Դիտել ողջ տարբերակը : Զորաց քարեր, թեմա v2.0
Կար էսպիսի թեմա (https://www.akumb.am/showthread.php/28389) (https://www.akumb.am/showthread.php/28389): Փակվել ա, չի մաքրվել: Հիմա չեմ մաքրի: Սկսում ենք նոր էջից: Ցանկացած տեսակետ կյանքի իրավունք ունի:
Մի ռեպորտաժ «ցնցել է համացանցը»: Ասեցի հետ չմնանք.
https://www.youtube.com/watch?feature=youtu.be&v=Fk9uQH035pQ&app=desktop
Կարծես սելը տեղից շարժվում է: Դուք ի՞նչ եք մտածում:
Նաիրուհի
05.09.2017, 20:56
Չգիտեմ` երբ է հայտնվել առաջին տեսակետր, որ քարերի անցքերը տեղափոխման նպատակով են արվել, բայց 2004-ին կարծեմ, երբ Հերունին մեր դպրոցում հյուր էր, էդ մասին խոսք եղավ, ավելի ճիշտ` հենց նա ասաց, որ էդպես են մեկնաբանում, բայց դա անհեթեթություն է, քանի որ ինքը աստղագիտական հաշվարկներով պարզել է, որ կարծեմ 25-26.000 տարի առաջ երկնքի էդ հատվածում` հենց անցքերի ուղղությամբ, երևացել են այսինչ և այնինչ աստղերը, և այդ անցքերն արվել են դրանք դիտելու համար :Ճ
Քարի անցքից աստղերին նայելու կայֆը մենակ ի՞մ համար ա անհասկանալի։
StrangeLittleGirl
05.09.2017, 22:43
Քարի անցքից աստղերին նայելու կայֆը մենակ ի՞մ համար ա անհասկանալի։
Ես էլ չեմ հասկանում։ Գոնե էդ անցքի վրա խոշորացնող ապակի լիներ, ասեինք՝ հա։
Moonwalker
06.09.2017, 00:10
Ես էլ չեմ հասկանում։ Գոնե էդ անցքի վրա խոշորացնող ապակի լիներ, ասեինք՝ հա։
Տրամաբանորեն, պիտի որ պնդեն, թե անցքի բարձրություն/դիտանկյան ազիմուտ կոմբոն պիտի որոշակի ֆիքսված ժամանակահատվածի համար ցույց տար առանձին վերցրած երկնային օբյեկտի դիրքը:
Mr. Annoying
06.09.2017, 00:15
Տրամաբանորեն, պիտի որ պնդեն, թե անցքի բարձրություն/դիտանկյան ազիմուտ կոմբոն պիտի որոշակի ֆիքսված ժամանակահատվածի համար ցույց տար առանձին վերցրած երկնային օբյեկտի դիրքը:
Ես էի ուզում սա ասել: Պնդում են, որ տարբեր չափումներ են արել էդ անկյունները հաշվելով: Իրականում հնարավոր էր իրոք, ասենք 365 օր հետո տեսնեին, որ տվյալ աստղը նույն ժամին նույն տեղում ա հայտնվել, ուրեմն երկիրը մի պտույտ արեց: Բայց դե խայտառակ անհավանական ա իրանց նշած 25,000 տարում էդ քարերի դիրքը ֆիքսված համարելու մոտավորությունը: Բացի էդ, ինչ անցքով 10 հատ քար էլ շարես իրար կողքի, ոնց էլ չլինի մի մասի անցքերը ինչ-որ աստղերի ուղղված կլինեն: Էս ոնց որ հեչ հավատալու հիմք չի:
Մի բան էլ կար, մի տեղ հանդիպեցի, որ Յունեսկոյի կոնֆերանս ա Հայաստանում լինելու էս թեմայով՝ ինչ-որ աստղագիտական ժառանգություն, թե ինչ: Գտնեմ կդնեմ ստեղ :))
StrangeLittleGirl
06.09.2017, 00:16
Հա բայց դրա համար քար ծակելու իմաստը ո՞րն ա։ Կարելի ա տերևը փաթաթել ու ծակից նայել աստղերին։
Mr. Annoying
06.09.2017, 00:23
Հա բայց դրա համար քար ծակելու իմաստը ո՞րն ա։ Կարելի ա տերևը փաթաթել ու ծակից նայել աստղերին։
Իդեան էն ա, որ մեծ քարերը անշարժ կմնան երկար ժամանակ, չեն տեղաշարժվի դիտման կետի նկատմամբ: Ենթադրում եմ, որ հնարավոր ա նաև ինչ-որ նշումներ, բան, անել քարերի վրա:
Rammstein
06.09.2017, 00:33
Չգիտեմ` երբ է հայտնվել առաջին տեսակետր, որ քարերի անցքերը տեղափոխման նպատակով են արվել, բայց 2004-ին կարծեմ, երբ Հերունին մեր դպրոցում հյուր էր, էդ մասին խոսք եղավ, ավելի ճիշտ` հենց նա ասաց, որ էդպես են մեկնաբանում, բայց դա անհեթեթություն է, քանի որ ինքը աստղագիտական հաշվարկներով պարզել է, որ կարծեմ 25-26.000 տարի առաջ երկնքի էդ հատվածում` հենց անցքերի ուղղությամբ, երևացել են այսինչ և այնինչ աստղերը, և այդ անցքերն արվել են դրանք դիտելու համար :Ճ
Իսկ ապացույցներ բերում է՞ր, որ քարերը չեն տեղաշարժվել էդ ընդամենը 25-26,000 տարվա ընթացքում։ :))
Ճիշտն ասած, քաշելու համար քարերի վրա ծակեր անելը իմ համար նույնքան անհեթեթ բացատրություն ա, որքան աստղերին նայելու համարը։
Ճիշտն ասած, քաշելու համար քարերի վրա ծակեր անելը իմ համար նույնքան անհեթեթ բացատրություն ա, որքան աստղերին նայելու համարը։
Մեր մեջ ասած իմ համար էլ ))
Նաիրուհի
06.09.2017, 03:11
Իսկ ապացույցներ բերում է՞ր, որ քարերը չեն տեղաշարժվել էդ ընդամենը 25-26,000 տարվա ընթացքում։ :))
Դե ինքը ոչ մի բան էլ չէր փորձում ապացուցել, ուղղակի դպրոցականների հետ հանդիպում էր, աստղագիտությունից ու ֆիզիկայից սկսեց, հասավ պատմությանն ու հնագիտությանը։ Հավես չեմ անի էդ եքա գիրքը կարդամ, որ տեսնեմ՝ ապացուցել է, թե չէ։ ։Դ
Էդ քարերը ոչ թե վերջին 25-26 հազար, այլ վերջին 25-26 տարվա մեջ են ահագին տեղաշարժվել: Չար լեզուներն ասում են, որ մի մասն էլ Հերունու միջնորդությամբ :ճ
Իսկ ինձ քարերի վրա ծակեր անելը քարշ տալու ու գերեզմանոց սարքելու համար լրիվ տրամաբանական ու համոզիչ է թվում, հաշվի առնելով հայերիս գերեզմանաքարասիրությունը :ճ Բա ուրիշ ի՞նչ: Ծակերից պարան գցելը ու եզներով քարշ տալը վայթե հարմար է, ենթադրելով, որ էդ ժամանակներում մարդիկ պարան են ունեցել: Ինձ թվում է տարիքն էլ բավականին ուռճացված է, քանի որ մեր չոլերում հնագիտական գտածոների առանձնապես մեծ առատություն չկա, մի քիչ դժվար ա հավատալը, որ հինգ-տաս հազար տարվա մեջ մեր ամենախոշոր ինժեներական ձեռքբերումը էդ վայրում քարերի վրա ծակեր անելն ա (քարշ տալու համար, կամ քարշ տալուց առաջ կամ հետո, կարևոր չի): Հին մարդը հազիվ թե էդ չոլերում ապրելու հետաքրքրություն ունենար, ենթադրում եմ, առաջ էդտեղ կլիման ավելի մեղմ չի եղել, սնունդն էլ ձկան, կամ կաթնասունների կամ էլ ցորեն-բրնձի տեսքով
թափված չի եղել: Ուստի, իմ հակագիտական, տգետ ու թշվառ կարծիքով մաքսիմում մի քանի հարյուր տարվա գերեզմանոց ա :ճ Առաջարկում եմ հաշտվել այն մտքի հետ, որ մենք ասնեք ի համեմատ իտալացիների, մեր պատմամշակութային ժառանգությամբ «մի քիչ» ավելի թույլ ենք: Համ էլ բարևներ Իտալիայից :ճ
Ավելի հեշտ ա պարանը խաչաձև, լայնությամբ ու երկարությամբ, կապելով քաշելը, քան ծայրից 10սմ տրամագծով անցք բացելը պրիմիտիվ գործիքներով, մանավանդ որ, մեծ ա հավանականությունը, որ քաշելուց անցքը կկոտրվի։
Բայց դե աստղերին նայելն էլ ա իհարկե բացառվում, եթե անցքի խորությունը մի քանի մետր չի, որովհետև, նույն դիրքից, գլուխդ մի քիչ էս կողմ էն կողմ տանելով, փոքր անցքի միջով, ամբողջ երկինքը հնարավոր ա տեսնել։
Ավելի հեշտ ա պարանը խաչաձև, լայնությամբ ու երկարությամբ, կապելով քաշելը, քան ծայրից 10սմ տրամագծով անցք բացելը պրիմիտիվ գործիքներով, մանավանդ որ, մեծ ա հավանականությունը, որ քաշելուց անցքը կկոտրվի։
Բայց դե աստղերին նայելն էլ ա իհարկե բացառվում, եթե անցքի խորությունը մի քանի մետր չի, որովհետև, նույն դիրքից, գլուխդ մի քիչ էս կողմ էն կողմ տանելով, փոքր անցքի միջով, ամբողջ երկինքը հնարավոր ա տեսնել։
Էտ ծակերի մեջ տելեսկոպներ ա դրած եղել, հո մենակ ծակը չի։
Թեմատիկ անեկդոտ։
Մեկը մտնում ա դեղատուն, պահպանակ ա ուզում, հարցնում եմ ինչ չափի ա ուզում, սա էլ չի իմանում։
Մի հատ տախտակ են տալիս, վրան տարբեր չափերի ծակեր, ասում են մտի զուգարան, տես քո չափը որն ա։ Մի քիչ հետո սա դուրս ա գալիս ու - «ժող, պահպանակ պետք չի, ես տախտակն ի՞նչ արժի»։
Մեր մեջ ասած իմ համար էլ ))
Ասում ես, բայց էս պահն էլ կա։ (http://gizmodo.com/this-might-be-how-workers-moved-the-stones-of-stoneheng-1778365564)
https://i.kinja-img.com/gawker-media/image/upload/uwawdmmsxqo6qtrwtsqd.jpg
https://i.kinja-img.com/gawker-media/image/upload/ofyjiamqfers8yuxpoqv.jpg
Թեմատիկ անեկդոտ։
Մեկը մտնում ա դեղատուն, պահպանակ ա ուզում, հարցնում եմ ինչ չափի ա ուզում, սա էլ չի իմանում։
Մի հատ տախտակ են տալիս, վրան տարբեր չափերի ծակեր, ասում են մտի զուգարան, տես քո չափը որն ա։ Մի քիչ հետո սա դուրս ա գալիս ու - «ժող, պահպանակ պետք չի, ես տախտակն ի՞նչ արժի»։
Մի հատ էլ լավ թեմատիկ անեգդոտ։ (https://www.akumb.am/showthread.php/54320-%D4%B1%D5%B6%D5%A5%D5%AF%D5%A4%D5%B8%D5%BF%D5%B6%D5%A5%D6%80-%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6%D6%81%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB-%D5%B4%D5%A1%D5%BD%D5%AB%D5%B6?p=2159614&viewfull=1#post2159614)
«Քարահունջ աստղադիտարանը 14 հազար տարեկան է». Վաչագան Վահրադյանը նոր բացահայտումներ է անում.Մաթեմատիկոս, ՀՌՀ դոցենտ Վաչագան Վահրադյանն այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ընթացքում ասաց, որ Քարահունջ աստղադիտարանը մոտ 14 հազար տարեկան է և ի սկզբանե աստղադիտարան է եղել. «Պարիս Հերունուց հետո ես ուսումնասիրել եմ աստղադիտարանը, և իմ ուսումնասիրության արդյունքը եղավ այն, որ քարերի դասավորվածությունը կրկնում է Կարապի համաստեղությունը, որը հնում կոչվում էր Անգղի համաստեղություն։ Դա հնարավորություն տվեց նախ պարզել Քարահունջի տարիքը, և թույլ տվեց հասկանալ Պորտասարի գաղտնիքը»։
Նրա խոսքով՝ իր վարկածն ստացել է միջազգային ճանաչում, դրան հղումներ են կատարվել, և դա թույլ է տվել պարզել, որ Պորտասարը նույնպես աստղադիտական նշանակություն է ունեցել. «Երկու կառույցները, որոնք գտնվում են Հայկական լեռնաշխարհի հակադարձ ծայրերում, կապված են իրար, և մենք ցույց տվեցինք, որ դեռ այն ժամանակ մեկ միասնական մշակույթ է եղել Հայկական լեռնաշխարհում։ Պորտասարի հետազոտությունները ցույց տվեցին, որ կառույցի տարիքն առնվազն 18.5 հազար տարի է, իսկ Քարահունջը 14 հազար տարեկան է»։
Մաթեմատիկոսը նշում է, որ Պարիս Հերունին ուսումնասիրել է անցքերի ուղղվածությունը, իսկ իրեն հետաքրքրել է քարերի դասավորվածությունը. «Քարերը, որոնք, թվում է, թե մշակված չեն, լավ էլ մշակված են։ Գրեթե բոլոր քարերի վրա հատուկ տեղեր կան, որպեսզի դիտողն արմունկը հենի, գլուխը ֆիքսվի, ու նայի աստղերին։ Նշանառության համակարգ է սարքված։ Այդ տեղերն այնքան են օգտագործված, որ դրանք հղկվել են»։
Լրագրողների հարցին՝ արդյո՞ք այդ անցքերը հենց դրա համար են նախատեսված եղել, ի՞նչ կոնկրետ փաստեր կան, որ դա միանշանակ աստղադիտարան է, և վերջ, նա այսպես պատասխանեց «Կառույցի աստղագիտական նշանակության մասին վարկածն առաջինն առաջ է քաշել հնագետ Օնիկ Խնկիկյանը՝ 1980-ականների սկզբներին։ Նա ինձ պատմում էր, թե ինչպես են իրեն ստիպում դոկտորականից հանել աստղագիտական նշանակության մասին վարկածը, բայց նա չի հանել։ Երկրորդ մարդը, ով հաստատել է կառույցի աստղագիտական նշանակությունը, նշանավոր աստղագետ, ակադեմիայի անդամ Էլմա Պարսամյանն էր։ Նա էլ է ուսումնասիրել կառույցը և եկել նույն եզրակացության։ Երրորդը մարդը Պարիս Հերունին էր, որի հետ եկել են արտասահմանցի գիտնականներ, որոնք նույնպես հաստատել են այդ վարկածը։ Իմ հետազոտությունները նույնպես հաստատում են, որ դա աստղադիտարան է, որովհետև կառույցի հատակագիծը, քարերի դասավորվածությունը ցույց են տալիս Անգղի համաստեղությունը, ինչը խոսում է աստղագիտության հետ կապի մասին»։
Հիշեցնենք, որ 2014թ. Հայաստան այցելած բրիտանացի լրագրող և գրող Գրեմ Հենքոքը, որը գրում է հին քաղաքակրթությունների և միստիկայի մասին, տասնյակից ավելի գրքերի և երկու ֆիլմի հեղինակ է, նշել էր, որ Քարահունջն աստղադիտարան է, որը տպավորել է իրեն։
«Հայաստանն այն տեղն է, որտեղից սկիզբ են առել այդ նոր քաղաքակրթությունները: Մեր նախնիներն ուսումնասիրել և հասկացել են աստղերի իմաստը: Այս առումով` ինձ համար շատ տպավորիչ էր այցելությունը Քարահունջ, որը շատ հետաքրքիր ու շատ հին աստղադիտարան է»,- մասնավորապես ասել էր նա։
Քարահունջի՝ աստղադիտարան լինելը, սակայն, կասկածի տակ դրեց Պատմամշակութային արգելոց-թանգարանների ՊՈԱԿ փոխտնօրեն Աշոտ Փիլիպոսյանը, ով պնդում է, թե ակադեմիկոս Պարիս Հերունու ուսումնասիրությունները որևէ գիտական հիմք չունեն: Նա նաև կտրականապես դեմ է Զորաց քարեր հնավայրը Քարահունջ կոչելուն: Ըստ նրա` Քարահունջը մոտակայքում գտնվող բնակավայր է, որը ոչ մի կապ չունի հնավայրի հետ: Համալիրը Քարահունջ են կոչում, որպեսզի նմանեցնեն հայտնի Սթոունհենջին: Աշոտ Փիլիպոսյանը պնդում է, որ Զորաց քարեր հնավայրի քարերի վրա արված անցքերը ոչ մի կապ չունեն տիեզերքի ու աստղագիտության հետ: Նա վստահ է` անցքերն արվել են ոչ թե աստղերին նայելու համար, այլ, որպեսզի կարողանան քարերը հեռու տարածքներից քարշ տալ բնակավայր։
168.am-ը մաթեմատիկոս, ՀՌՀ դոցենտ Վաչագան Վահրադյանից հետաքրքրվեց, թե ի՞նչ նպատակ ունեն նմանատիպ պնդումները, երբ Քարահուջն ամբողջ աշխարհում հայտնի է՝ որպես հնագույն աստղադիտարան, ինչին ի պատասխան՝ նա ասաց, որ չի կարող ասել, թե որն է այդ պնդումների նպատակը։
«Նրանք ասում են, թե պարանով քարերը քաշում են, բայց ո՞վ է քարի վրա անցք բացում ու քարը քաշում։ Այնտեղ քարեր կան, որոնց վրա անցքեր չկան, բա դրանց վրա ինչո՞ւ անցք չեն բացել։ Այդ թեզը քննության չի դիմանում»։
Հայք-Հայաստան ՖԲ էջ (https://web.facebook.com/groups/1239837092793141/permalink/1279025818874268/)
«[I]Հայաստանն այն տեղն է, որտեղից սկիզբ են առել այդ նոր քաղաքակրթությունները ...
Այ էս ամենակարևոր պահն ա։ Մնացածը կարար չասեր։
Տես, շումերական աղբյուրներում Արատտան և Հայկական լեռնաշխարհը, ամենատարբեր տեղերում ու կենտեքստներով, հիշատակվում են որպես սրբազան, աստվածային երկիր ու տարածք, որտեղից սկիզբ է առել հենց իրենց քաղաքակրթությունը: Ժամանակակից բոլոր հիմնական քաղաքակրթություններն իրենց արմատներով գնում են դեպի միջագետքյան քաղաքակրությություն, որի արմատը շումերական քաղաքակրությունն էր...
Որոշակի հիմքեր կա այսպես խոսելու... փղերը վկա :)
Տես, շումերական աղբյուրներում Արատտան և Հայկական լեռնաշխարհը, ամենատարբեր տեղերում ու կենտեքստներով, հիշատակվում են որպես սրբազան, աստվածային երկիր ու տարածք, որտեղից սկիզբ է առել հենց իրենց քաղաքակրթությունը: Ժամանակակից բոլոր հիմնական քաղաքակրթություններն իրենց արմատներով գնում են դեպի միջագետքյան քաղաքակրությություն, որի արմատը շումերական քաղաքակրությունն էր...
Որոշակի հիմքեր կա այսպես խոսելու... փղերը վկա :)
Հարուուուուր տոկոս ...
Sambitbaba
11.09.2017, 10:17
Երեկ մի հատ ինչ-որ ռուսի հաղորդում եմ նայում: Հաղորդման անունն էլ դրել է, մոտավորապես... "Աշխարհի սպիտակ աստվածները":
Ու հպարտ-հպարտ պատմում է, որ հնի բոլոր մեծ պետությունները խոսել են սպիտակ աստվածների մասին: Եգիպտացիներն ասել են հյուսիսից եկած սպիտակ աստվածների մասին, և ինչ խոսք, որ ռուսական արիներին նկատի ունեին; շումերները խոսել են հյուսիսից եկած սպիտակ աստվածների մասին, և ինչ խոսք, որ ռուս արիներին նկատի ունեին...
Ես էլ նստած մտածում եմ. հետաքրքիր է, շումերներն ու եգիպտացիները իրենց հյուսիսում գտնվող հսկայական Հայաստան երկրից բացի էլի ինչ-որ հյուսիսային երկրի մասին ինչ-որ բան գիտեի՞ն, որ նկատի ունենային "ռուս արիներին..." Պատմության մեջ որևէ մեկը ինչ-որ բան հանդիպե՞լ է այդ թեմայոով...
Բայց ամենածիծաղելին այն էր, որ էդ ընկերը շարունակեց. չինացիները նույնպես շատ են խոսել արևմուտքից եկած սպիտակ աստվածների մասին, և ինչ խոսք, որ հյուսիսի ռուս արիներին նկատի ունեին...
Իրոք, ծիծաղելի էր, գիտե՞ք: Բայց իմ լացն էր գալիս, որովհետև դրանից մի քանի րոպե առաջ կարդացել էի ձեր այս գրառումները...
Ալամ աշխարհը փորձում է իր թաթը դնել ձեր ունեցածի վրա. թուրքերը, ազերները, հենա ռսները... Ամեն մեկը ջանում է իրենով անել պատմությունը...
Եվ այսպես արդեն քանի հազար տարի...
Հետաքրքիր է, ինչու՞:
Մի հին ասացվածք կա, որ վատ թաքցրած իրը ինքն է հրահրում, որ իրեն գողանան, - գուցէ սա՞ է պատճառը...
Այ, էսպես, ինչպես հիմա դուք, մեր պապերը, մեր պապուպապերն է՞լ միգուցէ ցաք ու ցրիվ են արել իրենց ունեցածը, ի՞նչ եք կարծում...
Մինչև օրս Հերունուց առաջ էլ արդեն քանի մասնագետ պնդել են Քարահունջի աստղադիտարան լինելու մասին: Հերունու հետ էլ, լուրջ մասնագետներ եկել ու հաստատել են այդ ամենը: Հարցն այն չի, թե որքանով են ճիշտ սրանք: Հարցն այն է, որ բոլոր այս մարդիկ ձեզ համար լուրջ չեն, իսկ էս մի համբիկն եկել, երկու ոսկոր է գտել ու բստրում է, որ դա ընդամենը գերեզման է, ու դուք անմիջապես համաձայն եք դա որպես փաստ ընդունել:
Հայկական յուրաքանչյուր եկեղեցու, յուրաքանչյուր տաճարի բակում, տո հենց ներսում, լիքը գերեզմաններ կան, դուք որ եկեղեցի եք մտնում, նրանց կողքով ու հաճախ նաև հենց վրայով եք քայլում: Եկեք սկսենք ասել, որ դրանք բոլորովին էլ տաճարներ չեն, այլ ընդամնեը գերեզմաններ են:
Իսկ ի՞նչ եք կարծում, վեց-ութ հազար տարի առաջ, եթե դա նույնիսկ աստղադիտարան էր, այդ աստղադիտարանը չէ՞ր կարող նույնպես սրբավայր համարվել:
Մաչու Պիկչուի պեղումների ժամանակ էլ հարյուրավոր կմախքներ են գտել, հիմա դա է՞լ գերեզման համարենք...
Քարահունջի՝ մոտ երկու հարյուր քսան քարերից, կարծեմ ութսուն քանիսն են ընդամենը ծակերով, այսինքն մեկ երրորդն ընդամենը, ճի՞շտ է: Բա այն երկու երրորդն ինչու՞ չեն ծակել, բերելու համար, թե՞ դրանք որակապես տարբեր են ու քաշով թեթև...
Ես ինքս էլ չեմ պնդում, որ պարտադիր է, որ դա աստղադիտարան լինի: Կգա ժամանակն ու ամեն ինչ կբացահայտվի:
Ուղղակի տխուր է ձեր այսքան կայտառ մոտեցումը հարցին:
Sambitbaba ջան, էական չի թե ինչ են ասել շումերները, եգիպտացիները ու չինացիները։ Կարևոր ա, թե ինչ են ասել պոլինեզիացիները։
Sambitbaba
11.09.2017, 12:13
Sambitbaba ջան, էական չի թե ինչ են ասել շումերները, եգիպտացիները ու չինացիները։ Կարևոր ա, թե ինչ են ասել պոլինեզիացիները։
Հա, Տրիբուն ջան, ես ասածիցդ ավելի էական կարծիք չէի էլ սպասում:
Հա, Տրիբուն ջան, ես ասածիցդ ավելի էական կարծիք չէի էլ սպասում:
Sambitbaba ջան, որ ռուսի ապուշ հաղորդում քիչ նայես, իսկ ռուսների մեջ էս ոլորտի շառլատաններ Աստված տվել չի խնայել, սենց տվայտանքների մեջ չես ընկնի։
Մի վախտ առաջ իմ աչքով էլ մի հատ ռուսի հաղորդում ընկավ, որ եգիպտական հիերոգլիֆերի մեջ ռուսական այբուբենի տառեր էին գտել - Николай родил Рамзеса թեմաներով։ Շատ գիտական հաղորդում էր։ Շատ դուրս եկավ։ Բայց ես ել նեղվեցի փիս, քանի որ մեր ձեռքբերումները ռուսները խլում են մեազնից մեր աչքի առաջ - դե գիտես, Ռամզեսին Նարեկացին ա ծնել, Նիկոլայը չի էլի։
Գաղթական
11.09.2017, 15:06
Խոսքը մեր մեջ՝ ես էլ ոչ մի կերպ չեմ կարողանում մարսել էս 2 հայկական կոմպլեքսները:
Մեկը՝ որ աշխարհում ամեն մի հանճարեղի հիմքում պիտի հայն ու հայկականը լինի:
ՈՒ մյուսը՝ որ ամենուր հայի հանճարի հետքեր փնտրող մարդը պիտի անպայման ցնդած լինի:
Ես չգիտեմ, թե Քարահունջն իրականում ինչ է եղել՝ աստղադիտարան, դամբարան, սրբավայր, թե քարեդարյան օլիգարխի տոհմի զինանշան:
Բայց ոչ մի խնդիր չեմ տեսնում, որ այն ներկայացնենք որպես 8000 ամյա աստղադիտարան ու ամեն ամիս 2 վագոն տուրիստ բերենք դրան նայելու:
Տո կողքն էլ Հայկ Նահապետի դամբարան-թանգարան կառուցենք ու մեջը ցուցադրենք առաջին հայ արիների տրեխներն ու աստղային ծակերը:
Բայց չէ՝ ի՜նչ եք ասում..
Մենք արդարության մարտիկներ ենք՝ բա աշխարհը մեր մասին ի՞նչ կմտածի..
Հո չենք թողնի մտածեն, թե Դավիթ գող-գող եկավ գնաց..
Ով քնած է՝ հելեք կացեք, ով արթուն է՝ ձի հեծեցեք...
ՈՒ թքած, թե աշխարհը ընդհանրապես թքած չունի արդարության ու մասնավորապես մեր արդարության վրա..
Ես չգիտեմ, թե Քարահունջն իրականում ինչ է եղել՝ աստղադիտարան, դամբարան, սրբավայր, թե քարեդարյան օլիգարխի տոհմի զինանշան:
Բայց ոչ մի խնդիր չեմ տեսնում, որ այն ներկայացնենք որպես 8000 ամյա աստղադիտարան ու ամեն ամիս 2 վագոն տուրիստ բերենք դրան նայելու:
Գաղթական ախպեր, ես էլ ոչ մի պրոբլեմ չեմ տեսնում որպես աստղադիտարան ներկայացնելու ու տուրիստ բերելու մեջ։ Մեր մեջ ասած, շատ էլ հնարավոր ա, որ հենց աստղադիտական նպատակներով էլ օգտագործված լինի։ Սաղ պրոբլեմը դրանից հետո արվող եզրակացություններն են - սրբազան երկիր, արևմուտքի սպիտակ աստվածներ, պոլինեզիական այբուբեն ․․․․ էս արդեն խնդալու ա դառնում, մենք էլ խնդում ենք։
Ու մեր մեջ ասած, Քարահունջը եթե նույնիսկ 40.000 տարվա կոսմոդրոմ էլ ներկայացնես, վագոնով տուրիստ մեկա չի գնալու ընդեղ, քանի որ տեսնելու բան առանձնապես չկա։ Ավելի լավ ա Գառնիի ձորը մաքրեք, կամ ավելի շուտ զիբիլանոց մի սարքեք, մեկ էլ Երևանի մեջտեղը Էրեբունիի տարածը մ քիչ տեսքի բերեք, որ մի երկու տուրիստի համոզեք որ երեքհազարմայա մայրաքաղաք ունեք։ Թե չէ ազգովի նայում ենք մեր հինավուրց քաղաքին դոդի գագոյի ճարտարապետական գլուխգործոցներն ենք տեսնում, քաքներս գալիս ա։
Գաղթական
11.09.2017, 18:36
Գաղթական ախպեր, ես էլ ոչ մի պրոբլեմ չեմ տեսնում որպես աստղադիտարան ներկայացնելու ու տուրիստ բերելու մեջ։ Մեր մեջ ասած, շատ էլ հնարավոր ա, որ հենց աստղադիտական նպատակներով էլ օգտագործված լինի։ Սաղ պրոբլեմը դրանից հետո արվող եզրակացություններն են - սրբազան երկիր, արևմուտքի սպիտակ աստվածներ, պոլինեզիական այբուբեն ․․․․ էս արդեն խնդալու ա դառնում, մենք էլ խնդում ենք։
Ու մեր մեջ ասած, Քարահունջը եթե նույնիսկ 40.000 տարվա կոսմոդրոմ էլ ներկայացնես, վագոնով տուրիստ մեկա չի գնալու ընդեղ, քանի որ տեսնելու բան առանձնապես չկա։ Ավելի լավ ա Գառնիի ձորը մաքրեք, կամ ավելի շուտ զիբիլանոց մի սարքեք, մեկ էլ Երևանի մեջտեղը Էրեբունիի տարածը մ քիչ տեսքի բերեք, որ մի երկու տուրիստի համոզեք որ երեքհազարմայա մայրաքաղաք ունեք։ Թե չէ ազգովի նայում ենք մեր հինավուրց քաղաքին դոդի գագոյի ճարտարապետական գլուխգործոցներն ենք տեսնում, քաքներս գալիս ա։
Իհարկե համաձայն եմ, որ ամեն ինչի ծայրահեղացնելը, մեղմ ասած, ծիծաղելիա:
Բայց մյուս կողմից էլ՝ ինչո՞ւ ոչ, շատերին կարող է շոյել «սպիտակ աստված» կոչվելու հեռանկարը: Հետն էլ՝ բոլոր պրետենզիաները եգիպտացիներին ու շումերներին, ախպեր, մեզ հյուսիսի սպիտակ աստված կոչելու բոլոր պատենտներն իրենց են պատկանում՝ ռուսները վկա:
Գառնու ձորի մաքրությունը, Էրեբունու միջնաբերդի ընդհանուր տեսքն ու Քարահունջի առաջին աստղադիտարան-թանգարանի հիմնումը՝ էս ամենը մեկ ընդհանուր շղթայի օղակներ են, որ մենք հետևողականորեն պիտի կառուցենք՝ պետական մակարդակով:
Բայց սրա համար ցանկություն ու ջանքա հարկավոր, և ոչ միայն Հայաստանում տուրիզմի զարգացման մասին դատարկ բաժակաճառեր:
Միայն էս վերը նշված շղթան կառուցելու ու խելքը գլխին մարքեթինգով զբաղվելու դեպքումա վագոնով տուրիստ հնարավոր էստեղ ու էնտեղ տանել, ինչն էդքան էլ ֆանտաստիկայի ժանրից չի:
Տես՝ օրինակ Վատերլոյի ճակատամարտի դաշտավայրը Բելգիայում:
Արդեն մի քանի առիթով հյուրեր եմ տարել էնտեղ ու ամեն անգամ լիքը տուրիստ եմ տեսել:
Բայց նայելու առանձնապես բան էլ չկա էնտեղ՝ եթե չհաշվենք Հոլանդիայի արքայազնի մահվան առիթով կանգնեցված առյուծի պատվանդանն ու տարին մեկ թե երկու անգամ կազմակերպվող իրական ճակատամարտի սիմուլյացիան:
Բայց մարդիկ մի երկու հատ Նապոլեոնի արձան են տնկել, մի երկու հատ էլ սրճարան են բացել ու էս վայրը լայն գովազդվումա տուրիստական բուկլետներում:
Էս էլ քեզ տուրիստի հոսքա ապահովում:
Հիմա էլ ավելի խելացի բան են մտածել ու պանորամայի հին ու քանդվելու վրա շենքի փոխարեն նոր ու կարգին թանգարան են բացել:
Մուտքի վճարն էլ հասանելիա միջին վիճակագրական տուրիստին:
Արձանիկների, քարտեզների և այլն վաճառքն էլ լրացուցիչ եկամուտա ապահովում:
Ինչի՞ ա անհնար նույն բաներից Քարահունջում կազմակերպել:
Առաջին հերթին, որովհետև դա որպես դամբարան ներկայացնող այլ հայ մասնագետներն են դրան խանգարում ու հետո միայն պետության կողմից ոլորտին փնթի վերաբերմունքը:
Կամ Գառնի-Գեղարդ ծեծված թեմայից զատ այլ բան ասեմ:
Իմ լավ բարեկամներից մեկը հիմա Բրյուսելի համալսարանում աշխատումա իր թեմայի վրա՝ նվիրված Հայաստանում տուրիզմի զարգացմանը: ՈՒ, էս շրջանակներում, վերջերս հանդիպումա ունեցել Լուվընի համալսարանի ռեկտորի հետ (Բեռնարդ Քուլի)՝ ով մասնագիտությամբ հայագետա ու պրոֆեսոր:
Վերջինս 2 հիմնական վեկտորա խորհուրդ տվել.
ա) Հայաստանի կենտրոնական պետության 12 մայրաքաղաքները
բ) Հայաստանը որպես օրիենտի ու օքսիդենտի հանդիպման վայր ու էդ երկու մշակույթների ու քաղաքակրթությունների խառնուրդ, որը կարելի է տեսնել միայն Հայաստանում՝ իր ճարտարապետության ու պատմության մեջ:
Հիմա հարց.
Բացի մեր անգործությունից ուրիշ ի՞նչնա մեզ խանգարում Քուլիի նշած վերջին երկու թեմաներն ավելի լայն արծարծել, միտքը զարգացնել ու շատ գեղեցիկ փաթեթավորումով ներկայացնել տուրիստներին:
Sambitbaba
11.09.2017, 21:26
Գառնու ձորի մաքրությունը, Էրեբունու միջնաբերդի ընդհանուր տեսքն ու Քարահունջի առաջին աստղադիտարան-թանգարանի հիմնումը՝ էս ամենը մեկ ընդհանուր շղթայի օղակներ են, որ մենք հետևողականորեն պիտի կառուցենք՝ պետական մակարդակով:
Շատ ճիշտ ես նկատել, Գաղթական ջան: Բայց մի լուրջ հարց էլ կա, և թե ինչպես ենք մենք վերաբերվում այդ հարցին, դրանից էլ է կախված թե մեր ով-ինչ լինելը, և թե աշխարհի վերաբերմունքը մեր հանդեպ:
Եթե մենք որպես ճշմարտություն ընդունում ենք ինչ-որ մեկի ասածն այն մասին, որ Հայկը Թորգոմի որդին էր ու քսան հոգով Բաբելոնը թողել, եկել ազգ է սարքել, այսինքն, եթե փորձում ենք Հայկին դարձնել պատմական անձ ու տեղավորել պատմության մեջ ինչ-որ կոնկրետ տեղ, - որքան հիշում եմ, երկրորդ-երրորդ հազարամյակների կեսերին, - իհարկե, իրոք որ, էլ ի՞նչ ութ հազար տարեկան Քարահունջ կամ տասներկու-քսան հազար տարեկան Պորտասար, ու տուրիստներին էլ պատմելու առանձնապես բան չկա:
Հասկանում եմ, առանձնապես մեծ տեղեկություններ չկան մեր պատմության ու գիտելիքների մասին: Բայց որտեղի՞ց լինի: Հիշու՞մ եք քրիստոնեությունը տարածողների գլուխգուվալն այն մասին, որ էնքան գիր ու գրականություն լցրին գետը, որ Եփրատը դուրս եկավ ափերից...
Իսկ կարելի է նաև հակառակ կողմից նայել պատմությանը, այն միայն մեկ ազգի պատկանելիք չէ: Կարելի է նայել, թե իրականում ո՞վ էր Հայկի հակառակորդ Բելը: Բաբելոնի ամենագլխավոր ու ամենահզոր աստվածը: Այլ ոչ թե Բաբելոնի տիրակալը: Եվ ուրեմն որքանո՞վ է տրամաբանական, որ մահկանացու Հայկը հաղթեր ու սպաներ անմահ Բելին...
Հետո:
Բաբելոնը շումերական քաղաք էր ճի՞շտ է: Շումերական արձանագրություններում ասվում է, որ իրենց քաղաքների շինարարության համար շատ շինանյութեր նրանք նավերով բերել են Հյուսիսի Երկրից, որտեղից սկիզբ են առնում Եփրատն ու Տիգրիսը: Եվ ոչ միայն շինանյութեր: Սալիկների վրա կան գրեր՝ նամակներ, - ուղարկված հենց այդ Հյուսիսի Երկիր, որտեղ ասվում է մոտավորապես հետևյալը. ինչու՞ դուք դադարեցիք ուղարկել ձեր ուսուսցիչներին. մեր երեխաները մնացին առանց կրթության; ինչու՞ դուք դադարեցիք ուղարկել ձեր շինարարներին. մեր քաղաքները կիսաշեն են մնացել:
Տարիներ առաջ ես ինքս եմ զրուցել մի երգիպտացի պատմաբանի հետ ու նրանից եմ իմացել առաջին անգամ, որ անիվի և ձիու պատկերները հիերոգլիֆներում նշանակում են, որ խոսքը գնում է Հայաստանի մասին, բայց որ այն ժամանակներում եգիպտացիները Հայաստանը գիտեին որպես Հյուսիսի Երկիր: Եվ որ այնքան մեծ էր նրանց կարծիքն այդ երկրի մասին, որ որոշ փարավոններ նույնիսկ կին էին վերցնում այդ երկրից:
Շումերական սալիկների թարգմանություններն ինքներդ կարող եք գտնել ու կարդալ, հիմա դրանք լիքն են:
Ու եթե շումերական քաղաքների շինարարության համար շումերները շինանյութ ու շինանարարներ բերում էին Հայաստանից, ուրեմն ինչպե՞ս էին նրանք այդ անում, եթե Հայկը դեռ նոր պետք է գար շումերական նորաստեղծ քաղաքից ու ապագա Հյուսիսի Երկիր ստեղծեր:
Նոր նայեցի, թե որտեղից են գալիս էդ կարծիքները...
Թորգոմի տղա Հայկի մասին գրել է տասնմեկերորդ դարի ինչ-որ վրացի պատմիչ, որը համարում է նաև, որ մենք դաժե հայեր էլ չենք, այլ՝ սոմխեթի, որ նշանակում է արևելյան խեթեր...
Օք: Եկեք հարգանքի ավելի մեծ տուրք տանք էդ վրացուն ու մեզ անվանենք ոչ թե հայեր, այլ արևելյան խեթեր:
Ավելին: Եկեք այդ սոմխեթի բառին տանք անգլերեն սկիզբ ու ռուսերեն վերջավորություն, և կստանանք այն, ինչ առավել հաճո է մեր սրտին. some хеты: Հայերեն թարգմանությամբ՝ որոշ խեթեր:
Եկեք մեզ անվանենք կակոյ նիբուդ խեթեր...
Գաղթական
11.09.2017, 23:11
Եկեք մեզ անվանենք կակոյ նիբուդ խեթեր...
Սամ ջան, ոնց որ ամեն ինչ խառնվեց իրար գրառմանդ մեջ:
Ենթադրում եմ, որ դրա առիթ հանդիսացավ իմ ակնարկը, թե Քարահունջի մոտ կարելի է Հայկ Նահապետի թանգարանը կառուցել՝ տուրիստների համար տեղանքն ավելի հետաքրքիր դարձնելու համար:
Լավ, արի Հայկին թողնենք մի կողմ )))
Թող Քարահունջի Աստղադիտարանի թանգարան լինի, Երևանի Պատմության թանգարանից մի երկու նմուշ բերեն, կամ էլ դրանց կրկնօրինակը հանեն, նախնադարյան համայնքի ենթադրյալ կենցաղը պատկերող արձաններ ու կացարաններ ներկայացնեն, «դամբարան»-ից գտնված կմախքներից մեկի հնէաբանական անալիզը ու համակարգչային հատուկ գրաֆիկայով վերականգնված դեմքը..
լիքը բաներ կարելի ա հորինել ու էդ թանգարանում ներկայացնել, ինչը, ի դեպ, աշխարհում ընդունված պրակտիկա է՝ նման թանգարանների պարագայում:
Էսպես Քարահունջի ու Հայկի ճամփեքը չեն խաչվի՝ առաջացնելով շահերի բախում :)
Հայկյան օրացույցով, եթե չեմ սխալվում, 5600-ական թվականներն են հիմա:
Իր մասին էլ գրել է մեր Խորենացին, ու ոչ ինչ-որ վրացի:
Բելն ուզեցել է իրեն հնազանդեցնել Հայկի ժողովրդին, վերջինն էլ ընդվզել է սրա դեմ ու հաղթել բաբելոնացիներին:
Բայց ճիշտ ես, վրացիքի լեգենդում էլ են մեր ու իրենց նախահայրերը սերում Նոյից:
Հետն էլ՝ համաձայն իրենց, մերն իրենցինի ավագ եղբայրնա եղել:
Ինչ էլ վերաբերումա Սոմխիթին՝ իմ իմացած տարբերակով Հայաստանի անվանումը վրացերենում առաջացելա «սամխրեթի» բառից, ինչը նշանակումա «հարավ»:
Սրա նման էլ մենք ենք իրենց «վերևի երկիր» կոչում՝ Վիրք, ՎՐԱստան, ԻՎԵՐիա և այլն:
նենց որ էդ հարցում նիչյա ենք ;)
Շատ ճիշտ ես նկատել, Գաղթական ջան: Բայց մի լուրջ հարց էլ կա, և թե ինչպես ենք մենք վերաբերվում այդ հարցին, դրանից էլ է կախված թե մեր ով-ինչ լինելը, և թե աշխարհի վերաբերմունքը մեր հանդեպ:
Եթե մենք որպես ճշմարտություն ընդունում ենք ինչ-որ մեկի ասածն այն մասին, որ Հայկը Թորգոմի որդին էր ու քսան հոգով Բաբելոնը թողել, եկել ազգ է սարքել, այսինքն, եթե փորձում ենք Հայկին դարձնել պատմական անձ ու տեղավորել պատմության մեջ ինչ-որ կոնկրետ տեղ, - որքան հիշում եմ, երկրորդ-երրորդ հազարամյակների կեսերին, - իհարկե, իրոք որ, էլ ի՞նչ ութ հազար տարեկան Քարահունջ կամ տասներկու-քսան հազար տարեկան Պորտասար, ու տուրիստներին էլ պատմելու առանձնապես բան չկա:
Հասկանում եմ, առանձնապես մեծ տեղեկություններ չկան մեր պատմության ու գիտելիքների մասին: Բայց որտեղի՞ց լինի: Հիշու՞մ եք քրիստոնեությունը տարածողների գլուխգուվալն այն մասին, որ էնքան գիր ու գրականություն լցրին գետը, որ Եփրատը դուրս եկավ ափերից...
Իսկ կարելի է նաև հակառակ կողմից նայել պատմությանը, այն միայն մեկ ազգի պատկանելիք չէ: Կարելի է նայել, թե իրականում ո՞վ էր Հայկի հակառակորդ Բելը: Բաբելոնի ամենագլխավոր ու ամենահզոր աստվածը: Այլ ոչ թե Բաբելոնի տիրակալը: Եվ ուրեմն որքանո՞վ է տրամաբանական, որ մահկանացու Հայկը հաղթեր ու սպաներ անմահ Բելին...
Հետո:
Բաբելոնը շումերական քաղաք էր ճի՞շտ է: Շումերական արձանագրություններում ասվում է, որ իրենց քաղաքների շինարարության համար շատ շինանյութեր նրանք նավերով բերել են Հյուսիսի Երկրից, որտեղից սկիզբ են առնում Եփրատն ու Տիգրիսը: Եվ ոչ միայն շինանյութեր: Սալիկների վրա կան գրեր՝ նամակներ, - ուղարկված հենց այդ Հյուսիսի Երկիր, որտեղ ասվում է մոտավորապես հետևյալը. ինչու՞ դուք դադարեցիք ուղարկել ձեր ուսուսցիչներին. մեր երեխաները մնացին առանց կրթության; ինչու՞ դուք դադարեցիք ուղարկել ձեր շինարարներին. մեր քաղաքները կիսաշեն են մնացել:
Տարիներ առաջ ես ինքս եմ զրուցել մի երգիպտացի պատմաբանի հետ ու նրանից եմ իմացել առաջին անգամ, որ անիվի և ձիու պատկերները հիերոգլիֆներում նշանակում են, որ խոսքը գնում է Հայաստանի մասին, բայց որ այն ժամանակներում եգիպտացիները Հայաստանը գիտեին որպես Հյուսիսի Երկիր: Եվ որ այնքան մեծ էր նրանց կարծիքն այդ երկրի մասին, որ որոշ փարավոններ նույնիսկ կին էին վերցնում այդ երկրից:
Շումերական սալիկների թարգմանություններն ինքներդ կարող եք գտնել ու կարդալ, հիմա դրանք լիքն են:
Ու եթե շումերական քաղաքների շինարարության համար շումերները շինանյութ ու շինանարարներ բերում էին Հայաստանից, ուրեմն ինչպե՞ս էին նրանք այդ անում, եթե Հայկը դեռ նոր պետք է գար շումերական նորաստեղծ քաղաքից ու ապագա Հյուսիսի Երկիր ստեղծեր:
Նոր նայեցի, թե որտեղից են գալիս էդ կարծիքները...
Թորգոմի տղա Հայկի մասին գրել է տասնմեկերորդ դարի ինչ-որ վրացի պատմիչ, որը համարում է նաև, որ մենք դաժե հայեր էլ չենք, այլ՝ սոմխեթի, որ նշանակում է արևելյան խեթեր...
Օք: Եկեք հարգանքի ավելի մեծ տուրք տանք էդ վրացուն ու մեզ անվանենք ոչ թե հայեր, այլ արևելյան խեթեր:
Ավելին: Եկեք այդ սոմխեթի բառին տանք անգլերեն սկիզբ ու ռուսերեն վերջավորություն, և կստանանք այն, ինչ առավել հաճո է մեր սրտին. some хеты: Հայերեն թարգմանությամբ՝ որոշ խեթեր:
Եկեք մեզ անվանենք կակոյ նիբուդ խեթեր...Բաբելոն պոլինեզիերեն ոնց ա ?
Մինչև օրս Հերունուց առաջ էլ արդեն քանի մասնագետ պնդել են Քարահունջի աստղադիտարան լինելու մասին: Հերունու հետ էլ, լուրջ մասնագետներ եկել ու հաստատել են այդ ամենը: Հարցն այն չի, թե որքանով են ճիշտ սրանք: Հարցն այն է, որ բոլոր այս մարդիկ ձեզ համար լուրջ չեն, իսկ էս մի համբիկն եկել, երկու ոսկոր է գտել ու բստրում է, որ դա ընդամենը գերեզման է, ու դուք անմիջապես համաձայն եք դա որպես փաստ ընդունել:
Ուրեմն Հերունուց առաջ էդ ասել ա Պարսամյան Էլման: Ավելին, Քարահունջ անունը ինքն ա որոշել, որ պետք ա կպցնել էդ տեղանքին: Բայց հետո եկել ա Պարիս Հերունին, ու հայտարարել «Եվ ես տեղանքը կոչեցի Քարահունջ»: Սա արդեն մի հատ շատ խոսուն բան ա էն մասին, թե ինչ արժեհամակարգով ա շարժվել նույն Հերունին: Ընդամենը փառքի տանող ճամփա ա գտել:
Էլման էլ, Հերունին էլ ֆիզիկ են, Վահրադյանները կարծեմ մաթեմատիկ:
Իրանցից որևէ մեկի աշխատությունը չունի գիտական աշխատության նմանություն, ոնց հիմա ես ֆորումում եմ գրում, իրանք իրանց աշխատություններն են գրել:
Իսկ այ ոլորտի մասնագետները հակառակ պնդումներն են անում, հիմա ու՞մ հավատանք: Բնականաբար մասնագետներին, այլ ոչ թե հայուգենուտառապյալներին:
Եթե Փիլիպոսյանն ու ուրիշ լավ մասնագետ հնագետներ խոսում են կառույցի մասին, մասնագիտորեն, ապա լեզվաբան Հրաչ Մարտիրոսյանն էլ հանգամանորեն քննել է «Քարահունջ» բառի ծագման, դրա տեղանքի հետ կապի հարցը:
Ովքեր հարցով իսկապես հետաքրքրված ու անաչառ են, խորհուրդ եմ տալիս անպայման կարդալ Մարտիրոսյանի էս հոդվածը.
http://armscoop.com/wp-content/uploads/2011/02/%D5%94%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B0%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%BB-%E2%80%93-Stonehenge.-%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BD%D5%BA%D5%A5%D5%AC%D5%AB-%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%A8.pdf
Հա, ի դեպ ոչ թե մենակ մի քանի ոսկոր չի գտնվել, այլ հնագիտական նշանակություն ունեցող առարկաներ են պեղվել, որոնք ցանկացած հնագետ հեշտորեն որոշում է քանի տարվա է ու դրանց վրա ՀԻՄՆԱՎՈՐՎԱԾ դատողություններ անում: Այն, որ այդտեղ դամբարան է եղել, կասկած չի կարող լինել: Այսինքն եթե նույնիսկ որոշվի քննարկել աստղադիտարանի վարկածը, դա ոչ մի կերպ չի կարող հերքել որ էդտեղ մի քանի հազարամյակի պատմություն ունեցող դամբարան կա: Ուրիշ հարց, որ դամբարանի գոյությունը փաստերով հիմնավորված է, իսկ աստղադիտարանինը վարկածը, չհիմնավորված հիպոթեզ:
Պետք է կարողանալ տարբերել փաստն ու ենթադրությունը: Ընդ որում ենթադրությունը, որը տրամաբանությանը խիստ հակառակ է, հիմնավորում բացարձակ չունի:
Սա էլ էլի որոշ նյութ.
«Զորաց քարեր»-ում ունենք 2000 տարուց ավելի ներառող շրջան. հնագետ
«Պատմամշակութային արգելոց-թանգարանների և պատմական միջավայրի պահպանության ծառայություն» ՊՈԱԿ-ի տնօրենի հրամանով կազմված արշավախումբը, ՊՈԱԿ-ի գիտնական-քարտուղար, պատմական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Աշոտ Փիլիպոսյանի գլխավորությամբ, օգոստոսին պեղումներ է իրականացվել «Զորաց քարեր» հուշարձանի տարածքում:
Լրագրողների հետ հանդիպմանը Աշոտ Փիլիպոսյանն ասաց, որ «Զորաց քարեր» հուշարձանի տարածքում հնագիտական աշխատանքները սկսվել էին 2014 թվականից, 2015-16 թթ. հիմնականում կատարվել է չափագրում, տեղազննություն, իսկ այս տարի արդեն պեղումներ՝ Գիտության պետական կոմիտեի աջակցությամբ, ֆինանսավորմամբ:
«Միանշանակ խնդիր կար հնագիտական, համակողմանի ուսումնասիրության արդյունքում վեր հանել այս հուշարձանի պատկանելիությունը, գոյատևման ժամանակաշրջանը, մշակութային փոփոխությունները»,- նշեց հնագետը:
Ա. Փիլիպոսյանի խոսքով, պեղումների արդյունքում բացվել է բավականին հետաքրքիր կառույց՝ արևմտյան կողմից դեպի դամբարանախուց տանող ստորգետնյա ճանապարհով:
Դամբարանախուցն ունի 7 մետր երկարություն, 3 մետր լայնություն: Նա տեղեկացրեց, որ դամբարանախուցը պեղվել, մաքրվել է 2,5 մետրի չափով:
«Հայտնաբերված նյութը թույլ է տալիս ասել, որ այստեղ գոնե 4 տարբեր շրջափուլերում թաղման արարողություններ են իրականացվել: Ամենավաղ նյութը, որն ունենք ամենաստորին հատակից, մ.թ.ա 18-17-րդ դարերով է թվագրվում, բրոնզեդարյան գունազարդ խեցեղենի բեկորներն են: Ամենայն հավանականությամբ, երբ կառուցել են դամբարանը, միջին բրոնզեդարյան դամբարանն արդեն եղել է, այն հիմնահողային է, հարթեցնելով դրա վրա կառուցել են քարաշար դամբարանախուցը, որն այսօր ունենք»,- նշեց նա:
Թաղումները կատարվել են մ.թ.ա. 15-14-րդ դարերում, մ.թ.ա. 11-9-րդ դարերում:
«Հետաքրքիր է, որ այս դամբարանախցում ունենք մ.թ.ա 5-4-րդ դարերի, մ.թ.ա 1-ին դարի, հավանաբար, մանկան թաղման փաստ»,- ասաց Ա. Փիլիպոսյանը:
Նրա խոսքով, դամբարանը թալանված է, ծածկասալերից մի քանիսը կոտրված: Դամբարանից հայտնաբերվել է խեցեղենի բեկորներ, կենդանիների ոսկերներ: Թեև թալանված լինելուն՝ հայտնաբերվել է նաև մեծ քանակությամբ մետաղական նյութ:
«Դամբարանում հայտնաբերվել է, իհարկե, խաթարված վիճակում, մարդկային մնացորդներ, գոնե 4 գանգի բեկորներ ունենք, որոնք հնամարդաբանները կուսումնասիրեն, կպարզվի, թե կոնկրետ ինչ սեռի, տարիքի անձանց հետ գործ ունենք»,- ասաց արշավախմբի ղեկավարը:
Նա նշեց, որ դամբարանը, հավանաբար, 12-13-րդ դարերում՝ սելջուկների կամ մոնղոլների արշավանքների ժամանակ, օգտագործվել է որպես թաքստոցներ շրջակա բնակավայրերի բնակիչների համար:
«Ինչն է նման ենթադրության հանգեցնում. նյութերի վերին շերտում 12-13-րդ դարերի խեցեղենի բեկորներ են հայտնաբերվել, Դվինին, Անիին բնորոշ ապակե ապարանջանների մասեր»,- նշեց հնագետը՝ ընդգծելով, որ գործ ունեն մի դամբարանի հետ, որը մ.թ.ա 18-րդ դարից մինչև մ.թ. 13-րդ դարն ընկած ժամանակաշրջանը՝ 2000 տարուց ավելի ներառող շրջան, հետաքրքիր տեղեկատվություն է պարունակում:
Աղբյուր՝ https://www.panorama.am/am/news/2017/09/07/%D4%B6%D5%B8%D6%80%D5%A1%D6%81-%D6%84%D5%A1%D6%80%D5%A5%D6%80/1830822
https://www.youtube.com/watch?time_continue=77&v=VrLkhG2itic
և սա.
«Զորաց քարեր»-ում աստղադիտարանի ոչ խողովակն ենք գտել, ոչ գործիքները. Աշոտ Փիլիպոսյան
««Զորաց քարեր» հուշարձանի տարածքում գտնվող անցքավոր քարերը սկզբնապես եղել են դամբարանի ծածկասալեր, որոնք երկրորդ անգամ օգտագործվել են պատը կառուցելու համար, անցքերը տեղափոխման համար են եղել»,- լրագրողների հետ հանդիպմանն ասաց «Պատմամշակութային արգելոց-թանգարանների և պատմական միջավայրի պահպանության ծառայություն» ՊՈԱԿ-ի գիտնական-քարտուղար, պատմական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Աշոտ Փիլիպոսյանը:
Նա նշեց, որ այդ քարերը մոտ 3-4 տոննա քաշ ունեն, կարող էին քաշել եզներով. «Անցքերի ներսի մասն ողորկ էին արել, որ շարժելիս չմաշվեին, չպոկվեին պարանները»:
Նշենք, որ Աշոտ Փիլիպոսյանի գլխավորությամբ արշավախումբն այս տարվա օգոստոսին պեղումներ է իրականացրել «Զորաց քարեր» հուշարձանի տարածքում:
«Խնդիր կար հնագիտական, համակողմանի ուսումնասիրության արդյունքում վեր հանել այս հուշարձանի պատկանելիությունը, մշակութային փոփոխությունները, որոնք այստեղ տեղի են ունեցել, հիմնականում այն դամբարանում, որն առավել վիճահարույց է, երբեմն այն հորջորջվում է որպես աստղադիտարան»,- ասաց հնագետը:
Նրա խոսքով, գիտնական Պարիս Հերունին աշխատանք ու մեկնաբանություն ունի դրա վերաբերյալ: Հնագետն ասաց, որ անցքավոր քարերը ձգվում են ամբողջ հուշարձանի երկայնքով՝ հարավից հյուսիս, իսկ հուշարձանի հարավային մասում դամբարանադաշտն է, հյուսիսային՝ բնակավայրը:
«Անցքավոր քարերն առանձնացնում են բնակավայրն ու դամբարանադաշտն առավել մատչելի՝ արևելյան հատվածից, իսկ արևմյան հատվածում ձորն է»,- ասաց Ա. Փիլիպոսյանը՝ հավելելով, որ փորձել են բացել ուղղահայաց կանգնած և հարավից հյուսիս ձգվող քարերի այն հատվածը, որտեղ, կարծես թե, երևում է պատի հետքեր:
«1,5 մետր բարձրություն և 3 մետր հաստություն ունեցող պատը, որն ավարտվում է 1,5-2 մետր բարձրությամբ հսկայական քարաբեկորով, պատնեշ է դարձել արևելյան կողմից հարձակումների համար»,- ասաց հնագետը:
Ա. Փիլիպոսյանի խոսքով, սեղանին իրենք դնում են կոնկրետ փաստ, իսկ աստղադիտարանի ոչ խողովակն են գտել, ոչ գործիքները:
«Այդ քարերի վրայի անցքերը փորված են երկու կողմից: Ո՞ր կողմից են նայել աստղերին. եթե մի կողմից ենք նայում, այլ համաստեղություն ենք տեսնում, եթե հակառակ կողմից՝ բոլորովին այլ համաստեղություն: Հիմա որի մասին ենք մենք խոսում»,- նշեց նա:
Հնագետի խոսքով, Պարիս Հերունին նշում է, որ քարերը կամ աստղագիտական ուսումնասիրության գործիքները 7500 տարի առաջ են կառուցել:
«Երեք տարվա ընթացքում ուսումնասիրել ենք 8 հեկտար տարածք: Այն ամենն, ինչ ունենք ձեռքի տակ, ամենահին իրը մ.թ.ա. 20-19-րդ դարերի խեցու բեկորներ են, շուրջ 4000 տարեկան են, եթե հաշվում ենք մեր ժամանակվանից»,- ասաց Ա. Փիլիպոսյանը:
Աղբյուր՝ https://www.panorama.am/am/news/2017/09/07/%D4%B1%D5%B7%D5%B8%D5%BF-%D5%93%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D5%BA%D5%B8%D5%BD%D5%B5%D5%A1%D5%B6/1830870
https://www.youtube.com/watch?time_continue=45&v=WdWMf_NLQto
Ասուլիսի ամբողջական տեսագրությունը գտա, ես էլ դեռ չեմ նայել.
https://www.youtube.com/watch?v=OpSBgZXZjz4
Զարմանալի ու զավեշտալի է, երբ հետազոտողն իր իսկ խոստովանությամբ ընդգծում է, որ պեղումները դեռ նոր են սկսվել, դեռ ահռելի աշխատանք կա անելու, սակայն նա՝ Աշոտ Փիլիպոսյանը, նախօրոք պատրաստի եզրահանգումներ ունի դեռ լիարժեք չպեղվածի մասին: "Դամբարան է, աստղադիտարան չէ", - ասում է Փլիպոսյանը: Եվ ահա ինձ հետաքրքիր է, Աշոտ Փլիպոսյանը այդ ի՞նչ չգտավ կամ ի՞նչ պիտի գտներ, որ հաստատվեր, թե Քարահունջի ԶՈՐԱՑ ՔԱՐԵՐԸ աստղադիտարան է եղել: Գուցե Փիլիպոսյանը Մեր Թվագրությւոնից առաջ 1-ին և 2-րդ հազարամյակների տելեսկոպի մնացորդնե՞ր է փնտրել ու չի գտել: Միգուցե Փիլիպոսյանը մտածում է, որ հնագույն ժամանակներում այսօրվա նման գերեզման-դամբարաններն ու աստղադիտարանները իարից հեռո՞ւ են կառուցել: Ի վերջո ԶՈՐԱՑ ՔԱՐԵՐ-ում ի՞նչ աստղագիտական իրեր պիտի գտներ Փիլիպոսյանը, որ չի գտել: Ահա սա՛ է ինձ հետաքրքիր: Պարոն Փիլիպոսյանին արդյո՞ք հայտնի է, որ դեռևս շումերական ժամանակներից կա վավերագրություն, որ մարդիկ նայել են աստղերին, արևին ու լուսնին, ըստ տեսողական պերսպեկտիվայի կազմել են երկնային լուսատուների շրջափուլերի մասին "քարտեզներ", աստղերի խմբերին անուններ են տվել՝ կերպարանավորել են: Սահմանել են գարնանային ու աշնանային գիշերահավասար, ձմեռային ու ամառային արևադարձ՝ ֆիքսելով դրանք նաև ըստ աստեղատների դիրքի, արևային և լուսնային տարվա օրերն են սահմանել և այլն, և այլն: Մայաների Չիչենիցայի կառույցը դամբարան լինելով հանդերձ, արևի ու աստղերի դիտարկման համար կառույց է եղել, և սա համաշխարհային ակադեմիական, գիտական փաստված կարծիք է: Պորտասարի 12 հազարամյա կառույցը ցուցում է կենդանակերպերի մեզ հայտնի սիմվոլները. հիմա, այն աստղերին, երկնքին նայելու, դիտարկելու, հասկանալու կառո՞ւյց է, թե՞ դամբարան է: Աշոտ Փլիպոսյանը արդյո՞ք գիտե, որ անիվաոր սայլակները գործածվել են ամենահնագույն ժամանակներից, և մեծ քարերը կարող էին տեղափոխել սայլերով կամ գերանների քարշակով, այլ ոչ թե քարի վրա ծակեր անելով ու պարան ագուցելով: Գուցե պարոն Փիլիպոսյանն իր սովետական "Ժիգուլին" պարանով է քաշում ու դրա համա՞ր է նրա պրոֆեսիոնալ ուղեղում զորաց քարերը պարանով քաշելու միտքը առկայծել: Իսկ միգուցե աթեիստ Փիլիպոսյանը մտածում է, որ հին ժամանակների մարդիկ իր նման հոմոսովետիկում են եղել ու դամբարան են կառուցել՝ միա՛յն թաղման համար, և անդրշիրիմյան աշխարհի, հոգու շարունակության մասին հավատամք չե՞ն ունեցել:
Ըստ իս, պարզելու համար, թե մեր նախահայրերը ԶՈՐԱՑ ՔԱՐԵՐ կառույցն ի՞նչ նպատակի համար են կառուցել՝ դեռ լուրջ ու հիմնավոր քննության կարիքն ունի, բայց որ Աշոտ Փիլիպոսյանը հազարավոր տարիների հնություն ունեցող ժամանակակից տելեսկոպի մնացորդներ է փնտրել Քարահունջում ու չի գտել՝ այ սա իսկապես շա՜տ-շա՜տ հետաքրքիր է:
Arthur Armin ՖԲ էջ (https://web.facebook.com/groups/1239837092793141/permalink/1279025818874268/)
Ըստ իս, պարզելու համար, թե մեր նախահայրերը ԶՈՐԱՑ ՔԱՐԵՐ կառույցն ի՞նչ նպատակի համար են կառուցել՝ դեռ լուրջ ու հիմնավոր քննության կարիքն ունի
Բոց ա Արթուր Արմինը :))
Ուրեմն ասում ա, որ լուրջ ու հիմնավոր քննության կարիք կա, բայց մտածում ա, որ իրանք առանց էդ քննության ու առանց որևէ հիմնավոր ապացույց, փաստ գտնելու կարող են պնդել, որ դա աստղադիտարան ա եղել, իսկ լուրջ հնագետը կոնկրետ պեղումներ անելուց ու կոնկրետ փաստեր գտնելուց հետո չի կարող պնդել, որ դամբարան է եղել:
Ձյուն գա գլխներիդ, էդ ա էլի ձեր իմացած գիտությունն ու անաչառությունը:
Կարևորը հի՛ն լինենք, առաջի՛նը լինենք, ուժե՛ղ անցյալ ունենանք:
Կարևորը հայտարարենք, որ քանի մյուսները ծառերի վրա թռվռում էին, մենք աստղադիտարան էինք սարքում: Ջհանդամ, որ հիմա իսկի Բյուրականի աստղադիտարանը չենք կարողանում աշխատացնել: Կարևորը վե՛հ լինի: Մարդու էգոյի վրա ազդող, արժանապատվությունը արհեստական բարձրացնող հիմարություններ դուրս տալն ա:
Ի դեպ Փիլիպոսյանը ոչ մի կերպ չի հերքում էն փաստը, որ հնում մարդիկ աստղերն ուսումնասիրել են: Բա իհարկե ուսումնասիրել են: Գիրք չունեին, հեռուստացույց չունեին, ինտերնետ չունեին, պարզ ա, որ գիշերները պիտի պառկեին, երկնքին նայեին ու օրինաչափություններ գտնեին: Դա չի նշանակում, որ ծակ քարեր տեսնելուց պետք ա ոչխարային հրճվանքով ասենք... ուուուուու, աստղադիտարաաաաան :))
Նմանատիպ հարցերում ամենավատն այն է, որ մարդիկ իրենց քաղաքական կողմնորոշման դրդմամբ որոշակի դիրքորոշում են դրսևորում: Մասնավորապես, այսպե սկոչված <հայրենասերներ>-ը ուռա ընդունում են ամեն ինչ, իսկ այսպես կոչված <ռացիոնալ-լիբերալներ>-ն էլ, բնականաբար, հակառակ դիրքորոշում ունեն: Այ հենց սա է վատը:
Ինձ համար, առայժմ, անցքերի առկայության բացատրությունը որպես պարանների համար տեղեր, համոզիչ չի թվում - այս թեմայում ևս այդ հարցը քննարկվեց ու ակնհայտ է, որ քարը հնարավոր է լրիվ այլ ձևերով քաշել, բայց ոչ անցքեր բացել դրանց վրա, էլ չասած, որ այդ անցքերը մեծապես թուլացնում են քարի ամբողջականությունն ու ամրությունը: Ի վերջո, այն ժամանակվա գործիքներով նման անցք բացելը զուտ տեխնիկապես էլ դժվար, աշխատատար գործ էր: Ի դեպ, եգիպտական բուրգերի քարերում ոչ մի նման պարանի անցք, ինչքան գիտեմ, չի գտնվել:
Կան հիմքեր ենթադրելու, որ Քարահունջն ամեն դեպքում աստղադիտարան է եղել - քարերի վրա առկա անցքերի որոշակի դասավորությունը որոշակի օրերի թույլ է տվել դիտարկել երկնքի որոշակի հատվածը...
Իմ դիրքորոշումը վերջնական չեմ համարում, բայց ամեն դեպքում ես ավելի շատ հենց աստղադիտարանի օգտին եմ՝ ի վերջո բազմաթիվ են փաստերը, որ քննարկվող ժամանակաշրջանում Հայկական լեռնաշխարհում եղել է այն աստիճանի զարգացած քաղաքակրթություն, որն ի վիճակի է եղել դիտարկել երկինքը...
Ի դեպ, Հերունու ընդհանրացնող ուսումնասիրություն (http://rnas.asj-oa.am/6033/1/1998-h98-4(307).pdf)ն է, հետաքրքիր է ծանոթանալ՝ ցանկացած դիրքորոշման դեպքում...
Նմանատիպ հարցերում ամենավատն այն է, որ մարդիկ իրենց քաղաքական կողմնորոշման դրդմամբ որոշակի դիրքորոշում են դրսևորում: Մասնավորապես, այսպե սկոչված <հայրենասերներ>-ը ուռա ընդունում են ամեն ինչ, իսկ այսպես կոչված <ռացիոնալ-լիբերալներ>-ն էլ, բնականաբար, հակառակ դիրքորոշում ունեն: Այ հենց սա է վատը:
Բուլշիթ ա էս գրածդ: Նախ էդ այսպես կոչված «հայրենասեր» ձևակերպումդ ա անիմաստ: Ավելի շուտ կարելի ա ձևակերպել ասենք «ամեն ինչում մեզ ամենան տեսնողներ»: Թե չէ եթե խոսենք օրինակ ազգայնականների մասին, ապա քիչ ազգայնականներ չգիտեմ, ովքեր ռացիոնալ մտածողություն ունեն, կրթված են, գիտության հետ կապ ունեն ու հերքում են Հերունու տեսությունը: Նմանապես գիտեմ պահպանողականներ, որոնք հերքում են: Այլ հայացքներ ունեցողներ, էնպես որ հերքողներին «ռացիոնալ-լիբերալների» մեջ սահմանափակելդ ա բուլշիթ: Ի դեպ ինքս «ռացիոնալ լիբերալ» չեմ, իմ մեջ հանգիստ կարելի ա գտնել ինչպես լիբերալիզմը, էնպես էլ որոշ հարցերում ազգայնական կամ պահպանողական, այլ հայացքներ:
Ինձ համար, առայժմ, անցքերի առկայության բացատրությունը որպես պարանների համար տեղեր, համոզիչ չի թվում - այս թեմայում ևս այդ հարցը քննարկվեց ու ակնհայտ է, որ քարը հնարավոր է լրիվ այլ ձևերով քաշել, բայց ոչ անցքեր բացել դրանց վրա, էլ չասած, որ այդ անցքերը մեծապես թուլացնում են քարի ամբողջականությունն ու ամրությունը: Ի վերջո, այն ժամանակվա գործիքներով նման անցք բացելը զուտ տեխնիկապես էլ դժվար, աշխատատար գործ էր: Ի դեպ, եգիպտական բուրգերի քարերում ոչ մի նման պարանի անցք, ինչքան գիտեմ, չի գտնվել:
Էս թեմայում արդեն գրել եմ, որ ինձ համար էլ առանձնապես համոզիչ չի քաշելու համար տարբերակը: Բայց դա գոնե տրամաբանական ու հնարավոր է: Իսկ աստղեր նայելու համար էդ ծանր քարերի մեջ անցքեր անելը, որ հետո էլ մեջը խողովակ դնեն ու նայեն, բուլշիթ ա: Էդ խողովակի ֆիքսացիան անելու էնքան հեշտ ձևեր կան, որ եթե քո էս տրամաբանությամբ գնանք, ապա նվազագույնը ախմախ պետք ա լինեին, որ տոննայանոց քարերը դրա համար քարշ տային, հասցնեին էդտեղ, հետո էլ տանջվեին, մեջը անցք բացեին: Ի դեպ խողովակի ֆիքսացիան միայն էդ քարով ուղղակի հնարավոր չի: Սա էլ ա հերթական բուլշիթը:
Կան հիմքեր ենթադրելու, որ Քարահունջն ամեն դեպքում աստղադիտարան է եղել - քարերի վրա առկա անցքերի որոշակի դասավորությունը որոշակի օրերի թույլ է տվել դիտարկել երկնքի որոշակի հատվածը...
Ցանկացած ծակ թույլ ա տալիս որոշակի օրեր երկնքի որոշակի հատված դիտարկել: Էս տրամաբանությունը արդեն իսկ խոսում ա աստղագիտությունը ոտնահատակ վիրավորելու մասին: Էն համաստեղությունները, որոնք ըստ Հերունու դիտել են 7500 տարի առաջ, էդ ժամանակ բացարձակ այլ տեսք ունեին, որոնք հաշվելը Հերունու ու որևէ ուրիշ մասնագետների հնարավորություններից էսօր դուրս է: Նորմալ մասնագետ գտի, հարցրու, քեզ նույնը կասեն: Հետևաբար էդտեղից սկսած Հերունու ասածները բլեֆ են: Ոնց որ բլեֆ էր իրա ռադիոաստղադիտակը, որն էդպես էլ երբեք չաշխատեց, բայց որով լիքը փող քերեց: Հա, քանի որ ոմանք արդեն որոշել են փակագծերը բացել ու ցույց տալ, որ ինքն իրա ոլորտում էլ էր շառլատան, ես էլ որոշեցի էլ ինձ սար ու ձոր չգցել ու ինչ կա տենց ասել: Ինքը ընդամենը լավ փող կպցնող ու ոչ վատ ֆիզիկ էր, որի սաղ կյանքի գործունեությունը բլեֆ ա կարծես թե:
Իմ դիրքորոշումը վերջնական չեմ համարում, բայց ամեն դեպքում ես ավելի շատ հենց աստղադիտարանի օգտին եմ՝ ի վերջո բազմաթիվ են փաստերը, որ քննարկվող ժամանակաշրջանում Հայկական լեռնաշխարհում եղել է այն աստիճանի զարգացած քաղաքակրթություն, որն ի վիճակի է եղել դիտարկել երկինքը...
Ես չէի էլ կասկածի քո դիրքորոշմանը: Ի վերջո գրքերիդ մի մասը կարդացել եմ, գրառումներիցդ շատերն եմ կարդացել, մոտեցումներիդ ծանոթ եմ:
Ի դեպ, Հերունու ընդհանրացնող ուսումնասիրություն (http://rnas.asj-oa.am/6033/1/1998-h98-4(307).pdf)ն է, հետաքրքիր է ծանոթանալ՝ ցանկացած դիրքորոշման դեպքում...
Սատանեն ասում ա չալարեմ, ոչ թե էս ընդհանրացնող մասի, այլ իր ամբողջ աշխատության քննադատական նյութ սարքեմ: Ցավոք դա ամիսների աշխատանք կլինի, ու էդքան հավես չունեմ, բայց մեկ էլ տեսար էնքան էս Քարահունջի ծիկովս ինձ նեռվահան անեն հայուգենատառապյալներն, որ անեմ:
Որովհետև համոզված եմ, որ երկրին, ազգին, պետությանը օգուտ է միայն ու միայն ճշմարտությունը, այլ ոչ թե սին հեքիաթների ժողովածուն:
Իմ դիրքորոշումը վերջնական չեմ համարում, բայց ամեն դեպքում ես ավելի շատ հենց աստղադիտարանի օգտին եմ՝ ի վերջո բազմաթիվ են փաստերը, որ քննարկվող ժամանակաշրջանում Հայկական լեռնաշխարհում եղել է այն աստիճանի զարգացած քաղաքակրթություն, որն ի վիճակի է եղել դիտարկել երկինքը...
Ու էտ զարգացած քաղաքակրթությունը իրա աստղագիտական դիտարկումների վերաբերյալ ոչ մի, գոնե մի տող, գրանցում չի արել, ասենք ոնց որ շումերները կամ եգիպտացիները կամ չինացիները կամ հույները։ Զարգացած քաղաքակրթությունը ժառանգերին թողել ա մենակ աստղադիտական գործիքները՝ քարերը ծակերով։ Լավ հայերեն գրանցումներ չէին անում, գոնե պոլինեզիերեն անեին։
Լիոն, ջոգում ես, շատ հնարավոր ա, իրոք, որ աստղադիտական նպատակներով էլ օգտագործված լինի կառույցը։ Վերջին հաշվով հինավուրց ժամանակներում ասղագիտությունը շատ պրակտիկ նշանակություն ա ունեցել․ հաշվել տարվա օրերը, լուսնի ցիկլերը, հասկանալ սեզոնները, ու համապատասխանաբար իրականացնել գյուղատնտեսական աշխատանքները։ Ցանկացած նստակյաց հողագործական հասարակություն որոշակի գիտելիքներ էս ամեն ինչի մասին ունեցել ա ու բնականաբար կառույցներ էլ երևի եղած կլինեն էտ նպատակի համար։
Լիոն, ջոգում ես, շատ հնարավոր ա, իրոք, որ աստղադիտական նպատակներով էլ օգտագործված լինի կառույցը։ Վերջին հաշվով հինավուրց ժամանակներում ասղագիտությունը շատ պրակտիկ նշանակություն ա ունեցել․ հաշվել տարվա օրերը, լուսնի ցիկլերը, հասկանալ սեզոնները, ու համապատասխանաբար իրականացնել գյուղատնտեսական աշխատանքները։ Ցանկացած նստակյաց հողագործական հասարակություն որոշակի գիտելիքներ էս ամեն ինչի մասին ունեցել ա ու բնականաբար կառույցներ էլ երևի եղած կլինեն էտ նպատակի համար։
Տրիբուն, գիտես որն ա ցավը: Ասենք Փիլիպոսյանի ասուլիսն եմ նայում, կողքից էն փոխտնօրենը վախեցած դիպլոմատիկա ա խաղում, թե բա լրիվ չենք ժխտում, եթե փաստ գտնենք կխոսենք:
Աստղագիտությամբ իհարկե՛ զբաղվել են էս տարածքում: Իհարկե նայել են աստղերի շարժը, դրանցով հետևություններ արել, ուսումնասիրություններ արել և այլն: Բյուրականի աստղադիտարանի տնօրեն Հարությունյան Հայկն էր լավ ձևակերպում, որ էս ժամանակներում մարդկանց ընդհանուր հնարավորություններն ու միջոցները էնքան սուղ էին, որ իրանք ուղղակի պարտավոր էին շատ ավելի շատ ուշադրություն դարձնել երկնքին, քան հիմիկվա շարքային մարդը: Ճշգրիտ ձևակերպումը չեմ հիշում, բայց մոտավոր իմաստն էդ էր:
Բայց ախր էդ վարկածը լուրջ քննարկելու համար իրական հիմքեր են պետք: Ախր չի կարելի Հերունու ու Վահրադյանների ասածը հիմք ընդունել, երբ որ տեսնում ես, թե իրանք ինչքան ոչ բարեխիղճ են մնացած բոլոր բնագավառներում: Ախր ոլորտից հասկացողները, լուրջ ֆիզիկները, իրանց հաշվարկները ու վերլուծությունները հեշտորեն ցույց են տալիս, որ մեղմ ասած թերի են, ախր հնագետները ցույց են տալիս տեղանքի գիտական մեթոդներով արած վերլուծությունները, որոնցից որևէ կերպ չի բխում աստղադիտարանը, ախր լեզվաբանները հեշտորեն ցույց են տալիս, որ իրանց լեզվական բառախաղերը ուղղակի լեզվական օրենքների խախտում են: Էսքանից հետո ո՞նց կարելի ա էս վարկածը քննարկել:
ԱԽր որևէ հիմնավոր բան պետք ա լինի, որ սկսես քննարկել:
Թե չէ սենց, հա
- կարող ա աստղադիտարան ա
- կարող ա հսկայական լարային երաժշտական գործիք կորպուսն ա
- կարող ա արագացուցիչ ա
- ու ի վերջո կարող ա ճնշում չափելու ապարատ ա:
Էս գրածներիցս ոչ մեկը մյուսից առավել չի ախր:
Երիտասարդ ֆիզիկոս Վալերի Վարդանյանը (https://www.facebook.com/vardanyanv?fref=ufi)մի հատ շատ արժեքավոր քոմմենթ էր գրել ֆեյսբուքում՝ էս հարցի քննարկման շրջանակներում: Էս նույնը թերևս կարելի ա ավելի մանրամասն ու հիմնավոր գրել, բայց վստահ եմ, որ ռադիոֆիզիկայից թեթև պատկերացում կազմողն (ի դեպ կրթությամբ ռադիոֆիզիկ եմ, եթե չգիտեք), գիտական մեթոդների մասին թեթև պատկերացում կազմողը միանգամից կհասկանա Վալերիի ասածների ճշմարտությունը: Չուզեցի, որ դա կորի ֆեյսբուքի միլիոնավոր քոմմենթների մեջ ու թույլտվություն խնդրեցի իր անունը նշելով այլ տեղերում ցիտել: Առաջարկում եմ կարդալ, մի փոքր պատկերացում կազմելու համար Հերունի ֆիզիկի մասին: Կարծում եմ, որ շատերը դեռ կանդրադառնան Հերունու ֆիզիկայում արածներին.
Ոնց որ խոստացել էի՝ մոտավորապես ասեմ թե ինչ էր հայտնի մինչև Հերունու՝ ռելիկտային ճառագայթման մասին գրելն ու խոսալը, ու ինչ էր ասում ինքը։
Ուրեմն 40֊ակններին, զուտ տեսական դատողությունների, ու նաև տիեզերքի ընդրձակման՝ Հաբլի դիտումների վրա հիմնված, առաջ քաշվեց “մեծ պայթյունի” պարադիգմը։ Դրա շրջանակներում, մասնավորապես, կանխատեսվում էր, որ ամբողջ տիեզերքը լցված ա ֆոտոններով, որոնք պիտի ունենան որոշակի ջերմաստիճանով բացարձակ սև մարմնին բնորոշ սպեկտր։ Կային նաև էդ ջերմաստիճանի տեսական կանխատեսումներ՝ մի քանի Կելվինի կարգի (օրինակ, Գամով, 50 ականներ)։ Ասածս ճառագայթման (հայերենով հիմնականում հայտնի ա որպես ռելիկտային ճառագայթում, անգլիալեզու գրականության մեջ՝ Cosmic Microwace Background) առաջացման պատճառն էն ա, որ շատ վաղ տիեզերքում ջերմաստիճանը շատ բարձր ա եղել, ու էլէմենտար մասնիկները չեն կարողացել իրար միանան, որ ատոմներ կազմեն։ Քանի որ եղել են ազատ էլկտրոններ, լույսի ֆոտոնները էդ էլեկտրոնների հետ շատ էֆֆեկտիվ “բախվել” են, ու արդյունքում ֆուտոններն էլ մնացած էլեմենտար մասնիկների հետ չեն կարողացել երկար տարածքներ անցնեն։ Հետո, տիեզերքի ընդարձակմանը զուգահեռ, էլեկտրոնները միացել են նեյտրոններին ու պրոտոններին ու ատոմներ կազմել, ինչի արդյունքում ֆոտոններն էլ էդքան էֆֆեկտիվ չեն կարողացել բախվեն էլէկտրոններին, ու կարելի ա ասել` դարձել են տիեզերքով մեկ ազատ տարածվող մասնիկներ։ Հենց էդ ազատ ֆոտոններն էլ կազմում են ռելիկտային ճառագայթումը։
60֊ակններին տենց ճառագայթում իրոք դիտվեց՝ ժամանակների համար շատ զգայուն ռադիոդիտակով (Penzias֊ի ու Wilson֊ի կողմից)։ Կրկնում եմ, դիտվեց դեռ 60֊ականներին․ թեև իմ ծանոթ էքսպերիմենտալ/դիտողական ֆիզիկոսներից ոչ մեկից կյանքում չեմ լսել, որ Պենզիասի ու Ուիլսոնի արդյունքերը անգամ մի թեթև կասկածի տակ առնվի, բայց պետք ա հաշվի առնել, որ էդ շատ պարզունակ էքսպերիմենտ էր։
Հետո արդեն 1989֊ին արձակեցին COBE կոչվող արբանյակ֊աստղադիտակը, որի նպատակը հենց էդ նույն ճառագայթման դիտումն էր։ COBE֊ին էնքան զգայուն էր, որ ոչ միայն հաստատեց ռելիկտային ճառագաթման գոյությունը, այլ նաև տեսավ, որ ճառագայթումը երկնքի տաբեր ուղղություններով շատ փոքր, բայց դիտվող, անհամասեռություններ ունի։
Հետո, 2001֊ին արձակեցին WMAP կոչվող արբանյակը, որի նպատակը նույնն էր ինչ որ COBE-ինը՝ բայց շատ ավելի զգայուն էր ու նուրբ։
Էս ամեն ինչի շուրջ աշխատում են հարյուրավոր, եթե ոչ հազարավոր շատ խելացի մարդիկ, բայց պարզվեց, որ բոլորն էլ սխալ էին, որովհետև 2007֊ին (այսինքն COBEի ու WMAPի սուպերճշգրիտ արդյունքներն ունենալով հանդերձ), Հերունին գրեց այ էս հադվածանման նյութը․
http://rnas.asj-oa.am/2542/1/73.pdf
Հիմա ի՞նչ ա գրված ըտեղ։ Գրված ա, որ Հերունին ռադիոդիտակ ա սարքել, որով փորձել ա տեսնել 2.7 Կելվին ջերմաստիճանով ռելիկտային ճառագաթյումը, բայց ոչ մի բան էլ չի տեսել։ Ավելի ճիշտ պնդում ա, որ նշածս ռադիոդիտակն ունի իրա սեփական ջերմաստիճանը, որը չափել են, ու հավասար ա եղել հենց 2.7 Կելվինի (թեև էդ թիվը, մենակ, ոչ մի բան չի նշանակում՝ առանց չափման սխալները շատ լուրջ կերպով հասկանալու)։ Սրա վրա հիմնվելով հետևություն ա արել, որ ոչ թէ իրա դիտումների կամ տելեսկոպի հետ մի բան էն չի (ի դեպ, վերջինը շատերն են պնդում իրականում), այլ վերևում նշածս բոլոր արդյունքներն են սխալ։
Քանի որ վերևի հոդվածանման նյութը գրվել ա COBEի ու WMAPի արդյունքների հայտնվելուց հետո, ես ընդհանրապես անիմաստ գործ եմ համարում էդ մարդու պնդումներին լուրջ կերպով անդրադառնալը։ Նախ էն պատճառով, որ արդեն մի քանի շատ զգայուն էքսպերիմենտներ չափել են ռելիկտային ճառագայթումը (կրկնեմ, էնքան զգայուն, որ նույնիստ 2.7 Կելվին ջերմաստիճանի վրա պերտուրբացիաներ են տեսել)։ Բացի էդ նաև էն պատճառով, որ հոդվածում նշվածները միգուցե լուրջ ընդունվելու շանս ունենային 60-70 տարի առաջ, բայց հիմա արդեն քիչ թե շատ վստահելի էքսպերիմենտատրը էդ տերմինալոգիայով ու առանց հիմնավորումների հոդված չէր գրի։ Ամեն դեպքում, էդ հոդվածում իրա ասածների ոչ մի հիմնավորում, կամ էլ խելքը գլխին հղում չի բերում (հղում ա մենակ իրան, ինչը շատ կասկածելի ու մեծամիտ բան ա համարվում ադեկվատ գիտական շրջանակներում), ինչից ենթադրում եմ, որ թվերն անկապ, իրա գլխից ա բերում։
Նաև պետք ա նշել, որ ռելիկտային ճառագայթման հետ հաճախությունով համըկնող շատ ուրիշ ճառագայթումներ կան մեր Գալակտիկայից, ու նաև մթնոլորտից։ Բոլոր էդ աղբյուրները շատ ուշադիր պետք ա մոդելավորել, որ հասկանալ թե ամբողջ դիտված ճառագայթման որ մասն ա ռելիկտայինը։
Այսինքն եթե նույնիսկ ռելիկտային ճառագայթում բնության մեջ չլիներ էլ, ինքը բացի իրա տելեսկոպի սեփական ջերմաստիճանից, պիտի տեսներ նաև ասածս Գալակտիկ ու մթնոլորտային ճառագայթումները, ինչն իրա ասելով չի տեսել։
Բետելգեյզեյի մասին չէի լսել, բայց լրիվ սպասելի յա xD Հիմնականում լսել եմ որ իրա ռադիոդիտակով ոչ մի դիտում անել առհասարակ հնարավոր չի, ու կարծեմ չեն էլ արել (բացի Հերունու հեղաշրջող բացահայտումից, իհարկե)։
Շատ երկար ստցվեց, բայց CMB֊ի մասին չիմացողներին հետաքրքիր կլինի։
Ամեն դեպքում, էդ հոդվածում իրա ասածների ոչ մի հիմնավորում, կամ էլ խելքը գլխին հղում չի բերում (հղում ա մենակ իրան, ինչը շատ կասկածելի ու մեծամիտ բան ա համարվում ադեկվատ գիտական շրջանակներում), ինչից ենթադրում եմ, որ թվերն անկապ, իրա գլխից ա բերում։
Էս գիտահետազոտակա մեթոդի հետ էլի ենք առնչվել։ Հիմա չեմ հիշում կնկրետ որտեղ, բայց ահագին տարածված ա ․․․․ :D
StrangeLittleGirl
18.09.2017, 11:16
Էս գիտահետազոտակա մեթոդի հետ էլի ենք առնչվել։ Հիմա չեմ հիշում կնկրետ որտեղ, բայց ահագին տարածված ա ․․․․ :D
Գրողը տանի, ես սխալվեցի, սեղմեցի էդ հոդվածի վրա :D Կյանքումս սենց «գիտական» հոդված տեսած չկայի, որ հղումները մենակ հեղինակին արված լինեն: Այսինքն, սաղ աշխարհի գիտությունը հեչ, ինքը մեջ: Ու ո՞նց կարելի ա սենց ինքնասիրահարված սրիկայի տենց պաշտել, ոնց որ մի խումբ մարդիկ են պաշտում :cry
Գրողը տանի, ես սխալվեցի, սեղմեցի էդ հոդվածի վրա :D Կյանքումս սենց «գիտական» հոդված տեսած չկայի, որ հղումները մենակ հեղինակին արված լինեն: Այսինքն, սաղ աշխարհի գիտությունը հեչ, ինքը մեջ: Ու ո՞նց կարելի ա սենց ինքնասիրահարված սրիկայի տենց պաշտել, ոնց որ մի խումբ մարդիկ են պաշտում :cry
Ես ուզում էի ասել, որ մենք համել Ակումբի մաշտաբով ենք ծանոթ էս մեթոդի հետ։
Սենց մի երկու բան հիշեցի հին ու բարի օրերից։ :D Գիտական հղում 1 (https://www.akumb.am/showthread.php/20397-%D5%88%D5%BE-%D5%A5%D5%B6%D6%84-%D5%B4%D5%A5%D5%B6%D6%84-%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4?p=2046484&viewfull=1#post2046484) ու գիտական հղում 2 (https://www.akumb.am/showthread.php/20397-%D5%88%D5%BE-%D5%A5%D5%B6%D6%84-%D5%B4%D5%A5%D5%B6%D6%84-%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4?p=2047025&viewfull=1#post2047025): :D
Ես ուզում էի ասել, որ մենք համել Ակումբի մաշտաբով ենք ծանոթ էս մեթոդի հետ։
Սենց մի երկու բան հիշեցի հին ու բարի օրերից։ :D Գիտական հղում 1 (https://www.akumb.am/showthread.php/20397-%D5%88%D5%BE-%D5%A5%D5%B6%D6%84-%D5%B4%D5%A5%D5%B6%D6%84-%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4?p=2046484&viewfull=1#post2046484) ու գիտական հղում 2 (https://www.akumb.am/showthread.php/20397-%D5%88%D5%BE-%D5%A5%D5%B6%D6%84-%D5%B4%D5%A5%D5%B6%D6%84-%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4?p=2047025&viewfull=1#post2047025): :D
Տրիբուն, էս մեկուկես ժամ ա կարդում եմ տվածդ հղումների վրայով ու շարունակությունը, ու ձենով ծիծաղում քո քոմենթների վրա :D
Դու դեռ պատասխան կտաս ժամանակիս սղության պայմաններում էդ մեկուկես ժամվա համար :))
Ես ուզում էի ասել, որ մենք համել Ակումբի մաշտաբով ենք ծանոթ էս մեթոդի հետ։
Սենց մի երկու բան հիշեցի հին ու բարի օրերից։ :D Գիտական հղում 1 (https://www.akumb.am/showthread.php/20397-%D5%88%D5%BE-%D5%A5%D5%B6%D6%84-%D5%B4%D5%A5%D5%B6%D6%84-%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4?p=2046484&viewfull=1#post2046484) ու գիտական հղում 2 (https://www.akumb.am/showthread.php/20397-%D5%88%D5%BE-%D5%A5%D5%B6%D6%84-%D5%B4%D5%A5%D5%B6%D6%84-%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4?p=2047025&viewfull=1#post2047025): :D
Էդ գիտական հղում չի, իմ հիշաչար բարկամ, էդ արվածա նրա համար, որ երևա, թե այս ֆորումում գրվածը որտեղից է վերցվել, այսքան մի բան - ավելի լավ է փղերին վերադարձիր, էդ քո մոտ ավելի լավա ստացվում :)
Էդ գիտական հղում չի, իմ հիշաչար բարկամ, էդ արվածա նրա համար, որ երևա, թե այս ֆորումում գրվածը որտեղից է վերցվել, այսքան մի բան - ավելի լավ է փղերին վերադարձիր, էդ քո մոտ ավելի լավա ստացվում :)
Հա ախպերս
StrangeLittleGirl
19.09.2017, 10:11
Էրեկ մեր ֆեյսբուքի խմբի համար հայերենի այբուբենի նկար էի փնտրում։ Սըրչն անգլերեն տվեցի, որտև հույս ունեի մի էնպիսի բան գտնել, որ տառերի արտասանությունն էլ հետը կլինի։ Ու ո՜վ զարմանք: Հերունու ժեշտն անգլերեն էլ բերեց :( Խայտառակ մի բան։
Ովքեր են կառուցել Սթոունհենջը (https://www.bbc.co.uk/news/science-environment-47938188?ocid=socialflow_twitter&ns_mchannel=social&ns_source=twitter&ns_campaign=bbcnews&fbclid=IwAR1puqsVxs4X7G8mzzoKFFWVzfe7FYQwbaX8uekyb5zPnxDim2WwAOJljbU)
Миграция в Великобританию была лишь частью общей, массовой экспансии людей из Анатолии в 6000 г. до н.э., которая привела сельское хозяйство в Европу.
Լեզուները կջարդվի՝ գրեն Հայկական լեռնաշխարհ: Տրիբունի ականջը կանչի, հեսա կգա, սաղ կցբխի...
Լեզուները կջարդվի՝ գրեն Հայկական լեռնաշխարհ: Տրիբունի ականջը կանչի, հեսա կգա, սաղ կցբխի...
Ապեր, Տրիբունի տանձին չի սենց հիմարություններ կարդալը, էն էլ շումերերեն։
Արդեն լավա - առաջ մարտնչում էիր նման բաների դեմ, հիմա՝ պետքդ չի: Էն Նիկոլի ասած պահնա՝ սկզբում ժխտում ես, հետո՝ պետքդ չի, հետո...: Էս վերջին փուլի վրա ես... :P
Արդեն լավա - առաջ մարտնչում էիր նման բաների դեմ, հիմա՝ պետքդ չի: Էն Նիկոլի ասած պահնա՝ սկզբում ժխտում ես, հետո՝ պետքդ չի, հետո...: Էս վերջին փուլի վրա ես... :P
Ապեր, ինչի՞ դեմ մարտնչեմ։ Երկու տող ապուշությա՞ն, Ինչ-որ մի ախմախ տեղից քոփի արած:
Էնքան ա որ դու էիր դրել, արձագանքեցի, որ պատմահայրենասիրական ընդվզմանդ մեջ քեզ շատ մենակ չզգաս:
Գաղթական
21.04.2019, 19:41
Ապեր, ինչի՞ դեմ մարտնչեմ։ Երկու տող ապուշությա՞ն, Ինչ-որ մի ախմախ տեղից քոփի արած:
Քու խիղճը չըբլի..
BBC-ի գիտական բաժնում հրատարակված հոդվածին ասումա «ախմախ տեղից քոփի արած» )))
Գաղթական ախպեր, ինքը առաջին ու երկրորդ փուլերի միջև դեռ տատանման մեջա :D
Գաղթական ախպեր, ինքը առաջին ու երկրորդ փուլերի միջև դեռ տատանման մեջա :D
Դե որ էտքան խելոք ես, հոդվածը ամբողությամբ BBC-ից մեջբեր, հղումով, տենանք հայկական լեռնաշխարհի մոռացված պահը, պռոֆեսոր։
Գաղթական
21.04.2019, 20:40
Գաղթական ախպեր, ինքը առաջին ու երկրորդ փուլերի միջև դեռ տատանման մեջա :D
Ըհը Տրիբուն հոպար:
Բա քո արածն արած է՞ր..
Լիոնի աչքում մի քայլ հետ գնացիր )))
Արդեն լավա - առաջ մարտնչում էիր նման բաների դեմ, հիմա՝ պետքդ չի: Էն Նիկոլի ասած պահնա՝ սկզբում ժխտում ես, հետո՝ պետքդ չի, հետո...: Էս վերջին փուլի վրա ես... :P
Ըհը Տրիբուն հոպար:
Բա քո արածն արած է՞ր..
Լիոնի աչքում մի քայլ հետ գնացիր )))
Մի պռոֆեսոր էլ դու ես ...
Գաղթական
21.04.2019, 20:42
Մի պռոֆեսոր էլ դու ես ...
Եթե միայն «ծակ պրոֆեսոր»,
քանզի վասնզի ես էլ շումերերեն չիդեմ :ամաչիկ
Ժողովուրդ, բայց հոդվածում ոնց որ թե Անատոլիա էր գրված, իսկ իմ իմանալով՝ Թուրքիայի կողմից ստեղծված ու շրջանառության մեջ դրված, Հայկական լեռնաշխարհին փոխարինող տերմինը Արևելյան Անատոլիան ա։ :unsure
Գաղթական
21.04.2019, 23:14
Ժողովուրդ, բայց հոդվածում ոնց որ թե Անատոլիա էր գրված, իսկ իմ իմանալով՝ Թուրքիայի կողմից ստեղծված ու շրջանառության մեջ դրված, Հայկական լեռնաշխարհին փոխարինող տերմինը Արևելյան Անատոլիան ա։ :unsure
Ամեն դեպքում` օգտագործվում ա որպես Հայկական Լեռնաշխարհին հակակշիռ:
Բայց ընդհանրապես.
Anatolia (https://en.wikipedia.org/wiki/Anatolia)
The region is bounded by the Black Sea to the north, the Mediterranean Sea to the south, the Armenian Highlands to the east and the Aegean Sea to the west.
Եսիմ (https://en.wikipedia.org/wiki/Eastern_Anatolia_Region) :))
Prior to getting its current name from the Turkish state, most of the region was part of the Six Armenian provinces in the region known as the Armenian Highlands.
Էդ "Անատոլիա" կոչվածն ընդհամենը նշանակում է "Արևելք" - Իրականում ուղղակի ոմանք կրակի պես վախենում են "Հայկական լեռնաշխարհ" տերմինից...
Լեզուները կջարդվի՝ գրեն Հայկական լեռնաշխարհ: Տրիբունի ականջը կանչի, հեսա կգա, սաղ կցբխի...
Լիոն ձյա, Բայց Անատոլիան ու Հայկական լեռնաշխարհը էդքան էլ նույն վայրը չի աշխարհագրորեն, չնայած, որ հատվում եմ` ընդհանուր մաս ունեն ;)
Անատոլիան ավելի շատ աշխարհաքաղաքական տերմի է, սիկ Հայկական լեռնաշխարհը զուտ աշխարհագրական:
Ճիշտ ես նկատել, որ արևմտյան գիտական աշխարհը խուսափում է Հայկանա լեռնաշխարհ տերմնինի կիրառումից, մանավանդ երբ դա վերաբերվում է հնդևրոպական ցեղերին, լեզուներին ևայսպես կոչված "նախաջրհեհեղյան" ժամանակներին: Պատճառը չեմ մեկնաբանի` ըստ իս իմաստ չունի մեկնաբանելը:
"Անատոլիա" հասկացության նշանակությունը հստակ սահմանված չէ ոչ մի տեղ: Թուրքերը ձգտում են դրա տակ սղղացնել և Փոքր Ասիան, և Հայկական լեռնաշխարհը: Իրականում տերմինն ընդամենը բյուզանդական է և նշանակում է "Արևելք"՝ ԿՈնստանդնուպոլսիհետ համեմատած:
Իրականում դա հակագիտական տերմին է, ուղղակի թուրքերը ձգտում են դրա տակ ծածկել այն, որ, մինչև իրենց, այդ տարածքները կոչվել են, ասենք, կապադովկիա, Պաֆլագոնիա, Պիսիդիա, Իսավրիա, Հայաստան և այլն - իրենք բավարար անուն չունեն, որ թուրքականություն ընդգծի, դրա համար էլ այդ տերմինն են մտցնում շրջանառության մեջ:
Իրականում դա հակագիտական տերմին է, ուղղակի թուրքերը ձգտում են դրա տակ ծածկել այն, որ, մինչև իրենց, այդ տարածքները կոչվել են, ասենք, կապադովկիա, Պաֆլագոնիա, Պիսիդիա, Իսավրիա, Հայաստան և այլն - իրենք բավարար անուն չունեն, որ թուրքականություն ընդգծի, դրա համար էլ այդ տերմինն են մտցնում շրջանառության մեջ:
Փաստացի Օսմանյան կայսրությունում օգտագործված ու հետո էլ արևմտյան լեքսիկոնում ամրապնդված ադմինիստրատիվ բաժանման տերմին է։ ԻՀԿ հատուկ են արել, որպեսզի չշեշտեն տեղաբնիկների անունը, քանի որ իրենց "նախորդ" կայսրությունները հենց տեղաբնիկների անունով էլ անվանում էին "պրովինցիաները"։
Էդ էլա հարց - Օսմանյան սուլթանությունում վիլայեթներ էին...
Էդ էլա հարց - Օսմանյան սուլթանությունում վիլայեթներ էին...
Ճիշտ նկատեցիր՝ ոչ թե Օսմանյան, այլ Թուրքական հանրապետության ժամանակ է սկսել կիրառվել։ Ավելին ասեմ՝ կիրառում էին Թուրքիայի ամբողջ ասիական տարածքի համար, մինչդեռ բյուզանդացիք այն կիրառում էին միայն Փոքր Ասիան նշելու համար, այն էլ ոչ ամբողջ։
Նոր թուրքական հանրապետությունը նաև այդ կերպ էր ուզում իր կապերը "խզել" Օսմանյան և Երիտթուրքական պետությունների հետ։ Հենց էդ ժամանակներից էլ (1920-30-ական) սկսեց տարածվել, հաշվի առնելով նաև ԽՍՀՄ գիտության "պասիվությունը"։
ուղղակի թուրքերը ձգտում են դրա տակ ծածկել այն, որ, մինչև իրենց, այդ տարածքները կոչվել են, ասենք, կապադովկիա, Պաֆլագոնիա, Պիսիդիա, Իսավրիա, Հայաստան և այլն - իրենք բավարար անուն չունեն, որ թուրքականություն ընդգծի, դրա համար էլ այդ տերմինն են մտցնում շրջանառության մեջ:
Բա որ էսքան տարածք ա մտնում ա Անատոլիայի հասկացության մեջ, ինչի՞պարտադիր պիտի էն մեջբերածդ հատվածում գրած լինեին Հայկական Լեռնաշխարհ։ Թող գրեին Պաֆլագոնիա :D Խոսքի էլի։
Ամեն դեպքում, հատուկ պռոֆեսորների համար, Անատոլիա տերմինը ոչ մի դեպքում Հայական Լեռնաշխարհի փոխարիինող չի կիրառվում։ Հենց թեկուզ Վիկիկում․ (https://en.wikipedia.org/wiki/Anatolia)
The eastern border of Anatolia is traditionally held to be a line between the Gulf of Alexandretta and the Black Sea, bounded by the Armenian Highland to the east and Mesopotamia to the southeast. Անատոլիան արևելքում սահմանակցում ա Հայկական Լեռնաշխարհին։
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/AnatolieLimits.jpg
Դաժե եթե որոշ դեպքերում ԱՆատոլիան ընդգրկում ա ողջ Թուրքիայի տարածքը, ապա միևնույնն ա, բլին, Հայկական լեռնաշխարհը դրա միայն արևելյան մասն ա, ու հազիվ մի 1/5-րդ մասը։
Էտ «գիտական» հոդվածում էլ, որից Լինոը տենց վատացել ա ու հայրենասիրության բռնկում ա մոտը սկսել, մոտավորապես գրած ա, որ Անատոլիայից մարդիկ 6000 տարի առաջ նավերով սկզբից հասել են Իբերիա, հետո գնացել են հյուսիս մինչև Բրտանական կղզիներ ու տենց գաղութացրել են ու գյուղատնտեսություն են տարածել։ Շատ հնարավոր տեսություն ա։ Նու ըստ Լիոնի հայկական լեռնաշխարհից են նավերով գնացել, նու նավերով, նու լեռնաշխարհից, նու նիխույա, նու մտքի թռիչք էլի, էն էլ շումերերեն ․․․․ Պրիչո՞մ տուն բլին հայկական լեռնաշարհ, ու մի բան էլ հեռուն գնացող լաց ու կոց․
Էդ "Անատոլիա" կոչվածն ընդհամենը նշանակում է "Արևելք" - Իրականում ուղղակի ոմանք կրակի պես վախենում են "Հայկական լեռնաշխարհ" տերմինից...
Այ էս ա հակագիտական։ Էս հակագիտական էլ չի, էս հակատրամաբանական ա, հակապարզմարդկայինուղեղական ա, հակամիքիչպետքամտածելգրելուցառաջական ա։ Էս կարգի գրառումներցի ավելի ողրմելի մեկ էլ ադրբեջանցիների գրառումներն են։ Ու սենց մեր պռոֆեսրոները, ստեղ հավաքվել են մի գիտական վերլուծություններ են անում, մի ձեն ձենի են տվել, մի մետքերի փոխանակություն՝ դարդոտած ինտոնացիաներով ․․․․
Է նույն Վիկիում սա էլ ա գրված
By some definitions, the area called the Armenian highlands lies beyond the boundary of the Anatolian plateau. The official name of this inland region is the Eastern Anatolia Region.
Բա որ էսքան տարածք ա մտնում ա Անատոլիայի հասկացության մեջ, ինչի՞պարտադիր պիտի էն մեջբերածդ հատվածում գրած լինեին Հայկական Լեռնաշխարհ։ Թող գրեին Պաֆլագոնիա :D Խոսքի էլի։
Նրա համար պետք է գրեին, հարգելի իմ բարեկամ, որովհետև հենց Հայկական լեռնաշխարհը, այլ ոչ թե ասենք Կապադովկիան է, համարվում Հնդեվրոպական լեզվաընտանիքի բնօրրան: Գամկրելիձի և Իվանովի ականջը կանչի:
Ամեն դեպքում, հատուկ պռոֆեսորների համար, Անատոլիա տերմինը ոչ մի դեպքում Հայական Լեռնաշխարհի փոխարիինող չի կիրառվում։ Հենց թեկուզ Վիկիկում․ (https://en.wikipedia.org/wiki/Anatolia)
"Անատոլիա" տերմինը թուրքերը փորձում են կիրառել հենց ընդգրկելով նաև Հայկական լեռնաշխարհը՝ Varzor-ն արդեն ասաց, եթե պետք լինի, ես ևս տվյալներ կբերեմ: Էշերը հասել են այնտեղ, որ փաստացի գրում են "Արևելյան արևելք", միայն "Հայկական լեռնաշխարհ" չգրեն...
Անատոլիան արևելքում սահմանակցում ա Հայկական Լեռնաշխարհին։
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/AnatolieLimits.jpg
Թուրքերն ավելի լայն իմաստով են կիրառում:
Էտ «գիտական» հոդվածում էլ, որից Լինոը տենց վատացել ա ու հայրենասիրության բռնկում ա մոտը սկսել, մոտավորապես գրած ա, որ Անատոլիայից մարդիկ 6000 տարի առաջ նավերով սկզբից հասել են Իբերիա, հետո գնացել են հյուսիս մինչև Բրտանական կղզիներ ու տենց գաղութացրել են ու գյուղատնտեսություն են տարածել։ Շատ հնարավոր տեսություն ա։ Նու ըստ Լիոնի հայկական լեռնաշխարհից են նավերով գնացել, նու նավերով, նու լեռնաշխարհից, նու նիխույա, նու մտքի թռիչք էլի, էն էլ շումերերեն ․․․․ Պրիչո՞մ տուն բլին հայկական լեռնաշարհ, ու մի բան էլ հեռուն գնացող լաց ու կոց․
Կրկնեմ նորից - ամեն կերպ խուսափում են "Հայկական լեռնաշխարհ" հասկացությունից և դա այն դեպքում, երբ տվյալների ամբողջությունը հենց Հայկական լեռնաշխարհն է ցույց տալիս, որպես հնդեվրոպացիների նախահայրենիք: Սկզբում դա էլ չէին ընդունում, Բալկանների ու Ռուսաստանի տափաստանների օգտին էին, հիմա աստիճանաբար մոտենում ենք, Հայաստանի փոխարեն զգուշորեն և անորոշ գրում են՝ "Անատոլիա" - գիտությունը իր ճանապարհը հարթում է և վաղ թե ուշ կգրեն՝ Հայկական լեռնաշխարհ:
Այ էս ա հակագիտական։ Էս հակագիտական էլ չի, էս հակատրամաբանական ա, հակապարզմարդկայինուղեղական ա, հակամիքիչպետքամտածելգրելուցառաջական ա։ Էս կարգի գրառումներցի ավելի ողրմելի մեկ էլ ադրբեջանցիների գրառումներն են։ Ու սենց մեր պռոֆեսրոները, ստեղ հավաքվել են մի գիտական վերլուծություններ են անում, մի ձեն ձենի են տվել, մի մետքերի փոխանակություն՝ դարդոտած ինտոնացիաներով ․․․․
Փաստորեն "Անատոլիա"-ն չի նշանակում "Արևելք", հա՞, ու ես հակագիտական բան գրեցի: Էսնույն Վիքիից -
Название «Анатолия» по-гречески значит восход (солнца), восток. Анатолией часто называют азиатские владения Турции[2] (в отличие от Румелии, европейской части Турции).
Հիշեմ իմ մի քանի պոստերը հենց այս ֆորումից ու ձեռի հետ հիշեցնեմ նաև ԱՄՆ ծախու "հայագետ" կոչվածներին -
Օգնեմ Լեռնեցուն, Chuk: Եթե մարդը չգիտի, դա դեռ չի նշանակում, որ նա սխալ է :)
1997 թ. ամերիկյան «հայագիտությունը» կատարեց հայոց պատմության իր մեկնություններն ամրապնդելու և տարածելու չափազանց նշանակալից մի նոր քայլ: Երկու հատորով հրատարակվեց իր նախադեպը չունեցող կոլեկտիվ մի աշխատություն՝ «Հայ ժողովուրդը հին ժամանակներից մինչև մեր օրերը» (The Armenian People from Ancient to Modern times. Vols. 1-2. Edited by Richard Hovannisian. New York, St. Martin's Press, 1997, 890 pp.); Ռիչարդ ՀովՀաննիսյանի խմբագրությամբ լույս տեսած այս աշխատությունը նախատեսված է ինչպես ԱՄՆ համալսարանների հայագիտական ամբիոններում և հայկական դպրոցներում դասավանդվելու, այնպես էլ լայն հասարակության (նախ և առաջ՝ սփյուռքահայության) համար: Հեղինակների թվում են՝ մեզ ծանոթ Ռ. Թոմսոնը, Ջ. Ռասսելը, Ջ. Բուռնությանը, Ռ. Սյունին (որ գրել է երկու գլուխ), Ն. Գարսոյանը (որ գրել է միանգամից վեց գլուխ): Այս հատորներում հարձակումը հայոց պատմության վրա կազմակերպված է բազմաթիվ ուղղություններով: Համառոտ բերենք մի քանի օրինակ.
1) Հայկական լեռնաշխարհը ներառվել է Անատոլիայի մեջ: Օրինակ՝ Ջեյմս Ռասսելը գրում է հին շրջանի մասին՝ «Հայերը...գաղթեցին արևելյան Անատոլիա» (Vol. 1, p. 22:) Այս աշխատությունում հայերը բազմիցս ու միանշանակ կերպով հայտարարվում են եկվոր ժողովուրդ, որոնք բնակություն են հաստատել ուրիշների հողերի վրա (Ռասսել). «հայերը փոխ առան անունը մեծ հեթիթ ազգի, որի հողերի վրա նրանք անցան հարավարևելյան Եվրոպայից դեպի արևելք իրենց գաղթերի ժամանակ» (Vol. 1, p. 22: "the Armenians adopted the name of the great Hittite nation over whose lands they passed in their eastward migrations from southeastern Europe.")։ Եվ դարձյալ՝ «Եթե հայերն ապրած լինեին Անատոլիայում այնքան երկար, որքան Խուրացի-Ուրարտացիները, ապա նրանք հավանաբար կունենային այդ մրգերի համար բնիկ, հնդեվրոպական բառեր: Ավելի հավանական է, որ նրանք բնակվել են և սովորել են այդ մրգերի անունները ավելի հին նստակյաց բնակչությունից, որը մշակում էր դրանք» (Vol. 1, p. 23: "Had the Armenians been living in Anatolia as long as the Hurro-Urartians, probably they would have had native, Indo-European words for these fruits. More likely, they settled and learned the names of these fruites from the older, settled population who cultivated them"); Ուրարտերենը հայտարարվում է «Հայկական լեռնաշխարհի բնիկ լեզու» (Vol. 1, p. 26: "The indigenous languages of the Armenian plateau, such as Urartian, probably survived well into the Hellenistic age...").' Ինչպես դժվար չէ նկատել, այս եզրակացությունների համար Ռասսելի համար միակ կռվան են եղել որևէ կերպ չհիմնավորված իր իսկ ենթադրությունները:
Բնականաբար, հայերի ծագումնաբանության այս մոդելում «մոռացության» է մատնվել մ.թ.ա. 16-11 դարերում գոյատևած Հայասայի թագավորությունը: Անվանացանկում Հայասան առհասարակ նշված չէ, իսկ Ռասսելն այն իմիջիայլոց հիշում է ոչ թե որպես հին հայկական պետական կազմավորում, մի փաստ, որը կարող է տակնուվրա անել հայերի եկվորության իր սուտ թեզը, այլ որպես «շրջան հյուսիսային Հայաստանում» (Vol. 1, p. 26: "the region Hayasa, in northern Armenia");
Հայերը կոչված են կոլոնիստներ (Ռասսել). «...Անատոլիական քաղաքակրթությունները, և´ հեթիթները, և´ խուրացի- ուրարտացիները, որոնց սկզբում հանդիպեցին նախահայկական կոլոնիստները...» (Vol. 1, p. 23: "the Anatolian civilizations, both Hittite and Hurro-Urartian, with which the proto-Armenian colonists first came into contact.")։ Հայկական լեռնաշխարհում հայերին կոլոնիստ անվանելը մեծ բավականություն կպարգևի թուրքերին, քանի որ բացի իր վերաբնակիչ, գաղութաբնակ նշանակությունից, այդ բառն ունի նաև բացասական հայտնի երանգներ:
:)
Նաև -
/PanARMENIAN.Net/ Պրոգրեսիվ հայ ուսանողների միությունը (Armenian Progoressive Students Union) կոչ է անում բոյկոտել Լոս-Անջելեսի համալսարանում (UCLA) մարտի 26-28 կայանալիք հայագիտության համաժողովի անցկացումը: Ինչպես ասվում է APSU-ի` PanARMENIAN.Net ուղարկված հաղորդագրության մեջ, համաժողովին կմասնակցեն ավելի քան 40 զեկուցողներ տարբեր երկրներից, այդ թվում` Թուրքիայից: «Հայաստանից համաժողովին մասնակցելու է միայն մեկ հոգի, որի զեկույցը շոշափում է ՁԻԱՀ-ի խնդիրները Հայաստանում: Այդ դասախոսությունը ոչ մի կերպ կապված չէ հայագիտության հետ»,- նշվում է հաղորդագրության մեջ:
Դրա հետ մեկտեղ, APSU հաղորդագրության մեջ ասվում է, որ համաժողովին մասնակցելու է Ռոբերտ Թոմսոնը, որը պատմական փաստերի կեղծող է: «Բացի այդ, համաժողովին մասնակցող թուրք զեկուցողներն իրենց զեկույցներում Հայկական Լեռնաշխարհն անվանում են «Անատոլիա»: Դասախոսություններից մեկը կոչվում է «Օսմանները Անատոլիայի հայերի մեջ 1908թ. հեղափոխությունից հետո»: Մեզ վրդովում է այն, որ նման ոչ գիտական եւ հակահայկական տերմինաբանությունը կիրառվում է հայկական հետազոտությունների ոլորտում»,- ընդգծված է APSU հաղորդագրության մեջ: Հայ ուսանողների կարծիքով, ծրագրված համաժողովը ակադեմիական միջոցառում չի հանդիսանում եւ հեռու է հայագիտությունից: «Մենք բոլոր հայերին կոչ ենք անում բոյկոտել այդ համաժողովի անցկացումը եւ ստորագրել մեր հանրագրի տակ»,- ասվում է հաղորդագրության մեջ:
Սա էլ ՀՀ ԳԱ որոշումից -
2. Երկհատորյակում տեղ են գտել հայ ժողովրդի համար պաշտելի, հայության խորհրդանիշ դարձած անձնավորությունների հասցեին ուղղված վիրավորական ու անհիմն արտահայտություններ, ինչպես Մովսես Խորենացու անձի վարկաբեկման խիստ դատապարտելի փորձը Ռ. Թոմսոնի կողմից, նաև հայկական քաղաքակրթության նսեմացումը, ինչպես դա արել է Ջ. Ռասելը՝ հայկական քաղաքակրթությունն ու մշակույթը ածանցված հայտարարելով իրանական քաղաքակրթությունից և մշակույթից։ Ռ. Սյունու կողմից հայոց հայրենիքի մասը կազմող Արևմտահայաստանի փոխարինումը «Արևելյան Անատոլիա» քաղաքական տերմինով և այլն։
Սթոունը (ամենայն հավանականությամբ, նաև Չարլզ Քինգը) այս գրախոսությունում թույլ է տալիս մի շարք լկտի կեղծիքներ և աղավաղումներ։ Այսպես.
Իհարկե, օգտագործում է միայն արևելյան Թուրքիա և արևելյան Անատոլիա եզրերը, բայց ոչ երբեք ժամանակին հե՛նց արևմտյան աշխարհում և գիտական գրականության մեջ լայնորեն տարածված Արևմտյան Հայաստան կամ Թուրքահայաստան տերմինները։
Ու այս ամենը ես գտա ընդամենը 5 րոպեի ընթացքում, իմ հարգելի բարեկամ: Տերմինների պայքարը, որ թուրքերը սկսել են մեր դեմ, իսկ Էրդողանն էլ միայն թուրքին հատուկ լկտիությամբ զարգացնում է, վտանգավոր է ինքնին և մենք իրավունք չունենք դրան տեղիք տալու:
Ինչ վերաբերվում է կոնկրետ Զորաց քարերին, ապա դրանք, արդեն այս մասին էլ է ասվել, տարածվում են արեգակնաձև՝ կենտրոնում ունենալով հենց Հայկական լեռնաշխարհը, որից հետո, ինչքան հեռու, դրանք այնքան քիչ են: Սա հստակորեն լրացնում է այն կանխավարկածը, որ հնդեվրոպական նախահայրենիքը հենց Հայկական ելռնաշխարհն է, քանի որ Զորաց քարերը, Ստոունհենջը և նման կառույցները բնորոշ են հենց հնդեովրոպական քաղաքակրթությանը:
Գաղթական
24.04.2019, 20:19
Լիոն ջան, չնեղանաս, բայց դու անուղղելի ռոմանտիկ ես:
Նենց տարրական ճշմարտություններ ես ասում, որոնք պիտի որ հայտնի լինեն թեմայի մեջ խորացած ցանկացած մարդու.
«Անատոլիան նշանակում ա արևելք»,
«թուրքերը խուսափում են Հայկական Լեռնաշխարհ անունից»:
Հետո մարդը գալիս էս 2 պնդումդ մեջբերելով քո գրածը ողորմելիա կոչում ու համեմատում դրանք ազերիների զառանցանքի հետ:
ՈՒ էդքան բանից հետո դու «քննարկումը» փորձում ես վերադարձնել կառուցողական դա՞շտ ՃՃՃ
Դե ուրեմն մեր հարազատ Տրիբունը չի խորացել թեմայի մեջ, որ նման բաներ չգիտի... ի՞նչ ասեմ:
Դե ուրեմն մեր հարազատ Տրիբունը չի խորացել թեմայի մեջ, որ նման բաներ չգիտի... ի՞նչ ասեմ:
Ինքը չի խորանում այն հարցերում, որոնք "փաթթած" ունի ;) կարևորը հակառակը ասի ու քլնգելով:
ԻՀԿ մեգալիթյան կառույցները ինչ-որ "հնդեվրոպացիների" հետ ուղղակի կապելը գիտական ռոմանտիզմ է: էդ հնդեվրոպացիք ինչ են/ով են? Ազգություն, էթնոս, մարդաբանական տիպ, թե ինչ-որ կոնկրետ կրոնա-մշակութային ձևով ապրող մարդիկ? Չմոռանանք, որ դա շատ ընդհանրացված ու լղոզված տերմին է
"Անատոլիա" տերմինը թուրքերը փորձում են կիրառել հենց ընդգրկելով նաև Հայկական լեռնաշխարհը
Ապեր, էտ հոդվածը թուրքերը չեն գրել, անգալիցիներն են գրել ու Անատոլիան գրել են նենց ոնց իրանք են հասկանում, պրիչո՞մ տուտ թուրքեր։ Դժվար հասկանալի բա՞ն եմ ասում։ Այ սրա հերն անիծած։ Ինչ կապ ունեն թուրքերը ստեղ վաբշե։ Էտ հոդվածում թուրք վաբշե չկա, մարդը գրել ա ԱՆատոլիա, դու ասում ես թող գրեր Հայկական լեռնաշխարհ։ Ասում եմ դրանք նույն բանը չեն, դու ասում ես թուրքերը ․․․․ յոպեռեսետե ․․ էս աստիճանի հաստագլխությունն ուղղակի անտանելի ա։
Դե ուրեմն մեր հարազատ Տրիբունը չի խորացել թեմայի մեջ, որ նման բաներ չգիտի... ի՞նչ ասեմ:
Իմ երկու լավագույն գրառումները ․․․ բլին ․․ լավ էր էսօր աչքովս ընկավ էն թեմայում, и я прозрел !!
.. էս աշխարհում չկտա տենց մեկը, որը քեզ համոզի, որ դու նորից տուֆտում ես:
Իմ մեղքն ա, որ բանու գործս թողած տապոռի հետ փորձում եմ մտքեր փոխանակել:
Իմ էշ խելքն ասա, որ առաջին գրած ապուշությանն արձագանքեցի։ Ես ինքս իմ աչքերում նվաստացած եմ զգում, ինքնահարգանքս կորցրել եմ։ Ասենք, ոչ մի նորմալ մարդ չարձագանքեց, բայց ես էշ-էշ արաձագանքեցի։ Եթե Ակումբում որևէ մեկը ինձ գոնե մի տոկոսով լուրջա երբևէ ընդունել, էս թեմայի վերջին զարգացումներից հետո էլ լուրջ չի ընդունի։ Ես ինքս լուրջ չեմ ընդունի։ Ամաչում եմ բոլորից, ինքս ինձնից, որ նեռվերիս հաշվին արագանքեցի պսեվդոգիտական պսեվդոհայրենասիրական ապուշությանը։ Հա հենց ապուշությանը, ու հետագա ապուշություններին։ Ու թող ինձ արգելափակեն, ես կոնկրետ վիրավորական գրառում եմ անում․ ծերից ծեր ապուշություններ ես դուրս տվել, ասկզբնական գրառման հետ ոչ մի կապ չունեցող։ Բարձրագույն աստիճանի նողկանք եմ զգում, այ էտքան բարկացած եմ ․․․
Խոստանում եմ, էս գրառումը վերջինն ա լինելու էս թեմայում ու ենթադրում եմ նաև որ կդադարեմ քո որևէ գրառմանը կամ մտքին ընհանրապես արձագանքել։ Ահագին մարդ Ակումբից ա գնացել, ես էլ էս թեմայից կգնամ։ Թող մարդկային տգիտությունն ու հաստագլխությունը ստեղ հաղթի, մի մեծ բան չի։
Լիոն ջան, չնեղանաս, բայց դու անուղղելի ռոմանտիկ ես:
Նենց տարրական ճշմարտություններ ես ասում, որոնք պիտի որ հայտնի լինեն թեմայի մեջ խորացած ցանկացած մարդու.
«Անատոլիան նշանակում ա արևելք»,
«թուրքերը խուսափում են Հայկական Լեռնաշխարհ անունից»:
Հետո մարդը գալիս էս 2 պնդումդ մեջբերելով քո գրածը ողորմելիա կոչում ու համեմատում դրանք ազերիների զառանցանքի հետ:
ՈՒ էդքան բանից հետո դու «քննարկումը» փորձում ես վերադարձնել կառուցողական դա՞շտ ՃՃՃ
Գաղթական, իրոք դավադիտ արիր, մի անգամ արդեն զգուշացրել էի։ Հերիք ա խառնվես ուրիշների խոսակցության մեջ ու ստեղ ընդեղ բարոյախրատական դասախոսություններ կարդաս։ Սիրուն չի։ Կա՞յֆ ես ստանում խառնակչությամբ զբաղվելուց։ Ստեղ հասուն մարդիկ են բոլորը, կարան հասկանան իրանք վիավորված են թե ոչ, քո կողքից շիրա տալու կարիքը չկա։ Կորի գրողի ծոցը․․․
Գաղթական
24.04.2019, 23:33
Գաղթական, իրոք դավադիտ արիր, մի անգամ արդեն զգուշացրել էի։ Հերիք ա խառնվես ուրիշների խոսակցության մեջ ու ստեղ ընդեղ բարոյախրատական դասախոսություններ կարդաս։ Սիրուն չի։ Կա՞յֆ ես ստանում խառնակչությամբ զբաղվելուց։ Ստեղ հասուն մարդիկ են բոլորը, կարան հասկանան իրանք վիավորված են թե ոչ, քո կողքից շիրա տալու կարիքը չկա։ Կորի գրողի ծոցը․․․
Նորից այ քեզի բան, Տրիբուն:
Կարողա՞ ինչ-որ մեկի հետ առանձին էիր խոսում, ես էլ եկա խառնվեցի, թե՞ ես էս թեմա վաբշե չէի էլ մտել մինչև քո գալը:
Իսկ կարողա՞ մի հատ էլ ասես, թե «դարդոտված պռոֆեսորների» տակ ինձ էլ չէիր ակնարկում:
Հլը մի բան էլ դու ե՞ս ինձ «սիրուն չի» ասում:
Հալալա քեզ` ինչ ասեմ..
Սաղ հեչ, բայց ես իրոք չեմ հասկանում, թե Տրիբունն ինչի սենց բռնկվեց: Քննարկում ենք, մեզ համար, հանգիստ, ընդ որում, ինչքան ես հասկանում եմ, նույն Տրիբունը կողմ է և խոսքի ազատությանը, և կարծիքների ազատությանը:
Հիմա ես կարծիք եմ ասում և փորձում եմ հիմնավորել այն ու դեռ ոչինչ ու այդ դեռ ես չեմ բռնկվում, երբ հանդիպում եմ սկզբում անիմաստ տռոլինգի, հետո էլ՝ բացահայտ կոպտության - ես չեմ բռնկվում ու չեմ զայրանում, բայց... հանկարծ Տրիբունն է զայրանում, այն էլ պոստը պոստի վրա ավելի շատ, վերջում էլ սկսում է վիրավորանքներ շաղ տալ:
Որ ի՞նչ... յանըմ:
Մի հատ հանգիստ նստեք տեղներդ, յա :B
Ժող, բայց իսկականից անիմաստ ու անտրամաբանական բաներ եք ասում :Ճ Անատոլիան՝ ըստ ձեր իսկ բերած աղբյուրների, կամ ներկայիս Թուրքիայի արևմտյան մասն է, կամ էլ (ըստ թուրքերի)՝ սաղ թերակղզին Հայկական լեռնաշխարհով հանդերձ: Հիմա սրանից ո՞նց է բխում, որ Հայկական լեռնաշխարհը կարող է օգտագործվել Անատոլիայի փոխարեն, ու ընդհանրապես որտեղ է գրված, որ 6000 տարի առաջ անատոլիացիք հայեր էին, կամ հայերը անատոլիացիներ էին, կամ՝ են: Այսինքն, եթե Անատոլիա, ապա՝ Հայկական լեռնաշխարհ, եթե Հայկական լեռնաշխարհ, ապա՝ հայեր, եթե 6000 տարի առաջ են գնացել, ապա հարյուր տոկոսով սաղ բրիտnնները սերում են հայերից, որովհետև 6000 տարի առաջ բացի հայերից ուրիշ ազգ չկար էդ ռայոնումը, հա՞ :Ճ
Կրկնեմ նորից, հարգելի Վիշապ - տրամաբանական կապին ուշադիր չեղար: Մեկը ես չէի ասում, թե Անատոլիան ավտոմատ Հայաստան է կամ հայերեն, ես ասում էի, խնդրում եմ ուշադիր -
- Քանի որ փաստերի մեծամասնությունը խոսում է այն բանի օգտին, որ այսպես կոչված հնդեվրոպական ցեղերի նախահայրենիքը հենց Հայկական լեռնաշխարհն է,
- Քարահունջները բնորոշ են հնդեվրոպական քաղաքակրթությանը,
Ժամանակն է ուղղակի զգույշ և "պոլիտկոռեկտ" "Անատոլիայի" փոխարեն գրել "Հայկական լեռնաշխարհ", քանի որ, այսպես թե այնպես "Հայկական լեռնաշխարհ" հասկացությունը "Անատոլիա" տերմինն օգտագործողները մտցնում են այդ հասկացության մեջ, իսկ փաստերի համակցությունն էլ ցույց է տալիս, որ պետք է նկատի ունենալ ոչ թե "Անատոլիա" իր Կապադովկիա, Պաֆլագոնիա, Գալաթիա, Պիսիդիա, Իսավրիա և այլ իմաստներով՝ դուրս Հայկական լեռնաշխարհից, այլ հենց ինքն ու իսկը -
Հայկական լեռնաշխարհ
Միաժամանակ ես ընդամենը այս դիտարկումն արեցի, ես չասացի՝ պարտադիր օգտագործեն, ես ասացի՝ մոտենում են, ընդամենը - չեմ հասկանում, մարդիկ ինչու են բորբոքվում:
Հուսով եմ հասկանալի է:
եթե 6000 տարի առաջ են գնացել, ապա հարյուր տոկոսով սաղ բրիտnնները սերում են հայերից, որովհետև 6000 տարի առաջ բացի հայերից ուրիշ ազգ չկար էդ ռայոնումը, հա՞ :Ճ
Իհարկե համամիտ չեմ, որ 6000 տարի առաջ ապրողները հայ էին կոչվում։ հենց թեկուզ Խորենացու պատմությունն այլ բան է վկայում։
Բայց հենց իրենց՝ ներկայիս Բրիտանացիների նախնիներն այդպես էին կարծում՝ առաջին բնակիչները կղզում հայտնվել են "Հայաստանից"․
The island Britain (1) is 800 miles long, and 200 miles broad. And there are in the island five nations; English, Welsh (or British) (2), Scottish, Pictish, and Latin. The first inhabitants were the Britons, who came from Armenia (3), and first peopled Britain southward. Then happened it, that the Picts came south from Scythia, with long ships, not many; and, landing first in the northern part of Ireland, they told the Scots that they must dwell there.
աղբյուրը (http://www.gutenberg.org/cache/epub/657/pg657-images.html)
Հին անգլերենից գլուխ չեմ հանում, բայց 6-րդ տողում նույնպես կարդում եմ "coman of armenia" ;)
Պահպանված օրինակներից մեկի էջի թվայնացված տարբերակը․
http://www.bsswebsite.me.uk/History/ASChronicle/ASCintro.jpg։
Իհարկե համամիտ չեմ, որ 6000 տարի առաջ ապրողները հայ էին կոչվում։ հենց թեկուզ Խորենացու պատմությունն այլ բան է վկայում։
Բայց հենց իրենց՝ ներկայիս Բրիտանացիների նախնիներն այդպես էին կարծում՝ առաջին բնակիչները կղզում հայտնվել են "Հայաստանից"․
աղբյուրը (http://www.gutenberg.org/cache/epub/657/pg657-images.html)
Հին անգլերենից գլուխ չեմ հանում, բայց 6-րդ տողում նույնպես կարդում եմ "coman of armenia" ;)
Պահպանված օրինակներից մեկի էջի թվայնացված տարբերակը․
http://www.bsswebsite.me.uk/History/ASChronicle/ASCintro.jpg։
Տարբեր կարծիքներ կան, թե խի ա տենց գրված, որոնցից մեկը էն ա, որ տարրական սխալմունք ա: Իմ կարծիքով՝ կարա լինի, որ նաև ցանկացել են իրանց կապել Աստվածաշնչի հետ, քանի որ Նոյան տապանը իջել ա Արարատի երկրում, եկեք՝ Հայաստանից եկած լինենք:
Ճիշտն ասած՝ ես ինքս խիստ բացասական վերաբերմունք չունեմ՝ հայերի գերարտահայտված ազգային հպարտության զգացման հանդեպ, էն ձգտման հանդեպ, որ ուզում են ամեն գնով ամեն ինչի սկիզբը Հայաստանի հետ կապեն: Մի այլ բան ա՝ հպարտ ռուս կամ հպարտ բրիտանացի լինելը, մի այլ բան ա՝ հպարտ հայ կամ հպարտ եգիպտացի կամ առավել ևս հպարտ պաղեստինցի լինելը: Հայերը վեց հարյուր տարի քարտեզի վրա չեն եղել, պետություն չեն ունեցել, եղել են զանազան գաղութարար տերությունների լծի տակ՝ իրանական, արաբական, մոնղոլ-թաթարական, թուրքական, վրացական, ռուսական, ադրբեջանական: Բնական ա, որ մշտական ձգտում կա ինքնահաստատվելու, ցույց տալու, որ մենք մյուսներից վատը չենք, որ մենք պատմություն ունենք, հենց էնպես ոչ մի տեղից չենք գալիս: Ասենք՝ նույնպես տարբերություն կա՝ հպարտ սպիտակի և հպարտ սևի միջև, որովհետև սևերը կարիք ունեն ասելու, որ մենք ստրկացված ենք եղել, բայց դա չի նշանակում, որ մենք մյուսներից պակաս ենք, այո մենք սև ենք և հպարտ:
Մյուս կողմից, մենք արդեն երեսուն տարի պետություն ունենք, մի կողմից հասկանալի ա՝ ինքնարտահայտվելու ձգտումը, մյուս կողմից՝ ժամանակն ա առաջ շարժվելու, որովհետև անցյալի վրա սևեռվելը արդյունավետ չի ոչ մի կերպ: Թե որտեղից են գալիս բրետոնները, թող Բրիտանիայի կամ բրետոնների պատմությամբ զբաղվող մասնագետները պարզեն: Հայ ժողովդրի պատմության հետ դա կապ չունի:
Արևելյան Անատոլիա, Արևմտյան Հայաստան, ի՞նչ կապ ունի ով ոնց ա կոչում ինչը: Կարևոր ա՝ ով ա ապրում էնտեղ ու ինչ պայմաններում, որովհետև հսկայական քանակությամբ ծպտյալ հայեր են ապրում նաև:
Քան թե անիմաստ պնդելով էն, որ ապացուցման կարիք չունի, թե Արևելյան Անատոլիան Հայաստան ա եղել ժամանակին, ինձ թվում ա՝ ավելի հետաքրքիր կլինի զբաղվել մարդաբանական հետազոտություններով էդ տարածքում ապրող մարդկանց մասին: Ներկայով ապրենք ու նայենք ապագային կոպիտ ասած:
Գաղթական
25.04.2019, 16:38
Ախպեր ես հայ եմ, ծնվել եմ Հայաստանում, մինչև հիմա էլ ՀՀ քաղաքացի եմ ու ոչ էլ պատրաստվում եմ դրանից երբևէ հրաժարվել, ֆիրմայիս անունը հայերենա, լոգոն նուռա, գույները եռագույն են..
Էսքանը հերիքա՞ ապացուցելու համար, որ դա հայի ստեղծածա..
Բայց էս ամեն ինչից անկախ՝ ինքը հայկական ֆիրմա չի դառնում:
Ինքը բելգիականա:
Լիքը հայ գործարարներ գիտեմ, որ լիքը բնագավառներում իրենց գործունեությունն են ծավալել ու նույն շինարարությունում:
Բայց իրանցից ոչ մեկի ստեղծած պրոդուկտը հայկական չի կարա կոչվի:
Շառլ Ազնավուրին սաղ աշխարհն էր որպես հայ ճանաչում:
Ինքն էլ լիքը հայերեն երգեր էլ ուներ:
Բայց դրանից իրա երգերը, իրա ստեղծած արվեստը հայկական չի դառնում:
Հմի ասենք 6000 տարի առաջ հայերը Հայաստանից հելել հասել են Բրիտանիա ու էնտեղ Սթոունհենջ կառուցել:
Դրանից հո Սթոունհենջը հայկական չդառա՞վ:
Է ջհանդամին դառնա, յանի ո՞ւմ ա պետք, որ դառնա:
Բայց վատ կլինի՞, որ սաղ տեղ գրած լինի, թե հայերն են կառուցել:
Տո դաժը եթե իրականում ոչ թե հայերը կառուցած լինեն, այլ՝ պֆալգոնացիք խոսքի:
Թող ասեն հայերն են սարքել, ի՞նչա եղել:
Հայաստանը մեր երկիրնա, հայերենը մերնա, մենք ենք, հայկականը՝ էդ մեր բրենդնա:
Մենք պիտի աշխատենք մեր բրենդի վրա, դրա բարի համբավի վրա:
Որ վաղը մյուս օր ով որտեղ հայ ու հայերեն տեսնի՝ մտածի, թե դա ամենա-ամենալավը պիտի որ լինի:
Հմի մարդիկ իրանց ձեռքով իրանց պատմությունն են գրել, մեջն էլ առաջին էջում շեշտել, թե իրենց նախապապերը Հայաստանից են եկել:
Մենք խի՞ ասենք չէ, յան տվեք:
Էսօր էլ իրանց գիտնականները իրանց խոդով հետազոտություն են անում ու հանգում եզրակացության, թե Սթոունհենջի կառուցողները 6000 տարի առաջ Փոքր Ասիայից են եկել:
Մենք յանի խի՞ պտի հելնենք ասենք ախպեր ով ուզումա սարքած լինի, մենք որ հաստատ չենք սարքել..
Խի՞ էլի.. Էշ մի սատկի, գարուն կգա..
Տո խի՞ չասենք՝ հա հենց մենք ենք սարքել, աչքներդ էլ հանել ենք, դե դավայ ձեր դպրոցական ծրագրում էլ էդ ինֆոն ներառեք, ով էլ չհավատա՝ անգլո-սաքսոնյան քրոնոլոգիայով տվեք գլխին:
Ախպեր ես հայ եմ, ծնվել եմ Հայաստանում, մինչև հիմա էլ ՀՀ քաղաքացի եմ ու ոչ էլ պատրաստվում եմ դրանից երբևէ հրաժարվել, ֆիրմայիս անունը հայերենա, լոգոն նուռա, գույները եռագույն են..
Էսքանը հերիքա՞ ապացուցելու համար, որ դա հայի ստեղծածա..
Բայց էս ամեն ինչից անկախ՝ ինքը հայկական ֆիրմա չի դառնում:
Ինքը բելգիականա:
Լիքը հայ գործարարներ գիտեմ, որ լիքը բնագավառներում իրենց գործունեությունն են ծավալել ու նույն շինարարությունում:
Բայց իրանցից ոչ մեկի ստեղծած պրոդուկտը հայկական չի կարա կոչվի:
Շառլ Ազնավուրին սաղ աշխարհն էր որպես հայ ճանաչում:
Ինքն էլ լիքը հայերեն երգեր էլ ուներ:
Բայց դրանից իրա երգերը, իրա ստեղծած արվեստը հայկական չի դառնում:
Հմի ասենք 6000 տարի առաջ հայերը Հայաստանից հելել հասել են Բրիտանիա ու էնտեղ Սթոունհենջ կառուցել:
Դրանից հո Սթոունհենջը հայկական չդառա՞վ:
Է ջհանդամին դառնա, յանի ո՞ւմ ա պետք, որ դառնա:
Բայց վատ կլինի՞, որ սաղ տեղ գրած լինի, թե հայերն են կառուցել:
Տո դաժը եթե իրականում ոչ թե հայերը կառուցած լինեն, այլ՝ պֆալգոնացիք խոսքի:
Թող ասեն հայերն են սարքել, ի՞նչա եղել:
Հայաստանը մեր երկիրնա, հայերենը մերնա, մենք ենք, հայկականը՝ էդ մեր բրենդնա:
Մենք պիտի աշխատենք մեր բրենդի վրա, դրա բարի համբավի վրա:
Որ վաղը մյուս օր ով որտեղ հայ ու հայերեն տեսնի՝ մտածի, թե դա ամենա-ամենալավը պիտի որ լինի:
Հմի մարդիկ իրանց ձեռքով իրանց պատմությունն են գրել, մեջն էլ առաջին էջում շեշտել, թե իրենց նախապապերը Հայաստանից են եկել:
Մենք խի՞ ասենք չէ, յան տվեք:
Էսօր էլ իրանց գիտնականները իրանց խոդով հետազոտություն են անում ու հանգում եզրակացության, թե Սթոունհենջի կառուցողները 6000 տարի առաջ Փոքր Ասիայից են եկել:
Մենք յանի խի՞ պտի հելնենք ասենք ախպեր ով ուզումա սարքած լինի, մենք որ հաստատ չենք սարքել..
Խի՞ էլի.. Էշ մի սատկի, գարուն կգա..
Տո խի՞ չասենք՝ հա հենց մենք ենք սարքել, աչքներդ էլ հանել ենք, դե դավայ ձեր դպրոցական ծրագրում էլ էդ ինֆոն ներառեք, ով էլ չհավատա՝ անգլո-սաքսոնյան քրոնոլոգիայով տվեք գլխին:
Մեր բրենդի վրա մեր ներկայով պիտի աշխատենք ախր։ Եգիպտոսի համընդհանուր ճանաչում վայելող քաղաքակրթության բնօրրաններից մեկը լինելը չի խանգարում որ տարեցտարի տուրիստական հոսքերը պակասեն ոչ հրապուրիչ ներկայի պատճառով։
Գաղթական
25.04.2019, 17:26
Մեր բրենդի վրա մեր ներկայով պիտի աշխատենք ախր։ Եգիպտոսի համընդհանուր ճանաչում վայելող քաղաքակրթության բնօրրաններից մեկը լինելը չի խանգարում որ տարեցտարի տուրիստական հոսքերը պակասեն ոչ հրապուրիչ ներկայի պատճառով։
100%
Բա իհարկե ներկայում պիտի աշխատենք:
Անցյալով էլ թող ամրապնդված լինի, որ հայկական բրենդը միշտա տրենդի մեջ եղել, հայկական համարվելն էլ՝ միշտ պրեստիժ:
Ասած քեզ՝
Իմ կարծիքով՝ կարա լինի, որ նաև ցանկացել են իրանց կապել Աստվածաշնչի հետ, քանի որ Նոյան տապանը իջել ա Արարատի երկրում, եկեք՝ Հայաստանից եկած լինենք:
Կրկնեմ նորից, հարգելի Վիշապ - տրամաբանական կապին ուշադիր չեղար: Մեկը ես չէի ասում, թե Անատոլիան ավտոմատ Հայաստան է կամ հայերեն, ես ասում էի, խնդրում եմ ուշադիր -
- Քանի որ փաստերի մեծամասնությունը խոսում է այն բանի օգտին, որ այսպես կոչված հնդեվրոպական ցեղերի նախահայրենիքը հենց Հայկական լեռնաշխարհն է,
- Քարահունջները բնորոշ են հնդեվրոպական քաղաքակրթությանը,
Ժամանակն է ուղղակի զգույշ և "պոլիտկոռեկտ" "Անատոլիայի" փոխարեն գրել "Հայկական լեռնաշխարհ", քանի որ, այսպես թե այնպես "Հայկական լեռնաշխարհ" հասկացությունը "Անատոլիա" տերմինն օգտագործողները մտցնում են այդ հասկացության մեջ, իսկ փաստերի համակցությունն էլ ցույց է տալիս, որ պետք է նկատի ունենալ ոչ թե "Անատոլիա" իր Կապադովկիա, Պաֆլագոնիա, Գալաթիա, Պիսիդիա, Իսավրիա և այլ իմաստներով՝ դուրս Հայկական լեռնաշխարհից, այլ հենց ինքն ու իսկը -
Հայկական լեռնաշխարհ
Գաղթական ջան, բերածդ տրամաբանական կապ չի, այլ տրամաբանության ծաղր ա՝ «եթե տուփը քառակուսի ա, ապա մեջինը կլոր ա, եթե կլոր ա, ապա նարինջ ա» տիպի։
Գաղթական
25.04.2019, 19:18
Գաղթական ջան,
ՈՒպս...
Լավ չի չէ՞, որ նմանվում եք իրար :Ճ
Գաղթական
25.04.2019, 19:30
Լավ չի չէ՞, որ նմանվում եք իրար :Ճ
Պրովոկացիաներ մի արա )))
Լիոնը խելքը գլխին մարդա ու իր հետ ինձ շփոթելուց ես հաստատ խնդիր չունեմ:
ՈՒղղակի քիչ մը awkward մամենդա ստացվում, էդքան բան ))
Գաղթական ջան, բերածդ տրամաբանական կապ չի, այլ տրամաբանության ծաղր ա՝ «եթե տուփը քառակուսի ա, ապա մեջինը կլոր ա, եթե կլոր ա, ապա նարինջ ա» տիպի։
Չէ, ապեր, տենց չի: Եթե տենցա, խնդրում եմ հիմնավորիր:
Լավ չի չէ՞, որ նմանվում եք իրար :Ճ
Սպասիր, սպասիր - հեսա GOT-ը նայեմ, վերջացնեմ, վիշապների վրով մի բան կասեմ...
Չէ, ապեր, տենց չի: Եթե տենցա, խնդրում եմ հիմնավորիր:
Հենա դու լրիվ տեղը տեղին հիմնավորել ես, ծակ չես թողել :Ճ
Հմի ասենք 6000 տարի առաջ հայերը Հայաստանից հելել հասել են Բրիտանիա ու էնտեղ Սթոունհենջ կառուցել:
Դրանից հո Սթոունհենջը հայկական չդառա՞վ:
Համ համաձայն եմ, համ էլ չէ։
Համաձայն եմ՝ 6000 տարի առաջ հայերի մասին խոսել ուղղակի հակագիտական էյֆորեա է։
Համաձայն չեմ՝ Փարիզի, Լոնդոնի և այլ հայկական եկեղեցիները հայկական են։
Քան թե անիմաստ պնդելով էն, որ ապացուցման կարիք չունի, թե Արևելյան Անատոլիան Հայաստան ա եղել ժամանակին, ինձ թվում ա՝ ավելի հետաքրքիր կլինի զբաղվել մարդաբանական հետազոտություններով էդ տարածքում ապրող մարդկանց մասին: Ներկայով ապրենք ու նայենք ապագային կոպիտ ասած:
Եղբայր, եթե էդ պնդումներ անիմաստ ու անարդյունավետ լինեին, ապա մեր հարևանները միլիոնավոր դոլարներ, կոկորդ ու ժամանակ չէին ծախսի էսքան տարի հայաժխտողական բաներ պնդելու ու տարածելու համար։
Իդեալական, կամ դրան մոտ տարբերակով պետությունը իր ազգի անվտանգությունը, արժանապատիվ ու բարեկեցիկ կյանքն ապահովելու ճանապարհին պիտի փորձի դիվիդենտնետ շահի բոլոր հնարավոր ասպարեզներում, այդ թվում նաև պատմական ու պատմագիտական։ Դրան միանշանակ դեմ չեմ, բայց ինձ համար վիրավորական կլինի, որ ադրբեջանի նմանակությամբ ինչին կպնենք հայտարարենք, որ հայկական է՝ ինտելեկտիս համար է վիրավորական։
Ու ըստ այդմ, հարգելով ինտելեկտս, ժողովրդիս պատմությունը, Պատմահորը և առաջնորդվելով առողջ բանականությամբ կասեմ, որ․ Հայկի ու Բելի ճակատամարտից առաջ թվագրվող որևէ երևույթ, արտեֆակտ կամ մի այլ բան հայկականանվանելը ԻՀԿ անհարգալից է սեփական ինտելեկտի և պատմոթւյան հանդեպ ու հակագիտական է։
Կրկնեմ նորից, հարգելի Վիշապ - տրամաբանական կապին ուշադիր չեղար: Մեկը ես չէի ասում, թե Անատոլիան ավտոմատ Հայաստան է կամ հայերեն, ես ասում էի, խնդրում եմ ուշադիր -
- Քանի որ փաստերի մեծամասնությունը խոսում է այն բանի օգտին, որ այսպես կոչված հնդեվրոպական ցեղերի նախահայրենիքը հենց Հայկական լեռնաշխարհն է,
- Քարահունջները բնորոշ են հնդեվրոպական քաղաքակրթությանը,
Ժամանակն է ուղղակի զգույշ և "պոլիտկոռեկտ" "Անատոլիայի" փոխարեն գրել "Հայկական լեռնաշխարհ", քանի որ, այսպես թե այնպես "Հայկական լեռնաշխարհ" հասկացությունը "Անատոլիա" տերմինն օգտագործողները մտցնում են այդ հասկացության մեջ, իսկ փաստերի համակցությունն էլ ցույց է տալիս, որ պետք է նկատի ունենալ ոչ թե "Անատոլիա" իր Կապադովկիա, Պաֆլագոնիա, Գալաթիա, Պիսիդիա, Իսավրիա և այլ իմաստներով՝ դուրս Հայկական լեռնաշխարհից, այլ հենց ինքն ու իսկը -
Հայկական լեռնաշխարհ
Հուսով եմ հասկանալի է:
Եղբայր, էդքան էլ համամիտ չեմ նշածդ ձևակերպումների հետ։
1․ Ներկա գործող տարածված տեսություններից միայն մեկն է, որ հնդեվրոպական ցեղերի նախահայրենիք է համարում Անատոլիան՝ Անատոլիական տեսությունը։ Ընդ որում որպես նախահայրենիք նշում են ոչ թե բուն Հայկական լեռնաշխարհը, այլ Փոքր Ասիա թերակղզու (Անատոիա՞) արևելյան և Հայկական Լեռնաշխարհի արևմտյան հատվածները։ Այդ դեպքում ինչու՞ "Անատոլիական տեսություն" և ոչ թե "Հայկական տեսություն"։ Դավադրությունների տեսության տարբերակներ կարելի է մտածել որքան սրտներս ուզի, բայց միակ ռացիոնալ տրամաբանությունը՝ ապաքաղաքականացված ու ապազգայնացված (զուտ գիտական) տարբերակն է՝ Անատոլիա, զուտ հունարեն տեղանքի անվանում, որը կապված չէ որևէ ազգի կամ պետության հետ։ Բայց արի ու տես, որ Թուրքերը նաև դա են կարողացել իրենց շահերին ծառայեցնել ;)
2․ Մեգալիթյան կառույցներն այսպես կոչված "հնդեվրոպացիների" հետ կապող գիտական փաստերը համարյա բացակայում են։ Պատճառները տարբեր են, բայց դրանից փաստացի վիճակը չի փոխվում։
Գաղթական
25.04.2019, 20:29
Համաձայն չեմ՝ Փարիզի, Լոնդոնի և այլ հայկական եկեղեցիները հայկական են։
Հետաքրքիր բան ես ասում.
մտածելա պետք..
Բայց սենց ոտի վրա՝ իրավաբանական տեսանկյունից միայն ՀՀ դեսպանատան տարածքնա հայկական:
Հայ եկեղեցին՝ հա՝ հայկական մշակույթի մասա, բայց, գլոբալ իմաստով, միայն զգայական մակարդակի վրա կարելիա դրանք «հայկական» կոչել:
Վաղն էդտեղի հայ համայնքը տարրալուծվի պրծնի՝ տերն ո՞վա:
Հմի խոսքի ժամանակին Հնդկաստանում շատ բազմամարդ, ծաղկող ու հարուստ համայնք ենք ունեցել ու դրանից էսօր միայն անտեր հայկական եկեղեցիներն են մնացել:
Վաղը պետությունը որոշի դրանք քանդել, տեղը գոմ սարքել՝ ի՞նչ պիտի անենք...
Եղբայր, էդքան էլ համամիտ չեմ նշածդ ձևակերպումների հետ։
1․ Ներկա գործող տարածված տեսություններից միայն մեկն է, որ հնդեվրոպական ցեղերի նախահայրենիք է համարում Անատոլիան՝ Անատոլիական տեսությունը։ Ընդ որում որպես նախահայրենիք նշում են ոչ թե բուն Հայկական լեռնաշխարհը, այլ Փոքր Ասիա թերակղզու (Անատոիա՞) արևելյան և Հայկական Լեռնաշխարհի արևմտյան հատվածները։
Գեղագիտական ճշգրտություն՝ միայն թե Հայկական լեռնաշխարհ չլինի, չէ՞: Հեչ հարց տվել ե՞ս, ինչու...
Այդ դեպքում ինչու՞ "Անատոլիական տեսություն" և ոչ թե "Հայկական տեսություն"։
Էն քո ասած "Հայկական Լեռնաշխարհի արևմտյան հատված"-ի պահը մոռանա՞նք:
Դավադրությունների տեսության տարբերակներ կարելի է մտածել որքան սրտներս ուզի, բայց միակ ռացիոնալ տրամաբանությունը՝ ապաքաղաքականացված ու ապազգայնացված (զուտ գիտական) տարբերակն է՝ Անատոլիա, զուտ հունարեն տեղանքի անվանում, որը կապված չէ որևէ ազգի կամ պետության հետ։ Բայց արի ու տես, որ Թուրքերը նաև դա են կարողացել իրենց շահերին ծառայեցնել ;)
Ոչ, եղբայր ջան, իրական բացատրությունը նրանում է, որ ՆԱՏՕ-ի կազմում գտնվող թուրքերի շահերը լոբինգ անելով արևմտյան ծախված գիտնականները ուզում էին ամեն կերպ ժխտել այդ տարածքների հայականությունը, այսքան բան:
2․ Մեգալիթյան կառույցներն այսպես կոչված "հնդեվրոպացիների" հետ կապող գիտական փաստերը համարյա բացակայում են։ Պատճառները տարբեր են, բայց դրանից փաստացի վիճակը չի փոխվում։
Իսկ կա՞ այլ լեզվաընտանիք, որ կարող է հավակնել դրանց: Եթե կա, նշիր...
Բայց սենց ոտի վրա՝ իրավաբանական տեսանկյունից միայն ՀՀ դեսպանատան տարածքնա հայկական:
Ոչ թե հայկական, այլ` Հայաստանի հանրապետության ;)
Հայ եկեղեցին՝ հա՝ հայկական մշակույթի մասա, բայց, գլոբալ իմաստով, միայն զգայական մակարդակի վրա կարելիա դրանք «հայկական» կոչել:
Վաղն էդտեղի հայ համայնքը տարրալուծվի պրծնի՝ տերն ո՞վա:
Նույն տրամաբանությամբ` սեփականատերը, ում "անունով" որ գույքը գրանցված լինի ;)
Հմի խոսքի ժամանակին Հնդկաստանում շատ բազմամարդ, ծաղկող ու հարուստ համայնք ենք ունեցել ու դրանից էսօր միայն անտեր հայկական եկեղեցիներն են մնացել:
Վաղը պետությունը որոշի դրանք քանդել, տեղը գոմ սարքել՝ ի՞նչ պիտի անենք...
Դե մեկն էլ իմանա հեչ չենք ունեցել կամ չունենք այլ պետության տարածքում քանդված ու գոմի վերածված եկեղեցի: Էդ տրամաբանությամբ թուրքերն էլ են ճիշտ եղել, որ քանդել և/կամ այլ կառոյցների են վերածել :o
Արի չմոռանանք, որ հենց ՀՀ տարածքում, ԽՍՀՄ տարիներին, են շատ եկեղեցիներ քանդվել ու վերածվել են տնտեսական տարածքների: Փաստորեն դրանք էլ հայկականա չէին :esim
Երբ, որ խոսում ենք մշակությային և հոգևոր շինությունների մասին, ապա դրանց "պատկանելությունը" որոշվում է ոչ թե թղթերով, այլ մշակույթով: Որոշ դեպքերում էլ էդ մշակութային պատկանելությունը միջազգային փաստաթղթերով ամրագրվում է: Արի գույքային պատկանելությունը չխառնենք դրա հետ:
Գեղագիտական ճշգրտություն՝ միայն թե Հայկական լեռնաշխարհ չլինի, չէ՞: Հեչ հարց տվել ե՞ս, ինչու...
Հարգելիս, որպեսզի չխառնենք` կա նաև հնեվրոպական ցեղերի հենց Հայկական լեռնաշխարհից ծագած լինելու տեսությունը (Գամքրելիձե-Իվանովի տեսություն): Ընդ որում, վերջինս որպես տարածք նշում է այնպիսի վայր, որը չի հատվում Անատոլիական տեսության տարածքի հետ ;) Ավելին` ավելի երիտիասարդ տեսություն է:
Էն քո ասած "Հայկական Լեռնաշխարհի արևմտյան հատված"-ի պահը մոռանա՞նք:
:esim Լիոն ջան, ես ուրիշ բան էի գրել? Ուղղակի գիտական աշխարհում ընդունված "հիմնավորումն" էի մեկնաբանել:
Ոչ, եղբայր ջան, իրական բացատրությունը նրանում է, որ ՆԱՏՕ-ի կազմում գտնվող թուրքերի շահերը լոբինգ անելով արևմտյան ծախված գիտնականները ուզում էին ամեն կերպ ժխտել այդ տարածքների հայականությունը, այսքան բան:
Ես դա չեմ էլ բացառել, բայց ԻՀԿ այդտեղ միայն թուրքերի մատը չի, որ խառնա ;)
Մի օրինակ էլ բերեմ. ինչու "հնդեվրոպական" և ոչ թե "հնդիռլանդական" կամ նույնիսկ "արիական"? ;)
Իսկ կա՞ այլ լեզվաընտանիք, որ կարող է հավակնել դրանց: Եթե կա, նշիր...
Լիոն ձյա, հավակնելն այլ բան է, բայց փաստեր ունենալը լրիվ այլ: Հնագիտական տվյալներ համարյա չկան, կամ շատ սուղ են լիարժեք դատողություններ անելու համար:
Այն, որ Եվրոպայի տարածքում առկա մեգալիթյան կառույցների գտնվելու վայրերի մեծ մասում հնդեվրոպալեզու ազգեր են ապրում կամ ապրել են հազարամյակներ առաջ, դեռ չի նշանակում, որ նրանք էլ կառուցել են:
Օրինակ` թյուրքական և արաբական ցեղերն ընդօրինակել և "յուրացրել" են բոլոր այն ազգերի մշակույթը, այդ թվում և ճարտարապետությունը, որոնց տարածքներում "բուն են դրել":
Եթե չլինեին պատմագրական և հնագիտական փաստերը, ապա իրավունք ունեինք նշելու, որ այդ տարածքների շինությունները կառուցողները թուրքերը կամ արաբներն են եղել (կամ նրանց նախնիները)?
Բացի այդ նույնատիպ մեգալիթյան կառույցներ կան ոչ միայն "հնդեվրոպացիների" բնակության սահմաններից դուրս Եվրասիայում, այլ նաև այլ մայրցամաքներում:
Ես և դու որքան ուզում ենք կարող ենք դատորղություններ անել, տրամաբանել մեր սրտի ու մտքի ուզածի չափով, բայց հիմնավոր փաստեր, ցավոք, դեռ չունենք:
Sambitbaba
26.04.2019, 08:28
Հմի մարդիկ իրանց ձեռքով իրանց պատմությունն են գրել, մեջն էլ առաջին էջում շեշտել, թե իրենց նախապապերը Հայաստանից են եկել:
Մենք խի՞ ասենք չէ, յան տվեք:
Ու նենց չի, էլի, Գաղթական ջան, որ իրենք օդից են էդ ամեն ինչն ասում: Ու, Շինարար ջան, երևի սխալմունք էլ էստեղ չկա:
Միջնադարյան բրիտանական գրող (մոտ 1100 - 1154/1155) Գալֆրիդ Մոնմութացին, իր "Բրիտների պատմությունը" գրքում, օրինակ, գրում է, որ կղզին Բրիտանիա է կոչվում Բրուտոս անունով մեկի անունից, որ Էնեյոսի թոռն էր: Այս Բրուտը որսի ժամանակ պատահաբար սպանում է իր հորը և Իտալիայից փախնում է Հունաստան: Այստեղ նա հանդիպում է մեկին, որը նույնպես արտաքսված էր: Սրան էլ արտաքսել էր իր ավագ եղբայրը, խլելով հորից ժառանգություն ստացած կալվածքները, և դա արել էր այն պատճառով, որ փոքր եղբայրը ծնված էր ոչ թե ազնվականուհուց, այլ տրոյացի հարճից, այլ խոսքերով ասած՝ հասարակ կնոջից, ռուսերեն՝ простолюдинка: Այս արտաքսված կրտսեր՝ ոչ ազնվական, հասարակ եղբայրն ուներ հավատարիմ տրոյացիներից բաղկացած մեծ խումբ, որոնց ուղեկցությամբ էլ հենց Բրուտոսը ճանապարհվեց Բրիտանիա:
Եվ այս տրոյացի հասարակ մորից ծնված ընկերոջ անունն էր, ոչ քիչ, ոչ շատ, այլ հենց Հասարակ:
Գալֆրիդ Մոնմութացին ինքը հիմնվել է իրենից առաջ ապրած բրիտանացի պատմաբան Նեննիուսի (VIII - IX դար) "Hstoria Brittonum"գրքի վրա:
Թե ինչ լեզվով էին խոսում տրոյացիները, մինչև օրս պարզված չէ: Բայց պարզվել է արդեն հաստատ մի բան. հունարեն նրանք չէին խոսում:
Կարող է և խոսում էին չինարեն, ով գիտի: Բայց простолюдин-ին "հասարակ" էին ասում հայերեն:
Կարծում եմ, տեղին է հիշեցնել Տրոյան հայտնաբերած գերմանացի Շլիմանի խոսքերը. "Եվրոպայի դժբախտությունն այն է, որ նա հիմնվում է ոչ թե հայկական, այլ հունական մշակույթի վրա":
Գաղթական
26.04.2019, 15:17
Համաձայն չեմ՝ Փարիզի, Լոնդոնի և այլ հայկական եկեղեցիները հայկական են։
Հետաքրքիր բան ես ասում.
մտածելա պետք..
Սենց եզրակացության եկա.
Եթե ինչ-որ մի բանը հայկական մշակույթի մաս է կազմում կամ արդեն հասցրել է ճանաչվել որպես հայկական ապրանքանիշ, ուրեմն հա՝ որտեղ էլ դա կառուցելուց կամ արտադրելուց լինես՝ կմնա հայկական:
ՈՒ դրա տակ, ճիշտ ես, հայկական եկեղեցիներն էլ են մտնում, ինչպես նաև ասենք օրինակ լավաշը, բաստուրմա-սուջուխը, հայերեն տպագրված գիրքը և այլն:
ՈՒ էս ամենը չի դադարի հայկական լինելուց, եթե նույնիսկ կառուցողն ու արտադրողը հայ չի:
Ճիշտ նույն տրամաբանությամբ էլ օրինակ Հայաստանում հայի պատրաստած աջարական խաչապուրին աջարական է մնում ))
Սենց եզրակացության եկա.
Եթե ինչ-որ մի բանը հայկական մշակույթի մաս է կազմում կամ արդեն հասցրել է ճանաչվել որպես հայկական ապրանքանիշ, ուրեմն հա՝ որտեղ էլ դա կառուցելուց կամ արտադրելուց լինես՝ կմնա հայկական:
ՈՒ դրա տակ, ճիշտ ես, հայկական եկեղեցիներն էլ են մտնում, ինչպես նաև ասենք օրինակ լավաշը, բաստուրմա-սուջուխը, հայերեն տպագրված գիրքը և այլն:
ՈՒ էս ամենը չի դադարի հայկական լինելուց, եթե նույնիսկ կառուցողն ու արտադրողը հայ չի:
Ճիշտ նույն տրամաբանությամբ էլ օրինակ Հայաստանում հայի պատրաստած աջարական խաչապուրին աջարական է մնում ))
Համամիտ եմ։
Լիոն ջան, ես ուրիշ բան էի գրել? Ուղղակի գիտական աշխարհում ընդունված "հիմնավորումն" էի մեկնաբանել:
Էհհ, ախպեր ջան, վառված ենք մեր պատմության նման մեկնաբանություններից...
Ես դա չեմ էլ բացառել, բայց ԻՀԿ այդտեղ միայն թուրքերի մատը չի, որ խառնա ;)
Այո, ես էլ այդ մասին ասացի...
Լիոն ձյա, հավակնելն այլ բան է, բայց փաստեր ունենալը լրիվ այլ: Հնագիտական տվյալներ համարյա չկան, կամ շատ սուղ են լիարժեք դատողություններ անելու համար:
Այն, որ Եվրոպայի տարածքում առկա մեգալիթյան կառույցների գտնվելու վայրերի մեծ մասում հնդեվրոպալեզու ազգեր են ապրում կամ ապրել են հազարամյակներ առաջ, դեռ չի նշանակում, որ նրանք էլ կառուցել են:
Դրանց կառուցման ժամանակը հիմնականում համըկնում է այդ տարածքներում հնդեվրոպական ցեղերի հայտնման հետ...
Ես և դու որքան ուզում ենք կարող ենք դատորղություններ անել, տրամաբանել մեր սրտի ու մտքի ուզածի չափով, բայց հիմնավոր փաստեր, ցավոք, դեռ չունենք:
Սենց ասեմ՝ հստակ ու վերջնական բան պնդել չենք կարող...
Sambitbaba
27.04.2019, 11:04
Եթե ինչ-որ մի բանը հայկական մշակույթի մաս է կազմում կամ արդեն հասցրել է ճանաչվել որպես հայկական ապրանքանիշ, ուրեմն հա՝ որտեղ էլ դա կառուցելուց կամ արտադրելուց լինես՝ կմնա հայկական:
Էս խոսքիդ վրա, Գաղթական ջան, մի բան հիշեցի:
Ուրեմն կարդում եմ Ֆեստյան սկավառակի մասին: Եթե գիտեք, չասեմ, բայց եթե չգիտեք, ասեմ, որ Ֆեստը քաղաք է Կրետե կղզու վրա, որտեղ էլ էդ կավե դիսկը գտել են մի հարյուր տարի առաջ, կամ ավելի: Վրան երկու կողմից ինչ-որ գրեր են, որ մինչև օրս չեն բացահայտել, թե ինչ է: Երևի էնքան են հոգնել էդ չբացահայտելուց, որ ոմանք արդեն սկսել են ասել, թե իբր դա շինած բան է... Բայց այսօր արդեն գոնե գիտեն հաստատ, որ էդ սկավառակը բերած է մի տեղից, որովհետև Կրետե կղզում կավ չկա:
Օք:
Ու էստեղ ինձ մի տեսակ հետաքրքրեց էդ կավ կոչվածը: Մտածում եմ, լավ, էլ շումերները, էլ աքադները, խեթերը (հայթիթները), հուրիները, լուվիները, ուրարտացիները, պարսիկները ու էլ եսիմ ով, - էս բոլորը իրենց գիր-գրականությունը սարքել են կավե սալիկների վրա: Իսկ արդյո՞ք հին աշխարհում սրանք բոլորն էլ ունեին այդ կավ կոչեցյալը և ծանոթ էին նրան այնքան, որ գոմի պատերը ծեփելուց բացի կավե գրադարաններ էլ հավաքեն...
Ու խելքիս փչեց տեսնել, թե գոնե ինչպես է թարգմանվում կավը տարբեր լեզուներով: Որպես հարցիս առավել լուրջ բավարարող լեզու ընտրեցի լատիներենն ու հարցրեցի համակարգչիս. - Համակարգիչա-համակարգիչա, հլա ասա տենամ, ո՞նց կլինի լատիներեն ՝ կավ:
Պատասխանն էր. - Bolus Armenicus.
Իսկ գերմաներե՞ն. - Armenische Toner
Իսկ անգլերե՞ն. - Armenian Bole (գիտեմ, այսօր ընդունված է clay տարբերակը)
Ֆրանսերե՞ն. - Bol d'Armenie
Իտալերե՞ն. - Bolo Armeno
Արաբերե՞ն. - Tin Armani
Թուրքերե՞ն. - Kilermeni
Ռումիներե՞ն. - Kilermene
Հունարեն էլ էր ինչ-որ Արմենիկոս, բայց իրենց շրիֆտը չունեմ, որ հունարեն գրեմ:
Լավ է չէ՞, ալամ աշխարհը հայկական կավի վրա պատմություն ու մշակույթ է սարքում, իսկ հայերն ու Հայաստանը կամ դեռ գոյություն չունեն, կամ էլ Մասիսի գագաթի ծառերից դեռ չեն իջել...
Մեր գրի ու դպրության աստված Տիրն էլ մինչև Մաշտոցի տառերը հնարելը քարկտիկի դասատու էր, չէ՝ մարզիչ::think
Էհհ, ախպեր ջան, վառված ենք մեր պատմության նման մեկնաբանություններից...
Իմ մեկնաբանությունից չես վառվի :)
Դրանց կառուցման ժամանակը հիմնականում համըկնում է այդ տարածքներում հնդեվրոպական ցեղերի հայտնման հետ...
Սենց ասեմ՝ հստակ ու վերջնական բան պնդել չենք կարող...
Այդքան էլ համամիտ չեմ, նույն Պորտասարի կառույցները թվագրվում են ավելի վաղ, քան հնդեվրոպական լեզուն
Մ.թ.ա. 4-րդ հազարամյակից էլ վա՞ղ:
Sambitbaba
27.04.2019, 20:01
Մ.թ.ա. 4-րդ հազարամյակից էլ վա՞ղ:
10-15 տարի առաջ խոսք էր գնում 12-20 հազարամյակների մասին: Այսօր՝ չգիտեմ:
Պորտասարի հետ կապված մի հետաքրքիր բան էլ:
Անցյալ, թե նախանցյալ տարի էր: Էն ժամանակները, երբ սկսեցին փորել Զատկի կղզու արձանները և բացահայտեցին, որ այդ հսկայական գլուխների տակ նաև մարմիններ են թաքնված:
Մի խոսքով, այդ արձանների մարմինների վրայի քանդեկները/փորագրությունները/գրերը նայելիս, աչքիս ընկավ մի հետաքրքիր բան, որ դրանք կամ շատ են հիշեցնում, իսկ երբեմն էլ շատ նման են Պորտասարի սյուների վրայի քանդեկներ/փորագրություններ/գրերին:
Ինչ-որ կարծիքներ ունե՞ք այդ մասին: Ի՞նչ կասեք:
Գաղթական
27.04.2019, 20:34
Էս խոսքիդ վրա, Գաղթական ջան, մի բան հիշեցի:
Ուրեմն կարդում եմ Ֆեստյան սկավառակի մասին: Եթե գիտեք, չասեմ, բայց եթե չգիտեք, ասեմ, որ Ֆեստը քաղաք է Կրետե կղզու վրա, որտեղ էլ էդ կավե դիսկը գտել են մի հարյուր տարի առաջ, կամ ավելի: Վրան երկու կողմից ինչ-որ գրեր են, որ մինչև օրս չեն բացահայտել, թե ինչ է: Երևի էնքան են հոգնել էդ չբացահայտելուց, որ ոմանք արդեն սկսել են ասել, թե իբր դա շինած բան է... Բայց այսօր արդեն գոնե գիտեն հաստատ, որ էդ սկավառակը բերած է մի տեղից, որովհետև Կրետե կղզում կավ չկա:
Օք:
Ու էստեղ ինձ մի տեսակ հետաքրքրեց էդ կավ կոչվածը: Մտածում եմ, լավ, էլ շումերները, էլ աքադները, խեթերը (հայթիթները), հուրիները, լուվիները, ուրարտացիները, պարսիկները ու էլ եսիմ ով, - էս բոլորը իրենց գիր-գրականությունը սարքել են կավե սալիկների վրա: Իսկ արդյո՞ք հին աշխարհում սրանք բոլորն էլ ունեին այդ կավ կոչեցյալը և ծանոթ էին նրան այնքան, որ գոմի պատերը ծեփելուց բացի կավե գրադարաններ էլ հավաքեն...
Ու խելքիս փչեց տեսնել, թե գոնե ինչպես է թարգմանվում կավը տարբեր լեզուներով: Որպես հարցիս առավել լուրջ բավարարող լեզու ընտրեցի լատիներենն ու հարցրեցի համակարգչիս. - Համակարգիչա-համակարգիչա, հլա ասա տենամ, ո՞նց կլինի լատիներեն ՝ կավ:
Պատասխանն էր. - Bolus Armenicus.
Իսկ գերմաներե՞ն. - Armenische Toner
Իսկ անգլերե՞ն. - Armenian Bole (գիտեմ, այսօր ընդունված է clay տարբերակը)
Ֆրանսերե՞ն. - Bol d'Armenie
Իտալերե՞ն. - Bolo Armeno
Արաբերե՞ն. - Tin Armani
Թուրքերե՞ն. - Kilermeni
Ռումիներե՞ն. - Kilermene
Հունարեն էլ էր ինչ-որ Արմենիկոս, բայց իրենց շրիֆտը չունեմ, որ հունարեն գրեմ:
Լավ է չէ՞, ալամ աշխարհը հայկական կավի վրա պատմություն ու մշակույթ է սարքում, իսկ հայերն ու Հայաստանը կամ դեռ գոյություն չունեն, կամ էլ Մասիսի գագաթի ծառերից դեռ չեն իջել...
Մեր գրի ու դպրության աստված Տիրն էլ մինչև Մաշտոցի տառերը հնարելը քարկտիկի դասատու էր, չէ՝ մարզիչ::think
Սամ ջան, էլի եմ ասել, մի հատ էլ ասեմ.
Հիանում եմ քո ոճով ու պրպտուն մտքով:
Անհամբեր սպասում եմ վլոգիդ բացմանը ))
Sambitbaba
27.04.2019, 21:39
Սամ ջան, էլի եմ ասել, մի հատ էլ ասեմ.
Հիանում եմ քո ոճով ու պրպտուն մտքով:
Անհամբեր սպասում եմ վլոգիդ բացմանը ))
Շնորհակալ եմ, եղբայրս::oy
Էդ բլոգն էլ արդեն դառավ եսիմ ինչ...
Ուր էր, էստեղ մի հատ ջահել ակումբցի լիներ, տեխնիկայից բա հասկացող...
Թե չէ արդեն երկու տարուց ավել եղավ, չեմ կարողանում սկսել::angry
Գաղթական
27.04.2019, 21:43
Շնորհակալ եմ, եղբայրս::oy
Էդ բլոգն էլ արդեն դառավ եսիմ ինչ...
Ուր էր, էստեղ մի հատ ջահել ակումբցի լիներ, տեխնիկայից բա հասկացող...
Թե չէ արդեն երկու տարուց ավել եղավ, չեմ կարողանում սկսել::angry
Վիդեոներդ ծրագրերով մշակելու համա՞ր:
Ինչի՞ հայտարարություն չես գրում:
LinkedIn-ում փորձել ե՞ս փնտրել:
Մի խոսքով, այդ արձանների մարմինների վրայի քանդեկները/փորագրությունները/գրերը նայելիս, աչքիս ընկավ մի հետաքրքիր բան, որ դրանք
Ինչ-որ կարծիքներ ունե՞ք այդ մասին: Ի՞նչ կասեք:
ԻՀԿ աշխարհով մեկ սփռված մեգալիթյան կառույցները նախորդ քաղաքակրթության հետքերն են:
Sambitbaba
28.04.2019, 05:45
Վիդեոներդ ծրագրերով մշակելու համա՞ր:
Ինչի՞ հայտարարություն չես գրում:
LinkedIn-ում փորձել ե՞ս փնտրել:
Ճիշտն ասած, չեմ փորձել: Բայց, որքան հասկանում եմ, դրա համար վճարել է պետք, իսկ ես առայժմ այդ հնարավորությունը, ցավոք, չունեմ:
Գաղթական
28.04.2019, 05:52
Ճիշտն ասած, չեմ փորձել: Բայց, որքան հասկանում եմ, դրա համար վճարել է պետք, իսկ ես առայժմ այդ հնարավորությունը, ցավոք, չունեմ:
Փորձի խոսալ մարդկանց հետ, Սամ ջան, հենց սկզբից բացատրելով իրերի ճիշտ դասավորությունը:
Հնարավոր է գտնես.
- կամավորներ՝ ոգեշնչված քո մտքերով
- ուսանողներ, ում համար քո պրոյեկտով զբաղվելը համ էլ ստաժ կլինի
- ապագա եկամուտ ակնկալողներ, ում կխոստանաս մասնաբաժին վլոգիդ եկամուտից, երբ այն լավ թափ հավաքած կլինի
- վերջապես սպոնսորներ, ով քո փոխարեն կվճարի
Կամ խորհուրդներ հարցրու, թե որ ծրագրերով է ավելի լավ աշխատել:
Հնարավոր է ինքդ էլ դրանցից գլուխ հանես:
Համենայն դեպս փորձի: 2 տարի ա՝ նյութը դարակում դրած, սպասում ես: Ինչքա՞ն ես էլի սպաաելու ու ինչի՞ն...
Sambitbaba
28.04.2019, 06:26
ԻՀԿ աշխարհով մեկ սփռված մեգալիթյան կառույցները նախորդ քաղաքակրթության հետքերն են:
Մեծ հավանականություն կա, որ դու ճիշտ ես, Վարզոր ջան: Բայց թե ո՞վ է այդ քաղաքակրթույունը:
Ամբողջ Թուրքիայի տարածքով շինություններ են գտնում, որոնք ասես Մաչու Պիկչուի շինությունների կրկնօրինակը լինեն: Գվատեմալայում է գտնվում Մհերի Դռան զույգ եղբայր Արամու Մուրուն, "Հայու Մարկա" կոչվող տեղամասում: Էն մի քանի հազար տարեկան պնակը, որի վրա հայերեն տառերը նմանեցնող գրեր կան, Բոլիվիայու՞մ էին գտել, թե որտեղ...
Ասել եմ արդեն ու նորից կասեմ. կարևոր չի, թե ով է և որտեղ է սկիզբը, բայց շատ կարևոր է այդ սկիզբը գտնել: Ու եթե հանկարծ պարզվի, որ դա իրոք մենք ենք, իսկ մենք ամեն կերպ փորձում ենք հերքել դա, ուրեմն մենք մեղսագործներ ենք դառնալու ոչ թե միայն մեր, այլ ամբողջ մարդկության առջև: Որոհետև մինչև չգտնես, թե որտեղից ես գալիս, էդպես էլ չես հասկանա, թե ուր ես գնում:
Առաջընթացի համար շատ կարևոր է մարդկության անցած ամբողջ ճանապարհը: Որովհետև, ինչպես իմաստուն խոսքն ՝ ասում. Ուղին՝ հենց ինքը Նպատակն է:
Ամբողջ աշխարհը իր արմատներն է փնտրում: Լուրջ որոնողներից բացի, հենա, ադրբեջանցիներն Ադամին շուտով արդեն իրենց թոռ կդարձնեն: Ռուս հնեաբանները սրանց լսեցին, ասեցին, մենք ինչո՞վ ենք վատ և... շտապ կարգով պարզեցին, որ շատ եգիպտական շինությունների վրայի գրառումներ ռուսերեն են, "Վոյնիչի գիրքը" ռուսերեն է, տո հենց էն սկավառակը, որի մասին վերևում նշեցի, արդեն նույնպես ռուսերեն է:
Իսկ մենք, ձեռքներս ու ոտքերս դեմ տված, դիմադրում ենք, պաշտպանվում ենք, բղավում ենք աշխարհով մեկ. դուք մեզ ձեռ մի առեք, մեզ մի վիրավորեք, մեզ մի նեղացրեք, էդմենքչենք-էդմենքչենք-էդմենքչենք...
Sambitbaba
28.04.2019, 06:30
Ինչքա՞ն ես էլի սպաաելու ու ինչի՞ն...
Երևի թոշակի անցնելուս... Բան չմնաց, մի երկու տարի: Սովորելու լիքը ժամանակ կունենամ ու վերջապես կհաղթահարեմ տգիտությունս::)
Գաղթական
28.04.2019, 12:20
Գվատեմալայում է գտնվում Մհերի Դռան զույգ եղբայր Արամու Մուրուն, "Հայու Մարկա" կոչվող տեղամասում:
Գվատեմալայի հետ կապված հայկական ծագում ունեցող այլ բան էին գտել, Սամ ջան, էն էլ՝ Պրահայում..
Իսկ Արամու Մուրուն Պերուում էր:
Բայց քանի սենց թեմա ա բացվել, սպասի էս վիդեոն էլ ստեղ դնեմ:
Պորտասարյան տաճարի սիմվոլիկայի վերլուծություննա:
Շատ հետաքրքիր զուգահեռներ են անցկացվում էդ սիմվոլիկայի նմանությանը եգիպտականին ու հնդկականին..
https://youtu.be/J8VE-JEBU0k
Sambitbaba
28.04.2019, 20:45
Գվատեմալայի հետ կապված հայկական ծագում ունեցող այլ բան էին գտել, Սամ ջան, էն էլ՝ Պրահայում..
Իսկ Արամու Մուրուն Պերուում էր:
Բայց քանի սենց թեմա ա բացվել, սպասի էս վիդեոն էլ ստեղ դնեմ:
Պորտասարյան տաճարի սիմվոլիկայի վերլուծություննա:
Շատ հետաքրքիր զուգահեռներ են անցկացվում էդ սիմվոլիկայի նմանությանը եգիպտականին ու հնդկականին..
https://youtu.be/J8VE-JEBU0k
Հա, ճիշտ ես... թե Գվատեմալան ինչ կապ ուներ... Մտքիս մեջ Բոլիվիան էր: Չգիտեմ ինչի, էն համոզմունքին էի, որ Արամու Մուրուն Տիտիկակա լճի շրջակայքում է, բայց Բոլիվիայի կողմից: Գվատեմալան շատ էր անկապ...:oy
Բայց հետաքրքիրն այն է, որ մեջս կասկած կա, որ էս սխալն առաջին անգամը չի, որ արել եմ::think
Հ.Գ. Վիդեոն երեկոյան կնայեմ:
Գվատեմալայի հետ կապված հայկական ծագում ունեցող այլ բան էին գտել, Սամ ջան, էն էլ՝ Պրահայում..
Իսկ Արամու Մուրուն Պերուում էր:
Բայց քանի սենց թեմա ա բացվել, սպասի էս վիդեոն էլ ստեղ դնեմ:
Պորտասարյան տաճարի սիմվոլիկայի վերլուծություննա:
Շատ հետաքրքիր զուգահեռներ են անցկացվում էդ սիմվոլիկայի նմանությանը եգիպտականին ու հնդկականին..
Շշմեցնողն այն է, որ ստացվում է, որ Հայկական լեռնաշխարհի տարածում կառուցվել են մեգալիթյան շինություններ այն ժամանակ, երբ ըստ պաշտոնական գիտության նույնիսկ հողագործություն չկար:
Ցավոք շատ հարցերի պատասխաններ թուրքական կառավարության թեթև ձեռքով մնացել են ջրամբարի հատակում:
Մի 15 տարի առաջ, երբ առաջին անգամ տեսա Պորտասարի պեղումների լուսանկերներ, դեռ մի մասը պեղված չէր ու գիտնականները հարց էին դնում, թե "ինչ պատկերներ են?": Մտքովս անցավ ու նաև արտահայտվեցի, որ շատ է հիշեցնում կենդանակերպը: Իհարկե, որևէ փաստ չէի կարող բերել: Նույն կենդանակերպի վերաբերյալ շատ ավելի վաղ վարկած եմ առաջարկել (համոզված եմ, որ ես միակ մարդը չեմ ու ինձանից առաջ/հետո էլ նման վարկածներ առաջարկել են/առաջարկած կլինեն), որ կենդանակերպի նշանները (հին տարբերակներով) կոնկրետ մարդկային խմբերի` "կլանների" նշաններն են` տոտեմներ: Բայց այդ խմբերին ինչ-որ այլ գաղափար է միավորել մի "շրջանի մեջ":
Էդ հարցով վարկածներ նույնպես ունեմ, բայց դեռ շատ հում են:
Sambitbaba
29.04.2019, 08:45
Չգիտեմ, թե որքանով եմ ճիշտ կամ սխալ, բայց էնպես ստացվեց, որ որոշում էի ընդունել նման թեմաներով այստեղ չխոսել, մտածելով, որ ում հետաքրքիր է, նա կկարդա թարգմանություններս ու իր եզրակացությունները կանի, և դրանով բավարարվեցի:
Բայց հիմա կոնկրետ այն պահն է, երբ օրինակլի վրա կարելի է ցույց տալ հարցի տրամաբանական լինելը: Ու չնայած ոմանք կարող են հեգնանքով վերաբերվել սրան, այնուամենայնիվ պարտքս եմ համարում ասել:
Մենք ահավոր քանակությամբ ինֆորմատիվ պակասություն ունենք մեր ով և ինչ լինելու վերաբերյալ: Դրա լիքը արդարացի և անարդար պատճառներ կան, բայց հիմա այդ մասին չէ խոսքը: Երբեմն այնքան քիչ է ինֆորմացիան, որ նույնիսկ ձեռքի տակ ունեցածը սկսում է իրար հակասել: Այդ պատճառով էլ մենք ավելի շատ հարցեր ունենք երբեմն, քան պատասխաններ:
Այսօր առայժմ շատ քչերն են ի վերջո եկել են նրան, որ յուրաքանչյուր հարց այնուամենայնիվ ունի թե ֆիզիկական, և թե մետաֆիզիկական կողմեր, և շատ հաճախ միայն մեկ կողմի ընդունումն ուղղակի ոչնչի մեզ չի բերում: Եվ այդ պատճառով ուզում եմ խնդրել, որ եթե չեք հավատում նման բաների, գոնե փորձեք միանգամից չհերքել ու փորձեք գոնե մի փոքր տրամաբանություն գտնել հերքելուց առաջ: Եվ սա ասում եմ ոչ թե կոնկրետ այս պահի համար, այլ ընդհանրապես, յուրաքանչյուր թեմայի մասին խոսելիս ում հետ էլ լինի:
Ընդ որում այն, ինչ ուզում եմ ասել, մինչև Վարզորի այս գրառումը մտքումս չէր էլ եղել և նույնքան նոր է ինձ համար, որքան և ձեր:
Հիմա անդրադառնանք հարցին:
Շշմեցնողն այն է, որ ստացվում է, որ Հայկական լեռնաշխարհի տարածում կառուցվել են մեգալիթյան շինություններ այն ժամանակ, երբ ըստ պաշտոնական գիտության նույնիսկ հողագործություն չկար:
Իրոք շշմեցուցիչ է, Վարզոր ջան: Որովհետև պարզ բան է չէ՞, որ միտքը գործի դնելուց առաջ անհրաժեշտ է այն սնուցել: Իսկ հողագործություն չունենալու տրամաբանությունը հասկանալու համար նյութական/ֆիզիկական փաստեր չունենք:
Իսկ մետաֆիզիկակա՞ն:
Հնդկական "Մահաբհարատայում" ասվում է, որ նախկինում մարդու սնունդն էր օդը և ջուրը: Հավանաբար գիտես, որ նրանք նույնիսկ շնչառական մի ամբողջ ուսմունք ունեն՝ Պրանայաման, որը հենց օդի սնունդը՝ պրանան, ճիշտ ընդունելու մասին է:
Հանճարեղ Ֆիրդուսիի "Շահ-Նամեի" առաջին գլուխներից մեկում էլ նույն բանն է ասվում, որ նախկինում մարդու սնունդը օդն էր ու ջուրը, իսկ միսը և այլ ուտելիքներ հերոսներից մեկի թշնամին հորինեց (անունները չեմ հիշում), կարծես թե նրան հաղթելու համար:
Աստվածաշնչյան Մովսեսը Եգիպտոսից ճողոպրելուց հետո հրեաներին քառացուն տարի անապատում մանանայով էր կերակրում, - իսկ ի՞նչ է մանանան, եթե ոչ այդ նույն պրանան:
Նույնիսկ ռուսական Վելեսը, (սա արդեն տեղեկություն է իմ նորատեսական աղբյուրներից) 2000 թ. կողմերը իր հետ կայացած հաղորդատվական հարցազրույցի ժամանակ ասում է.
ՎԵԼԵՍ. - "...Երբ Մահն առաջին անգամ
աշխարհում հայտնվեց,
Երկիրը դեռ շատ ավելի
պարզ ու հասարակ էր:
ՀԱՐՑ. - Դու նկատի ունես, որ աստվածների հետ
իր հարաբերություններում
ինչ-որ բարդ փոխհարաբերություններ
մարդ դեռ չէ՞ր կառուցում:
ՎԵԼԵՍ. - Ոչ: Փոխհարաբերությունները
լրիվ տարբեր էին:
Եվ մարդիկ այն ժամանակ
դեռ ուտել էլ չգիտեին:
Միայն շնչում և խմում էին, -
օդն ու ջուրն էր ձեր ուտելիքը..." (իմ թարգմանությունից)
Իսկ եթե հողագործություն չունենալու պատճառն այն էր, որ մարդիկ սննդի կարիք չունեի՞ն...
Ցավոք շատ հարցերի պատասխաններ թուրքական կառավարության թեթև ձեռքով մնացել են ջրամբարի հատակում:
Էդ ջրամբարները, եղբայրս, մի օր կարելի է նորից ցամաքեցնել: Բայց էն, ինչ մենք ինքներս ենք մեր սեփական ձեռքով բերել մեր գլխներին, դժվար թէե հնարավոր լինի վերականգնել... Մենակ Գրիքոր Մթավորիչի բերած ավերածություններն արդեն ինչ արժեն... վարի տվեց մեր ամբողջ նախաքրիստոնեական մշակույթը, գիտությունը, պատմությունը... Կարո՞ղ է դու հիշես, մեր պատմիչներից ո՞ր մեկն էր, որ հպարտորեն ասել է, որ. "...էնքան գրեր լցրեցինք Եփրատը, որ գետն ափելից ելավ": (Հաստատ, Ագաթանգեղոսն ու Արիստակես Լաստիվերցին չեն, հատուկ այս հարցի պատճառով նրանց վերջերս եմ վերընթերցել)
Մի 15 տարի առաջ, երբ առաջին անգամ տեսա Պորտասարի պեղումների լուսանկերներ, դեռ մի մասը պեղված չէր ու գիտնականները հարց էին դնում, թե "ինչ պատկերներ են?": Մտքովս անցավ ու նաև արտահայտվեցի, որ շատ է հիշեցնում կենդանակերպը: Իհարկե, որևէ փաստ չէի կարող բերել: Նույն կենդանակերպի վերաբերյալ շատ ավելի վաղ վարկած եմ առաջարկել (համոզված եմ, որ ես միակ մարդը չեմ ու ինձանից առաջ/հետո էլ նման վարկածներ առաջարկել են/առաջարկած կլինեն), որ կենդանակերպի նշանները (հին տարբերակներով) կոնկրետ մարդկային խմբերի` "կլանների" նշաններն են` տոտեմներ: Բայց այդ խմբերին ինչ-որ այլ գաղափար է միավորել մի "շրջանի մեջ":
Էդ հարցով վարկածներ նույնպես ունեմ, բայց դեռ շատ հում են:
Ինձ թվում է, որ թեման այն ժամանակ արդեն շատ ավելի կարևոր գիտական նշանակություն պետք է որ ունենար, քան կլաններին իրենց ցույց տալու պատճառը: Ուրիշ բան, եթե հակառակը լիներ, այսինքն, հետո որոշ կլաններ որոշ նշաններ վերցնեին որպես իրեն գերբ:
Իսկ կոնկրետ "կենդանակերպ" բառի վերաբերյալ... Ես համարում եմ, որ դա շատ սխալ բառ է և ոչ մի կերպ չի արդարացնում իր նշանակությունը: Եթե միայն այդ նշանակությունը մեզ ճշմարտությունից հնարավորինս հեռու պահելը չէ:
Էդ ջրամբարները, եղբայրս, մի օր կարելի է նորից ցամաքեցնել: Բայց էն, ինչ մենք ինքներս ենք մեր սեփական ձեռքով բերել մեր գլխներին, դժվար թէե հնարավոր լինի վերականգնել... Մենակ Գրիքոր Մթավորիչի բերած ավերածություններն արդեն ինչ արժեն... վարի տվեց մեր ամբողջ նախաքրիստոնեական մշակույթը, գիտությունը, պատմությունը... Կարո՞ղ է դու հիշես, մեր պատմիչներից ո՞ր մեկն էր, որ հպարտորեն ասել է, որ. "...էնքան գրեր լցրեցինք Եփրատը, որ գետն ափելից ելավ": (Հաստատ, Ագաթանգեղոսն ու Արիստակես Լաստիվերցին չեն, հատուկ այս հարցի պատճառով նրանց վերջերս եմ վերընթերցել)
Այո, մենք մեր ձեռքով շատ մեծ վնասներ ենք հասցրել մեր ազգին ու մշակույթին, հիմա էլ շարունակում ենք։ Քո ասած պատմիչին չեմ հիշում, բհայց հիշում եմ Ագաթանգեղոսի հիացած խոսքերը այն մասին, որ այրված գրականությունից խարույկների կրակը երկինք էր հասնում։
Ինձ թվում է, որ թեման այն ժամանակ արդեն շատ ավելի կարևոր գիտական նշանակություն պետք է որ ունենար, քան կլաններին իրենց ցույց տալու պատճառը: Ուրիշ բան, եթե հակառակը լիներ, այսինքն, հետո որոշ կլաններ որոշ նշաններ վերցնեին որպես իրեն գերբ:
ԻՀԿ էդ ժամանակ արդեն "կլաններն" էին։ Ավելի խոր իմաստը ավելի վաղ էր ;)
Իսկ կոնկրետ "կենդանակերպ" բառի վերաբերյալ... Ես համարում եմ, որ դա շատ սխալ բառ է և ոչ մի կերպ չի արդարացնում իր նշանակությունը: Եթե միայն այդ նշանակությունը մեզ ճշմարտությունից հնարավորինս հեռու պահելը չէ:
Այլ անվանում ունե՞նք պահպանված։
Sambitbaba
30.04.2019, 05:53
Այո, մենք մեր ձեռքով շատ մեծ վնասներ ենք հասցրել մեր ազգին ու մշակույթին, հիմա էլ շարունակում ենք։ Քո ասած պատմիչին չեմ հիշում, բհայց հիշում եմ Ագաթանգեղոսի հիացած խոսքերը այն մասին, որ այրված գրականությունից խարույկների կրակը երկինք էր հասնում։
Գիտես, քանի որ ընդամենը մի երկու ամիս է, ինչ վերընթերցել եմ Ագաթանգեղոսին, համարյա համոզված կարող եմ ասել, որ այդ ավերածություններից նա հաճույք չի ապրում: Ինձ թվաց, թե նա ուղղակի ֆիքսում է տեղի ունեցածը, գուցե նույնիսկ վախենալով Խորենացու պես սեփական կարծիք հայտնել:
Բայց կարող է նաև, որ ճիշտը դու ես, ուղղակի ես ինձ համար մի քանի շատ կարևոր հայտնություններ արեցի նրա գրքում, և կարող է այդ պատճառով եմ իր հանդեպ չափից դուրս դրականորեն տրամադրված, ով գիտի...
Այլ անվանում ունե՞նք պահպանված։
Իհարկե, հույները գերազանց պահպանել են այն, ինչից մենք հոժարակամ հրաժարվել ենք...:(
Գաղթական
30.04.2019, 07:28
Հ.Գ. Վիդեոն երեկոյան կնայեմ:
Սամ ջան ժամանակ ունեցա՞ր նայելու:
Կարծիքդ էր հետաքրքիր
Sambitbaba
30.04.2019, 10:34
Սամ ջան ժամանակ ունեցա՞ր նայելու:
Կարծիքդ էր հետաքրքիր
Որ ազնվորեն ասեմ, տեսածս լավագույն վիդեոներից չէր: Ափսոս, որ ահագին տեղեր թուրքերեն են խոսում ու դրա թարգմանությունը չկա: Հետաքրիր է, ի՞նչ կարող է ասել թուրք պատմաբանն ամենաքիչը 12000 տարեկան Պորտասարի մասին, երբ համեմատում է ընդամենը 1500 տարեկան Ղուրանի ինչ-որ սուրաների հետ, և, որ ամենակարևորն է, նրա նպատակն է ամեն կերպ քողարկել "Գյոբեքլի Թեփե" կոչեցյալի ոչ թե թուրքական, այլ հայկական ծագում ունենալը: Երևի նույնը, ինչ արդբեջանցին ասում է Ղարաբաղի կամ Երևանի մասին:
Հետաքրքիր է էն պահը, երբ սկսվում են ենթադրությունները կունդալինիի մասին, որի երկրորդ անունն է "Լուսաբեր, կամ լուսակիր Օձ": Բայց խոսել Պորտասարի օձերի պատկերների մասին և չհիշատակել Հայաստանով մեկ սփռված Վիշապաքարերը... Ու նաև չհիշել ամենակարևոր երկու օձերին՝ Ուրոբորոսին (հիշու՞մ ես, էն օձը որ ինքն իր պոչն է ուտում) և Լյուցիֆերին, որն էլ հենց օձի կերպարանքով Ադամին ու Եվային հրամցրեց իմացության պտուղները: Չէ՞ որ Լյուցիֆեր՝ հենց այդպես էլ թարգմանվում է. Լուսաբեր: Իսկ Ուրոբորոսն էլ իմ թարգմանությունն է. Ուր՝ նշանակում է լույս, հետևաբար Ուրոբորոս՝ ստացվում է Լույսը բերես կամ Լույսը բերեց: Կարելի էր հիշատակել գոնե Մովսեսի գավազանը Հին Կտակարանից, իսկ սրանք՝ Ղուրան...
Հա, իմիջիայլոց, ինձ թվում է, շատ ավելի հետաքրքիր կլիներ, որ խոսքը գնար ոչ թե մարդու, այլ Երկրագնդի կունդալինիի մասին, որովհետև ես մեկ վայրկյան անգամ չեմ կասկածում, որ Պորտասարը հսկայական էներգետիկ նշանակություն ունեցող կենտրոն է, ու բոլորովին էլ պատահականություն չէ, որ Պորտասար է կոչվում: Չէ՞ որ մարդը մինչև ծնվելը իր ամբողջ սնունդը ստանում է հենց պորտալարի միջոցով (ևս մեկ օձ), ու նաև Պորտասարը համարվել է աշխարհի կենտրոնը, ինչպես մարդու պորտն է մարմնի կենտրոնը: Իսկ եթե այդպես է, ուրեմն շատ հավանական է, որ 12000 տարի առաջ Պորտասարը նույնպիսի էներգետիկ կենտրոն է եղել աշխարհի համար (կունդալինիի բնակավայրը), ինչպիսին էր Շամբալան անցյալ երկու հազար տարիների ընթացքում, և ինչպիսին կլինի Տիտիկակա լիճը հաջպրդ երկու հազար տարիների ընթացքում, սկսած 2004 թվականից:
Շատ հետաքրքիր մեկնաբանություններ է անում Արթուր Արմինը իր "Հնագույն հեթանոսական Աստվածաշունչ "Սասանա Ծռեր" էպոսը" գրքում: Կարծեմ հենց այն համաստեղությունների մասին է գնում խոսքը, որոնք տեղակայված են Պորտասարի սյուներից մեկի վրա՝ կարծեմ կարիճն է, կարապը և աղվեսը, չէ՞, լավ չեմ հիշում: Բանն այն է, որ երկնում էլ նրանք գտնվում են ճիշտ այդպիսի դիրքում ու կարծես թե միասին կոչվում են Վիշապի համաստեղություն: Կներես, հիմա գրում եմ, ու նաև վախենում եմ, որ ինչ-որ բան խառնում եմ, ուղղակի վաղուց եմ կարդացել... Համ էլ ահավոր քնել եմ ուզում, էնպես որ բարի գիշեր... Բայց հետաքրքրվողը հեշտությամբ այդ գիրքը կարող է համացանցում գտնել, այն հաստատ կա: Ինձ շատ դուր եկավ: Կարդացի հսկայական հետաքրքրությամբ:
Գիտես, քանի որ ընդամենը մի երկու ամիս է, ինչ վերընթերցել եմ Ագաթանգեղոսին, համարյա համոզված կարող եմ ասել, որ այդ ավերածություններից նա հաճույք չի ապրում: Ինձ թվաց, թե նա ուղղակի ֆիքսում է տեղի ունեցածը, գուցե նույնիսկ վախենալով Խորենացու պես սեփական կարծիք հայտնել:
Բայց կարող է նաև, որ ճիշտը դու ես, ուղղակի ես ինձ համար մի քանի շատ կարևոր հայտնություններ արեցի նրա գրքում, և կարող է այդ պատճառով եմ իր հանդեպ չափից դուրս դրականորեն տրամադրված, ով գիտի...
Ինձ մոտ էլ հակառակ տպավորությունն է եղել՝ Ագաթանգեղոսը մոլեռանդ է։ Աչքիս մի հատ էլ ես վերընթերցեմ :)
Հա, իմիջիայլոց, ինձ թվում է, շատ ավելի հետաքրքիր կլիներ, որ խոսքը գնար ոչ թե մարդու, այլ Երկրագնդի կունդալինիի մասին, որովհետև ես մեկ վայրկյան անգամ չեմ կասկածում, որ Պորտասարը հսկայական էներգետիկ նշանակություն ունեցող կենտրոն է, ու բոլորովին էլ պատահականություն չէ, որ Պորտասար է կոչվում: Չէ՞ որ մարդը մինչև ծնվելը իր ամբողջ սնունդը ստանում է հենց պորտալարի միջոցով (ևս մեկ օձ), ու նաև Պորտասարը համարվել է աշխարհի կենտրոնը, ինչպես մարդու պորտն է մարմնի կենտրոնը: Իսկ եթե այդպես է, ուրեմն շատ հավանական է, որ 12000 տարի առաջ Պորտասարը նույնպիսի էներգետիկ կենտրոն է եղել աշխարհի համար (կունդալինիի բնակավայրը), ինչպիսին էր Շամբալան անցյալ երկու հազար տարիների ընթացքում, և ինչպիսին կլինի Տիտիկակա լիճը հաջպրդ երկու հազար տարիների ընթացքում, սկսած 2004 թվականից:
Էներգետիկ կենտրոնի մասով միանշանակ համամիտ եմ։ Հաշվի առնելով, այն փաստը, որ հենց նույն Պորտասարում տարբեր ժամանակաշրջանների կառույցներ կան՝ էներգետիկ "հանգույցի" տեղաշարժմանը զուգընթաց տեղափոխել, նորից են կառուցել անհրաժեշտ կառույցը, իսկ նախորդը իրենք են լցրել և ծածկել։ Ու էդ պարագայում ստացվում է, որ մի քանի հազարամյակ Պորտասարի տարածքը հանդիսացել է լուրջ էներգետիկ կենտրոն։
Sambitbaba
04.05.2019, 22:08
Էներգետիկ կենտրոնի մասով միանշանակ համամիտ եմ։ Հաշվի առնելով, այն փաստը, որ հենց նույն Պորտասարում տարբեր ժամանակաշրջանների կառույցներ կան՝ էներգետիկ "հանգույցի" տեղաշարժմանը զուգընթաց տեղափոխել, նորից են կառուցել անհրաժեշտ կառույցը, իսկ նախորդը իրենք են լցրել և ծածկել։ Ու էդ պարագայում ստացվում է, որ մի քանի հազարամյակ Պորտասարի տարածքը հանդիսացել է լուրջ էներգետիկ կենտրոն։
Նոր վերընթերցում էի գրածդ, ու մի բան էլ հիշեցի... Պատճառ հանդիսացավ գրածդ, որ Պորտասարը դիտավորյալ լցրած ու ծածկած է::)
Տարիներ առաջ կարդում էի նորատեսական ինֆորմատիվ աղբյուրներից մեկի՝ Ռամթայի մի գիրքը, որն իր հաղորդատվությունները կատարում է Ջեյ Զի Նայթի միջոցով: Գիրքն ավելի ուշ է հրատարակված, բայց հաղորդատվությունը տեղի էր նունեցել մոտավորապես 1980-ականների կեսերին: Այնտեղ նա խոսում էր այն մասին, որ երկրագնդի ներսը դատարկ է, և որ այնտեղ կան տեղամասեր, որտեղ մարդիկ են բնակվում: Ասում է, որ կան այնտեղ տանող բազմաթիվ մուտքեր, իսկ երկու հիմնականներն են բևեռները: Բայց ասում է նաև, որ շուտով կգտնեք ամենամեծ մուտքերից ևս մեկը՝ այսօրվա Թուրքիայի տարածքում...
Որքան գիտեմ, Պորտասարը հայտնաբերել են 1960-ականներին, բայց քանի որ գլուխ չէին հանել, թե ինչ է, աչքիթողի էր արված և աշխարհը նրա մասին համարյա ոչինչ չգիտեր մինչև 90-ականների կեսերը:
Ես էլ մտածեցի, կարո՞ղ է, հենց սա նկատի ուներ Ռամթան, որ ասում էր, որ նոր մուտք են գտնելու...
Հ.Գ. Համ էլ մի հարց մնաց... Իսկ դու պարզեցի՞ր քեզ համար, թե "կենդանակերպին" փոխարինող ինչ բառ նկատի ունեի...:)
Ես էլ մտածեցի, կարո՞ղ է, հենց սա նկատի ուներ Ռամթան, որ ասում էր, որ նոր մուտք են գտնելու...
Հ.Գ. Համ էլ մի հարց մնաց... Իսկ դու պարզեցի՞ր քեզ համար, թե "կենդանակերպին" փոխարինող ինչ բառ նկատի ունեի...:)
Դե կոնկրետ ինչ է ի նկատի ունեցել Թուրքիայի տարածքում` չգիտեմ: Միգուցե Մհերի դուռը, կամ ասենք Մշո Կարապետի վանքը` Սատանի հորը: Կարծում եմ նաև երևակայության հարց է:
Կենդանակերպին փոխարիող բառ չկարողացա գտնել:
Sambitbaba
05.05.2019, 19:58
Կենդանակերպին փոխարիող բառ չկարողացա գտնել:
Կներես, որ առաջարկեցի վերադառնալ այս հարցին, ուղղակի այստեղ հարմար պահ է ցույց տալ երկու շատ կարևոր հանգամանք, որոնց մենք սովոր ենք նայել մատների արանքով.
1. Բառ ընտրելիս կարևոր է, որ այն համապատասխանի իր նշանակությանը:
Իսկ համապատասխանու՞մ է արդյոք իր նշանակությանը կենդանակերպը... Բավական է, որ մեզանից յուրաքաչյուրը լուրջ հայացք նետի 12 համաստեղությունների անուններին, և անմիջապես կհասկանա, որ այդ անվանումը, մեղմ ասած, սխալ է: Փորձե՞նք: Ահա 12-ը.
Խոյ
Ցուլ
Երկվորյակներ
Խեցգետին
Առյուծ
Կույս
Կշեռք
Կարիճ
Աղեղնավոր
Այծեղջյուր
Ջրհոս
Ձկներ
Չէ՞ որ "կենդանակերպ" բառը նշանակում է, որ խոսքը գտնում է մի բանի մասին, որը բաղկացած է կենդանիների պատկերներից: Իսկ արդյո՞ք այդպես է մեր նշած դեպքում: Եկ ընտրենք կենդանիների անունները.
1. Խոյ, 2. Ցուլ, 3. Խեցգետին, 4. Առյուծ, 5. Կարիճ, 6. Այծեղջյուր, 7. Ձկներ:
Այո, իհարկե, այս յոթ համաստեղություննրը կենդանիների կերպարանք ունեն: Բայց ի՞նչ ասել մնացածի մասին.
1. Երկվորյակներ, 2. Կույս, 3. Կշեռք, 4. Աղեղնավոր, 5. Ջրհոս:
Սրանք ո՞ր կենդանիներին են հիշեցնում, Վարզոր ջան... Եթե Զոդիակի համարյա կեսը կենդանու պատկեր չունի, ուրեմն էլ ի՞նչ կենդանակերպ: Լավ, ասենք թե այսօրվա մեր թերի գիտելիքները թույլ են տալիս համարել, որ այդպես է: Բայց պատկերացնու՞մ ես, որ աշխարհի հնագույն աստղադիտարանը կառուցած մասնագետները նման աբսուրդ կերպով մոտենային հարցին... Այդ կարող էր անել երևի թե այն կենդանու պես մեկը, որն այսօր ավերում է Քարահունջը...
Առաջարկում եմ "կենդանակերպ" բառն ամբողջ սրտով նվիրել չինացիներին, կարծեմ հենց նրանց մոտ է, որ դա համապատասխանում է իրականությանը, իսկ մեզ ուղղակի պետք է այն մոռանալ:
2. Պետք չէ սեփական հարստությունները նվիրաբերել ուրիշներին, իսկ հետո "թասիբի ընկած" հրաժարվել ընդունել սեփական սխալը:
Երբ խոսում ենք Զոդիակի մասին, առաջին հերթին ի՞նչ է գալիս աչքիդ: Սա, ճի՞շտ է.
56088
Կամ սրա հազարավոր այլ տարբերակներ, որոնք, միևնույն է, պատկերված են միայն մեկ բանի տեսքով՝ ԱՆԻՎԻ:
Թե քանի համաստեղություն կա երկնքում, չգիտեմ, բայց հաստատ է մի բան, որ շատ ավելի, քան տասներկուսը: Բայց երբ խոսքը գնում է Զոդիակի մասին, մեզ բոլորիս հասկանալի է, որ խոսքը հենց այն տասներկուսի մասին է, որոնք անիվի տեսքով տեղակայված են մեր շուրջ: Գոյություն ունի՞ մեջ մեջ որևէ մեկը, որին Զոդիակը պատկերանում է քառակուսի, կամ եռանկյունի, կամ էլ ոչ թե անիվի, այլ տրոլեյբուսի կամ բանջարանոցի տեսքով... Ո՛չ, միայն և միայն օդում գտնվող անիվի տեսքով: Անիվի, կամ ակի: Ակ, որը օդում է.
Օդի ակ: Իսկ հնում՝
Զ' ՈԴԻ ԱԿ = ըԶ +ՈԴԻ + ԱԿ (Հիշեցնեմ, որ հայոց իրական այբուբենն ունի 36 տառ, չկան "և, օ, ֆ" տառերը):
Առաջարկում եմ հետ վերադարձնել "Զոդիակը":
Անիվի, կամ ակի: Ակ, որը օդում է.
Օդի ակ: Իսկ հնում՝
Զ' ՈԴԻ ԱԿ = ըԶ +ՈԴԻ + ԱԿ (Հիշեցնեմ, որ հայոց իրական այբուբենն ունի 36 տառ, չկան "և, օ, ֆ" տառերը):
Առաջարկում եմ հետ վերադարձնել "Զոդիակը":
Շատ հետաքրքիր տարբերակ է, բայց եթե հին հայերենի տարբերակով ենք նայում, ապա "ակ", ավելի ստույգ "ակն": Ու դա միայն անիվին է վերաբերվում ;)
Որքանով տեղեկացված եմ հնում համաստեղությունների մի մասը համենայն դեպս այլ անուններ և պատկերումներ ունեին նաև քանակն է պարբերաբար փոփոխվել:
Բաց ի այդ չենք մոռանում, որ հազարամյակներ առաջ բևեռային աստղը նույնը չէր, ինչ-որ այժմ է ու արեգակի "ճանապարհը" չէր "անցնում" նույն համաստեղություններով, ինչ-որ հիմա է:
Գաղթական
06.05.2019, 00:40
Հետաքրքիրա, իսկ Շիրակացի ո՞վ ունի ձեռքի տակ:
Օրինակ իր «Տիեզերագիտության» մեջ ի՞նչ տերմիններ կամ համաստեղության անուններ էր նշում:
Նայելիք՝ https://armeniasputnik.am/trend/20190514/18576189/zorac-qarery-hnavayr-e-voch-te-astxaditaran-gitnakannery-himnavorum-en-ays-pndumy.html?fbclid=IwAR0ZMzmaSUc8PLDUoVxfi-GsqpqJt12nZHrwxJ3gdFbGZLxSIOck1IDEe_s
https://www.youtube.com/watch?v=wpJBFL5gy3o
Sambitbaba
18.05.2019, 08:04
https://www.youtube.com/watch?v=C52cNjUddnQ&fbclid=IwAR0lrp41qCOFzQK4ts4jB2YlSOhD8CO8qsRJnlTJfI5Q8KpNvXRXrmyAL28
Հպարտանում է Վիքիպեդիայում առկա հղումով՝ էս մարդը քարի դարում է՞: Ուղղակի հիշեցնեմ, որ նույն Վիքպեդիայում հակահայկական հոդվածներում լիքն են հղումները տականք, կեղծ գիտնական և հակահայ Դյակոնովի աշխատություններին:
Տհաճ էր նաև "ակադեմիական ամրոցում" ակնհայտորեն պաշտպանվելու ձգտումը - մենք հասել ենք տեղ, թեկնածուներ և դոկտորներ ենք, միայն մենք կարող ենք ասել որը ոնց է, եթե նույնիսկ մենք չենք ժխտել, այլ նույնիսկ կարծիք էլ չենք հայտնել, ապա դա գիտություն չէ: Իսկ այժմ ասեմ այս գեղեցիկ թեզի իրական այլանդակ արտահայտությունը, քանզի իմ ոչ մեկ գիրքն եմ առաջարկել գրախոսության, սակայն "գիտական բարձունքներում" փակված սրանց նման անձիք ուղղակի հրաժարվում են... նկատել այդ գրքերը՝ գերադասելով պահել իրենց ակադեմիական բացառիկությունը:
Ախ, մի Հերունին կենդանի լիներ, ձեզ տեղը կդներ...
Ախ, մի Հերունին կենդանի լիներ, ձեզ տեղը կդներ...
Լիոն ջան, ԻՀԿ Հերունին նույն համակարգի ծնուն էր ու կարծրացած ծերակույտի ներկայացուցիչ: Ոչ մեկին էլ տեղը չէր դնի, քանզի իրեն էլ իր տեղը ցույց կտային:
Ու ասեմ, որ Հերունու պնդումներից շատերին համամիտ չեմ` հիմնավորվաշ չեն, չնայած հավես ու հետաքրքիր բաներա ասում: Ինքը ոչ հնագետա, ոչ պատմաբան:
Նայելիք՝ https://armeniasputnik.am/trend/20190514/18576189/zorac-qarery-hnavayr-e-voch-te-astxaditaran-gitnakannery-himnavorum-en-ays-pndumy.html?fbclid=IwAR0ZMzmaSUc8PLDUoVxfi-GsqpqJt12nZHrwxJ3gdFbGZLxSIOck1IDEe_s
Չուկ վատ նոտաները շատ էին.
Զվյոզդը տարած Գուրզադյան
Հանձ աժողովը հարմար կգտնի կտա, չի գտնի` չիտա - ոչ գիտական արտահայտություն
Համ կոնկրետ անուն են տալիս, սարկազմով, ձեռ առնելով, համ էլ ասում են, որ կոնկրետ մադկանց դեմ չեն խոսում` ոչ գիտական կռուտիտ
Մեկն էլ լսի, կմտածի, որ իրենք տարիներով ԶԼՄ-ների դռները ծեծել են ու իրենց ներս չեն թողել:
Ոնց հերունին էր եթերից խոսում թող իրենք էլ խոսեին, բա ուր էին?
Ու մեկ էլ էդ դիրքորոշումը հչ լավը չի` բացի մեզանից (թղթով գիտնականներից) ով բան կասի գիտական չի: Փաստորեն կարևորը բարաթնա, ոչ թե ուղեղն ու տրամաբանությունը:
Ակնհայտ զռումա շահերի բախումը, եսամոլությունը ու ծերակույտի հոտա փչում:
Sambitbaba
18.05.2019, 19:26
Զվյոզդը տարած Գուրզադյան
Ոչ միայն, Վարզոր ջան: Ու նաև նեխած մտածողություն բոլոր երեքի մոտ: Ու նաև նախանձ, որ իրենցից բացի ինչ-որ մեկը կարող է ինչ-որ բան նշանակել: Եվ այդ նախանձի պատճառով ատելություն Հերունու նկատմամբ, որ իրենցից պակաս "գիտնական" լինելով, հազար անգամ ավելի շատ բան է արել իր ազգի համար, քան էս երեքը միասին վերցրած:
Ես Հերունու ջատագովը չեմ և, ճիշտն ասած, նրա մասին առանձնապես բան էլ չգիտեմ: Բայց համոզված եմ հաստատ, որ թե ինքը և թե նրա հրավիրած մարդիկ իրենց "ոչ-պրոֆեսիոնալ" տեղով, մեր պատմական կոթողների վրայից վրձինով էին փոշին մաքրում, այլ ոչ թե էքսկավատորներով ավերում էին նրանց հիմքերը, ինչպես այս փիլիպոսյաններն են վարվում:
Հա, մի համաձայնվեք, որ դա աստղադիտարան է: Հիմա կարող է ես էլ ասեմ, որ դա լողավազան է, հո ինձ էլ չե՞ք հավատալու: Բայց եթե ես կոնկրետ փաստեր բերեի, որ դա լողավազան է, ու դուք հերքեիք ինձ այն պատճառով միայն, որ հիմա այնտեղ ջուր չկա, ես ինչպե՞ս պետք է դա լուրջ ընդունեի: Սրանք հերքում են Հերունուն ոչ թե փաստարկներով, այլ նախանձից: Իսկ նրա հրավիրած մասնագետների մասին ընդհանրապես ոչ մի խոսք չասեցին...
Մի՞թե բնակավայրի և գերեզմանոցի առկայությունը փաստարկ է, որ դրանով եզրակացնենք, որ դա լողավազան/աստղադիտարան չէ:
Եկեք գոնե մի րոպե համարենք, որ դա աստղադիտարան է: Դուք պատկերացնու՞մ եք, որ մարդիկ այդքան աշխատանք թափեին աստղադիտարան սարքելու համար, սարքեին, իսկ իրենք ապրեին, ասենք, Վանում, և ամեն անգամ ինչ-որ չափումներ կատարելու համար վեր կենային ու բեռով-բարձով, քարավանով Վանից ճանապարհ ընկնեին Քարահունջ: Բյուրականի աստղադիտարանի աշխատողներն ինչ է, Գորիսու՞մ են ապրում... Բա պետք է բնակավայր լիներ նման կոմպլեքսը սպասարկողների համար, էլ ուրիշ ինչպե՞ս:
... "Դա ոչ թե Միհրի տաճարն է, այլ երևելիների գերեզմանոց"... "Դա մեզ համար շատ կարևոր է. պատկերացնու՞մ եք, թե ինչքան կարևոր տեղեկություններ կգտնենք այդ դեպքում..." Սրանից տխմար դատողության ես դեռ չեմ հանդիպել: Իսկ նման դատողություն ունեցող "գիտնականի" ուղեղն ընդհանրապես պետք է վիրահատել, որ այլևս երբեք դատողություններ չանի:
Ամբողջ Հայաստանով մեկ եկեղեցիների ու տաճարների թե բակերում, և թե ներսում լիքը մարդիկ են թաղված: Կարո՞ղ է որևէ մեկի մտքով անցնի, որ այնտեղ ռամիկների էին թաղում, այլ ոչ երևելիների... Մի՞թե Միհրի տաճարի գոյությունը կարելի է հերքել նման հիմար փաստարկներով...
Ես իր գործին նվիրված, իր ազգին նվիրված գիտնական ասելիս սա եմ հասկանում.
Եթե մեկն ասել է, որ սա աստղադիտարան է, ու ես գտնում եմ տասը փաստարկ հակառակն ապացուցող, - ես, գիտնականս, այն հույսով, որ ես կարող է սխալ եմ, շարունակում եմ փնտրել տասնմեկերորդ, քսաներորդ փաստարկը, որը, հնարավոր է, այնուհանդերձ կապացուցեր ինձ հակառակը... Եվ միայն բազում չարչարանքներից հետո վերջիվերջո տխրությամբ կհայտարարեի. չէ, գիտեք, սա, ցավոք սրտի, ավելի ճիշտ դժբախտաբար, աստղադիտարան չի: Իսկ էսպես ուղղակի ինչ-որ հիմարություններ դուրս տալ բնակավայրի, դամբարանի, խողովակի ու եսիմ ինչի մասին... Կամ էլ մի հատ գետնի տակի ծակ գտնելով, հպարտությունից համարյա կաթվածահար լինելով ղժժալ հակառակը:
Իմիջիայլոց, բերածս վիդեոյի հեղինակը լավ մտցրեց էդ խողովակը էդ գիտնականների ուր որ պետքն էր...
Եվ ուրեմն մեղավո՞ր են արդյոք նրանք, որ այդ փիլիպոսյաններին համարում են թուրքերի կողմից ֆինանսավորվող:
"Պատմություն ունենք―տգետ ենք: Եվ, դժբախտաբար, դեռ մի կարգին պատմության գիրք էլ չունենք, թեև քիչ ժողովուրդ կունենա էնքան նյութ իր պատմության համար, ինչքան մենք ունենք:
Նախնական մշուշի մեջ թաղված դարերի մասին չեմ ասում, այլ էն ժամանակների ու անցքերի, որոնց վրա ընկնում է ճշմարիտ պատմության լույսը: Չգիտենք:
Չգիտենք մենք ինչ ենք եղել, ինչ ենք արել, ինչու և ինչպես, ինչ օրով, ինչ ճանապարհով ենք էստեղ հասել:
Եվ ինչ զարմանք, որ էս դրության մեջ գտնվող մարդը, իր անհատական խեղճությունն ու դատարկությունը հեշտ կտարածի իր ամբողջ ցեղի ու նրա անցյալի վրա, կարհամարհի իր ցեղը,
իր անունից կամաչի, կուրանա, իրեն թույլ կտա իր ցեղին վերաբերյալ ամեն ստորություն, և շատ-շատ կդառնա մի միջազգային ոչնչություն, որ աշխարհքում ոչինչ չի հարգում` սկսած իրենից:
Կամ թե չէ կընկնի մյուս ծայրը, իր ցեղը կհամարի Աստծո ընտրյալ ժողովուրդը, «12 խաչապաշտի, եթմիշիքի միլլեթի գլուխը», և կույր ազգասիրական տենչով բռնված`
չեղած մեծություններ ու փառքեր կզառանցի` հասկացողություններ, ժամանակներ ու դեպքեր իրար խառնելով..."
Հովհաննես Թումանյան
«Մեր ցավը»
Ակնհայտա` ուզում են հերթական գիտական աշխատությունները հեղինակելով մինչև կյանքների վերջ մարման բզբզալ:
Դե դամբարան պեղելն ավելի ձեռնտու գործ է` գտածոներն ավելի արժեքավոր կարող են լինել:
Համ էլ ինչից քիչ թե շատ գլուխ են հանում, դա էլ պեղում են:
Օրինակ Նոյեմբերյանի մեգալիթյան կառույցները շարոընակում են ավերվել, բայց ոչ մեկի վեջին չի` էդ տեսակի կոթողների հետ աշխաելու ցանկություն ու գիտելիք ունեցող փտած ակադեմիկոս չունենք
Մաման ծաղկաման: Ուրեմն ես էս թեման բացեմ, մտածելով, որ հիմա մի քիչ ավելի լուրջ մարդկանցով ենք հավաքված, ու ստեղ դնեն էն աննորմալի վիդեոն, իբրև հակափաստարկ:
Ես վերջնականապես հիասթափվում են էն հարթակից, որի ստեղծողն եմ:
Խելքի եկեք, Սամ ջան, Արամ Մկրտչյանի խոսքն իսկի դնել չի կարել:
Վարզոր ջան, ռեալում ավելի լուրջ ես:
Ես աստիճանաբար սկսում եմ կողմնակիցը դառնալը հակագիտությունը քրեականացնելուն:
Արա, լու՞րջ: Սե՞նց:
Սամբիթբաբա, գրածներդ լու՞րջ են: Դրածդ վիդեոն լու՞րջ ես դրել:
Վարզոր, մտածելո՞վ ես գրել:
Նիուժելի սենց մինչև վերջ պիտի մեր գիտության մերը լացացնենք: Մտածու՞մ ենք ինչ եք գրում ու ինչ եք տարածում:
Վարզոր ջան, ռեալում ավելի լուրջ ես:
Չուկ ջան, ներող, բայց քո դրած նյութն էլ գիտական անվանելը դժվարանում եմ: Ու արդեն կոնկրետ նշումներ արել եմ` չեմ կրկնվի: Իսկ "համափաստարկի" մասին չեմ էլ ուզում խոսել` մոտս էդքան մանանեխ չկա
Sambitbaba
19.05.2019, 19:21
Հա, պապան պեպելնիցա, գրածներս լուրջ են: Ու չեմ կարծում, որ էստեղ արժի սրա-նրա ամորձիներից կախվել՝ դրա համար նորաստեղծ թեմա գոյություն ունի ու մարդիկ լավ էլ կախվում են այնտեղ:
Հա, էդ վիդեոյի ընկերոջը ես էլ լուրջ չեմ վերաբերվում: Ուղղակի երբ տեսա, որ քո՛ դրած "լուրջ" վիդեոյի մասին է խոսում, ասի տեսնեմ, թե ինչ է ասում, - ու կոնկրետ խողովակի հարցն ինձ դուր եկավ... Է, պատահում է, Չուկ ջան: Ինձ մեկ-մեկ, ասենք, Տրիբունի ասածներն էլ են դուր գալիս, հիմա ի՞նչ (հիմա էլ ես կախվեցի...) :
Հիմար վիդեոներ տեղադրելն էլ դու սկսեցիր, որովհետև էդ ուսյալների փաստարկներին հավատալու համար էլ մարդ պետք է իր տրամաբանությունը լրիվ անջատի:
Ես երեկ անմիջապես չպատասխանեցի, որովհետև որոշեցի մի քիչ պրպտել համացանցը...
Նախ, որ աշխարհում հայտնաբերված համարյա բոլոր աստղադիտարանները նման են Քարահունջին, այսինքն շրջանաձև կառույցներ են: Եվ նման կառույցներ ունեցող յուրաքանչյուր ազգ երջանիկ է սխալվել և այդ գերեզմաններն աստղադիտարան համարել: Մարդիկ ծիսակատարություններ են կատարում այդ վայրերում, տոներ են կազմակերպում: Չեն հասկանում հիմարները, որ լավագույնը պետք է աղոթեին ու խունկ ծխեին զ'օրհնյալ մեռելոց...
Եվ երկրորդ, չգտա որևէ դամբարան աշխարհում, որը գոնե մոտավորապես նման լիներ Քարահունջի կառուցվածքին:
Պատճա՞ռը...
Երևի թե կասես, որ ուղղակի չեմ գտել: Հնարավոր է: Իմ համակարգչային "ունակությունները" ես երբեք գաղտնի չեմ պահել: Եթե ինքդ Քարահունջին նման "դամբարաններ" գտնես, երջանկացրու ինձ, շնորհակալություն կհայտնեմ:
Բայց չեմ կարծում, թե դա պատճառ հանդիսանար:
Ամեն ինչ շատ ավելի տխուր տեսք ունի, Չուկ ջան: Ուղղակի մյուս աստղադիտարանների բախտը բերել է, որ փիլիպոսյաններն իրենց չեն "պեղել"...
Ու գիտես, ո՜վ Չուկ Պապա, ո՜վ Ակումբի Արարիչ:
Լավ է, որ ասածներիս չես վստահում: Չնայած ինչ էլ ես ասեմ, ինձ ներելի է, ես մասնագետ չեմ: Վերջիվերջո կարող ես ինձ արգելափակել Ակումբից կ չյոռտովոյ մատերի ու ակումբդ լցնել խուիտոականներով, հենա սկիզբը լավ էլ դրել եք ու ինքդ էլ կայֆեր բռնում ես, ու քո արարչի արժանապատվության հետ այնտեղ ոչ ոք չի խաղում: Ես ինքս էլ այլևս կաշխատեմ չպղծել ձեր գիտական տվայտանքները և ընդամենը, եթե իհարկե կթույլատրես, Ով Մեծն, կշարունակեմ տեղադրել Քո սրբազան էջերին իմ թարգմանությունները: Էն էլ ոչ թե իմ, այլ նրանց համար, ովքեր մշտական ընթերցողներ են դարձել և հետևողականորեն կարդում են:
Մի բան եմ խնդրում միայն: Մի հավատա նման տխմար "գիտնականների", որոնք քո ազգի համար այսօր Գրիքոր Մթավորիչի և Ռոբոկոպ Քոչարյանի դերն են խաղում:
Sambitbaba
19.05.2019, 22:20
Այնքան է համապատասխանում "Հրեղեն Հոգու" այսօրվա թարգմանածս պատառիկը մեր այս զրույցին, որ ուղղակի անկարող էի այն այստեղ չտեղադրել:
Եթե ճանապարհին մի արժեքավոր իր գտնեք փոշով ծածկված, դուք նրա կողքով գոռազամտորեն չեք անցնի: Դուք կվերցնեք ձեր գտածը և կմաքրեք այն կեղտից: Նմանապես, եթե գտնեք ցեխակոլոլ մի արժեքավոր մարդու, դուք կանգ կառնեք և կսկսեք նրան էլ մաքրել: Համայնքի անդամի պարտքն է հաստատել արդարությունը: Իսկական արժեքները հերքել ուսմունքը չի կարող: Համայնքը չի կարող դատել՝ այն մերն է, թե մերը չէ: Համայնքն ասում է՝ արժեքավո՞ր է այն բարեշրջման համար կամ արժեքավոր չէ: Ամենախիստ ընտրությունն ըստ էության է կատարվում: Խիստ նպատակահարմարությունը պարտադրում է պահպանել իսկական գանձերը: Արժեքների պաշտպանության համար ժամանակ մի կորցրեք: Ամեն ժամ հաշիվ է: Եվ դեն նետեք անորոշության խոսքերը: Եվ ամեն արժեք ձեզ համար նավի առագաստի է նման:
Ձեր առջև հստակորեն կեղտի մեջ են նետված մեծ արժեքներ: Հստակորեն ոտնահարվում են դեպի Համաշխարհային Համայնք տանող ուղիները: Յուրաքանչյուր ոք կարող է տանել ամենամեծ դժբախտությունը, եթե վստահ է Համայնքի Դետքի վրա: Պետք է պահպանել այդ վստահությունը, հակառակ դեպքում՝ վե՛րջ ամենին:
Ճիշտ այնպես, ինչպես մաքրում եք ձեր գտած խղճուկ մարգարիտը, այդպես էլ մաքրեք կեղտը մեծ աշխատավորների երեսից:
Գաղթական
19.05.2019, 22:58
Իսկ զուգահեռ իրականության մեջ մի խումբ օտարազգի գիտնականներ վարկած են առաջ քաշում, թե Քարահունջն այլմոլորակայինների կառուցածն է )))
https://youtu.be/W8vz4iG8uk4
Իսկ զուգահեռ իրականության մեջ մի խումբ օտարազգի գիտնականներ վարկած են առաջ քաշում, թե Քարահունջն այլմոլորակայինների կառուցածն է )))
Բայց էդ խոսողներից ոչ մեկն էլ ոչ աստղագետ էր, որ էլ հնագետ` բոլորին նեդել զնդանը :D
Գաղթական
19.05.2019, 23:13
Բայց էդ խոսողներից ոչ մեկն էլ ոչ աստղագետ էր, որ էլ հնագետ` բոլորին նեդել զնդանը :D
Էս հատվածն իրականում բեսամբ հետաքրքիր հաղորդումների շարքից ա, որ աշխարհի տարբեր ծակերի մեգալիթյան շերտի գտածոներ ա ուսումնասիրում:
Ճիշտ ա էդ սաղ իրենց հետաքրքրող լույսի ներքո են ներկայացնում, իբր սաղ այլմոլորակայիններն են արել ու իրենց էդ կարծիքը փորձում են հիմնավորել:
Հետաքրքիրա՝ մի խոսքով ))
Հետաքրքիրա՝ մի խոսքով ))
Իհարկե հետաքրքիր է:
Հենց հարցն էլ նրանումն է, որ երբ պաշտոնական գիտությունը լռում է կամ անգործության է մատնված, ապա հետաքրքիր փաստերը և նյուրթերը ուղղակի չեն կարող լռել ու սկսում են հարցով զբաղվել և խոսել թե տարբեր էնտուզիաստներ և թե պսեվդոգիտնականներ:
Ընդ որում, եթե արդեն վարկած են առաջարկում, որ այլմոլորակայինների կառուցած է, իսկ պաշտոնական գիտությունը դրա դեմ նոյնպես լռում է, ապա լրիվ անհասկանալի է, թե ինչու են դեմ զուտ երկրային աստղադիտարանին:
Լավ, հեռու չգնանք, ինձ նայեք - 1996 թ-ից Հայ ժողովրդի ռազմական պատմություն եմ ուսումնասիրել, մի քանի գրքեր ունեմ հրատարակած, ունիկալ ինֆո եմ հավաքել իմ ժողովրդի ռազմական անցյալի մասին էսա արդեն կլինի 25 տարի: Հմի հարց - տո այ պաշտոնական, պատմագետներ, դուք դիպլոմով եղաք, ես էլ՝ առաց դիպլոմ, հմի կայնեք ու դուզն ասեք, ձեզնից մեկը հայ ժողովրդի ռազմական պատմության բնագավառում էնքան արած կա՞, ինչքան ես - չկա: Հաստատ: Թե կա տենց մեկը, գտեք, բերեք աչքս մտցրեք:
Էն որ ասումա՝ իմ գործը թողած ձեր գործն եմ անում, հերիք չի, մի հատ էլ հոխորտում եք, թե էս կամ էն մեկը դիպլոմ չունի - տո լավ արեք ձեր գործը, մի ծախեք գիտական կոչումները, ասպիրանտներ մի ստեղծեք, որոնք զուտ բանակից են թռնում, ու չեք ունենա էս վիճակը...
Sambitbaba
19.05.2019, 23:45
Ճիշտ ա էդ սաղ իրենց հետաքրքրող լույսի ներքո են ներկայացնում, իբր սաղ այլմոլորակայիններն են արել ու իրենց էդ կարծիքը փորձում են հիմնավորել:
Իրականում դա այնքան էլ կապ չունի, Գաղթական ջան: Ամեն ինչ շատ ավելի ցավալի է ու անհետաքրքիր:
Նման "դամբարաններ" կառուցողների մտքով հազարավոր տարիներ առաջ չէր կարող անցնել անգամ, որ իրենց սերունդները զարգանալու փոխարեն կհասնեն այնպիսի դեգրադացման, որ բացարձակապես կհերքեն կյանքի հոգևոր իմաստը: Բայց դե մեր պատմությունը միշտ էլ լիքն է եղել սեփական արժեքներն արմատախիլ անողներով, այդ պատճառով էլ մեր հները, իրենց կատարած գործերի հետ միասին, մեզ համար իրոք որ այլմոլորակային են դարձել:
Sambitbaba
19.05.2019, 23:50
Իհարկե հետաքրքիր է:
Հենց հարցն էլ նրանումն է, որ երբ պաշտոնական գիտությունը լռում է կամ անգործության է մատնված, ապա հետաքրքիր փաստերը և նյուրթերը ուղղակի չեն կարող լռել ու սկսում են հարցով զբաղվել և խոսել թե տարբեր էնտուզիաստներ և թե պսեվդոգիտնականներ:
Ընդ որում, եթե արդեն վարկած են առաջարկում, որ այլմոլորակայինների կառուցած է, իսկ պաշտոնական գիտությունը դրա դեմ նոյնպես լռում է, ապա լրիվ անհասկանալի է, թե ինչու են դեմ զուտ երկրային աստղադիտարանին:
Իմիջիայլոց, Վարզոր ջան, դու գիտե՞ս, թե ինչու էդ խեղճ Հերունին, որի մասին ամբողջ աշխարհը երևի թե գիտի, պսևդո-գիտնական ա, իսկ սրանք ՝ իսկական են... Ուղղակի հեչ ժամանակ չկա հիմա էլ ընկնել Հերունուն ուսումնասիրել...
... հմի կայնեք ու դուզն ասեք, ձեզնից մեկը հայ ժողովրդի ռազմական պատմության բնագավառում էնքան արած կա՞, ինչքան ես - չկա: Հաստատ: Թե կա տենց մեկը, գտեք, բերեք աչքս մտցրեք:
Գուրզադյան ես անում ? :D
Ասեմ, որ էդ ինչ-որ անում ես պիտի առնվազն ՊՆ պատվերով խումբ աշխատեր ;)
Էն որ ասումա՝ իմ գործը թողած ձեր գործն եմ անում, հերիք չի, մի հատ էլ հոխորտում եք, թե էս կամ էն մեկը դիպլոմ չունի - տո լավ արեք ձեր գործը, մի ծախեք գիտական կոչումները, ասպիրանտներ մի ստեղծեք, որոնք զուտ բանակից են թռնում, ու չեք ունենա էս վիճակը...
Լիոն ջան, ինչ գիտես, թե էդ "նիկրոպոլիսի" վրով քանի նոր "պաշտպանողա" լինելու ու գիտ. կոչումներ ու աստիճաններ ստանա? Կրթությունն ու գիտությունը սարքել են պեռաշկիանոց, հետո էլ ուրիշներին դիլետանտ ու շառլատան են անվանում:
Իմիջիայլոց, Վարզոր ջան, դու գիտե՞ս, թե ինչու էդ խեղճ Հերունին, որի մասին ամբողջ աշխարհը երևի թե գիտի, պսևդո-գիտնական ա, իսկ սրանք ՝ իսկական են...
Ես տենց բան չգիտեմ:
Որքանով տեղյակ եմ 1996թ.-ից ՀՀ ԳԱ ակադեմիկս էր, իսկ 1998թ.-ից IEEE անդամ: Իսկ մինչ այդ ԽՍՀՄ գիտական կառույցի կառկառուն ներկայացուցիչ` թե իր անցած ճանապարհեվ և թե ձեռքբերումներով:
Երկուսն էլ պաշտոնական գիտության կողմից ընդունված, իսկ երկրորդը ընդհանրապես համաշխարհային արդյունաբերության կողմից ընդունված մարմին է:
Հերունին իր գիրքը` "Հայերը և հնագույն Հայաստանը" գրել է 2000-ականների կեսերին: Էս անցած տասնամյակի ընթացքում ոմանք անդրադարձել են այդ գրքին քննադատական կողմից: Ընդ որում ոչ թե նոր ձեռք բերված փասթերի ու արդյունքների հիման վրա, այլ հենց Հերունու կողմից տրած ինֆորմացիան վերլուծելով: Ու ԻՀԿ որոշ հարցերում (ինչից որ ես հասկացել եմ) քննադատությունը տեղին է եղել: Բայց որևէ պաշտոնական աղբյուրից չեմ լսել, որ նրան պսևդոգիտնական անվանեն:
Գաղթական
20.05.2019, 00:38
Իրականում դա այնքան էլ կապ չունի, Գաղթական ջան: Ամեն ինչ շատ ավելի ցավալի է ու անհետաքրքիր:
Նման "դամբարաններ" կառուցողների մտքով հազարավոր տարիներ առաջ չէր կարող անցնել անգամ, որ իրենց սերունդները զարգանալու փոխարեն կհասնեն այնպիսի դեգրադացման, որ բացարձակապես կհերքեն կյանքի հոգևոր իմաստը: Բայց դե մեր պատմությունը միշտ էլ լիքն է եղել սեփական արժեքներն արմատախիլ անողներով, այդ պատճառով էլ մեր հները, իրենց կատարած գործերի հետ միասին, մեզ համար իրոք որ այլմոլորակային են դարձել:
Քարահունջը լավ ու վերջնական ուսումնասիրված չի, Սամ ջան:
Փիլիպոսյանն ասում ա, որ էնտեղ դամբարան ա եղել: Հետն էլ ավելացնում ա, որ տարբեր դարերից շերտեր կան տարածքում, ինչը նշանակում ա տաբեր ժամանակաշրջաններում պարբերաբար օգտագործվել ա, բայց իհարկե ոչ անընդմեջ:
Վստահ չեմ, թե էդ Փիլիպոսյանը ստելու պատճառ ունի ու երևի իրոք ինչ-որ մի ժամանակ որպես դամբարան էլ օգտագործված լինի:
Բայց դա դեռ չի նշանակում, որ ի սկզբանե հենց որպես դամբարան ա կառուցվել:
ՈՒ Չուկի տեղադրած նյութում էլ ինքը խոստովանում էր, թե բավարար միջոցներ չեն հատկացվում իրենց աշխատանքի համար:
Նշանակում է և էսօր ուղղակի հնարավորություն չկա բազմակողմանի ու մանրակրկիտ ուսումնասիրությունների համար:
Դե Հերունին էլ պատահական մարդ չէր` դոկտոր պրոֆեսոր ա եղել:
Վերջը Հայաստանում Ռադիոֆիզիկայի ինստիտուտն էլ ա ինքը հիմնադրել ու աշխարհի մասշտաբով խոշորագույն գիտնականներից կազմված խմբերի անդամ ա եղել:
Իրանք 8 հոգանոց խմբով պարբերաբար գնացել են Քարահունջ ու իրենց սուղ միջոցներով ուսումնասիրություններ կատարել:
Վարկած են առաջ քաշել, որ Քարահունջը 7.5 հազար տարվա Աստղադիտարան, տաճար ու համալսարան ա եղել:
Հնարավոր ա և ճիշտ ուղղությամբ չեն շարժվել իրենց ուսումնասիրություններում, բայց սենց օդից չեն վերցրել էլի ու կրակել:
Լուրջ հաշվարկներ են կատարել, ինչպես նաև առաջին անգամ տարածքը չափագրել են ու քարտեզագրել:
Հիմա հնարավոր է, որ վերջում պարզվի, թե ի սկզբանե ոչ թե աստղադիտարան կամ դամբարան այլ լրիվ ուրիշ ֆունկցիա է կատարել` ով իմանա:
Համենայն դեպս դրա համար մեծ ֆինանսական միջոցներ են պետք հատկացվեն` ավելի խորն ու լայնածավալ ուսումնասիրություններ կատարելու համար:
ՈՒ Չուկի տեղադրած նյութում էլ ինքը խոստովանում էր, թե բավարար միջոցներ չեն հատկացվում իրենց աշխատանքի համար:
Չնայած դրան չափազանց լուրջ աշխատանք են անում ու նվիրված են անում:
Ու ի տարբերության Հերունու շառլատան չեն:
Գաղթական
20.05.2019, 00:56
Ու ի տարբերության Հերունու շառլատան չեն:
Դե ես Հերունուն շառլատան չեմ համարում:
Ինքն իրա հիմնավորումներն էր բերում, որոնք գիտականորեն ժխտող նյութի դեռ չեմ հանդիպել:
Իհարկե ասածիցս չի էլ բխում, թե 100%-ով վստահ եմ, որ ինքը ճիշտ էր, բայց նաև դեմ չէի լինի, եթե դա էդպես լիներ ))
Դե ես Հերունուն շառլատան չեմ համարում:
Ինքն իրա հիմնավորումներն էր բերում, որոնք գիտականորեն ժխտող նյութի դեռ չեմ հանդիպել:
Իհարկե ասածիցս չի էլ բխում, թե 100%-ով վստահ եմ, որ ինքը ճիշտ էր, բայց նաև դեմ չէի լինի, եթե դա էդպես լիներ ))
Ես մանրամասն կարդացել եմ Հերունու «հիմնավորումները»: Չեմ տեսել էդտեղ գիտական հիմնավորում: Չնայած սրան առանձին մասերով տարբեր մարդիկ իրա որոշ «հիմնավորումները» գիտականորեն հիմնահատակ ջախջախել են: Օրինակ Մարտիրոսյան Հրաչը ջախջախել ա անվան ստուգաբանության Հերունիական տխմարաբանությունը (կարծեմ էս թեմայում տեղադրել եմ):
Իսկ Հերունին շառլատան ա նաև բուն իր գիտության մեջ, համենայն դեպս մասնագիտական շրջանակներում էդպիսի համոզվածություն կա: Իրա ոչ մի վայրկյան չաշխատած անտենան, իրա գիտական աշխատություններում միայն ինքն իր վրա հեղվելը հուշում են, որ հիմնավոր համոզվածություն է:
Իսկ էն փոսը, որն իրա ապուշ հիպոթեզներով մեզ գցել ա, որ ստիպված հերքում հա հերքում են, բայց ոչ մասնագիտական շրջանակները մեկ ա տարածում են (մասնագիտական շրջանակները էդ թեզերը չեն ընդունում), հերիք ա, որ իրա անձի նկատմամբ չափազանց վատ կարծիք ունենամ:
Չնայած դրան չափազանց լուրջ աշխատանք են անում ու նվիրված են անում:
Էդ լրջության ու նվիրվածության մասով որևէ գնահատական տալ չեմ կարող: Միայն հենց իրենց խոսքերն էին, որ կասկածի տեղիք տվեցին:
Ու ի տարբերության Հերունու շառլատան չեն:
Չուկ ջան, ինչքանով գիտեմ, շառլատանը էդ են մարդնա, ով մարդկանց հավատը կամ վստահությունը չարաշահելով սեփական օգուտին է ձգտում (Օրինակ` խաբեբա): Ու ոոշ դեպքերում էլ դա քրեորեն պատժելի է:
Կասես որնա եղել իր շառլատանությունը?
Եթե ի նկատի ունես, որ փորձել է օգտագործել իր հեղնիակությունը, որ սուտը ճշտի տեղ անց կացնի, ապա տենց բան էլ չկա` Հերունու գիրքն ընդամենը գիրք է, գիտական աշխատանք չէ, որքանով տեղյակ եմ չի էլ ներկայացվել գիտական քննարկման (կարող աինքն էլ գիտեր, որ գիտական քննարկմանը չի դիմանալու):
Եթե չենք հավատում Հերունու ասածին` լավ ենք անում, դա մեր իրավունքն է, կարող ենք հավատալ ինչի ուզում ենք, բայց առանց հիմքերի մարդուն ես շառլատան չեմ ցանկանա անվանել:
Ինքն իրա հիմնավորումներն էր բերում, որոնք գիտականորեն ժխտող նյութի դեռ չեմ հանդիպել:
Ես հանդիպել եմ` լեզվաբանական տեսանկյունից (հեղինակը կին էր, ուղղակի անունը չեմ հիշում արդեն):
Համ էլ Հերունու գիրքը գիտական աշխատանք չի, որ գիտականորեն էլ ժխտվեր ;)
Չուկ ջան, ինչքանով գիտեմ, շառլատանը էդ են մարդնա, ով մարդկանց հավատը կամ վստահությունը չարաշահելով սեփական օգուտին է ձգտում (Օրինակ` խաբեբա):
Հենց նկարագրածդ ա արել իր «փառահեղ» անտենան կառուցելուց էլ, Զորաց Քարերի թեմայով անուն հանելով էլ:
Իսկ Հերունին շառլատան ա նաև բուն իր գիտության մեջ, համենայն դեպս մասնագիտական շրջանակներում էդպիսի համոզվածություն կա: Իրա ոչ մի վայրկյան չաշխատած անտենան, իրա գիտական աշխատություններում միայն ինքն իր վրա հեղվելը հուշում են, որ հիմնավոր համոզվածություն է:
Չուկ ջան, բա ուր էր նայում էդ ժամանակ պաշտոնական գիտությունը??? Էդ նույն ակադեմիկոսները չէին կարողանում զրկել գիտական կոչումներից? Հասկացանք ռուսաստաններում ստացած կոչումներից չեն կարող զրկել, բայց հո ՀՀ ԳԱ ակադեմիկոսից կարող էին զրկել?
կարղ եմ ենթադրել, որ եթե չեն արել, ուրեմն իրենք էլ իրենց շահերն ենունեցել` շառլատաններ են:
Դե հիմա կասես, թե էդ շառլատանների կողմից "կնքված" որ գիտնականին հավատանք, իսկ որին ոչ?
Ես հանդիպել եմ` լեզվաբանական տեսանկյունից (հեղինակը կին էր, ուղղակի անունը չեմ հիշում արդեն):
Համ էլ Հերունու գիրքը գիտական աշխատանք չի, որ գիտականորեն էլ ժխտվեր ;)
Երբեմն գիտնականը ստիպված է լինում գիտականորեն անդրադառնալ ծնված անգրագետ լեգենդների՝ անգրագիտության դեմ առնելու համար:
Սա լուրջ գիտնականի հոդված է՝ լեզվաբանության թեմայով.
https://www.4shared.com/web/preview/pdf/qITJjkRA
Հենց նկարագրածդ ա արել իր «փառահեղ» անտենան կառուցելուց էլ, Զորաց Քարերի թեմայով անուն հանելով էլ:
Զորաց քարերը թողենք մի կողմ: Դրանով անուն կարող էր հանել առեավելագույնը Հայուգենների մոտ :D
Արագածի անտենան ֆիզիկապես կա: Դա խաբկանքա (Որքանով հիշում եմ պիտի սեփական տատանումները տո լի չեզոքացներ, տո լի զրոյացներ)` չի աշխատում/գործում ?
Զորաց քարերը թողենք մի կողմ: Դրանով անուն կարող էր հանել առեավելագույնը Հայուգենների մոտ :D
Արագածի անտենան ֆիզիկապես կա: Դա խաբկանքա (Որքանով հիշում եմ պիտի սեփական տատանումները տո լի չեզոքացներ, տո լի զրոյացներ)` չի աշխատում/գործում ?
Ոչ: Չի գործել ոչ մի վայրկյան:
Գաղթական
20.05.2019, 01:20
Ոչ: Չի գործել ոչ մի վայրկյան:
Որովհետև կիսատ ա մնացել:
Վիքիպեդիան ասում ա (https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D6%80%D6%87_(%D5%B6%D5%A1%D5%AD%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%AE)) միջազգային 7 ու հայկական 2 պատենտ ա ունեցել:
Նենց չի, որ պատենտ հանելը հանաք բան ա:
Իսկ որ այլընտրանքային էներգիայի աղբյուրների վրա բոլորը թքած ունեին Հայաստանի նախկին իշխանությունների օրոք` դա նորություն չի գոնե ինձ համար ))
Որովհետև կիսատ ա մնացել:
Վիքիպեդիան ասում ա (https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D6%80%D6%87_(%D5%B6%D5%A1%D5%AD%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%AE)) միջազգային 7 ու հայկական 2 պատենտ ա ունեցել:
Նենց չի, որ պատենտ հանելը հանաք բան ա:
Իսկ որ այլընտրանքային էներգիայի աղբյուրների վրա բոլորը թքած ունեին Հայաստանի նախկին իշխանությունների օրոք` դա նորություն չի գոնե ինձ համար ))
Մարդ պարապ լիներ, մոռանար սեփական մասնագիտությունը, ու էդ գործին առընչություն ունեցողներից գնար հարցազրույցներ վերցներ, պատկերը մանրամասն ներկայացներ հանրությանը:
Հանգամանքների բերումով ես շատ բան գիտեմ էդ անտենայի մասին, ցավոք ապացուցողական լինելու համար վերևիս նշած գործողությունը պետք ա արվի: Բայց կարող ա չալարեմ, ինչ-որ բաներ գրեմ ամեն դեպքում:
Երբեմն գիտնականը ստիպված է լինում գիտականորեն անդրադառնալ ծնված անգրագետ լեգենդների՝ անգրագիտության դեմ առնելու համար:
Սա լուրջ գիտնականի հոդված է՝ լեզվաբանության թեմայով.
https://www.4shared.com/web/preview/pdf/qITJjkRA
Փաստորեն update արված տարբերակն էլ կա, նախորդն էի կարդացել:
Լեզվաբանական հատվածը ինձ, լեզվաբանությունից հեռու մահկանացուիս համար ուղղակի անթերի է, բայց հետո սկսվում է մաղձը:
Այս ամենի մեջ ահավոր դուրս չեկավ այս "կարմիր" նախադասությունը:
չի կարելի անդրադառնալ հայերեն որեւէ տեղանվան ծագման խնդրին առանց նախ ստուգելու Հյուբշմանի «Հին Հայոց տեղւոյ անունները» աշխատությունը (1904, հայ. թարգմ.` 1907, որը , հին ու թերի լինելով հանդերձ , մնում է հայոց տեղանունների միակ գիտական ստուգաբանական բառարանը)
Տո այ փնթիներ, հերիք չի? Հավայի ջուր ծեծելուց փոխարեն գործ արեք: Թե չէ մնացել էք 120 տարի առաջվա, թերի ու միակ Հյուբշմանի շուքի տակ :[
Ոչ մեկիդ համար տարօրինակ չի, որ սաղ քլնգոցին սկսվեց Հերունու մահից հետո? Ոնց որ թե մինչ այդ Հերունու թուրն ավելի կտրող էր ու դուխներ չէր ներում :D
Մարդ պարապ լիներ, մոռանար սեփական մասնագիտությունը, ու էդ գործին առընչություն ունեցողներից գնար հարցազրույցներ վերցներ, պատկերը մանրամասն ներկայացներ հանրությանը:
Հանգամանքների բերումով ես շատ բան գիտեմ էդ անտենայի մասին, ցավոք ապացուցողական լինելու համար վերևիս նշած գործողությունը պետք ա արվի: Բայց կարող ա չալարեմ, ինչ-որ բաներ գրեմ ամեն դեպքում:
Գրի` պատենտները վիճարկենք :D
Նենց չի, որ պատենտ հանելը հանաք բան ա:
Ապեր, մարդ կա քառակուսի անիվա պատենտավորել ;)
Փաստորեն update արված տարբերակն էլ կա, նախորդն էի կարդացել:
Լեզվաբանական հատվածը ինձ, լեզվաբանությունից հեռու մահկանացուիս համար ուղղակի անթերի է, բայց հետո սկսվում է մաղձը:
Այս ամենի մեջ ահավոր դուրս չեկավ այս "կարմիր" նախադասությունը:
Տո այ փնթիներ, հերիք չի? Հավայի ջուր ծեծելուց փոխարեն գործ արեք: Թե չէ մնացել էք 120 տարի առաջվա, թերի ու միակ Հյուբշմանի շուքի տակ :[
Ոչ մեկիդ համար տարօրինակ չի, որ սաղ քլնգոցին սկսվեց Հերունու մահից հետո? Ոնց որ թե մինչ այդ Հերունու թուրն ավելի կտրող էր ու դուխներ չէր ներում :D
Ում-ում, բայց Մարտիրոսյան Հրաչին չես կարող նման մեղադրանքներ հնչեցնել:
Ինքը ներկայումս ամենալուրջ բառարաններով զբաղվողն է ու իրա բառարաններից սաղ աշխարհի հայերենագետներն (ու ոչ միայն) են օգտվում:
Ու «քլնգոցին» չի սկսվել Հերունու մահվանից հետո: Տեղեկություններդ թերի են:
Գաղթական
20.05.2019, 02:51
Ապեր, մարդ կա քառակուսի անիվա պատենտավորել ;)
Կարա լինի ՃՃ
Եթե ինքն անիվ ա ու իրոք պտտվումա, ի՞նչ խնդիր կա ))
Հիմա տոչնի արժեքը չեմ ասի, քանի որ մոտավոր եմ հիշում, բայց էդ միջազգային պատենտի միայն գինն արդեն հսկայական գումար ա շատերի համար:
Դրա համար օրինակ շատ հայ գիտնականներ ընդամենը հայկական պատենտով են բավարարվում՝ ինչը շատ ավելի մատչելի ա:
Բայց միջազգային ասպարեզում, փաստորեն, իրենց մտավոր սեփականությունը պաշտպանված չի ու հանգիստ կարող են էդ միտքը գողանալ տանել ու էդպիսի դեպքերը ցավոք հազվադեպ չեն:
Իսկ ընդհանրապես միջազգային պատենտ ստանալու համար անհրաժեշտ չափանիշներն էնքան շատ են ու բազմազան, որ ամեն տարի լրացումներով լույս են տեսնում՝ հենց էդ տարվա համար:
Օրինակ ես մի տարի ձեռք էի բերել (պիտի ստուգեմ՝ 2015 կամ 2016-ինն էր վայթե) ու հաստափոր 2 հատորից էր կազմված:
Ում-ում, բայց Մարտիրոսյան Հրաչին չես կարող նման մեղադրանքներ հնչեցնել:
Ինքը ներկայումս ամենալուրջ բառարաններով զբաղվողն է ու իրա բառարաններից սաղ աշխարհի հայերենագետներն (ու ոչ միայն) են օգտվում:
Իրա "լրջությունը" 91-94 թվերին լավ երևացել է ;)
Ես իրա բառարաններից էլեկտրոնային տեսքով մենակ սա (https://brill.com/view/title/13901) գտա: Եթե ուրիշ կա, դեմ չեմ լինի ձեռքի տակ ունենալ:
Ինչ մեղադրանք? Որ մինչև հիմա բացի Հյուբշմանից ուրիշ աղբյուր չունեն? Դե կներես, լեզվագանությունը ճշգրիտ գիտություն չի ու առավել ևս ցանկացած աշխատանքի արդյունք էլ կարող է բարելավվել, վիճարկվել, հերքվել:
Ոչ մի հայ լեզվագետի մանանեխին չի, որ Հյուբշմանին մի կողմ թղնեն, թեկուզ և օգտվեն էդ մարդու աշխատանքից, բայց մի փոքր ավելի լիարժեք նյութ ստեղծեն, որ չասեն "թերի է":
ԻՀԿ մեր ինֆորմացիոն դարաշրջանում, որտեղ նյութ ճարել ու կապ հաստատելը նույն բարդությունը չունի, ինչ 120 տարի առաջ, հայ գիտնականների կողմից, գոնե հայությանը ու հայերենին վերաբերվող շատ աշխատություններ պիտի վաղուց վերանայված լինեին` կապ չունի, հաստատված, հերքված թե լրացված:
Ու էդ պարագայում թե Հյուբշմանին և թե առավել ևս Աճառյանին պիտի վաղուց անդրադարձած լինեին, ոչ թե "սուրբ գրքի" տեղ դրած ամեն տեղ հղումներ անեին:
Ու «քլնգոցին» չի սկսվել Հերունու մահվանից հետո: Տեղեկություններդ թերի են:
Լրացրու, դեմ չեմ:
Ruby Rue
20.05.2019, 14:17
Գուրզադյանի զայրույթն էնքա՜ն լավ եմ հասկանում․ հայաստանյան մեդիան մեծ սեր ունի գիտնականների փոխարեն պսևդոգիտնականների ու շառլատանների լուսաբանելու։ Իհարկե, ինքը մի քիչ չափից դուրս զայրացած ա խոսում, բայց տեսնելով, թե ինչ վիճակում ա մեդիան, համեմատելով մարդկանց հավատալիքները գիտական զարգացումների հետ, շատ դժվար ա հանգստություն պահպանելը։ Հատկապես ինքն, իրոք, էսօրվա Հայաստանի ամենատպագրված, ամենալուրջ ու ամենահայտնի գիտնականներից մեկն ա։ Չեք հավատում, ֆիզիկայի ինստիտուտից ճշտվեք։ :)) Հա, մի քիչ էլ ինքնասիրահարված ա կարող ա, բայց դե։ :)
Իրականում, տեսնելով, թե մարդիկ ինչպես են արձագանքում իրական գիտնականներին ու գիտությանը, ինչպես են բլոգնյուզային գրառումները հավասարեցնում Science կամ Nature ամսագրերի տպագրություններին, լրիվ հույսս կորցնում եմ մարդկությունից ու սկսում ապարդյուն համարել գիտությունը հանրությանը ներկայացնելու բոլոր փորձերը։
Իսկ ինչ վերաբերում ա Հերունուն, չգիտեմ՝ ոնց կարելի ա լուրջ համարել մի մարդու, ով հղումներ է կատարել միայն ինքն իր վրա, իսկ արդյունքներ էդպես էլ չի ցույց տվել։ Իսկ գիտության ամենառաջնային կանոններից մեկը գիտափորձի կրկնելիությունն է․ եթե ինչ-որ հայտնագործություն ա արվում, ապա ունենալով բոլոր տվյալները, անկախ մեկ այլ խումբ մեկ այլ լաբորատորիայում պետք է կարողանա կրկնել փորձն ու նմանատիպ արդյունք ստանալ։ Դա չլինի, որևէ բան ապացուցված չի համարվի։ Չնայած ի՞նչ ապացուցելիություն, ի՞նչ լուրջ գիտնականներ, մինչև ռադիոդիտակ չսարքեմ, իրավունք չունեմ չէ՞ խոսել։
Հ․Գ․ Ժամանակին հայկական մեդիան ուսումնասիրում էի՝ փորձելով գիտությունը պսևդոգիտությունից տարբերակող հոդվածներ գրել (https://media.am/Science-and-pseudoscience-in-Armenian-media), միգուցե հետաքրքրի։
Ես պատմաբանի դիպլոմ չունեմ - ինձ հուսով եմ այս տարիներին ճանաչում ես: Հարց՝ ես պատմաբան ե՞մ, թե ոչ:
Ես պատմաբանի դիպլոմ չունեմ - ինձ հուսով եմ այս տարիներին ճանաչում ես: Հարց՝ ես պատմաբան ե՞մ, թե ոչ:
Սիրողական մակարդակի, ով նաև հակագիտական աշխատանքներ է անում:
Կներես, բայց դու հարցրիր:
Բան չասեցի - հմի հարց: Սիրողական եմ զուտ նրա համար, որ դիպլո՞մ չունեմ: Եթե այո, հարց չկա, եթե ոչ՝ հիմնավորիր իմ սիրողական լինելը:
Բան չասեցի - հմի հարց: Սիրողական եմ զուտ նրա համար, որ դիպլո՞մ չունեմ: Եթե այո, հարց չկա, եթե ոչ՝ հիմնավորիր իմ սիրողական լինելը:
Լիոն ջան, մենք չի, որ պիտի քո սիրողական կամ պրոֆեսիոնալ լինելը հիմնավորենք։
ԻՀԿ դա հենց քո խնդիրն է՝ ներկայացնել աշխատանքներդ համապատասխան շրջանակներում ատյաններում ու ստանալ համապատասխան կարգավիճակ։
Մենք որպես սովորական մահկանացուներ, կամա թե ակամա ընդունում ենք պաշտոնական գիտության փաստերը, կամ էլ չենք ընդունում ։)
Ապեր, էդ դեպքում էլի... դիպլոմին ենք հանգում՝ մեծ հաշվով:
Իմ խորին համոզմամբ, կներեք, բայց դիպլոմը չի որոշումը մարդը պրոֆի է, թե՞ ոչ:
Ճանաչում եմ դիպլոմով պատմաբանների, որոնք կիլոմետրերով հեռու են ոլորտից: Հակառակն էլ, կներեք ինքնագովության համար, ես եմ:
Mr. Annoying
20.05.2019, 15:04
Կնիգը պտի տանը ճաշ էփի, ընգե գիտությունից ես խոսում:
Գուրզադյանի զայրույթն էնքա՜ն լավ եմ հասկանում․ հայաստանյան մեդիան մեծ սեր ունի գիտնականների փոխարեն պսևդոգիտնականների ու շառլատանների լուսաբանելու։ Իհարկե, ինքը մի քիչ չափից դուրս զայրացած ա խոսում, բայց տեսնելով, թե ինչ վիճակում ա մեդիան, համեմատելով մարդկանց հավատալիքները գիտական զարգացումների հետ, շատ դժվար ա հանգստություն պահպանելը։ Հատկապես ինքն, իրոք, էսօրվա Հայաստանի ամենատպագրված, ամենալուրջ ու ամենահայտնի գիտնականներից մեկն ա։ Չեք հավատում, ֆիզիկայի ինստիտուտից ճշտվեք։ :)) Հա, մի քիչ էլ ինքնասիրահարված ա կարող ա, բայց դե։ :)
Իրականում, տեսնելով, թե մարդիկ ինչպես են արձագանքում իրական գիտնականներին ու գիտությանը, ինչպես են բլոգնյուզային գրառումները հավասարեցնում Science կամ Nature ամսագրերի տպագրություններին, լրիվ հույսս կորցնում եմ մարդկությունից ու սկսում ապարդյուն համարել գիտությունը հանրությանը ներկայացնելու բոլոր փորձերը։
Իսկ ինչ վերաբերում ա Հերունուն, չգիտեմ՝ ոնց կարելի ա լուրջ համարել մի մարդու, ով հղումներ է կատարել միայն ինքն իր վրա, իսկ արդյունքներ էդպես էլ չի ցույց տվել։ Իսկ գիտության ամենառաջնային կանոններից մեկը գիտափորձի կրկնելիությունն է․ եթե ինչ-որ հայտնագործություն ա արվում, ապա ունենալով բոլոր տվյալները, անկախ մեկ այլ խումբ մեկ այլ լաբորատորիայում պետք է կարողանա կրկնել փորձն ու նմանատիպ արդյունք ստանալ։ Դա չլինի, որևէ բան ապացուցված չի համարվի։ Չնայած ի՞նչ ապացուցելիություն, ի՞նչ լուրջ գիտնականներ, մինչև ռադիոդիտակ չսարքեմ, իրավունք չունեմ չէ՞ խոսել։
Հ․Գ․ Ժամանակին հայկական մեդիան ուսումնասիրում էի՝ փորձելով գիտությունը պսևդոգիտությունից տարբերակող հոդվածներ գրել (https://media.am/Science-and-pseudoscience-in-Armenian-media), միգուցե հետաքրքրի։
Ապեր, էդ դեպքում էլի... դիպլոմին ենք հանգում՝ մեծ հաշվով:
Իմ խորին համոզմամբ, կներեք, բայց դիպլոմը չի որոշումը մարդը պրոֆի է, թե՞ ոչ:
Ճանաչում եմ դիպլոմով պատմաբանների, որոն քկիլոմետրերով հեռու են ոլորտից: Հակառակն էլ, կներեք ինքնագովության համար, ես եմ:
Լիոն ջան, դիպլոմը չի՝ կատարված աշխատանքի արդյունքն ու պտուղներն են, պաշտոնական գիտության կողմից ճանաչումն է։
Եթե ես հիմա ինչ-որ հիպոթեզ առաջ քաշեմ և ներկայացնեմ գրաքննադատության, դիմանամ էդ քննադատությանը, նշանակում է իմ հիպոթեզի շրջանակներում կիրառված գիտելիքներս հիմնավոր են։ Ու եթե դրանից հետո իմ հիպոթեզը զարգացվի ու բերի որևէ կիրառական կամ փաստացի արդյունքի, ապա կդառնա հիմնավոր աշխատանք։
Բան չասեցի - հմի հարց: Սիրողական եմ զուտ նրա համար, որ դիպլո՞մ չունեմ: Եթե այո, հարց չկա, եթե ոչ՝ հիմնավորիր իմ սիրողական լինելը:
Որովհետև չես հրապարակվում գրախոսվող ամսագրերում, չունես գիտական աշխատանքներ, քո գրածները քո անձնական ուսումնասիրություններն են, որոնք օպոնենտների կողմից չեն դիտարկվում, գիտական բանավեճ չկա: Վերցնել, կարդալ տարբեր նյութեր ու դրանք կոնսպեկտելը ըստ քո ընկալման դեռևս գիտությամբ զբաղվել չէ:
Այսինքն՝ էլի դիպլոմի հարցը ;)
Այսինքն՝ էլի դիպլոմի հարցը ;)
Ոչ, գիտական հանրությունից կտրված աշխատելը: Դիպլոմն էլ անկարևոր չի, ոչ թե որպես թղթի կտոր, այլ տվյալ ոլորտի զարգացման, աշխատանքներ կատարելու ուսանում: Դու փաստացի գործում ես քո մշակած մեթոդներով:
Կտրվա՞ծ - եղբայր, իսկ դու տեղյակ ե՞ս, որ իմ բոլոր գրքերից մի քանի օրինակներ կան, ուշադիր - ՀՀ ԳԱ պատմության Պատմության ինստիտուտում, ՀՀ ԵՊՀ պատմության ֆակուլտետում, ինչպես նաև ՀՀ առաջատար գրադարաններում: Ավելին, ամեն մի գիրք տպելուց հետո ես, քանի որ տեղյակ եմ, թե ովքեր են ոլորտի առաջնակարգ մասնագետերը Հայաստանում, անձնական՝ պերսոնալ, նվեր եմ տալիս այդ օրինակը այդ մասնագետին՝ ակնկալիքով, որ կլսեմ գիտական կարծիք:
Իսկ հիմա գուշակիր երեք անգամից, լսել ե՞մ, թե՞ ոչ:
Կտրվա՞ծ - եղբայր, իսկ դու տեղյակ ե՞ս, որ իմ բոլոր գրքերից մի քանի օրինակներ կան, ուշադիր - ՀՀ ԳԱ պատմության Պատմության ինստիտուտում, ՀՀ ԵՊՀ պատմության ֆակուլտետում, ինչպես նաև ՀՀ առաջատար գրադարաններում: Ավելին, ամեն մի գիրք տպելուց հետո ես, քանի որ տեղյակ եմ, թե ովքեր են ոլորտի առաջնակարգ մասնագետերը Հայաստանում, անձնական՝ պերսոնալ, նվեր եմ տալիս այդ օրինակը այդ մասնագետին՝ ակնկալիքով, որ կլսեմ գիտական կարծիք:
Իսկ հիմա գուշակիր երեք անգամից, լսել ե՞մ, թե՞ ոչ:
Իմ գրքերից էլ կան լիքը գրադարաններում, նվիրում ես՝ վերցնում են :ճ
Դրանից գիտնական չեմ դառել:
Մհեր ջան, արի շատ չծավալվեմ: Հարցրիր՝ պատասխանեցի: Միայն հավելեմ, որ էս փոքրիկ զրույցը վկայությունը է նրա, որ դու չգիտես, թե գիտական մեթոդը որն է ու ինչու է, որ քո աշխատանքները գիտական չեն:
Լավ մնա:
Իսկ հիմա գուշակիր երեք անգամից, լսել ե՞մ, թե՞ ոչ:
Լիոն ջան, ախր դա էդպես չի արվում։
Դու կատարել ես մեծածավալ աշխատանք՝ անկախ արդյունքից և ընդունելի/չընդունելի լինելուց։ Որպես օրինակ բերեմ, որ Էջմիածնի գրապահոցում պարականոն ավետարաններ են պահպանվում։
Ցանկացած աշխատանք ունի իր տեղն ու նշանակությունը և անկախ բնույթից գրադարանում կարող է զետեղվել։
Բայց գիտական հիմնավորումը և ճանաչումը այլ ճանապարհով է տարվում։
Իմ գրքերից էլ կան լիքը գրադարաններում
:( բա մենք ինչու չենք կարդացել։ Ասա, որ գրադարանում կան, գնանք գրվենք կարդանք :)
Ու առաջարկում եմ ավարտել մեր այս անպտուղ քննարկման փուլը՝ Զորաց քարերի մասով ոչ մի բան դա չի տալիս։
Այ հետաքրքիր կլինի, որ ինչպես տեսանյութում նշվեց, այլ նախաձեռնող/ներ ի հայտ գան և թույլատվություն ստանան աշխատանքներ իրականացնելու։
Կա՞ն արդյոք այդպիսիք։
Կարծում եմ զուտ մասնագիտորեն դու ի վիճակի չես գնահատել իմ գիտականության մակարդակը: Այդ կարող են անել մասնագիտական կրթություն ունեցողները, իսկ իրենք ուղղակի խուսափում են այդ անել՝ միայն իենց հայտնի, սակայն մեր կողմից ենթադրվող մոտիվացիայով - ժամանակ չունեն, հավես չունեն, ընդհանրապես "էդ ովա՞" և նման տիպի մղումներով:
Թեման ինչից բացվեց - ինչքան էլ անհամեստ հնչի, սակայն ես մասնագետ եմ և Հայոց ռազմական պատմության առաջատար մասնագետ: Անուններ չտալով մի պատմություն պատմեմ, որը հենց վերջերս եղավ (դիտավորյալ չեմ հայտնի նաև այնպիսի մանրամասներ, որ գլխի չընկնեք, ում մասին է խոսքը):
Եվ այսպես, Հայոց ռազմական պատմության մեջ կա մի ճակատամարտ, որն այնքան էլ հայտնի չէ մասնագետներին, սակայն նաև անհյատ էլ չէ, այսինքն՝ ես չեմ իրեն հանել մատյաններից: Ես այդ ճակատամարտը մշակեցի ինչպես հարկն է, ուսումնասիրեցի և որոշեցի այդ հարցով քննարկում կազմակերպել: Հայաստանում ես ճանաչում եմ միայն 2 պատմաբանների, սակայն ոչ ռազմական պատմաբանների, որոնք կարող էին հետս քննարկել այդ հարցը - գիտության թեկնածուներ առնվազն, դասախոսներ և այլն: Զանգեցի, պայմանավորվեցինք, նորմալ հանդիպում կազմակերպեցի, մոտ մեկ ժամ քննարկեցինք... չնայած չէ, էդ շատ էր ասված, մոտ մեկ ժամում պարզեցինք, որ իրենք այդ ճակատամարտի միայն թիվը գիտեն և արդյունքը, իսկ այլ մանրամասներ քննարկելու նույնիսկ պատրաստ էլ չէին:
Հետո պայմանավորվեցինք կրկին հանդիպել, երբ իրենք պատրաստ կլինեն: Մինչև հիմա չենք հանդիպել ամենատարբեր, ինձնից չկախված հանգամանքներով: Հիմա ես եղա ոչ մասնագետ, իրենք՝ մասնագետ: Հիանալի է:
Ասածս ինչա - մեր կրթական ողբալի վիճակը ցավոք ստեղծել է մի դրություն, երբ ամենևին էլ դիպլոմը չէ որոշողը, թե ով է մասնագետ, ով՝ ոչ: Որոշող չէ նաև տպագրվելը գիտական հանդեսներում, քանի որ դա պարզապես կապված է նույն դիպլոմի, բայց ավելի շատ՝ փողի հետ: Որոշողը անձի գործունեությունն է կոնկրետ ոլորտում և նույն այդ ոլորտում ունեցած հեղինակությունը:
Այս տարիներին ես ապացուցել եմ, որ բավարար հեղինակություն ունեմ ՀՀ ռազմական պատմաբանների շրջանակում և սա ոչ-ոք չի կարող ժխտել: Ավելին, հենց ես ինքս, դիպլոմ չունեցող "ոչ մասնագետս", այս տարիներին ամենաշատն եմ զբաղվում թեմայի հասարակայնացմամբ՝ եթե այլ մարդ կա, որը ինձնից չեմ ասում շատ, գոնե ինձ մոտիկ ակտիվություն ունի - ասեք: Իսկ դա ոչ պակաս կարևոր է մասնագետ համարվելու համար, քանի որ ակտիվությունը ևս որոշիչ է այն հարցով, թե անձն ինչքան է տիրապետում թեմային՝ պասիվ են սովորաբար թեմային վատ տիրապետողները:
:( բա մենք ինչու չենք կարդացել։ Ասա, որ գրադարանում կան, գնանք գրվենք կարդանք :)
Ահա օրինակ նախավերջին գիրքս՝ եռահատորյակս՝ նվիրված Մովսես Խորենացու երկրորդ գրքի վերլուծությանը
Արշակունիներ: Գիրք առաջին: (Առաջին սերնդի վեհությունը),
Արշակունիներ, Գիրք երկրորդ: (Առաջին սերնդի անկումը),
Արշակունիներ, Գիրք երրորդ: (Թարմացված արյուն. նոր լուսաբաց և արյունոտ մայրամուտ)
http://tert.nla.am/archive/HAY%20GIRQ/Ardy/2016-2018/hakobyan_arshakuninerI_2017.pdf
http://tert.nla.am/archive/HAY%20GIRQ/Ardy/2016-2018/hakobyan_arshakuninerII_%202017.pdf
http://tert.nla.am/archive/HAY%20GIRQ/Ardy/2016-2018/hakobyan_arshakuninerIII_2017.pdf
Շատ վատ ա, որ ոչ մի գիտնական ժամանակ չի տրամադրել աշխատանքներից որևէ մեկը հիմնահատակ ջախջախելու համար, որ հասկանաս, թե ինչի մասին եմ խոսում:
Տղերք, էսի ճիշտ պատմությունա, գիտե՞ք, ճիշտ ու տխուր, որը խորհրդանշում էր մեր պատմագիտության ողջ "հմայք"-ն ու թշվառությունը՝ չնայած բնականաբար առկա մի քանի պայծառ դեմքերին: Եթե հղումը ոչ լրիվ բացի կամ այլ խնդիր լինի, նայեք 39:10-ից մոտ 5 րոպե
https://youtu.be/PFCHN0WqhdI?t=2357
Շատ վատ ա, որ ոչ մի գիտնական ժամանակ չի տրամադրել աշխատանքներից որևէ մեկը հիմնահատակ ջախջախելու համար, որ հասկանաս, թե ինչի մասին եմ խոսում:
Այո, վատ է - դա ինքնին վկայում է գիտության ստագնացիոն վիճակի մասին:
Իր հերթին, սակայն - եթե ճանաչում ես նման գիտնականի, մարտահրավերս բաց է և գործում է, քանի ես կենդանի եմ և ի վիճակի եմ մտածել: Պատրաստ եմ ցանկացած հարթակում ցանկացած տիպի բանավեճի, իսկ սխալ լինելու դեպքում էլ պատրաստ եմ շնորհավորել և շնորհակալություն հայտնել օպոնոնտին:
Ահա օրինակ նախավերջին գիրքս՝ եռահատորյակս՝ նվիրված Մովսես Խորենացու երկրորդ գրքի վերլուծությանը
Արշակունիներ: Գիրք առաջին: (Առաջին սերնդի վեհությունը),
Արշակունիներ, Գիրք երկրորդ: (Առաջին սերնդի անկումը),
Արշակունիներ, Գիրք երրորդ: (Թարմացված արյուն. նոր լուսաբաց և արյունոտ մայրամուտ)
http://tert.nla.am/archive/HAY%20GIRQ/Ardy/2016-2018/hakobyan_arshakuninerI_2017.pdf
http://tert.nla.am/archive/HAY%20GIRQ/Ardy/2016-2018/hakobyan_arshakuninerII_%202017.pdf
http://tert.nla.am/archive/HAY%20GIRQ/Ardy/2016-2018/hakobyan_arshakuninerIII_2017.pdf
Շնորհակալ եմ հղումների համար, բայց խոսքս Չուկին էր ուղղված ;)
Այո, վատ է - դա ինքնին վկայում է գիտության ստագնացիոն վիճակի մասին:
Իր հերթին, սակայն - եթե ճանաչում ես նման գիտնականի, մարտահրավերս բաց է և գործում է, քանի ես կենդանի եմ և ի վիճակի եմ մտածել: Պատրաստ եմ ցանկացած հարթակում ցանկացած տիպի բանավեճի, իսկ սխալ լինելու դեպքում էլ պատրաստ եմ շնորհավորել և շնորհակալություն հայտնել օպոնոնտին:
Տրամադրվածությունդ շատ լավն է, բայց մոտեցումն օրինաչափ չէ։
Օրինակ բերեմ։
Ես մարտահրավեր եմ նետում բռնցքամարտից աշխարհի չեմպիոնին (կապ չունի որ վարկածով :) ) ու մարտահրավերս բաց է՝ թող գա ինձ հետ նա մրցի (եթե ունի փայտե ձի :D)
Քո կարծիքով քանի՞ հոգի բանի տեղ կդնի ու կարձագանքի մարտահրավերիս։ Իրենք օրը մի հազար հատ էդպիսի "մարտահրավեր" են ստանում։ Որ ուզենան էլ բոլորին չեն կարող արձագանքել։
Դրա համար գոյություն ունի համապատասխան ընթացակարգ՝ մասնակցել պաշտոնական մարտերի, քայլ առ քայլ մոտենալ չեմպիոնական գոտու համար մենամարտին։
Նույնն էլ գիտական ասպարեզում է։ Պաշտոնական գիտությունը չի կարող իր բան ու գործը թողած ամբող օրը զբաղվել մարտահրավերների պատասխանելով։ Դրանից գիտությունը միայն կտուժի՝ տեղում կդոփի։
Ի՞նչն է քեզ խանգարում անցնել "վարկանիշային մենամարտերի" փուլով։
Շատ վատ ա, որ ոչ մի գիտնական ժամանակ չի տրամադրել աշխատանքներից որևէ մեկը հիմնահատակ ջախջախելու համար:
Ոչ, հակառակը՝ շատ լավ է, որ պրոֆեսիոնալ դաշտից դուրս ժամանակ չեն վատնում։ Այլ հարց է, թե ինչ են անում էդ ժամանակի հետ պրոֆեսիոնալ դաշտում ;)
Տղերք, էսի ճիշտ պատմությունա, գիտե՞ք, ճիշտ ու տխուր, որը խորհրդանշում էր մեր պատմագիտության ողջ "հմայք"-ն ու թշվառությունը՝ չնայած բնականաբար առկա մի քանի պայծառ դեմքերին: Եթե հղումը ոչ լրիվ բացի կամ այլ խնդիր լինի, նայեք 39:10-ից մոտ 5 րոպե
https://youtu.be/PFCHN0WqhdI?t=2357
Հայկազունիների բուն գիրքը, որի մասին խոսում եմ, կարող եք տեսնել այս հղումով (http://milhistory.listbb.ru/viewtopic.php?p=3667#p3667): Այն նաև կա ՀՀ առաջատար գրադարաններում, ինչպես նաև պատմագիտական կենտրոններում:
Տրամադրվածությունդ շատ լավն է, բայց մոտեցումն օրինաչափ չէ։
Օրինակ բերեմ։
Ես մարտահրավեր եմ նետում բռնցքամարտից աշխարհի չեմպիոնին (կապ չունի որ վարկածով :) ) ու մարտահրավերս բաց է՝ թող գա ինձ հետ նա մրցի (եթե ունի փայտե ձի :D)
Քո կարծիքով քանի՞ հոգի բանի տեղ կդնի ու կարձագանքի մարտահրավերիս։ Իրենք օրը մի հազար հատ էդպիսի "մարտահրավեր" են ստանում։ Որ ուզենան էլ բոլորին չեն կարող արձագանքել։
Դրա համար գոյություն ունի համապատասխան ընթացակարգ՝ մասնակցել պաշտոնական մարտերի, քայլ առ քայլ մոտենալ չեմպիոնական գոտու համար մենամարտին։
Նույնն էլ գիտական ասպարեզում է։ Պաշտոնական գիտությունը չի կարող իր բան ու գործը թողած ամբող օրը զբաղվել մարտահրավերների պատասխանելով։ Դրանից գիտությունը միայն կտուժի՝ տեղում կդոփի։
Ի՞նչն է քեզ խանգարում անցնել "վարկանիշային մենամարտերի" փուլով։
Ճիշտ ես ու ես դրա մասին մտածել եմ, բայց զարգացնենք օրինակդ - իսկ եթե դու, չեմպիոնդ, իրականում վաղուց արդեն մենամարտերի չես մասնակցել և բանկետներից էն կողմ չես անցնում, իսկ մեկ ուրիշն էլ կրելով գալիսա, էս դեպքում նկատի ունեմ իմ գրքերը, իր արդյունքներն ուղարկումա քեզ ու դու... վախկոտաբար լռում ես, նույնիսկ չասելով էլ այն մասին, որ, ահա, այս ու այս պատճառներով թեկնածուն արժանի չէ մենամարտի, դա արդեն չեմպիոնի վարքագիծ չէ - դա ուրիշ անուն ունի, որը գիտության մեջ կոչվում է "փակվել ակադեմիական ամրոցում":
Ճիշտ ես ու ես դրա մասին մտածել եմ, բայց զարգացնենք օրինակդ - իսկ եթե դու, չեմպիոնդ, իրականում վաղուց արդեն մենամարտերի չես մասնակցել և բանկետներից էն կողմ չես անցնում, իսկ մեկ ուրիշն էլ կրելով գալիսա, էս դեպքում նկատի ունեմ իմ գրքերը, իր արդյունքներն ուղարկումա քեզ ու դու... վախկոտաբար լռում ես, նույնիսկ չասելով էլ այն մասին, որ, ահա, այս ու այս պատճառներով թեկնածուն արժանի չէ մենամարտի, դա արդեն չեմպիոնի վարքագիծ չէ - դա ուրիշ անուն ունի, որը գիտության մեջ կոչվում է "փակվել ակադեմիական ամրոցում":
Լիոն ջան, չեմպիոն ինքը չի որոշում, թե գոտու համար մենամարտին մասնակցի, թե ոչ։ Եթե հրաժարվում է թեկնածուի հետ մենամարտելուց, ապա զրկվում է գոտուց։
Բայց դու մինչև էդ չեմպիոնը դեռ չես հասել։ Ու՞ր են գիտական աղբյուրներում հրապարակված քո աշխատանքները, որտեղ են հոդվածները, գրախոսված գրականությունը և այլն։
Հայկազունիների բուն գիրքը, որի մասին խոսում եմ, կարող եք տեսնել այս հղումով (http://milhistory.listbb.ru/viewtopic.php?p=3667#p3667): Այն նաև կա ՀՀ առաջատար գրադարաններում, ինչպես նաև պատմագիտական կենտրոններում:
Լիոն ջան, ես իմ դիլետանտ հալով, այնքան հակասություններ գտա տեսանյութում, որ այդքան գրելու ուղղակի ժամանակ չունեմ։ Եթե հետաքրքիր է, ապա կարող ենք միասին դրվագ առ դրվագ վերլուծել ;)
Ի դեպ, նշեմ, որ նաև հավանեցի որոշ տրամաբանական դրույթներ, որոնց հետ նաև համամիտ եմ։ Բայց հենց մենակ սկիզբը արդեն ոչ մի կերպ փաստագրական հիմնավորված չէ՝ մարդկության գիտակցական ժամանակների մասին է խոսքս։ Եթե Խորենացուն հղումներ ենք անում, ապա չենք մոռանում, թե նա ինչպես է տվել հայոց ծագումնաբանությունը։
Լիոն ջան, չեմպիոն ինքը չի որոշում, թե գոտու համար մենամարտին մասնակցի, թե ոչ։ Եթե հրաժարվում է թեկնածուի հետ մենամարտելուց, ապա զրկվում է գոտուց։
Բայց դու մինչև էդ չեմպիոնը դեռ չես հասել։ Ու՞ր են գիտական աղբյուրներում հրապարակված քո աշխատանքները, որտեղ են հոդվածները, գրախոսված գրականությունը և այլն։
Ահա, գիտական աղբյուրներում հրապարակված աշխատանքներ - ընդեղ նստած են "ակադեմիական բարձունքներում" փակված նույն հաստագլուխները, որոնք, հենց միայն այն բանի համար, որ դիպլոմ չունես, նույնիսկ վրադ էլ չեն նայի:
Լիոն ջան, ես իմ դիլետանտ հալով, այնքան հակասություններ գտա տեսանյութում, որ այդքան գրելու ուղղակի ժամանակ չունեմ։ Եթե հետաքրքիր է, ապա կարող ենք միասին դրվագ առ դրվագ վերլուծել ;)
Ի դեպ, նշեմ, որ նաև հավանեցի որոշ տրամաբանական դրույթներ, որոնց հետ նաև համամիտ եմ։ Բայց հենց մենակ սկիզբը արդեն ոչ մի կերպ փաստագրական հիմնավորված չէ՝ մարդկության գիտակցական ժամանակների մասին է խոսքս։ Եթե Խորենացուն հղումներ ենք անում, ապա չենք մոռանում, թե նա ինչպես է տվել հայոց ծագումնաբանությունը։
Մարտահրավերս ուժի մեջ է - պատրաստ եմ ցանկացած հարթակում ցանկացած ֆորմատով ցանկացած մեկի հետ այս հարցերը քննարկել: Կգա՞ն, կքննարկե՞ն, կտեսնենք որը ոնց է, չե՞ն գա, չե՞ն քննարկի, աստված իրենց հետ, թող փակվեն իրենց կյանքից կտրված ամրոցներում, բայց հետո թող չնեղանան, որ իմ պես մարդը իրենց կցբխի այլ հարթակներում, իսկ հասարակությունն էլ կմեղադրի դառմայեդության մեջ:
Իմ գիրքը Հայկազունիների մասին, վատ թե լավ, տեսար - իսկ հիմա այս հղումով (http://www.historyofarmenia.am/images/menus/1186/haykazuniner1.pdf) ծանոթացիր այդ գիտաժողով կոչվածի թեմաներին ու կպատկերացնես ես ինչ նկատի ունեի՝ ասելով, որ ոմանք դրան մասնակցելով ուղղակի պտիչկա դրեցին: Ասենք, Հայկազունիներին նվիրված գիտաժողովում քննարկվում է, օրինակ, "Հայկական լեռնաշխարհում բիացիների (?! - բա, պարզվումա, տենց ազգ կա) ու խորենացիական հայկյանների տարածման ուղիները" կամ նույն այդ գիտաժողովին քննարկվում է "Հայ-ուրարտական (?! - բա, հենց տենց) համադրությունը", իսկ Հայկազունիներ անունով գիտաժողովին Հայկազունիներին վերաբերվող մեկ ամբողջ գրքի հեղինակին, չեն թողնում մասնակցել...
Պարզա?
Ահա, գիտական աղբյուրներում հրապարակված աշխատանքներ - ընդեղ նստած են "ակադեմիական բարձունքներում" փակված նույն հաստագլուխները, որոնք, հենց միայն այն բանի համար, որ դիպլոմ չունես, նույնիսկ վրադ էլ չեն նայի:
Մարտահրավերս ուժի մեջ է - պատրաստ եմ ցանկացած հարթակում ցանկացած ֆորմատով ցանկացած մեկի հետ այս հարցերը քննարկել:
Ընդունում եմ մարտահրավերը :D Ֆորմատը առանց փողկապների, առանց տեսախցիկների ;)
Իմ գիրքը Հայկազունիների մասին, վատ թե լավ, տեսար - իսկ հիմա այս հղումով (http://www.historyofarmenia.am/images/menus/1186/haykazuniner1.pdf) ծանոթացիր այդ գիտաժողով կոչվածի թեմաներին ու կպատկերացնես ես ինչ նկատի ունեի՝ ասելով, որ ոմանք դրան մասնակցելով ուղղակի պտիչկա դրեցին: Ասենք, Հայկազունիներին նվիրված գիտաժողովում քննարկվում է, օրինակ, "Հայկական լեռնաշխարհում բիացիների (?! - բա, պարզվումա, տենց ազգ կա) ու խորենացիական հայկյանների տարածման ուղիները" կամ նույն այդ գիտաժողովին քննարկվում է "Հայ-ուրարտական (?! - բա, հենց տենց) համադրությունը", իսկ Հայկազունիներ անունով գիտաժողովին Հայկազունիներին վերաբերվող մեկ ամբողջ գրքի հեղինակին, չեն թողնում մասնակցել...
:D
Մենակ առաջին էջի նկարը արդեն բացեց։ Բովանդակությունը կարդալուց արդեն սկսեցի արցունքով լացել ․․․ "Հայկազունիների հարստության վերականգնումը Ուրարտույում, մ․թ․ա 585թ․ և նրա հիմնադիր Արմենիոս թագավորը" :lol
Ես մեռա, բայց կկարդամ, մեջը հետաքրքիր մասեր նույնպես նշմարեցի։
բա քեզ ինչու չեն թողել մասնակցե՞ս։ Էդ մի դիպլոմի եղածն ինչա, ոչ չես կարում սադավորես ;)
Sambitbaba
20.05.2019, 21:54
Պաշտոնական գիտությունը չի կարող իր բան ու գործը թողած ամբող օրը զբաղվել մարտահրավերների պատասխանելով։
Մեզ համար շատ հուսադրիչ կլիներ, եթե մեր պատմաբաններն այնքան բան ու գործ ունենային, որ քիթ սրբելու ժամանակ չլիներ:
Բայց ունե՞ն:
Գաղթական
20.05.2019, 21:59
Երբեմն գիտնականը ստիպված է լինում գիտականորեն անդրադառնալ ծնված անգրագետ լեգենդների՝ անգրագիտության դեմ առնելու համար:
Սա լուրջ գիտնականի հոդված է՝ լեզվաբանության թեմայով.
https://www.4shared.com/web/preview/pdf/qITJjkRA
Էս ինչ անպետք կայք ա բայց..
Առանց գրանցվելու ոչ մի ձև չկա՞ ներբեռնելու
Ընդունում եմ մարտահրավերը :D Ֆորմատը առանց փողկապների, առանց տեսախցիկների ;)
Միշտ պատրաստ - ձեն կհանես ;)
Մենակ առաջին էջի նկարը արդեն բացեց։ Բովանդակությունը կարդալուց արդեն սկսեցի արցունքով լացել ․․․ "Հայկազունիների հարստության վերականգնումը Ուրարտույում, մ․թ․ա 585թ․ և նրա հիմնադիր Արմենիոս թագավորը" :lol
Բա, ապեր, իրենք... դիպլոմ ունեն, իսկ ես չունեմ:
Ես մեռա, բայց կկարդամ, մեջը հետաքրքիր մասեր նույնպես նշմարեցի։
Կային լավ բաներ - օրինակ Արտակ Մովսիսյանի վերսիան առ այն, որ ինքը Հայկազունիներին կապում է Միտանիի արքայատոհմի հետ: Չեմ ընդունում, բայց ինքնին վատ վերսիա չէ և թեմային մոտ է:
բա քեզ ինչու չեն թողել մասնակցե՞ս։
Չթողեցին, ապեր, հենց տենց - պռոստո ասեցին, որ չեն թողնում, իսկ ես, ինչքան էլ սրան-նրան դիմեցի, չկարողացա հաղթահարել այդ արգելքը:
Էդ մի դիպլոմի եղածն ինչա, ոչ չես կարում սադավորես ;)
Այ ստեղ արդեն պռինցիպի հարցա - չեմ հանելու էդ դիպլոմը, որովհետև, եղբայր - ինքը ՉՊԻՏԻ որոշի, դու պատմաբան ես, թե՞ ոչ՝ համենայն դեպս արդեն իմ դեպքում: Իմ անցած ուղին ինքնին առնվազն մեկ բակալավրի դիպլոմ արժե:
Sambitbaba
20.05.2019, 22:12
Որպես օրինակ բերեմ, որ Էջմիածնի գրապահոցում պարականոն ավետարաններ են պահպանվում։
Ես մի տեղ կարդացել եմ էդ "պարականոն" գրականության պատմությունը:
Կարծես թե դա եղել է առաջին տիեզերաժողովի ժամանակ, երբ Աստվածաշունչն (կանոնը) էին ստեղծում:
Հավաքել են երեք հարյուրից ավելի գրեր, լցրել են ինչ-որ սենյակում, հատակին, գահի (աթոռի, բազկաթոռի, բազմոցի թե ինչի, կոնկրետ չեմ հիշում) շուրջը և ասել են. էս գրերից որը վաղը հայտնվի գահի վրա, դրանք էլ կկազմեն Աստվածաշունչը (կանոն): Իսկ մնացածը կդառնանան պարականոն, այսինքն կանոնից՝ Աստվածաշնչից դուրս:
Ասել են, սենյակի դուռը կողպել, գնացել:
Ցավոք, տեղեկություններ չկան, թե դռան բանալին ում մոտ էր մնացել...
Առավոտյան եկել են, բացել դուռը և տեսել, որ 66 գրեր (լավ թիվ է, չէ՞, ընդամենը մի "6" չի հերիքում...) գահի վրա են, իսկ մնացած պարականոն զիբիլը թափթփված է հատակին:
Էնքան սիրում եմ էդ պարականոն զիբիլը կարդալ: Առավելապես Թոմասի ավետարանը: Էնքան, որ նույնիսկ թարգմանեցի: Համ էլ ձեր սիրելի մանանեխը հենց դրա մեկնաբանությունն է:
Մեկ էլ թույն է Հուդայի ավետարանը, որտեղ Հիսուսը նույնիսկ տիեզերաբանության դաս է տալիս Հուդային... Ափսոս, շատ է վնասված...
Էս ինչ անպետք կայք ա բայց..
Առանց գրանցվելու ոչ մի ձև չկա՞ ներբեռնելու
Ես քաշել եմ` առանց գրանցվելու ;) Կարող ես ուղղակի տպել ֆայլի տեսքով, բայց եթե չի ստացվում, կարող եմ ուղարկել
Մեզ համար շատ հուսադրիչ կլիներ, եթե մեր պատմաբաններն այնքան բան ու գործ ունենային, որ քիթ սրբելու ժամանակ չլիներ:
Բայց ունե՞ն:
Չգիտեմ, բայց դատելով Լիոնի տված այս հղման (http://www.historyofarmenia.am/images/menus/1186/haykazuniner1.pdf) պարունակությունից` էնքան ունեն, որ նոր կաբինետային պատմություն են հորինում:
Միշտ պատրաստ - ձեն կհանես ;)
Մի փոքր վատառողջ եմ: Հենց ուշքի եկա, կկազմակերպենք ;)
Չթողեցին, ապեր, հենց տենց - պռոստո ասեցին, որ չեն թողնում, իսկ ես, ինչքան էլ սրան-նրան դիմեցի, չկարողացա հաղթահարել այդ արգելքը:
Բա ուր մնացին ռազմավարությունը, մարտավարական հնարքներն ու խաբքերը? :)
Այ ստեղ արդեն պռինցիպի հարցա - չեմ հանելու էդ դիպլոմը, որովհետև, եղբայր - ինքը ՉՊԻՏԻ որոշի, դու պատմաբան ես, թե՞ ոչ՝ համենայն դեպս արդեն իմ դեպքում: Իմ անցած ուղին ինքնին առնվազն մեկ բակալավրի դիպլոմ արժե:
Լիոն ջան, ԻՀԿ, եթե կարծում ես, որ ազգանվեր գործ ես կատարում, ապա անձնական պրինցիպներից պիտի վեր դասես դա:
Էնքան սիրում եմ էդ պարականոն զիբիլը կարդալ: Առավելապես Թոմասի ավետարանը: Էնքան, որ նույնիսկ թարգմանեցի: Համ էլ ձեր սիրելի մանանեխը հենց դրա մեկնաբանությունն է:
Մեկ էլ թույն է Հուդայի ավետարանը, որտեղ Հիսուսը նույնիսկ տիեզերաբանության դաս է տալիս Հուդային... Ափսոս, շատ է վնասված...
Ես էլ եմ ուզում կարդալ ... :oy
Գաղթական
21.05.2019, 00:09
Ես քաշել եմ` առանց գրանցվելու ;) Կարող ես ուղղակի տպել ֆայլի տեսքով, բայց եթե չի ստացվում, կարող եմ ուղարկել
Սովորաբար օնլայն pdf բացելուց վերևի աջ անկյունում ներբեռնելու կոճակ ա լինում:
Էստեղ չկար..
Փոխարենը կար տկլոր Դեյիներիսի նկարներից մի քանի հատ ու դրանց արանքներում հազիվ երևացող download գրածը, որի վրա սեղմելիս էլի տկլոր սպիտակածամիկի նկարն էր բերում (((
Թե ուղարկես՝ շնորհակալ կլինեմ:
Ո՞րտեղով ա հարմար:
Մի փոքր վատառողջ եմ: Հենց ուշքի եկա, կկազմակերպենք ;)
Առողջություն քեզ, ախպերս...
Բա ուր մնացին ռազմավարությունը, մարտավարական հնարքներն ու խաբքերը? :)
Ցավոք այդ օրերին հայրս արդեն մահամերձ էր և ես ուղղակի չէի կարող ավելին անել՝ և հոգեբանորեն, և զուտ ժամանակային առումով, քանի որ սաղ տունն իմ վրա էր...
Լիոն ջան, ԻՀԿ, եթե կարծում ես, որ ազգանվեր գործ ես կատարում, ապա անձնական պրինցիպներից պիտի վեր դասես դա:
Միանշանակ: Դրա համար էլ այլց նման քիթս չեմ ցցում, այլ գնում, փորփրում, մարդկանց գտնում, քննարկումներ եմ կազմակերպում... ի դեպ, նույն այդ մարդկանց զարմացած հայացքների տակ, թե... արա, էս ոոոովա?
Չգիտեմ, բայց դատելով Լիոնի տված այս հղման (http://www.historyofarmenia.am/images/menus/1186/haykazuniner1.pdf) պարունակությունից` էնքան ունեն, որ նոր կաբինետային պատմություն են հորինում:
Էհհհ, ապեր, էդ էս դեռ միայն տեսել... մարդիկ դնում, լուրջ-լուրջ... բիացիների մասին են էս թվին գրում, դու ո՞ւր ես...
Էս ինչ անպետք կայք ա բայց..
Առանց գրանցվելու ոչ մի ձև չկա՞ ներբեռնելու
Չգիտեմ, եղբայր: Օրիգինալն armscoop-ում էր, բայց ինչ-որ խնդիր կար, այլ կայքից գտա: Էս կայքին ծանոթ չեմ: Բայց փաստորեն արդեն armscoop-ն էլ ա անպետք, եթե խնդիր կար ))
Դա գիտնականի ու իր աշխատության հետ կապ չունի:
Գաղթական
21.05.2019, 02:30
Չգիտեմ, եղբայր: Օրիգինալն armscoop-ում էր, բայց ինչ-որ խնդիր կար, այլ կայքից գտա: Էս կայքին ծանոթ չեմ: Բայց փաստորեն արդեն armscoop-ն էլ ա անպետք, եթե խնդիր կար ))
Դա գիտնականի ու իր աշխատության հետ կապ չունի:
Մերսի:
Վարզորը չգիտեմ ոնց էր հաջողացրել քաշել, բայց արդեն ուղարկեց:
Հեղինակին ֆբ լեզվի խմբերից էի ծանոթ ու լավ տպավորություններ ունեմ ))
Sambitbaba
21.05.2019, 06:24
Ես էլ եմ ուզում կարդալ ... :oy
Հեռու գնալ պետք չի:
Գրականություն բաժնում իմ երկու թարգմանություններն էլ կան::)
Հա, "Տիբեթյան ավետարանն" էլ կարող ես այնտեղ գտնել:
Հեռու գնալ պետք չի:
Գրականություն բաժնում իմ երկու թարգմանություններն էլ կան::)
Հա, "Տիբեթյան ավետարանն" էլ կարող ես այնտեղ գտնել:
Հղումները կուղարկե՞ս
Sambitbaba
21.05.2019, 22:04
Հղումները կուղարկե՞ս
Օրինակ ինչու՞ ես ստիպում ամոթով խոստովանել, որ հղում տալ չգիտեմ...:oy
Անվանս վրա սեղմիր, գնա անձնագիրս, գնա ստեղծածս թեմաները: Թոմասիննն ու Հուդայինը երկրորդ էջի վրա են, իսկ Տիբեթյանը առաջին...
Օրինակ ինչու՞ ես ստիպում ամոթով խոստովանել, որ հղում տալ չգիտեմ...:oy
Անվանս վրա սեղմիր, գնա անձնագիրս, գնա ստեղծածս թեմաները: Թոմասիննն ու Հուդայինը երկրորդ էջի վրա են, իսկ Տիբեթյանը առաջին...
:hands
Դրանից լավ հղում?
Sambitbaba
28.07.2019, 18:06
Ruby Rue-ի խոսքերից
Գուրզադյանի զայրույթն էնքա՜ն լավ եմ հասկանում․ հայաստանյան մեդիան մեծ սեր ունի գիտնականների փոխարեն պսևդոգիտնականների ու շառլատանների լուսաբանելու։ Իհարկե, ինքը մի քիչ չափից դուրս զայրացած ա խոսում, բայց տեսնելով, թե ինչ վիճակում ա մեդիան, համեմատելով մարդկանց հավատալիքները գիտական զարգացումների հետ, շատ դժվար ա հանգստություն պահպանելը։ Հատկապես ինքն, իրոք, էսօրվա Հայաստանի ամենատպագրված, ամենալուրջ ու ամենահայտնի գիտնականներից մեկն ա։ Չեք հավատում, ֆիզիկայի ինստիտուտից ճշտվեք։ Հա, մի քիչ էլ ինքնասիրահարված ա կարող ա, բայց դե։
Իրականում, տեսնելով, թե մարդիկ ինչպես են արձագանքում իրական գիտնականներին ու գիտությանը, ինչպես են բլոգնյուզային գրառումները հավասարեցնում Science կամ Nature ամսագրերի տպագրություններին, լրիվ հույսս կորցնում եմ մարդկությունից ու սկսում ապարդյուն համարել գիտությունը հանրությանը ներկայացնելու բոլոր փորձերը։
Իսկ ինչ վերաբերում ա Հերունուն, չգիտեմ՝ ոնց կարելի ա լուրջ համարել մի մարդու, ով հղումներ է կատարել միայն ինքն իր վրա, իսկ արդյունքներ էդպես էլ չի ցույց տվել։ Իսկ գիտության ամենառաջնային կանոններից մեկը գիտափորձի կրկնելիությունն է․ եթե ինչ-որ հայտնագործություն ա արվում, ապա ունենալով բոլոր տվյալները, անկախ մեկ այլ խումբ մեկ այլ լաբորատորիայում պետք է կարողանա կրկնել փորձն ու նմանատիպ արդյունք ստանալ։ Դա չլինի, որևէ բան ապացուցված չի համարվի։ Չնայած ի՞նչ ապացուցելիություն, ի՞նչ լուրջ գիտնականներ, մինչև ռադիոդիտակ չսարքեմ, իրավունք չունեմ չէ՞ խոսել։
Հ․Գ․ Ժամանակին հայկական մեդիան ուսումնասիրում էի՝ փորձելով գիտությունը պսևդոգիտությունից տարբերակող հոդվածներ գրել, միգուցե հետաքրքրի։
Հետաքրքիր է, իսկ էս մարդու զայրույթը հասկացողներ կա՞ն: Թե՞ սա էլ հարմար մասնագետ չէ փիլիպոսյանասերների համար...
https://www.facebook.com/gurgen.vardanyan/videos/2322714491077846/