաքրքիր բան է, չէ, կյանքը…

Մի խոսքով, առաջինը ոլորտում քայլ արեցի ես: Ամեն դեպքում առաջինը ես եղա և դա ինձ որոշակի հպարտության տեղիք է տալիս: Ընդ որում հպարտանում եմ հատկապես նրանով, որ եթե Սուրենին աջակցում էին "Նորավանք" -ն ու ՊՆ-ն, իսկ Դեմոյանին էլ, ինքներդ գիտեք նրա ռեսուրսները, ապա ես այդ ամենը արեցի... մեն-մենակ:

Եվ հիմա, առանց ավելորդ համեստության կարող եմ ասել, որ ոչ միայն առաջինը լինելով, այլ նաև "ինֆորմացիոն ախվատի" տեսակետից իմ գիրքը առաջին տեղում է (տես վերևում):

Հատորներով տպագրելու մասին…

Թույլ տամ ինձ ենթադրել, որ գիրքը հատորներով տպելու գաղափարը պ-ն Դեմոյանը որոշակիորեն վերցրել է իմ գրքից, քանի որ դեռ 2008 թ-ի վաղ գարնանը, երբ արդեն տպվել էին իմ գրքի երկու տասնյակ հատորներ, մենք առիթ ունեցանք շփվելու և ես Հայկին նվիրեցի իմ գրքի առաջին հատորը ու նրան ասացի հատորներով տպելու առավելությունների և թերությունների մասին: Ավելին, ինչքան հիշում եմ այն ժամանակ նա որոշակի ֆինանսական խնդիրներ ուներ գիրքը ամբողջական (մեծ) տեսքով տպելու համար…

Ահա, նման հետաքրքիր բաներ…

[Lion]

P.S.

http://hyeforum.com/index.php?showtopic=15127&st=0

ARMENIANS CELEBRATED 3,000 VICTORIES IN 5,000 YEARS

YEREVAN, JANUARY 7, ARMENPRESS: The Noravank Foundation, a think-tank based in Yerevan, dealing with political, cultural and economic studies, said it
will publish a book called "Victories of Armenians." Foundation's director Gagik Harutunian said the book will tell about all victories the Armenian nation
celebrated throughout its millennia-long history.

He said the book will present in detail all victories Armenians have had in their 5000 year-long history. "Minute studies show that Armenians have celebrated overall 3,000 military victories," he added. "Although Armenians also suffered defeats but there are few nations in the world that can boast of winning 3,000 military battles," he said.

5000 տարում հայերը տոնել են 3000 հաղթանակ:

Երևան, 7-ը հունվարի Արմենպրես: Նորավանք հիմնադրամը, որը տեղաբաշխված է Երևանում ու զբաղվում է քաղաքական, մշակութային և տնտեսական վերլուծություններով, հայտնում է, որ պատրաստվում է լույս ընծայել գիրք, որը կկոչվի “Հայերի հաղթանակները”: Հիմնադրամի ղեկավար Գագիկ Հարությունյանը հայտնում է, որ գիրքը կպատմի Հայ ժողովրդի բոլոր վայրերում տոնած բոլոր հաղթանակների մասին վերջինիս ապրած երկար հազարամյակների ընթացքում: Վերջինս ավելացրեց, որ գիրքը մանրամասնորեն ներկայացնելու է բոլոր հայկական հաղթանակները, որոնք տեղի են ունեցել 5.000 տարվա ընթացքում: “Նախնական հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ հայերն ամենուր ունեցել են 3.000 հաղթանակ”,- ավելացրեց Գ. Հարությունըյանը,- "ու չնայած հայերը կրել են նաև պարտություններ, բայց քիչ ժողովուրդներ կան, որոնք կարող են հպարտանալ 3.000 ռազմական հաղթանակով”

Այս հաղորդման կապակցությամբ խնդրում եմ ուշադրություն դարձնել նախևառաջ հաղորդագրության ամսաթվին` 2007 թ-ի հունվարի 7 (8) – Արմեն Այվազյանի` իմ ու իմ գրքի մասին պատմելուց մի քանի ամիս հետո և իմ ու Արմենի խոսակցությունից մեկ ամիս հետո (տես նախորդ պոստը):

Բացի այդ պետք է ուշադրություն դարձնել նաև այն բանին, որ իրենք պատրաստվում են ներկայացնել մի գիրք, որը. “կպատմի Հայ ժողովրդի բոլոր վայրերում տոնած բոլոր հաղթանակների մասին”: Ընդ որում խոսքը գնում է 5.000-ամյա մի ժամանակաշրջանի մասին: Հաշվի առնելով նախորդ պոստը, կարծում եմ պարզ է, թե ինչի ազդեցության տակ են ծնվել այս մտքերը:

Ավելացնեմ նաև, որ 2006 թ-ի վիճակով իմ գրքում իրոք որ կար մոտ 3.000 ճակատամարտ, այսինքն այս թիվը ևս չի պատկանում հիմնադրամի ղեկավարի հայտնագործությունների թվին: Ավելին, այդ ժամանակ, ինչպես հիմա, ես վերցրել էի 5.000-ամյա ժամանակաշրջանը` մ.թ.ա. 3.000 - մ.թ. 2000 թվականները: Հաշվի առնելով այս ամենը, կարծում եմ ակնհայտ է, որ որպես հիմք ու աղբյուր այս ամենի համար հանդես է եկել Արմեն Այվազյանի հայտնած տեղեկատվությունը, որը այդ պահին իրոք որ գիտեր, որ իմ գիրքը ընդգրկում է. “Հայ ժողովրդի բոլոր վայրերում տոնած բոլոր հաղթանակների մասին” տեղեկատվություն, որ այդ ճակատամարտերի թիվը կազմում է մոտ 3.000 և, որ դրանք ընդգրկում են 5.000-ամյա մի ժամանակաշրջան:

Միակ “տարբերություն”-ը այս ամենում այն է, որ 2006 թ-ի վիճակով ես ունեի մոտ 3.000 ճակատամարտ ցանկացած ելքով, իսկ հիմնադրամի ղեկավարը խոսում է 3.000 միայն հաղթական ճակատամարտերի մասին, ինչը որոշակի չափազանցեցում է: Կարծում եմ, որ այս դեպքում ուղղակի սխալ են հասկացվել Արմեն Այվազյանի խոսքերը, որը հայտնել է մոտ 3000` ցանկացած ելքով ճակատամարտի մասին, բայց որոնք ընկալվել է որպես. “3000 հաղթական ճակատամարտ”…

[Chuk]

Լիոն, համա թե գրել գրեցիր
Ուրախ եմ, որ առաջին քայլը դու ես արել, կամ էլ ինչ-որ մեկից առաջ ընկել, չնայած դա ճիշտն ասած էնքան էլ կարևոր չի, կարևորը, ինչպես բոլորս գիտենք, հավաստությունն ու որակն ա:

Մի քանի կետի անդրադառնամ.

Իհարկե, տեղյակ եմ պ-ն Դեմոյանի գրքի մասին: Դեռ 2008 թ-ի վաղ գարնանը, երբ մի առիթով շփվեցի նրա հետ, ինքը ցույց տվեց ինձ իր գրքի ֆայլերը: Ճիշտ է, այն ժամանակ ես դրանք չկարդացի, բայց ընդհանուր պատկերացոււմ հասցրեցի կազմել: Դե իսկ վերջերս էլ արդեն ԶԼՄ-ներով իմացա, որ գրքի առաջին հատորները տպվում են; Ես հաճախ էի գրախանութներում հարցնում այդ գրքի մասին, բայց չէի կարողանում գտնել: Ու դու նոր ասացիր, որ գիրքը... նոր է տպվում, այն դեպքում, երբ ես գիտեի, թե այն արդեն տպագրված է:

Առաջին երկու հատորները տպագրվել են 2009-ին, ենթադրում եմ, որ 2009-ի վերջին: Գրախանութներում կա՞, թե՞ չկա, տեղյակ չեմ:

Թույլ տամ ինձ ենթադրել, որ գիրքը հատորներով տպելու գաղափարը պ-ն Դեմոյանը որոշակիորեն վերցրել է իմ գրքից, քանի որ դեռ 2008 թ-ի վաղ գարնանը, երբ արդեն տպվել էին իմ գրքի երկու տասնյակ հատորներ, մենք առիթ ունեցանք շփվելու և ես Հայկին նվիրեցի իմ գրքի առաջին հատորը ու նրան ասացի հատորներով տպելու առավելությունների և թերությունների մասին: Ավելին, ինչքան հիշում եմ այն ժամանակ նա որոշակի ֆինանսական խնդիրներ ուներ գիրքը ամբողջական (մեծ) տեսքով տպելու համար…

Կարծում եմ, որ առնվազն քիչիկ մը շատ ես վրադ վերցնում:
Այսպես, գրառմանս մեջ նշել էի հայեցակարգի մշակողների անունները, դրանցից մեկը Հարություն Սամուելյանն էր: Պարոն Սամուելյանի հետ թեև երբեմն ունենում եմ անհամաձայնություններ, սակայն պիտի օբյեկտիվորեն նշեմ, որ ինքը Հայաստանում գրահրատարակչական ոլորտի գելերից ա: Այլ կերպ ասած նման գաղափարի քեզնից «վերցնելու» խնդիր չէր կարող գոյություն ունենար: Նաև նշեմ, որ այս հատորյակները լրիվ տարբերվում են քո հատորյակներից՝ իրենց ներկայանալի տեսքով: Խոսքը գումարային էլ չէր կարող լինել. այս հատորյակներից ամեն մեկի ինքնարժեքը իմ հաշվարկով 1500-2000 դրամ է, գումարի պակաս լինելու դեպքում կարող էին այլ կերպ հրատարակել գիրքը, ավելի համեստ: Յուրաքանչյուր գրքույկն, ի դեպ, առանձին միավոր է: Այսինքն ես կարող է հետաքրքրվեմ միայն մեկի բովանդակությամբ ու ձեռք բերեմ: Այսինքն ամբողջականությունն էստեղ էական չի:


Հիմա մի փոքր ուրիշ բանի մասին:
Նշեցիր, որ այս ուղղությամբ երեք հոգի են:
Սուրենին աջակցել է ՊՆ-ն: Դու ասեցիր:
Դեմոյանի գրքերը տպվում են ՊՆ հովանավորությամբ: Ես եմ ասում:
Իսկ ահա քո գիրքը... սա կարող է խոսել օրինակ ՊՆ-ի՝ գրքիդ լուրջ չվերաբերվելու մասին, կամ էլ դու չես դիմել (ու սխալ ես արել, եթե այդպես է), չգիտեմ:

Հիմա մի փոքր էլ վերաբերմունքի մասին: Հեղինակը (Դեմոյանը) նախաբանում ասում է.

Այսուհանդերձ հայ ռազմարվեստի պատմության ուսումնասիրությունն առ այսօր թռուցիկ ու հատվածային բնույթ է կրել: Ներկա հրատարակչական նախագիծը, որը ներկայացվելու է շուրջ հիսուն հատորյակով, գալիս է լրացնելու մինչ օրս ըստ արժանվույն չուսումնասիրված, սակայն հույժ արդիական ու հետագա սերունդների դաստիարակության համար անգերագնահատելի՝ հայ ռազմարվեստի ուսումնասիրության այդ բացը:

Երբ կարդացի այս պարբերությունը, երեք հնարավոր տարբերակ պատկերացրի.
1. Պարոն Դեմոյանը ծանոթ չէ մեր Մհերի աշխատանքին,
2. Պարոն Դեմոյանը կեղծում է, առաջնեկի տիտղոսն իր վրա է վերցնում, անտեսելով մեր Մհերի աշխատանքը,
3. Պարոն Դեմոյանը իմ նման լուրջ չի վերաբերվում մեր Մհերի աշխատանքին:

Քո գրառումից հետո առաջին կետը ջնջվում է, քանի որ ինքդ ասեցիր, որ ծանոթ է:
Մնում է 2-րդն ու 3-րդը: Անկախ ամեն ինչից կարծում եմ, որ արժի ուշադրություն դարձնել այդ սահմանմանը, փաստացի լուրջ գրքում քո աշխատանքը անտեսվում է:

[Lion]

Լիոն, համա թե գրել գրեցիր

Ինչ անեմ, խիստ հետաքրքիր թեմայի "կպար"...

Ուրախ եմ, որ առաջին քայլը դու ես արել, կամ էլ ինչ-որ մեկից առաջ ընկել, չնայած դա ճիշտն ասած էնքան էլ կարևոր չի, կարևորը, ինչպես բոլորս գիտենք, հավաստությունն ու որակն ա:

Իհարկե, կարևորը ոլորտը զարգանա, թեև չեմ ժխտում, որ առաջինը լինելը որոշակիորեն հպարտությանս առարկան է և հաճելի է

Առաջին երկու հատորները տպագրվել են 2009-ին, ենթադրում եմ, որ 2009-ի վերջին: Գրախանութներում կա՞, թե՞ չկա, տեղյակ չեմ:

Չէի ուզում ասել, քանի որ ինֆորմացիաս ճշտված չէր, բայց հենց 2009 թ-ի դեկտեմբերին էր, երբ ընկերներիցս մեկը զանգահարեց և հուզված ձայնով ասաց, որ տեսել է "այդ գիրքը" (ընկերս թեև "հայրենասեր" է, բայց հեռու է այս թեմայի մասնագիտական կողմից) ու կարդացել և, իր ասելով, այդ գիրքը. "իմ գրքի կրկնությունն է": Կրկնում եմ, սա իմ ընկերոջ կարծիքն է, ես առայժմ չեմ հաջողացրել կադալ պ-ն Դեմոյանի գիրքը: Բայց կարծում եմ, որ գիրքը, գուցե սահմանափակ քանակությամբ, իրոք որ մի պահ եղել է գրախանութներում, քանի որ ընկերս հասցրել է այն ձեռք բերել...

Կարծում եմ, որ առնվազն քիչիկ մը շատ ես վրադ վերցնում:
Այսպես, գրառմանս մեջ նշել էի հայեցակարգի մշակողների անունները, դրանցից մեկը Հարություն Սամուելյանն էր: Պարոն Սամուելյանի հետ թեև երբեմն ունենում եմ անհամաձայնություններ, սակայն պիտի օբյեկտիվորեն նշեմ, որ ինքը Հայաստանում գրահրատարակչական ոլորտի գելերից ա: Այլ կերպ ասած նման գաղափարի քեզնից «վերցնելու» խնդիր չէր կարող գոյություն ունենար:

Ինչ ասեմ, մնա քո կարծիքին: Փաստերը հետևյալում են.

1. 2008 թ-ի վաղ գարնանը պ-ն Դեմոյանը դեռևս նպատակ չուներ տպել իր գիրքը նման փոքր մասերով,
2. Նույն այդ ժամանակ արդեն իսկ տպվել էր իմ գրքի երկու տասնյակից ավել հատոր,
3. Շատերին (այդ թվում նաև քեզ) հետաքրքրում էր "մատենաշարային այդ նոր ոճը",
4. Ինքս խոսել եմ պ-ն Դեմոյանի հետ նման կերպ տպագրելու առավելությունների և թերությունների մասին,
5. Այն ժամանակ ինքը կարծես թե ֆինանսական խնդիրներ ուներ իր գիրքը տպագրելու հետ (այս վերջինը չեմ կարող հաստատ պնդել, ուղղակի այդպիսի տպավորություն ստացա խոսակցությունից),
6. Իմ գիրքը նման կերպ տպագրելու առաջին օրինակն է:

Սա փաստական կողմն է, հետևությունը թող ամեն մեկն ինքը անի:

Նաև նշեմ, որ այս հատորյակները լրիվ տարբերվում են քո հատորյակներից՝ իրենց ներկայանալի տեսքով:

Դե, "տեսք" կոչվածը իմ գրքի թույլ կողմերից մեկն է, թեև դա նաև անխուսափելի մի թերություն էր, հաշվի առնելով, որ իմ միջոցները չափազանց սուղ էին...

Խոսքը գումարային էլ չէր կարող լինել. այս հատորյակներից ամեն մեկի ինքնարժեքը իմ հաշվարկով 1500-2000 դրամ է, գումարի պակաս լինելու դեպքում կարող էին այլ կերպ հրատարակել գիրքը, ավելի համեստ:

Ճիշտն ասած հավատս չի գալիս, թեև չեմ կարող որևէ բան պնդել, քանի դեռ գիրքը աչքովս չեմ տեսել:

Յուրաքանչյուր գրքույկն, ի դեպ, առանձին միավոր է: Այսինքն ես կարող է հետաքրքրվեմ միայն մեկի բովանդակությամբ ու ձեռք բերեմ: Այսինքն ամբողջականությունն էստեղ էական չի:

Հա, բայց ինձ մոտ էլ է լրիվ այդ վիճակը...

Հիմա մի փոքր ուրիշ բանի մասին:
Նշեցիր, որ այս ուղղությամբ երեք հոգի են:
Սուրենին աջակցել է ՊՆ-ն: Դու ասեցիր:
Դեմոյանի գրքերը տպվում են ՊՆ հովանավորությամբ: Ես եմ ասում:
Իսկ ահա քո գիրքը... սա կարող է խոսել օրինակ ՊՆ-ի՝ գրքիդ լուրջ չվերաբերվելու մասին, կամ էլ դու չես դիմել (ու սխալ ես արել, եթե այդպես է), չգիտեմ:

Ամեն ինչ իրականում պարզ է - տպագրությունը սկսելիս ուղղակի չեմ դիմել ՊՆ: Հասկանում ես, մի կողմից անհրաժեշտ կապեր չկային, որ այդ պռոեկտը լոբբինգ արվեր, մյուս կողմից էլ չէի ուզում, որ որևէ մեկը որևէ կերպ հանկարծ խմբագրեր գրածս: Ճիշտ է, մոտավորապես մատենաշարի կեսերին առաջին հատորս ուղարկեցի ՊՆ, առանց կոնկրետ առաջարկի, ուղղակի կարծիքի, բայց որպես պատասխան ստացա ստանդարտ մի գրություն, որ. "լավ և օգտակար գործ եմ անում..." - այսքանը

1. Պարոն Դեմոյանը ծանոթ չէ մեր Մհերի աշխատանքին,

Ծանոթ է - ինքս եմ նվիրել նրան Առաջին հատորս...

2. Պարոն Դեմոյանը կեղծում է, առաջնեկի տիտղոսն իր վրա է վերցնում, անտեսելով մեր Մհերի աշխատանքը,

Չէի ուզենա այդքան կտրուկ խոսք ասել, բայց, ինքդ դատիր. իմ գիրքը սկսել է տպագրվել 22.02.2007 թ-ին, իսկ 2009 թ-ի կեսերին էլ տպագրվել է "Նորագավիթ"-ի "Մեր հաղթանակներ"-ը: Ոնց կասեր իմ լավ բարեկամներիցս մեկը (միայն իրեն բնորոշ հումորային ապլոմբով). "տո ես հլը ջհանդամ..." ու ձեռքը թափ կտար, բայց... բա Մարտիկյանը? Չէ որ իրականում պ-ն Դեմոյանը հետ է մնացել ոչ միայն ինձնից, այլև Մարտիկյանից: Ու այս պայմաններում ասել, որ ինքն է առաջինը...

3. Պարոն Դեմոյանը իմ նման լուրջ չի վերաբերվում մեր Մհերի աշխատանքին:

Շատ հնարավոր է, չեմ բացառում: Բայց եթե ինքը որևէ լուրջ կամ անլուրջ պրետենզիա կունենա իմ աշխատության ցանկացած տառի նկատմամբ, ես նրան հրավիրում եմ հրապարակային բանավեճի, որտեղ պատրաստ եմ պաշտպանել իմ գրքի ամեն մի տառն ու հիմնավորել այն, իսկ եթե հանկարծ սխալ դուրս կգամ,շնորհավորել նրան

Անկախ ամեն ինչից կարծում եմ, որ արժի ուշադրություն դարձնել այդ սահմանմանը, փաստացի լուրջ գրքում քո աշխատանքը անտեսվում է:

Էդա, գիտեմ: Չեմ ուզում ավելի խորանամ, քանի որ կարող է ամեն ինչ անձնավորվել, ուղղակի ասեմ, որ դու, որպես կարդացած տղա, պետք է որ ծանոթ լինես "հեղինակային խանդ" և "մասնագիտական անառողջ մրցակցություն" կոչվող ոչ դրական երևույթներին...

[Chuk]

Մհեր, նորից մի քանի դիտարկում.
1. Քո գրքերը հատորյակներով տպվելու պրակտիկայում ոչ առաջինն են, ոչ վերջինը: Այդ պրակտիկան գործուն պրակտիկա է, շատ դեպքերում (օրինակ քո գրքի) իմ համար անընդունելի:
2. Վստահաբար պնդում եմ, որ Դեմոյանի գիրքը քո գրքի կրկնությունը չի, իր կառուցվածքային ձևով ուրիշ է, բովանդակային մասով լավ մշակված, դիդակտիկ առումով կատարյալ (ես Դեմոյանին ահավոր չեմ սիրում, սա օբյեկտիվ գնահատական է):
3. Ինքնարժեքի առումով կարող ես չկասկածել: Կրկնում եմ, գիրքն ամբողոջովին գունավոր է, կատարյալ որակով՝ 64 գունավոր էջ: Դա հանաք բան չէ: Եթե ինքնարժեքը սխալ եմ ասել, ապա քիչ եմ ասել:
4. Եթե ես քո տեղը լինեի ու վախենալու բան չունենայի (որ իմ աշխատությունը կհիմնավորեն որպես ոչ հավաստի) հրապարակային կպահանջեի կեղծ ինֆորմացիայի ժխտում

Գրքերը պատրաստ եմ կարճ ժամանակով տալ՝ նայելու համար, պայմանով, որ դրանք անվնաս ինձ կվերադարձվեն

[Lion]

Մհեր, նորից մի քանի դիտարկում.

Շնորհակալություն դրանց համար; Բազմիցս եմ ասել և պատրաստ եմ կրկնելու, որ ցանկացած "հիմնավորված դիտարկում" իմ գրքի վերաբերյալ, լինի դա դրական թե բացասական, ինձ համար խիստ արժեքավոր է, քանի որ այն օգնում է հնարավորինս լավը դարձնել գիրքս:

1. Քո գրքերը հատորյակներով տպվելու պրակտիկայում ոչ առաջինն են, ոչ վերջինը: Այդ պրակտիկան գործուն պրակտիկա է, շատ դեպքերում (օրինակ քո գրքի) իմ համար անընդունելի:

Կուզենայի, որ մատնանշեիր նման մի քանի օրինակներ, որոնք եղել են 22.02.2007 թ-ի առաջ...

2. Վստահաբար պնդում եմ, որ Դեմոյանի գիրքը քո գրքի կրկնությունը չի, իր կառուցվածքային ձևով ուրիշ է, բովանդակային մասով լավ մշակված, դիդակտիկ առումով կատարյալ (ես Դեմոյանին ահավոր չեմ սիրում, սա օբյեկտիվ գնահատական է):

Համաձայն եմ: Ինչպես արդեն ասացի, ինքս տեսել եմ նրա գրքերը դեռևս "ՊէԴէէՖ" ֆայլերի վիճակում: Նրա գիրքը ավելի շատ նման է Սուրենի գրքին:

3. Ինքնարժեքի առումով կարող ես չկասկածել: Կրկնում եմ, գիրքն ամբողոջովին գունավոր է, կատարյալ որակով՝ 64 գունավոր էջ: Դա հանաք բան չէ: Եթե ինքնարժեքը սխալ եմ ասել, ապա քիչ եմ ասել:

Էդ եմ ասում, ես էլ եմ կարծում, որ քո ասած գինը քիչ է և մեկ հատորի ինքնարժեքը իրականում ավելի բարձր է...

4. Եթե ես քո տեղը լինեի ու վախենալու բան չունենայի (որ իմ աշխատությունը կհիմնավորեն որպես ոչ հավաստի) հրապարակային կպահանջեի կեղծ ինֆորմացիայի ժխտում

Մեծ հաճույքով կանեի, բայց, մի շարք պատճառներով դա հիմա ինձ պետք չէ: Չնայած սրան, կրկնում եմ, ես "վախենալու բացարձակապես բան չունեմ, ինչպես առաջ, այնպես էլ հիմա պատասխանատու եմ և ունեմ հիմնավորում իմ գրած գրքի ամեն մի տառի համար" և պատրաստ եմ բանավեճի, եթե այն այնուհանդերձ սկսվի: Ես չեմ ձգտում այս պահին բանավեճ սկսել, բայց եթե այն սկսվի, ես դրանից չեմ խուսափի...

Գրքերը պատրաստ եմ կարճ ժամանակով տալ՝ նայելու համար, պայմանով, որ դրանք անվնաս ինձ կվերադարձվեն

Բայց լավ բան ասեցիր, գիտես? Կարելի է... մնում է որոշել, թե երբ հանդիպենք... ու երբ է քեզ հարմար:

[Chuk]

Կուզենայի, որ մատնանշեիր նման մի քանի օրինակներ, որոնք եղել են 22.02.2007 թ-ի առաջ...

Էդ եմ ասում, ես էլ եմ կարծում, որ քո ասած գինը քիչ է և մեկ հատորի ինքնարժեքը իրականում ավելի բարձր է...

Բայց լավ բան ասեցիր, գիտես? Կարելի է... մնում է որոշել, թե երբ հանդիպենք... ու երբ է քեզ հարմար:

1. Դու իսկապե՞ս հավատում ես, որ նման պրակտիկա չի եղել ու դու գրահրատարակչական ոլորտում նորամուծություն ես մտցրել: Բնավ ոչ: Ուղղակի ինչպես պնդել եմ, այնպես էլ մնում եմ կարծիքիս, որ քո գրքի համար այդ ոճն արդարացված չէր ու հատկապես գնային առումով: Թեև այդպես էլ քեզ չհամոզեցի: Նման օրինակները շատ-շատ են: Օրինակ կա մատենաշար Հայաստանի տարբեր եկեղեցիների մասին, ամեն մի եկեղեցու մասին կարճ հատորյակով: Ավելին, նման մի քանի մատենաշարեր կան:
2. Գնային առումով թերևս չեմ սխալվել Ոչ: Ավելի թանկ պիտի որ չլիներ: Ամենայն հավանականությամբ 1500-2000 է եղել: Ի դեպ պարոն Սամուելյանը, ով գրքերը նվիրել է, ճշգրիտ չէր հիշում գինը, բայց ինքն էլ ասեց, որ տպագրության ինքնարժեքը կարծես թե այդքան է եղել, հուսով եմ ինձ կների այս ինֆորմացիան հրապարակելու համար:
3. Պայմանավորվելու համար մի քանի օր հետո նամակ կգրեմ, դեռ առողջանամ

[Lion]

Չեմ կարող պնդել, որ "նորամուծություն" եմ արել, բայց մի բան երևի թե ճիշտ է - նման մեծ ու ամբողջական տեսք ունեցող գիրք նմանատիպ "Մատենաշարային" տեսքով կարծես թե չեմ հանդիպել: Իսկ այդ "եկեղեցական" գրքերը - բայց չէ որ նրանք ի սկզբանե պետք է այդպես լինեի, քանի որ մասերը իրար հետ կապ չունեին, հենց թեկուզ ժամանակագրական առումով... Եսիմ??!!

Գնային պահերի մասին - Դեհ, ինչ ասեմ, իմ միջոցները խիստ սահմանափակ էին: Դեռ լավ էր, որ ընկերս օգնեց առաջին հատորները տպել "արտոնյալ պայմաններում":

Առողջություն քեզ

[Տրիբուն]

Այս ոլորտում, ինչքան ինձ հայտնի է, հիմնականում 3 հոգի ենք` ես, Սուրեն Մարտիկյանը և Հայկ Դեմոյանը: Կա նաև Արմեն Գևորգյանը, բայց շուտով կասեմ, թե նրան ինչու առանձնացրեցի:

Տարրական էթիկայի նորմերը հուշում են, որ «ես»-ը պետք է գրել վերջում:

ինձ մոտ, ինչպես արդեն ասացի, արտացոլված են բոլոր ճակատամարտերը:

Վստա՞հ ես, որ բոլորն են արտացոլված:
Բան բաց չես թողե՞լ: 6360 օպերացիա, լավ էլ կլոր թիվ ա ստացվել:
Բա էս մե՞կը:

Եգիպտական պատերազմներ
Գիզայի ճակատամարտ 2465 մ.թ.ա

Հայերը (46.000 ռազմիկ) իջան մինչև Կարմիր ծովը, ու նստելով այնտեղ արդեն նախօրոք պատրաստված նավերը, նավարկեցին մինչև Եթոֆպիա: Հետա հինգ օրվա անցում կատարեցին ու հարավից ներխուժեցին Եգիպտոս: Անակնկալի եկած փարավոնը հահավքեց իր բոլոր ուժերը (62.000 ռազմիկ) ու դուրս եկավ հայերի դեմ: Ճակատամարտը տեղի ունեցավ Գիզայի բուրգերից 3 կմ հյուսիս արևելք: Հայերը համոզիչ հաթանակ տարան, գերի վերցրին փարավոնին, ու ցամաքով՝ Սինայի թերակղզով, Պաղեստինով, Ասորիքով վերադարձան Հայաստան:

Տեսնու՞մ ես, իսկ դու ասում ես 6360, փաստորեն 6361:

[Lion]

Ես նմանատիպ վարքագիծ դրսևորելու կարիք չունեմ, քանի որ դա համարում եմ կեղծ համեստություն և կեղծ էթիկայի դրսևորում, որը ուղղակի ծիծաղելի է: "Ես" բառը ես կարող եմ գրել երկրորդ տեղում, երրորդ տեղում կամ էլ թողնել այնպես, ինչպես կա տեքստում ու դա բացարձակապես ոչինչ չի նշանակում և մասնավորապես չի նշանակում, որ ես քիչ կամ շատ եմ հարգում պարոնայք Մարտիկյանին կամ Դեմոյանին:

Ինչ վերաբերվում է բերածդ ճակատամարտին: Այստեղ կա երկու տարբերակ.

1. Ցույց ես տալիս այդ տարբերակի աղբյուրագիտական հիմքը և նրա կապը հայերի հետ ու դու դառնում ես մի մարդ, որը պատճառ դարձավ, որ իմ գրքում ավելանա 6.361-րդ ճակատամարտը,
2. Դու չես կարողանում անել 1-ին կետում նշածդ ու քո լուռ համաձայնությամբ ընդունում ես, որ սրանք դատարկ խոսքեր էին ու իրենց հիմքում որպես մոտիվ ընդամենը ունեին կույր չկամությունը:

3.630-ը փաստորեն համարվում է "կլոր թիվ": Հետաքրքիր է, փաստորեն բախտս բերել է, որ այն ժամանակ չեմ քեզ հետ խոսել, երբ գրքումս եղել են ուղիղ 4.000, 5.000, 5500 կամ 6.000 ճակատամարտեր: Լավ էլի, Տրիբուն, հասկանում եմ, որ ուզում ես ինչ-որ բան անպայման դեմ ասել, բայց գոնե մի քիչ փաստարկված վարվիր, հակառակ դեպքում ուղղակի ծիծաղելի իրավիճակ ես առաջացնում:

Հ.Գ.

Հատված "Հայ ժողովրդի ռազմական Տարեգիրք", Գիրք 1-ից:

"Այս ամենով հանդերձ սույն աշխատությունը չի հավակնում լինել ամբողջական, քանի որ երբեք հնարավոր չէ վստահորեն ասել, որ. "Ես ամեն ինչ գիտեմ և նոր բան այլևս գոյություն չունի": Ու թեև իմ կարծիքով ես արտացոլել եմ նյութի առնվազն 98 %-ը, սակայն ո՞վ գիտի..."

[Շինարար]

Ընդհանրապես, ազնիվ ուսումնասիրողը, անկախ այն բանից, թե տվյալ նյութի շուրջ մինչ ինքը արված ուսումնասիրություններրը որքանով են իր համար ընդունելի, պարտավոր է նշել դրանց գոյության փաստը՝ նաև ընդգծելով այն ամենը, ինչը իր համար ընդունելի չէ, ասենք՝ դրանք գիտական արժեք չունեն, արված են սիրողական մակարդակով, հիշեցնում են գեղարվեստական հորինվածք և այլն, հազար ու մի ձև կա նշելու… Իսկ պարզապես անտեսել դրանց գոյությունը անազնիվ է… Եթե մեկը պարզապես լռել է Լիոնի գրքերի գոյության փաստը, և այդ մեկը պատմագիտական երկ է ստեղծում, կարծում եմ, որ դեռ իր գրքի արդեն իսկ այն հատվածում, որում նա պետք է քններ տվյալ նյութի շուրջ եղած այլ գրականությունը, տվյալ հեղինակը սկսել է խեղաթյուրել պատմությունը, ուստի հասարակ ընթերցողը իրավունք ունի մտածելու, թե էլ ի՞նչ արժեք կարող է ունենալ նրա երկի հետագա շարադրանքը…

[Chuk]

Ընդհանրապես, ազնիվ ուսումնասիրողը, անկախ այն բանից, թե տվյալ նյութի շուրջ մինչ ինքը արված ուսումնասիրություններրը որքանով են իր համար ընդունելի, պարտավոր է նշել դրանց գոյության փաստը՝ նաև ընդգծելով այն ամենը, ինչը իր համար ընդունելի չէ, ասենք՝ դրանք գիտական արժեք չունեն, արված են սիրողական մակարդակով, հիշեցնում են գեղարվեստական հորինվածք և այլն, հազար ու մի ձև կա նշելու… Իսկ պարզապես անտեսել դրանց գոյությունը անազնիվ է… Եթե մեկը պարզապես լռել է Լիոնի գրքերի գոյության փաստը, և այդ մեկը պատմագիտական երկ է ստեղծում, կարծում եմ, որ դեռ իր գրքի արդեն իսկ այն հատվածում, որում նա պետք է քններ տվյալ նյութի շուրջ եղած այլ գրականությունը, տվյալ հեղինակը սկսել է խեղաթյուրել պատմությունը, ուստի հասարակ ընթերցողը իրավունք ունի մտածելու, թե էլ ի՞նչ արժեք կարող է ունենալ նրա երկի հետագա շարադրանքը…

Շինարար ջան, այդ հեղինակը գրել է. «Այսուհանդերձ հայ ռազմարվեստի պատմության ուսումնասիրությունն առ այսօր թռուցիկ ու հատվածային բնույթ է կրել: »
Սա արդեն իսկ գնահատական է: Ու իմ կարծիքով տրված նաև Լիոնի գրքին: Բնավ կարիք չկար անուն առ անուն նշելու

[Շինարար]

Շինարար ջան, այդ հեղինակը գրել է. «Այսուհանդերձ հայ ռազմարվեստի պատմության ուսումնասիրությունն առ այսօր թռուցիկ ու հատվածային բնույթ է կրել: »
Սա արդեն իսկ գնահատական է: Ու իմ կարծիքով տրված նաև Լիոնի գրքին: Բնավ կարիք չկար անուն առ անուն նշելու

Ախր, ինչքան հասկանում եմ՝ Լիոնի գրածը հեչ թռուցիկ ու հատվածային չի… Թե ինքս ոնց եմ վերաբերվում Լիոնի ուսումնասիրություններին, այստեղ բազմիցս գրել եմ, հոգնել եմ գրելուց, այդ հեղինակին չեմ կարդացել, Լիոնին էլ կարդացել եմ այն մասով, որով որ կա ակումբում, չգիտեմ, Չուկ, հիմա ես էլ իբր գիտական ուսումնասիրություն եմ անում, լրիվ այլ թեմայով իհարկե, ու չես պատկերացնի, թե որքան անիմաստ գրականություն կա, որ ստիպված եմ կարդալ, մի քանի տողով աշխատանքիս մեջ նշել, թե ինչու է անիմաստ…

[Chuk]

Ախր, ինչքան հասկանում եմ՝ Լիոնի գրածը հեչ թռուցիկ ու հատվածային չի… Թե ինքս ոնց եմ վերաբերվում Լիոնի ուսումնասիրություններին, այստեղ բազմիցս գրել եմ, հոգնել եմ գրելուց, այդ հեղինակին չեմ կարդացել, Լիոնին էլ կարդացել եմ այն մասով, որով որ կա ակումբում, չգիտեմ, Չուկ, հիմա ես էլ իբր գիտական ուսումնասիրություն եմ անում, լրիվ այլ թեմայով իհարկե, ու չես պատկերացնի, թե որքան անիմաստ գրականություն կա, որ ստիպված եմ կարդալ, մի քանի տողով աշխատանքիս մեջ նշել, թե ինչու է անիմաստ…

Շինարար ջան, քեզ հասկանում եմ
Դրա համար էլ թեմայում գրել եմ:
Կրկնում եմ, եթե ես լինեի Լիոնի տեղը, նվազագույնը հոդված կգրեի, որ ահա այսպես, պարոն Դեմոյանը կեղծում է պատմությունը, սենց է անում, նենց է անում: Չէի անի այն դեպքում, եթե իմնայի, որ ինձ լուրջ հակադարձելու են

[Շինարար]

Շինարար ջան, քեզ հասկանում եմ
Դրա համար էլ թեմայում գրել եմ:
Կրկնում եմ, եթե ես լինեի Լիոնի տեղը, նվազագույնը հոդված կգրեի, որ ահա այսպես, պարոն Դեմոյանը կեղծում է պատմությունը, սենց է անում, նենց է անում: Չէի անի այն դեպքում, եթե իմնայի, որ ինձ լուրջ հակադարձելու են

Չէ, դե թեկուզ հակադարձեն էլ, ինձ թվում ա, որ պետք ա գրել, ի վերջո մարդը իր ասածին, որքան էլ ես կամ մյուսը չընդունենք, վստահ է… Թե ասա՝ Շինարար, քո ինչ խելքի բանն ա հայ ժողովրդի ռազմարվեստի պատմությունը, Արարատ ալիքով «Աշնան արևն» են ցույց տալիս, գնա նայի էլի, չգիտեի, որտեղ տեղեկացնեմ այս մասին, ձեռի հետ արեցի