Դիտել ողջ տարբերակը : Գևորգ Էմին
Պատուհանիս տակ անձրև է մաղում,
Իսկ ես չե՜մ հուզվում անձրևից արդեն.
Ծիածաննե՛ր են դեմից ծիծաղում,
Բայց չե՜ն հմայում նրանք ինձ արդեն.
Շուտով գուցե և արև՛ը ծագի,
Բայց ես դրանից չե՜մ ուրախանում.
Լի՞ օր է այսօր, տո՞ն, թե՞ կիրակի՝
Մե՜կ է ինձ համար, ես չե՜մ իմանում.
Ու՞մ համար եմ ես այս երգը … հինում,
Կա՞ մեկը, որին մա պե՛տք է գալու…
Մեր տան առաջ ճամփա՛ են շինում,
Իսկ ես… տեղ չունե՜մ արդեն գնալու:
Ձյու՜ն է գալիս,
Ձյու՜ն է գալիս.
Եվ մի աղջիկ ,մայթում խավար,
Քայլու՜մ է ու անձայն լալի՜ս…
Ինչու՞ է նա այդպես լալի՜ս…
Ու մոլորված գնում-գալի՜ս,
Նոր տարվա օ՛րն այս խանդավառ.
Գուցե նրա հե՛րթն է գալիս
Զգալու՛, որ կյանքը, ավա՜ղ,
Հաճախ նաև… վի՜շտ է տալիս.
Դրա համար էլ նա՝ լալի՜ս,
Ձյունն ու արցունքը կո՜ւլ տալիս ,
Դեգերո՜ւմ է մայթում խավար.
Եվ կարծում է հավանորեն,
Թե էլ չի՜ գա բախտը նորեն
Եվ…անցե՜լ է անդառնալի…
Որտեղի՜ց այդ գիժն իմանա,
Որ ամե՜ն ինչ, այս ձյան նման,
Գալիս է, որ հալվի՜- գնա՜,
Եվ զո՜ւր է նա այդպես լալիս…
Ձյո՜ւն է գալիս…
Գոռ Ջան - Հայ
05.05.2007, 18:02
ԱԱախխխխխխ.... հալալա
Ոնցեմ սիրում էս տողերըըըը :ok
Որ ամե՜ն ինչ, այս ձյան նման,
Գալիս է, որ հալվի՜- գնա՜,
Սասունցիների պարը
Դո՞ւ ծանոթ ե՞ս Աշնակ գյուղին,
Ուր ծիրանն է հասնում ճյուղին.
Ուր կտրին չիրն է քաղցրանում,
Ուր հոտը սարն է բարձրանում.
Ուր, փեշի տակ Արագածի,
Տան կտուրին նստած հացի,
Ձա՜յն են տալիս իրար հերթով
Եվ գյուղամեջ գալիս խմբով,
Աղջիկները՝ կարմիր հագած,
Տղաները՝ փուշի կապած.
Երբ զուռնան իր ձայնը զլում՝
Դափի բերնից խոսքը խլում,
Աշնակ գյուղից հյուր է կանչում
Շղարշիկին ու Աղաքչուն,
Կաթնաղբյուրին, Դավթաշենին,
Իրինդին ու Սասնաշենին,
Թե՝ հերի՜ք է հնձե՛նք , վարե՛նք,
Եկեք Սասնա պա՜րը պարենք:
…Թող Սասունն իր պարը պարի՛,
Իսկ դու դեռ մի՛ ծափահարի.
Այլ հասկացի՛ր, թե այս պարով,
Մերթ Անդոկից գրոհ տալով,
Մերթ գաղթելով սար ու քարով,
Մեկ խնդալով ու տաս լալով,
Սասունը քեզ ի՛նչ է ասում…
Հեյ վա՜խ, Աշնա՛կ տեսած լաո,
Թե տեսնեիր մի օր Սասու՜ն…
շարունակելի…
Ի՜նչ հրաշք տողեր են...
lili-4 ջան շնորհակալ եմ, որ տեղադրել ես այստեղ այդ տողերը.
մանավանդ առաջի երկու բանաստեղծությունը շա՜տ հավանեցի.:) :(
Դեռ կփորձեմ ձեզ էլի հիացնել Էմինի գործերով, իսկ հիմա շարունակեմ Սասունցիների պարը:)
Սասնա սարեր՝ մեջ ամպերուն,
Սասնա ջրեր՝ մեջ վիհերուն,
Ամեն սարին՝ մի վանք ու բերդ,
Ամեն ջրին՝ ջաղացի հերթ,
Ամեն քարից ջո՛ւր է գալիս,
Աչքն ո՜ւր թեքվեր՝ դո՜ւր էր գալիս.
Երկնուց իջնում էր մանանա՛…
Ի՜նչ մանանա՝
լավ մահանա՜,-
Որ սասունցի հարս ու աղջիկ,
Դաշտ իջնեին խունջի՜կ- մունջի՜կ,
Գազպայի տեղ՝ նա՜զ քաղեին,
Հոտաղ տղի սիրտ դաղեին.
Որ հայրական հին տան կողքին,
Անտառի մեջ, ժայռի գոգին,
Մի նորելուկ հա՛րս մայրանար,
Նոր օրորո՛ց գնար ու գար.
Բարին լինե՛ր, չաիր՝ չգա՜ր…
Հեյ վա՝խ, Սասնա բանձրի՜կ սարեր,
Հեյ վա՝խ, Սասնա քաղցրի՜կ ձորեր.
Զուռնան էսօր թե նվագեր՝
Եկող ամռան կարձագանքեր
Սասնա ամեն թուփ ու քարից.
Ու թե դհոլն էսօր թնդար,
Միչև աշուն, առանց դադար,
Ամեն գիշեր ու ամեն օր
Ժեռ- ժեռ քարեր Անդոկ սարից
Ցա՜ծ կիջնեին գլոր- գլոր…
Բարին լինե՛ր, չարը չգա՜ր…
Բայց թե լինես միայն մի բուռ,
Դու սի՜րտ լինես՝ չորս կողմը՝ քար,
Չարը՝ հզոր, իսկ դու՝ տկար,
Աղո՛թք անես, թե խաչհամբո՛ւյր,
Չարի ձեռքից պրծում չկա՜…
Եվ, դեռ «գաթեք թոնիրն ի կա՜խ»՛
Եվ, դեռ հարբա՜ծ՝ փեսա, աներ,
Մինչև մերիկն ասեր «հեյ վա՜խ»,
Փեսան գոմից բերդա՛ն հաներ,
Զուռնեն չոլում ընկած մնա՜ց,
Դափը՝ գլոր- գլոր գնա՜ց,
Ինչ հայո՛ց էր, դարձավ վայո՜ց,
Գիրկն ու ծոցը՝ գերեզմանոց,
Իսկ ով ողջ էր՝ սարերն ընկած,
Գերանդու տեղ բերդա՛ն գրկած,
Մեկ ապրելով, տաս մեռնելով,
Մեկ զարկելով, տաս զարկվելով,
Թողի՜ն Սասնա զմրուխտ սարեր,
Դավթի ջաղացն ու իր քարեր,
Եկա՜ն ռուսի հո՛ղը հասան,
Բայց, էստե՛ղ էլ կռիվ տեսան,-
Տեսան ավե՜ր ու կոտորա՜ծ,
Եվ ի՜նչ մնաց… մի Սաանաշեն,
Մի Բազմաբերդ ու Դավթաշեն,
Մի Կաթնաղբյուր ու Աղաքչի,
Մի բուռ Իրինդ ու Շղարշիկ
Եվ մի Աշնակ՝ չոլում կորա՜ծ…
Հեյ վա՜խ, Մշո սրսո՛ւռ հողեր,-
Դե՛, քա՛ր մաղի, որ հո՜ղ դառնա.
Հեյ վա՜խ, Սասուն զուլա՜լ ջրեր,-
Դե՛, ձյու՛ն հալի, որ ջո՜ւր դառնա,
Հե՜յ Աշնակա չոլ ու ղռեր՝
Աշնակն ինչպե՞ս Սասուն դառնա…
շարունակելի…
Եկա՛ն, դրին քարը քարին՝
Դուշմանն եկավ խառնեց իրար.
Ողջ ու մեռել ջոկ- ջոկ արին՝
Դուշմանն եկավ խառնեց իրար.
Մինչև մանգաղն ելավ հողից,
Մուրճը պոկվեց սալի կողից,
Ու երկուսն էլ, եղբոր նման,
Այդ դրոշի վրա ելան
Ու նոր արև՛ ծագեց հողին,
Հող վարողի՛ն, հող սիրողի՛ն:
Մինչև նորից օջա՛խ դրին՝
Ծուխը սողա՜ց.
Մինչև նորից տաք թոնիրին
Բոցը շողա՜ց.
Մինչև նորից, խունջի՜կ- մունջի՜կ,
Դաշտ գնացին հարս ու աղջիկ,
Որ աղցան ու սիբեխ քաղեն,
Հատաղ տղի սիրտը դաղեն,
Հոր արտի մոտ նոր արտ վարեն,
Արթիկ տուֆից նոր պատ շարեն,
Մի նորելուկ հա՛րս մայրանա,
Մի նոր թոնրի ծու՛խ բարձրանա,
Նոր օրորո՛ց գնա ու գա,
Բարն՝ տևի՛, չարը չգա՜…
…Եվ երբ տեսան, էլ չարորդին մոտ չի՜ գալիս
Եվ երբ տեսան՝ էլ վառոդի հոտ չի՜ գալիս
Եվ երբ տեսան՝
Էլ չի՜ թափվում հողին արյուն.
Եվ երբ տեսան՝
Եկավ աշուն, եկավ գարուն,
Առանց ահի՛, կոտորածի՛,
Բա՜ց արեցին սուփրեն հացի,
Զուռնեն խոսե՜ց բերանացի,
Եվ Արագած լեռան գոգին
Զարթնե՜ց կրկին Սասնա ոգին…
Եվ Սասունը նորի՜ց պարեց,
Ոտքը զարկեց, ձեռքով արեց,
Եվ նույն զուռնա՛ն, որ հնչում էր հին տան բակում,
Հնչեց հիմա ամե՜ն գյուղում ու քաղաքում.
Իսկ դհո՛լը, որ քարե՛ր էր պոկում սարից՝
Ծափե՜ր պոկեց ամեն ազգից ու աշխարհից…
Պարե՛ց Սասունն, ու ողջ աշխարհը հիացավ,
Պարե՜ց Սասունն, ու ողջ աշխարհը հասկացավ,
Որ երբ նազու՜մ են աղջիկներն ու կռանում՝
Սասնա ձորից ջու՜ր են բերում, ա՛րտ քաղհանում.
Երբ ոտքի տակ տղաների հո՛ղն է թնդում՝
Հոտաղները Սասնա սարում գա՜յլ են խեղդում.
Երբ խառնվում՝ ասես ամպրո՜պ պայթի սարում՝
Այդ ոսո՛խն է նրանց գյուղերը պաշարում.
Երբ միանում, բե՛րդ են դառնում շինված քարից՝
Այդ ոսոխին ե՜տ են քշում Անդոկ սարից.
Իսկ երբ ձեռքը ձեռքին զարկում, ծա՛փ են տալիս՝
Մահվան վիհից դեպի կյանքի ա՜փ են գալիս…
Պարե՜ց Սասունն, ու ողջ աշխարհը հիացա՜վ,
Պարե՜ց Սասունն, ու ողջ աշխարհը հասկացա՛վ,
Որ պա՛ր չէ սա, այլ՝ մի երկրի հի՜ն պատմություն,
Որ պարտությու՜նն անգամ ունի հպարտությու՛ն,
Եվ չի՜ հաղթի ոչինչ այն քա՜ջ ժողովրդին,
Որ այս ջանքո՛վ
Ու այս կամքո՛վ
Պարե՜լ գիտի…
Հասկացա՛ն ու ասին ի լուր ողջ աշխարհի,
–Հալա՜լ է քեզ,
Սասու՛ն, պարի~:
Պարի~,
Դու դեռ երա~զ ունես կատարելու,
Վրե~ժ ունես պատմությունից դեռ հանելու.
Պարի~,
Գազպան դեռ քո ձեռքին է կարոտում,
Սասնա հողը վար ու հերկի~ է կարոտում.
Պարի~,
Մինչև ո~ղջ հայերին դու ամբարե'ս,
Եվ այս պարը
Մասիս լեռան լանջի~ն պարես...
վերջ
Գոռ Ջան - Հայ
06.05.2007, 19:29
Լիլի ջան շատ շնորհակալ եմ, ապրես:
Կարգին նեղություն տվեցի քեզ :oy
Բայց հզոր գործա, ուզում եմ բոլորը ճանաչեն;)
Ապրես:ok
vartabooyr
07.05.2007, 08:31
ԽՈՍԻՐ ՀԱՅԱՍՏԱՆ
Գեվորգ Էմին
1950-1965
Խոսի՜ր, Հայաստան.
Դո´ւ, որ դարերի տանջանք ես տեսել
Եւ տարիների խնդություն միայն,
Ասա´ քո պատգամն ու խոսքը վսեմ
Աշխարհներին ու ազգերին համայն...
Տե´ս, աղավնի՜ն է
Թառել քո նորոգ հարկի ձեղունին,
Որին դարերով երազե՜լ ես դու...
Վստահի՜ր խոսել քո ժողովրդի´
Եւ քո´ անունից՝
Բանաստեղծ որդո՜ւդ...
Լսո՞մ ես,
Երեկ իմ ընկերները Կարմիր բլուրում
Մի բուռ ոսկեհատ ցորե՜ն են պեղել,
Որ ցանել են մեր նախնիները հայ՝
Դեռ Ուրարտույում,
Քրտինքո՜վ ջրած հո´ղն այս ժայռեղեն:
Սակայն նո´յն օրը,
Իմ ընկերներն, այդ ցորենի կողքին,
Գտել են նաև պղնձե նիզա´կ՝
Ի ցույց այն բանի´,
Որ ծնված օրից հայ սերմնացանը,
Սերմը՝ մի ձեռքին,
Մյուսով զե´նք է բռնել,
Որ ցանած արտը պաշտպանի...
Ոչ ոք չի՜ ասի՝
Այդ ցորենի բերքը ինչքա՜ն է եղել,
Ոչ ոք չի՜ ասի՝
Ինչքա՜ն էր թիվը հայ ժողովրդի...
Մի բուռ ցորե՜ն են
Կարմիր բլուրի հին բերդում պեղել,
Եւ մի բուռ հա՜յ է
Հասել Հարության այս առավոտին...
Բայց այդ ցորենի հատիկը ամեն՝ ցա՜նք է մի հսկա,
Ամեն հայ՝ ամուր սեղմած զսպանա´կ.
Եւ այս,
Մեզ հասած մի բուռ ժողովո´ւրդն
Ու սե՜րմը վկա,---
Իր կորցրածը նա ե՜տ կստանա...
Ավելացվել է 7 րոպե անց
ՄԵՆՔ
Գևորգ Էմին
1
Եւ ի՞նչ էինք մենք
Ու երկիրը մեր,
Եթե ծուռ նստենք, բայց խոսենք շիտակ.
Եթե նավ՝ ապա չոր ժայռի վրա,
Եթե գավ՝ ապա արցունքով լեցուն,
Եթե հող՝ապա քարացած ահից,
Եթե քար՝ապա ճչացող ցավից,
Հզոր մի ոգի, որ չունե՜ր մարմին,
Եզակի որակ՝առանց քանակի,
Քաջարի սպա՝ առանց բանակի,
Պաշտամունք՝հնի ու ավերակի...
Եւ ի՞նչ էինք մենք
Ու երկիրը մեր,
Թե շիտակ նստած՝ծու՜ւռ խոսենք անգամ,---
Զբոսաշրջի՜կ իր հայրենիքում,
Հյուր՝իր սեփական օջախ ու յարկում.
Գետ, որի լոկ մի ափին ենք նայում,
Լեռ, որ հեռվի´ց է միայն երևում,
Անժողովուրդ հո´ղ,
Անհող ժողովո´ւրդ
Եւ ցրված հուլունք, Որ չէր ժողովվում:
2
Մենք խո´ւլ ենք կիսով.
Ամեն մի նոր ձայն թեև շուտ լսում,
Բայց անկարո՜ղ ենք ետևից գնալ.
Մեր ականջներում
Հայոց պատմութեան քաո՜´սն է խշշում՝
Փնտռելով խոսքեր դառնալու հնար:
Մենք կա´ղ ենք կիսով,
Քանզի ո՜ւր էլ մեր մի ոտքը դնենք՝
Սուրիո ավազին,
Փարիզի մայթին,
Նեղոսի ափին,...
Մեր մյուս ոտքը
Խրված է Մասիս լերան ձյունի մէջ,
Եւ մենք չե՜նք քայլում,
Մենք տեղ չե՜նք հասնում՝
Գծում ենք միայն
Մեր պանդխտության շրջագիծն անել՝
Մասիսի շո՜ւրջ ենք պտըտվում անվերջ...
Մենք կույր ենք կիսով.
Միշտ թաց է եղել մեր աչքն արցունքից,
Եւ աղո՜տ ենք մենք տեսնում,
Անկատա´ր.
Մի ձեռքո՜վ ենք մենք կառուցել միայն,
Ստիպել են զենք բռնել մյուսով՝
Պատերա՜զմ էր մեր հողում անդադար:
Մենք հա´մր ենք կիսով.
Քանի՜ անգամ են կտրել մեր լեզուն,
Մեր մտածածը չասելու համար,...
Որ չուրախանա´նք մեր ուրախությամբ,
Չհպարտանանք մեր հպարտությամբ
Ու... չսգանք մեր զոհերն անհամար:
Արայի պես ենք մենք սիրահարվում.
Մեզ թվում է միշտ,
Թե սիրով տարված՝մեր հողն ենք լքում
Եւ...վախենո՜ւմ ենք նոր Շամիրամից.
Կես ուղեղո´վ ենք աշխարհն ընկալում՝
Մթագնե՜լ է կեսն
Անեծքի՜ց,
Ցավի´ց...
Մենք կես,
Կես ենք մենք,
Չլինէինք կես՝
Հայ կը լինէինք,
Եւ ոչ թուրքահայ,
Կամ ֆրանսահայ.
Կամ Արաբահայ,
(Իսկ վաղն աստղահայ
Եւ կամ լուսնահայ...)
Կես ենք,
Երկճեղքված,
Կիսված,
Երկգագաթ
Մեր խորհրդանիշ սո՜ւրբ լերան նման...
Բայց վկա ճեղքված Մասիս լեռը մեր,
Վկայ մեր կեսը մորթված Տէր Զորում
Եւ այն կեսը,
Որ ես եմ,
Դո´ւ և նա´,
Մենք կմիանանք
Մենք կամբողջանանք,
Կգտնենք մի օր
Լրիվ դառնալու հնար´ն անհրար:
3
Մենք փո՜քր ենք, այո´,
Փո´քր,
Լեռների ծերպից սուրացող այն քարի´ նման,
Որ դաշտում ընկած ժայռի ո´ւժն ունի.
Փո´քր,
Լեռնային մեր գետերի պէս,
Որոնք վիթխարի ո´ւժ են ամբարել,
Անծանո՜թ՝
Հովտի ծույլ-ծույլ գետերին:
Մենք փո՜քր ենք, այո,
Փո´քր ենք,
Բայց ինչպես գնդակը՝փողո´ւմ,
Ինչպես կաղնու սերմն՝արգավանդ հողում
Ոսկու մի հատի´կ,
Որ վերևի´ց է նայում
Կապարի ու թուջի քաշին.
Մենք փո՜քր ենք,
Սակայն համեմունք ենք մենք,...
Ա´ղն այն մի պտղունց,
Որ հա՜մ է տալիս մի ամբողջ ճաշի...
Մենք փո՜քր ենք, այո´,
Ձեզ ո՞վ էր ասում,
Մեզ սեղմե´ք այնքան,
Որ մենք ստիպված...ադամա՜նդ դառնանք.
Ո՞վ էր ստիպում՝
Մեզ աստղերի պէս ցիրուցա՜ն անէք,
Որ միշտ մե´զ տեսնէք՝
Ուր էլ որ գնաք...
Մենք փոքր ենք,
Սակայն մեր երկրի նման,
Որի սահմանը
Բյուրականից մինչ Լուսի´ն է հասնում,
Եւ Լուսավանից մինչև Ուրարտո´ւ...
Փո´քր,
Այն հրա՜շք ուրանի նման,
Որ դար ու դարեր
Փայլո՜ւմ է,
Շողո՜ւմ,
Սակայն չի՜ հատնում...
Ավելացվել է 12 րոպե անց
ԶԳՈՅՇ ԽՈՍԻՐ ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ
Գեվորգ Էմին
1962 թ.
Զգո՜ւյշ խոսիր Հայաստանում,--
Այստեղ ամեն գագաթ ու ձոր,
Արձագա´նք է տալիս հզոր,
Եւ քո Խոսքը հեռու տանում...
Թէ բարի են խոսքերը քո,
Հայոց լեռներն ակնածանքով
Կխոնարհվեն քո դեմ լռին
Բաշը քսած քո ձեռքերին:
Իսկ թե չար են՝ լեռները մեր,
Հրաբխի բներն անմեռ,
Որ լռե´լ են, բայց չե՜ն հանգել,
Քեզ լավայո՜վ կարձագանքեն,
Որ լեռնե´ր է քշում տանում...
Զգո՜ւյշ խոսիր Հայաստանում:
Զգո՜ւյշ խոսիր Հայաստանում,--
Նե՜ղ են ճամփեքը լեռնական,
Երկու հոգու տեղ չեն անում,
Թէ դեմ-դիմաց ելնեն հանկարծ,
Թէ բարեկամ ես ու ընկեր,
Ա՜նց կկենաք իրար գրկված,
Թե դաւով ես այստեղ ընկել,
Կգլորվես ժայռերից ցած,
Ո՞վ եղավ քո գալու վկան,
Գնալըդ ո՞վ է իմանում...
Նե՜ղ են ճամփեքը լեռնական,
Զգո՜ւյշ քայլիր Հայաստանում,
Զգո՜ւյշ գործիր Հայաստանում,--
Մենք գահ ու թագ չ´ենք ունեցել,
Եւ... արքա´ է ամեն մի հայ.
Զորք ու բանակ չենք ունեցել,
Եւ... սպա է ամեն մի հայ.
Ամեն մի հայ լեռան մի ծերպ,
Ամեն մի հայ ուրոյն մի կերպ,
Ամեն մի հայ մի Հայաստան---
Բաժան-բաժան,
Անմիաբան,
Զատվա՜ծ, հատվա՜ծ,
Եւ սակայն մի´,
Երբ սպառնում է թշնամին
Մեր դարավոր անմահ երթին,
Եւ այս ժայռին թառած բերդին,
Որ Հայրենիք ենք անվանում...
Զգո՜ւյշ գործիր Հայաստանում
Ավելացվել է 18 րոպե անց
ԴՈՒ ՄԻ ՆԱՅԻՐ
Գևորգ Էմին
Դու մի´ նայիր,
Որ ես այսպես խե՜ղճ եմ թվում
Եվ մոլորվա՜ծ,
Եվ վշտահա՜ր,
Կախա´րդ եմ ես,
Համելնի հին ավանդության
Հրաշագործ սրնգահար...
Ո՜ւր ուզում ես հիմա ինձ տար,
Օտար երկի´ր, քաղա՜ք օտար՝
Նյու-Եորք լինի,
Բէյրո՜ւթ,
Փարի´զ.
Եւ...ո՜ւմ ուզում ես՝ հմայեմ,
Ո՜ւր ուզենամ՝ ինձ հետ տանեմ,
Կախարդանքով երգ ու բառիս:
Կուզե՞ս կանգնած Բրոդվէյում
Կամ Փարիզի, մեծ Բուլվարում
«Կռո՜ւնկ» ասեմ
Եւ կամ մի պարզ «Նուբա´ր-Նուբա´ր» ,
Եվ այս Մարին, Մարիամ դառնա,
Այս Պիեռը՝ Պողո´ս-Պետրո´ս,
Եվ այս Ժակը՝ Հակոբ աղբա՜ր...
Կուզե՞ս երգեմ «Քելե-քելե» ,
«Ով քնած է--- ասեմ--- ելե´ք,
Ով արթուն է՝ ելնի՝ տեղից...»
Եվ ինչքան հա´յ կա տարագիր,
Գերված ձայնով պատարագիս,
Հայաստա՜ն գան իմ ետևից...
Եվ եթէ ես,
Կախա՜րդս վես,
Մեկ-մեկ այսպես խե՜ղճ եմ թվում,
Այսպես վշտո՜տ, այսպես երե՜ր,
Նրա´ համար,
Համելնի հին սրնգահա´ր,
Որ մանուկներն էին հնում
Քո ետևից գերված գնում,
Իմ ետևից՝ միայն ծերե՜ր
Միայն ծերե՜ր...
vartabooyr
07.05.2007, 08:55
ԳՐԱԳՈՂՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ
Գևորգ Էմին
1968-1969
«Պարույր Սևակը
Սրանից է այս տողը վերցրել,
Իսկ սա՝ նրանից ...»
Բայց դու ի՞նչ գիտես
Ի՞նչ ես հասկանում
Քեզ քո հայհոյած գրո՜ղը տանի ...
Մեղուն մի ծաղկից ա՜յս է վերցնում,
Իսկ այն՝ նրանի՜ց,
Բայծ նա փոշի է վերցնում միայն
Ծաղկից ու ծառից,
Իսկ մեղրն ստեղծում ... իր էությունի՜ց,
Իր ներքնաշխարհի՜ծ ...
Թե հե՜շտ է փոշուծ մեղր ստեղծել,
Դու՜ ել վերցրու՝
Կուզես սրանից,
Կուզես նրանի՜ց, -
Ո՞վ է արգելում և կամ քեզ նեղում ...
Բայց ... Վերցնես էլ, ի՜նչ պիտի անես,
Եթե պոետ չես,
Երգի մեղու չես,
Այլ ... Իշամեղու՜:
Ավելացվել է 3 րոպե անց
ՍԻԱՄԱՆԹՈՅԻ ՄԵՆԱԽՈՍՈՒԹՅՈՒՆԸ
Գևորգ Էմին
1.
-Ո՜վ հղացավ այս միտքը դիվական`
Մասիսը ճերմակ,
Մասիսը անբիծ
Այս լայն աշխարհում դնել այն տեղում,
Ուր դար ու դարեր
Պիտի արյունեն լանջերը նրա
Եւ գագաթն անգամ.
Ո՜վ միտք հղացավ
Դժոխք արարել
Եղյալ ու չեղյալ Դրախտի տեղում,
Արարատ լեռան հովանու ներքո,
Երկրի փոխարեն
Մեզ տալով մի հին,
Ոտնակոխ ճամփա,
Հողի տեղ` չոր քար,
Ջրի տեղ` արյուն...
Ո՜վ միտք հղացավ,
Դեռ մեր պատմության վաղ արշալույսին,
Այս արարչագործ,
Հին ժողովրդի
Գլուխը դնել մի հարևանի
(Բիրտ Պարսկաստանի)
Արնոտ սրի տակ.
Մյուսի աջով--
(Բյուզանդիո խաչով),
Պահանջելով,
Որ նա...ծախի իր հոգին,
Եթե ուզում է... մարմինը փրկել:
Եւ եթե դարերն
Անզոր են եղել նրան ազատել,
Եւ եթե
Գալիք դարերն անզոր են ազատել նրան
Եւ հրաշքն է լոկ
Հնարն անհնար,--
Տե՛ր,
Տուր ինձ Մովսես մարգարեի պես
Հանել ու տանել ցեղն իմ հալածված
Այս Հայաստանից,--
Ոչ -Մահաստանից,
Ոչ -Քարաստանից,
Դեպի ապահով, ուրիշ մի եզերք
(Կա՞ այդպիսի տեղ...) -
Ցեղն իմ մշտատև -
Նրա սերմը նոր
Արմատները հին,
Վեպ, կոթող ու երգ...
Տուր պերճաբանիս
Թլվատությունը նրա մոգական
Եւ սուրը նրա`
Աղբյուր հանելու հանդիպած քարից,
Եւ գավազանը`
Ճեղքելու Կարմիր ծովը մեր բախտի,
Լացի ու արյան,
Թեկուզև Մովսես մարգարեի պես
Իմ մահը գտնեմ,
Օտար հող մտնեմ,
Այդ երանելի ափին չհասած,
Բաղձալի սեմին նրա փակ դռան...
Տե՛ր,
Չե՞ս լսում դու
«Կարմիր լուրերը» ջարդի ու արյան...
2.
Ջնջվում է ,
Կորչում,
Իմ ազնիվ սերմը,
Տեսակն ու սեռը.
Եւ ինչպե՞ս մնար,
Ինչպե՞ս դիմանար.
Երբ մենք, թվով` քիչ,
Սակայն եզակի որակ ենք եղել,
Քանակի աշխարհ...
Նետ ու աղեղի փոխարեն` տավիղ
Եւ գիր ենք պաշտել սրի փոխարեն
Եւ զենքի տեղ` երգ,
Զորքի տեղ` ցնորք--
Զենքի, զորքի ու բանակի աշխարհ...
Մենք` մարդկության ու պատմության դոնոր
Ամեն մի դարի
Արդար պայքարին
Արյուն ենք տվել,
Արյունը մեր քիչ,
Արյունը մեր թանկ.
Դրա փոխարեն
Մեզ գովք շռայլող
Թանաքի՛ աշխարհ...
Ինչքան ել դժվար,
Հաճախ` անհնար,
Բայց, ինչ էլ լիներ,
Միշտ մարդ ենք եղել
Ու մարդ մնացել--
Տմարդի՛ աշխարհ.
Եղել ձիրք, տաղանդ,
Երբ վսեմ տաղանդն
Աղանդ է կոչվել,
Աղանդի՛ աշխարհ.
Նվիրվել բարուն ու գաղափարին--
Նեղ կաղապարի
Ու... չարի աշխարհ.
Երկրպագել ու խնկարկել միայն
Ներշնչումի ու արարման պահին--
Փողի, օգուտի
Ու շահի աշխարհ...
Ջնջվում է ,
Կորչում իմ ազնիվ սերմը,
Տեսակն ու սեռը,
Իմ անկրկնելի ցեղը հայկական.
Քսաներորդ դար,
Եւ դո՛ւ, մարդկություն,
Որ,
Իբրև բարի,
Եւ հոգատար ու խղճով ես այնքան,
Որ պահպանում ես
Ու փրկում մահից
Նույնիսկ գորշ գայլի
Կամ շնագայլի տոհմ ու ցեղերին,
Ամեն տեսակի
Գիշատիչներին ցեղի մարդկային,
(Օձից մինչև... Կայեն... )
Ժամացույցի առջև
Դու մե~ծ ես, այո’,
Եվ ես` փո~քր, այո’.
Բայց դու նման ես այն մեծ սլաքի’ն,
Որն իմ` ժամերը նշող սլաքի,
Ամեն մի քայլին հասնելու համար,
Վեց տասնյակ քա~յլ է ստիպված անում.
Նոր բան չե~մ ասում,
Ոչ էլ` քեզանից ինձ գերադասում,
Կամ ձգտում հատուկ դիրքի ու փառքի._
Մենք ծառայում ենք նու’յն ժամանակին
Եվ ցույց ենք տալիս ժամանա’կը նույն.
Ես` դարի ժա’մը`
Դու… րոպե~ն դարի.
Իսկ մնացածը` ինչպես ուզու~մ ես._
Մեծը դու~ կոչվիր,
Դու~ փառք վաստակիր,
Միայն, լսու՞մ ես,
Գեթ հանուն դարի’,
Հանուն քո երդված մեծ գաղափարի’,
Ինձ… մի’ խանգարի:
<Լռությունը ոսկի է>
Որ <ոսկի’ է լռությունը>,
Այդ վաղուցվա~ հայտնություն է.
Թեև ես միշտ զարմացե~լ եմ,
Թեև հաճախ զայրացե~լ եմ,
Սակայն հիմա հավատու’մ եմ,
Որովհետև… հասկացե~լ եմ:
Լռությունը ա’յն ոսկին է,
Այն հանցանքի ծա~նր գինը,
Որ խոհող մարդն ստանում էր,
Երբ տեսնելով սպանումը,
Երբ տեսնելով կեղծն ու սուտը,
Քծնությունը, դավն ու մութը,
Հուզվու’մ, խոսու’մ, կամ գրու?մ էր._
Ո’չ,
Տեսնու’մ էր, բայց լռու~մ էր…
Ամուր սերտած` ո’չ կռվելու,
Այլ տեսնելու’ և լռելու’
Ճորտի~ն վայել հայտնությունը,
Թե…<Ոսկի է լռությունը>:
Իմ սերը
Ամեն սեր իր սկի’զբն ունի
Եվ իր վե’րջն ու իր անցնե’լը.
Իմն սկսվեց ա’յն վայրկյանին,
Երբ թվաց, թե … վերջացե~լ է:
Քո աչքե՞րը._
Նրանց միջով,
Ուրախության զվարթ ճիչով,
Աշխա~րհ տեսան իմ աչքերը:
Քո ձեռքե՞րը._
Քո հպումից,
Ինչ կորա~ծ էր` գտա նորից,
Ճարտարացա~ն իմ ձեռքերը:
Քո խենթ սի՞րտը._
Նրա զարկով
Սիրտըս մաքրե~ց մի հրաշքով,
Ինչ դաժա’ն էր ու ինչ բի’րտ էր…
Օրհներգու~մ եմ քո աչքե’րը,
Օրհներգու~մ եմ քո ձեռքե’րը
Եվ քո սի’րտը:
…Ես ա’յն եմ սիրում,
Երբ ձմեռ- ամառ… գարո~ւմ է թվում,
Անծանոթ մի վայր քեզ… տո~ւն է թվում.
Ոչ միայն նայում, այլ… տեսնո’ւմ ես դու,
Ոչ թե ունկնդրում, այլ… լսո’ւմ ես դու,
Երբ սլանո~ւմ ես
Եվ ոչ թե` քայլո’ւմ,
Երբ և այրվո’ւմ ես, և ի’նքըդ այրում…
Ա’յն, երբ աչքերը աչե~ր են դառնում,
Խոսքերը սիրո կանչե’ր են դառնում,
Սիրե’րգ է դառնում ամեն մի հնչյուն,
Եվ արտաշնչո~ւմն անգամ` Ներշնչում…
Սիրում եմ սիրո այն հրա~շքը սուրբ,
Երբ որ ձեռքերը դառնում են թևեր,
Երբ թվում է, թե շարժումից մի նուրբ,
Կարող ես մինչև աստղե~րը թևել.
Երբ կոշտ մատները թավի~շ են դառնում,
Արյունը գարնան ավի~շ է դառնում
Եվ ժամերն անգամ, հաշիվը խառնո~ւմ,
Մոռանո~ւմ են , թե… ինչքան են տևել…
…Զգացե՞լ եք դուք պահն այդ երբևէ..
****
Քո ինչի~ն էր պետք այս հաղթանակը.
Ինչու? շարժեցիր հույզիդ բանա'կը,_
Հեծելազո'րը հաճո խոսքերի,
Հետախույզ գո’ւնդը հարց ու փորձերի,
Գորշ հետևա'կը քո համառության,
Ծխածածկո~ւյթը մերժման տխրության,
Խանդի դիրքերի ոլո’ր- մոլո~րը…_
Ասա', ինչի~դ էր պետք այդ բոլորը,
Երբ դու անառիկ այս սիրտը գերել`
Սակայն չե~ս սիրում և չե~ս էլ սիրել,
Երբ անձնատո~ւր է նա վաղուց եղել,
Իսկ դու… ձանձրույթից արդեն սրտնեղե’լ,
Ե~տ ես քաշում քո հաղթած բանակը…
Քո ինչի~ն էր պետք այս հաղթանակը:
Դեռ կփորձեմ ձեզ էլի հիացնել Էմինի գործերով, իսկ հիմա շարունակեմ Սասունցիների պարը:)
Շաաաաաաաատ լավն ա:)
Ես ամբողջ ստեղծագործությունը անգիր գիտեմ:oy
Իրոք հիանալի ա:hands
Իսպանուհու պարը
6414
Իսպանացին -
Նա չի պարում,-
Նա սիրում է ,
Հմայում է ու տիրում է.
Իսպանուհին,-
Նա չի պարում,-
Նա սիրվում է,
Հմայվում է ու տիրում է…
Իսպանացին,
Նա չի պարում.-
Նա, նախ ոտքով,
Ռիթմն է խփում
Կրքի,
Սիրո,
Մենամարտի.
Իսպանուհու
Ձիթապտուղ - սև աչքերի հետ է խոսում,
Կրծքի զարդի,
Հյուսքի վարդի.
Եվ պատասխան է ստանում-
Աչքի փայլով,
Հոնքի նետով,
Կաստետի պես սրտին խփող
Կաստանյետով…
Եվ խոսում է նա կրքի հետ,
Կնոջ շրթի ու կրծքի հետ,
Նրա կոնքի ջիգ քնարի,
Նրա ծոցի և գրկի հետ…
Եվ սերը` մահ,
Եվ մահը` սեր,
Որի միակ վերջնահանգը
Դաշույնն է սև…
Եվ չգիտես,-
Ով է դահիճն և ով զոհը,
Ով է ցուլը,
Ով նրանցից ցլամարտիկ մատադորը,
Եվ, ով - ում է ուզում սիրել,
Եվ, ով ում է ուղում տիրել,
Ով - ում սիրտը` դաշույն խրել,-
Երբ երկուսն էլ-
Եվ մեղք են, և մեղավոր են.
Երբ կիրքը դեռ
Այրող հուր է,
Խոցող սուր է.
Եվ չի իջել
Մահվան դաժան վարագույրը …
****
Եկ այս գիշեր խնջու~յք անենք,_
Սեղա'ն փռիր,
Իմ մանկամա~րդ, իմ որոգա~յթ,
Իմ… խղճի խա~յթ,
Եվ սեղանի վրա դնենք`
Դալար ճյո'ւղը քո քնքշանքի,
Հասուն պտո'ւղն իմ տանջանքի,
Քո հավատի շքե~ղ սինին,
Իմ փորձության տտի'պ գինին,
Դեռ թարմ մաճա~ռը քո կրքի,
Իմ տենչանքի նո'ւռն արնաներկ…
Ու քե~ֆ անենք…
****
Այս էլ քանի~ անգամ ասեմ,
Որ քո սիրո ճախրին վսեմ
Կապույտ երկի~նք է հարկավոր.
Որ քո սիրտը երախտավոր
Զու~ր ես տալիս… ապերախտին.
Որ քո բախտին
Հարկավոր է ուրի~շ ճամփա.
Որ ես ամպած
Լոկ արցո~ւնք եմ աչքիդ բերում.
Որ քո գրկում,
Բայց գերվում եմ ես ուրիշո~վ.
Որ հին հուշով,
Ես ուրիշի տո~ւն եմ գնում.
Բո~ւյն եմ դնում,
Ինչպես ծաղկած վարդենուն… բո՛ւն.
Որ դու անքուն,
Զո~ւր ես անվերջ ինձ երազում.
Որ դու սարերն ի վեր վազո՛ւմ,
Իսկ ես` սարից ցա~ծ եմ գնում…
Էլի՞ ասեմ,
Սակայն մեկ չէ՞_ասե~մ- չասե~մ,_
Երբ ինչքան շա՛տ եմ քեզ տանջում,
Դու այնքան շա~տ ես ինձ կանչում.
Ինչքան սրտիդ ցա~վ եմ բերում,
Դու այնքան… լա~վ ես համբուրում.
Ինչքան ասո՛ւմ,_
Այնքան շա~տ ես ինձ երազում
Ու համբույրով
Կիսա~տ թողնում իմ խոսքն էլի…
Ինչքա~ն ասեմ քեզ… սիրելի՛ս…
Կներեք թեմայի վերաբերյալ գրառում չեմ անելու, այլ ուզում եմ շնորհակալություն հայտնեմ lili-4-ին այսքան գեղեցիկ տողերի համար, որ ժամանակ ու ջանք է վատնում նա ու գրում է այստեղ Գևորգ Էմինից.:)
Շնորհակալություն lili-4:) ;)
****
Կյանքում հաճա~խ է այդպես պատահում._
Ինչքա~ն կանայք կան այս լայն աշխարհում,
Որ քո կողքի~ն են,
ձեր նու՛յն քաղաքում.
Հաճախ նու՛յն մայթում
Կամ նու՛յն տան բակում,
Բայց…
Այնքա~ն գիտես դու նրանց մասին,
Ինչքան որ Սի՛սը … Մասիսի՛ մասին…
Այո՛, հաճա~խ է այդպես պատահում._
Բայց մի գիշեր է լինում աշխարհում,
Որ, երբ նայում ես մեկի աչքերին,
Սիրո կարոտից ճաքաց շուրթեին,
Բռնում ես մեկի ձեռքը տագնապով.
Շոյու~մ այդ ձեռքը մատներիդ տապով,
Մի վայրկյանի մեջ,
կամ ակընթարթում,
Նրա ողջ կյա~նքն ես գրքի պես կարդում…
Եվ հեռու~- հեռու~ մի գյուղ, կամ քաղաք,
Լեռնային գետի մի խե~նթ աղաղակ,
Մի տուն` մոլորվա~ծ օտար քաղաքում,
Մի ծառ` խոնարհված անծանոթ մայթում.
Այնպե~ս են հանկարծ հարազատ դառնում,
Որ… զարմանու~մ ես
ու չե~ս հասկանում,
Թե մինչև այսօր
Դու առանց դրա
Ինչպե~ս ես ապրել այս փուչ աշխարհում…
…Ափսո՛ս, որ… քի~չ է այդպես պատահում:
Մի պարսկուհու
Պարսկական գողտրի~կ մանրանկար,
Ինչու? այսօր իմ մի’տն ընկար…
…Այդ նկարի մեջ, Գյուլիստանո’ւմ,
Շահն իր հարճի հետ քե~ֆ է անում.
Շահը, վստահ իր փառքին, զենքին,
Չի~ էլ նայում իր հարճի դենքին.
Նա նայում է իր ապարանքին,
Իր գահին, թագին ու բանակին…
Իսկ հարճը, ճերմակ վիզը ծռած,
Նայում է այգու մութ անկյունին,
Որտեղից նրան ջահել ծառան
Նայո~ւմ է սիրով իր արքունի…
Իր սիրով մեղսո~տ,
Գաղտնի~,
Անզ~որ,
Բայց հզոր` գահից ու եդեմից,
Որի դեմ բա~ց է գիշեր ու զօր
Գաղտնի դռնա’կը ճոխ հարեմի…
…Պարսկական գողտրի~կ մանրանկար,
Ինչո?ւ դու այսօր իմ մի’տն ընկար…
…Ազա’ր, մի’ նայի այդպես անահ,
Շահը խելո~ք է, կհասկանա’…
Չգիտե՛մ, սա խա՞նդ է իսկական,
Թ՞ե փորձում,
Կամ… կատա՞կ ես անում._
Չժպտա~լ այս չքնաղ աղջկա՞ն
Ու չերգե՞լ…
Դու ա՞յդ ես ցանկանում.
Իսկ գիտե՞ս, թե ու՞մ ես դու սիրում
Եվ ու՞մ ես անվանում լոկ.. քոնը,_
Նա երգի ակու~նքն է աշխարհում`
Ինչպես ծո՛վն,
ա՛րևն
ու կոկո՛նը…
Այն ո՞վ է Լուսաստղով հմայվում
Եվ նրան արգելու~մ… երգ ձոնել.
Աղբյուրի ակունքից ջու՛ր խմում
Եվ գրում` <Արգելվո~մ է խմել…>.
Ասում թե`
<Ձե~ռ քաշիր ծովերից`
Միայն ի~նձ է տրված նավելը…>,
Նրանց պես`
նա վե~ր է բոլորից,
Մի սիրո համար նա… ավե՛լ է…
Թե իրավ նրա՛ն ես դու սիրում,
Սիրի~ր,
Բայց մի՛ կիտիր նոթերըդ,_
Ես երգի իմ բաժի~նն եմ խլում`
Քոնը քե՛զ կմնա, Օթե՛լլո:
Էլ քեզ չսիրել՞...
Կա՞ արդպես հնար._
Հանել քո սերը իմ սրտի խորքից,_
Նու՛յնն է`
Թե մի օր լի՛ճը Սևանա,
Հանե~ն Գեղամա լեռների գրկից,
Հանե~ն ու տանեն`
լեռները թողած
Առանց հմայքի՛ ու կախարդանքի՛…
Էլ որտե՞ղ տենչիս մակույկը լողա,
Կարկաչի Զանգու՛ն իմ ներշնչանքի…
Էլ քեզ չսիրե՞լ…
Խենթացա՞ր, անգին:
Քո աչքե՞րը._
Նրանց միջով,
Ուրախության զվարթ ճիչով,
Աշխա~րհ տեսան իմ աչքերը:
Քո ձեռքե՞րը._
Քո հպումից,
Ինչ կորա~ծ էր` գտա նորից,
Ճարտարացա~ն իմ ձեռքերը:
Քո խենթ սի՞րտը._
Նրա զարկով
Սիրտըս մաքրե~ց մի հրաշքով,
Ինչ դաժա’ն էր ու ինչ բի՛րտ էր…
Օրհներգու~մ եմ քո աչքե՛րը,
Օրհներգու~մ եմ քո ձեռքե՛րը
Եվ քո սի՛րտը:
ԳԱԼԻՔԻՆ
Օգնիր ինձ կյանքում ուղիղ ընթանալ,-
Եթե քնած եմ՝ քնից արթնանալ,
Տե դուռը բաց է՝ իզուր չբանալ,
Եղածով երբեք չհանգստանալ
Եվ չասել, թե իմ արածն արեցի:
Չասել, թե ամբողջ սրտով սիրեցի,
Չասել, թե արթեն փառքին տիրեցի,
Դեռ երգը մտքում՝ չասել գրեցի,
Դեռ քարը հանքում՝ չասել կրեցի.
Առանց հիմք՝ չասել, թե տուն շինեցի
Եվ վաելում եմ տունս բախտավոր:
Չթվալ արդար՝ եղած մեղավոր,
Մեղավոր պահին՝ հանցանքը քավել,
Քավելու համար չըղձալ հատուցում
Եվ հատուցումով չհպարտանալ...
Օգնիր ինձ կյանքում ուղիղ ընթանալ:
Պարեց Սասունն, ու ողջ աշխարը հիացավ,
Պարեց Սասունն, ու ողջ աշխարը հասկացավ,
Որ երբ նազում են աղջիկներն ու կռանում -
Սասնա ձորից ջուր են բերում, արտ քաղանում
Երբ ոտքի տակ տղաների հողն է թնդում
Հոտաղները Սասնա սարում գայլ են խեղդում
Երբ խրնում - կարծես ամպրոպ պայտի սարում -
Այդ ոսոխն է նրանց գյուղերը պաշարում
Երբ միանում - բերդ են դարնում շինվաց քարից -
Այդ ոսոխին ետ են քշում Անդոկ սարից.
Իսկ երբ ձերքը ձերքին զարկում, ծափ են տալիս -
Մահվան վիհից դեպի կյանքի ափ են գալիս...
Պարեց Սասունն, ու ողջ աշխարը հիացավ,
Պարեց Սասունն, ու ողջ աշխարը հասկացավ,
Որ պար չէ սա, այլ մի երկրի քաջ պատմություն,
ՈՒր պարտությունն անգամ ունի հպարտություն,
Եվ չի հաղթի ոչինչ այն հին ժողովրդին,
Որ այս ջանքով,
ՈՒ այս կամքով
Պարել գիտի...
Հասկացան ու ասին ի լուր ողջ աշխարի,
-Հալալ է քեզ,
Սասուն, պարի...
Պարի,
Դու դեռ երազ ունես կատարելու,
Վրեժ ունես պատմությունից դեռ հանելու.
Պարի,
Գազպան դեր քո ձեռքին է կարոտում,
Սասնա հողը վար ու հարկի է կարոտում:
Պարի,
Մինչև ողջ հայերին դու ամբարես,
Եվ այս պարը
Մասիս լեռան լանջին պարես...
1957
Ավելացվել է 1 րոպե անց
***
Մահը մի՛շտ հիշիր,
Բայց հիշիր ո՛չ թե լացելու համար.
Այլ,- որ իմանաս,-
Թե դեռ ինչքա՜ն է մնում... ծիծաղել,
Եվ... ուրախանա՛ս.
Մահը մի՛շտ հիշիր,
Ո՛չ թե անիմաստ կարծելու համար
Անելի՛քը քո,
Այլ շտապելու՝
Քանի դեռ գործ կա այս լուսնի ներքո...
Եվ մի՛ թրեւի
Անգործ ու անբան,
Այն սենյակներում, որ... քո՜նն ես կարծում.
Վաղը, Նրանցից փոքրում, կամ մեծում,
Դո՛ւ էլ կպառկես... սեղանի վրա,
Նոփ-նոր դագաղում,-
Որ... Փոշի՜ դառնաս,
Եվ հիշվես միայն
Մահազդերի մե՛ջ,
Խոսքո՛ւմ ու ճառո՛ւմ...
Մահը մի՛շտ հիշիր,
Որ հիշես՝ ինչո՛ւ
Եվ ի՛նչ ես ուզում անել աշխարհում...
Ավելացվել է 2 րոպե անց
ԵՐԳ ԿՌՈՒՆԿԻ ՄԱՍԻՆ
Կռո՛ւնկ, Հայոց մոխիրը կար քո թեւերին,
Երբ չըւեցիր.
Թրջուա՜ծ էր քո աչքը Հայոց արցունքներից,
Երբ չըւեցիր.
Ասիր. “Չե՜մ գայ էլ Հայաստան. մա՛հ է այնտեղ,
Եղեռն, աւա՜ր...”
Մեր երկրի պէս աւեր բոյնդ անտէր թողիր
Ու չըւեցիր:
Ո՜ւր չըւեցիր` Հայոց վշտի անծայր բանտից
Դու դուրս չեկար.
Ամէն ջրում, ամէն հողում` վտարանդի
Հայի տեսար.
Ականջ դրիր մէկի հարցին, մէկին թողիր
Անպատասխան
Եւ աշխարհում, ինչպէս նրանք, քո բնի պէս
Բոյն չտեսար:
Ո՜ւր գնացիր` մոխիր դարձաւ բոյնդ նորից,
Թռար եկար.
Հազար հրի միջով անցար, հազար սրից
Փրկուած եկար.
Ասիր. “Թէ մահ կայ աշխարհում, լաւ է մեռնեմ
Իմ հին բնում...”
Աչքըդ յառած Արարատի սէգ կատարին`
Թռար, եկար:
Եկար, տեսար անապատում` նոր ջրանցքի
Հուն է բացուել,
Վարդ է բացուել քարի վրայ, քարը կրկին
Տուն է դարձել
Եւ նախանձից Մասիսն անգամ թեքուել է, որ
Արազն անցնէ,
Ծուխ է ելնում ամէն տնից. հաւքն իր նախկին
Բոյնն է դարձել:
Եկար մեզ մօտ, քո թեւերին պանդուխտների
Վի՜շտը բերիր.
Նրանց կարօտն հայրենիքի ու դարերի
Ի՜ղձը բերիր.
Եկար, նորոգ բոյնըդ գտար ու չըւում ես
Ափերն օտար,
Որ ազատե՜ս Սեւ զուլումից ու ձուլումից
Քո ձագերին:
Գնա՜ , կռո՜ւնկ, Հայոց արտից ծի՜լ տար կանաչ`
Պանդուխտների՛ն,
Մի նշխար ձի՜ւն` Արարատից, ջո՜ւր Սեւանայ`
Պանդուխտներին.
Ականջիդ մէջ` մեր երգն ուրախ, աչքերիդ մէջ`
Մեր լոյսը նոր`
Մի բուռ հող տար` մահից փրկող սուրբ մանանայ`
Պանդուխտներին:
Գնա՜, շրջիր երկրէ երկիր ու ե՛տ դարձիր,
Բարո՜վ դառնաս.
Կանչիր բոլոր պանդուխտներին ու ե՛տ դարձիր,
Բարով դառնաս.
Դարձիր այնպէ՛ս, որ ոչ մի տեղ, ոչ մի պանդուխտ
Քեզ չսպասի,
“Կռունկ, ուստի՞ կու գաս” չասի՛ ու չլացի՛...
Բարո՛վ դառնաս:
Ագավա ծաղիկը
Ես զարմանալի~ մի ծաղիկ տեսա.
_Զգո~ւյշ, սիրելիս, շա~տ եմ վախենում.
Չգիտե՛մ, ե՞րգ, թե՞ գուշակում է սա.
_Զգո~ւյշ, սիրելիս, շա~տ եմ վախենում.
Այդ ծաղիկը ճիշ քո տարի՛քն ունի.
_Զգո~ւյշ, սիրելիս, շա~տ եմ վախենում.
Բայց դեռ չի~ ծաղկել ոչ մի գարունից.
_Զգո~ւյշ, սիրելիս, շա~տ եմ վախենում.
Մի անգա՛մ է նա,_ ասում են,_ ծաղկում.
_Զգո~ւյշ, սիրելիս, շա~տ եմ վախենում.
Ծաղկո՛ւմ ու… իսկույն մեռնո~ւմ է կյանքում,
_Զգո~ւյշ, սիրելիս, շա~տ եմ վախենում.
Ինձ այդ ծաղկի հետ ծանոթացրի~ն…
Ի~նչ նմանություն,
Կարծես դո՛ւ լինես……
Վախենո~ւմ եմ քո մրրիկից… լռին,
Ի՛նչ կպատահի, եթե դու … սիրե~ս:
Կրկին նույն փա՛յլն է,
Նույն սև թավի՛շը,
Բայց արդեն ա~յլ ես,
Արդեն ուրի~շ ես.
Այնպես փոխվա~ծ ես,
Այնքան օտա՛ր ես.
Կարծես անցածը
Ամբողջ մի դար է:
Մի՞թե այս ձե՛ռքն է,
Որ ես շոյե~լ եմ,
Մի՞թե այս ե՛րգն է,
Որ ինձ թովե~լ է.
Մի՞թե աղոտած
Այս աչքե՛րն են… պիղծ,
Իրենք քուն մտած,
Զրկե~լ ինձ քնից…
Կրկին նույն փա՛յլն է,
Նույն սև թավի՛շը,
Իրա՞վ դու ա~յլ ես,
Իրո՞ք ուրի~շ ես,
Թե՞ նույն հրա՛շքն ես,
Բայց կյա’նքն ուրիշ է,-
Դավում է ա՛չքը,
Խաբում է հո՛ւշը…
Տխուր պատմություն
Նա ինձ այնպես խո՛ր ու խե~նթ է սիրում,
Որ պատրաստ է-
Իմ մի՛ խոսքի սիրույն-
Զոհել իր կյա՛նքն ու տենչե՛րն անհամար.
Իսկ ես, չոքա~ծ քո ծնկների առաջ,
Իրա~ր եմ խառնում արցունք ու հառաչ,
Քո, թեկուզ մի… կե~ղծ ժպիտի համար…
Նրան, ում չէի սիրում
1.
Ես քեզ երդում չե՛մ տալիս,- դու գիտե՛ս,
Քեզ չեմ կանչում <սիրելի~ս>,- դու գիտես.
Սերն ըղձանքի~ց է ծնվում, տենչանքի~ց,
Դու ի՛նքդ ես ինձ հյուր գալիս,- դու գիտես.
Չէ՞ որ նվերն, - ինչքա~ն էլ թանկագին,-
Նվաճնա՛ծն է ցանկալի,- դու գիտես:
2.
Դու ինձ չէի~ր ճանաչում,- ինչո՞ւ եկար,
Չէի~ սիրում ու կանչում,- ինչո՞ւ եկար,
Ա՛յն, ինչ երդմա~մբ են տալիս ու լացով,
Ինձ… խլե~լ ես աղաչում,- ինչո՞ւ եկար…
….Հիմա անցնում ես` օտա~ր մի անցորդ
Եվ կրկին չե՛ս ճանաչում,- ինչո՞ւ եկար:
Լուսաստվեր
02.08.2007, 21:55
Չես պատկերացնի թե ինչքան շատ հուշեր են կապված <<Սասունցիների պարը>>ի հետ:
Շնորհակալություն այդ հնարավորության համար, ես արդեն մոռացել էի, որ եղել են նաև այդպիսի ժամանակներ, երբ ասմունքում էի այն: Աստված մ ինչ վաղուց էր...:)
Չես պատկերացնի թե ինչքան շատ հուշեր են կապված <<Սասունցիների պարը>>ի հետ:
Շնորհակալություն այդ հնարավորության համար, ես արդեն մոռացել էի, որ եղել են նաև այդպիսի ժամանակներ, երբ ասմունքում էի այն: Աստված մ ինչ վաղուց էր...
Հաճելի է, որ կարողացել եմ իմ բացած էջով լավ հիշողություններ արթնացնել: Իսկ ասմունքելու համար երբեք էլ ուշ չէ, ես հիմա էլ հաճույքով ասմունքում եմ, իհարկե, սովորության համաձայն, միակ ունկնդիրը ես եմ::D
Ջուզեպե Բալզամո
12.01.2008, 03:18
lili-4 ջան, ապրես…
Առօրյա հոգսերիս գաղջության մեջ,մաքուր օդի սառը մի շիթ մտցրեցիր… ապրե՜ս…
Հ.Գ. Էմինի Օմար Խայամյան թարգմանություններից կա՞ն ձեռքիդ տակ: Ներող կլինես, մաքուր օդը հաճելի էր…:)
lili-4 ջան, ապրես…
Առօրյա հոգսերիս գաղջության մեջ,մաքուր օդի սառը մի շիթ մտցրեցիր… ապրե՜ս…
Հ.Գ. Էմինի Օմար Խայամյան թարգմանություններից կա՞ն ձեռքիդ տակ: Ներող կլինես, մաքուր օդը հաճելի էր…:)
Ցավոք դա չկա իմ մոտ, բայց իր գործերից մեկ ուրիշը կգրեմ, հուսով եմ, որ կհավանեք…
ԵՐԵՔ ԵՐԳ ԳԱՐՍԻԱ ԼՈՐԿԱՅԻ ՄԱՍԻՆ
ԼՈՐԿԱՅԻ ԱՂՈԹՔԸ
Մեղավո~ր էլ չեն նրանք, տե’ր, գուցե,
Իմ թշնամիներն այս` ո’չ երգեցիկ-
Թե սոխա~կ էիր դու ինձ ստեղծել,
Ինչո?ւ ագռավի երա’մ նետեցիր.
Թե ճերմա~կ էիր, տե’ր, ինձ ստեղծել,
Ի~նչ գործ ունեի այս սև երամում,
Ուր ամեն սև հանք փորձեր ինձ կտցել-
Ճերմակը կարծած գո~ւյնը թշնամու…
Եթե պիտի ինձ թողնեիր կտցել
Եվ արյունլվա ցա~ծ նետել վերից,
Ինչո?ւ կամեցար հենց այստե’ղ գցել`
Այս վտառի’ մեջ իժ ու օձերի…
Չ՞է որ հավքերը, գիտե~ս, իմաստո’ւն,
Սողուննեի~ց են երբեմն սերել,
Եվ ամեն սողուն, նախանձը սրտում,
Թռչունի ճախրը չի~ կարող ներել.
Եվ, ինչքան էլ խե~ղճ լինի իմ առջև,
Նրանո’վ է հենց հզոր ինձանից,
Որ,- անզո~ր ինձ պես ճախրել ու թռչել,-
Վախ չունի կյանքում նաև… անկումի~ց..
Մեզավո~ր էլ չեն նրանք, տե’ր, գուցե,
Իմ թշնամիներն այս` ոչ երգեցիկ.
Թե սոխա~կ էիր դու ինձ ստեղծել,-
Ինչո?ւ ագռավի երա’մ նետեցիր…
ԼՈՐԿԱՅԻ ԵՐԱԶԸ
Մի երազ տեսա ահավո~ր ու մո’ւթ,
Եվ ասում են, թե դա… իրական է.-
Մեկը մի ձեռքով կոկո~րդս էր սեղմում,
Մյուսով` փակած քիթ ու բերա’նըս.
Եվ երբ ես, մահվան վերջին օրհասում,
Խռխռում էի մի կերպ` <օգնեցե~ք…>
Նա շուռ էր գալիս
Եվ քմծիծքղո’վ բոլորին ասում.
-Դեռ պոետ է’լ է-
ՄԻ սրա’ն նայեք
Ու սրա ձայնի~ն-
Ներդաշնակության ո’չ մի զգացում,
Մեղեդայնությո~ւն
Եվ կամ քնքշությո~ւն,-
Ի~նչ հանգստություն,,,
ԼՈՐԿԱՅԻ ՎԵՐՋԻՆ ԽՈՍՔԸ
ԴԱՀԻՃՆԵՐԻՆ
Հայրենիքը լոկ հողն ու ջուրը չէ,
Ոչ էլ, Իսպա’նիա, քո ճա’ռն ու Հի’մնը,
Հրաժարվո~ւմ եմ ես քեզ Մայր կոչել.
Թե դու բռնության հոմանուհի~ն ես…
Հրաժարվո~ւմ եմ Կայսրին մատուցել,
Ա’յն, ինչ Երկքի’նն ու Աստծունն է.-
Գերադասում եմ անդարձ մոռացվե’լ,
Քան լինել հանճա’ր, որ … ձեռնասո~ւն է…
Հրաժարվո~ւմ եմ նվե’ր ընդունել,-
Նենգ Դանայացու նվերն ամո’թ է.
Հրաժարվո~ւմ եմ ուժի դեմ լռե’լ.-
Թե դուք` Ֆռա’նկո,
Ես` Դոն Կիխո~տն եմ:
Հրաժարվո~ւմ եմ Ձեզ հետ լուրջ վիճե’լ,
Թե Ձեր կռվանքը քենն ու նախա;նձն է.
Հրաժարվո~ւմ եմ ոհմակով շրջե’լ,-
Ես գայլ չե~մ ծնվել,
Մարդը` միշտ ա~նձ է:
Հրաժարվո~ւմ եմ գրե’լ ու խոսել`
Բառից քամե~լ են ճշմարտությունը.
Հրաժարվո~ւմ եմ Ձեր խոսքը լսել`
Ձեզ լսե’լն անգամ… մեղսակցությո~ւն է:
Հրաժարվո~ւմ եմ Ձեր դեմ մարտնչե’լ,-
ՄԻ զե’նք կա միայն`
Այն էլ կեղտո~տ է.
Հրաժարվո~ւմ եմ մինչև իսկ.. շնչել`
Թունավորվա~ծ է մեր շնչած օդը…
Հրաժարվո~ւմ եմ ա’յն ժամանակից,
Որ թացը չորից անզո~ր է զատել,
Հրաժարվո~ւմ եմ իմ միա’կ կյանքից,
ԹԵ… ապրելո~ւ են ինձ դատապարտել…
Օ~, բռնակալնե’ր, ինչքա~ն եք սիրում
Դուք բաստեղծին, երբ նա… աճյո~ւն է…
Ես վերջակե’տ եմ այս կյանքին դնում,
Որ չտեսնե~մ իմ փառքի… աճո`ւրդը:
ՄԻ ՍԻՐՈ ՊԱՏՄՈՒԹՅՈՒՆ
Ի՞նչ է պետք մարդուն
Սիրո մեջ հզո~ր լինելու համար.-
Ավա~ղ,
Շա’տ չնչին,
Հասրա~կ մի բան`
Քի’չ սիրել
Եվ կամ… բնավ չսիրե’լ…
Աստվա~ծ ազատի այսպիսի բախտից
Եվ այս դրախտի’ց,
Որն ի~նձ է տրվե’լ…
Երբ ե’ս եմ սիրում`
Փխրո~ւն եմ այնքան,
Թո~ւլ,
Անօգնակա~ն,
Սակայն` երջանի~կ…
Երբ ի~նձ են սիրում,
(Եվ ես չե~մ սիրում)-
Անտարբե~ր եմ ա’յն ծառի բնի պես,
Որին փարվում է բաղե~ղը կանաչ.
Բի’րտ, այն ժայռի պես,
Որի մոտ ծովը կուզեր… մերկանա~լ.
Սա~ռը,-
Որմի պես այն եկեղեցու,
Որը համբուրո’ւմ,
Որի մոտ մո~մ են վառում մեր կանայք.
Եվ ուժե’ղ,-
Դժբա’խտ այն մարդու նման,
Որը սիրվո’ւմ է,
Սակայն… չի~ սիրում:
Ուժե’ղ ու դժբա’խտ,
Հզո’ր ու … դժգո’հ,
Քե՜զ եմ կարկառել ձեռքերըս ահա,
Սիրո Աստվա’ծըդ ամանակարող,
Ո~ւժ տուր հզորիս
Եվ տուր քաջությո’ւն,
Այս… թույլ աղջկան ասել` <Չե~մ սիրում…>.
Ասել մի~ անգամ,
Գոնե մի~ անգամ,
Երբ,- քանի~ տարի,-
Քանի~ անգամ եմ այս նույն շուրթերով –
Ստե՞լ…
Ո’չ, ինչո՞ւ,-
Անզո~ր լինելով հերքել` <չե~մ սիրում>,
Հեգել` <Սիրո~ւմ եմ…>
Ո~ւժ տուր հզորիս.
Բայց ինչպե~ս , ինչպե~ս ,
Երբ իմ մի հատիկ
Ջերմ շշունջից ու խոսքի’ց սերում,
Շողն` այս քնքշանքից թացվա~ծ աչքրից,
Դողն` այս բերկրանքից բացվա~ծ շուրթերի
Եվ լցվա~ծ սրտի,
Որ տրոփում է միայն ի~նձ համար,
Որ տրոփում է միայն ի~մ սիրուց,
Ի’մ, որ … չե~մ սիրում…
Ո~ւժ տուր հզորիս.
Բայց ինչպե~ս, ինչպե~ս,
Երբ իմ մի հատիկ
Ջերմ շշունջից ու խոսքի’ց է սերում,
Շողն` այս քնքշանքից թացվա~ծ աչքերի,
Դողն` այս բերկրանքից բացվա~ծ շուրթերի
Եվ լցվա~ծ սրտի,
Որ տրոփում է միայն ի~նձ համար,
Որ տրոփում է միայն ի~մ սիրուց,
Ի’մ, որ… չե~մ սիրում…
Ո~ւժ տուր, որ ասեմ և կա’մք…
Սակայն ո՞վ,
Ո՞վ կարող է, սի’րտ,
Տրորե~լ ոտքով կոկո`նն այս բացվող,
Ջարդե~լ նորատունկ այս շի~վը դալար,
Ցեխով փզկե~լ այս կարակչող առո’ւն,-
Որ չկարկաչի~ գուցե էլ բնավ,
Որ գուցե բնավ էլ ծաղիկ չտա~,
Եվ էլ չխշշա~ կանաչ բացատում…
Տե’ս, վազո~ւմ է նա թևերը բացած,
Եվ սիրուց հարբած ինձ մո’տ է սուրում,
Գալի~ս է էլի…
(Ինչո՞ւ ես լռել
Ասա` <Չե’մ սիրում>…)
Եվ, ի~նչ որ ուներ,
Եվ, ի~նչ որ ունի,
Ի~նչ որ կունենա,-
Իր բախտի ու իր կյանքի հետ միակ
Ինձ զո~հ է բերում…
Ո~ւժ տուր , լսո՞ւմ ես,
Սիրո Աստվա’ծըդ ամենակարող,
Գեթ ա’յս երեկո ասել` <Չե~մ սիրում>,
Որ չկրկնվի
Նրա տենչա’նքն ու
Իմ տանջա’նքն էլի..
<-Եկա՞ր, միա~կըս,
Եկա՞ր, սիրելի~ս…>
Empty`Tears
01.04.2008, 07:30
ՔՈ ՁԵՌՔԵՐԸ
Ես սիրո՜ւմ եմ քո ձեռքերը
Որոնք, արդեն քանի՜ տարի,
Ինձ ամենի'ց ամուր գրկում,
Սակայն երբեք չե'ն... բանտարկում.
Ինձ աշխարհի տե'րը անում,
Սակայն երբեք չեն տիրանում.
Օղակի պես շուրջս պրկվում,
Բայց չե՜ն խեղդում,
այլ` լոկ փրկո՜ւմ,
Ինչպես փրկում են խեղդվողի'ն...
Քո ձեռքե'րը,-
Նո՜ւրբ,
Ասողի՜կ,
ՈՒ երգեցի՜կ,
Որոնց ափում,
Ես` չո՜ր խեցի,
Մարգարի՜տ եմ քիչ-քիչ դառնում...
Ես սիրում եմ քո ձեռքերը...
"Մարգարի'տ եմ քիչ-քիչ դառնում..."-
Իսկ Մարգարիտն այս աշխարհում
Ինչքան էլ թա՜նկ լինի, անգի'ն,
Ինչքան չքնա՜ղ ու եզակի՜,-
Երբեք պիտի չխնայե՜ս
Եվ... միշտ... կրցք'իդ վրա' պահես,-
Թե չէ, քո ջե՜րմ կրծքից հեռու,
(Քո սիրո'ւց ու կրծքից հեռո'ւ,
Իսկույն խամրո՜ւմ է, դալկանո՜ւմ,-
Կրկին դարձած... նույն չոր խեցի՜ն...
Իմ սիրելի՜,
Իմ ասողի՜կ,
Իմ գեղեցի՜կ...
Զգո՜ւյշ խոսիր Հայաստանում,-
Այստեղ ամեն գագաթ ու ձոր,
Արձագա'նք է տալիս հզոր
Եվ քո խոսքը հեռո՜ւ տանում...
Թե բարի են խոսքերը քո,
Հայոց լեռներն ակնածանքով
Կխոնարվե՜ն քո դեմ լռին`
Բաշը քսած քո ձեռքերին:
Իսկ թե չար են` լեռները մեր,
Հրաբխի բնե'րն անմեռ,
Որ լռել են, բայց չե'ն հանգել,
Քեզ լավայո'վ կարձագանքեն,
Որ լեռնե'ր է քշում-տանում...
Զգո՜ւյշ խոսիր Հայաստանում...
Զգո՜ւյշ քայլիր Հայաստանում,-
Նե՜ղ են ճամփեքը լեռնական,
Երկու հոգու տեղ չեն անում,
Թե դեմ-դիմաց ելնեն հանկարծ.
Թե բարեկամ ես ու ընկեր,
Ա՜նց կկենաք իրար գրկած,
Թե դավով ես այստեղ ընկել,
Կգլորվես ժայռերից ցած.
Ո՞վ եղավ քո գալու վկան,
Գնալըդ ո՞վ է իմանում...
Նեղ են ճամփեքը լեռնական,
Զգո՜ւյշ քայլիր Հայաստանում:
Զգո՜ւյշ գործիր Հայաստանում,-
Մենք գահ ու թագ չե'նք ունեցել,
Եվ... արքա' է ամեն մի հայ,
Զորք ու բանակ չենք ունեցել,
Եվ... սպա է ամեն մի հայ.
Ամեն մի հայ` լեռան մի ծերպ,
Ամեն մի հայ` ուրույն մի կերպ,
Ամեն մի հայ` մի Հայաստան
Բաժան-բաժան,
Անմիաբան,
Զատվա՜ծ, հատվա՜ծ,
Եվ սակայն` մի`
Երբ սպառնում է թշնամին
Մեր դարավոր անմահ երթին
Եվ այս ժայռին թառած բերդին,
Որ Հայրենիք ենք անվանում...
Զգո՜ւյշ գորցիր Հայաստանում:
Դեռ երե’կ էր,
Դեռ երե’կ էր,
Առջևո~ւմ էր ամբողջ կյանքը,
Ի~մն էր ամբողջ ժամանակը.
Բայց ո՞ւմ էր պետք-
Ի~նչ անեի,
Ո՞ւր գնայի-
Երբ… գնալու ճամփա չկա’ր…
Հիմա,
Քանի~-քանի~ ճամփա
Փռվե~լ են իմ առջև բացվե~լ-
Բայց ի~նչ անեմ
Եվ ո՞ւր գնամ,-
Երբ… անցե~լ է կյանքիս,, կյա’նքը
Եվ… ժամանակ չի~ մնացել:
Քո աչքերի մեջ հայացք կա ուրիշ,
Գանգուրների մեջ մատների շոյանք,
Շուրթերիդ՝ հուշ հին համբույրների,
Մատիդ՝ մատանուց մնացած օղակ:
Բայց դու մի ժպտա մեղավորի պես,
Եվ մի խեղճանա,
Քեզ չեմ նախատում,
Դու լավ գրքի ես նմանվում այնպես,
Իսկ գիտե՞ս:
Լավը շատերն են կարդում:
Կարդու՞մ:
Այլ բան է լավ գիրքը բացել,
Եվ այլ՝
Հասկանալ,
Զգալ,
Հավատալ...
Նրանք շուրթերդ են թերթել ու անցել,
Իսկ ես ուզում եմ
Քո սիրտը կարդալ...
Ուրվական
06.02.2009, 16:13
Դեռ երե’կ էր,
Դեռ երե’կ էր,
Առջևո~ւմ էր ամբողջ կյանքը,
Ի~մն էր ամբողջ ժամանակը.
Բայց ո՞ւմ էր պետք-
Ի~նչ անեի,
Ո՞ւր գնայի-
Երբ… գնալու ճամփա չկա’ր…
Հիմա,
Քանի~-քանի~ ճամփա
Փռվե~լ են իմ առջև բացվե~լ-
Բայց ի~նչ անեմ
Եվ ո՞ւր գնամ,-
Երբ… անցե~լ է կյանքիս,, կյա’նքը
Եվ… ժամանակ չի~ մնացել:
Ինչ պարզ ա ու ինչ հանճարեղ:
Հայոց սփյուռքը
Կիսված է հողը
Եվ ծառը՝ ինքը,
Արևի շողը,
Արմատն ու միրգը,
Երգն ու ժպիտը,
Տաճարն ու տունը,
ՈՒղեղը,
Սիրտը
Եվ պատմությունը...
Կիսված է կյանքը,
Կիսված է մահը,
Սխրանքն ու փառքը,
Կանթեղն ու ջահը,
Մաշտոցի տառը,
Վարդանի սուրը,
Արարատ սարը,
Արաքսի ջուրը...
Տոնը, հանդեսը,
Գրքերն ու թերթը,
Կնունքի ծեսը,
Թաղումի երթը.
Մյուռո՜ն է կիսված,
Խաչն ու սուրբ հացը,
Աղոթքն է կիսված
Եվ...ինքն...Աստվածը...
Կիսված է ճիշտը,
Սու՛տը,
Կռի՛վը.
Եվ միայն վի՛շտն է,
Որ միշտ... լրիվ է...
Ների՜ր դու ինձ, խենթի՛ս անհոգ,
Ես ի՛նքս եմ ինձ արդեն դատել,
Երբ ապրելով լոկ քեզանով,
Հաճախ քեզ... չե՜մ էլ նկատել...
Հիմա, երբ դու չկա՜ս արդեն,
Երբ հեռո՜ւ եմ ես քո մոտից,
Երբ ինչո՜վ ել ինձ կախարդեն,
Մորմոքու՛մ եմ քո կարոտից.
Նո՜ր եմ զգում ու հասկանում,
Որ... օ՜դ էիր դու ինձ համար,
Որ շնչելիս` չի՛ իմանում,
Իսկ երբ չկա... խեղդվո՜ւմ է մարդ:
Անտիգոնե
17.08.2011, 08:43
Եթե երազ էր տեսնում քո հոգին,
Բիրտ արթնացումի համար այս ներիր,
Թե սրբություն էր որոնում, անգին,
Ներիր այս մեղքը, որ հոգուդ բերի.
Թե ցնորք-սեր էր տենչում լուսածին,
Ներիր սիրո մահ բերող խոսքերիս.
Ներիր այս բոցը, որից այրվեցին,
Թիթեռները քո լուսե տենչերի...
Ներիր և ոչ ինձ սիրիր, ոչ ատիր.-
Անեծք կա սրտին բանաստեղծների,
Սիրո ձևերից հազարապատիկ,
Ես խենթն եմ սիրում...
Ներիր, օ, ներիր....
ԴԻՍՏԻՔՈՍՆԵՐ
Դու ուզում ես համոզել, թե սա ջուր է սառնորակ.
Ուշացել ես բարեկամ, գոլորշի է նա արդեն:
Դու ասում ես, թե կյանքում ուժն է շարժում ամեն բան.
Շարժումն էլ է ուժ ծնում.- գիտեի՞ր այդ, սիրելիս...
Բարփր լեռը մշտապես փառքի ձյունով է պատված.-
Սեզ ու ծաղիկ` ցած լեռան գագաթին են կանաչում...
Բոցի պես է կյանքը, մարդ- բռնկվում ես ու...մարում.
Եվ հուշը քո` ծուխն է լոկ, որ... մոխրից շուտ է ցրվում...
Stranger_Friend
17.06.2013, 23:03
Երգի՜ր ինձ համար
Երգի՜ր ինձ համար.
Բայց երգիր այնպե՛ս,
Որ քո երգածը սկիզբ չունենա,
Ոչ էլ վերջակետ.
Որ ինձ վրդովի,
Սակայն և ինձնից ոչի՜նչ չուզենա,
Այս անձրևի պես,
Որ ի՛նձ համար է,
Բայց և՝ բոլորի՛:
Երգի՜ր ինձ համար,
Բայց երգիր այնպե՛ս,
Որ ոչ Պատճառի մասին լինի այդ,
Ոչ հետևանքի՛,
Ոչ առնելիքի,
Ոչ տալու մասին...
Երգի՜ր,
Բայց երգիր ո՛չ թե այն մասին,
Ինչ որ եղե՛լ է,
Ոչ թե այն մասին,
Ինչ որ կա՛ հիմա,
Ոչ էլ այն մասին,
Ինչ լինելո՛ւ է.
Այլ ուրի՜շ,
Ուրի՜շ մի բանի մասին,
Որ ոչ անցյա՛լ է,
Ոչ ներկա՛, անգին,
Ոչ էլ ապառնի՝
Պայծառ, թե խավար...
Ինչո՞ւ լռեցիր,
Երգի՜ր ինձ համար: