Թեմայից դուրս, բայց հետաքրքիր կամ կարևոր գրառումներ

[Յոհաննես]

Իմ կարծիքով գիտնականները քարկապ են ընկել քվանտային խճճվածությունից։ Հայտնագործության խիստ անհրաժեշտություն կա, սաղ մնանք, տեսնենք, թե ով է հաջորդ Այնշտայնը։

Եթե մարդկության համար դեռ պարզ չի, թե ով է հաջորդ Այնշտայնը, ապա Ակումբի ժողովուրդը վերջին մի քանի ամսում արդեն հասկացելա

[ivy]

Արդեն որոշ ժամանակ է ուզում եմ մի թեմա բացել, բայց ուժս մի ձև չի հերիքում․ նույնիսկ տերմինի թարգմանության հարցում չեմ կողմնորոշվում՝ գերմ․ "Zivilcourage", անգլ․ "moral courage", հայերեն «քաղաքացիակա՞ն/հասարակակա՞ն/բարոյակա՞ն քաջությո՞ւն»։
Գուցե մեկը կուզենար էս թեմայի ստեղծումով զբաղվել․ ես առաջ չեմ գնում։

[Վիշապ]

Արդեն որոշ ժամանակ է ուզում եմ մի թեմա բացել, բայց ուժս մի ձև չի հերիքում․ նույնիսկ տերմինի թարգմանության հարցում չեմ կողմնորոշվում՝ գերմ․ "Zivilcourage", անգլ․ "moral courage", հայերեն «քաղաքացիակա՞ն/հասարակակա՞ն/բարոյակա՞ն քաջությո՞ւն»։
Գուցե մեկը կուզենար էս թեմայի ստեղծումով զբաղվել․ ես առաջ չեմ գնում։

Այվի ջան, տես, դրա հայերենը չկա, ուստի հայերս դրանից չունենք, ու տես, որ դու էլ համապատասխան քաջությունը չունես թեման բացելու։ Բա։
Եթե քաղաքականության հետ կապ ունի, կամ գոնե ինտրիգային ա` կրքեր ա բորբոքելու, բացեմ։

[ivy]

Այվի ջան, տես, դրա հայերենը չկա, ուստի հայերս դրանից չունենք, ու տես, որ դու էլ համապատասխան քաջությունը չունես թեման բացելու։ Բա։
Եթե քաղաքականության հետ կապ ունի, կամ գոնե ինտրիգային ա` կրքեր ա բորբոքելու, բացեմ։

Վիշապ ջան, չգիտեմ՝ հայերս դրանից ինչքանով ունենք, բայց կողքից թարգմանությունն արդեն հուշեցին՝ «բարոյական խիզախություն», շնորհակալություն հուշողին

Սրա մասին ա:
Գերմաներենում նույն տերմինի համար «բարոյական»-ի փոխարեն «ցիվիլ» ա օգտագործվում:

Բացե՞ս
Թե՞ ես խիզախությունս հավաքեմ ու ինձ քարշ տամ դեպի կոմպը:

[Վիշապ]

...
Բացե՞ս
Թե՞ ես խիզախությունս հավաքեմ ու ինձ քարշ տամ դեպի կոմպը:

Բաց, քանի որ ենթադրաբար նախապատմություն էլ ունես:

[One_Way_Ticket]

Այվի ջան, տես, դրա հայերենը չկա, ուստի հայերս դրանից չունենք

Դատելով վիկիպեդիայի էջում լեզուների սակավությունից, շատ քիչ ազգեր դրանից ունեն։
https://en.wikipedia.org/wiki/Moral_courage
Իրականում երևի ավելի շուտ first world problem է։

[ivy]

Դատելով վիկիպեդիայի էջում լեզուների սակավությունից, շատ քիչ ազգեր դրանից ունեն։
https://en.wikipedia.org/wiki/Moral_courage
Իրականում երևի ավելի շուտ first world problem է։

Խոսքը պրոբլեմի մասին չի, այլ դրական երևույթի։
Ու որտեղ էլ որ չկա, արժի որ լինի։

[Աթեիստ]

Ես դեռ փորձում եմ հասկանամ, թե ինչի մասին ա խոսքը ։)

[One_Way_Ticket]

Խոսքը պրոբլեմի մասին չի, այլ դրական երևույթի։
Ու որտեղ էլ որ չկա, արժի որ լինի։

Էս կոնտեքստում նկատի ունեի նման տերմին հորինելն ու դրա շուրջ բանակցելը։ Պարզապես առաջին աշխարհի պրոբլեմները կայուն արտահայտություն է։ Առաջին աշխարհի զբաղմունքներ չեն ասում, չնայած էությունը նույնն է։
Խոսակցական հայերենում երևի ամենամոտը դուխովն է, որի գրականը տարիներ առաջ ակումբում փնտրում էինք ու ինչքան հիշում եմ, չգտանք։

[Ուլուանա]

Գերմանիայում առաջին անգամ "Zivilcourage" (արտասանությամբ՝ «ցիվիլքուղաժե») տերմինի հետ մոտ 10 տարի առաջ եմ առնչվել, երբ ոստիկանների կողմից կազմակերպվող մի կուրսի հանդիպեցի, որը նաև էս թեմային էր անդրադառնում։
Գրեմաներում տերմինը մի մասով նշանակում է՝ քաղաքացիական, մյուս մասով՝ քաջություն, խիզախություն։
Բացատրվում է մոտավորապես հետևյալ կերպ։
"Zivilcourage"-ը ներառում է տհաճ կամ նույնիսկ սպառնալից իրավիճակում սեփական անվտանգությունն ու հարմարավետությունը մի կողմ դնելու պատրաստակամությունը և կարողությունը՝ արդար համարվող գործին տեր կանգնելու և համապատասխան քայլեր ձեռնարկելու համար:
Էն կուրսը, որ ոստիկաններն էին անցկացնում, հատկապես նրա վրա էր շեշտ դնում, թե ոնց պահել քեզ, երբ ականատես ես լինում հասարակական որևէ արարքի, որը քեզ համար անընդունելի է, բայց միևնույն ժամանակ կարող է դրանում ներքաշվելը վտանգավոր լինել։ Ասենք՝ տեսնում ես, թե ոնց են մի խումբ ջահելներ ինչ-որ մեկին նեղում տրանսպորտում կամ փողոցում։ Ոնց պահես քեզ։

Ժամանակի հետ գնացի տերմինի հետևից ու տեսա, որ անգլերենում "civil courage" էդքան էլ չի օգտագործվում (թեև մի երկու տեղ աչքովս ընկել է), այլ ընդունված է "moral courage" անվանումը, ասել է թե՝ «բարոյական քաջություն» կամ «բարոյական խիզախություն»։
Ու թեև գերմաներենի հետ սահմանումները մոտ են իրար, էստեղ շեշտը հենց բարոյական արժեքների վրա է։ Խոսքը նրա մասին է, թե ինչքանով է մարդ պատրաստ վեր կանգնել իր արժեքների համար, եթե անգամ իրավիճակը հեչ ձեռնտու չի իր համար, ասենք՝ պատժի վտանգ կա։
Ասենք, ականատես լինելով խտրականության՝ դրան դեմ դուրս գալու խիզախություն ունենալ (լինի դա ռասիզմ, սեքսիզմ, հոմոֆոբիա, թե ուրիշ մի բան), էն դեպքում, երբ իրավիճակը կարող է պայթյունավտանգ լինել, և ինքը տուժի դրանից։ Բայց անգամ իմանալով վտանգի մասին՝ մարդ հետ չկանգնի իր բարոյական արժեքներից և քաջություն ունենա դա արտահայտելու։

Ինձ համար սա շատ կարևոր թեմա է, հատկապես՝ դաստիարակության հարցում։ Որ երեխային սովորեցնես ուժ ու քաջություն ունենալ՝ սեփական արժեքների համար պայքարելու, եթե նույնիսկ գիտի / կարծում է, որ աջակցություն չի ստանալու։ Այլ ոչ թե գնալ կոնֆորմիզմի ճանապարհով, որովհետև էդպես հեշտ է ու հարմար։ Որ պատրաստ լինի նաև ուրիշների համար վեր կանգնել, եթե անարդարության է ականատես լինում։

Կարող է և էդքան էլ միանշանակ հարց չի, որովհետև ապահովությունն ու անվտանգությունն այնուամենայնիվ կարևոր թեմա է։ Ինչի՞ գլուխ դնեմ, եթե մենակ տուժելու եմ դրանից։ Արդյո՞ք բարոյական արժեքներն ավելի կարևոր են, քան ապահովությունն ու բարեկեցությունը։

Վերջ, էս էի ուզում ասել
Ուրախ կլինեմ լսելու ձեր կարծիքները թեմայի շուրջ։

Ռիփ, հայերենում «վեր կանգնել» արտահայտությունն էն իմաստը չունի, որով էստեղ օգտագործել ես: Ենթադրում եմ, որ stand up for something արտահայտությունն ես բառացի թարգմանել, բայց հայերենում վեր կանգնելն ուրիշ իմաստներ ունի: Էս դեպքում ամենահարմար համարժեքը երևի պաշտպանել (արժեքները/մարդկանց), տեր լինել (սեփական արժեքներին): Գուցե ավելի հարմար բառ էլ կա, որ էս պահին մտքիս չի գալիս:

[Վիշապ]

Ռիփ, հայերենում «վեր կանգնել» արտահայտությունն էն իմաստը չունի, որով էստեղ օգտագործել ես: Ենթադրում եմ, որ stand up for something արտահայտությունն ես բառացի թարգմանել, բայց հայերենում վեր կանգնելն ուրիշ իմաստներ ունի: Էս դեպքում ամենահարմար համարժեքը երևի պաշտպանել (արժեքները/մարդկանց), տեր լինել (սեփական արժեքներին): Գուցե ավելի հարմար բառ էլ կա, որ էս պահին մտքիս չի գալիս:

Որևէ բանի համար կանգնել, ոտքի ելնել։

[Freeman]

Էն որ ուզում ես մի երկար գրառում անել ու մտածում ես, որ դրա համար ամենահարմարը էս բաժինը կլիներ, բայց տեսնելուց հետո, որ բաժնի մի քանի ակտիվ թեմաներում վերջին գրառումը քոնն է եղել, սուսուփուս դուրս ես գալիս՝ առանց գրառումդ անելու :պարկեշտսմայլիկ

Աչքիս գնանք մարդ ա մի գրառում անենք էնտեղ

[Ուլուանա]

Ադամը մի գրառում էր վերջերս արել արվեստագիտության մասին։ Հիմա հավես չկա փնտրել։ Ասում էր, որ ուրիշ լեզուներում տենց բառ չկա։ Բայց գոնե ռուսերենում կա՝ искусствоведение: Ու էդ թեմայով էսօր անեկդոտ կարդացի։

Երբ հավաքվում են արվեստագետները, նրանք քննարկում են ձևը, կառուցվածքը, մտահղացումը։ Երբ հավաքվում են նկարիչները, նրանք քննարկում են, թե որտեղ կարելի է էժանով ներկի լուծիչ գնել։

Բայց искусствовед-ը արվեստաբանն ա, ոչ թե արվեստագետը: Արվեստաբանն ուսումնասիրում ա արվեստն ու արվեստագետներին, իսկ արվեստագետը` զբաղվում արվեստով: Իրականում ես էլ եմ համաձայն, որ «արվեստագետն» էնքան էլ հաջող բառ չի, շփոթություն ա առաջացնում ու նույնացվում արվեստաբանի հետ, հետն էլ անտեղի ճոռոմ ա հնչում, ի տարբերություն, ասենք, artist-ի: Էդ «գետ» արմատն ա մեղավոր, էլի, գիտության հետ ա ասոցիացվում դրա պատճառով, ոչ թե բուն զբաղմունքի: Ես, օրինակ, նախընտրում եմ «արվեստի մարդ», «ստեղծագործող» բառերը, եթե խոսքը հենց կոնկրետ նկարիչների մասին չի: Ի դեպ, ռուսերենն էլ էդ առումով առանձնապես հարուստ չի. էնտեղ էլ ընդհանուր արվեստագետ (artist) հասկացությունն արտահայտող բառ չկա, մենակ художник ա, որը կոնկրետ նկարիչն ա:

[One_Way_Ticket]

Բայց искусствовед-ը արվեստաբանն ա, ոչ թե արվեստագետը: Արվեստաբանն ուսումնասիրում ա արվեստն ու արվեստագետներին, իսկ արվեստագետը` զբաղվում արվեստով: Իրականում ես էլ եմ համաձայն, որ «արվեստագետն» էնքան էլ հաջող բառ չի, շփոթություն ա առաջացնում ու նույնացվում արվեստաբանի հետ, հետն էլ անտեղի ճոռոմ ա հնչում, ի տարբերություն, ասենք, artist-ի: Էդ «գետ» արմատն ա մեղավոր, էլի, գիտության հետ ա ասոցիացվում դրա պատճառով, ոչ թե բուն զբաղմունքի: Ես, օրինակ, նախընտրում եմ «արվեստի մարդ», «ստեղծագործող» բառերը, եթե խոսքը հենց կոնկրետ նկարիչների մասին չի: Ի դեպ, ռուսերենն էլ էդ առումով առանձնապես հարուստ չի. էնտեղ էլ ընդհանուր արվեստագետ (artist) հասկացությունն արտահայտող բառ չկա, մենակ художник ա, որը կոնկրետ նկարիչն ա:

Ճիշտն ասած՝ առաջին անգամ եմ լսում արվեստաբան բառը։ Միշտ համարել եմ, որ դա արվեստագետն է։ Իսկ artist-ի հայերեն անալոգիայի մասին պարզապես չեմ մտածել։ Ռուսերենում ի դեպ կա հենց էդ բառը փոխառնված տեսքով՝ артист, որը տեսականորեն հենց դա էլ նշանակում է, չնայած գործնականում հաճախ կիրառվում է մի քիչ ուրիշ իմաստով։

[Ուլուանա]

Ճիշտն ասած՝ առաջին անգամ եմ լսում արվեստաբան բառը։ Միշտ համարել եմ, որ դա արվեստագետն է։ Իսկ artist-ի հայերեն անալոգիայի մասին պարզապես չեմ մտածել։ Ռուսերենում ի դեպ կա հենց էդ բառը փոխառնված տեսքով՝ артист, որը տեսականորեն հենց դա էլ նշանակում է, չնայած գործնականում հաճախ կիրառվում է մի քիչ ուրիշ իմաստով։

Դե հա, հենց էդ ա հարցը, որ զուտ տեսականորեն, իսկ գործնականում հիմնականում օգտագործվում ա դերասանների, երգիչների ու կատարողական արվեստի այլ ներկաայացուցիչների մասին խոսելիս: