PDA

Դիտել ողջ տարբերակը : Ժամանակն է



Յոհաննես
16.12.2020, 14:35
Մենք կարող ենք մեր և մեր սերունդների ճակատագիրը թողնել ինքնահոսի, ինչպես եղել է այս 30 տարիների ընթացքում և եթե մի կողմ դնենք էմոցիաները, ապա արդյունքը ծայրահեղ ծանր չի(համեմատելով հետխորհրդային պետությունների հետ), մենք կարող ենք շարունակաբար լինել լևոնական, ռոբական, սերժական կամ նիկոլական և հույսերս կապենք ինչ որ քաղաքական ուժի հետ, ով ի զորու կլինի դեմ գնալ հոսքին և երկիրը կտանի թռիչքային զարգացման, մի խոսքով ոչինչ չանել, այլ սպասել։ Սա իրենից ենթադրում է պատասխանատվությունից հեռու մնալ, միշտ մեղավորներ փնտրել և այդպես շարունակ։ Սա մեզ բավականին հոգեհարազատ ապրելակերպ է, քանի որ այս տարիների ընթացքում մենք զբաղվել ենք հենց սրանով։ Էս ընթացքում շատ տեղեր եմ տեսել երկրի զարգացման տեսլականը, որտեղ բոլորը գրում են էն, ինչ պետք է անի իշխանությունը, իսկ իրենց գործառույթի այդ տեսլականի մեջ 0 է։ Ժամանակն է եկել, որ հասկանանք մենք դասվում ենք սկտրչի ազգերին, թե՞ միջոցներ ենք ձեռք առնում և մեր ու մեր սերունդների ճակատագիր կերտելը վերցնում ենք մեր ձեռքը։
Ստեղծված իրավիճակում շատերը ուզում էին ինչ որ բան անել ու չգիտեին ի՞նչ, ինչպե՞ս, ու՞մ հետ։
Ի՞նչ անել
1.Ստեղծել համազգային ցանց
2.ՀՀ(հայի) քաղաքացու կոդեքս
3.Համազգային զինվորական պատրաստվածություն

Հիմա կետ առ կետ բացատրեմ, խոսեմ մեր անելիքների մասին ու ծրագրի իրականացման։

Ի՞նչ է իրենից ենթադրում համազգաին ցանց և ո՞րն է մեր(ակումբի դերը)
Ակումբում մի թեմա կա․ Ի՞նչ անել Հայաստանի համար, ապրելով դրսում․- էստեղ նկատել եմ, որ մարդիկ ցանկություն ունեն ինչ որ բան անելու ու նորից չգիտեն ի՞նչ ու ինչպե՞ս։
Մենք(ակումբը) վերցնում է ինչ որ գյուղ գծում ենք գյուղի զարգացման հեռանկարը (ագրոտուրիզմ, էքստերմալ տուրիզմ, անասնապահություն, այգեգործություն և այլն) և քայլեր ենք ձեռնարկում գյուղի զարգացման համար։ Նմանատիպ ծրագրեր իրականացվել են, սակայն այն չի ունեցել գլոբալ բնույթ, այլ զուտ սահմանափակվել են մի կամ մի քանի գյուղերով։ Իհարկե, մեր ռեսուրսները շատ սահմանափակ են և միայն մեր ջանքերով հնարավոր չի լինի զարգացման տանել ամբողջ գյուղերը։ Այստեղ արդեն առաջ է գալիս համազգային ցանցի գաղափարը, որը կառաջանա և կշարունակի իր գործունեությունը մուլտիպլիկացիոն էֆֆեկտի հաշվին, ինչը իրենից ենթադրում է․ Մենք՝ ակումբը, հանդիսանալավ օջախը կզբաղի իրենց ծանոթների, աբրեկամների, ընկերների, հարազատների տեղեկացման գործով։ Իրենք էլ կստեղծեն իրենց առաձնին խմբերը ու կզբաղվեն կոնկրետ խնդրի լուծմամբ։ Իհարկե ծրագիրը սկսելուց արդեն ստեղծված կլինեն մի քանի խումբ, որոշակի արագություն հաղորդելու համար։
Ամեն մեկս պետք է հասկանանք ինչքան ենք պատրաստ տալ այս գաղափարին, իր ազատ ժամանակից, իր ֆինանսական և մավոր ռեսուրսներից։ Ամեն ոք իրեն կգտնի այս ծրագրում, մեկը զուտ որպես տուրիստ կարող է գալ գնալ էդ գյուղ խոսել ինչ որ գրքից, մեկը ծրագարվորումից, մյուսը մոտիվացնի, մյուսը ֆինանսական ռեսուրսներ տրամադրի, մյուսը իր մասնագիտական գիտելիքները օգտագործի ու էսպես շարունակ։ Այս ամենը միտված է ոչ միայն տնտեսության զարգացմանը, այլ հասրակաության կրթական մակարդակի բարձրացմանը, քանի որ զարգացման ամենակարևոր գործոններից մեկը պարզ-հասարակ մարդկային շփում է և ինֆորմացիայի փոխանակումը։
Ցանցի գործառույթները շատ ավելի բազմազան են, մենք կառաջնորդվենք․ Մեկը բոլորի համար և բոլորի մեկի սկզբունքով։ Այն իրենից կենթադրի ոչ միայն համայնքերի լոկալ զարգացմանը, այլև անհատին հնարավորություն կտա ցանցի միջոցով իր հարցերին լուծում տալ, որը միտված կլինի ընդհանուր գաղափարի զարգացմանը։ Օրինակ եթե մեկը ուզում է դառնալ ծրագրավորող, նա կարող է դիմել ցանցին և կոնկրետ անձ իր վրա կվերցնի իր հետ պարապմունքների անցկացումը։
Էստեղ շատ կարևոր է նաև Հայաստան-սփյուռք կապերի ամրապնդումը և զարգացումը։
Ցանցկը կվերածվի արագ գործող և ճկուն համակարգի։
2. ՀՀ քաղաքացին պետք է ունենա կոդեքս, որտեղ պետք է նշված լինեն վարքագծին վերաբերող նորմեր։ Էս մասը շատ կարևոր է ու կուզեմ միասին քննարկենք ու ստեղծենք էդ կոդեքսը, որը հետագայում ավելի կզարգանա։ Օրինակ իր սեփական աղբը աղբանողը քցելը չպետքա կոդեքսի մեջ լինի, էդ նորմալ է, ոչ մի տարիօրինակ ու արտասովոր բան չկա, բայց երբ անցնում ես փողոցով ու աղբ ես տեսնում պետք է վերցնես ու գցես աղբանոցի մեջ։ Ձևակերպումը կարծում եմ համատեղ քննարկման ընթացքում կզարգացնենք ու կմշակենք էս կոդեքսը։
3. Տնտեսությունը ու զինված ուժերը փողկապակցված են։ Եթե ուզում ենք ունենալ հզոր բանակ պետք է զարգացնենք մեր տնտեսությունը, ինչին էլ միտված է ծրագիրը, սակայն մեր նման պետության համար անհրաժեշտ է, որ անխտիր բոլորը անցնեն զինվորական պատրաստվածություն։ Մեր պատմությունից մենք գիտենք Տասանորդ ասվածը և այստեղ այն կուղվի զինվորական պատրաստվածությանը։ Այսինքն երբ մենք լուծում ենք կոնկրետ գյուղի խնդիրը, այն դարձնելով տուրիստական կենտրոն, կամ կոլեկտիվ ֆերմա ենք ստեղծում, ապա դրանից ստացված շահույթի տասանորդը կուղվի տվյալ և հարակից համայնքների համար զինվորական պատրաստվածություն անցնելու ծրագրի իրականացմանը։
․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․
Սա երկարաժամկետ ծրագիր է, որը չունի վերջնարդյունք, այն պետք է դիտարկել անվերջ շարունակվող պրոցես։
Ծրագրի մասնակիցները և գաղափարակիցները պետք է գիտակցեն, որ այն շահույթ չի հետապնդում, մենք սրանից ոչ մի լումա չենք ստանալու, բայց այն միտված է մեր բոլորիս անձնական ինչպես նաև պետական շահին։
Էս թեմայում, ոչ մի քաղաքականություն, ամեն ինչ մեզնից է կախված, միայն մեզնից։
Ծրագիրը կարա ուտոպիստական թվա, բայց պետք է երազել անհնարինի մասին, որ ունենանք հզոր պետություն։
Կան ռիսկեր, կարող եք հարցեր առաջ քաշել և փորձենք պատասխանել դրանց։
Էս ծրագիրը առաջացել է մեր նեղ կռուգով ակումբցիների քննարկումների արդյունքում, սակայն այն ինչքան որ իմն է, նույնքան ձերն է։ Պետք է նման ձևով վերրաբերվել։
․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․� �․․․․․․․․․

Յոհաննես
16.12.2020, 14:36
Ինձ չասեք, որ այն անհնար է, ինձ ասեք ի՞նչ եք պատրաստ անել, որ այն իրականանա․


Ֆենիքս
Նախաբան

Արդեն երկար ժամանակ է, ինչ մենք ողջ ազգով փնտրում ենք այն փրկչին, ով մեզ կհանի ստեղծված ծանր իրավիճակից։ Դիտարկելով մյուս երիկների օրինակը՝ փորձում ենք լուծումները գտնել այնտեղ՝ դրսում, մեզանից դուրս։ Շատերս ապրում ենք օրինապահ քաղաքացու կյանքով, ով աշխատում է, աղբը փողոցում չի թափում և բարեխղճորեն վճարում է հարկերը։ Ժամանակակից աշխարհի շատ երկներում սա կհամարվեր միջին վիճակագրական քաղաքացու համար բավարար վարքագիծ, սակայն ՀՀ քաղաքացու, հայի համար այն անչափ հեռու է բավարար համարվելուց։

Թերևս գաղտնիք չէ, որ ստեղծված աշխարհաքաղաքական իրավիճակում Հայաստանի Հանրապետության պետականությանը վտանգված է։

Տարիների ընթացքում ոչ միայն չենք իրականացրել հզորացմանն ու զարգացմանը միտված անհրաժեշտ գործողությունները, այլև հույսերն ու սպասելիքները իշխանությունների, երրորդ ուժերի և բարի մարդկանց հետ կապելով, տրվել ենք անգործության՝ այդպես էլ պատմությունից դասեր չքաղելով։

Այս ծրագրի գաղափարը համազգային ինքնակազմակերպման միջոցով ազգն ու պետությունը կայուն զարգացման ուղիով տանելն է։ Ծրագիրը այժմ գտնվում է վերջնական մշակման փուլում և ստորև ներկայացված քայլերի հաջորդականությունը կարող է կրել փոփոխություններ։ Ծրագրի հիմքում ընկած է մարդկային կապիտալը։ Մեր պետության ու ազգի հզորացման հարցը կախված է մեզանից յուրաքանչյուրից։
Սկսենք։


Ծրագրի նպատակը

Ծրագրի հիմնական նպատակն է համախմբել մարդկանց մեկ գաղափարի՝ Հայաստանի հզորացման և զարգացման գործի շուրջ։

Գաղտնիք չէ, որ Հայաստանում զարգացվածության մակարդակը ծայրահեղ բրեռացված է․ ունենք մի Երևան, որտեղ կենտրոնացված է ամեն ինչ և ուր էլ գալիս են տարբեր մարզերից ու շրջաններից մարդիկ՝ ավելի որակյալ ծառայություններից օգտվելու, ավելի որակյալ կրթություն ստանալու, ավելի բարձր աշխատավարձ ունենալու հույսով։ Բոլոր նորարարությունները սկսվում և վերջանում են Երևանում՝ թույլ տալով դրանցից օգտվել սահմանափակ թվով մարդկանց, ում բախտ էր վիճակվել այդ պահին լինել քաղաքում, իսկ հեռավոր շրջաններում, հատկապես գյուղական բնակավայրերում ապրող մարդիկ զուրկ են ամենատարրական հնարավորություններից։ Եվ քանի դեռ գյուղական բնակավայրերում չենք արձանագրել համաչափ կայուն զարգացում, երկրի ներքին, համաչափ կայուն զարգացման մասին խոսելն անիմաստ է։

Գյուղական բնակավայրերի համաչափ զարգացման փայլուն օրինակներից է Կալավանի օրինակը, թե ինչպես, ընդամենը մեկ գաղափարական նվիրյալ հիմք դրեց մի ամբողջ գյուղի համաչափ զարգացմանը։ Կարճ ժամանակահատվածում գյուղը հայկական էկոտուրիզմի զարգացող կենտրոններից մեկը՝ վարակելով հարակից գյուղերին նույնպես։


Շատ կարևոր է ի սկզբանե հստակեցնել, որ ծրագրի նպատակը ոչ թե բարեգործություն անելն է, այլ զարգացման, սեփական կարիքները ինքնուրույն հոգալու և արժանապատիվ կյանքով ապրելու նախապայմաններ ստեղծելը։ Անհրաժեշտ է ձևավորել կոլեկտիվ, գաղափարական մտածելակերպ, որ ապրելով տվյալ գյուղում մեր բոլորի նպատակը պետք է լինի միմյանց աջակցելով զարգացման գնալը։

Պետք է ձևավորվի կարիքների գնահատմամբ զբաղվող խումբ, որը մանրամասն ուսումնասիրությունների արդյունքում կորոշի թե հատկապես որ ուղղությամբ գնալու դեպքում գյուղը հնարավորինս սեղմ ժամկետներում կարձանագրի առավելագույն զարգացում և կենսամակարդակի աճ։ Օրինակ, եթե գյուղում ու հարակից շրջաններում կան բերենպաստ պայմաններ զբոսաշրջության, էկոտուրիզմի, էքստրեմալ տուրիզմի զարգացման համար, ապա պետք է մշակվեն հստակ պլաններ և սկսեն իրականցվել տվյալ ոլորտներ զարգացնելուն ուղված աշխատանքներ։ Եթե գյուղում ամենաօպտիմալ տարբերակը հողագործությունն է, ապա պետք է հասկանալ թե հատկապես որ մշակաբույերի արտադրությունը և հետագայում վերամշակումը առավել օպտիալ կլինի բնակավայրի համար։

Այնուհետև, մուլտիպլիկացիոն էֆեկտով, յուրաքանրյուր բնակավայր կսկսի լուծել իր առաջ դրված կոնկրետ խնդիրը։ Կարևոր է մոտակա և հեռահար նպատակակետերի սահմանումը, որպեսզի իրենց առջև դրված խնդիրը լուծելուց հետո մարդիկ չլճանան և մշտապես փորձեն հասնել ավելիին, գնալ դեպի նոր նպատակակետը։

Քանի որ վերջին իրադարձությունները ապացուցեցին, որ երբեք ապահովագրված չենք լինելու հնարավոր պատերազմից, պարզ է դառնում նաև, որ շատ կարևոր է բնակչության ընդհանուր զինվորական պատրաստվածության գիտելիքներ ունենալը։ Ուստի շատ կարևոր է համայնքների ընդհանուր զարգացվածությանը նպաստելուն զուգահեռ ստեղծել նաև համապատասխան հարթակներ՝ ընդհանուր զինվորական պատրաստվածության դասընթացներ կազմակերպելու և պարբերաբար վերապատրաստումներ իրականացնելու ուղղությամբ։

Յուրաքանչյուր համայնքում գաղափարական նվիրյալները պետք է առաջնորդեն իրենց համագյուղացիներին։

Քայլերի հերթականությունը
Ստորև ներկայացնում եմ ծրագրի իրականցման համար անհրաժեշտ քայլերի իմ պատկերացրած հերթականությունը։


1. Շարժման ձևավորում․ համախմբել մարդկանց համընդհանուր՝ երիրը օր առաջ զարգացման ուղով տանելու նպատակի շուրջ ապացուցելով, որ իրենց անձնական շահը համընկնում է ազգային, համընդհանուր շահի հետ։
2. Բրենդավորում։ Հարկավոր է մտածել պատշաճ անուն, լոգո, ընդհանուր կոնցեպտ և գաղափարը բրենդավորել այնպես, որ միաժամանակ արտահայտելով ծրագրի ողջ էությունը, կլինի նորարարական և գրավիչ։
3. Ուսումնասիրող խմբերի ստեղծում և համապատասխան ուսումնասիրությունների հիման վրա ծրագրերի մշակում։ Անհրաժեշտ է ստեղծել փորձագիտական խումբ, որ տեղում ուսումնասիրություններ կատարելով բնակավայրը, կասի թե զարգացման ինչ հեռանկարներ ունի գյուղը և ինչ մոտակա և հեռահար պլաններ պետք է նախասահմանել, որոնք են լինելու այդ նպատակներին հասնելու ուղիները, ինչպես նաև օգնել դրամական և այլ անհրաժեշտ օժանդակություն հայթհայթելիս՝ ծրագրի իրականցմանը միտված։ Այս պահին ծրագրերի իրականցման համար բարենպաստ հիմքեր կան և դրանք կյանքի կոչելու համար պետք է օգտագործենք մեր ողջ մարդկային կապիտալը։
4. Գործառույթների և պարտականությունների բաշխում։ Տվյալ բնակավայրում ապրող յուրաքանչյուր քաղաքացի պետք է հստակ իմանա իր բոլոր պարտականություններն ու պատասխանատվությունները և գիտակցի, որ իրենից անմիջականորեն կախված է իր և իր սիրելիների բարորությունը։ Անհատների մեջ այս արժեքների արթնացնելը նույն պես պետք է դառնա ծրագրի կարևորագույն առաքեություններից մեկը։
5. Կապերի ստեղծում և ամրապնդում։ Այս փուլում հատկապես կարևոր է Հայաստան-Սփյուռք կապի ստեղծումն ու ամրապնդումը։ Շատ երիտասարդներ պատերազմի օրերին սփյուռքից պատրաստակամություն էին հայտնում գալ, օգնել ստեղծված իրավիճակում։ Ծրագրի շրջանակներում այդ օգնությունը հատկապես կարևոր կլինի, քանի որ մեզ պետք են և մարդիկ, ովքեր պատրաստ կլինեն կիսվել իրենց փորձով հայրենակիցների հետ՝ իրականացնելով կրթական գործառույթ, և ֆինանսական միջոցներ գտնելու հարցում օգնելիս։
6. Իրականացում։ Մանրամասների վերջնական քննարկումից հետո անցնում ենք ծրագրի իրականացմանը։
Ամփոփում

Սա երկարաժամկետ ծրագիր է, որը պահանջում է մարդկային և ֆինանսական ռեսուրսների բավականին մեծ ներդրումներ, բայց որը սակայն եթե էս սկսված լինել 96 թվականին, ապա այսօր կապրեինք միանգամայն այլ իրականությունում։

Պետք է նաև գիտակցել, որ ծրագիրը չունի վերջնաժամկետ և մեր նպատակը դառնալու է ամեն անգամ նոր սերունդների ու խմբերի ներգրավելով բռնել շարունակական և անխախտ զարգացման ուղին և այդ ճանապարհին չպետք է լինի որևէ կետ, որին հասնելուց հետո կորոշենք որ արդեն բավականաչափ զարգացած ենք և աշխատել այլևս պետք չէ։

Մենք ունենք հսկայական պոտենցյալ, որը պահանջ ունի ռեալիզացվելու։ Ծրագրի անուղղակի դրական հետևանքներից մեկը կլինի նաև որպես ազգ ավելի գաղափարական դառնալը, գաղափարին ու հիմնարար արժեքներին մինչև վերջ նվիրված լինելը, հասարակության տարբեր շերտերի մարդկանց հետ շփվելն ու միմիանց ճանաչելը, միմիանց նկատմամբ ավելի շատ հոգ տանելն ու ավելի շատ սիրելը։

Ես չեմ ակնկալում ձեզանից հավատալ ինձ կամ իմ գաղափարներին, այլ որ կհավատաք ինքներդ ձեզ։ Պատրաստ եմ անհատապես բոլորին խնդրել ու համոզել, որ ի կատար ածենք այս ամենը։

Ինձ չի հետաքրքրում քաղաքականությունը, հատկապես երբ քաղաքական խժդժությունների ֆոնին մոռացվում են կարևոր ու հրատապ լուծումներ պահանջող խնդիրները։ Ես պարզապես խնդրում եմ, որ ամեն մեկս գիտակցենք Հայրենիք ու պետականություն ունենալու կարևորությունը և մեր ջանքերը միավորենք՝ պահելու ու զարգացնելու մեր երկիրը։

Յոհաննես
16.12.2020, 16:52
Էս էլ հո իրար վրա ցեխ շպրտել չի, խի՞ եք սենց պասիվ

ivy
16.12.2020, 17:15
Յոհան ջան, սպասիր կարդանք:
Չգիտեմ ուրիշները ոնց, բայց ես էսօր անպայման կարձագանքեմ գրածիդ, դեռ չեմ հասցրել ամբողջն ընթերցել:

StrangeLittleGirl
16.12.2020, 18:21
Յոհան ջան, գաղափարդ ընտիր ա, ես երկու ոտքով-ձեռքով կողմ կլինեի, բայց իրականացման համար մի քանի բան ա պետք։ Նախ, պետք ա պետության ղեկավարություն, որը նման ծրագրին առվազն չի խոչընդոտի, աջակցել-չաջակցելը հեչ, բայց մինիմում չխոչընդոտելը պետք ա։ Իսկ սեփական փորձից գիտեմ, որ պետությունը լինեն ներկայիս, թե նախկին իշխանություններ, ամեն կերպ խոչընդոտում են ցանկացած նորարարական գաղափարի իրականացում՝ լինի մեծ, թե փոքր։

Հետո, ակումբի սահմաններում մնալով՝ դու պոտենցիալ խնդիր ես ստեղծում, որովհետև ակումբում կան գաղափարական խիստ տարաձայնություններ։ Մասնավորապես, ոմանց համար պետականություն ունենալն էդքան կարևոր հարց չի կամ դա լրիվ ուրիշ կերպ են պատկերացնում։ Ոմանց համար ռազմականացումը կարևոր հարց չի, որովհետև խաղաղությունն ուրիշ կերպ են պատկերացնում և այլն։

Ու վերջում. երբ ասում ես, թե քեզ չի հետաքրքրում քաղաքականությունը, իրականում էս բոլորը խիստ քաղաքական հարցեր են։ Նույն գաղափարական դառնալն ինքն իրանով քաղաքականություն ա ու քաղաքական հայացքներով ա պայմանավորված։

ivy
16.12.2020, 18:38
Կարդացի։
Դեմք ես, որ էսքան մտածել գրել ես։
Մեծամասամբ սիրուն գաղափարախոսություն է։ Չգիտեմ՝ ինչքանով է ռեալ սա ծավալուն և մասսայական ծրագրի վերածելն ու իրականացնելը, բայց եթե «խոդի քցեք», ու կարողանամ ինչ-որ բանով օգտակար լինել, ապա անպայման կկցվեմ գործին։

Էս մասի հետ կապված․

2. ՀՀ քաղաքացին պետք է ունենա կոդեքս, որտեղ պետք է նշված լինեն վարքագծին վերաբերող նորմեր։ Էս մասը շատ կարևոր է ու կուզեմ միասին քննարկենք ու ստեղծենք էդ կոդեքսը, որը հետագայում ավելի կզարգանա։ Օրինակ իր սեփական աղբը աղբանողը քցելը չպետքա կոդեքսի մեջ լինի, էդ նորմալ է, ոչ մի տարիօրինակ ու արտասովոր բան չկա, բայց երբ անցնում ես փողոցով ու աղբ ես տեսնում պետք է վերցնես ու գցես աղբանոցի մեջ։ Ձևակերպումը կարծում եմ համատեղ քննարկման ընթացքում կզարգացնենք ու կմշակենք էս կոդեքսը։

Ինձ թվում է, էս կարգի կոդեքսները չպիտի գրելով, արհեստականորեն ստեղծելով լինեն․ հասարակությունն իր սեփական աճի ու զարգացման միջոցով պիտի ձևավորի ու ամրապնդի վարքային կոդեքսներ։ Օրենքներն էլ վերջին հաշվով էդ կոդեքսների ու հասարկության մեջ ընդունելի-չընդունելի նորմերի արտացոլումն են (կամ առնվազն դրան են կոչված, իրական պատկերն այլ հարց է)։
Հետաքրքիր կլիներ տեսնել, թե ով ոնց է պատկերացնում «վարքային կոդեքսն» ու դրա ձևավորումը։

StrangeLittleGirl
16.12.2020, 18:46
Ինձ թվում է, էս կարգի կոդեքսները չպիտի գրելով, արհեստականորեն ստեղծելով լինեն․ հասարակությունն իր սեփական աճի ու զարգացման միջոցով պիտի ձևավորի ու ամրապնդի վարքային կոդեքսներ։ Օրենքներն էլ վերջին հաշվով էդ կոդեքսների ու հասարկության մեջ ընդունելի-չընդունելի նորմերի արտացոլումն են (կամ առնվազն դրան են կոչված, իրական պատկերն այլ հարց է)։
Հետաքրքիր կլիներ տեսնել, թե ով ոնց է պատկերացնում «վարքային կոդեքսն» ու դրա ձևավորումը։
Հակառակը, ես կարծում եմ, որ դա պետք ա գրված լինի մի տեղ ու պարտադիր չի օրենսդրությամբ կարգավորվի։ Հենց վարքային կոդեքսի բացակայությունն ա, որ էսօր ՀՀ-ն բառդակ ա դառել, որտև ոչ ոք չգիտի ճիշտն ու սխալը, ամեն մեկն իրա ճիշտը հորինում ու իրա էշն ա քշում։

Օրինակ Սկանդինավիայի պետությունները շատ պարզ վարքային կոդեքս (https://en.wikipedia.org/wiki/Law_of_Jante) ունեն։ Սա օրենսդրորեն ամրապնդված չի (չնայած որ խորանաս իրենց պրո-սոցիալական համակարգը հենց սրա հետևանք ա), ոչ ոք ամեն օր դրա մասին չի մտածում, բայց դա էնքան ուժեղ մեխված ա իրանց ենթագիտակցության մեջ, որ հենց մեկը խախտում ա կոդեքսը, թեև կարող ա ուղղակի չնկատեն խախտումը, բայց էդ մարդու նկատմամբ բացասական վերաբերմունք ձևավորեն։

Մեզ այ տենց ենթագիտակցական համակարգ ա պետք մեզ։ Մի քանի բան կա, որ պիտի որ լինեին, բայց փաստորեն էնքան ա աշխատվել դրանց վրա, որ շատերի մոտ վերացել ա։

Յոհաննես
16.12.2020, 23:32
Յոհան ջան, գաղափարդ ընտիր ա, ես երկու ոտքով-ձեռքով կողմ կլինեի, բայց իրականացման համար մի քանի բան ա պետք։ Նախ, պետք ա պետության ղեկավարություն, որը նման ծրագրին առվազն չի խոչընդոտի, աջակցել-չաջակցելը հեչ, բայց մինիմում չխոչընդոտելը պետք ա։ Իսկ սեփական փորձից գիտեմ, որ պետությունը լինեն ներկայիս, թե նախկին իշխանություններ, ամեն կերպ խոչընդոտում են ցանկացած նորարարական գաղափարի իրականացում՝ լինի մեծ, թե փոքր։

Հետո, ակումբի սահմաններում մնալով՝ դու պոտենցիալ խնդիր ես ստեղծում, որովհետև ակումբում կան գաղափարական խիստ տարաձայնություններ։ Մասնավորապես, ոմանց համար պետականություն ունենալն էդքան կարևոր հարց չի կամ դա լրիվ ուրիշ կերպ են պատկերացնում։ Ոմանց համար ռազմականացումը կարևոր հարց չի, որովհետև խաղաղությունն ուրիշ կերպ են պատկերացնում և այլն։

Ու վերջում. երբ ասում ես, թե քեզ չի հետաքրքրում քաղաքականությունը, իրականում էս բոլորը խիստ քաղաքական հարցեր են։ Նույն գաղափարական դառնալն ինքն իրանով քաղաքականություն ա ու քաղաքական հայացքներով ա պայմանավորված։
Բյուր ջան, մերսի արձագանքի համար։
Ծրագիրը պետությունից կախում չունի, որ փորձի խոչընդոտել, իսկ եթե հարցեր առաջանան, վստահ եմ մաքսիմալ հնարավորություններս կներդնենք ու վստահ եմ հաջողություն կհասնենք։ Խնդրում եմ հավտաալ ինքերդ ձեզ ու ձեր կողի մարդկանց։ Շատ ուրախ եմ, որ գաղափարը հավանում ես, էդ ամենակարևորնա ու ոչ մի իշխանություն չի կարա մեզ ստիպի չիրագործել ծրագիրը, եթե հավատուն ենք մեր ուժերին։

Ակումբի մասով, էս ծրագիրը չի սահմանափակվում ակումբով, այլ ի սկզբանե կգործեն մի քանի խմբեր, որոնցից մեկը ակումբը կլինի։
Հայաստանում ամեն մարդ մի գաղափարի կրողա ու էդ գաղափարները ահավոր հակասում են իրար, բայց կան առջնային ու կարևորագույն խնդիրներ, մեր առաքելությունը նաև միավորումն է մարդկանց մի գաղափարի շուրջ։ Ես հաատում եմ ակումբցիներին ու կարծում եմ էս կարևորագույն խնդրի ժամանակ, հենց մենք պետք է սկսենք մեր տարաձայնությունները մի կողմ դնել ու ուս-ուսի տված զարգացնենք մեր երկիրը։ Ամեն ինչ պետք է լինի տրամաբանության սահմաններում, ես վստահ եմ էստեղ շատ են տրամաբանող մարդիկ ու գիտակցում են պահի լրջությունը։ Եթե մարդ կա էստտեղ ով կարծում է պետականություն ունեննալը անկարևոր կամ ոչ առաջնային հարց է, խնդրեմ․ մենք պատրաստ ենք ազատ քննարկմանը։ Իսկ էդ պետականության համար շատ կարևոր է ռազմականեցումը։

Մեր մեծերից շատերը քաղաքականությունը անբարոյականություն են համարել ու ազգը բաժանող ու կործանող գործոն։ Ծրագրի մեջ ցանկացած ոք կարող է ունենալ իր քաղաքական հայացքները, էդ մեզ ընդհանրապես չի մտահոգում, բայց բուն ծրագիրը ապաքաղաքական է, մեր գաղափարը ազգային և պետական շահերին են միտված, հզոր ու զարգացած երկիր ունենալուն։
Հույս ունեմ, որ երկու ձեռքով ու ոտքով ոչ թե կողմ կլինեիր, այլ կողմ ես ու պատրաստ ես համատեղ աշխատել, քանի որ հենց քո մասնակցությունը շատ եմ կարևորում։

Յոհաննես
16.12.2020, 23:46
Կարդացի։
Դեմք ես, որ էսքան մտածել գրել ես։
Մեծամասամբ սիրուն գաղափարախոսություն է։ Չգիտեմ՝ ինչքանով է ռեալ սա ծավալուն և մասսայական ծրագրի վերածելն ու իրականացնելը, բայց եթե «խոդի քցեք», ու կարողանամ ինչ-որ բանով օգտակար լինել, ապա անպայման կկցվեմ գործին։

Էս մասի հետ կապված․


Ինձ թվում է, էս կարգի կոդեքսները չպիտի գրելով, արհեստականորեն ստեղծելով լինեն․ հասարակությունն իր սեփական աճի ու զարգացման միջոցով պիտի ձևավորի ու ամրապնդի վարքային կոդեքսներ։ Օրենքներն էլ վերջին հաշվով էդ կոդեքսների ու հասարկության մեջ ընդունելի-չընդունելի նորմերի արտացոլումն են (կամ առնվազն դրան են կոչված, իրական պատկերն այլ հարց է)։
Հետաքրքիր կլիներ տեսնել, թե ով ոնց է պատկերացնում «վարքային կոդեքսն» ու դրա ձևավորումը։
Քեզ էլ մերսի շատ արձագանքի համար Այվի ջան։
Հասարակության աճը ու զարգացումը հենց էդ ինքնահոսնա, որը կարգավորվում է ժամանակով, դրա համար ունենք էն ինչ ունենք, այ իսկ էս կոդեքսով դու մշակում ու ճիշտ ուղությամբ ես տանում զարգացումը։
Մնացածը Բյուրը ասելա

Աթեիստ
17.12.2020, 00:32
Բյուր ջան, մերսի արձագանքի համար։
Ծրագիրը պետությունից կախում չունի, որ փորձի խոչընդոտել, իսկ եթե հարցեր առաջանան, վստահ եմ մաքսիմալ հնարավորություններս կներդնենք ու վստահ եմ հաջողություն կհասնենք։ Խնդրում եմ հավտաալ ինքերդ ձեզ ու ձեր կողի մարդկանց։ Շատ ուրախ եմ, որ գաղափարը հավանում ես, էդ ամենակարևորնա ու ոչ մի իշխանություն չի կարա մեզ ստիպի չիրագործել ծրագիրը, եթե հավատուն ենք մեր ուժերին։

Ակումբի մասով, էս ծրագիրը չի սահմանափակվում ակումբով, այլ ի սկզբանե կգործեն մի քանի խմբեր, որոնցից մեկը ակումբը կլինի։
Հայաստանում ամեն մարդ մի գաղափարի կրողա ու էդ գաղափարները ահավոր հակասում են իրար, բայց կան առջնային ու կարևորագույն խնդիրներ, մեր առաքելությունը նաև միավորումն է մարդկանց մի գաղափարի շուրջ։ Ես հաատում եմ ակումբցիներին ու կարծում եմ էս կարևորագույն խնդրի ժամանակ, հենց մենք պետք է սկսենք մեր տարաձայնությունները մի կողմ դնել ու ուս-ուսի տված զարգացնենք մեր երկիրը։ Ամեն ինչ պետք է լինի տրամաբանության սահմաններում, ես վստահ եմ էստեղ շատ են տրամաբանող մարդիկ ու գիտակցում են պահի լրջությունը։ Եթե մարդ կա էստտեղ ով կարծում է պետականություն ունեննալը անկարևոր կամ ոչ առաջնային հարց է, խնդրեմ․ մենք պատրաստ ենք ազատ քննարկմանը։ Իսկ էդ պետականության համար շատ կարևոր է ռազմականեցումը։

Մեր մեծերից շատերը քաղաքականությունը անբարոյականություն են համարել ու ազգը բաժանող ու կործանող գործոն։ Ծրագրի մեջ ցանկացած ոք կարող է ունենալ իր քաղաքական հայացքները, էդ մեզ ընդհանրապես չի մտահոգում, բայց բուն ծրագիրը ապաքաղաքական է, մեր գաղափարը ազգային և պետական շահերին են միտված, հզոր ու զարգացած երկիր ունենալուն։
Հույս ունեմ, որ երկու ձեռքով ու ոտքով ոչ թե կողմ կլինեիր, այլ կողմ ես ու պատրաստ ես համատեղ աշխատել, քանի որ հենց քո մասնակցությունը շատ եմ կարևորում։

Մարգարյան Մայիսը Դրախտիկ գյուղը տենց արեց, լավ փորձ ունի, ու ոնց որ լավ հաջող փորձ։

Sambitbaba
17.12.2020, 01:51
Հիացած եմ քեզանով, Յոհան ջան: Ազնվորեն:
Ամբողջ սրտով ուզում եմ, որ հաջողության հասնես:

Շատ ուրախ եմ նաև, որ առաջին իսկ արձագանքողներն էին Ակուբի ամենաակտիվ անդամները. սա նշանակում է, որ համ պահն է լրջագույն, համ էլ էս մարդիկ ըստ արժանվույն գնահատեցին առաջարկիդ իրականություն դառնալու մեծ շանսերը:
Ես էլ մեծ հաճույքով կմասնակցեի այս ամենին, բայց... ֆինանսապես՝ հնարավորություն չունեմ, իսկ ֆիզիկապես՝ հեռու եմ:

Ուրեմն, թույլ տուր, գոնե խորհրդի կարգով...

Ես համարում եմ, որ ցանկացած նախաձեռնության (առավել ևս նման երկարաժամկետի) սկիզբը պետք է լինի անցած սխալների բացահայտումն ու դրանք ուղղելը: Այսինքն, եթե մենք աղբը գցում ենք աղբամանի կողքը, ուրեմն սկզբում պետք է ոչ թե սովորենք այն գցել աղբամանի մեջ, այլ պետք է փորձենք հասկանալ, թե այդ ինչու՞ մենք չենք գցում այն աղբամանի մեջ, ու նույնիսկ դրա տարբերակներն էլ բացահայտենք. իսկ երբևէ գցե՞լ ենք, եթե այո, ե՞րբ ենք դադարել, ինչու՞ ենք դադարել և այլն:
Սա երկար գրվում է, բայց շատ հեշտ իրականալի է, որովհետև իրականում իշուն էլ է պարզ, որ աղբը պետք է գցվի աղբամանի մեջ:
Բայց աղբի վրա չֆիքսվենք, իհարկե, դա քո տարբերակն էր, ես ամեն ինչի մասին էլ նույնը կասեի:

Օրինակ, ամենաքիչը 1000 տարվա ընթացքում մենք եկել-դարձել ենք աշխարհի ամնենաանկազմակերպված ազգը, չնայած ցանկացած արհավիրք մեզ ցույց է տալիս, որ եթե կարողանում ենք մեկ ակնթարթում կազմակերպել մեզ, ուրեմն իրականում անազմակերպված չենք:
Մեր ամբողջ պատմության ընթացքում ուզում ենք հավաքվել մի տեղ, իսկ այդ առումով մեր լավագույն ասույթներից մեկն է. մի հայը քիչ է, իսկ երկու հայը՝ շատ է...
Հպարտանում ենք, որ աշխարհի առաջին քրիստոնյա ազգն ենք, բայց ամաչում ենք Աստծոց խոսալ...

Ինչու թվարկեցի՞ այս բացասական կետերը... Որովհետև սրանք լուրջ խոչընդոտներ են առաջարկածդ հիանալի թեման առաջ տանելու համար: Ու եթե սրան ավելացնենք նաև մեր այս՝ էլ դու սուս լարից ընկած վիճակը...

Հասկանում ես, առավել ևս մեր այսքան աննախանձելի վիճակից դուրս գալու համար մեզ առաջին հերթին էն ասածդ կոդեքսն է հարկավոր: Չնայած կոդեքսն անքան էլ համապատասխան բառ չի: Երևի ավելի ճիշտ կլիներ ասել. գաղափարախոսություն, կամ փիլիսոփայություն: Տես, նույնիսկ սովետն էլ իր գաղ.փիլ.ն ուներ, մարքսիզմը: Ամենառաջին գրքերից մեկն էլ, դեր մ.թ.ա., կոչվում էր "Մանուի Օրենքներ": Զրադաշտական "Ավեստան" էլ: Հիտլերի "Մայն Կամպֆն" էլ... Իմիջիայլոց, էս վերջինը շատ ուսուցողական կարող էր լինել հենց մեր համար, որտև Հիտլերն էլ Գերմանիան հանեց Առաջին Համաշխարհայինից հետո ստեղծված մոտավորապես նույնքան ահավոր ճահճից, որքան Հայաստանն է այսօր գտնվում: Հա, բերեց-գցեց ուրիշ ճահոի, բայց խոսքս ոչ թե կոնկրետ ինքն է, այլ գաղափարախոսությունն ըդհանրապես:

Հա, Մանուից սկած մինչև Հիտլեր կարող են մեզ համար ուսուցիչներ հանդիսանալ:
Բայց...
Բայց կան մի քանի "բայցեր":

Եվ հենց այս բայցերի մասին ես կարող էի բարձրաձայնել իմ խորհուրդները:

Sambitbaba
17.12.2020, 02:22
1. Ոչ միայն հայերի, այլև ամբողջ մարդկության գերագույն խնդիրներից մեկն է. մտավորը հոգևորից անջատված լինելը: Հոգևորը՝ կրոնը չէ: Բայց դրա հետ մեկտեղ հոգևորը՝ մարդու էությունն է, ու եթե մարդ իր մտածողությամբ հերքում է դա, ուրեմն նա իրեն զրկում է իր կարևորագույն շատ հատկանիշներից, ու նույնիսկ իրեն զրկում է իր մտքի արժանիքներն էլ ըստ արժանվույն գնահատելու հնարավորությունից: Հա, դու կարող ես տասը համալսարան ավարտես, պաչկեքով գիտելիքներ ձեռք բերես, իսկ մի հասարակ, անուս չոբան կարող է քեզանից ավելի իմաստուն գտնվել:
Միայն մտավոր զարգացման վերջնակետը՝ ինքնաոչնչացումն է, և դրա կատարյալ օրինակն է Ատլանտիդան:

2. Պարտադիր կետ պետք է հանդիսանա սեփական ինքնագնահատականի բարձրացումը: Սկզբում, իհարկե, ընդհանրապես որպես մարդու, իսկ հետո արդեն՝ որպես հայի:
Որպես մարդու. գնա ուղղակի մեր "Ով է մարդն իրականում" թեման, և անիմիջապես կհասկանաս, թե ինչ եմ ուզում ասել:

Որպես հայի... Սա ավելի բարդ խնդիր է: Որովհետև, մեր պատմության մեջ որքան մեզ ավելի են ճնշել, այնքան ավելի ու ավելի ենք մենք կորցրել մեր ինքնագնահատականը: Սա ջայլամի փիլիսոփայություն է իհարկե, բայց մեկ է, մեզ համար շատ հատկանշանական է: Մենք ավելի գերադասում ենք հրաժարվել մեր ունեցած ամեն ինչից, քան ասել, որ դա մերն է: Իսկ հետո սկսում ենք ողբալ, տրտնջալ կամ մուննաթ գալ, թե ինչու մեզանից խլեցին մերը:

3. Այս կետը ձեր համար անընդունելի ու ծիծաղելի պետք է որ թվա, բայց չեմ կարող չասել: Ոչ թե կրոն, - ես էլ ձեր պես դեմ եմ կրոնին: Բայց՝ Աստված: Պետք է հաշվի առնել, որ եթե ամենափոքր գյուղն էլ վերցնես, այդ գյուղացիների 100 տոկոսն էլ հավատացյալ են, ուղղակի 75 տոկոսը հավատում է, որ Աստված կա, իսկ 25-ը՝ որ չկա: Ուրեմն դու իրավունք չունես մեծամասնությանը զրկել իր համար համարյա օդի պես անհրաժեշտ մի բանից: Եվ ուրեմն, աշխատիր նրան հրամցնել հնարավորինս խելքին մոտ Աստծո:

4. Պետք է հաշվի առնել կոնկրետ հայ ազգի առանձնահատկությունները, կոնկրետ ժամանակաշրջանի առանձնահատկությունները և նման տարբեր բաներ: Այսինքն, վերցնել կոնկրետ Սինգապուրի փորձը ու փորձել դնել մեր վրա, - ոչինչ չի ստացվի:

Խորհուրդ կտայի կարդալ Արծրուն Պեպանյանի "Կոնսերվատիվ հեղափոխություն" գիրքը, հիանալի աշխատանք է կատարել այդ մարդը: Ճիշտ է, ավելի շատ նկարագրում է գերմանական տարբերակը, բայց պետք չէ դրան նայել, իբր նա ֆաշիզմի ռեկլամն է անում:

Մի խոսքով, մանանեխի պակասությունն ավելի ու ավելի առկա է դարձել...;)

Առայժմ այսքանը:

Overdose
17.12.2020, 10:57
Ապ, կարդացի, շատ լավ գաղափար ա, բայց հլը որ մի երկու նկատառում կուզենայի անել։

1․ Այս ծրագրի գաղափարը համազգային ինքնակազմակերպման միջոցով ազգն ու պետությունը կայուն զարգացման ուղիով տանելն է։ Դու ստեղ ինքնակազմակերպումը վեր ես դասում պետությունից, ինչը իմ կարծիքով երկարաժամկետում կենսունակ չի։ Ինքնակազմակերպումը մի քիչ սպոնտան երեւույթ ա, ժամանակի ընթացքում մարվող, եթե չմարի էլ, չի կարող պետության մեջ պետություն լինել, վերջիվերջո դա կավարտվի էդ երկուսի կոնֆլիկտով։

2․ Ծրագրի մասնակիցները և գաղափարակիցները պետք է գիտակցեն, որ այն շահույթ չի հետապնդում։ Այ էս մեկը ամենախոցելի կետն ա իմ կարծիքով, ախպերս։ Ես տնտեսագետ պրագմատիկ մարդ եմ, գիտեմ, որ հուսալի ա էն, ինչի հիմքում շահույթն ա։ Այսինքն ծրագիրը հիմնել մասնակիցների բարի կամքի ու ալտրուիզմի վրա՝ մի քիչ հուսալի չի։ Հիմա պատերազմը հայրենասիրական զգացմունքները սրել ա, բայց ժամանակի ընթացքում դա նստելու ա, ամեն մարդ գնա իր գործերով զբաղվի։ Պետք ա սրա մասին լուրջ մտածել։

3․ ՀՀ քաղաքացին պետք է ունենա կոդեքս, որտեղ պետք է նշված լինեն վարքագծին վերաբերող նորմեր։ Այ սրա համար որ չամաչեի, քեզ մի հատ կպաչեի։ Ոչ թե պիտի ունենա ուղղակի կոդեքս, այլ վարքականոնների մի հատ լաաայն հավաքածու, որտեղ պիտի գրված լինեն ամենապարզ էթիկական նորմերից սկսած (ասենք, որ փողոցում պատշաճ չի քիթը փորել, կամ տրանսպորտում պարտադիր է ծերերին տեղ զիջելը) մինչեւ բարոյականության կանոններ, օրինակ, որ խաբելը քխ է, խաբել ու դրանով ուրիշի մոտ գլուխ գովալը՝ կրկնակի քխ եւ այլն։ Այսինքն, դու դրանով նաեւ պիտի գողական պանյատները աստիճանաբար դուրս մղես հասարականությունից ու փոխարինես էդ կոդեքսով։ Իդեալական դեպքում լավ կլինի, որ էդ կոդեքսը պարունակի նաեւ հայրենասիրության մասին դրույթներ, որ օրինակ հողը/սահմանը սրբություն է, /գեներալը/սպան/զինվորը հասարակության էլիտան եւ համընդհանուր խնամքի առարկա եւ այլն, եւ այլն։

Էլի նկատառումներ կան, ժամանակի ընթացքում կգրեմ։

Վիշապ
17.12.2020, 10:59
Լիքը գրել էի, մոռացա քոփի անել, կորավ։ "Auto restore content"-ը գրածիս կեսի կեսն էլ չի պահել։ Ու հենց սա հարցի պատասխաններից մեկն է։
Մի ցնդաբանեք, էս խնդիրը վաղուց կա ակումբում ու դեռ լուծում չի գտել, ինչի՞ մասին ա խոսքը։
Ամեն մեկը թող փորձի իր տիրույթի խնդիրները ադեկվատ ու մարդավարի լուծել, էդ արդեն հսկայական օգուտ կտա։ Թե չէ ճառ ասողների ու «հարսի ոռով փեսին լավություն» անողների պակաս չկա։

մարդ եղած վախտ
17.12.2020, 12:51
Էս ծրագիրը եթե պայմանականորեն համարենք ստարտափ, ապա արժի էդ ոլորտում եղած “իմաստությունը” կիրառվի։ Էդ իմաստություններից մեկը ասում ա, որ պետք ա ուժերը ներդնել այսպես կոչված minimal viable product սարքելու վրա: Այսինքն՝ պետք չի սկսել քո վերջնական պրոդուկտի ամբողջ երազածդ ասենք 100 ֆունկցիաները նախագծելուց, այլ պետք ա կենտրոնանալ մինիմալ ֆունկցիոնալության վրա, ասենք 3 ֆունկցիա, ու դրանց բերել իդեալական աշխատող վիճակի ու քո պրոդուկտը ինչքան էլ հում, բայց կիրառելի լինի։ Հիմա էս դեպքում, եթե պետք ա գործը սկսել երբ ամեն ինչ որոշված համաձայնեցված լինի, բոլորին պարզ լինի թե հայի կոդեքսը բլա բլա, ով ինչից ա կրակում և այլն, մի քանի շաբաթից կամ ամսից ոչ մի բան համաձայնեցված չի լինելու ու հավեսդ էլ փախած ա լինելու։ Կարճ ասած, եթե ունես կոնկրետ գաղափար, որը կարծում ես աշխատող ա, շատ կոնկրետ բան ես ուզում անել (ասենք մի գյուղում ուզում ես սեմանար անել գյուղացիների հետ, կամ բամբակի սածիլներ ես ուզում տանել) ֊ էդ կոնկրետ բանը բրթի առաջ, մինչև հասնի տեղ, իսկ հայի կոդեքսը ու մնացածը տարիներով քննարկվող հարցեր են։
56195

Յոհաննես
17.12.2020, 13:18
Մարգարյան Մայիսը Դրախտիկ գյուղը տենց արեց, լավ փորձ ունի, ու ոնց որ լավ հաջող փորձ։
Լսել եմ իրա մասին, ես ընթացքում պատրաստվում եմ նմանատիպ ծրագիր իրականացրած մարդկանց հետ։

Հիացած եմ քեզանով, Յոհան ջան: Ազնվորեն:
Ամբողջ սրտով ուզում եմ, որ հաջողության հասնես:
Իհարկե շնորհակալ եմ,բայց ստեղ շատ կարևոր մի դիտարկում, էս գաղափարի հիմքում եղել են իմ, Անվերնոյի, Արամի ու Ծէլեպորտի քննարկումները ու սրա հիման վրա ենք կազմել էս ծրագիրը, որը ահագին մշակել է Նիկեան, բայց էդ էլ մի կողմ, էս գաղափարը պետք է լինի շատերինը, ոչ թե կոնկրետ անձանց։

Շատ ուրախ եմ նաև, որ առաջին իսկ արձագանքողներն էին Ակուբի ամենաակտիվ անդամները. սա նշանակում է, որ համ պահն է լրջագույն, համ էլ էս մարդիկ ըստ արժանվույն գնահատեցին առաջարկիդ իրականություն դառնալու մեծ շանսերը:
Ես էլ մեծ հաճույքով կմասնակցեի այս ամենին, բայց... ֆինանսապես՝ հնարավորություն չունեմ, իսկ ֆիզիկապես՝ հեռու եմ:

Ուրեմն, թույլ տուր, գոնե խորհրդի կարգով...
Ամեն մարդ ինքը պետք է որոշի, ինչ կարող է տալ էս գաղափարին, քո խորհուրդները շատ կարևոր են, բայց կարծում եմ ուրիշ հարցերում էլ կարող ես օգնել։ Շատերը չեն կարող ֆինանսապես օգնել, բայց իրենց գիտելիքները կարող են օգտագործել ու արդյունքի կարանք հասնենք։


Չնայած կոդեքսն անքան էլ համապատասխան բառ չի: Երևի ավելի ճիշտ կլիներ ասել. գաղափարախոսություն, կամ փիլիսոփայություն:
Բառերի ընտրությունը չափազանց կարևոր է, միգուցե կոդեքսը ամենահարմար բառը չէ, բայց մեր հասարակությունում գաղափար ու փիլիսոփայություն բառերը մաշվել էլ։ Նոր ու հասարակության մի մասի համար անծանոթ բառեր են պետք, որոնք կարան խորհրդավոր ու գրավիչ լինեն։

1. Ոչ միայն հայերի, այլև ամբողջ մարդկության գերագույն խնդիրներից մեկն է. մտավորը հոգևորից անջատված լինելը: Հոգևորը՝ կրոնը չէ: Բայց դրա հետ մեկտեղ հոգևորը՝ մարդու էությունն է, ու եթե մարդ իր մտածողությամբ հերքում է դա, ուրեմն նա իրեն զրկում է իր կարևորագույն շատ հատկանիշներից, ու նույնիսկ իրեն զրկում է իր մտքի արժանիքներն էլ ըստ արժանվույն գնահատելու հնարավորությունից: Հա, դու կարող ես տասը համալսարան ավարտես, պաչկեքով գիտելիքներ ձեռք բերես, իսկ մի հասարակ, անուս չոբան կարող է քեզանից ավելի իմաստուն գտնվել:
Միայն մտավոր զարգացման վերջնակետը՝ ինքնաոչնչացումն է, և դրա կատարյալ օրինակն է Ատլանտիդան:

2. Պարտադիր կետ պետք է հանդիսանա սեփական ինքնագնահատականի բարձրացումը: Սկզբում, իհարկե, ընդհանրապես որպես մարդու, իսկ հետո արդեն՝ որպես հայի:
Որպես մարդու. գնա ուղղակի մեր "Ով է մարդն իրականում" թեման, և անիմիջապես կհասկանաս, թե ինչ եմ ուզում ասել:

Որպես հայի... Սա ավելի բարդ խնդիր է: Որովհետև, մեր պատմության մեջ որքան մեզ ավելի են ճնշել, այնքան ավելի ու ավելի ենք մենք կորցրել մեր ինքնագնահատականը: Սա ջայլամի փիլիսոփայություն է իհարկե, բայց մեկ է, մեզ համար շատ հատկանշանական է: Մենք ավելի գերադասում ենք հրաժարվել մեր ունեցած ամեն ինչից, քան ասել, որ դա մերն է: Իսկ հետո սկսում ենք ողբալ, տրտնջալ կամ մուննաթ գալ, թե ինչու մեզանից խլեցին մերը:

3. Այս կետը ձեր համար անընդունելի ու ծիծաղելի պետք է որ թվա, բայց չեմ կարող չասել: Ոչ թե կրոն, - ես էլ ձեր պես դեմ եմ կրոնին: Բայց՝ Աստված: Պետք է հաշվի առնել, որ եթե ամենափոքր գյուղն էլ վերցնես, այդ գյուղացիների 100 տոկոսն էլ հավատացյալ են, ուղղակի 75 տոկոսը հավատում է, որ Աստված կա, իսկ 25-ը՝ որ չկա: Ուրեմն դու իրավունք չունես մեծամասնությանը զրկել իր համար համարյա օդի պես անհրաժեշտ մի բանից: Եվ ուրեմն, աշխատիր նրան հրամցնել հնարավորինս խելքին մոտ Աստծո:

4. Պետք է հաշվի առնել կոնկրետ հայ ազգի առանձնահատկությունները, կոնկրետ ժամանակաշրջանի առանձնահատկությունները և նման տարբեր բաներ: Այսինքն, վերցնել կոնկրետ Սինգապուրի փորձը ու փորձել դնել մեր վրա, - ոչինչ չի ստացվի:

Խորհուրդ կտայի կարդալ Արծրուն Պեպանյանի "Կոնսերվատիվ հեղափոխություն" գիրքը, հիանալի աշխատանք է կատարել այդ մարդը: Ճիշտ է, ավելի շատ նկարագրում է գերմանական տարբերակը, բայց պետք չէ դրան նայել, իբր նա ֆաշիզմի ռեկլամն է անում:

Մի խոսքով, մանանեխի պակասությունն ավելի ու ավելի առկա է դարձել...

Առայժմ այսքանը:
1-3 կետերը շատ ավելի գաղափարական ու փիլիսոփայական էին, որոնց մասին իրոք արժի քննարկումներ ծավալել ու կարևոր գաղափարական մասեր դուրս բերել։
4-րդ կետը շատ կարևոր ու միանշանակ համաձայն եմ քո հետ։

Յոհաննես
17.12.2020, 13:37
Ապ, կարդացի, շատ լավ գաղափար ա, բայց հլը որ մի երկու նկատառում կուզենայի անել։

1․ Այս ծրագրի գաղափարը համազգային ինքնակազմակերպման միջոցով ազգն ու պետությունը կայուն զարգացման ուղիով տանելն է։ Դու ստեղ ինքնակազմակերպումը վեր ես դասում պետությունից, ինչը իմ կարծիքով երկարաժամկետում կենսունակ չի։ Ինքնակազմակերպումը մի քիչ սպոնտան երեւույթ ա, ժամանակի ընթացքում մարվող, եթե չմարի էլ, չի կարող պետության մեջ պետություն լինել, վերջիվերջո դա կավարտվի էդ երկուսի կոնֆլիկտով։

2․ Ծրագրի մասնակիցները և գաղափարակիցները պետք է գիտակցեն, որ այն շահույթ չի հետապնդում։ Այ էս մեկը ամենախոցելի կետն ա իմ կարծիքով, ախպերս։ Ես տնտեսագետ պրագմատիկ մարդ եմ, գիտեմ, որ հուսալի ա էն, ինչի հիմքում շահույթն ա։ Այսինքն ծրագիրը հիմնել մասնակիցների բարի կամքի ու ալտրուիզմի վրա՝ մի քիչ հուսալի չի։ Հիմա պատերազմը հայրենասիրական զգացմունքները սրել ա, բայց ժամանակի ընթացքում դա նստելու ա, ամեն մարդ գնա իր գործերով զբաղվի։ Պետք ա սրա մասին լուրջ մտածել։

3․ ՀՀ քաղաքացին պետք է ունենա կոդեքս, որտեղ պետք է նշված լինեն վարքագծին վերաբերող նորմեր։ Այ սրա համար որ չամաչեի, քեզ մի հատ կպաչեի։ Ոչ թե պիտի ունենա ուղղակի կոդեքս, այլ վարքականոնների մի հատ լաաայն հավաքածու, որտեղ պիտի գրված լինեն ամենապարզ էթիկական նորմերից սկսած (ասենք, որ փողոցում պատշաճ չի քիթը փորել, կամ տրանսպորտում պարտադիր է ծերերին տեղ զիջելը) մինչեւ բարոյականության կանոններ, օրինակ, որ խաբելը քխ է, խաբել ու դրանով ուրիշի մոտ գլուխ գովալը՝ կրկնակի քխ եւ այլն։ Այսինքն, դու դրանով նաեւ պիտի գողական պանյատները աստիճանաբար դուրս մղես հասարականությունից ու փոխարինես էդ կոդեքսով։ Իդեալական դեպքում լավ կլինի, որ էդ կոդեքսը պարունակի նաեւ հայրենասիրության մասին դրույթներ, որ օրինակ հողը/սահմանը սրբություն է, /գեներալը/սպան/զինվորը հասարակության էլիտան եւ համընդհանուր խնամքի առարկա եւ այլն, եւ այլն։

Էլի նկատառումներ կան, ժամանակի ընթացքում կգրեմ։

Շատ կարևոր հարցեր ես առաջ քաշել ու ես էլ եմ սրանց մասին մտածել ու փորձեմ պատասխանել։
1.Շատ ճիշտ նշեցիր, որ երկարաժամկետում կենսունակ չի, ստեղ հարցը հասրակության զարգացումն է, իրան զարգացման ուղու վրա դնելը, որը իրենից կբխեցնի "նոր պետություն", որակապես ավելի բարձր մակարդակի վրա։ Այսինքն Հասրակության զարգացումը չի կարա իրենից պակաս զարգացած պետություն կամ իշխանություն ունենա։ Էդ իշխանությունները ժողովրդի միջից են դուրս գալիս, իսկ որակապես ավելի բարձր մակարդակի հասարակությունը ենդադրում է ավելի որակյալ պետություն և իշխանություն։
2.Ըստ իս էս ամենակարևոր կետն է։
Շատ ճիշտ նշեցիր, ստեղ խնդիրը ձևակերպումն է։ Էս ծրագիրը միտված է անհատապես բոլորի անձնական շահին, զուտ կարևոր մասը էնա, որ էստեղ դու երկարաժամկետ ծրագրի հետ գործ ունես ու հենց վաղը կամ մյուս օրը էդ տարբերությունը չես կարա տեսնես։ Պետք է բարդ աշխատանք տանել ու շատերին ապացուցել, համոզել, որ երկարաժամկետ շահույթ ստանալը շատ ավելի կարևոր ու հեռանկարային է։
3.Կոդեքսի միտքը կամ Անվերնոյինն էր, կամ Արամինը, էնպես որ կփոխանցեմ ։Դ
Էս ընդգծված մասը շատ կարևոր է ու էլի հսկայական ածատանք է պահանջում, կարծում եմ եթե սկսենք գործել քայլ առ քայլ կարող ենք իրականություն դարձնել։

Յոհաննես
17.12.2020, 13:41
Էս ծրագիրը եթե պայմանականորեն համարենք ստարտափ, ապա արժի էդ ոլորտում եղած “իմաստությունը” կիրառվի։ Էդ իմաստություններից մեկը ասում ա, որ պետք ա ուժերը ներդնել այսպես կոչված minimal viable product սարքելու վրա: Այսինքն՝ պետք չի սկսել քո վերջնական պրոդուկտի ամբողջ երազածդ ասենք 100 ֆունկցիաները նախագծելուց, այլ պետք ա կենտրոնանալ մինիմալ ֆունկցիոնալության վրա, ասենք 3 ֆունկցիա, ու դրանց բերել իդեալական աշխատող վիճակի ու քո պրոդուկտը ինչքան էլ հում, բայց կիրառելի լինի։ Հիմա էս դեպքում, եթե պետք ա գործը սկսել երբ ամեն ինչ որոշված համաձայնեցված լինի, բոլորին պարզ լինի թե հայի կոդեքսը բլա բլա, ով ինչից ա կրակում և այլն, մի քանի շաբաթից կամ ամսից ոչ մի բան համաձայնեցված չի լինելու ու հավեսդ էլ փախած ա լինելու։ Կարճ ասած, եթե ունես կոնկրետ գաղափար, որը կարծում ես աշխատող ա, շատ կոնկրետ բան ես ուզում անել (ասենք մի գյուղում ուզում ես սեմանար անել գյուղացիների հետ, կամ բամբակի սածիլներ ես ուզում տանել) ֊ էդ կոնկրետ բանը բրթի առաջ, մինչև հասնի տեղ, իսկ հայի կոդեքսը ու մնացածը տարիներով քննարկվող հարցեր են։
56195
Ֆայլը չբացեց։
Շատ կարևոր դիտարկում էր, ինչի հետ համաձայն եմ։ Ստեղ փորձել եմ ընդհանուր գաղափարը ներկայացնել, բայց բուն մեր գործառույթները հենց էդ ամենապարզ քայլերից են սկսվում ու կախված ընթացքից կամաց-կամաց մյուս գործառույթները կներդնենք, կամ որոշները կփոփոխենք։

ivy
17.12.2020, 13:54
56195


Ֆայլը չբացեց։

https://i.ibb.co/fd3ynj0/wsi-imageoptim-NEw-pic-for-MVP-1.jpg (https://ibb.co/CKjYMR0)

Յոհաննես
17.12.2020, 14:01
Լիքը գրել էի, մոռացա քոփի անել, կորավ։ "Auto restore content"-ը գրածիս կեսի կեսն էլ չի պահել։ Ու հենց սա հարցի պատասխաններից մեկն է։
Մի ցնդաբանեք, էս խնդիրը վաղուց կա ակումբում ու դեռ լուծում չի գտել, ինչի՞ մասին ա խոսքը։
Ամեն մեկը թող փորձի իր տիրույթի խնդիրները ադեկվատ ու մարդավարի լուծել, էդ արդեն հսկայական օգուտ կտա։ Թե չէ ճառ ասողների ու «հարսի ոռով փեսին լավություն» անողների պակաս չկա։
Ի՞նչ խնդիր։
Ընդհանրապես մինչ էս ծրագիրը ու դրանից հետո լիքը մարդկանց հետ եմ զրուցել։ Մեծ մասը օրինապահ քաղաքացիներ են ու որակյալ մասնագետներ ու հենց էս մարդիկ են ուզում ինչ որ բան փոխել, այսինքն գիտակցում են, որ էդ սովորական քայլերով կարելի է ապրել Գերմանիայում ու սաղ օքեյ կլինի, իսկ էստեղ պետք են փոփոխություններ, քանի որ մենք ուզում ենք շատ ավելի հզոր ու զարգացած երկրում ապրել, ո՞րն է խնդիրը Վիշապ ջան։
Դե հենց պահն է, կամ շարունակում ենք ճառ ասել, կամ սկսումե նք գործել։
Ընդգծվածի մասով․
:D Էս ծրագրի մեջ, հարցը փող մուրալը չի, որ Սիլիկոնյան հովտից 200 դոլար շպրտվի մեր դեմքին ու վերևից հայացքներ նետվեն մեր կողմը, իսկ էդ գումարով վերցնենք գնանք "լավություն" անենք ու փառքի արժանաանք։
Ես ինքս պատրաստ եմ որոշակի ֆինանսական ռեսուրսներ տրամադրել, իմ ժամանակից հատկացել ու փորձել գիտելիքներս օգտագործել հանուն էս գաղափարի։ Ես իհարկե ունեմ անձնական շահ, որը իրենից ենթադրում է ապրել հզոր ու զարգացած երկրում, էդ ինձ մի այլ տիպի կայֆ կտա։
Արդեն ասել եմ, որ ակումբում մի թեմա կա, որտեղ մարդիկ ուզում էին ինչ որ բան անել երկրի համար, ես էլ ծրագիր եմ ներկայացնում, որին կարաք հավանություն տաք, կամ մերժեք։Տեսել եմ իշխանությունների անելիքների մասին տեսլականներ, այ էդ է օդի մեջ կրակելը, իսկ էստեղ մեզնից կախված պարզ բաների մասին է խոսքը։
Ես չեմ ուզում անձնական հարթություն տեղափոխել զրույցը, բայց ակնհայտ է, որ մեզ կոդեքս պետք է։
Հուսամ ի վերջո կառուցողական քննարկման կտրամադրվես ու քննադատությունդ նորմալ ձևով կձևակերպես ու կստանաս նմանատիպ ոճով պատասխան։

Յոհաննես
17.12.2020, 14:03
Ներսես_AM Արշակ հետաքրքիր կլինի լսել ձեր կարծիքը

Sambitbaba
17.12.2020, 20:54
մեր հասարակությունում գաղափար ու փիլիսոփայություն բառերը մաշվել էլ։

Մաշվելը ճիշտ բառ չի Յոհան ջան, ես կասեի, ջնջվել են: Ինչքան էլ նոր ու սիրուն անուններ դնես, մեկ է, այդ կարևոր հարցերի էությունը հենց փիլիսոփայությունն ու գաղափարախոսությունը պետք է լինեն: Առանց փիլիսոփայության մենք միշտ էսպես օդից կախված վիճակում ենք մնալու, մինչև չենթարկվենք մեկ ուրիշի փիլիսոփայությանը: Ուրեմն ինչու՞ ամեն ինչ իրենց անուններով չանվանենք: Իրականությունից փախչելով ճշմարտության երբեք չես հասնի:

Չէ՞ որ մենք այստեղ խոսում ենք ամբողջ ազգը նորից ազգ սարքելու մասին, այլ ոչ թե մի ինչ-որ համակարգի մասին ընդամենը:
Եթե մենք խոսեինք մենակ, ասենք մեր բանակի մասին, կարող էինք հայկական Կոդեքս Բուսիդո կամ Կոդեքս Սիպպուկու սարքել, կամ գրել մի հատ նոր "Արտհաշաստրա"...
Բայց էստեղ մենք հենց գաղափարախոսության մասին ենք խոսում, որն ավելի մեծ հասկացություն է և իր մեջ կարող է ընդգրկել մնացած ամեն ինչ:

Եվ այս հարցում ես շատ համաձայն եմ Մարդ Եղած Վախտվա հետ. հա, պետք է մտածել հենց գաղափարախոսության մասին, բայց առայժմ ընտրել մի երեք ամենակարևոր կետերը և փորձել զարգացնել հենց դրանք:

Varzor
18.12.2020, 00:28
․․․ հա, պետք է մտածել հենց գաղափարախոսության մասին, բայց առայժմ ընտրել մի երեք ամենակարևոր կետերը և փորձել զարգացնել հենց դրանք:
Նժդեհի առաջարկած 3 կետերը էլ ակտուալ չե՞ն

Վիշապ
18.12.2020, 01:53
Հայ ժողովդրի արմատական խնդիրը ռացիոնալիզմի բացակայությունն ու իրականության զգացումը կորցրած լինելն է, որը ես արդեն համոզվում եմ` գենետիկ պրոբլեմ ա։ Ասենք հենց հիմա ավանտյուրիստները փողոցներում լցված աթոռակտիվ են տալիս, թուրքերը մանրից, կամ խոշորից Հայաստանի պետական սահմանն են նեղացնում, էստեղ մենք գյուղ ենք զարգացնում, իրա բերքահավաք–մթերումով, սուջուխ–թթու լավաշով ու տուրիզմով ու բրենդով (Սերժի կծու բիբարն ու այծի պանիրը հիշեցի)։
Նույնիսկ էդ պարագայում կոնկրետ մի գյուղ բռնել ու կողքից աջակցնելով կազմակերպել, զարգացնել ու որպես զարգացման մոդել էտալոն սարքելը մի պետության համար էֆեկտիվ չի, էդ գյուղը մի 10 տարի հետո կարող ա դառնա թույն խրախճանքի ու ժամանցի ու բիզնեսի տեղ (տենց գեղեր կան մոլորակի վրա տարբեր տեղերում), բայց երկրի զարգացման վրա դա երկարաժամկետ զգալի էֆեկտ չի թողնում, եթե չենթադրենք, որ էդ գյուղը պետության 30 տոկոսն ա։ Այսինքն կողքի գյուղերը ոնց կային, էդպես էլ մնալու են, եթե պետական մասշաբով նույն բառադիությունը պահպանվում է։ Այսինքն նորից պիտի գանք նրան, որ պետություն է պետք, պետություն ունենալու համար պետական գործերից գլուխ հանող, բարոյականության ու ռացիոնալիզիմի հետ կոնֆլիկտններ չունեցող կադրեր են պետք, վերջիններիս համար նորմալ կրթություն ապահովող ինստիտուտներ ու դաստիարակություններ են պետք, վերջինիս համար պետք են պետական գործերից գլուխ հանող, բարոյականության ու ռացիոնալիզիմի հետ կոնֆլիկտններ չունեցող կադրեր։ Էս փակ օղակը միանգամից ստեղծելը ուտոպիա է, սա տասնյակ տարիների մտքի ու գաղափարախոսությունների զարգացման ու պրակտիկայում կիառելու ու փորձ հավաքելու էվոլյուցիոն պրոցես է։ Կարող է կարճ ճանապարհ լինել ասենք դրսից լիքը կադրերի ներմուծելն ու փորձի փոխանակումը։ Բայց էս պահին համար մեկ խնդիրը անվտանգության պրոբլեմն ա, ու անհասկանալի է, թե ոնց պիտի իրար ուտող ու նեղ պահին աթոռակռիվ անող ազգը գյուղի զարգացման մոդելով պետություն ստեղծի ու ազատվի ներսի ու դրսի թշնամիներից։
Համ էլ կողքից գյուղ զարգացնել նշանակում է գյուղացուց ավելի գյուղացի լինել ու ֆերմերից ավելի ֆերմեր։ Էս էն «քաղաքացիական հասարակության կողմից պետական ինսիտիտուտները վերահսկելու» կոնցեպտին ա նման, որ քաղաքացիներն ավելի իրավաբան են, քան դատավորները, կամ ավելի տնտեսագետ են, քան էկոնոմիկայի նախարարությունը, ավելի մարտունակ են, քան սպեցնազը։ Եթե կիրթ ու զարգացած քաղաքացիական գիտակցություն ունեցող մարդկանց խումբ կա, ապա ամենաէֆեկտիվ ու կարճ ճանապարհը խելացի գաղափարներով կուսակցություն ստեղծելն ու երկրի իշխանությունը վերցնելն է։
Ու էս թեման քաղաքական թեմա է, պիտի վայթե քաղաքականության բաժնում լիներ։ Բոլոր մարդկային ընդհանուր խնդիրների լուծումները ի վերջո քաղաքական են, էդ բառից պետք չի վախենալ, «քաղաքականանցել» բառը փչացվել է հանրապետականներից կողմից, որոնք իրականում քաղաքականությունից ապիկար էին, այսինքն դրա իմաստը չէին էլ հասկանում։
Ընդհանրապես չէր խանգարի գաղափարներ առաջարկելուց առաջ մի հատ փիլիսոփայության պատմությանն ու կարևորագույն հասկացություններին ծանոթանալը, որ նորից հեծանիվներ չհորնիվեին։

Հենց էդ ա, որ համազգային զինվորական պատրաստվածությունն ու քաղաքացու կոդեքսը որ լիներ, մնացած հարցերը կլուծվեն հենց էդ քաղաքացիների կողմից, ամենամեծ խնդիրն էն ա, որ քաղաքացու կոդեքս, որը մի երեք հոգուց ավելիի համար իսկապես կընդունվի, հայերիս մեջ մի քիչ բարդ ա պատկերացնելը, որովհետև մենք մեկս մեկիցս խելացի ենք, չենք կարողանում ամենախելացի գաղափարների վրա համաձայնվել։
Դեբիլ ամերիկացիները երեք ճանապարհ են առաջարկում երկրին օգնելու համար (https://www.feedyes.com/motivation/motivating-the-nation-3-ways-you-can-actually-help-your-country/).
1. Ազգային հարստությունները պահպանելը (ոչ թե էղած չեղածը ծախել, թալանել ու շուրջբոլոը աղբով ու քաքով լցնելը)
2. Ընտրություններ անելը (գաղափարներ ու ոչ թե աֆտարիտետներ ընտրելը, արդար ընտրություններ ու ոչ թե գ*նություն)
3. Բանակին օժանդակելն ու մասնակցելը (ոչ թե ամեն գնով բանակից ազատվելը, կամ բանակ թալանելը, բանակում իրար ուտել ու ստորացնելը, ծառայության օրեր հաշվելն ու յոլա տանելը)
Էս երեքի վրա եթե մենք ազգովի կարողանայինք համաձայնվել, մնացած հարցերը վայթե իրենց հունով կլուծեին։

Էլ ինչ ասեմ։

Ներսես_AM
18.12.2020, 02:41
Յոհաննես

Առաջին գրառումներդ կարդացի ուզում էի գայի ասեի մոտավորապես էն ինչ Մարդ եղած վախտը ասեց։
Իմ կարծիքով ընդհանուր լավ բաներ ես ասում, բայց ներող եթե կոպիտ ա հնչում ավելի շատ բարի կենացների ա նման։ Ես կոնկրետություն սիրող մարդ եմ։ էս չեմ ասում որ թևաթափ անեմ։ Նայի ինչ եմ առաջարկում։

Նախ երեք կետ ես առաջարկում, որոնք ընդհանրապես իրար հետ կապ չունեն։ Մարդու ժամանակն ու ռեսուրսները անսահմանափակ չեն։ Պիտի մտածես թե ինչի վրա ես ուզում ծախսես էդ ռեսուրսներդ։ Բայց միևնույն ժամանակ իհարկե չպիտի լռվես «ամենակատարյալ» պլանը մշակես մինչև էդ էլ մատդ մատիդ չտաս։ Հիմա էդ երեք կետերիցդ ընտրի մեկը, որ պատրաստ ես վիզ դնել։ Հետո ամենակարևորը կարծեմ Սամը ասեց պիտի կոնկրետ խնդիրը հասկանաս ու ձևակերպես, դնես դեմդ, նոր սկսես լուծումներ փնտրել։
Օրինակ ես գյուղում չեմ ապրել, բայց սենց կողքից թեթև նայելով թե ոնց են մեր գյուղացիք դաշտ/այգի ջրում/մշակում ոնց որ 19 դար լինի։ Ով ջրին մոտ ա ջուրը կապում ա, ջրհեղեղ ա անում, որի մեծ մասը կորում ա, ով էլ ջրից հեռու ա իրան ջուր չի հասնում, բան չի մշակում։ Իսկ որ էն առաջինը կաթիլային անցկացներ համ ինքը ջուր կունենար, համ երկրորդը, Սևանի մակարդակն էլ ընդեղ կբարձրանա։ Հիմա էս օրինակի վրա պետք ա գնալ նստել էդ մարդու հետ, հասկանալ ինչի չի կաթիլայինի անցնում։ Չգիտի՞ դրա մասին, հավե՞ս չունի, չգիտի՞ ոնց անել, փո՞ղ չունի որ անի։ էս հարցի կոնկրետ պատասխանից քո գործողությունների ծրագիրը խիստ տարբերվում ա։
ՈՒ հետո պետք չի նստել մի ամբողջ գյուղի կամ երկրի պլան մշակել‎։ Եթե դնես կոնկրետ խնդիր, կոնկտրետ լուծման քայլեր մշակես, մարդկանց շատ ավելի տեսանելի ա լինում ինչ ես ուզում արած լինես։ ՈՒ անպայման պետք ա անես էն վերևի Minimum Viable Product գրաֆիկների ասածով։ Էլի իմ օրինակի վրա կլինի մոտավորապես սենց։


Վազգեն ձյայի այգու ջրին ամենամոտիկ ծառը սարքել կաթիլային ոռոգվող, որ ամբողջ օրը կաթ–կաթ ջուր գա
Նույն կերպ քաշել առաջին շարքի բոլոր ծառերը
Կրկնել հերթով մյուս շարքերը մինչև բոլոր ծառերը կդառնան էս համակարգով
Համակարգը փոխել այնպես, որ ջրվի գիշերային ժամերին ավելի շատ, իսկ ցերեկներն անջատվի, որովհետև ցերեկը գոլորշիացումը շատ ա կորուստը շատ ա
Ավտոմատացնել համակարգը, որ ջրվի այգու տարբեր տեղեր տեղադրված խոնավության տվիչների հիման վրա։


Սրան հակառակ մարդիկ սովորաբար անում են սենց

Առնել Վազգեն ձյայի սաղ այգու համար անհրաժեշտ սաղ մատերիալը
Սկսել ավտոմատացման համակարգից ու խոնավության տվիչներից
Սաղ միացնել, որ սաղ միանգամից աշխատի


Թվումա թե երկրորդ տարբերակը ավելի օպտիմալ ա չէ՞։ Բայց իրականում առաջին դեպքում համակարգը կամաց կամաց ա բարդանում։ Ցանկացած պահի կարող ես կանգնել, միտքդ փոխել, ներդրված ռեսուրսներիդ կորուստը էդ պահին մինիմալ կլինի։ ՈՒ համ էլ կարող ա հասնես չորրորդ կետին Վազգեն ձյան ասի, որ ոչ մի ավտոմատացում էլ պետք չի, ինքը ձեռքով վինտիլը երեկոյան կբացի, առավոտը կփակի։ ՈՒ դու կխուսափես անիմաստ ռեսուրս/ժամանակ ծախսելուց, կգնաս հաջորդ պրոեկտիդ վրա կաշխատես։ Եթե մարդ ես հետագայում էլի ուզենաս ավտոմատացնել ոչ մի բան քեզ չի խանգարում։

Էս պահին ոնց որ էսքանը

Ներսես_AM
18.12.2020, 03:36
ոնց որ կարդաց ու դուրը չեկավ :(

Sambitbaba
18.12.2020, 03:52
Նժդեհի առաջարկած 3 կետերը էլ ակտուալ չե՞ն

Ասա էդ կետերն, ինչ կլինի: Ես չգիտեմ, բայց կարող է, արդեն իսկ համաձայն եմ::)

Գաղթական
18.12.2020, 03:52
ոնց որ կարդաց ու դուրը չեկավ :(

Կարող ա իրա դուրն եկավ, բայց Վազգեն ձձյան համաձայն չէր:

Ներսես_AM
18.12.2020, 04:07
Կարող ա իրա դուրն եկավ, բայց Վազգեն ձձյան համաձայն չէր:Բա իմ ասածն էլ հենց էդ ա, որ եթե Վազգեն ձյան սաղիս պասլատ ա անելու վաաաբշե բան էլ կարանք չանենք։ Գնանք Գուրգեն ձյայի գոմի ջեռուցման հարցը լուծենք։

Sent from my Pixel 5 using Tapatalk

Sambitbaba
18.12.2020, 04:08
ոնց որ կարդաց ու դուրը չեկավ :(

:) Ինձ թվում է, Ներսես ջան, պետք չի էսպես ֆիքսվել հենց գյուղի վրա: Գյուղը ես հասկանում եմ ուղղակի որպես ինչ-որ մինի միջավայր, որը կարող է լաբորատորիայի կամ փորձադաշտի պես մի տեղ հանդիսանալ, որտեղ պետք է գլուխ-գլխի տալ ու տեսնել, թե ինչն ինչպես կարելի է ավելի ճիշտ անել, քո ասած սիրուն ձևերով: Ու հա, հենց տեղում էլ էդ ամենը կորոշվի, որ, օպտիմալ տարբերակը գտնելով, դա առաջարկվի այլ տեղամասերի էլ, իհարկե, հաշվի առնելով նրանց պայմանները:

Բայց մեկ է, ես կարծում եմ, որ առաջին հերթին մի այնպիսի իդեոլոգիա է պետք, որ գաս կոնկրետ տեղն ու հենց ամենասկզբից փոխես մարդկանց ուղեղները, որ ամեն մեկն սկսի ռեալ աշխատել ու դառնալ քեզ օգնական, այլ ոչ թե նստի-սպասի, թե երբ պտի դու ասածդ իրականացնես ու տաս իրա բուռը, ինչպես սովորաբար լինում է: Ու նա ինքը կտեսնի այդ ժամանակ, դեռ ընդունի՞, թե չընդունի քո չարչարանքի արդյունքը:

Չգիտեմ, ես այն կարծիքին եմ, որ ուղեղներից է պետք սկսել: Մեր ուղեղն է, որ կաթվածահար է եղած արդեն մի դարից ավել ամենաքիչը, իսկ երկու օր առաջ էլ կրկնակի կաթվածք ստացավ...
Մնացածի հարցը լուծելն ավելի հեշտ կլինի:

Գաղթական
18.12.2020, 04:12
Բա իմ ասածն էլ հենց էդ ա, որ եթե Վազգեն ձյան սաղիս պասլատ ա անելու վաաաբշե բան էլ կարանք չանենք։ Գնանք Գուրգեն ձյայի գոմի ջեռուցման հարցը լուծենք։

Sent from my Pixel 5 using Tapatalk

Ըստ իս առաջին հերթին ամենակարևորը հասկանալն ա, թե մենք ինչ հարց վաբշե կարանք լուծել:
Խոսքի x, y ու z:
Սրանից հետո միայն սկսենք էս 3 տեսակի պրոդուկտներն առաջարկել ու հարմարացնել Վազգեն ձձյայի, Գուրգեն ձձյայի ու Սոֆիկ տոտայի կարիքներին ու պահանջներին:

Varzor
21.12.2020, 00:40
Ասա էդ կետերն, ինչ կլինի: Ես չգիտեմ, բայց կարող է, արդեն իսկ համաձայն եմ::)

Դե, ոնց որ ասում էր "Աստված, Ազգ, ընտանիք"։ Հերթականությունը միգուցե ճիշտ չեմ հիշում։

Sambitbaba
21.12.2020, 01:31
Դե, ոնց որ ասում էր "Աստված, Ազգ, ընտանիք"։ Հերթականությունը միգուցե ճիշտ չեմ հիշում։

Իսկ ինչու՞ ոչ: Բայց իմ խոոսքերով մոտավորապես.

Նոր Աստված;
Ինքնագնահատականը բարձրացրած ազգ;
Իր պատասխանատվցությունը զգացող մարդ:

Գաղթական
25.12.2020, 16:07
@Խուան ախպեր, չե՞ս ուզում Արամի կամ Անվերնոյի առաջարկած Կոդեքսի մասն առանձնացնել ինքնուրույն թեմայի:
Կարծում եմ հետաքրքիր կլինի քննարկել, թե ով ինչ կետեր ա դրանում պատկերացնում ու դրանց իմպլեմենտացիայի ինչ եղանակներ առաջարկում ;)

ivy
27.12.2020, 16:18
Էսօր էս թեմայի մասին էի մտածում, բացեցի նորից կարդացի։

Յոհան ջան, իմ կարծիքով դու կարող ես շատ լավ "community organizer" դառնալ։ Էս առաջին թեման չի, որ երևում է թե փոփոխություններ անելու մեծ էնտուզիազմդ, թե լավատեսությունդ, թե բուռն գաղափարներդ, որոնք կարող են հունցվել ու կարգին գործի վերածվել։ Մնում է իսկապես կցվել գործին։ Մի սպասիր շատ ֆիդբեքների, եթե դու հավատում ես քո ծրագրին, սկսիր։ Դու շատ լայն ես մտածում, ու դա ընտիր է, բայց սկզբի համար կարող ես փոքր քայլերով առաջ գնալ։ Էդ փոքր քայլերը ընթացքում կմեծանան․ կարևորը սկսելն է։
Հավես է, որ սենց ջահելներ կան․ ապագան ձերն է, մի վախեցեք առաջ գնալուց։

Յոհաննես
12.01.2021, 14:58
Շատ շնորհակալ եմ արձագանքների համար։ Կներեք, որ մեկ առ մեկ չեմ պատասխանում։
Ծրագիրը իր բնականոն հունով առաջ է գնում ու մենք(մեր խմբով) միանշանակ հաջողության կհասնենք։