Դիտել ողջ տարբերակը : 301թ. Ճի՞շտ էր արդյոք Քրիստոնեության ընդունումը…
Ճշմարիտ եք շատ լավ կլիներ եթե պահպանվէին մեր հեթանոս նախնիների ստեղծած մշակույթային եւ հոգեվոր արժեքները, ավաղ... սակայն այդ հարցում ոչ թե մեղավոր է քրիստոնեությունը, այլ մեր հայերիս էության մեջ բույն դրած անհանդուրժողականությունը: Մի հավատամք, որը քարոզում է սիրել թշնամուն, այն չի կարող կողմ լինի ավերումների, այստեղ մեղավոր են նաեւ առանձին վերցրած անհատներ, որոնք քրիստոնեությունը տարածելու գործում, թագցնելով իրենց ազգությունը(գրիգոր լուսավորիչ, հայտնի պարթեւ բայց իրականում ջհուդ) եւ իրական նպատակը, ավերեցին մեր նախնիների ստեղծաց նյութական եւ հոգեվոր արժեքները:
Ուրախ եմ, որ գոյություն ունեն Ձեզ նման հայ երիտասարդներ, որոնք ունակ են ճշմարտությունը հայտնաբերելու եւ գնահատելու գործում:
Վերջերս լսել եմ մի կարծիք, ըստ որի Գրիգոր Լուսավորիչը ավելի շուտ հայերին փրկել է նյութապաշտությունից, որ հոգեպաշտությունը հայերիս մոտ վերջնական անկումն էր ապրում մինչ մ.թ սկզբները:
Այդ կարծիքը ինձ ստիպեց ավելի զգուշորեն զրուցել այս թեմայի շուրջ, քանի որ այն ևս ունի հետաքրքիր հիմնավորումներ ու դեպքերի տրամաբանական ընթացքներ, ինչու չէ կա նաև անտրամաբանական ... ասենք հայերեն տառերի արգելումը, հետո նոր 405-ին դրա վերականգնումը, մշակույթային կործանումը, որը ըստ Ագանթագեղոսի հանձն է առել հենց ինքը, Լուսավորիչը... բարդ ու շատ նուրբ առեղծվածներ...
Վերջերս լսել եմ մի կարծիք, ըստ որի Գրիգոր Լուսավորիչը ավելի շուտ հայերին փրկել է նյութապաշտությունից, որ հոգեպաշտությունը հայերիս մոտ վերջնական անկումն էր ապրում մինչ մ.թ սկզբները:
Այդ կարծիքը ինձ ստիպեց ավելի զգուշորեն զրուցել այս թեմայի շուրջ, քանի որ այն ևս ունի հետաքրքիր հիմնավորումներ ու դեպքերի տրամաբանական ընթացքներ, ինչու չէ կա նաև անտրամաբանական ... ասենք հայերեն տառերի արգելումը, հետո նոր 405-ին դրա վերականգնումը, մշակույթային կործանումը, որը ըստ Ագանթագեղոսի հանձն է առել հենց ինքը, Լուսավորիչը... բարդ ու շատ նուրբ առեղծվածներ...
Հարգելիս...կարծում եմ ինչ որ հարցեր, պարզվեցին Ձեզ համար:
Վերջերս լսել եմ մի կարծիք, ըստ որի Գրիգոր Լուսավորիչը ավելի շուտ հայերին փրկել է նյութապաշտությունից, որ հոգեպաշտությունը հայերիս մոտ վերջնական անկումն էր ապրում մինչ մ.թ սկզբները:
Այդ կարծիքը ինձ ստիպեց ավելի զգուշորեն զրուցել այս թեմայի շուրջ, քանի որ այն ևս ունի հետաքրքիր հիմնավորումներ ու դեպքերի տրամաբանական ընթացքներ, ինչու չէ կա նաև անտրամաբանական ... ասենք հայերեն տառերի արգելումը, հետո նոր 405-ին դրա վերականգնումը, մշակույթային կործանումը, որը ըստ Ագանթագեղոսի հանձն է առել հենց ինքը, Լուսավորիչը... բարդ ու շատ նուրբ առեղծվածներ...
Լրացում:
Եւս մեկ կարեվոր հանգամանք... մինչեւ 301 թիվը հայ հասարակության ցածրադաս խավերի շրջանակներում արդեն լայն տարածում էր գտել քրիստոնեությունը, հիմնականում հայ գյուղացիների եւ ախքատ դասակարգերի շրջանակներում որոնք մշտապես հարստահարվում էին քրմերի եւ իշխանավորների կողմից: Ըստ պարսկական աղբյուրների, առաջին քրիստոնեական եկեղեցին(Թադեի վանքը) կառուցվել է մ.թ. 60-ական թվականներին, անցյալում պատմական հայաստանի, իսկ ներկայումս պարսկաստանի հյուսիս-արեւելքում Մակու(Ռաֆֆու ծննդավայր) քաղաքից ոչ հեռու, կամ ՍԻՍ լեռից դեպի հարավ: Այն կանգուն է, եւ աշխատում է մինչ այսօր:
Հիմա պատկերացնենք...60-ական թվականներից մինչեւ 301 թիվ ընկած ժամանակահատվածում ինչքանով է տարածված եղել քրիստոնեություն հավատամքը: 301 թվին քրիստոնեությունը որպես պետական կրոն ճանաչելու դրդապատճառ, հանդիսացել է հանգամանքների թելադրանքը եւ ժամանակների պահանջը:
Հետաքրքիր է, ուր եք հասել... Հարևան ֆորումներում ադրբեջանցիները վիճարկում են 301-ի հենց փաստը, իսկ դուք ընկել եք ինչ վեճերի մեջ...:(
Ambrosine
13.02.2009, 20:07
Հետաքրքիր է, ուր եք հասել... Հարևան ֆորումներում ադրբեջանցիները վիճարկում են 301-ի հենց փաստը, իսկ դուք ընկել եք ինչ վեճերի մեջ...:(
ադրբեջանցիները նախ լավ կլինի սկսեն մտածել իրենց ծագման շուրջ Հայաստանում հրավիրվող միջազգային կոնֆերանսի մասին
ադրբեջանցիները նախ լավ կլինի սկսեն մտածել իրենց ծագման շուրջ Հայաստանում հրավիրվող միջազգային կոնֆերանսի մասին
Ասածս այն է, որ նման վեճերը վնասից բացի որևէ օգուտ չեն տալիս...:(
Ասածս այն է, որ նման վեճերը վնասից բացի որևէ օգուտ չեն տալիս...:(
Լավ էլի, ինչ կապ ունի ստեղ ազերները, եթե քննարկելու բան կա ուրեմն պիտի քննարկվի:
Ambrosine
13.02.2009, 22:35
Ասածս այն է, որ նման վեճերը վնասից բացի որևէ օգուտ չեն տալիս...:(
Լիոն ջան, բայց ով է վիճում?
Մեր համար հստակ է, որ 301-ին է ընդունվել... իսկ այս թեմայում քննարկում ենք, թե արդյոք այդ թվին ընդունելը ճիշտ էր
Ambrosine
13.02.2009, 22:37
Ասածս այն է, որ նման վեճերը վնասից բացի որևէ օգուտ չեն տալիս...:(
ի դեպ, եթե ազերիները շաաաատ խորանան իրենց քննարկումների մեջ, կարելի է ուղղակի սառը ցնցուղի կարգով մեկ գրառմամբ հօդս ցնդեցնել իրենց բոլորի կարծիքները և տեսակետները. ուղղակի ուրիշ ֆորում չեմ մտնում;)
Լիոն ջան, բայց ով է վիճում?
Մեր համար հստակ է, որ 301-ին է ընդունվել... իսկ այս թեմայում քննարկում ենք, թե արդյոք այդ թվին ընդունելը ճիշտ էր
Դե ես էլ կարծում եմ, որ նման քննարկումները մի քիչ անիմաստ են և վնաս են տալիս մեզ:
Կասե՞ս քո այդ «մեկ գրառում»-ը::think
Ambrosine
14.02.2009, 01:37
Դե ես էլ կարծում եմ, որ նման քննարկումները մի քիչ անիմաստ են և վնաս են տալիս մեզ:
ինչու? միթե միջնադարի խավարն է? Ոչ, մարդիկ այլ կերպ են մոտենում հարցերին
Ambrosine
14.02.2009, 01:37
Կասե՞ս քո այդ «մեկ գրառում»-ը:
չհասկացա, ինչ գրառում? :think
ինչու? միթե միջնադարի խավարն է? Ոչ, մարդիկ այլ կերպ են մոտենում հարցերին
Նմանատիպ քննարկումները վնասում են մեր ազգի արժեքային համակարգին: Ընդ որում քննադատելով այս ամենը՝ մենք որևէ այլ բան չենք առաջարկում: Արդյունքում մարդկանց հոգիներում առաջանում է դատարկություն և անորոշություն:
Գրառմանս վերաբերյալ հարցը վերաբերվում էր սրան -
ի դեպ, եթե ազերիները շաաաատ խորանան իրենց քննարկումների մեջ, կարելի է ուղղակի սառը ցնցուղի կարգով մեկ գրառմամբ հօդս ցնդեցնել իրենց բոլորի կարծիքները և տեսակետները. ուղղակի ուրիշ ֆորում չեմ մտնում
:)
Ambrosine
14.02.2009, 11:30
Նմանատիպ քննարկումները վնասում են մեր ազգի արժեքային համակարգին: Ընդ որում քննադատելով այս ամենը՝ մենք որևէ այլ բան չենք առաջարկում: Արդյունքում մարդկանց հոգիներում առաջանում է դատարկություն և անորոշություն:
բա ինչ անենք? շարունակենք դոգմատիկ մտածել?
իսկ այդ մեկ գրառում կատարելու պարտականությունը ես ինձ վրա չէի վերցնում: Չնայած ես էլ գիտեմ պատմությունը, բայց մի մասնագետ կմտներ ու, չմոռանալով նշել բոլոր փաստերը, կապացուցեր, որ 301 թ-ին է ընդունվել: Մեկ փաստ էլ ասեմ. 2001-ին Հռոմի պապը եկավ՝ մեզ շնորհավորելու;)
իսկ կաթոլիկ բառը, որը հենց նշանակում է առաջին, մասնագետը շատ հանգիստ կարող է հերքել՝ նշելով, որ այդ ուղղությունները առաջացել են ընդունումից մի փոքր ուշ
բա ինչ անենք? շարունակենք դոգմատիկ մտածել?
Իհարկե ոչ, բայց այս կերպ հարվածել ազգային արժեք հանդիսացող քրիստոնեությանը, այսինքն բարրացնել նմանատիպ հարց, համարում եմ սխալ;)
Ambrosine
14.02.2009, 16:11
Իհարկե ոչ, բայց այս կերպ հարվածել ազգային արժեք հանդիսացող քրիստոնեությանը, այսինքն բարրացնել նմանատիպ հարց, համարում եմ սխալ;)
Լիոն, էլի եմ ասում... մենք այստեղ չենք քննարկում, թե ինչ արժեք է քրիստոնեությունը, այլ՝ արդյոք ճիշտ էր տվյալ պատմական ժամանակաշրջանում այն որպես պետական կրոն հռչակելը
ու հետո... ինչու ես համարում սխալ? Նույնն է թե համակերպվենք այն դրույթի հետ, թե իշխանությունը Աստծու տվածն է: ԱՄեն հարց էլ պարզաբանման կարիք ունի, ամեն ինչ իդեալական ու պարզ չի
Դե լավ, կարևորը մենք իրար հասկացանք... Գիտես, միժտ դուրս չի եկել հակաքրիստոնեական հիստերիան…:)
Բոլոր կրոններն էլ անիմաստ բաներ են: Պատմության ընդացքում կրոնը բացի վատ բաներից լավ բան չի տվել մարդկությանը: Ավելի լավա սուրբ գրքի փոխարեն լիներ մի գիրք, օրինակ "Որն է լավը և որն է վատը" վերնագրով, որը կհրատարակվեր պետության կողմից(չնայած նման գիրք կա, դա օրենսգիրքն է) և առանց սուտ-մուտ բաների:
Բոլոր կրոններն էլ անիմաստ բաներ են: Պատմության ընդացքում կրոնը բացի վատ բաներից լավ բան չի տվել մարդկությանը: Ավելի լավա սուրբ գրքի փոխարեն լիներ մի գիրք, օրինակ "Որն է լավը և որն է վատը" վերնագրով, որը կհրատարակվեր պետության կողմից(չնայած նման գիրք կա, դա օրենսգիրքն է) և առանց սուտ-մուտ բաների:
Շատ մարդիկ կրոնն օգտագործել են իրենց օգտին ու մարդկությանը տվել շատ վնասներ, բայց միանշանակ պնդել, որ լավ բան չի տվել մարդկությանը, սխալ է...
Շատ մարդիկ կրոնն օգտագործել են իրենց օգտին ու մարդկությանը տվել շատ վնասներ, բայց միանշանակ պնդել, որ լավ բան չի տվել մարդկությանը, սխալ է...
Կարող ես օրինակ բերել, ինչ լավ բանա տվել մարդկությանը?
Ես համոզված եմ որ առանց կրոնի հիմա մարդկությունը շատ անգամ ավելի զարգացած կլիներ, խոսքը վերաբերվումա և գիտությանը և բարոյական զարգացվածությանը:
Կրոնը այն բանն է, որ չես կարող ասել առանց դրա լավ կլինրե, կամ վատ կլիներ...
Հիմա այնպես է դասավորվել աշխարհում իրողությունը, որ կրոն է ձևավորվել, ու վերացնել դա հնարավոր չէ, որովհետև մարդը միշտ կարիք ունի հեքիաթների հավատալու ;)
Իսկ եթե լուրջ, մարդը միշտ կարիք ունի իրեն պաշտպանված ու մենակ չզգալու:
Իսկ քրիստոնեության ընդունել-չընդունելու հարցը երևի թե մի քիչ ուշացել է, մի 1700 տարով :B :D
Կարող ես օրինակ բերել, ինչ լավ բանա տվել մարդկությանը?
Ես համոզված եմ որ առանց կրոնի հիմա մարդկությունը շատ անգամ ավելի զարգացած կլիներ, խոսքը վերաբերվումա և գիտությանը և բարոյական զարգացվածությանը:
Ես հասկանում եմ, թե դու ինչ ի նկատի ունես, բայց ի տարբերություն քեզ, ես համոզված չեմ, դա զուտ մոտեցման հարց է,...
Լավ բաներ շատ կան, դու քաղաքականացված դրվագներն ես նկատի առնում, բայց անհատապես շատ շատ մարդիկ իրենց կյանքն ավելի թեթև ու ճիշտ են ապրել կրոնի օգնությամբ…
Բոլոր կրոններն էլ անիմաստ բաներ են: Պատմության ընդացքում կրոնը բացի վատ բաներից լավ բան չի տվել մարդկությանը: Ավելի լավա սուրբ գրքի փոխարեն լիներ մի գիրք, օրինակ "Որն է լավը և որն է վատը" վերնագրով, որը կհրատարակվեր պետության կողմից(չնայած նման գիրք կա, դա օրենսգիրքն է) և առանց սուտ-մուտ բաների:
Այդ դեպքում այդ գիրքը եղինակություն չէր ունենա… Մեխը հենց նրանում է, որ մարդկանց բարոյախրատական դաս են տալիս՝ օգտվելով մարդկային հոգեբանության առանձնահատկություններից:)
http://www.akumb.am/showpost.php?p=1591683&postcount=38
Ճիշտ էր արդյոք Քրիստոնեության ընդունումը?????
Ափսոս որ ուշ եմ գրանցվել Դար Ակումբում,եվ շատ թեմաների մասին իմ կարծիքը արտահայտում եմ ուշացումով:Նախ ասեմ որ ես հավատում եմ Աստծո գոյությանը, բայց Աստծո մասին պատկերացումներ կազմելիս չեմ առաջնորդվում այս կամ այն կրոնական դոգմաներով: Ես հավատում եմ ոչ թե գրքերում ներկայացված Աստծուն այլ իմ ընկալումների Աստծուն:
Կարդալով համարյա բոլոր գրառումները, հանդիպեցի տարբեր կարծիքների, ոմանց հետ համաձայն եմ ոմանց հետ ոչ: Պարզ է որ Քրիստոնեության ընդունումը եղել է այն ժամանակվա իշխանավորների քմահաճույքը, եվ տարածվել է բռնությամբ այլ ոչ թե ընդունվել է հոժարակամ:Իշխանավորները այդ կերպ ցանկացել են ինչ որ մեկին հաճոյանալ, կամ դրա միջոցով ինչ որ հարցել լուծել: ՄԻ ԲԱՆ ԱԿՆՀԱՅՏ Է, ՄԱՐԴԻԿ ՄԵԾ ՃՇՄԱՐՏՈՒԹՅԱՆ ՁԳՏՈՒՄ ԵՆ ԿԱՄՈՎԻ, ԻՆՔՆԱԲՈՒԽ ԵՎ ԿԱՐԻՔ ՉԿԱ ՈՐԵՎԷ ՃՇՄԱՐՏՈՒԹՅՈՒՆ ՊԱՐՏԱԴՐԵԼ, ԵԹԵ ԱՅՆ ԻՍԿԱՊԵՍ ՄԵԾ Է:
Մի փոքր հոգեբանությունից, գոյություն ունի մարդկաց ղեկավարելու շատ էֆեկտիվ միջոց: Ծնողները շատ հաճախ, չունենալով հատուկ հոգեբանական գիտելիքներ այդ միջոցը բնազդաբար կիրառում են իրենց երեխաների հանդեպ: Երեխային ենթարկվող կառավարելի դարձնելու համար, հերիք է որ ծնողը երեխայի մոտ առաջացնի ՄԵՂՔԻ զգացում:Զգալով իրեն մեղավոր երեխան պարալիզացվում է, եվ պատրաստ է ամեն ինչ անել միայն թե արժանանա ծնողի հավանությանը:
Այժմյան Քրիստոնեության հիմքում նույնպես ընկած է այս հոգեբանական մանիպուլյացիան: Մարդկանց ծնված օրվանից ներշնչում են որ իրենք ՄԵՂԱՎՈՐ ԵՆ, որ կրում են Ադամի եվ Եվայի մեղքը, ինչը սարսափելի կաշկանդում է մարդու ներքին ազատությու եվ ստիպում ողջ էությամբ հակառակվել այդ անբնական գաղափարախոսությանը: Եվ պատահական չէ, որ լինելով Քրիստոնյա մենք սահմանափակվում ենք եկեղեցի կառուցելով, մոմ վառելով, եվ Հայր Մերը արտասանելով: Էլ չեմ ասում որ, իր մեջ Աստծուն գտնելու մարդու բնական ձգտումը,նրան տանում է այս կամ այն աղանդի հետեվից հույս ունենալով ի վերջո գտնել զուլալ անաղարտ Աստվածային ճշմարտությունը:
Սակայն, արդյոք Քրիստոնեությունն է պատճառը որ հայ ազգը դարերի ընթացքում կրեց բազմաթիվ կորուստներ??? Եվ հիմա էլ կարծես կանգնած լինի գոյատեվման շեմին: Այդ դեպքում հարց է ծագում,ինչպես եղավ որ Քրիստոնյա այլ ազգերի իրենց դավանած կրոնը չխանգարեց հասնել մեծ բարձունքների եվ կառուցել բարեկեցիկ պետություն?????
Պանդուխտ
16.03.2009, 16:45
Սակայն, արդյոք Քրիստոնեությունն է պատճառը որ հայ ազգը դարերի ընթացքում կրեց բազմաթիվ կորուստներ??? Եվ հիմա էլ կարծես կանգնած լինի գոյատեվման շեմին: Այդ դեպքում հարց է ծագում,ինչպես եղավ որ Քրիստոնյա այլ ազգերի իրենց դավանած կրոնը չխանգարեց հասնել մեծ բարձունքների եվ կառուցել բարեկեցիկ պետություն?????
:)
Արեւելքում քրիստոնեայ լինե՞լ:
Մի փոքր հոգեբանությունից, գոյություն ունի մարդկաց ղեկավարելու շատ էֆեկտիվ միջոց: Ծնողները շատ հաճախ, չունենալով հատուկ հոգեբանական գիտելիքներ այդ միջոցը բնազդաբար կիրառում են իրենց երեխաների հանդեպ: Երեխային ենթարկվող կառավարելի դարձնելու համար, հերիք է որ ծնողը երեխայի մոտ առաջացնի ՄԵՂՔԻ զգացում:Զգալով իրեն մեղավոր երեխան պարալիզացվում է, եվ պատրաստ է ամեն ինչ անել միայն թե արժանանա ծնողի հավանությանը:
Այժմյան Քրիստոնեության հիմքում նույնպես ընկած է այս հոգեբանական մանիպուլյացիան: Մարդկանց ծնված օրվանից ներշնչում են որ իրենք ՄԵՂԱՎՈՐ ԵՆ, որ կրում են Ադամի եվ Եվայի մեղքը, ինչը սարսափելի կաշկանդում է մարդու ներքին ազատությու եվ ստիպում ողջ էությամբ հակառակվել այդ անբնական գաղափարախոսությանը: Եվ պատահական չէ, որ լինելով Քրիստոնյա մենք սահմանափակվում ենք եկեղեցի կառուցելով, մոմ վառելով, եվ Հայր Մերը արտասանելով: Էլ չեմ ասում որ, իր մեջ Աստծուն գտնելու մարդու բնական ձգտումը,նրան տանում է այս կամ այն աղանդի հետեվից հույս ունենալով ի վերջո գտնել զուլալ անաղարտ Աստվածային ճշմարտությունը:
Ճիշտ ես…
Սակայն, արդյոք Քրիստոնեությունն է պատճառը որ հայ ազգը դարերի ընթացքում կրեց բազմաթիվ կորուստներ??? Եվ հիմա էլ կարծես կանգնած լինի գոյատեվման շեմին: Այդ դեպքում հարց է ծագում,ինչպես եղավ որ Քրիստոնյա այլ ազգերի իրենց դավանած կրոնը չխանգարեց հասնել մեծ բարձունքների եվ կառուցել բարեկեցիկ պետություն?????
Պատճառները բազմաթիվ էին և քրիստոնեությունը այստեղ գրեթե մեղք չունի...
Պատճառները բազմաթիվ էին և քրիստոնեությունը այստեղ գրեթե մեղք չունի...
Քո կարծիքով որոնք են պատճառները??? եթե չհասկանանք պատճառները, հազիվ կարողանանք ձերբազատվել մեզ կաշկանդող երեվույթներից: Եթե դժվար չի, շատ հետաքրքիր կլինի լսել քո կարծիքը:
Այս թեմայում խորանա՞նք... Կարծես էնքան էլ տեղը չի...
Արի ստեղ - http://www.akumb.am/showthread.php?t=7009&page=3
Քո կարծիքով որոնք են պատճառները??? եթե չհասկանանք պատճառները, հազիվ կարողանանք ձերբազատվել մեզ կաշկանդող երեվույթներից: Եթե դժվար չի, շատ հետաքրքիր կլինի լսել քո կարծիքը:
Հարգելի հայրենակից, դարերի ընթացքում մեր ազգի ձախողումների պատճառը իրականում քրիստոնեություն հավատամքը չէ երբեք: Պատճառները պետք է փնտրենք մեր մեջ, մեր ազգի հոգեկերտվածքի մեջ նստած անհանդուրժականությունը, ագահությունը եւ նախանձը ազգակցի նկատմամբ, միյուսների վրա իշխելու տենչը եւ ամենակարեվորը՝ պետական մտածողության իսպառ բացակայությունը կամ սեփական շահը ազգի շահից գերադասելու ցանկությունը:
համամիտ եմ Ձեր այն մտքի հետ, որ եթե մեր ազգի ձախողումների պատճառը համարենք քրիստոնությունը ընդունելու հանգամանքը, դա կնշանակէ... միյուս քրիստոնյա ազգերը նույնպես պետք է ձախողված լինէին, այն ինչ իրականում հակառակ պատկերն է, դեռ ավելին... առաջատար եւ քաղաքակիրթ են այն ազգերը, որոնք տրվել են քրիստոսի խոսքին եւ գործին:
Ambrosine
09.04.2009, 20:13
Չմտածես, թե քո դեմ եմ տրամադրված, այդ պատճառով եմ պատասխանում գրառումներիդ...
Հարգելի հայրենակից, դարերի ընթացքում մեր ազգի ձախողումների պատճառը իրականում քրիստոնեություն հավատամքը չէ երբեք: Պատճառները պետք է փնտրենք մեր մեջ, մեր ազգի հոգեկերտվածքի մեջ նստած անհանդուրժականությունը, ագահությունը եւ նախանձը ազգակցի նկատմամբ, միյուսների վրա իշխելու տենչը...
իսկ այդ դեպքում կրոնի իմաստը որն է? միթե նախ և առաջ կրոնով չի պայմանավորվում մարդու հոգեկերտվածքը?
...եւ ամենակարեվորը՝ պետական մտածողության իսպառ բացակայությունը կամ սեփական շահը ազգի շահից գերադասելու ցանկությունը:
իսկ պետական մտածողության բացակայության տեղը ինչն էր լրացնում? ճիշտ է, կրոնականը...... մեր հասարակական-քաղաքական կյանքը գրեթե ամբողջովին հենված էր կրոնի վրա, քաղաքական-իրավական միտքը հենված էր կրոնական դոգմաների վրա...
համամիտ եմ Ձեր այն մտքի հետ, որ եթե մեր ազգի ձախողումների պատճառը համարենք քրիստոնությունը ընդունելու հանգամանքը, դա կնշանակէ... միյուս քրիստոնյա ազգերը նույնպես պետք է ձախողված լինէին, այն ինչ իրականում հակառակ պատկերն է, դեռ ավելին... առաջատար եւ քաղաքակիրթ են այն ազգերը, որոնք տրվել են քրիստոսի խոսքին եւ գործին:
մինչ մյուս քրիստոնյա ազգերին անցնելը, նախ պիտի ուսումնասիրել, թե այդ ինչ պայմաններում և որ ժամանակաշրջանում են նրանք ընդունել քրիստոնեություն... հայերը ընդունել են 4-րդ դարի հենց սկզբին, ռուսները՝ 988 թվին, եթե հիշողությունս չի դավաճանում... իսկ Արևմտյան Եվրոպայի երկրներում քրիստոնեություն մեծ թափով սկսվել է տարածվել 7-րդ դարի սկզբին Գրիգորիուս 1-ին պապի օրոք: Պետք է նաև նշել, որ այդ բոլոր տարածքներում բնակվող ժողովուրդները /օստգոթեր, վեստգոթեր, վանդալներ, ֆրանկներ.../ շուտով ընդունեցին քրիստոնեությունը. այսինքն՝ տարածքում հաստատվեցին բացառապես քրիստոնյաներ, ինչը կկանխարգելեր առնվազն կրոնի հիմքի վրա պատերազմները:
Իսկ Հայաստանի պարագան այլ էր, հիմա էլ է այլ. 3 կողմից մահմեդականներ են
Եվ հետո, երբ արդեն 14-րդ դարում մշակվում էր պետական սուվերենության գաղափարը, որի նպատակն էր կրոնի անջատումը պետական իշխանությունից, հայերը Կիլիկիայում թագավոր էին սպանում, որը <<հանդգնել>> էր մահմեդական տարրերի հետ համաձայնության գալ՝ հանուն երկրի շահերի
Եվ վերջում ասեմ, որ ամեն ինչն էլ իր ազդեցությունը թողել է մեր պետականությունը կորցնելու գործում: Մեծ բաժին է պատկանում նաև կրոնին, որը նախ և առաջ գաղափարախոսություն է: Մենք չենք ունեցել ուժեղ գաղափարախոսություն, որը կհամախմբեր ժողովրդին
Ամոթ էլ է ասել, բայց 400 հազար սելթուկները գրավել են 3 մլն հայերին
Եվ հետո, երբ արդեն 14-րդ դարում մշակվում էր պետական սուվերենության գաղափարը, որի նպատակն էր կրոնի անջատումը պետական իշխանությունից, հայերը Կիլիկիայում թագավոր էին սպանում, որը <<հանդգնել>> էր մահմեդական տարրերի հետ համաձայնության գալ՝ հանուն երկրի շահերի
Եթե նկատի ունես Մլեհին, ապա դա 12-րդ, այլ ոչ թե 14-րդ դար է...
Ամոթ էլ է ասել, բայց 400 հազար սելթուկները գրավել են 3 մլն հայերին
400.000-անոց բանակը, այն դեպքում, երբ կործանված Անիի թագավորության տարածքում գրեթե չէին մնացել բանակային ուժեր, մեծ բան է...
Ambrosine
10.04.2009, 22:29
Եթե նկատի ունես Մլեհին, ապա դա 12-րդ, այլ ոչ թե 14-րդ դար է...
400.000-անոց բանակը, այն դեպքում, երբ կործանված Անիի թագավորության տարածքում գրեթե չէին մնացել բանակային ուժեր, մեծ բան է...
12-14 դարերի մեջ շատ մեծ հատված ընկած չի.. ես լավ հիշում եմ տարեթվերը
բայց ֆրանսիացի Բոդենը 14-րդ դարում արդեն մշակել էր պետական սուվուրենության գաղափարը, իսկ մշակելու համար հաստատ բավականին երկար ժամանակահատված էր պետք.. ու մենակ Մլեհը չի... այդպիսի դեպքեր շատ կան
400.000 բանակը քիչ թիվ չի, բայց մեր 3 մլն անոց բնակչությունն էլ քիչ չի՝ դիմագրավելու համար թշնամուն, եթե հաշվի առնենք նաև այն, որ հարձակվող կողմը պիտի առնվազն 1/3 հարաբերությամբ առավելություն ունենա պաշտպանվողի նկատմամբ
12-14 դարերի մեջ շատ մեծ հատված ընկած չի.. ես լավ հիշում եմ տարեթվերը
Ըստ իս - ահագին տարբերություն կա...
բայց ֆրանսիացի Բոդենը 14-րդ դարում արդեն մշակել էր պետական սուվուրենության գաղափարը, իսկ մշակելու համար հաստատ բավականին երկար ժամանակահատված էր պետք.. ու մենակ Մլեհը չի... այդպիսի դեպքեր շատ կան
Աստղ ջան, ես քեզ շատ եմ հարգում ու սիրում, բայց կարծես Մլեհից բացի նման քաղաքականություն ոչ-ոք չի վաել
400.000 բանակը քիչ թիվ չի, բայց մեր 3 մլն անոց բնակչությունն էլ քիչ չի՝ դիմագրավելու համար թշնամուն, եթե հաշվի առնենք նաև այն, որ հարձակվող կողմը պիտի առնվազն 1/3 հարաբերությամբ առավելություն ունենա պաշտպանվողի նկատմամբ
3.000.000 ԲՆԱԿՉՈՒԹՅՈՒՆԸ քիչ է 400.000-անոց ԲԱՆԱԿԻ դեմ մարտնչելու համար... Սա ասում եմ որպես ռազմական պատմաբան: Էլ չասած այն մասին, որ այդ 400.000-ի հետևից գալիս են իրենց ընտանիքները և տոհմերը ու բնակություն հաստատում "3.000.000"-ի տարածքում:
Ambrosine
10.04.2009, 22:52
Ըստ իս - ահագին տարբերություն կա...
Աստղ ջան, ես քեզ շատ եմ հարգում ու սիրում, բայց կարծես Մլեհից բացի նման քաղաքականություն ոչ-ոք չի վաել
3.000.000 ԲՆԱԿՉՈՒԹՅՈՒՆԸ քիչ է 400.000-անոց ԲԱՆԱԿԻ դեմ մարտնչելու համար... Սա ասում եմ որպես ռազմական պատմաբան: Էլ չասած այն մասին, որ այդ 400.000-ի հետևից գալիս են իրենց ընտանիքները և տոհմերը ու բնակություն հաստատում "3.000.000"-ի տարածքում:
ահագին տարբերություն չկա... բացարձակապես չկա
հիմա հաստատ չեմ փորփրի գրքերս, որ ուրիշ դեպքեր էլ նշեմ, բայց հիշում եմ, որ եղել են նաև ուրիշ դեպքեր...
բանակի թվի ու այլ փաստական տվյալների առումով չեմ ուզում խորանամ, որովհետև շատ երկար բանավեճի մեջ կընկնեմ, որի ժամանակը չունեմ. բայց ասեմ, որ մենք պարտվել ենք, ոչ թե նրա համար, որ սելջուկները շատ էին, այլ նրա համար, որ մենք էինք թույլ, մենք էինք մասնատված, մենք էինք տկար և մտքով, և բնավորությամբ...
ահագին տարբերություն չկա... բացարձակապես չկա
Եսի՞մ: Բայց ըստ իս 12-րդ դարի Կիլիկիան մի պետություն էր, 14-րդ դարինը - մեկ այլ...
հիմա հաստատ չեմ փորփրի գրքերս, որ ուրիշ դեպքեր էլ նշեմ, բայց հիշում եմ, որ եղել են նաև ուրիշ դեպքեր...
Ես չեմ կարողանում հիշել...
բանակի թվի ու այլ փաստական տվյալների առումով չեմ ուզում խորանամ, որովհետև շատ երկար բանավեճի մեջ կընկնեմ, որի ժամանակը չունեմ. բայց ասեմ, որ մենք պարտվել ենք, ոչ թե նրա համար, որ սելջուկները շատ էին, այլ նրա համար, որ մենք էինք թույլ, մենք էինք մասնատված, մենք էինք տկար և մտքով, և բնավորությամբ...
Այդ թվում և... թույլ էինք, մասնատված էինք, բայց նաև, որ սելջուկները ՇԱՏ էին: Իսկ այն, որ թույլ էինք մտքով - դե կներես էլի - Գրիգոր Մագիստրոսը կամ Նարեկացին սելջուկների մեջ չէին, որ ծնվեցին ու գործեցին: Բնավորության պահով էլ համաձայն չեմ - դու հլը նայիր, թե Մանազկերտ 1071-ից հետո հայ ժողովորդը ոնց է վերակերտում իր պետականությունը: Սա թույլ բնավորության բան չի...
Ambrosine
10.04.2009, 23:00
Եսի՞մ: Բայց ըստ իս 12-րդ դարի Կիլիկիան մի պետություն էր, 14-րդ դարինը - մեկ այլ...
Ես չեմ կարողանում հիշել...
Այդ թվում և... թույլ էինք, մասնատված էինք, բայց նաև, որ սելջուկները ՇԱՏ էին: Իսկ այն, որ թույլ էինք մտքով - դե կներես էլի - Գրիգոր Մագիստրոսը կամ Նարեկացին սելջուկների մեջ չէին, որ ծնվեցին ու գործեցին: Բնավորության պահով էլ համաձայն չեմ - դու հլը նայիր, թե Մանազկերտ 1071-ից հետո հայ ժողովորդը ոնց է վերակերտում իր պետականությունը: Սա թույլ բնավորության բան չի...
Լավ էլի, Լիոն, բա հլա նայի 1375-ից հետո հայ ժողովուրդը ինչ եղավ...
Իսկ ի՞նչ եղավ: Այլ ազգեր ընդհանրապես կոչնչանաին, իսկ մենք ոչ միայն կանք, այլև ունենք անկախ պետականություն:
Ambrosine
10.04.2009, 23:21
մոռացար անկախ պետականությունը չակերտների մեջ գրես
Ambrosine
10.04.2009, 23:23
Իսկ ի՞նչ եղավ: Այլ ազգեր ընդհանրապես կոչնչանաին, իսկ մենք ոչ միայն կանք, այլև ունենք անկախ պետականություն:
ու հետո... այդ ազգերի մեջ էին նաև վրացիները... կան, Հայաստանից էլ լավ պայմաններում, քրդերն էլ ծաղկում են ու ծաղկում՝ թեկուզ թվաքանակով
Վրացիները, ի տարբերություն մեզ, ավելի հարմար աշխարհագրական դիրք ունեին: Ուղղակի նայիր քարտեզին և կտեսնես, որ Վրաստանը որոշակիորեն անկյունային երկիր է, ինչն էլ նրան հեռացնում է մեծ տերությունների "ոտքի տակ" ընկնելուց: Ի դեպ - մեզ ու վրացիքին վերջնական արդյունքի տեսանկյունից համեմատելիս կտեսնես, որ մենք ավելի լավ վիճակում ենք...
Դե իսկ քրդերը - դա ուրիշ հարց է և մեր ազգերը ուղղակի համեմատելի չեն:
մոռացար անկախ պետականությունը չակերտների մեջ գրես
Չակերտների կարիք չեմ տեսնում:B
Ambrosine
10.04.2009, 23:29
Դե իսկ քրդերը - դա ուրիշ հարց է և մեր ազգերը ուղղակի համեմատելի չեն:
վրացիներին մի կողմ ենք թողնում, երկար թեմա է
քրդերը ինչպես թե համեմատելի չեն? արդյունքում նրանք չդարձան Արևմտյան Հայաստանի հողերի տերը?
Ambrosine
10.04.2009, 23:29
Չակերտների կարիք չեմ տեսնում
ուշադիր նայի, հաստատ կտեսնես
Ես շատ ուշադիր եմ նայում և չեմ կարծում, որ իմ երկրի անկախությունը վիճարկելի է: Քրդերը, ի սկզբանե լինելով մահմեդական, ավելի շահեկան վիճակի մեջ էին, մանավանդ որ խաղարկում էին Թուրքիայի հակահայկական քարտը...
Ambrosine
10.04.2009, 23:38
Ես շատ ուշադիր եմ նայում և չեմ կարծում, որ իմ երկրի անկախությունը վիճարկելի է: Քրդերը, ի սկզբանե լինելով մահմեդական, ավելի շահեկան վիճակի մեջ էին, մանավանդ որ խաղարկում էին Թուրքիայի հակահայկական քարտը...
ասեմ, որ հայերն էլ կարող էին ապահովել իրենց շահեկան վիճակը. հենց լսում էին՝ ռուսը գալիս է, սկսում էին զենքեր հավաքել, ջոկատներ կազմել... որ մի երկրին դուր կգա, որ իր տարածքի ժողովուրդը դուրս գա հենց իր դեմ? հետո էլ ռուսը հեռանում էր, հայը մնում թուրքի վրեժի առաջ
Ambrosine
10.04.2009, 23:38
Ես շատ ուշադիր եմ նայում և չեմ կարծում, որ իմ երկրի անկախությունը վիճարկելի է:
քաղաքականությունից շատ հեռու ես...
ասեմ, որ հայերն էլ կարող էին ապահովել իրենց շահեկան վիճակը. հենց լսում էին՝ ռուսը գալիս է, սկսում էին զենքեր հավաքել, ջոկատներ կազմել... որ մի երկրին դուր կգա, որ իր տարածքի ժողովուրդը դուրս գա հենց իր դեմ? հետո էլ ռուսը հեռանում էր, հայը մնում թուրքի վրեժի առաջ
Իսկ դու ինչ էիր առաջարկու՞մ... Մերսի կարծիքի համար:)
Ambrosine
10.04.2009, 23:50
Իսկ դու ինչ էիր առաջարկու՞մ...
մանևրել
Ambrosine
10.04.2009, 23:52
հիմա հաստատ չեմ փորփրի գրքերս, որ ուրիշ դեպքեր էլ նշեմ, բայց հիշում եմ, որ եղել են նաև ուրիշ դեպքեր...
ի դեպ, սա ասելով նկատի ունեի, որ ոչ թե սպանել են, այլ խոչընդոտել... հատուկ չէի շեշտել
Դե, հաշվենք, թե դու Խամսայի մելիքներից մեկն ես. ի՞նչ ավելի բան կանեիր, որ իրենք չեն արել: Ի դեպ - Ես նաև չեմ հիշում Կիլիկիայի մի արքայի, որը ուզենար մահմեդականների հետ "ախպերություն" աներ, իսկ նրան խոչնդոտեին...
Ambrosine
11.04.2009, 00:02
Դե, հաշվենք, թե դու Խամսայի մելիքներից մեկն ես. ի՞նչ ավելի բան կանեիր, որ իրենք չեն արել: Ի դեպ - Ես նաև չեմ հիշում Կիլիկիայի մի արքայի, որը ուզենար մահմեդականների հետ "ախպերություն" աներ, իսկ նրան խոչնդոտեին...
ՆԱխ չէի թողնի, որ հայության շրջանում կաթողիկոսական 1 աթոռից ավել աթոռ գոյություն ունենար..
հետո կկանխեի Խամսայի փլուզումը... Ռուսաստանի ամեն երգի տակ չէի պարի... այսինքն՝ ռեալ իրադրությանը կնայեի, ոչ թե սին հույսերով դեպի Հյուսիս կնայեի
Որ չալարեմ գրքերս թերթեմ, կոնկրետ փաստեր կդնեմ
ՆԱխ չէի թողնի, որ հայության շրջանում կաթողիկոսական 1 աթոռից ավել աթոռ գոյություն ունենար..
հետո կկանխեի Խամսայի փլուզումը... Ռուսաստանի ամեն երգի տակ չէի պարի... այսինքն՝ ռեալ իրադրությանը կնայեի, ոչ թե սին հույսերով դեպի Հյուսիս կնայեի
Որ չալարեմ գրքերս թերթեմ, կոնկրետ փաստեր կդնեմ
Առիթ լինի, կխմենք քո բարի ցանկությունների կենացը ու ձեռի հետ էլ կցանկանանք, որ Խամսայի մելիքների բանակը զինված լինել Կալաշնիկովներով: Իսկ հիմա հարց -
Ոնց էիր անելու, որ 1-ից ավելի կաթողիկոսություններ չլինեին… Մասնվորապես, ասենք ոնց էրի վերացնելու Ախթամարի կաթողիկոսությունը: Ոնց կվարվեիր, եթե Փանահը բույն դրած լիներ Շուշիում, իսկ դու լինեիր ասենք Գյուլիստանի մելիքը՞: Ու արդյոք չէիր խաբվի, եթե Եկատերինյի ու Պատյոմկինի պես մարդի անընդհատ ասեին, որ հեսա-հեսա գալիս ենք, դու քմիայն դիմացեք, մի քանի շաբաթ, հետո ամիս... հետո տարիներ: Չէիր խաբվի, վստա՞հ ես: Գիտես, հետին թվով հեշտ է խոլոք լինել...
Ի դեպ - նույն այդ ռեալ իրադրությունը բերեց Արևելյան Հայաստանի միացմանը Ռուսաստանին:
Ambrosine
11.04.2009, 01:35
Առիթ լինի, կխմենք քո բարի ցանկությունների կենացը ու ձեռի հետ էլ կցանկանանք, որ Խամսայի մելիքների բանակը զինված լինել Կալաշնիկովներով: Իսկ հիմա հարց -
Ոնց էիր անելու, որ 1-ից ավելի կաթողիկոսություններ չլինեին… Մասնվորապես, ասենք ոնց էրի վերացնելու Ախթամարի կաթողիկոսությունը: Ոնց կվարվեիր, եթե Փանահը բույն դրած լիներ Շուշիում, իսկ դու լինեիր ասենք Գյուլիստանի մելիքը՞: Ու արդյոք չէիր խաբվի, եթե Եկատերինյի ու Պատյոմկինի պես մարդի անընդհատ ասեին, որ հեսա-հեսա գալիս ենք, դու քմիայն դիմացեք, մի քանի շաբաթ, հետո ամիս... հետո տարիներ: Չէիր խաբվի, վստա՞հ ես: Գիտես, հետին թվով հեշտ է խոլոք լինել...
Ի դեպ - նույն այդ ռեալ իրադրությունը բերեց Արևելյան Հայաստանի միացմանը Ռուսաստանին:
թեկուզ զենքի ուժով... բնակչության մեջ էլ լայն քարոզչություն կծավալեի, որ իրենք հենց պահանջեն 1 կաթողիկոս.. էն Դավիթ-Դանիելյան պայքարն էլ չասեմ
Նախ Փանահին հենց սկզբից կվտարեի հայկական տարածքներից. նույնիսկ իրանական իշխանությունները նրան պահանջում էին, իսկ հայ մելիքը չէր հանձնում նրան... :fool
ես նրանց խոսքերին չէի հավատա այնպես, ինչպես չէի հավատում և չեմ հավատում, որ Օբաման կօգտագործի Ցեղասպանություն եզրույթը
թեկուզ զենքի ուժով... բնակչության մեջ էլ լայն քարոզչություն կծավալեի, որ իրենք հենց պահանջեն 1 կաթողիկոս.. էն Դավիթ-Դանիելյան պայքարն էլ չասեմ
Հիանալի է, իսկը իրատես քաղաքագետի խոսք: Ըստ քեզ, ասենք, Գյուլիստանի մելիքը կամ էլ հենց նույն Խամսայի մելիքությունը կարող էր զենքի ուժով վտարել Ախթամարի կամ Սիսի կաթողիկոսին իր գահի՞ց… Մյուս կողմից - ի՞նչ ռեսուրսներով էիր քարոզչություն անելու ու սսեցի հային համոզելու, որ Էջմիածնի կաթողիկոսն ավելի "լավն" է, քան իրը - Սսինը, որին հավատացել ու հետևել են իր պապերը: Իրատես բաներ չես ասում, Աստղ ջան...
Նախ Փանահին հենց սկզբից կվտարեի հայկական տարածքներից. նույնիսկ իրանական իշխանությունները նրան պահանջում էին, իսկ հայ մելիքը չէր հանձնում նրան...
5 մելիքներից 4-ը փորձեցին ու բազմիցս կռիվ եկան Շուշու և Վարանդայի վրա - դժբախտաբար նրանք հաջողության չհասան և արդյունքում միայն մեծ դժվարությամբ կարողացան պահել իրեց տիրույթները...
ես նրանց խոսքերին չէի հավատա այնպես, ինչպես չէի հավատում և չեմ հավատում, որ Օբաման կօգտագործի Ցեղասպանություն եզրույթը
Ո՞մ խոսքին...
Ambrosine
11.04.2009, 13:08
Հիանալի է, իսկը իրատես քաղաքագետի խոսք: Ըստ քեզ, ասենք, Գյուլիստանի մելիքը կամ էլ հենց նույն Խամսայի մելիքությունը կարող էր զենքի ուժով վտարել Ախթամարի կամ Սիսի կաթողիկոսին իր գահի՞ց… Մյուս կողմից - ի՞նչ ռեսուրսներով էիր քարոզչություն անելու ու սսեցի հային համոզելու, որ Էջմիածնի կաթողիկոսն ավելի "լավն" է, քան իրը - Սսինը, որին հավատացել ու հետևել են իր պապերը: Իրատես բաներ չես ասում, Աստղ ջան...
5 մելիքներից 4-ը փորձեցին ու բազմիցս կռիվ եկան Շուշու և Վարանդայի վրա - դժբախտաբար նրանք հաջողության չհասան և արդյունքում միայն մեծ դժվարությամբ կարողացան պահել իրեց տիրույթները...
Ո՞մ խոսքին...
Իսկ ով ա ասում, որ ես քաղաքագետ եմ?:o հետո էլ այդ դեպքում ես ինչպես եմ ընդունում միայն Էջմիածնի կաթողիկոսին՝ լինելով երևանցի... փրփուրներից ես կախվում ու իզուր բարդացնում ես:
Մինչև մելիքների՝ իրար դեմ դուրս գալը Փանահը իրենից ոչինչ չէր ներկայացնում.. հիմա սկսելու ենք ազատագրական պայքարի պատմությունը ներկայացնել? Հայ մելիքներից Սուլթանը նրան չհանձնեց Իրանին
Ռուսների խոսքին
Իսկ ով ա ասում, որ ես քաղաքագետ եմ? հետո էլ այդ դեպքում ես ինչպես եմ ընդունում միայն Էջմիածնի կաթողիկոսին՝ լինելով երևանցի... փրփուրներից ես կախվում ու իզուր բարդացնում ես:
Լավ, այդ դեպքում ո՞ր կաթողիկոսի շուրջն ես համախմբելու մյուս կաթողիկոսներին: Աստղ ջան, ասածս այն է, որ ամեն ինչ այդքան էլ հեշտ չէ, ինչքան երևում է տարիների բարձրությունից, իսկ մեր պատմական քաղաքական գործիչներին քննադատելն էլ, որը տարածված է հաճախ առանց բավարար հիմնավորման, հաճախ անտեղի է: Նրանցից շատերը ինձնից ու քեզնից խելքո մարդիկ էին ու ինձնից ու քեզնից էլ լավ գիտեին ու զգում էին տարածաշրջանի վիճակը, ուժերի դասավորությունը, գործող դեմքերին և այլն: Ուղղակի նրանք կարողացան անել այսքանը - վստահ չեմ, որ նրանց քննադատողները, լինելով իրենց տեղում, կկարողանային անել ավելին...
Մինչև մելիքների՝ իրար դեմ դուրս գալը Փանահը իրենից ոչինչ չէր ներկայացնում.. հիմա սկսելու ենք ազատագրական պայքարի պատմությունը ներկայացնել? Հայ մելիքներից Սուլթանը նրան չհանձնեց Իրանին
Ճիշտ է: Այ դա մեր մելիքների սխալն էր, որ, առաջնորդվելով նեղ զգացմունքայնությամբ ու գավառական մղումներով, չկարողացան ճիշտ գնահատել իրավիճակը ու, այնքան նեղեցին Շահնազարին, որ սա բերեց Փանահին ու տեղաբաշխեց Շուշիում: Սա սխալ էր, միանշանակ: Բայց դե... ո՞ր մեզ նման հզոր կայսրությունների արանքում գտնվող ազգի էլիտան նման սխալ երբևէ չի գործել… շոտլանդացիները, որ քար գցեցին իրենց երկրի անկախությանը Ստուարտների միջոցով, իռլանդացիները, որ իրենց ուղղամիտ կաթոլիկությամբ մեծ զրկանքներ տեսան, տիբեթցիք, որ զոհ գնացին Չինաստանին, վրացիք, որ կերան Բուշի կտերը, չեչեննեը, որ դարձան նավթային քաղաքանության արյոոտ զոհերը...
Մենք պետք է քննադատենք, սակայն քննադատենք ընտրական եղանակով, այլ ոչ թե բոլորին և ամեն ինչ: Ընդ որում քննադատության նպատակը պետք է լինի սխալները հասկանալն ու դրանից հետագայում խուսափելը, այլ ոչ թե տոտալ կերպով ամեն ինչ վատաբանելը... Ի դեպ - Փանահին հանձնելու պահով առաջին անգամ եմ լսում. ցույց կտա՞ս աղբյուրը:
Իսկ դու չէի՞ր հավատա, եթե Եկատերինայի ու Պատյոմկինի պես մարդիկ խոստանային, եթե այլ հնարավոր/ իրական դաշնակից չունենայիր, իսկ իսլամը սեղմեր: Քննադատում եք 18-րդ դարի մելիքներին, բայց չեք ասում - լավ, իսկ ո՞րն էր ճիշտը... Չէ որ նույնիսկ Քարթլիի թագավորության պես պետությունը, որը 18-րդ դարի կեսերին տոն էր տալիս Անդրկովկասի խանություններից, նույն դարի երկրորդ կեսին արդեն այնքան էր թուլացել, որ նայում էր Հյուսիս...
Ambrosine
11.04.2009, 14:04
Լավ, այդ դեպքում ո՞ր կաթողիկոսի շուրջն ես համախմբելու մյուս կաթողիկոսներին:
բնականաբար, Էջմիածնի, որովհետև դե յուրե գոյություն ունեցող ՀՀ-ի տարածքում է
Ambrosine
11.04.2009, 14:05
Ի դեպ - Փանահին հանձնելու պահով առաջին անգամ եմ լսում. ցույց կտա՞ս աղբյուրը:
պիտի որ Լեոյի 3-րդ հատորի մեջ կարդացած լինեմ... բայց չեմ հիշում՝ առաջին գրքում էր, թե երկրորդ
Ambrosine
11.04.2009, 14:09
Լավ, այդ դեպքում ո՞ր կաթողիկոսի շուրջն ես համախմբելու մյուս կաթողիկոսներին: Աստղ ջան, ասածս այն է, որ ամեն ինչ այդքան էլ հեշտ չէ, ինչքան երևում է տարիների բարձրությունից, իսկ մեր պատմական քաղաքական գործիչներին քննադատելն էլ, որը տարածված է հաճախ առանց բավարար հիմնավորման, հաճախ անտեղի է: Նրանցից շատերը ինձնից ու քեզնից խելքո մարդիկ էին ու ինձնից ու քեզնից էլ լավ գիտեին ու զգում էին տարածաշրջանի վիճակը, ուժերի դասավորությունը, գործող դեմքերին և այլն: Ուղղակի նրանք կարողացան անել այսքանը - վստահ չեմ, որ նրանց քննադատողները, լինելով իրենց տեղում, կկարողանային անել ավելին...
Ճիշտ է: Այ դա մեր մելիքների սխալն էր, որ, առաջնորդվելով նեղ զգացմունքայնությամբ ու գավառական մղումներով, չկարողացան ճիշտ գնահատել իրավիճակը ու, այնքան նեղեցին Շահնազարին, որ սա բերեց Փանահին ու տեղաբաշխեց Շուշիում: Սա սխալ էր, միանշանակ: Բայց դե... ո՞ր մեզ նման հզոր կայսրությունների արանքում գտնվող ազգի էլիտան նման սխալ երբևէ չի գործել… շոտլանդացիները, որ քար գցեցին իրենց երկրի անկախությանը Ստուարտների միջոցով, իռլանդացիները, որ իրենց ուղղամիտ կաթոլիկությամբ մեծ զրկանքներ տեսան, տիբեթցիք, որ զոհ գնացին Չինաստանին, վրացիք, որ կերան Բուշի կտերը, չեչեննեը, որ դարձան նավթային քաղաքանության արյոոտ զոհերը...
Մենք պետք է քննադատենք, սակայն քննադատենք ընտրական եղանակով, այլ ոչ թե բոլորին և ամեն ինչ: Ընդ որում քննադատության նպատակը պետք է լինի սխալները հասկանալն ու դրանից հետագայում խուսափելը, այլ ոչ թե տոտալ կերպով ամեն ինչ վատաբանելը... Ի դեպ - Փանահին հանձնելու պահով առաջին անգամ եմ լսում. ցույց կտա՞ս աղբյուրը:
Իսկ դու չէի՞ր հավատա, եթե Եկատերինայի ու Պատյոմկինի պես մարդիկ խոստանային, եթե այլ հնարավոր/ իրական դաշնակից չունենայիր, իսկ իսլամը սեղմեր: Քննադատում եք 18-րդ դարի մելիքներին, բայց չեք ասում - լավ, իսկ ո՞րն էր ճիշտը... Չէ որ նույնիսկ Քարթլիի թագավորության պես պետությունը, որը 18-րդ դարի կեսերին տոն էր տալիս Անդրկովկասի խանություններից, նույն դարի երկրորդ կեսին արդեն այնքան էր թուլացել, որ նայում էր Հյուսիս...
չէի հավատա, ոչ էլ ուշադրություն կդարձնեի.. միակ ռեալը Պետրոսի արշավանքն է եղել, որն էլ ձախողվել է, բայց էլի պատճառներ կան... ներքին պայմանավորվածություններ մահմեդականների հետ և այլն, և այլն: Այ բազում այսպիսի դեպքերում հայերը չեն կարողացել ճիշտ կողմնորոշվել. մենք ուղղակի պետք է խոչընդոտեինք ներքին պայմանավորվածություններին
իսկ Վրաստանի պարագան այլ էր... նախ Իրանի 3 վալիներից մեկը Վրաստանի թագավորն էր, բնականաբար ավելի լավ վիճակ, քան հայերի մոտ էր, նույնիսկ՝ թվացյալ պետականություն ունեին, շրջակա մահմեդականներն էլ վախենում էին: Իսկ Գիորգիևսկյան դաշնագրից հետո էլ չասեմ...
բնականաբար, Էջմիածնի, որովհետև դե յուրե գոյություն ունեցող ՀՀ-ի տարածքում է
Ո՞նց ու ի՞նչ կապ ունի 18-րդ դարը ներկայիս Հայաստանի դե-յուրե վիճակի հետ:
պիտի որ Լեոյի 3-րդ հատորի մեջ կարդացած լինեմ... բայց չեմ հիշում՝ առաջին գրքում էր, թե երկրորդ
Վերջերս եմ կարդացել հենց այն հատորը, որտեղ խովում է ԽՄ-ի մասին, բայց նման բան չեմ հիշում...
չէի հավատա, ոչ էլ ուշադրություն կդարձնեի..
Կեցցես դու... Իսկ մի քանի ամիս առաջ, երբ Օբաման դեռ չէր ընտրվել, հավատո՞ւմ էիր, որ Ցեղասպանությունը կընդունի: Իսկ Հայ-թուրքական սահմանի բացվելուն հավատո՞ւմ ես - միայն, խնդրում եմ, ձեռքդ դիր սրտիդ ու պատասխանիր անկեղծ...
միակ ռեալը Պետրոսի արշավանքն է եղել, որն էլ ձախողվել է, բայց էլի պատճառներ կան... ներքին պայմանավորվածություններ մահմեդականների հետ և այլն, և այլն: Այ բազում այսպիսի դեպքերում հայերը չեն կարողացել ճիշտ կողմնորոշվել. մենք ուղղակի պետք է խոչընդոտեինք ներքին պայմանավորվածություններին
Շատ հուզիչ է: Ու ո՞նց կխոչընդոտեիր դու Պետրոսի ու Նադիր-շահի ներքին պայմանավորվածություններին, եթե լինեիր 18-րդ դարի Հայկական ազատագրական պայքարի առաջնորդներից մեկը: Օրինակ, սկսենք նրանից, թե որտեղի՞ց կիմանաիր այդ գաղտնի բանակցությունների մասին և, նույնիսկ եթե իմանայիր, ի՞նչ կանեիր...
իսկ Վրաստանի պարագան այլ էր... նախ Իրանի 3 վալիներից մեկը Վրաստանի թագավորն էր, բնականաբար ավելի լավ վիճակ, քան հայերի մոտ էր, նույնիսկ՝ թվացյալ պետականություն ունեին, շրջակա մահմեդականներն էլ վախենում էին: Իսկ Գիորգիևսկյան դաշնագրից հետո էլ չասեմ...
իսկ Վրաստանի պարագան այլ էր... նախ Իրանի 3 վալիներից մեկը Վրաստանի թագավորն էր, բնականաբար ավելի լավ վիճակ, քան հայերի մոտ էր, նույնիսկ՝ թվացյալ պետականություն ունեին, շրջակա մահմեդականներն էլ վախենում էին: Իսկ Գիորգիևսկյան դաշնագրից հետո էլ չասեմ...
Անկախ ամեն ինչից - սկսած 1770-ականներից Քարթլիի թագավորության վիճակը չափազանց ծանր էր: Թուրքերը մի կողմից, լեզգիները - մյուս: Սակայն ճակատագրի ծաղրը, իսկ գուցե նաև օրինաչափությունն այն էր, որ Քարթլիի թագավորությանը մահացու հարված հասցրեցին այնուհանդերձ պարսիկները, որոնցից վրացիք ամենից քիչ էին անհանգստանում...
Ambrosine
11.04.2009, 21:04
Ո՞նց ու ի՞նչ կապ ունի 18-րդ դարը ներկայիս Հայաստանի դե-յուրե վիճակի հետ:
ես օրինակը բերեցի ներկա ժամանակների վրա ու պատասխանեցի ներկա ժամանակների համար
Վերջերս եմ կարդացել հենց այն հատորը, որտեղ խովում է ԽՄ-ի մասին, բայց նման բան չեմ հիշում...
Խորհրդային միությունը ինչ կապ ունի Փանահի հետ?
Կեցցես դու... Իսկ մի քանի ամիս առաջ, երբ Օբաման դեռ չէր ընտրվել, հավատո՞ւմ էիր, որ Ցեղասպանությունը կընդունի: Իսկ Հայ-թուրքական սահմանի բացվելուն հավատո՞ւմ ես - միայն, խնդրում եմ, ձեռքդ դիր սրտիդ ու պատասխանիր անկեղծ...
Ձեռքս սրտիս դնելու կարիք էլ չկա, որովհետև սիրտը դեր չի խաղում քաղաքականության մեջ. չեմ հավատացել, չեմ հավատում
Շատ հուզիչ է: Ու ո՞նց կխոչընդոտեիր դու Պետրոսի ու Նադիր-շահի ներքին պայմանավորվածություններին, եթե լինեիր 18-րդ դարի Հայկական ազատագրական պայքարի առաջնորդներից մեկը: Օրինակ, սկսենք նրանից, թե որտեղի՞ց կիմանաիր այդ գաղտնի բանակցությունների մասին և, նույնիսկ եթե իմանայիր, ի՞նչ կանեիր...
Իսկ Անգլիան ու Ֆրանսիան ինչպես էին իմանում այս կամ այն գաղտնի գործարքի մասին? Իրենց գործակալների միջոցով... դժվար չէր մեկը ունենալ պարսկական արքունիքում, մեկը՝ ռուսական...
Անկախ ամեն ինչից - սկսած 1770-ականներից Քարթլիի թագավորության վիճակը չափազանց ծանր էր: Թուրքերը մի կողմից, լեզգիները - մյուս: Սակայն ճակատագրի ծաղրը, իսկ գուցե նաև օրինաչափությունն այն էր, որ Քարթլիի թագավորությանը մահացու հարված հասցրեցին այնուհանդերձ պարսիկները, որոնցից վրացիք ամենից քիչ էին անհանգստանում...
Թեկուզ ծանր էր, բայց <<պետականություն>> ունեին.. հայերը հողից էին զրկվում
Աստղ ջան, ես հարցրեցի
Դե, հաշվենք, թե դու Խամսայի մելիքներից մեկն ես. ի՞նչ ավելի բան կանեիր, որ իրենք չեն արել:
Սրան դու պատասխանեցիր, թե կաթողիկոսական աթոռները կմիավորեիր... Իսկ հիմա խոսում ես «ներկա ժամանակների համար»
Խորհրդային միությունը ինչ կապ ունի Փանահի հետ?
ԽՄ - Խամսայի մելիքություն:)
Ձեռքս սրտիս դնելու կարիք էլ չկա, որովհետև սիրտը դեր չի խաղում քաղաքականության մեջ. չեմ հավատացել, չեմ հավատում
Իսկ ազնիվ լինելու, քո կողմից ազնիվ պատասխան տալու տեսանկյունից ինձ թվում է - խաղում է:)
Իսկ Անգլիան ու Ֆրանսիան ինչպես էին իմանում այս կամ այն գաղտնի գործարքի մասին? Իրենց գործակալների միջոցով... դժվար չէր մեկը ունենալ պարսկական արքունիքում, մեկը՝ ռուսական...
Նախ սրանք էլ միշտ չէին, որ հաջողություն էին ուենում, բայց դու համեմատեցիր 18-րդ դարի Ֆրանսիան ու Անգլիան ամսայի մելիքության հե՞տ:
Թեկուզ ծանր էր, բայց <<պետականություն>> ունեին.. հայերը հողից էին զրկվում
Ինչ-որ մի պահի Քարթլիի թագավորությունը հավասարվեց Խամսայի մելիքությանը...
Ambrosine
11.04.2009, 23:01
Աստղ ջան, ես հարցրեցի
Սրան դու պատասխանեցիր, թե կաթողիկոսական աթոռները կմիավորեիր... Իսկ հիմա խոսում ես «ներկա ժամանակների համար»
ԽՄ - Խամսայի մելիքություն:)
Իսկ ազնիվ լինելու, քո կողմից ազնիվ պատասխան տալու տեսանկյունից ինձ թվում է - խաղում է:)
Նախ սրանք էլ միշտ չէին, որ հաջողություն էին ուենում, բայց դու համեմատեցիր 18-րդ դարի Ֆրանսիան ու Անգլիան ամսայի մելիքության հե՞տ:
Ինչ-որ մի պահի Քարթլիի թագավորությունը հավասարվեց Խամսայի մելիքությանը...
Բայց նաև ասեցի, որ ես լինելով երևանցի՝ ընդունում եմ Էջմիածնի կաթողիկոսին, ոչ թե պահանջում եմ, որ մի ուրիշ կաթողիկոս էլ նստի Երևանում
ես էլ ասում եմ՝ ինչի կապ ունի Խորհրդային միությունը.. ես Լեոյի 3-րդ հատորը ամբողջությամբ եմ կարդացել՝ Ա և Բ գրքերը: Հաստատ մեջները կար այդպիսի տող, լավ եմ հիշում... գուցե կոնկրետ Խամսային նվիրված հատվածում չի գրված: Վերնագրերին ուշադրություն չեմ դարձրել
Քաղաքականության մեջ նաև ազնիվ բառն է բացակայում.. բայց դրանով հանդերձ ես հայտարարում եմ, որ ես ոչ հավատացել եմ Օբամայի խոսքերին, ոչ էլ հավատում եմ Ամերիկյան երազանքին: Չես հավատում մյուսներին հարցրու, որ թեմաներից մեկում նույնիսկ վեճ եղավ իմ այդ տեսակետի շուրջ, որ մի հոգին չի կարող աշխարհը փոխել
Իսկ ինչու չհամեմատել? Անգլիան ու Ֆրանսիան որտեղից որտեղ տեղեկություններ են հավաքում, իսկ հայերը իրենց քթի տակ չեն կարողանում չնչին հաջողություն գրանցել լրտեսության ասպարեզում՝ չնայած ծանոթ են լեռների բոլոր ծակուծուկերին
Բայց նաև ասեցի, որ ես լինելով երևանցի՝ ընդունում եմ Էջմիածնի կաթողիկոսին, ոչ թե պահանջում եմ, որ մի ուրիշ կաթողիկոս էլ նստի Երևանում
Եվ դու կարծում ես, որ միայն այս բարի ցանկությունդ քեզ, եթե լինեիր ասենք Գյուլիստանի մելիքը, կօգնե՞ր միավորել կաթողիկոսական աթոռները: Հետո մի մռոացիր, որ մենք հիմա 21-րդ դարում ենք, իսկ այն ժամանակ մարդիկ այլ կերպ էին մտածում, իսկ տեղայնական պահերը շատ ուժեղ էին...
ես էլ ասում եմ՝ ինչի կապ ունի Խորհրդային միությունը..
Ես էլ ասում եմ - խոսքը Խամսայի մելիքության, այլ ոչ թե Խորհրդային միության մասին էր:
ես Լեոյի 3-րդ հատորը ամբողջությամբ եմ կարդացել՝ Ա և Բ գրքերը: Հաստատ մեջները կար այդպիսի տող, լավ եմ հիշում... գուցե կոնկրետ Խամսային նվիրված հատվածում չի գրված: Վերնագրերին ուշադրություն չեմ դարձրել
Լավ, երբ այդ սսիլկեն գտնես, այս մասով կշարունակենք:
Քաղաքականության մեջ նաև ազնիվ բառն է բացակայում.. բայց դրանով հանդերձ ես հայտարարում եմ, որ ես ոչ հավատացել եմ Օբամայի խոսքերին, ոչ էլ հավատում եմ Ամերիկյան երազանքին: Չես հավատում մյուսներին հարցրու, որ թեմաներից մեկում նույնիսկ վեճ եղավ իմ այդ տեսակետի շուրջ, որ մի հոգին չի կարող աշխարհը փոխել
Լավ, հավատում եմ: Իսկ ինչպիսի՞ն է քո կարծիքը Հայ-թուրքական սահմանի բացման վերաբերյա՞լ: Կբացվի՞ այն մոտ ժամանակներս, թե ոչ...
Իսկ ինչու չհամեմատել? Անգլիան ու Ֆրանսիան որտեղից որտեղ տեղեկություններ են հավաքում, իսկ հայերը իրենց քթի տակ չեն կարողանում չնչին հաջողություն գրանցել լրտեսության ասպարեզում՝ չնայած ծանոթ են լեռների բոլոր ծակուծուկերին
Աստղ ջան, ախր Ֆրանսիան ու Անգլիան այդ ժամանակ կայացած համաշխարհային պետություններ էին, իրենց ԱՄԵՆ ԻՆՉՈՎ: Իսկ լրտեսության համար քեզ քո լեռների ծակուծուկերը քիչ կօգնեին, քանի որ լրտեսությունը լրիվ մի ուրիշ բան է:
Ambrosine
12.04.2009, 18:42
իսկ տեղայնական պահերը շատ ուժեղ էին...
ըհը, այ ինչու էին շատ ուժեղ? էլի մենթալիտետը չէր? իսկ դա կրոնի միջոցով չի ձևավորվում?
Ambrosine
12.04.2009, 18:46
Լավ, հավատում եմ: Իսկ ինչպիսի՞ն է քո կարծիքը Հայ-թուրքական սահմանի բացման վերաբերյա՞լ: Կբացվի՞ այն մոտ ժամանակներս, թե ոչ...
մոտ ժամանակներս անորոշ է ասված: Սահմանի բացումը ձեռնտու չէ մոնոպոլիաներին: Այսինքն՝ այդ դեպքում նոր շուկա կբացվի՝ թեկուզ առաջարկի պահով: Շաքարավազը 90 դրամով կգնեն հենց Թուրքիայից, ոչ թե 250 դրամով՝ ՀՀ-ի ներսից..... եթե արտաքին ուժերը չազդեն, ինչը արդեն իսկ պետության սուվերենությունը և անկախությունը կասկածի տակ է դնում, ապա ՀՀ-ի ներկայիս իշխանությունները երբեք չեն գնա այդ քայլին
Ambrosine
12.04.2009, 18:48
Աստղ ջան, ախր Ֆրանսիան ու Անգլիան այդ ժամանակ կայացած համաշխարհային պետություններ էին, իրենց ԱՄԵՆ ԻՆՉՈՎ: Իսկ լրտեսության համար քեզ քո լեռների ծակուծուկերը քիչ կօգնեին, քանի որ լրտեսությունը լրիվ մի ուրիշ բան է:
էէ, բա ինչի ռուսները ու մնացած բոլորը Աֆղանստանում լիակատար հաջողության չեն հասնում? ՌԴ-ն կամ ԱՄՆ-ը պակաս տերություններ են?
Ես էլ եմ կարծում, որ սահմանը չի բացվի: Աստղ ջան, դու շփոթում ես տակտիկական հետախուզությունը լրտեսության հետ, որը ավելի շուտ ստրատեգիական հետախուզություն է: Այսինքն դրա համար մեր մելիքները պիտի ագենտներ ունենային հարևան երկրների արքունիքներում - իսկ դա փող է, փորձ է, աշխատանք, քրտինք...
Ambrosine
12.04.2009, 18:59
Ես էլ եմ կարծում, որ սահմանը չի բացվի: Աստղ ջան, դու շփոթում ես տակտիկական հետախուզությունը լրտեսության հետ, որը ավելի շուտ ստրատեգիական հետախուզություն է: Այսինքն դրա համար մեր մելիքները պիտի ագենտներ ունենային հարևան երկրների արքունիքներում - իսկ դա փող է, փորձ է, աշխատանք, քրտինք...
կապ չունի տերմինը.. լրտես, գործակալ... կարևորը գործառույթն է... այդ ինստիտուտը հայերի մոտ չի եղել ու չկա...
Չէի ասի տենց միանշանակ... Օրինակ, այն, թե ինչպես էին հայերը տեղեկացված 449-451 թվականների Սասանյան արքունիքում տեղի ունեցած իրադարձություններին, հիմք է տալիս ասելու, որ դա այդպես չէ:
Աստղ ջան, անարդարացի ես մերոնց նկատմամբ...
Yeghoyan
07.11.2009, 21:24
Ճիշտ էր, որովհետև բոլորս էլ գիտենք հայերը կարող էին ինքնուրույնություն, ազատություն ձեռք բերել միայն այդ ճանապարհով, իհարկե դրան նպաստեց հայկական տառերի ստեղծումը, բայց որպես առաջին քայլ կարծում եմ ճիշտ էր հենց քրիստոնեության ընդունումը:
Քրիստոնեության միակ առավելությունը այն է, որ դրա միջոցով հայեր պահպանել են իրենց գենոֆոնդը, ասենք եթե մուսլուման լինեին, վաղուց թուրքերի կամ պարսիկների հետ ձուլված կլինեին, իսկ մնացած առումներով այնքան էլ կարեվոր չէր, ազերներն էլ են մուսուլման, բայց երբ համեմատում ես իրենց մշակույթը մերինի հետ այնպիսի տպավորություն է ստեղծվում, ոնց որ մի ազգ լինեն, իր աավանդույթներուվ, վարքերով, բարքերով, Հայաստանը ավելի շատ հիշեցնում է մուսլմանական քան թե քրիստոնեական երկիր
Tanamasi
08.11.2009, 16:55
Քրիստոնեության միակ առավելությունը այն է, որ դրա միջոցով հայեր պահպանել են իրենց գենոֆոնդը, ասենք եթե մուսլուման լինեին, վաղուց թուրքերի կամ պարսիկների հետ ձուլված կլինեին, իսկ մնացած առումներով այնքան էլ կարեվոր չէր, ազերներն էլ են մուսուլման, բայց երբ համեմատում ես իրենց մշակույթը մերինի հետ այնպիսի տպավորություն է ստեղծվում, ոնց որ մի ազգ լինեն, իր աավանդույթներուվ, վարքերով, բարքերով, Հայաստանը ավելի շատ հիշեցնում է մուսլմանական քան թե քրիստոնեական երկիր
Դեռ հարց է, թե արդյոք հայերը գենոգոնդը կկորցնեին, եթե հեթանոս մնային, այն ժամանակ, երբ մենք քրիստոնեություն էինք ընդունում մուսլումանության մասին խոսք չկար, որ մի հատ էլ մուսուլման դառնայինք։ Ու հանկարծ չասեք, թե հեթանոսությունը մուսուլմանությանը ավելի նման է, քան քրիստոնեությունը, ու եթե հեթանոս մնայինք, ապա հաստատ հետո էլ մուսուլման կդառնայինք։ Հակառակը՝ մի անգամ իր ինքնությանը դավաճանած ժողովուրդն է, որ կրկին կդավաճանի։ Իսկ վերջնականապես չձուլվեցինք մենք միայն մեր ազգայինի, այլ ոչ թե կրոնականի պատճառով։
Սակայն հիմա մեր իսկական գենոֆոնդից ոչինչ չի մնացել՝ բոլորիս մեջ կամ թուրքի, կամ պարսիկի խառնուրդ արյուն է հոսում։ Թե չէ ո՞ւր կորան Խորենացու նկարագրած խաժ աչքերը, խարտյաշ մազերը։ Դրանցի հետո ասում ենք, որ գենոֆոնդը պահպանե՞լ ենք։
Չէ, դե խաժ աչքեր ու խարտյաշ մազեր հիմա էլ հայերի մեջ բավականին կան: Բայց խնդիրն այն է, որ հեթհանոսությունը, որպես պետական կամ ազգային կրոն, այժմ և ոչ մի ազգ չի դավանում...
Դեռ հարց է, թե արդյոք հայերը գենոգոնդը կկորցնեին, եթե հեթանոս մնային, այն ժամանակ, երբ մենք քրիստոնեություն էինք ընդունում մուսլումանության մասին խոսք չկար, որ մի հատ էլ մուսուլման դառնայինք։ Ու հանկարծ չասեք, թե հեթանոսությունը մուսուլմանությանը ավելի նման է, քան քրիստոնեությունը, ու եթե հեթանոս մնայինք, ապա հաստատ հետո էլ մուսուլման կդառնայինք։ Հակառակը՝ մի անգամ իր ինքնությանը դավաճանած ժողովուրդն է, որ կրկին կդավաճանի։ Իսկ վերջնականապես չձուլվեցինք մենք միայն մեր ազգայինի, այլ ոչ թե կրոնականի պատճառով։
Սակայն հիմա մեր իսկական գենոֆոնդից ոչինչ չի մնացել՝ բոլորիս մեջ կամ թուրքի, կամ պարսիկի խառնուրդ արյուն է հոսում։ Թե չէ ո՞ւր կորան Խորենացու նկարագրած խաժ աչքերը, խարտյաշ մազերը։ Դրանցի հետո ասում ենք, որ գենոֆոնդը պահպանե՞լ ենք։
Համաձայն եմ ասածների հետ,բայց չի կարելի ասել որ ոչինչ չի մնացել,կա լավ էլ մնացելա,պետք չի հիմնվել Խորենացու ասածով արի նայենք բնավորությանը,մնացել ենք նույնը,ճիշտ է շատերն են թուրքի և պարսիկի խառնուրդ,բայց հայի տեսակը ավելի շատ է:
Ի դեպ - Խորենացուն մեծապես սխալ են հասկանում. նա երբեք չի ասել, որ բոլոր հայերն են շիկահեր կամ խաժակն: Այո, Հայկ Նահապետը կամ Տիգրան I-ը ըստ Խորենացու ունեցել են նման արտաքին, բայց դա չի նշանակում, որ ողջ ժողովուրդն է նման արտաքին ունեցել...
Ի դեպ, Հայկը. "վայելչակազմ էր, թիկնավետ, գեղագանգուր մազերով, վառվռուն աչքերով, հաստ բազուկներով" էր: Ինքներդ եք տեսնում, որ կապուտաչյա բլանդինի մասին խոսք չկա...
Tanamasi
09.11.2009, 19:16
Չէ, դե խաժ աչքեր ու խարտյաշ մազեր հիմա էլ հայերի մեջ բավականին կան: Բայց խնդիրն այն է, որ հեթհանոսությունը, որպես պետական կամ ազգային կրոն, այժմ և ոչ մի ազգ չի դավանում...
Ինչ կարևոր է, թե ով է դավանում։ «Ազգապահպանության» տեսանկյունից ավելի ապահով կլինեինք՝ ոչ մեկի հետ էլ չէինք ձուլվի։
Tanamasi
09.11.2009, 19:26
Համաձայն եմ ասածների հետ,բայց չի կարելի ասել որ ոչինչ չի մնացել,կա լավ էլ մնացելա,պետք չի հիմնվել Խորենացու ասածով արի նայենք բնավորությանը,մնացել ենք նույնը,ճիշտ է շատերն են թուրքի և պարսիկի խառնուրդ,բայց հայի տեսակը ավելի շատ է:
Գենոֆոնդը անհնար է ամբողջությամբ կորցնել, որովհետև ինչքան էլ խառնվես, էլի կեսը քոնն է, հետևաբար որոշ հատկանիշներ պետք է մնային, բայց հարցը խառնվելը չէ, խնդիրն այն է, թե արդյոք այդ՝ ձուլման, տեսանկյունից և այլ ասպեկտներում նույնպես քրիստոնեությունը մեզ ավելի շատ բան տվեց (քաղաքականորեն), քան հեթանոսությունը։
Եթե նայում ենք տարեգրությունը, քրիստոնեության ընդունումից հետո մեր մոտ բավականին հարթ՝ թեթևակի բլրակներով, մի վայրէջք է։ Եվ արդյո՞ք Տրդատը քաղաքական հաշվարկներով է քրիստոնեությունը պարտադրել ժողովրդին (քանի որ չենք կարող ժխտել, որ այդ ժամանակվա հասարակությանը այն ուղղակի ձևով պարտադրվել է), այլ ոչ անձնական կամ ինչ-որ քմահաճույքից դրդված։ Եվ վերջապես ինչքանո՞վ է ճիշտ «ճշմարիտ» հավատի բերել թրի ու սրի միջոցով, արդյոք դրանից այդ հավատի արժեքը չի ընկնում։ (վերջիվերջո սոցիալիզմն էլ է լավ բան, եթե համապարտադիր չէ և գիտակցված ընտրության արդյունքում է ընտրված)
Ինչ կարևոր է, թե ով է դավանում։ «Ազգապահպանության» տեսանկյունից ավելի ապահով կլինեինք՝ ոչ մեկի հետ էլ չէինք ձուլվի։
"Հին կրոն"-ը (թող ներվի ինձ այս արտահայտությունը) 4-րդ դարի սկզբին իրեն արդեն սոցիալապես սպառել էր և չէր բավարարում հասարակության նորացող պահանջմունքները: Հասարակությանը և հասարակական նոր հարաբերություններին անհրաժեշտ էր նոր կրոն, որն ավելի հարիր կլիներ նոր հասարակարգին: Նույնն էլ եղավ պարսիկների հետ, ուղղակի 350 տարի հետո...
Իսկ Տրդատի քմհաճույքի պահով - ըստ իս` դա իրականում քաղաքական խորը հաշվարկի արդյունք էր...
Ambrosine
09.11.2009, 20:25
"Հին կրոն"-ը (թող ներվի ինձ այս արտահայտությունը) 4-րդ դարի սկզբին իրեն արդեն սոցիալապես սպառել էր և չէր բավարարում հասարակության նորացող պահանջմունքները: Հասարակությանը և հասարակական նոր հարաբերություններին անհրաժեշտ էր նոր կրոն, որն ավելի հարիր կլիներ նոր հասարակարգին: Նույնն էլ եղավ պարսիկների հետ, ուղղակի 350 տարի հետո...
Իսկ Տրդատի քմհաճույքի պահով - ըստ իս` դա իրականում քաղաքական խորը հաշվարկի արդյունք էր...
Ու՞ր էր էդտեղ քաղաքական հաշվարկ, այն էլ՝ խորը, եթե արդեն կես դար անց Հայաստանի անկախությունը հարցականի տակ էր:
Ըստ իս քաղաքական հաշվարկն ավելի քան խորն էր: Ծեծված միտք է, բայց ճիշտ միտք է - Տրդատը դրանով դրեց այն սահմանը, որը պահպանեց հային ձուլվելուց: Իսկ Մեծ Հայքի թագավորության թուլացման գործում քրիստոնեությունը այնքան էլ մեղք չուներ - այստեղ գործում էին այլ ուժեր...
Ambrosine
09.11.2009, 20:34
Հստակեցնենք... քրիստոնեությունը մեղք չուներ ասելով՝ ի՞նչ նկատի ունես: Ովքե՞ր էին մեղավոր՝ պարսիկն ու հռոմեացի՞ն:
Ձուլման տեսության վերաբերյալ. եթե էդպես է, ինչու՞ չձուլվեցին Եվրոպայի քրիստոնեացված ազգերը:
Հստակեցնենք... քրիստոնեությունը մեղք չուներ ասելով՝ ի՞նչ նկատի ունես: Ովքե՞ր էին մեղավոր՝ պարսիկն ու հռոմեացի՞ն:
Գուցե, ինչ-որ չափով: Բայց հիմնական մեղքը ֆեոդալական արտատնտեսաձևով պայմանավորված զարգացող ֆեոդալական հասարակական հարաբերություններինն էր...
Ձուլման տեսության վերաբերյալ. եթե էդպես է, ինչու՞ չձուլվեցին Եվրոպայի քրիստոնեացված ազգերը:
Ով ասաց? Որտեղ են հիմա գոթերը, վանդալները, լանգոբարդները, հերուլները և այլոք?
Ambrosine
09.11.2009, 22:43
Էդ ժամանակ ֆեոդալական հարաբերություններն էին մեղավո՞ր... ֆեդալական փոշիացումը 9-10 դարերից է... եթե իրոք դա էր պատճառը, ապա 9-րդ դարում անկախ Հայաստան չէր ստեղծվի:
Ուրիշ բան, եթե ընդունենք, որ Հայաստանը հզոր չէր, քրիստոնեությունը ի վիճակի չէր հզորացնելու Հայաստանը, ու մեր իշխանավորներից յուրաքանչյուրը թիկունք էր փնտրում կամ Արևելքում, կամ Արևմուտքում: Իսկ եթե պիտի փնտրեր, էլ ինչու՞ էր բոլորովին տարբեր գաղափարախոսություն ընդունում: 387 թվին ֆեոդալականի պատճառով Հայաստանը բաժանվե՞ց: Ֆեոդալականը մասնատեց Բագրատունյաց Հայաստանը:
Ինչպե՞ս թե որտեղ են: Ֆրանսիացիները ֆրանկները չե՞ն, իսպանացիները՝ վեստգոթերը, իտալացիները՝ օստգոթերը... դու Եվրոպայում միասնական ազգ տեսնում ե՞ս...
Tanamasi
09.11.2009, 22:48
"Հին կրոն"-ը (թող ներվի ինձ այս արտահայտությունը) 4-րդ դարի սկզբին իրեն արդեն սոցիալապես սպառել էր և չէր բավարարում հասարակության նորացող պահանջմունքները: Հասարակությանը և հասարակական նոր հարաբերություններին անհրաժեշտ էր նոր կրոն, որն ավելի հարիր կլիներ նոր հասարակարգին: Նույնն էլ եղավ պարսիկների հետ, ուղղակի 350 տարի հետո...
Իսկ Տրդատի քմհաճույքի պահով - ըստ իս` դա իրականում քաղաքական խորը հաշվարկի արդյունք էր...
Ամեն իրեն սպառած բան իր տեղը զիջում է նորին, արդիականին, բայց ինքնաբերաբար, սահուն և ոչ բռնի։ Եթե մարդիկ կառչում էին հեթանոսությունից, ապա այն նրանց դեռ պետք էր, նրանք պատրաստ չէին հրաժարվելու դրանից։ Թող սպասեին ևս մի-երկու դար և եթե հեթանոսությունը իրեն իսկապես սպառել էր, ապա այն ինքը կզիջեր իր տեղը քրիստոնեությանը, որը, ի դեպ, մինչ այժմ մեր մեջ հեթանոսական քրիստոնեություն է, որովհետև հեթանոսությունը մինչև հիմա դեռ կա մեր մեջ։
Ինչպե՞ս թե որտեղ են: Ֆրանսիացիները ֆրանկները չե՞ն, իսպանացիները՝ վեստգոթերը, իտալացիները՝ օստգոթերը... դու Եվրոպայում միասնական ազգ տեսնում ե՞ս...
Աստղ ջան, ընդհանուր ճիշտ ես, բայց Ֆրանսիացիները գալլերն են, իսկ ֆրանկները ավելի շուտ գերմանացիներն են կամ նրանց նախնիները, անունների փոխարինում է ստացվել պատմության ընթացքում:
Թեմայից էլ, հարցադրումը չեմ հասկանում, հազարյոթհարյուրամյակը նշեցինք, հիմա մտածենք՝ ճիշտ էր, թե սխալ: Հավատացյալ մարդու համար ճշմարտության ընդունումը իհարկե միակ ճիշտ տարբերակն է… Իսկ ընդհանուր առմամբ, իմ համոզմամբ անիմաստ թեմա է, այն նույն շարքից, թե արդյոք ռաբիզը երաժշտություն է, կամ հայերը որպես լատինաամերիկյան ժողովուրդների նախահայր:
Ambrosine
09.11.2009, 23:15
Աստղ ջան, ընդհանուր ճիշտ ես, բայց Ֆրանսիացիները գալլերն են, իսկ ֆրանկները ավելի շուտ գերմանացիներն են կամ նրանց նախնիները, անունների փոխարինում է ստացվել պատմության ընթացքում:
Թեմայից էլ, հարցադրումը չեմ հասկանում, հազարյոթհարյուրամյակը նշեցինք, հիմա մտածենք՝ ճիշտ էր, թե սխալ: Հավատացյալ մարդու համար ճշմարտության ընդունումը իհարկե միակ ճիշտ տարբերակն է… Իսկ ընդհանուր առմամբ, իմ համոզմամբ անիմաստ թեմա է, այն նույն շարքից, թե արդյոք ռաբիզը երաժշտություն է, կամ հայերը որպես լատինաամերիկյան ժողովուրդների նախահայր:
Ассимилированные галлами и римлянами и потерявшие свой язык салические франки вошли в состав французской и валлонской наций.
:)
Վիքիպեդիա (http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D0%B8)
:)
Վիքիպեդիա (http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D0%B8)
:thinkՉգիտեմ, վիքիպեդիային այդքան էլ հակված չեմ հավատալու,
Ֆրանկներ-արևմտագերմանական ցեղերի խումբ: …Ձուլվելով տեղական գալա-հռոմեական բնակչությանը՝ Մաասի և Լուարայի միջագետքում բնակվող ֆրանկները հետագայում, որպես բաղադրատարր, մտել են հս.-ֆրանսիական, ինչպես նաև վալլոնական, իսկ Լուարայից հվ. բնակվող ֆրանկները՝ հվ.-ֆրանսիական ժողովուրդների կազմի մեջ: Էթնիկ յուրահատկություններն ավելի երկար պահպանել են Հռենոսի միջին հոսանքում և Մաասի ավազանում ապրող ֆրանկները, ինչպես նաև Հռենոսի, որոնք զգալի դեր են խաղացել հոլանդացիների և ֆլամանդացիների ձևավորման գործում:
Մեջբերումս հանրագիտարանից էր: Աստղ ջան, ուշադրություն դարձրու այն փաստին, որ ֆրանկները ոչ թե նույն ֆրանսիացիներն են, այլ ձուլվել են արդեն գոյություն ունեցեո ֆրանսիացիների մեջ, ինչպես շատ հայեր ձուլվել են թուրքերի մեջ, բայց թուրքերը հայ չեն: Ես ճիշտ էի::handsՈրովհետև ֆրանկները ինչպես գիտես գերմանական ցեղեր էին, իսկ ֆրանսիացիները՝ ռոմանական::)
Գիտեմ, որ սա թեմայից դուրս է, բայց այստեղ թեմա էլ չկա::P
Ambrosine
09.11.2009, 23:58
:thinkՉգիտեմ, վիքիպեդիային այդքան էլ հակված չեմ հավատալու,
Մեջբերումս հանրագիտարանից էր: Աստղ ջան, ուշադրություն դարձրու այն փաստին, որ ֆրանկները ոչ թե նույն ֆրանսիացիներն են, այլ ձուլվել են արդեն գոյություն ունեցեո ֆրանսիացիների մեջ, ինչպես շատ հայեր ձուլվել են թուրքերի մեջ, բայց թուրքերը հայ չեն: Ես ճիշտ էի::handsՈրովհետև ֆրանկները ինչպես գիտես գերմանական ցեղեր էին, իսկ ֆրանսիացիները՝ ռոմանական::)
Գիտեմ, որ սա թեմայից դուրս է, բայց այստեղ թեմա էլ չկա::P
:P
Ֆրանսիական ազգը ամեն դեպքում միայն գալլերից չի ձևավորվել... ժողովուրդների մեծ գաղթի շնորհիվ ձևավորվեցին եվրոպական ազգերը:
Ժողովուրդ ջան էս 301 թվից արդեն եկել հասել եք ֆրանկներին? :)
Էդ ժամանակ ֆեոդալական հարաբերություններն էին մեղավո՞ր... ֆեդալական փոշիացումը 9-10 դարերից է... եթե իրոք դա էր պատճառը, ապա 9-րդ դարում անկախ Հայաստան չէր ստեղծվի:
Այո, ըստ իս հենց ֆեոդալիզմն էր մեղավոր: Ընդ որում ֆեոդալիզմը Հայաստանում սկիզբ էր առել դեռ շատ ու շատ վաղ, քան այդ մասին ընդունված է խոսել: Այժմ մասնաքգետների մի մասը նույնիսկ Պարթևական թագավորությունն է սկսում համարել վաղֆեոդալական տիպի պետություն, թեև այնուհանդերձ ֆեոդալական արտատնտեսաձևը, այսինքն ֆոեդալիզմի կարևորագույն բաղադրիչը, Հայաստանում սկիզբ առավ ամեն դեպքում 3-4դարերից...
Իսկ այն, որ ֆեոդալիզմը իր վճռական դերն ունեցավ Մեծ Հայքի թագավորության անկման գործում` փաստ է: Օրինակ, Աղձնիքի բդեշխ Բակուրը, Մեհրուծան ԱՐժրունին, Վահան Մամիկոնյանը, ինչպես նաև վերջին արքային ճնշող ֆեոդալները դրա դասական օրինակներն էին - այսինքն սրանք այնքան էին ուժեղացել, որ ոտք էին մեկնում արքայի հետ - իսկ դա պետության վերջի սկիզբն է...
Ուրիշ բան, եթե ընդունենք, որ Հայաստանը հզոր չէր, քրիստոնեությունը ի վիճակի չէր հզորացնելու Հայաստանը, ու մեր իշխանավորներից յուրաքանչյուրը թիկունք էր փնտրում կամ Արևելքում, կամ Արևմուտքում:
Ճիշտն ասած ես այդ "թիկունք"-ի գաղափարին այնքան էլ կողմնակից չեմ: Ինքդ գիտես, որ երբ Մեծ Հայքը դարձավ քրիստոնյա` Հռոմում դեռևս հալածում էին քրիստոնյաներին, այնպես որ հենց միայն այս պատճառով այդ գաղափարը այնքան էլ ճիշտ չէ...
387 թվին ֆեոդալականի պատճառով Հայաստանը բաժանվե՞ց: Ֆեոդալականը մասնատեց Բագրատունյաց Հայաստանը:
Այդ թվում և :( Ի դեպ, Մեծ Հայքի թագավորությունում և Անիի թագավորությունում ֆեոդալիզմը տարբեր բնույթ ուներ: Առաջինում այն դեռ վաղ ֆեոդալական էր, իսկ երկրորդում` զարգացած:
Ինչպե՞ս թե որտեղ են: Ֆրանսիացիները ֆրանկները չե՞ն, իսպանացիները՝ վեստգոթերը, իտալացիները՝ օստգոթերը... դու Եվրոպայում միասնական ազգ տեսնում ե՞ս...
Եթե նկատեցիր` ես ֆրանկների մասին չխոսեցի: Իսկ վեստ և օստգոթերը ընդամենը ձուլվել են մի մեծ խառնարանում, որտեղից էլ առաջացել են իտալացիներն ու իսպանացիները: Ամեն դեպքում, համոզված եմ, որ քրիստոնեությունը, հենց ինքն իրեն, ինչպես նաև դրանով սկիզբ առած "մշակութային բում"-ով հսկայական դեր խաղաց ասիմիլյացիային դիմադրելու գործում...
Ambrosine
10.11.2009, 13:41
Այո, ըստ իս հենց ֆեոդալիզմն էր մեղավոր: Ընդ որում ֆեոդալիզմը Հայաստանում սկիզբ էր առել դեռ շատ ու շատ վաղ, քան այդ մասին ընդունված է խոսել: Այժմ մասնաքգետների մի մասը նույնիսկ Պարթևական թագավորությունն է սկսում համարել վաղֆեոդալական տիպի պետություն, թեև այնուհանդերձ ֆեոդալական արտատնտեսաձևը, այսինքն ֆոեդալիզմի կարևորագույն բաղադրիչը, Հայաստանում սկիզբ առավ ամեն դեպքում 3-4դարերից...
Իսկ այն, որ ֆեոդալիզմը իր վճռական դերն ունեցավ Մեծ Հայքի թագավորության անկման գործում` փաստ է: Օրինակ, Աղձնիքի բդեշխ Բակուրը, Մեհրուծան ԱՐժրունին, Վահան Մամիկոնյանը, ինչպես նաև վերջին արքային ճնշող ֆեոդալները դրա դասական օրինակներն էին - այսինքն սրանք այնքան էին ուժեղացել, որ ոտք էին մեկնում արքայի հետ - իսկ դա պետության վերջի սկիզբն է...
Այդ թվում և :( Ի դեպ, Մեծ Հայքի թագավորությունում և Անիի թագավորությունում ֆեոդալիզմը տարբեր բնույթ ուներ: Առաջինում այն դեռ վաղ ֆեոդալական էր, իսկ երկրորդում` զարգացած:
3-4-րդ դարից միայն սկիզբ առավ ու հենց 4-րդ դարում էլ տրոհե՞ց Հայաստանը: Արքայի հետ ոտք էին մեկնում, որովհետև արքան սոցիալական հենարան չուներ. ու այդ ժամանակ ոչ Վահան Մամիկոնյանը՝ իր Տարոն գավառով, ոչ էլ մյուսները՝ իրենց տիրույթներով, չէին ցանկանում անկախ թագավորներ հռչակվել. այլ ընդամենը Մերուժանին հռչակել հայոց թագավոր, իսկ Վահանին՝ սպարապետ: Ես այստեղ ֆեոդալական փոշիացման հետք չեմ տեսնում:
Ճիշտն ասած ես այդ "թիկունք"-ի գաղափարին այնքան էլ կողմնակից չեմ: Ինքդ գիտես, որ երբ Մեծ Հայքը դարձավ քրիստոնյա` Հռոմում դեռևս հալածում էին քրիստոնյաներին, այնպես որ հենց միայն այս պատճառով այդ գաղափարը այնքան էլ ճիշտ չէ...
Բայց մեր քննարկվող ժամանակաշրջանում Հռոմում չէին հալածվում քրիստոնյաները: Բացի այդ, երբ շահերն են սկուտեղին, մատուցողները չեն մտածում՝ հաճախորդը ինձ գույնի շրջազգեստով է:
Եթե նկատեցիր` ես ֆրանկների մասին չխոսեցի: Իսկ վեստ և օստգոթերը ընդամենը ձուլվել են մի մեծ խառնարանում, որտեղից էլ առաջացել են իտալացիներն ու իսպանացիները: Ամեն դեպքում, համոզված եմ, որ քրիստոնեությունը, հենց ինքն իրեն, ինչպես նաև դրանով սկիզբ առած "մշակութային բում"-ով հսկայական դեր խաղաց ասիմիլյացիային դիմադրելու գործում...
Իսկ ես կասեմ, որ գոթերն են բաժանվել նախ՝ օստ և վեստգոթերի, հետո արդեն ձևավորվել են իտալացիներն ու իսպանացիները: Հայերը այնքան պահպանողական ժողովուրդ են՝ իրենց ընդգծված օտարամոլությամբ հանդերձ, որ ինչ էլ լիներ, չէինք ձուլվի: Մենք այնքան զարգացած քաղաքակրթություն ենք ունեցել, որ նույնիսկ Տրդատի ավերումից հետո էլ այդ ամենի սյուները մնացին մեր մեջ ու դեռ ապրում են:
3-4-րդ դարից միայն սկիզբ առավ ու հենց 4-րդ դարում էլ տրոհե՞ց Հայաստանը: Արքայի հետ ոտք էին մեկնում, որովհետև արքան սոցիալական հենարան չուներ. ու այդ ժամանակ ոչ Վահան Մամիկոնյանը՝ իր Տարոն գավառով, ոչ էլ մյուսները՝ իրենց տիրույթներով, չէին ցանկանում անկախ թագավորներ հռչակվել. այլ ընդամենը Մերուժանին հռչակել հայոց թագավոր, իսկ Վահանին՝ սպարապետ: Ես այստեղ ֆեոդալական փոշիացման հետք չեմ տեսնում:
Տարբերություն չկա` ում էին ուզում արքա դարձնել: Կարևորն այն է, որ կաին ուժեր, որոնք ոտք էին մեկնում արքայի հետ: Այո` հենց 4-րդ դարում այս գործընթացը արագացավ: Շատ հնարավոր է նույնիսկ, որ Տրդատն ինքն արդեն զգում էր այդ գործընթացը և քրիստոնեությամբ փորձում էր դրա սկիզբն առնել /միաստվածության գաղափար, հնազանդության գաղափար.../
Բայց մեր քննարկվող ժամանակաշրջանում Հռոմում չէին հալածվում քրիստոնյաները: Բացի այդ, երբ շահերն են սկուտեղին, մատուցողները չեն մտածում՝ հաճախորդը ինձ գույնի շրջազգեստով է:
301 թ-ին Հռոմում քրիստոնյաներին դեռևս հալածում էին...
Իսկ ես կասեմ, որ գոթերն են բաժանվել նախ՝ օստ և վեստգոթերի, հետո արդեն ձևավորվել են իտալացիներն ու իսպանացիները:
Չէի ասի: Այդ բաժանումը ավելի շուտ հետագայի գործ է: Իրենք, ժամանակակիցները, իրենց չեն կոչել օստգոթեր կամ վեստգոթեր...
Հայերը այնքան պահպանողական ժողովուրդ են՝ իրենց ընդգծված օտարամոլությամբ հանդերձ, որ ինչ էլ լիներ, չէինք ձուլվի: Մենք այնքան զարգացած քաղաքակրթություն ենք ունեցել, որ նույնիսկ Տրդատի ավերումից հետո էլ այդ ամենի սյուները մնացին մեր մեջ ու դեռ ապրում են:
Ստեղ արդեն անցանք "եթե"-ների բնագավառը... Դու սուբյեկտիվ գնահատականներ ես տալիս, ես էլ կարող եմ նման գնահատականներ տալ:
Մի խոսքով` քո կարծիքով քրիստոնեության ընդունումը սխալ էր?
Ambrosine
10.11.2009, 23:09
Տարբերություն չկա` ում էին ուզում արքա դարձնել: Կարևորն այն է, որ կաին ուժեր, որոնք ոտք էին մեկնում արքայի հետ: Այո` հենց 4-րդ դարում այս գործընթացը արագացավ: Շատ հնարավոր է նույնիսկ, որ Տրդատն ինքն արդեն զգում էր այդ գործընթացը և քրիստոնեությամբ փորձում էր դրա սկիզբն առնել /միաստվածության գաղափար, հնազանդության գաղափար.../
Ոտք մեկնող ուժերից մեկն էլ եկեղեցին էր... միասնություն, հնազանդություն...
301 թ-ին Հռոմում քրիստոնյաներին դեռևս հալածում էին...
Վահան Մամիկոնյանն ու Մերուժան Արծրունին 301-ին չէին:
Չէի ասի: Այդ բաժանումը ավելի շուտ հետագայի գործ է: Իրենք, ժամանակակիցները, իրենց չեն կոչել օստգոթեր կամ վեստգոթեր...
Բնականաբար... ինչպես որ իրենք իրենց չեն կոչել բարբարոսներ:
Ստեղ արդեն անցանք "եթե"-ների բնագավառը... Դու սուբյեկտիվ գնահատականներ ես տալիս, ես էլ կարող եմ նման գնահատականներ տալ:
Մի խոսքով` քո կարծիքով քրիստոնեության ընդունումը սխալ էր?
Բա ես իմ կարծիքն եմ գրում, ոչ թե ուրիշների:
301 թվին՝ այդ միջոցներով, սխալ էր: Պետք է Հռոմի պես վարվեին:
Ոտք մեկնող ուժերից մեկն էլ եկեղեցին էր... միասնություն, հնազանդություն...
Ըստ իս խնդիրն այն չէր, կար եկեղեցի, թե տաճար. խնդիրը վրա հասած ֆեոդալիզմի մեջ էր և ես վստահ եմ, չհայտնվեր եկեղեցին, նույնատիպ ֆեոդալական բնոյւթ պետք է ստանար տաճարը...
Վահան Մամիկոնյանն ու Մերուժան Արծրունին 301-ին չէին:
Հաաա, պարզա:) Դե դրանք հերթական դավաճաններն էին և իրենց արժանի պատիժը ստացան:B
Բա ես իմ կարծիքն եմ գրում, ոչ թե ուրիշների:
301 թվին՝ այդ միջոցներով, սխալ էր: Պետք է Հռոմի պես վարվեին:
Մեծա պես իհարկե ճիշտ ես: Ես ինքս էլ եմ սկզբունքորեն դեմ մշակութային արժեքների այդ ոչնչացմանը, որը եղավ 301-ին: Դա լրջագույն սխալ էր... բայց դե, եղավ:( Ու այդ սխալով հանդերձ Տրդատին ես չափազանց բարձր եմ գնահատում: Իհարկե, լավ կլիներ, որ կուլտուրոցիդ չանեին, բայց դե... գուցե ազգային առանձնահատկություն է /մաքսիմալիզմ/, իսկ գուցե և առաջինը լինելու հետ կապված անխուսափելի սխալ... Երևի թե տեսնելով մեր սխալը Հռոմում մեր պես չվարվեցին...
Միայն մեկ բան կ'ասեմ:Ինքներդ ձեզ երբեւէ հարց տուել էք, թէ ինչու է քրիստոնէութեան ընդունումը հայոց մէջ կոչուել «ԴԱՐՁ»:Դա մեզ համար նոր չէր, այդ գաղափարները Հայկական լեռնաշխարհում էին առաջացել:Բազմաթիւ ազգերի մօտ(որոնք բոլորն էլ Հայկական լեռնաշխարհից են գնացել) մինչեւ քրիստոնէութիւնը կային համանման հաւատալիքներ:Դարձեալ Փրկիչը ծնւում էր կոյսից, բուժում էր մարդկանց եւ դաւադրաբար խարւում 33 տարեկանում:Մտածէք ինչու պէտք է բաբելոնացին եւ հնդկական լեռնաշխարհում բնակուող մարդն ունենան նոյն հաւատալիքը, նախքան քրիստոնէութեան ի յայտ գալը:Ուրեմն այդ գաղափարները մի տեղից են սնւում:Իսկ այդ տեղը նրանց սկզբնական հայրենիքն է` Հայկական լեռնաշխարհը:
"Նոր կրոնում հայ-արիները` հանձինս իրենց երբեմնի խաչի, լուսապսակի, երկնքի արեգակնային որդու և այլ հնագույն տարրերի կրկին ճանաչեցին հարազատ սկզբունքները…",-այսպես է բնորոշում քրիստոնեության ընդունման կրոնաքաղաքական և հոգեբանական բովանդակությունը հայոց պատմության հնագույն ժամանակաշրջանի ուսումնասիրությանը նոր լիցք հաղորդած ու նրա վերաիմաստավորման գործում հսկայական ավանդ ներդրած Ալեքսանդր Վարպետյանը` տալով տեղի ունեցած փոփոխությունների սեղմ և միաժամանակ համընդգրկուն մի բնորոշում:
Բոլոր նրանց, ովքեր փորձում են հայոց դժբախտութեան ակն ու աղբիւրը տեսնել քրիստոնէութեան մէջ, կը պատասխանեմ Նժդեհի խօսքերով:
«Հայը պարտուել սկսեց այն ժամանակ, երբ մահից վախեցաւ»:
Մեր կորուստների մեջ քրիստոնեության ը մեղադրելը ըստ իս սխալ է, իսկ ինչ-որ տեղ - գուցե նաև անարդար, քանի որ դեռ հայտնի չէ՝ եթե չլիներ քրիստոնեությունը, մենք այսքան էլ կդիմանաինք, թե ոչ...
ranchpar
15.11.2009, 03:40
Իհարկե մեծագույն սխալներից մեկը քրիստոնեության ընդունումն է.....Բազմաթիվ մշակույթների ու քաղաքակրթությունների վոչնչացման հետևանք.....բազում արվեստների ու բազում վեհ կառույցների ոչնչացում...
Yeghoyan
15.11.2009, 12:20
Իհարկե մեծագույն սխալներից մեկը քրիստոնեության ընդունումն է.....Բազմաթիվ մշակույթների ու քաղաքակրթությունների ոչնչացման հետևանք.....բազում արվեստների ու բազում վեհ կառույցների ոչնչացում...
ի՞նչ մշակույթի կամ քաղաքակրթության մասին կարող է խոսք լինել, եթե ազգ չլիներ
Հետաքրքիր է, ranchpar, եթե 301-ը չլիներ, կարծում ես մենք մինչև հիմա կդավանեինք մեր նախնիների կրոնը?
Ասածս այն է, որ, այո, բոլորս էլ ընդունում ենք, որ 301-ի լրջագույն սխալը մեր մշակույթի ոչնչացումն էր, բայց պետք է նաև համաձայնել, որ քրիստոնեությունը օգնեց մեր ազգին չասիմիլացվել, ինչպես նաև նրա շնորհիվ վերջին 1700 տարում մեր ազգը հսկայական մշակութային վերելք ապրեց - եկեք դա էլ չմոռանանք...
Հետաքրքիր է, ranchpar, եթե 301-ը չլիներ, կարծում ես մենք մինչև հիմա կդավանեինք մեր նախնիների կրոնը?
Ասածս այն է, որ, այո, բոլորս էլ ընդունում ենք, որ 301-ի լրջագույն սխալը մեր մշակույթի ոչնչացումն էր, բայց պետք է նաև համաձայնել, որ քրիստոնեությունը օգնեց մեր ազգին չասիմիլացվել, ինչպես նաև նրա շնորհիվ վերջին 1700 տարում մեր ազգը հսկայական մշակութային վերելք ապրեց - եկեք դա էլ չմոռանանք...
Թույլ տուր ես նույնպես հարցիդ պատասխանեմ ու նաև հարց ուղղեմ:
«Հետաքրքիր է, ranchpar, եթե 301-ը չլիներ, կարծում ես մենք մինչև հիմա կդավանեինք մեր նախնիների կրոնը?»Իսկ ինչու՞ ոչ,եթե Քրիստոնեության նման ներսից զաստավիտ չանեին հաստատ թշնամին մեզ չէր կարա իրա կրոնը պարտադրեր:
Էտ մշակութային վերելքը 301 թ. ից առաջ էր,իսկ քո ասած վերելքը փրթիկներ են ու պետք չի մռանալ որ եկեղեցին շատ բաներ արգելել է,իսկ եթե կա արգելք ուրեմն վերելքի մասին խոսք լինել չի կարող:
Իսկ ինչու՞ ոչ,եթե Քրիստոնեության նման ներսից զաստավիտ չանեին հաստատ թշնամին մեզ չէր կարա իրա կրոնը պարտադրեր:
Խնդիրն այն է, հարգելի Gayl, որ ներկայումս և ոչ մի պետականություն ունեցող ազգ իր "սկզբնական" կրոնը չի դավանում: Այս ամենը չգիտեմ ինչու ինձ բերում է հետևության, որ ազգի պետական զարգացման փուլում գալիս է մի պահ, որ վեջինիս "սկզբնական" կրոնը դադարում է բավարարել ազգի փոփոխված պահանջմունքները...
Էտ մշակութային վերելքը 301 թ. ից առաջ էր,իսկ քո ասած վերելքը փրթիկներ են ու պետք չի մռանալ որ եկեղեցին շատ բաներ արգելել է,իսկ եթե կա արգելք ուրեմն վերելքի մասին խոսք լինել չի կարող:
Չէի ասի, որ այդքան էլ փրթիկներ են.. Էջմիածին, սբ. Հռիփսիմե, սբ. Կարապետ, Տաթևի վանք, Զվարթնոց, 1001 եկեղեցու Անի, Դավիթ Անհաղթ, Խորենացի, Նարեկացի, Շնորհալի, Շիրակացի, "Մատենադարան"...:B
Բոլոր նրանց, ովքեր փորձում են հայոց դժբախտութեան ակն ու աղբիւրը տեսնել քրիստոնէութեան մէջ, կը պատասխանեմ Նժդեհի խօսքերով:
«Հայը պարտուել սկսեց այն ժամանակ, երբ մահից վախեցաւ»:
Բա չի ասել որ թվականից սկսեցինք վախենալ:Ասենք 1914 թ ին ամբողջ ազգը դողում էր,իսկ ԲՏ Տեր-Տերները ասում էին աղոթեք ու աղոթեվ սաղին մոռթում էին,պատկերացրի՞ր հանգիստ աղոթելով նայում ես թե երբա քո հերթը գալիս որ վիզդ թռցնեն:
Խնդիրն այն է, հարգելի Gayl, որ ներկայումս և ոչ մի պետականություն ունեցող ազգ իր "սկզբնական" կրոնը չի դավանում: Այս ամենը չգիտեմ ինչու ինձ բերում է հետևության, որ ազգի պետական զարգացման փուլում գալիս է մի պահ, որ վեջինիս "սկզբնական" կրոնը դադարում է բավարարել ազգի փոփոխված պահանջմունքները...
Չէի ասի, որ այդքան էլ փրթիկներ են.. Էջմիածին, սբ. Հռիփսիմե, սբ. Կարապետ, Տաթևի վանք, Զվարթնոց, 1001 եկեղեցու Անի, Դավիթ Անհաղթ, Խորենացի, Նարեկացի, Շնորհալի, Շիրակացի, "Մատենադարան"...:B
Բայց եթե չեմ սխալվում Պարսիկերը մնացին իրանց կրոնին,հնարավորա փոփոխոթյուններ են կատարել,որը տենց էլ պետք է լիներ,բայց մնացին հնին կամ կարա՞ս ասես էտ Բուդիզմ կոչվածը քանի տարեկանա:
Հա ճարտարապետները վատը չեն,բայց էլի եմ ասում համեմատելու չի,ինչ որ շատ եք գովում,բայց իմ համար սովորական կառույցներ են,ոչ մի շլացնող շքեղություն կամ մտքի թռիչք էլի եմ ասում,վատը չի բայց ես իմ ինչ էլ չի:
Բա չի ասել որ թվականից սկսեցինք վախենալ:Ասենք 1914 թ ին ամբողջ ազգը դողում էր,իսկ ԲՏ Տեր-Տերները ասում էին աղոթեք ու աղոթեվ սաղին մոռթում էին,պատկերացրի՞ր հանգիստ աղոթելով նայում ես թե երբա քո հերթը գալիս որ վիզդ թռցնեն:
Մեր եկեղեցակաները, ֆիդայիները և շատ շատեր աղոթքով ելել են պատերազմի:
Մեր եկեղեցակաները, ֆիդայիները և շատ շատեր աղոթքով ելել են պատերազմի:
Արծիվ ջան,ասեմ որ շատ խելացի որոշում կայացրիր գրածդ փոխելով,որովհետև սխալ ես մտածում,եթե ամբողջ ազգը էտ ժամանակ կռիվ տար,հաստատ երկու միլիոն հայ չեր մեռնի,իսկ քո ասած ֆիդայինները իմ ասածների հետ կապ չունեն,որովհետև ասենք Նժդեհը Ցեղահավատ էր,ինքը իրա ցեղի արյունն էր պաշտում,բայց մենք ուրիշ բանից ենք խոսում,ես չեմ ասոմ որ Քրիստոնեությունը վատ կրոնա,այլ ազդեցության,որ եկեղեցականները փորձել են ժողովրդին քամել,իսկ դրա համար ինչ ասես չեն խաբել,իրանք վախ են մտցրել ժողովրդի մեջ,ի դեպ գյուղացին պարտադիր կերպով եկեղեցուն հարկ էր վճարում:
Արծիվ ջան,ասեմ որ շատ խելացի որոշում կայացրիր գրածդ փոխելով,որովհետև սխալ ես մտածում,եթե ամբողջ ազգը էտ ժամանակ կռիվ տար,հաստատ երկու միլիոն հայ չեր մեռնի,իսկ քո ասած ֆիդայինները իմ ասածների հետ կապ չունեն,որովհետև ասենք Նժդեհը Ցեղահավատ էր,ինքը իրա ցեղի արյունն էր պաշտում,բայց մենք ուրիշ բանից ենք խոսում,ես չեմ ասոմ որ Քրիստոնեությունը վատ կրոնա,այլ ազդեցության,որ եկեղեցականները փորձել են ժողովրդին քամել,իսկ դրա համար ինչ ասես չեն խաբել,իրանք վախ են մտցրել ժողովրդի մեջ,ի դեպ գյուղացին պարտադիր կերպով եկեղեցուն հարկ էր վճարում:
Գայլ ջան դու ճիշտ ես եթե բոլորը միասին կռիվ տային պատմությունը ուրիշ ընթացք կունենար և ասեմ քեզ որ եկեղեցակաների միջև էլ են տարբերություններ լինում և շատ շատերը ցավոք սրտի մտածում են իրենց գրպանի պարունակության մասին բայց դե ամեն մարդ մի ձև է: Հա հետո ասեմ քեզ որ քո գրած առաջին նախադասությունը շատ սրամիտ էր ու ես ողջունում եմ քեզ բայց հանկարծ չմտածես թե ես դա արեցի ինչ որ նպատակներով ինչի մասին դու ես մտածում երևի թե ;) պարզապես ես իրոք զգացի որ իմ այդ ոճի պատասխանը հարգալից ձևով չէր քանի որ մենք պարտավոր ենք հարգել միմյանց :);)
Գայլ ջան դու ճիշտ ես եթե բոլորը միասին կռիվ տային պատմությունը ուրիշ ընթացք կունենար և ասեմ քեզ որ եկեղեցակաների միջև էլ են տարբերություններ լինում և շատ շատերը ցավոք սրտի մտածում են իրենց գրպանի պարունակության մասին բայց դե ամեն մարդ մի ձև է: Հա հետո ասեմ քեզ որ քո գրած առաջին նախադասությունը շատ սրամիտ էր ու ես ողջունում եմ քեզ բայց հանկարծ չմտածես թե ես դա արեցի ինչ որ նպատակներով ինչի մասին դու ես մտածում երևի թե ;) պարզապես ես իրոք զգացի որ իմ այդ ոճի պատասխանը հարգալից ձևով չէր քանի որ մենք պարտավոր ենք հարգել միմյանց :);)
Ոչ մի վատ բան չեմ մտածում,միայն ողջունել կարելի է,մեկ էլ մի բան էն որ ասում ես ֆիդայինները աղոթելով են կռվում,ճիշտ ես ասում,բայց նրանք Ցեղահավատ են:
Բայց եթե չեմ սխալվում Պարսիկերը մնացին իրանց կրոնին,հնարավորա փոփոխոթյուններ են կատարել,որը տենց էլ պետք է լիներ,բայց մնացին հնին
Նրանք էլ չմնացին; 7-րդ դարի կեսերին պարսիկները դարձան մահմեդական...
կամ կարա՞ս ասես էտ Բուդիզմ կոչվածը քանի տարեկանա:
Բուդդիզմը մաքուր տեսքով պահպանվել է Չինաստանում, բայց այնտեղ այն ևս փոփոխության ենթարկվեց Կանֆուցիականության կողմից, որի արդյունքում այն ինչ-որ տեղ դարձավ վերազգային կրոն...
Հա ճարտարապետները վատը չեն,բայց էլի եմ ասում համեմատելու չի,ինչ որ շատ եք գովում,բայց իմ համար սովորական կառույցներ են,ոչ մի շլացնող շքեղություն կամ մտքի թռիչք էլի եմ ասում,վատը չի բայց ես իմ ինչ էլ չի:
Ինչի հետ համեմատելու? Մենք մեր հին տաճարները գործնականում չենք ճանաչում ու բացի այդ ճիշտ էլ չի նման բաները համեմատել: Մի բան էլ ասեմ - ըստ իս ներկայումս մեր հասարակությունում տիրող դժգությունը, որը տարբեր պատճառներ ունի, մենք "գցում ենք" քրիստոնեության վրա... բայց հայտնի չէ, մեր հին կրոնը եթե լիներ, արդյոք ամեն ինչ այս կերպ չէր լինի?
Մի բան էլ ասեմ - ըստ իս ներկայումս մեր հասարակությունում տիրող դժգությունը, որը տարբեր պատճառներ ունի, մենք "գցում ենք" քրիստոնեության վրա... բայց հայտնի չէ, մեր հին կրոնը եթե լիներ, արդյոք ամեն ինչ այս կերպ չէր լինի?
Շատ ճիշտ ես Lion ճիշտ նույնը կլիներ եթե ոչ ավելի վատ: Չի կարելի մեղադրել այն ինչին մենք պարտական ենք ու ինչի շնորհիվ մենք չենք ձուլվել ու խառնվել այլ կրոներին:
Նրանք էլ չմնացին; 7-րդ դարի կեսերին պարսիկները դարձան մահմեդական...
Բուդդիզմը մաքուր տեսքով պահպանվել է Չինաստանում, բայց այնտեղ այն ևս փոփոխության ենթարկվեց Կանֆուցիականության կողմից, որի արդյունքում այն ինչ-որ տեղ դարձավ վերազգային կրոն...
Ինչի հետ համեմատելու? Մենք մեր հին տաճարները գործնականում չենք ճանաչում ու բացի այդ ճիշտ էլ չի նման բաները համեմատել: Մի բան էլ ասեմ - ըստ իս ներկայումս մեր հասարակությունում տիրող դժգությունը, որը տարբեր պատճառներ ունի, մենք "գցում ենք" քրիստոնեության վրա... բայց հայտնի չէ, մեր հին կրոնը եթե լիներ, արդյոք ամեն ինչ այս կերպ չէր լինի?
Փոփոխություն պետք է լիներ,ժամանակները փոխվում են և պետք է հարմարացնեն ժամանակի հետ:
Ես հին տաճարներ ետ չեմ էլ համեմատում,որովհետև մենակ Գառնու Տաճարն եմ տեսել,իսկ է մնացածը քանդեցին մեր «Սրբերը»:
Համոզված եմ,որ հնում գիտելիքների հսկայական պաշար ենք ունեցել,այ դրա հետ եմ համեմատում,իսկ քո նշած ճարտարապետությունը հնում էլ ա եղել ու դրանք համեմատի ոչ թե Տաճարների այլ Ամրոցների հետ,դրանով ամեն ինչ ասվում է,իսկ օրինակ ըստ Հերունու Քարահունջը դադարել է գործել 301 ից հետո,իսկ էտ Քարահունջ կոչվածը ամենահզոր բաննա մեր պատմության մեջ,կներես լավ չեմ հիշում Շիրակացին էր ասե՞լ,որ երկրագունդը կլոր է,բա կարողա գիտեք նստել մտածել էր ու գլխի էր ընկել:
Փոփոխություն պետք է լիներ,ժամանակները փոխվում են և պետք է հարմարացնեն ժամանակի հետ:
Ես հին տաճարներ ետ չեմ էլ համեմատում,որովհետև մենակ Գառնու Տաճարն եմ տեսել,իսկ է մնացածը քանդեցին մեր «Սրբերը»:
Համոզված եմ,որ հնում գիտելիքների հսկայական պաշար ենք ունեցել,այ դրա հետ եմ համեմատում,իսկ քո նշած ճարտարապետությունը հնում էլ ա եղել ու դրանք համեմատի ոչ թե Տաճարների այլ Ամրոցների հետ,դրանով ամեն ինչ ասվում է,իսկ օրինակ ըստ Հերունու Քարահունջը դադարել է գործել 301 ից հետո,իսկ էտ Քարահունջ կոչվածը ամենահզոր բաննա մեր պատմության մեջ,կներես լավ չեմ հիշում Շիրակացին էր ասե՞լ,որ երկրագունդը կլոր է,բա կարողա գիտեք նստել մտածել էր ու գլխի էր ընկել:
Մի խոսքով - ունենք այն, ինչ ունենք: Ի դեպ, իդեալականացնել պետք չէ` հնում էլ ենք մոտավորապես նույն պրոբլեմներն ու բնավորության նույն գծերն ունեցել, ինչ հիմա: Բայց մի բան փաստ է` մշակութային կորուստների առումով 301 թ-ը կոպտագույն մի սխալ էր: գուցե և... անխուսափելի սխալ էր, քանի որ մենք առաջինն էինք, նման ռադիկալ միջոցներով պետք է արմատավորեինք նոր կրոնը, բայց, ցանկացած դեպքում - մեր ազգը հսկայական մշակութային կորուստ կրեց: Սա փաստ է:
Այնուհանդերձ պետք չէ այդ հողի վրա ժխտել վերջին 1708 տարում ձեռք բերված մշակութային առաջընթացը - սա էլ ճիշտ չէ...
Մի բան էլ ասեմ - ըստ իս ներկայումս մեր հասարակությունում տիրող դժգությունը, որը տարբեր պատճառներ ունի, մենք "գցում ենք" քրիստոնեության վրա... բայց հայտնի չէ, մեր հին կրոնը եթե լիներ, արդյոք ամեն ինչ այս կերպ չէր լինի?
Քո կարծիքով ավելի վատ կլինե՞ր,եթե այո ուրեմն բացատրիր թե ինչու:
Մի խոսքով - ունենք այն, ինչ ունենք: Ի դեպ, իդեալականացնել պետք չէ` հնում էլ ենք մոտավորապես նույն պրոբլեմներն ու բնավորության նույն գծերն ունեցել, ինչ հիմա: Բայց մի բան փաստ է` մշակութային կորուստների առումով 301 թ-ը կոպտագույն մի սխալ էր: գուցե և... անխուսափելի սխալ էր, քանի որ մենք առաջինն էինք, նման ռադիկալ միջոցներով պետք է արմատավորեինք նոր կրոնը, բայց, ցանկացած դեպքում - մեր ազգը հսկայական մշակութային կորուստ կրեց: Սա փաստ է:
Այնուհանդերձ պետք չէ այդ հողի վրա ժխտել վերջին 1708 տարում ձեռք բերված մշակութային առաջընթացը - սա էլ ճիշտ չէ...
«ունենք այն, ինչ ունենք» համաձայն եմ ու պետք է պահպանել,այսօր կան հեթանոսներ ես դրանց չեմ ընդունում,որովհետև ուզում են կրոնափոխ անեն ազգը,ճիշտ է իմ համար միևնունն է Քրիստոսը կլինի թե Վահագնը բայց այս պարագայում կարևորը ոչ թե կրոնափոխությունն է այլ ճիշտ դաստիարակությունը և առաջին քայլը աղանդների վերացումը կլինի:
Այդ Տարիներին մեր մշակույթը ոչ թե առաջ է գնացել,այլ փորձել է պահպանել եղածը,որը շատ մեծ բան է,իհարկե չնչին առաջընթացներ եղել են:
Ասածս այն է, որ, այո, բոլորս էլ ընդունում ենք, որ 301-ի լրջագույն սխալը մեր մշակույթի ոչնչացումն էր, բայց պետք է նաև համաձայնել, որ քրիստոնեությունը օգնեց մեր ազգին չասիմիլացվել, ինչպես նաև նրա շնորհիվ վերջին 1700 տարում մեր ազգը հսկայական մշակութային վերելք ապրեց - եկեք դա էլ չմոռանանք...
Լիոն կարելի էր ընդունել, բայց ոչ էդպիսի վայրենի ձևերով:
Հռոմի օրինակը ունենք, միևնույնն է քրիստոնյա դարձան, բայց մինչ օրս պահպանվում են մինչ այդ եղած հրաշալի շինություններն ու կոթողները, ու Հռոմը ամբողջ աշխարհին հայտնի է հենց մինչ քրիստոնությունը ստեղծած շինություններով ու մշակույթով, այլ ոչ հետո:
Քո կարծիքով ավելի վատ կլինե՞ր,եթե այո ուրեմն բացատրիր թե ինչու:
Չեմ կարող միանշանակ ասել - դժվար է մի "եթե"-ի պահով 1708 տարվա պատմություն հետհայաց փոխել ու ենթադրել, թե այն ինչպիսին կլիներ: Ուղղակի մի բան կարելի է ասել, որ քրիստոնեությունը ավելի էր/է համապատասխանում իր ժամանակի ոգուն, քան հեթհանոսությունը: Այսիքն քրիստոնեությունը իր մեջ ավելի շատ պետքական ուժ է պարունակել մեր ազգի համար հեթհանոսության հետ վեճը սկսելու պահին և հետևաբար, կարելի է ենթադրել, քրիստոնեությունը, կոպիտ ասած, ավելի պետքական է եղել...
«ունենք այն, ինչ ունենք» համաձայն եմ ու պետք է պահպանել,այսօր կան հեթանոսներ ես դրանց չեմ ընդունում,որովհետև ուզում են կրոնափոխ անեն ազգը,ճիշտ է իմ համար միևնունն է Քրիստոսը կլինի թե Վահագնը բայց այս պարագայում կարևորը ոչ թե կրոնափոխությունն է այլ ճիշտ դաստիարակությունը և առաջին քայլը աղանդների վերացումը կլինի:
Այդ Տարիներին մեր մշակույթը ոչ թե առաջ է գնացել,այլ փորձել է պահպանել եղածը,որը շատ մեծ բան է,իհարկե չնչին առաջընթացներ եղել են:
Իհարկե: Եվ ըստ իս ներկայիս հեթհանոսների սկզբունքային սխալը հենցդրանում է. նրանք ուզում են ջնջել քրիստոնեությունը, այսինքն անել նույն այն սխալը, որը արվեց 301-ին և որից հիմա այդքան բողոքում են:
Լիոն կարելի էր ընդունել, բայց ոչ էդպիսի վայրենի ձևերեվ:
Հռոմի օրինակը ունենք, միևնույն է քրիստոնյա դարձան, բայց մինչ օրս պահպանվում են մինչ այդ եղած հրաշալի շինություններն ու կոթողները ու Հռոմը ամբողջ աշխարհին հայտնի է հենց մինչ քրիստոնությունը ստեղծած շինություններով, այլ ոչ հետո:
Համաձայն եմ, արդեն ասացի, որ դա լուրջ սխալ էր: Բայց դե երևի առաջինը լինելու հետ կապված, դա անխուսափելի սխալ էր. պետք էին հենց նման միջոցներ, որ ժողովուրդը դավանափոխ լիներ: Դե իսկ Հռոմը - սա երևի տեսավ, թե մենք ինչ սխալ արեցինք և այնքան խելք ունեցավ, որ չկրկնեց այն ու չոչնաչացրեց իր մշակույթը...
Ի դեպ - նույն սխալը թույլ տվեցին նաև պարսիկները` իսլամն ընդունելուց հետո տառացիորեն ջնջելով իրենց զրահադաշտական մշակույթը...:think
Ambrosine
15.11.2009, 14:50
Հետաքրքիր է, երբևէ նոր միտք այս թեմայում կտեսնե՞նք, թե ամեն անգամ մեկը կգրի՝ սխալ էր, մյուսը կշտապի գրել, թե՝ մենք փրկվեցինք ձուլումից: Մեկը կգրի՝ կորցրինք մեր մշակույթը, մյուսը կգրի՝ եկեք չթերագնահատենք մեր 1708 տարվա մշակութային վերելքը:o
Էլի եմ ասել, կրկնում եմ՝ քաղաքակրթությունները զարգանում են քաղաքական անկախության պայմաններում: Մենք արարել ենք, ստեղծագործել...., երբ պետականություն ենք ունեցել: Մնացած ժամանակներում զբաղված ենք եղել էմիրների ու փաշաների համար դղյակներ կառուցելով... մենակ չասեք, թե դա էլ մեր մշակութային վերելքն է: Երգերը եղել են թաղումի տրամադրության, կարոտի, պարտության... չի եղել հաղթական ոգին, չի եղել հաղթական նպատակը: <<Աղոթեք, Աստված ձեզ կփրկի...>> - սա՞ է մեր գաղափարախոսությունը, մշակույթը: Հազվադեպ հոգևորականներ են եղել, որ իրապես հասկացել են, թե ինչ է պետք այս ազգին, և փորձել են ոչ թե ազգայինը հարմարեցնել կրոնին, այլ՝ կրոնը ազգայինին: Այ հենց նրանք էլ հաջողության են հասել, ինչի համար մեր եկեղեցին այսօր էլ կա և ազգապահպան համբավ ունի:
Հետաքրքիր է, երբևէ նոր միտք այս թեմայում կտեսնե՞նք, թե ամեն անգամ մեկը կգրի՝ սխալ էր, մյուսը կշտապի գրել, թե՝ մենք փրկվեցինք ձուլումից: Մեկը կգրի՝ կորցրինք մեր մշակույթը, մյուսը կգրի՝ եկեք չթերագնահատենք մեր 1708 տարվա մշակութային վերելքը:o
Գուցե իրոք, որ արդեն արժե փակել այս թեման...
Մնացած ժամանակներում զբաղված ենք եղել էմիրների ու փաշաների համար դղյակներ կառուցելով... մենակ չասեք, թե դա էլ մեր մշակութային վերելքն է:
Էդ, լավագույն դեպքում, տևել է մոտ 400 տարի...
Երգերը եղել են թաղումի տրամադրության, կարոտի, պարտության... չի եղել հաղթական ոգին, չի եղել հաղթական նպատակը: <<Աղոթեք, Աստված ձեզ կփրկի...>> - սա՞ է մեր գաղափարախոսությունը, մշակույթը:
Հետաքրքիր է, երբ Օսմանյան սուլթանությունը 16-17 դարերում մարտադաշտ էր հանում կեսմիլիոնանոց բանակներ և նույնսիկ Սեֆյանների շահության պես պետությունը հազիվ էր նրան դիմադրում, իսկ ողջ Եվրոպան դողում էր... ինչ կառաջаրկեիր Հայ ժողովրդի համար բացառությամբ նրա, ինչ արդեն եղել է...
Ambrosine
15.11.2009, 15:37
Էդ, լավագույն դեպքում, տևել է մոտ 400 տարի...
Ուրիշների համար աշխատելը՞:o... մենակ բուն Հայաստանը 1045-ից 1918 թիվը չի ունեցել պետականություն: Կիլիկիան էլ եթե հաշվենք, թող լինի 5 դարից ավել:
Հետաքրքիր է, երբ Օսմանյան սուլթանությունը 16-17 դարերում մարտադաշտ էր հանում կեսմիլիոնանոց բանակներ և նույնսիկ Սեֆյանների շահության պես պետությունը հազիվ էր նրան դիմադրում, իսկ ողջ Եվրոպան դողում էր... ինչ կառաջаրկեիր Հայ ժողովրդի համար բացառությամբ նրա, ինչ արդեն եղել է...
Իսկ մինչև 16-17 դարերը՞: Օսմանյան կայսրությունը հենց երկնքից իջավ չէ՞՝ իր կեսմիլիոնանոց բանակներով:
Ուրիշների համար աշխատելը՞:o... մենակ բուն Հայաստանը 1045-ից 1918 թիվը չի ունեցել պետականություն: Կիլիկիան էլ եթե հաշվենք, թող լինի 5 դարից ավել:
Սկսենք նրանից, որ անձամբ ինձ համար "բուն Հայաստան" հասկացության մեջ մտնում է նաև Կիլիկիան, որը նույնքան "բուն Հայաստան" է, ինչքան ասենք Սյունիքը կամ Տայքը: Բացի այդ - համաձայնիր, որ նույնիսկ քո ասած ժամանակահատվածում ողջ Հայաստանի տարածքում հայերը մեծապես կառուցում էին հենց իրենց համար, այլ ոչ թե օտարի: Իհարկե, Հայաստանից դուրս հայերը շատ են կառուցել, հատկապես թուրքերի համար ու հատկապես Կ-պոլսում, բայց դա հո չի նշանակում, որ բուն Հայաստանում հայերը չեն կառուցել:) Ընդ որում ես պատահական չասացի 400 տարի - նկատի ունեի մոտավորապես 1400-1800 թվականները, էդ էլ մեծ վերապահումներով, քանի որ այդ ժամանակներում էլ է Հայաստանում մշակութային կյանք ընթացել, տեղական արքաների, իշխանների, մելիքների, հոգևորականների ու տանուտերերի գլխավորությամբ...
Իսկ մինչև 16-17 դարերը՞: Օսմանյան կայսրությունը հենց երկնքից իջավ չէ՞՝ իր կեսմիլիոնանոց բանակներով:
Չէ, իհարկե ոչ: Բայց մինչև օսմանների հետ ընդհարվելը հայերն իրենց ուժեր սպառեցին, դիմադրելով մամլյուքներին, թաթարներին, թուրքմեններին և այլոց: Դե իսկ օսմաններն էլ վրա հասան այն ժամանակ, երբ բոլոր հիմնական ուժերը, այդ թվում նաև հայերը, հիմնովին թուլացել էին: Սրան պետք է ավելացնել նաև դեմոգրաֆիկ գործոնը - երբ մոնղոլական արշավանքներիպատճառով ու հետևանքով միջին ասիայից տարաբնույթ մահմեդական ցեղեր հաստատվեցին Փոքր Ասիայում: Հենց սրանց էլ մի պետության մեջ կազմակերպեց Օսմանյան սուլթանությունը, դրան միացրեց եվրոպական ռազմական տեխնիկայի նվաճումները և ստացավ հսկայական մի ուժ...
Հետաքրքիր է, երբևէ նոր միտք այս թեմայում կտեսնե՞նք, թե ամեն անգամ մեկը կգրի՝ սխալ էր, մյուսը կշտապի գրել, թե՝ մենք փրկվեցինք ձուլումից: Մեկը կգրի՝ կորցրինք մեր մշակույթը, մյուսը կգրի՝ եկեք չթերագնահատենք մեր 1708 տարվա մշակութային վերելքը:o
Էլի եմ ասել, կրկնում եմ՝ քաղաքակրթությունները զարգանում են քաղաքական անկախության պայմաններում: Մենք արարել ենք, ստեղծագործել...., երբ պետականություն ենք ունեցել: Մնացած ժամանակներում զբաղված ենք եղել էմիրների ու փաշաների համար դղյակներ կառուցելով... մենակ չասեք, թե դա էլ մեր մշակութային վերելքն է: Երգերը եղել են թաղումի տրամադրության, կարոտի, պարտության... չի եղել հաղթական ոգին, չի եղել հաղթական նպատակը: <<Աղոթեք, Աստված ձեզ կփրկի...>> - սա՞ է մեր գաղափարախոսությունը, մշակույթը: Հազվադեպ հոգևորականներ են եղել, որ իրապես հասկացել են, թե ինչ է պետք այս ազգին, և փորձել են ոչ թե ազգայինը հարմարեցնել կրոնին, այլ՝ կրոնը ազգայինին: Այ հենց նրանք էլ հաջողության են հասել, ինչի համար մեր եկեղեցին այսօր էլ կա և ազգապահպան համբավ ունի:
Դու էլ նոր բան չասացիր,միայն կրկնվեցիր,եթե նորն ես ուզում ինքդ առաջին քայլը կատարի:
«ազգապահպան համբավ ունի» էտ երբվանի՞ց:
Ambrosine
15.11.2009, 18:33
Սկսենք նրանից, որ անձամբ ինձ համար "բուն Հայաստան" հասկացության մեջ մտնում է նաև Կիլիկիան, որը նույնքան "բուն Հայաստան" է, ինչքան ասենք Սյունիքը կամ Տայքը: Բացի այդ - համաձայնիր, որ նույնիսկ քո ասած ժամանակահատվածում ողջ Հայաստանի տարածքում հայերը մեծապես կառուցում էին հենց իրենց համար, այլ ոչ թե օտարի: Իհարկե, Հայաստանից դուրս հայերը շատ են կառուցել, հատկապես թուրքերի համար ու հատկապես Կ-պոլսում, բայց դա հո չի նշանակում, որ բուն Հայաստանում հայերը չեն կառուցել:) Ընդ որում ես պատահական չասացի 400 տարի - նկատի ունեի մոտավորապես 1400-1800 թվականները, էդ էլ մեծ վերապահումներով, քանի որ այդ ժամանակներում էլ է Հայաստանում մշակութային կյանք ընթացել, տեղական արքաների, իշխանների, մելիքների, հոգևորականների ու տանուտերերի գլխավորությամբ...
Անձամբ քո համար կարող ա Չինաստանն էլ Հայաստան... հիմա մերն էլ Մեծ Հայքն էր, ոնց-որ հիմա ասենք՝ Կարինը Հայաստան է կամ Նախիջևանը Հայաստան է: Հայաստանը 29743 քառակուսի կմ տարածքն է: Դու մշակույթի պատմութունն էլ ես ուսումնասիրե՞լ... բավական է այն, որ գյուղատնտեսական գործիքները նախնադարյան շրջանի էին: Իսկ մինչև 1400 թվականը հայերը բուն Հայաստանում երևի քաղաքաշինությամբ են զբաղված եղել չէ՞: Կիլիկիան այլ էջ է... այ էնտեղ զարգացման բարձր մակարդակի հասան, երևի իրոք որ ծովը մեզ պետք էր:
Չէ, իհարկե ոչ: Բայց մինչև օսմանների հետ ընդհարվելը հայերն իրենց ուժեր սպառեցին, դիմադրելով մամլյուքներին, թաթարներին, թուրքմեններին և այլոց: Դե իսկ օսմաններն էլ վրա հասան այն ժամանակ, երբ բոլոր հիմնական ուժերը, այդ թվում նաև հայերը, հիմնովին թուլացել էին: Սրան պետք է ավելացնել նաև դեմոգրաֆիկ գործոնը - երբ մոնղոլական արշավանքներիպատճառով ու հետևանքով միջին ասիայից տարաբնույթ մահմեդական ցեղեր հաստատվեցին Փոքր Ասիայում: Հենց սրանց էլ մի պետության մեջ կազմակերպեց Օսմանյան սուլթանությունը, դրան միացրեց եվրոպական ռազմական տեխնիկայի նվաճումները և ստացավ հսկայական մի ուժ...
Իսկ հայերը ինչու՞ էին թուլացել: Այ էստեղ նոր ֆեոդալական փոշիացումն էր վրա հասել. ամեն մեկը իր տիրույթում թագավոր էր: Բագրատունիներն էլ սպառել էին իրենց: Եկեղեցու մասին խոսել էլ չեմ ուզում:
Դու էլ նոր բան չասացիր,միայն կրկնվեցիր,եթե նորն ես ուզում ինքդ առաջին քայլը կատարի:
«ազգապահպան համբավ ունի» էտ երբվանի՞ց:
Ես երևի թե միակն եմ այս թեմայում, որ էդ երկու ընդունված տարբերակներից տարբեր միտք է արտահայտել: Իմ տեսակետը կայանում է նրանում, որ չես կարող լրիվ առանձին լինել, պետք է գտնել ընդհանրություններ ու զարգացնել այդ հարաբերությունները: Որ գտնեմ գրառումներիս միջից էդ մասը, կդնեմ:
Անձամբ քո համար կարող ա Չինաստանն էլ Հայաստան...
Դե, եթե քեզ համար Կիլիկիան ու Չինաստանը նույն հարթությունների վրա են - ինչ ասեմ... :(
հիմա մերն էլ Մեծ Հայքն էր, ոնց-որ հիմա ասենք՝ Կարինը Հայաստան է կամ Նախիջևանը Հայաստան է:
Իսկ ասենք Փոքր Հայքը, կամ Հայոց Միջագետքը քեզ համար իՀայաստան չե՞ն:
Հայաստանը 29743 քառակուսի կմ տարածքն է:
Մի քիչ ավել - Արցախի Հանրապետությունը մոռացար;)
Դու մշակույթի պատմութունն էլ ես ուսումնասիրե՞լ... բավական է այն, որ գյուղատնտեսական գործիքները նախնադարյան շրջանի էին:
Այսինք՞ն:
Իսկ մինչև 1400 թվականը հայերը բուն Հայաստանում երևի քաղաքաշինությամբ են զբաղված եղել չէ՞:
Դե, քաղաքներն այդ ժամանակ արդեն անկում էին ապրում, բայց որ տաճարաշինություն կար՝ ինձ թվում է չես ժխտի...
Կիլիկիան այլ էջ է... այ էնտեղ զարգացման բարձր մակարդակի հասան, երևի իրոք որ ծովը մեզ պետք էր:
Կիլիկիան մեր պատմության մի մասն է - ոչ մի "այլ էջ":B
Իսկ հայերը ինչու՞ էին թուլացել: Այ էստեղ նոր ֆեոդալական փոշիացումն էր վրա հասել. ամեն մեկը իր տիրույթում թագավոր էր: Բագրատունիներն էլ սպառել էին իրենց: Եկեղեցու մասին խոսել էլ չեմ ուզում:
Ըհը - ես էլ եմ այդ ասում՝ ֆեոդալիզմն էր ամեն ինչի մեղավորը: Իսկ ֆեոդալիզմը վրա կհասներ, անկախ նրան, մնաինք մենք հեթհանոս, թե դառնաինք քրիստոնյա...
Ես երևի թե միակն եմ այս թեմայում, որ էդ երկու ընդունված տարբերակներից տարբեր միտք է արտահայտել: Իմ տեսակետը կայանում է նրանում, որ չես կարող լրիվ առանձին լինել, պետք է գտնել ընդհանրություններ ու զարգացնել այդ հարաբերությունները: Որ գտնեմ գրառումներիս միջից էդ մասը, կդնեմ:
Շատերն են այդ կարծքին,բայց այստեղ ուրիշ հարց է դրված «ի՞նչ կլիներ»,ամեն մեկը իր կարծիքն է արտահայտում ու քանի որ տարբերակները քիչ են հետևաբար պետք է կրկնվեն,եթե թեման սպառել է դա արդեն այլ հարց է և վերջապես այս հարցը հենց մշակույթին էլ ա վերաբերում:
Շատերն են այդ կարծքին,բայց այստեղ ուրիշ հարց է դրված «ի՞նչ կլիներ»,ամեն մեկը իր կարծիքն է արտահայտում ու քանի որ տարբերակները քիչ են հետևաբար պետք է կրկնվեն,եթե թեման սպառել է դա արդեն այլ հարց է և վերջապես այս հարցը հենց մշակույթին էլ ա վերաբերում:
Ի դեպ ասած - "եթե"-ներով պատմություն վերլուծելը մի քիչ սխալ բան է... ուղղակի երբեմն հաճելի է մտավարժանքի պես մի բան անել ու փորձել գուշակել, թե. "Ինչ կլիներ, եթե...";)
ranchpar
09.12.2009, 02:50
Խնդիրն այն է, հարգելի Gayl, որ ներկայումս և ոչ մի պետականություն ունեցող ազգ իր "սկզբնական" կրոնը չի դավանում: Այս ամենը չգիտեմ ինչու ինձ բերում է հետևության, որ ազգի պետական զարգացման փուլում գալիս է մի պահ, որ վեջինիս "սկզբնական" կրոնը դադարում է բավարարել ազգի փոփոխված պահանջմունքները...
Չէի ասի, որ այդքան էլ փրթիկներ են.. Էջմիածին, սբ. Հռիփսիմե, սբ. Կարապետ, Տաթևի վանք, Զվարթնոց, 1001 եկեղեցու Անի, Դավիթ Անհաղթ, Խորենացի, Նարեկացի, Շնորհալի, Շիրակացի, "Մատենադարան"...:B
Հարգելի Լիոն,այդ նշվացդ փառահեղ կառույցներիդ տակ հանչոմ են հանճարեղ ու բարձր ճարտարապետկան հրաշալիքներ՝ իրենց յուրօրինակ գաղտնիքներով...եթե հայերը մուսուլմանություն էլ ընդունեին,էլի հրաշալի մեհյաններ կկառուցեին,ավելի քան համոզված եմ..Իսկ եթե մենք Արևապաշտ մնաինք,ինչպես քրիստոնեությունը սրբագրելով լուսապսակ ճակատներիս մնացիք,էլի մեր գոյության կռվով հաղթանակած վեր կխոյանայինք....այլապես 301թվականից էլ շատ վաղ ձուլված կլինեինք....;)
Նաիրուհի
09.12.2009, 03:03
Հարգելի Լիոն,այդ նշվացդ փառահեղ կառույցներիդ տակ հանչոմ են հանճարեղ ու բարձր ճարտարապետկան հրաշալիքներ՝ իրենց յուրօրինակ գաղտնիքներով...եթե հայերը մուսուլմանություն էլ ընդունեին,էլի հրաշալի մեհյաններ կկառուցեին,ավելի քան համոզված եմ..Իսկ եթե մենք Արևապաշտ մնաինք,ինչպես քրիստոնեությունը սրբագրելով լուսապսակ ճակատներիս մնացիք,էլի մեր գոյության կռվով հաղթանակած վեր կխոյանայինք....այլապես 301թվականից էլ շատ վաղ ձուլված կլինեինք....;)
Ինչ խոսք, որ ցանկացած կրոնի դեպքում էլ մենք փառահեղ կոթողներ կարող էինք ստեղծել։
Եթե անկեղծ լինեմ, ես սխալ եմ համարում 301-ին քրիստոնեության ընդունումը, այն էլ նման բռնությունների միջոցով։ Բայց առավել ևս սխալ եմ համարում հիմա այդ հարցի շուրջ վիճելը, սխալ եմ համարում մեր երկրում գլուխ բարձրացրած, և իմ խորին համոզմամբ՝ «դրսի պապաների» գրպանից սնվող տարբեր աղանդները՝ դավանանքի ազատության մասին բարբաջանքներով ուղեկցված, ինչպես նաև տարբեր արիական, արևապաշտական, ցեղակրոն ու էդ տիպի հազար ու մի շարժումները, որոնց գաղափարական կողմը չէ, որ ինձ այս պահին հետաքրքրում է։
Ես միայն մի բան գիտեմ. անկախ նրանից, թե քրիստոնեությունն ու առաքելական եկեղեցին ինչքանով են «լավը», «ճիշտն» ու «մերը», մենք հիմա այն վիճակում ենք, որ պարզապես մեզ համախմբող է պետք, և դրա ամենամեծ հնարավորությունն այսօր Հայ առաքելական եկեղեցին ունի։
Իսկ այդ մնացած կոսմոպոլիտական «ազատության» դրսևորումներին անդրադառնալու ժամանակ հետո էլ կունենանք։ Ա´յն ժամանակ, երբ ճգնաժամից դուրս կգանք և հոգևոր արժեքների նման անկման շրջանում չենք լինի, ա´յն ժամանակ, երբ կհասնենք այնպիսի ներքին և գաղափարական հասունության, որ կրոնական հայացքներն իսկապես անզոր կլինեն ՀԱՅ տեսակի մեջ պառակտում և տարաձայնություններ մտցնելու...
ranchpar
09.12.2009, 03:31
Ինչ խոսք, որ ցանկացած կրոնի դեպքում էլ մենք փառահեղ կոթողներ կարող էինք ստեղծել։
Եթե անկեղծ լինեմ, ես սխալ եմ համարում 301-ին քրիստոնեության ընդունումը, այն էլ նման բռնությունների միջոցով։ Բայց առավել ևս սխալ եմ համարում հիմա այդ հարցի շուրջ վիճելը, սխալ եմ համարում մեր երկրում գլուխ բարձրացրած, և իմ խորին համոզմամբ՝ «դրսի պապաների» գրպանից սնվող տարբեր աղանդները՝ դավանանքի ազատության մասին բարբաջանքներով ուղեկցված, ինչպես նաև տարբեր արիական, արևապաշտական, ցեղակրոն ու էդ տիպի հազար ու մի շարժումները, որոնց գաղափարական կողմը չէ, որ ինձ այս պահին հետաքրքրում է։
Ես միայն մի բան գիտեմ. անկախ նրանից, թե քրիստոնեությունն ու առաքելական եկեղեցին ինչքանով են «լավը», «ճիշտն» ու «մերը», մենք հիմա այն վիճակում ենք, որ պարզապես մեզ համախմբող է պետք, և դրա ամենամեծ հնարավորությունն այսօր Հայ առաքելական եկեղեցին ունի։
Իսկ այդ մնացած կոսմոպոլիտական «ազատության» դրսևորումներին անդրադառնալու ժամանակ հետո էլ կունենանք։ Ա´յն ժամանակ, երբ ճգնաժամից դուրս կգանք և հոգևոր արժեքների նման անկման շրջանում չենք լինի, ա´յն ժամանակ, երբ կհասնենք այնպիսի ներքին և գաղափարական հասունության, որ կրոնական հայացքներն իսկապես անզոր կլինեն ՀԱՅ տեսակի մեջ պառակտում և տարաձայնություններ մտցնելու...
Երբ ուզում ես կառուցել մեծ շենք՝ նախ հիմքդ ճշմարիտ ու պինդ կառուցիր...
Հարգելի Լիոն,այդ նշվացդ փառահեղ կառույցներիդ տակ հանչոմ են հանճարեղ ու բարձր ճարտարապետկան հրաշալիքներ՝ իրենց յուրօրինակ գաղտնիքներով...եթե հայերը մուսուլմանություն էլ ընդունեին,էլի հրաշալի մեհյաններ կկառուցեին,ավելի քան համոզված եմ..Իսկ եթե մենք Արևապաշտ մնաինք,ինչպես քրիստոնեությունը սրբագրելով լուսապսակ ճակատներիս մնացիք,էլի մեր գոյության կռվով հաղթանակած վեր կխոյանայինք....այլապես 301թվականից էլ շատ վաղ ձուլված կլինեինք....;)
Ես վստահ եմ, այնքանով իհարկե, ինչքանով կարելի է վստահ լինել նման հարցերում, որ եթե մենք իսլամն ընդունեինք - հիմա ուղղակի չէինք լինի; Մենք ձուլված կլինեինք միջին և ուշ միջնադարում մեր Հայրենիքը ողողած տարաբնույթ իսլամական մասսաների մեջ... և վերջ:
ranchpar
09.12.2009, 15:48
Ես վստահ եմ, այնքանով իհարկե, ինչքանով կարելի է վստահ լինել նման հարցերում, որ եթե մենք իսլամն ընդունեինք - հիմա ուղղակի չէինք լինի; Մենք ձուլված կլինեինք միջին և ուշ միջնադարում մեր Հայրենիքը ողողած տարաբնույթ իսլամական մասսաների մեջ... և վերջ:
մենք մուսուլմանություն չեինք էլ ընդունի.....
Խոսքս վերաբերում է եկեղեցիներին,եթե մուսուլման էլ լինեին ելի հրաշալի մեհյաններ կկառուցեինք(այսինքն ընենց չի,որ քրիստոնեությունը խթանիչ եղեվ հրաշալի կառույցներ կառուցել )
Այսինքն հայը միշտ էլ արարող ու ստեղծող է...ի տարբերություն ուրիշ շատ ազգերի...
Չեմ հասկանում մինչև քրիստոնեությունը հայ չեինք՞՞՞՞
Միթէ քրիստոնեությունից առաջ բազմաթիվ պօրձ չի եղել մեզ ձուլելու ուրիշներին՞՞՞
Ըստ իս խնդիրն այն է, որ քրիստոնեության շնորհիվ մենք հայ մնացինք - այսքան բան; Իսլամն ընդունեինք, հիմա ձուլված կլինեինք...
Բայ չէ, որ պատմությունոը եթե-ներ չի սիրում:
Yeghoyan
09.12.2009, 17:29
Չեմ հասկանում մինչև քրիստոնեությունը հայ չեինք՞՞՞՞
հայ էինք, բայց ուրիշի ձեռքի տակ, խոսում ու գրում էին ոչ հայերեն, չունեին կրոն որը կստիպեր հայ մնալ
Միթէ քրիստոնեությունից առաջ բազմաթիվ պօրձ չի եղել մեզ ձուլելու ուրիշներին՞՞՞
եղել է ու բազմաթիվ անգամներ, բայց քրիստոնեության ընդունումից հետո որոշ չափով այդպիսի փորձերը կրճատվել են ու մի բան էլ ավել օգնել է պայքարել, չոչնչանալ որպես ազգ:
Ու ընդհանրապես ինչի՞ ենք փորփրում պատմությունը, ինչի՞ ենք մտածում, եթե չլիներ այս կլիներ այն, չկա նման բան, պատմությունը փոխել չենք կարող, ոչ էլ կանխատեսել է պետք, թե ինչ կլիներ, եթե սա չանեին ու այն անեին: Մարդիկ ժամանակին գտել են, որ փրկությունը դրա մեջ է, այդպես են արել: Հիմա էլ մենք ենք շատ քայլեր անում, որ հետագա սերունդների մտածելով սխալ է լինելու, բայց հիմա մենք մտածում ենք որ դա է ճիշտը:
ranchpar
10.12.2009, 13:54
Ըստ իս խնդիրն այն է, որ քրիստոնեության շնորհիվ մենք հայ մնացինք - այսքան բան; Իսլամն ընդունեինք, հիմա ձուլված կլինեինք...
Եթե արևապաշտ լինեինք,կամ հեթանոս...էլի չէինք ձուլվի....Այսինքն եթե քրիստոնեություն կրոնը չլիներ,մենք կձուլվեինք՞՞՞
Այսինքն ոմ քրիստոնեություն եկավ ու հազարավոր տարիներ անարգ թշնամու դեմ պաըքար մղաղ հայ ազգին պահեց ձուլվելուց(ոչնչանալուց)......:D:hands;)հետաքրքիր ա:)
ranchpar
10.12.2009, 14:06
հայ էինք, բայց ուրիշի ձեռքի տակ, խոսում ու գրում էին ոչ հայերեն, չունեին կրոն որը կստիպեր հայ մնալ
խի հիմա ուրիշի ձերքի տակ չենք՞՞՞արդյոք ինքներս ենք որքշում մեր պետության ճանապարհը՞՞
նորից եմ ասում մեր պատմությունը սխալ գրված պատմություն է...
եղել է ու բազմաթիվ անգամներ, բայց քրիստոնեության ընդունումից հետո որոշ չափով այդպիսի փորձերը կրճատվել են ու մի բան էլ ավել օգնել է պայքարել, չոչնչանալ որպես ազգ:
Կրճատվել են՞՞՞՞՞՞՞՞...Ողբամ ու ողբում եմ քեզ համար հայոց իմ ազգ....ես քեզ համար պատրաստ եմ ամեն քայլի...
Այո կրճատվել են ու ոչ միայն հարձակումները,այլ նաև մարդաքանակը....
Հիշիր ցեղասպանությունն ու շաաաաատ այլ ջարդեր ու պատերազմներ...
հենա ոչնչանում ենք էլի ինչ վրազ եք...՞՞՞՞՞՞
Ու ընդհանրապես ինչի՞ ենք փորփրում պատմությունը, ինչի՞ ենք մտածում, եթե չլիներ այս կլիներ այն, չկա նման բան, պատմությունը փոխել չենք կարող, ոչ էլ կանխատեսել է պետք, թե ինչ կլիներ, եթե սա չանեին ու այն անեին:
Պատմության փորփրելը ապագայի համար գործելն է....և ոչ միայն այդ,այլև շաաաատ ու շատ վեհ արժեքների համար...
Մարդիկ ժամանակին գտել են, որ փրկությունը դրա մեջ է, այդպես են արել: Հիմա էլ մենք ենք շատ քայլեր անում, որ հետագա սերունդների մտածելով սխալ է լինելու, բայց հիմա մենք մտածում ենք որ դա է ճիշտը:
էհհհհհհհհ ....հիմա մենք դեպի ոչնչացում ենք քայլում ու պիտի դառնանք մեր իրականին որ չոչնչանանք....
Եթե արևապաշտ լինեինք,կամ հեթանոս...էլի չէինք ձուլվի....Այսինքն եթե քրիստոնեություն կրոնը չլիներ,մենք կձուլվեինք՞՞՞
Այսինքն ոմ քրիստոնեություն եկավ ու հազարավոր տարիներ անարգ թշնամու դեմ պաըքար մղաղ հայ ազգին պահեց ձուլվելուց(ոչնչանալուց)......:D:hands;)հետաքրքիր ա:)
Շատ հնարավոր է, որ ձուլվեինք...
Շատ հնարավոր է, որ ձուլվեինք...
Իսկ եթե չձուլվեի՞նք:Ոչ ոք չի կարող ասել ինչ կլիներ,միայն ենթադրություններ և վերջ ու իմաստ չունի քննարկել ու նորից եմ ասում այս թեման իրեն սպառել է:
Yeghoyan
10.12.2009, 23:28
խի հիմա ուրիշի ձերքի տակ չենք՞՞՞
ոչ, ուրիշի ձեռքի տակ չենք, ես ինձ այդպիսին չեմ տեսնում
Այո կրճատվել են ու ոչ միայն հարձակումները,այլ նաև մարդաքանակը....
մարդաքանակի կրճատումը նաև այլ պատճառներ ունի, ինչի՞ եք ամեն ինչ կապում կրոնի հետ
Պատմության փորփրելը ապագայի համար գործելն է....և ոչ միայն այդ,այլև շաաաատ ու շատ վեհ արժեքների համար...
ես դեմ չեմ փորփրելուն, եթե այն կատարվում է ձեր ասած նպատակների համար, բայց այս թեմայում նման նպատակ չկա, խոսում ենք մենակ եթե-ներով, անցյալում եթե չկա, կա այն ինչ եղել է, ու դրանցից ելնելով պիտի ապագայի մասին մտածենք
այս թեման իրեն սպառել է:
Ինձ էլ ա տենց թվում:
Փակե՞նք:
Ինձ էլ ա տենց թվում:
Փակե՞նք:
Փակեք:
Մոդերատորական: Թեման սպառված լինելու մասին տեղեկացումների, ինչպես նաև քննարկումների մասնակիցների և բաժնի մոդերատորի որոշման հիման վրա փակվում է: