Դիտել ողջ տարբերակը : Թարգմանչաց մրցույթ N3. Ախմատովա
Քվեարկության արդյունքում (https://www.akumb.am/poll.php?pollid=2904&do=showresults) ընտրվեց Աննա Ախմատովայի «Я не любви твоей прошу» բանաստեղծությունը, որն էլ թարգմանելու ենք էս մրցույթում.
Я не любви твоей прошу.
Она теперь в надежном месте...
Поверь, что я твоей невесте
Ревнивых писем не пишу.
Но мудрые прими советы:
Дай ей читать мои стихи,
Дай ей хранить мои портреты —
Ведь так любезны женихи!
А этим дурочкам нужней
Сознанье полное победы,
Чем дружбы светлые беседы
И память первых нежных дней...
Когда же счастия гроши
Ты проживешь с подругой милой
И для пресыщенной души
Все станет сразу так постыло —
В мою торжественную ночь
Не приходи. Тебя не знаю.
И чем могла б тебе помочь?
От счастья я не исцеляю.
Բանաստեղծությունը գրվել է 1914-ի թվականին և նվիրված է բանաստեղծուհու առաջին ամուսնուն՝ Նիկոլայ Գումիլյովին:
Գումիլյովի համար Ախմատովան երկար տարիներ անհասանելի մուսա է եղել. Աննան մի քանի անգամ մերժել է նրան, մինչև ի վերջո տեղի է տվել Գումիլյովի սիրահետումներին: Սակայն միությունը, որին էդպես ձգտում էր Գումիլյովը, ամենևին էլ հեքիաթային չի դարձել: Երկու ստեղծագործ մարդկանց համատեղ կյանքը լի է եղել դժվարություններոով, և Գումիլյովն էլ արագ նոր սիրային հետաքրքրություններ է գտել: Ախմատովայի խոսքերով՝ «Գումիյլովը երբեք էլ չի դադարել ամուրի կյանք վարել»:
Աղբյուր (http://2queens.ru/Articles/Biblioteka-Pisateli/Nikolaj-Gumilyov-i-Anna-Ahmatova-istoriya-lyubvi-tak-i-ne-stavshaya-skazkoj-.aspx?ID=3396)
Ցանկության դեպքում կարող եք էստեղ ուրիշ նյութեր էլ դնել նրանց հարաբերությունների ու բանաստեղծության վերաբերյալ:
Թարգմանությունները կարող եք ուղարկել ինձ անձնական նամակագրությամբ, մինչև մարտի 19՝ երեկոյան ժամը 9:
Եթե մարդիկ կան, ովքեր կուզենային առաջարկված 17 բանաստեղծություններից (https://www.akumb.am/showthread.php/67279-%D4%B9%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%B9%D5%A1%D6%81-%D5%B4%D6%80%D6%81%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%A9-N3-%D5%B8%D5%9E%D6%80%D5%B6-%D5%A8%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%A5%D5%AC) ուրիշ մեկը թարգմանել, ապա հանգիստ կարող են թարգմանել և ուղարկել ինձ. դրանք արտամրցութային կդրվեն:
Բոլորին մաղթում եմ թարգմանչական հաճելի շաբաթ :)
Ստացել եմ 6 թարգմանություն, ինչպես նաև 4 արտամրցութային աշխատանք՝ ուրիշ բանաստեղծությունների թարգմանությամբ:
Հիմա բոլորը կտեղադրեմ ու կբացեմ բազմակի ընտրությամբ քվեարկություն, որը կտևի չորս օր:
Քվեարկել կարելի է բոլոր մրցութային աշխատանքները կարդալուց հետո միայն:
Ակնկալում եմ բոլորի ակտիվ մասնակցությունը թե՛ քվեարկությանը, թե՛ քննարկումներին: Չմոռանաք արտամրցութայինների մասին էլ կարծիք թողնել ;)
Հեղինակներին խնդրում եմ զերծ մնալ ինքնաբացահայտումից:
Գնացինք :)
Տարբերակ 1.
Քեզնից հիմա սեր չեմ ուզում,
Գիտեմ՝ փափուկ, տաքուկ տեղում է։
Կնոջդ անգամ, որ քեզ շողում է,
Խանդի ոչ մի տող չեմ գրում։
Բայց մի փոքրիկ խորհուրդ լսիր դու,
Թո՛ղ նա կարդա իմ գրքերը,
Մի՛ արգելիր, մի՛ սրտնեղիր զուր,
Չէ՞ որ թեժ է դեռ ձեր սերը։
Իսկ քո սիրուն այդ տիկնիկին,
Զգացումն հաղթող ամենազորի,
Հարազատ հեռավոր օրերի
Հուշից թանկ է, քաղցր ու անգին...
Իսկ երբ չվեն օրերը այս,
Ջերմագին խոսքերի հետքերով,
Ու շվարած դու զգաս հանկարծ,
Որ դատարկ են օրերդ բոլոր,
Իմ գիշերի ճանապարհով
Չհայտնվես։ Քեզ էլ չեմ հիշում։
Թե գաս էլ՝ ի՞նչ, օգնեմ ինչո՞վ.
Երջանկություն ես դեռ չեմ բուժում։
Տարբերակ 2.
Քո սերը ես չեմ էլ խնդրում
Այն տեղ ունի արդեն ընտիր...
Նշանածիդ, վստա՜հ եղիր,
Խանդոտ նամակ ես չեմ գրում։
Բայց դու լսի՛ր խոհեմ խոսքերս.
Թո՛ղ, որ կարդա նա իմ տաղերը,
Թո՛ղ պահպանի դիմապատկերս.
Աղու են, չէ՜, փեսացուները։
Իսկ այդ հիմար աղջիկներին
Հաղթանքը հարկ է ավելի,
Քան զրույցները ջերմալի
Կամ հուշը մեղմ օրերի հին...
Երբ էլ կաթիլն երջանկության
Դու յարիդ հետ ամբողջն ըմպես,
Ու հղփացած հոգուդ դառնան
Բոլորն էլ ատելի այնպես,
Հանդիսավոր իմ գիշերով
Անժամ չգա՛ս։ Քեզ չգիտեմ։
Ու քեզ կօգնեի արդյոք ինչո՞վ.
Երջանկության բուժում չունեմ։
Տարբերակ 3.
Ես սերը քո չեմ պահանջում,
Նա այսուհետ գողտրիկ
տեղում է։
Հարսնացուիդ ես չեմ գրում,
Թեպետ և խանդը ինձ
խեղդում է։
Բայց խրատներս ընդունիր,
Տուր թող պահի նա իմ
տողերը
Ու տուր իմ դիմանկարները.
Ա՜խ փեսաներ դուք սիրալիր։
Հիմարներիս՝ մեզ, ի՞նչ է
պետք՝
Հաղթանակի գոռոզ
համբավը,
Մեզ պետք չեն լուսավոր
զրույցներ,
Հուշերը նուրբ՝
առաջնաժամը,
Երբ լումաներ ապրես
պայծառ
Սիրո քո նոր, քնքուշ ու հեզ,
Քո հագեցած հոգու համար
Դա կլինի նողկանք կարծես։
Իմ փառավոր գիշերներին
Հանկարծ չգաս։ Քեզ լավ
գիտեմ։
Ես երջանիկ թշվառներին
Ավա՜ղ, ունակ չեմ ամոքեմ։
Տարբերակ 4.
Ես քո սերը չեմ աղերսում,
Այն արդեն հարմար տեղում է,
Հավատա, որ հարսնացուիդ
Խանդոտ նամակներ չեմ գրում:
Բայց իմաստուն խորհուրդ լսիր.
Տու՛ր նրան իմ գրվածքները,
Թո՛ղ պահի նա իմ պատկերը.
Այդպիսին են փեսաները սիրալիր:
Լիակատար հաղթանակի զգացումը
Հիմարիկին դա է պետք ավելին,
Քան մտերմիկ զրույցներն ու
Քնքուշ օրերն առաջին:
Ու երբ էժան երջանկությունդ
Դու անցկացնես կողակցիդ հետ սիրելի
Ու հագեցած հոգուդ համար
Դառնա ամեն ինչ նողկալի,
Իմ գիշերում հանդիսավոր
Մի՛ եկ: Քեզ չեմ ճանաչում:
Եվ ինչով քեզ պետք է օգնեմ.
Երջանկություն չեմ բուժում:
Տարբերակ 5.
Ես քո սերը հեչ չեմ խնդրում,
Ինքն ապահով պահած է...
Հավատա, որ քո յարին,
Խանդոտ նամակ չեմ գրում:
Բայց խրատս հիմա լսիր,
Տուր՝ գրածներս կարդա,
Նկարներս տուր, թող պահի.
Փեսաներն այնքա՜ն բարի են:
Իսկ այդ դմբո աղջիկներին
Միայն հաղթանակն է պետք,
Այլ ոչ պայծառ զրույցները,
Կամ հուշերը առաջին...
Երբ երջանկության փշուրներդ
Կապրես նրբիկ սիրածիդ հետ,
Ու տառապած հոգիդ հանկարծ
Իրեն այնքան հոգնած կզգա,
Իմ հաղթական գիշերվա մեջ,
Չգա՛ս հանկարծ: Քեզ չգիտեմ:
Ու էլ ինչո՞վ պետք է օգնեի:
Երջանկությու՞նդ բուժեի:
Տարբերակ 6.
Սեր չեմ խնդրում ես քեզանից։
Ապահով տեղում է այն հիմա,
Եվ հարսնացուիդ էլ, հավատա,
Նամակներ չեմ գրում խանդից։
Սակայն ընդունիր խուրհուրդս բարի.
Թույլ տուր, որ կարդա նա իմ գործերը,
Դիմանկարներս էլ թող պահի,
Չէ՞ որ բարի են փեսացուները։
Իսկ հիմարիկներն այդ նախընտրում են
Հաղթող լինելու զգացումն անթերի,
Քան զրույցները մտերմիկ ու ջերմ
Եվ հուշն առաջին քնքուշ օրերի...
Երբ ձեր համատեղ երջանիկ կյանքի
Փշրանքներն արդեն մինչև վերջ սպառես,
Հագեցած հոգուդ ձանձրույթ համակի,
Եվ այդ ամենից խորապես զզվես,
Իմ հաղթանակի գիշերը այնժամ
Հետ չգաս ինձ մոտ. քեզ չեմ ճանաչում։
Դժվար թե օգնել քեզ կարողանամ.
Երջանկության դեմ ես չունեմ բուժում։
Արտամրցութային աշխատանք
Amy Lowell. To a Friend
I ask but one thing of you, only one,
That always you will be my dream of you;
That never shall I wake to find untrue
All this I have believed and rested on,
Forever vanished, like a vision gone
Out into the night. Alas, how few
There are who strike in us a chord we knew
Existed, but so seldom heard its tone
We tremble at the half-forgotten sound.
The world is full of rude awakenings
And heaven-born castles shattered to the ground,
Yet still our human longing vainly clings
To a belief in beauty through all wrongs.
O stay your hand, and leave my heart its songs!
1. Ընկերոջը
Մի բան եմ ես քեզնից խնդրում, գեթ մեկ,
Որ միշտ լինես՝ ինչ կաս իմ երազում;
Ու որ զարթնած՝ երբեք չգտնեմ սուտ
Ամենը, ինչին հավատացել եմ ես,
Ընդմիշտ ցնդած, կորած տեսիլ, կարծես՝
Մութ գիշերով։ Քիչ են, ավաղ, նրանք, ով
Մեզնում արձագանքում են մի լարով,
Որ կա, գիտենք, բայց չենք լսում հաճախ,
Եվ դողդողում՝ ձայնից կիսամոռաց։
Աշխարհը լի է զարթոնքով կոպիտ
Ու երկնային ամրոցներով` գետնին փշրած,
Բայց չարիքով անցած մարդն էլ վտիտ
Գեղեցիկի հավատքն է փայփայում։
Չփոխվե՜ս. թո՛ղ դեռ հնչի երգն իմ սրտում։
Արտամրցութային աշխատանք
2. Ընկերոջը
Ես հարցնում եմ քեզանից ամեն ինչ,
Բացի մեկ բանից, միայն մեկ...
Արդյո՞ք կզարթեմ ես սխալը գտնելիս։
Այդ հեռացած ու կորած երազանքը
Նման էր խավար մի գիշերի։
Սակայն ես հավատում ու ձգտում էի, անտեղի՞։
Լքված էր ազատությունն, բայց....
Հանկարծ նա լսեց իր իսկ ձայնն,
Եվ այդ կիսատ մոռացված ձայնից
Մենք ենք դողում, նկատել ե՞ք։
Աշխարհը լի է կոպիտ արթնացողներով
Եվ դժվարությամբ ծնված դղյակներն են,
Որ փլվում են գետնի տակ։
Մինչև հիմա էլ մարդկությունը կառչում է
Կարոտից, գեղեցկության հավատից...
Բոլոր անճշտությունների միջև, ապարդյու՜ն...
Օհ, թող մնա քո ձեռքը
Եվ թող իմ սիրտը իր իսկ մեղեդու մեջ։
Արտամրցութային աշխատանք
Анна Ахматова. Хочу тебе покоя не давать
Хочу тебе покоя не давать,
Быть сильной, оставаться слабой.
Хочу тебя своей любовью звать,
Ведь я иначе жить и не могла бы.
Хочу из всех твоих забот и дум
Украсть по крайней мере половину.
Хочу,чтоб вдруг тебе пришло на ум,
Что счастлив ты и в этом я повинна.
Хочу,чтоб для любой моей мечты
Ты был единственной границей,
Хочу в той книге, что читаешь ты,
Быть первой и последнею страницей.
Ուզում եմ քեզ հանգիստ չտալ
Ուզում եմ քեզ հանգիստ չտալ,
Լինել ուժեղ, մնալ թուլոտ:
Ուզում եմ քեզ իմ սեր կոչել,
Այլ կերպ ապրել ես չեմ կարող:
Ուզում եմ գոնե կեսը գողանալ
Քո հոգսերի, մտորումների բոլոր:
Ուզում եմ, որ հանկարծ դու հասկանաս,
Որ քո երջանկության մեջ ես եմ մեղավոր:
Ուզում եմ, որ ամեն մի երազիս
Միակ սահմանը դու լինես,
Ուզում եմ քո կարդացած գրքի
Առաջին ու վերջին էջը լինեմ ես:
Արտամրցութային աշխատանք
Sylvia Plath. Elm
I know the bottom, she says. I know it with my great tap root:
It is what you fear.
I do not fear it: I have been there.
Is it the sea you hear in me,
Its dissatisfactions?
Or the voice of nothing, that was your madness?
Love is a shadow.
How you lie and cry after it
Listen: these are its hooves: it has gone off, like a horse.
All night I shall gallop thus, impetuously,
Till your head is a stone, your pillow a little turf,
Echoing, echoing.
Or shall I bring you the sound of poisons?
This is rain now, this big hush.
And this is the fruit of it: tin-white, like arsenic.
I have suffered the atrocity of sunsets.
Scorched to the root
My red filaments burn and stand, a hand of wires.
Now I break up in pieces that fly about like clubs.
A wind of such violence
Will tolerate no bystanding: I must shriek.
The moon, also, is merciless: she would drag me
Cruelly, being barren.
Her radiance scathes me. Or perhaps I have caught her.
I let her go. I let her go
Diminished and flat, as after radical surgery.
How your bad dreams possess and endow me.
I am inhabited by a cry.
Nightly it flaps out
Looking, with its hooks, for something to love.
I am terrified by this dark thing
That sleeps in me;
All day I feel its soft, feathery turnings, its malignity.
Clouds pass and disperse.
Are those the faces of love, those pale irretrievables?
Is it for such I agitate my heart?
I am incapable of more knowledge.
What is this, this face
So murderous in its strangle of branches?——
Its snaky acids hiss.
It petrifies the will. These are the isolate, slow faults
That kill, that kill, that kill.
Ծփի
Նա ասում է. ես գիտեմ սահմանը: Ես զգում եմ այն արմատներիս ծայրերով:
Եվ դա այն է, ինչից վախենում ես:
Չեմ վախենում. ես եղել եմ սահմանից այն կողմ:
Ինչ է, ծո՞վն ես լսում իմ մեջ,
Դա՞ է անբավարավածությունդ:
Թե՞ դա ձայնն է անիրականության, քո խելագարությու՞նը:
Սերը՝ ստվեր է:
Այն, ինչ ստում ու լալիս ես հետո:
Լսիր. նրա սմբակների ձայնն է. հեռացավ ձիու սլացքով:
Ողջ գիշեր ես այդպես կսլանամ, սրընթաց,
Քանի գլուխդ է պինդ՝ բարձդ փոքրիկ ձիարշավարան է,
արձագանքող, արձագանքող:
Թե՞ ես պետք է քեզ հրամցնեմ ձայնը թույների:
Անձրև է հիմա, մեծ լռություն է:
Եվ ահա պտուղը նրա. սնդիկե-սպիտակ, նման մկնդեղի:
Ես դիմացել եմ դաժանությանը մայրամուտների:
Կարմիր հյուսվածքներս
Խանձվել-այրվում են ու ծառս են լինում՝ կծիկով փշալարի:
Հիմա ես մասնատվում եմ, մասերս սավառնում են շուրջս գուրզերի նման:
Չափազանց անսանձ քամին
Ականատեսներ չի հանդուրժում. ես պետք է սուր ճչամ:
Անշնորհակալ է լուսինն էլ. նա ինձ տանելու է,
Քարշ է տալու հետևից, նա, անպտուղը:
Նրա փայլքը բնաջնջելու է ինձ: Կամ էլ ես նրան սանձելու եմ:
Ես նրան բաց կթողնեմ: Ես բաց կթողնեմ նրան:
Թուլացած ու անկենդան, ասես լուրջ վիրահատությունից հետո:
Այդպես քո վատ երազներն են ինձ համակում ու տիրում:
Ես լացի բնակարան եմ:
Գիշերները նա դուրս է պրծնում
Փնտրում է իր ճանկերով, թե ինչ կարելի է ու սիրել:
Ինձ սարսափեցնում է այս մութը,
Որ քնել է իմ մեջ.
Ամբոջ օրը զգում եմ նրա փափուկ, թեթև շնչառությունը, չարությունը:
Ամպերն անցնում ու ցրվում են:
Արդյո՞ք սրանք սիրո դեմքերն են, այս խամրած անուղղելիությունները:
Սրա՞նք են պատճառը սրտիս տագնապների:
Նոր գիտելիքներ ընկալել ես անընդունակ եմ:
Ի՞նչ է սա, այս դեմքը,
Իր ճյուղերի ճանկերում այսքան մահաբեր:
Նրա օձային ծծմբաթթվե ֆշշոցը:
Շանթահարում է կամքը: Ահա նրանք, այդ մեկուսացված, անշտապ սխալները,
Որոնք սպանում են, սպանում են, սպանում են:
Քվեարկեցի միակ տարբերակի օգտին որ ինձ դուր եկավ։
StrangeLittleGirl
19.03.2017, 22:54
Վեցերորդ ու երկրորդ տարբերակների միջև տատանվում եմ: Էդ երկուսը մի հատ էլ կկարդամ, կքվեարկեմ:
Վեցերորդ ու երկրորդ տարբերակների միջև տատանվում եմ: Էդ երկուսը մի հատ էլ կկարդամ, կքվեարկեմ:
Հիշեցնեմ, որ հարցումը բազմակի ընտրության հնարավորություն ունի:
StrangeLittleGirl
19.03.2017, 22:58
Հիշեցնեմ, որ հարցումը բազմակի ընտրության հնարավորություն ունի:
Լավ հիշեցում էր, լրիվ մոռացել էի :D Երկուսի օգտին էլ քվեարկեցի:
Ինձ առաջին տարբերակն էլ է դուր եկել. շատ սիրուն լիրիկա ունի, լավ շարադրանք, թեև ինչ-որ չափով հեռացել է բնագրից:
Վեցերորդը հարթ, ուղիղ թարգմանություն է, ամեն ինչ ճիշտ է, բայց էմոցիաներ ընդհանրապես չի առաջացնում, ի տարբերություն բնագրի: Մեջը չեմ զգում Ախմատովա:
Երկրորդն ամենաշատն եմ հավանել՝ համ թարգմանությունը, համ ախմատովայությունը, համ հույզերը:
Մնացածներն էլ վատը չէին: Երրորդը ահագին հետաքրքիր էր, բայց լրիվ «սեփական ինտերպրիտացիա» էր:
Քվեարկեցի առաջինի ու երկրորդի օգտին:
Տարբերակ 1.
Իսկ քո սիրուն այդ տիկնիկին,
Զգացումն հաղթող ամենազորի,
Հարազատ հեռավոր օրերի
Հուշից թանկ է, քաղցր ու անգին...
էս քառատողը բացարձակ չհասկացա
StrangeLittleGirl
20.03.2017, 02:17
էս քառատողը բացարձակ չհասկացա
Բայց տիկնիկ բառի ընտրությունը լավն էր
Sendt fra min E5823 med Tapatalk
Բայց տիկնիկ բառի ընտրությունը լավն էր
Sendt fra min E5823 med Tapatalk
բան չասացի, նույնիսկ կարող ա քվեարկեի, բայց քառատողը որպես կապակցված միտք չկարողացա ընկալեմ
Վեցերորդը հարթ, ուղիղ թարգմանություն է, ամեն ինչ ճիշտ է, բայց էմոցիաներ ընդհանրապես չի առաջացնում, ի տարբերություն բնագրի: Մեջը չեմ զգում Ախմատովա:
Ինձ մոտ ընդհակառակը՝ միակ տարբերակն էր, որ զգացմունքներ արթնացրեց, նախ շատ հայերեն էր, շատ ընկալելի, առանց ինչ-որ արհեստական բառերի, ինչը ինձ համար ատ կարևոր ա, որ զգացմունքներ արթնացնի: Ու ընդհակառակը՝ երկրորդի բառապաշարը շատ արհեստական թվաց՝ աղու, դիմապատկեր, հաղթանք՞՞, տաղ և այլն:
Ուլուանա
20.03.2017, 04:52
Ինչքան էլ փորձեմ չքլնգել, չի ստացվելու, էնպես որ նախապես կներեք...
1–ին տարբերակը շատ է բնագրից հեռացած. հանգերը մեծ մասամբ պարզունակ են, այսինքն՝ միաձևույթ (սրտին–մտքին, խմես–ուզես և այլն)։ Հանուն հանգի ու չափի զոհաբերված իմաստի դեպքերը շատ են՝ ոչ էնքան սահուն ու բարեհունչ ձևակերպումների տեսքով։ Մեկ էլ «Իմ գիշերի ճանապարհով չհայտնվես»–ը չհասկացա. գիշերի ճանաարհով, էն էլ ինչ–որ մեկի, հայտնվելը ո՞րն է։ Ընդհանուր տրամադրությունը հավանեցի. բնագրին համահունչ էր՝ պաթոսից զուրկ, ոչ շատ քնքուշ, ոչ էլ կտրուկ ու թունոտ։
2–րդ տարբերակն, ըստ ի, Ախմատովայի համար մի քիչ կտրուկ է։ Ախմատովայի գրելաոճը, թեև առանձնապես մեղմ ու քնքուշ չես անվանի, բայց ընդհանուր առմամբ հանգիստ է, առանց նկատելի վայրիվերումների, իսկ էստեղ ինչ–որ ոգևորված տրամադրություն էր կարծես։ Ընդհանուր առմամբ հանգերն ու չափը լավ էին պահպանված, բայց որոշ բառեր ու ձևակերպումներ բավական անհաջող էին ու արհեստական, ինչպես, օրինակ, հաղթանք, ջերմալի, աղու, դիմապատկեր։ Մեկ էլ «Հաղթանքը հարկ է ավելի», «Ու քեզ կօգնեի արդյոք ինչո՞վ». հատկապես վերջինը հեչ հայերեն նախադասություն չի, էլի։ Հա, ճիշտ է, հայերենը ճկուն շարադասություն ունի, բայց դա հո չի նշանակում, որ կարելի է ճկել բոլոր հնարավոր ուղղություններով ու երկարություններով։ «Ընտիր» բառն էլ, իմ կարծիքով, էնքան էլ համապատասխան բառ չի էս համատեքստում։
3–րդ տարբերակում ընդհանուր առմամբ բնագրի հետ կապը շատ թույլ էր, ու, իմ կարծիքով, հեչ Ախմատովա չէր։ Ի դեպ, տողերն ինչու՞ են կոտրված։ Ենթադրում եմ, որ տեխնիկական խնդիր է ու երևի ճիշտ կլիներ շտկել, որովհետև ազդում է ընկալման վրա. սահունությունը տուժում է կարդալիս։
Գողտրիկը նշանակում է սիրուն, ոչ թե թաքուն։
«Հիմարներիս՝ մեզ, ի՞նչ է
պետք՝»
Էստեղ լուրջ իմաստային թյուրըմբռնում կա. թարգմանիչը, փաստորեն, կարծել է, թե Ախմատովան իրեն էլ է դասում վերոնշյալ հիմարիկների շարքին, այնինչ իրականում հակառակը՝ նա իրեն հակադրում էր այդ հիմարիկներին, այսինքն՝ այդ հիմարիկներին, ի տարբերություն իրեն, միայն հաղթանակի զգացումն է պետք, ոչ թե ընկերական լուսավոր զրույցները և առաջին օրերի քաղցր հուշերը։
«Երբ լումաներ ապրես
պայծառ...»
Լումանե՞ր ապրել, էն էլ պայծա՞ռ։ Չէ, ոչ մի կերպ՝ ոչ իմաստային, ոչ ոճական, ոչ էլ որևէ այլ առումով ընդունելի ձևակերպում չի։
Մեկ էլ «Քեզ չգիտեմ/չեմ ճանաչում»–ի փոխարեն «Քեզ լավ գիտեմ»–ն էր, որ բնագրի հետ կապ չուներ։
Բայց «երջանիկ թշվառներ» արտահայտությունը շատ եմ հավանել։ Լուրջ։ Ըստ իս, նույնիսկ բնագրում էդ երջանկությունից չբուժելու մասին տողը մի տեսակ թերի է առանց էս արտահայտության։
4–րդ տարբերակը կարծես աչք ծակող թերություններ չունի՝ գոնե իմաստային խեղաթյուրումների ու անհաջող ձևակերպումների տեսքով։ Բնագրին հնարավորինս մոտ է, մի քիչ նույնիսկ բառացի լինելու աստիճանի։ Մի քանի տողերի չափերի լուրջ շեղումներ կան, որոնք ահագին ռիթմից գցում ու անհարթ են դարձնում բանաստեղծությունը։ Մեկ էլ մի լեզվական սխալ.
«Իմ գիշեր[I]ում հանդիսավոր
Մի՛ եկ»։
Բանաստեղծության հանգիստ ու զուսպ տրամադրությունը պահպանված էր։
5–րդ տարբերակը լավն էր, եթե հաշվի չառնենք, որ Ախմատովայի հոտ չէր գալիս։ Էլի կտրուկ էր Ախմատովայի համար։ Հետաքրքիր է, որ չնայած հանգերը բավական թերի են, բայց ընդհանուր սահուն է կարդացվում, անհարթություններ չկան։ «Հեչ» բառն է աչք ծակում ու հեչ ախմատովայական չի։ Մեկ էլ աչքս հենց սկզբից ծակեց «ինքն ապահով պահած է» նախադասությունը։ Ախր ինչի՞ ինքը, ոչ թե այն։
6–րդ տարբերակը կարծես եղածներից ամենասահունն ու գրագետն է։ Հանգերն էլ բավական հաջող են։ Բնագրին ահագին մոտ է թարգմանված, բայց նույնիսկ Ախմատովայի համար երևի մի քիչ շատ է զուսպ, իսկ հատկապես բանաստեղծության դեպքում էդ աստիճանի զսպվածությունը սովորաբար զգացմունաքայնության պակասի հետ է ասոցիացվում։ Ես ինքս կարդալիս զգացմունքայնություն տեսել եմ, բայց նաև կարող եմ հասկանալ չտեսնող(ներ)ին։
Թարգմանիչների մասին կռահումներ կարո՞ղ ենք անել։ Ես ոնց որ թե երկուսին գտել եմ...
Մի նկատառում.
Նախնական քննարկումներում ասվեց դրա մասին, բայց էստեղ էլ տեղի կլինի։
Պոեզիան երաժշտություն է։ Ամեն չափածո հանգավորված ստեղծագործություն ունի իր մեղեդին՝ չափը, որն արտահայտվում է.
Տողերի քանակով
Յուրաքանչյուր տողում վանկերի քանակով
Տողերում վանկերի խմբավորումներով, շեշտադրությամբ
Հանգավորված տողերի հերթականությամբ
Եթե դու թարգմանես որևէ երգ, միաժամանակ նոր մեղեդի հորինելով նրա համար, դա արդեն այդ երգի թարգմանությունը չի լինի, դա կլինի տվյալ երգի հիման վրա գրված նոր երգ։
Օրինակ, Արձագանք խմբի «Ծնունդդ շնորհավոր» երգի առաջին քառյակը չի կարող համարվել «Happy birthday to you» երգի թարգմանություն, չնայած որ բառացի ավելի մոտ է այդ երգին, քան բուն «Տարեդարձ է այսօր» թարգմանությունը։
Նույնն էլ պոեզիաի դեպքում է, երբ 8-9-9-8 կառուցվածքով բանաստեղծությունը թարգմանելիս նոր մեղեդի-չափ ես ստեղծում 8-8-8-8 շատ ավելի հեշտ ու շատ ավելի երաժշտական տեսքով։
Իմ կարծիքով ամենահաջող ու ամենասահուն շարադրանքը վեցերորդ տարբերակինն է, բայց դա հնարավոր է եղել միայն չափի փոփոխման, նոր, շատ ավելի հեշտ չափ հորինելու արդյունքում, ինչը, իմ կարծիքով, անթույլատրելի է չափածո թարգմանելիս։
Մյուս տարբերակներում շատ են արհեստական բառերը, կեղծ հանգերն ու ոչ հայերեն, ակնհայտ թարգմանության տպավորություն թողնող նախադասությունները։
Նույնն էլ պոեզիաի դեպքում է, երբ 8-9-9-8 կառուցվածքով բանաստեղծությունը թարգմանելիս նոր մեղեդի-չափ ես ստեղծում 8-8-8-8 շատ ավելի հեշտ ու շատ ավելի երաժշտական տեսքով։
Արէա ջան, Տրիբունի ասած, քարկապ ես քեզ գցել վանկեր հաշվելով։ Նախնական քննարկումներում արդեն ասել էի, որ ռուսերենում վանկաշեշտական տաղաչափություն է ընդունված, ու որ ուշադիր բանաստեղծությունը վերլուծեիր, կհասկանայիր, որ այդ (ոչ այնքան կանոնավոր) 9րդ վանկը այնքան էլ կարևոր չի, ու հայերենի հստակ շեշտադրման պատճառով այդ 9րդ վանկերը ավելի շատ ռիթմը խախտելու են, քան վերարտադրեն։ Նայի՛ր, Ախմատովայի բնօրինակը յամբիկ տետրամետր է.
Я не’ | люб-ви’ | тво-е’й | про-шу’.
О-на’ | те -пе’рь | в на-де’ж |-ном ме’с-те...
По-ве’рь, | что я’ | тво-е’й | не-ве’с-те
Рев-ни’ |-вых пи’ |-сем не’ | пи-шу’.
Но му’д |-ры-е | при-ми’ | со-ве’-ты:
Дай е’й | чи-та’ть | мо-и’ | сти-хи’,
Дай е’й | хра-ни’ть | мо-и’ | пор-тре’-ты —
Ведь та’к | лю-бе’з |-ны же |-ни-хи’!
А э’ |-тим ду’ |-роч-кам | нуж-не’й
Соз-на’ |-нье по’л |-но-е | по-бе’-ды,
Чем дру’ж |-бы све’т |-лы-е | бе-се’-ды
И па’ |-мять пе’р |-вых не’ж | -ных дне’й...
Ког-да’ | же сча’с |-ти-я | гро-ши’
Ты’ про |-жи-ве’шь | с под-ру’ |-гой ми’-лой
И для’ | пре-сы’ |-щен-ной | ду-ши’
Все ста’ |-нет сра’ |-зу та’к | пос-ты’-ло —
В мо-ю’ | тор-же’ст |-вен-ну |-ю но’чь
Не при’ |-хо -ди. | Те-бя’ | не зна’-ю.
И че’м | мог-ла’ б | те-бе’ | по-мо’чь?
От сча’с |- тья я’ | не и’с |-це-ля-ю.
Ու ինչպես տեսնում ես, այդ 9րդ վանկերը երբեք չեն շեշտվում։ Իսկ հայերենում այդ վերջին վանկը շեշտվելու է, եթե իհարկե վանկի ձայնավորը «ը» չէ, ինչով կարող է ընդհանուր ռիթմից գցել, այլ ոչ թե օգնել։ Այո՛, առաջին տարբերակը վանկերի քանակը անթերի է պահել ;), բայց, օրինակ, երկրորդ քառատողը հեչ Ախմատովայի չափով չի այդ վերջին վանկի շեշտադրման պատճառով՝ առաջին ու երրորդ տողերում։ Նաև, այդ տարբերակում որոշ տողերում տետրամետրը խախտված է, ինչը շատ ավելի լուրջ վանկաչափական խնդիր է քան զուտ քանակը. «Հարազատ հեռավոր օրերի», «Ջերմագին խոսքերի հետքերով» (3|3|3)։
Տաղաչափության տեսանկյունից ամենամոտիկները կարծում եմ երկրորդ ու երրորդ տարբերակներն են, չնայած որ վանկերի թիվը բացարձակ ճշտությամբ չի պահպանվում։ Երկուսն էլ 9րդ վանկեր ունեն, բայց երկրորդ տարբերակում այդ 9րդ վանկերը երբեք չեն շեշտվում, իսկ երրորդ տարբերակում կարծես միայն մի տեղ է շեշտվում։ Կարծում եմ երկրորդ տարբերակում նաև տետրամետրը ավելի հաջող է պահվել (երրորդ տարբերակում որոշ ոտքերը հստակ 4|4 կամ 4|5 են)։
Երրորդ տարբերակում իմաստային խնդիրներ կան, ինչպես արդեն նշվեց։ Չորորդ ու հինգերրորդ տարբերակները ինձ համար մնացածների ի համեմատ թույլ են (և՛ կառուցվածքով, և՛ հանգավորմամբ), թեև երկուսն էլ ունեն համով մասեր։
Վեցերրորդ տարբերակն էլ ունի լուրջ տաղաչափական խնդիրներ, ու Արէայի նշած անհամապատասխանությունը ամենանուրբն է, թերևս։ Կարծում եմ ավելի մեծ խնդիր է առաջին քառյակի 8-9-ական վանկական չափը և հետագա 10-ական վանկերով տողաչափերը։ Ռիթմի տեսանկյունից սրանք լրիվ տարբեր են։ 10-ական վանկերով տողերի հիմնական շեշտադրումով բաժանվում են երկու ոտքի (կեսի, 5|5), մինչդեռ առաջին քառյակում ոտքերի չափերն են. 4|4 - 3|3|3 - 6|3 - 3|2|2, ինչը բացարձակ ոչ մի տակտ չի ստեղծում։ Այդ առաջին քառատողը առանց կոկորդումս կանգնելու կուլ չի գնում։ Ճիշտն ասած մի քիչ ապշած եմ այդ առաջին քառատողի և հետագա ոտանավորի այսչափ անհամապաստախանությունից։ Ոնց որ նույն մեղեդու մեջ փորձես տեղավորել և՛ պոստմոդեռն դիսոնանս, և՛ դասական վալս։ Բայց «վալսի» մասը ահագին հաջող է, չնայած որ Ախմատովայի «ռիթմիկ տանգոյին» չի բռնում, ինչպես Արէան արդեն նշեց։ Այս տաբերակը ունի նաև մի իմաստային թերություն. «Երջանկության դեմ բուժում չունեմ» ես հասկանում եմ՝ «դեղեր չունեմ՝ բուժելու պրոցեդուրան վարելու ունակություն», ինչը ռուսերեն կլիներ ավելի շուտ՝ «От счастья я лечить не в силе», ոչ թե «не исцеляю»։
Իսկ արհեստական բառերի առումով մի բան մենակ մտքովս անցավ. ինչ լա՜վ է, որ Թումանյանի «Ձմեռվա իրիկունը» բանաստեղծության թարգմանությունը ակումբում չէր առաջին անգամ դրվել, թե չէ մարդիկ լիքը արհեստական բառ ու դարձվածք կգտնեին. մեգով (ա՜յ մարդ, ասա մառախուղ պրծի, էլի), գալարում է (պտտելն ու ֆռռացնելը արդեն մոռացա՞նք, խի... լավ դե գոնե «ոլորել» ասեր, տո), զերթ (ա՛յ քեզ բա՜ռ...), ո՞նց էր աղջիկը վաղ ջուրը գնում մինչ արփին (սա էլ հայերե՞ն է, ամա՜ն)։ Այ բալըմ, մարդիկ գործ են այդքան արել, 20 տող հանգավորել են, ահագին տաղաչափը պահպանելով, մի երկու հատ էլ քիչ օգտագործվող բառ են օգտագործել, էլ ո՜նց կլիներ։ Էլ չեմ ասում բարդ կառուցվածքով բանաստեղծություն է, թարգմանություններն էլ հետը... մի քանի անգամ գոնե փորձեք կարդալ, անծանոթ բառերն էլ միգուցե բառարաններում նայեք ու նորից փորձեք կարդալ, կարող է այդ ոչ-հայերեն հնչող մասերն էլ «հայերեն» դառնան։
Արէա ջան, Տրիբունի ասած, քարկապ ես քեզ գցել վանկեր հաշվելով։
Սրան միանգամից պատասխանեմ, հետո մնացածը կարդամ )
Մի անգամ էլ նմանատիպ հարցի շուրջ զրուցում էինք, չեմ հիշում ով ասեց. պոեզիան կալկուլյատորով հաշվարկներ անել չի։
Ծլնգ ջան, անկեղծ, մատների վրա ոչ մի բան չեմ հաշվում, բայց տարրական երաժշտական լսողություն ունեցող մարդու համար 9 վանկանի տողը «հնչում» է բոլորովին այլ կերպ, քան 8 վանկանին։
Ու ցանկացած բանաստեղծություն կարդալիս, հենց զգաս մի տեղ սայթաքում ես, չի հաջողվում սահուն կարդալ, հաշվիր վանկերը, կտեսնես պակասող, կամ ավել վանկ։
Վերջիվերջո, Տերյանը կամ Սահյանը կալկուլյատորով չէին գրում իրենց գործերը, բայց երկուսի մոտ էլ կատարելության է հասցված վանկաչափությունը։
Սրան միանգամից պատասխանեմ, հետո մնացածը կարդամ )
Մի անգամ էլ նմանատիպ հարցի շուրջ զրուցում էինք, չեմ հիշում ով ասեց. պոեզիան կալկուլյատորով հաշվարկներ անել չի։
Ծլնգ ջան, անկեղծ, մատների վրա ոչ մի բան չեմ հաշվում, բայց տարրական երաժշտական լսողություն ունեցող մարդու համար 9 վանկանի տողը «հնչում» է բոլորովին այլ կերպ, քան 8 վանկանին։
Ու ցանկացած բանաստեղծություն կարդալիս, հենց զգաս մի տեղ սայթաքում ես, չի հաջողվում սահուն կարդալ, հաշվիր վանկերը, կտեսնես պակասող, կամ ավել վանկ։
Վերջիվերջո, Տերյանը կամ Սահյանը կալկուլյատորով չէին գրում իրենց գործերը, բայց երկուսի մոտ էլ կատարելության է հասցված վանկաչափությունը։
Լրիվ հասկանում եմ քեզ, բայց դու փորձում եմ վանկաշեշտական չափը կալկուլյատորով վանկականի վերածել։ Ու ստույգ ասում եմ, լսողությունից շատ թույլ չեմ, բայց տակտի առումով առաջին տարբերակը Ախմատովայից ավելի հեռու է, քան երկրորդն ու երրորդը, չնայած որ հաշվարկողականը հեղինակը ավելի լավ է արել։
3–րդ տարբերակում ընդհանուր առմամբ բնագրի հետ կապը շատ թույլ էր, ու, իմ կարծիքով, հեչ Ախմատովա չէր։ Ի դեպ, տողերն ինչու՞ են կոտրված։ Ենթադրում եմ, որ տեխնիկական խնդիր է ու երևի ճիշտ կլիներ շտկել, որովհետև ազդում է ընկալման վրա. սահունությունը տուժում է կարդալիս։
Տեխնիկական խնդիր չի, ինձ թվում է՝ հեղինակը հենց էդպես է ուզել գրել:
Ընդհանրապես էս տարբերակը լավ տարբերվում է մյուսներից. հետաքրքիր լուծումներ ունի:
Կարդացի, վանկերի մասին ավելացնելու բան չունեմ, բացի էս հատվածից.
Նաև, այդ տարբերակում որոշ տողերում տետրամետրը խախտված է, ինչը շատ ավելի լուրջ վանկաչափական խնդիր է քան զուտ քանակը. «Հարազատ հեռավոր օրերի», «Ջերմագին խոսքերի հետքերով» (3|3|3)։
Ծլնգ ջան, Ախմատովայի մոտ էլ կա նույն «լուրջ վանկաչափական խնդիրը». Сознанье полное победы - 3-3-3 ;)
Ինչ վերաբերվում ա արհեստական, ոչ հայերեն բառերին, մերկապարանոց չլինելու համար դուրս գրեմ. ամենազոր, աղու, հաղթանք, յար, լումաներ։ Սրանք գեղեցիկ, այլընտրանքային բառեր չեն, որոնք մենք չենք գնահատում ըստ արժանվույն, այլ անելությունից, չափ ու հանգը պահելու համար արհեստական ներմուծված կառուցվածքներ են։
Ծլնգ ջան, Ախմատովայի մոտ էլ կա նույն «լուրջ վանկաչափական խնդիրը». Сознанье полное победы - 3-3-3 ;)
Էլի ռուսերենի շեշտադրմանը ուշադրություն չես դարձում... եթե լիներ, ասենք, «балагур покачнёт головой», հետդ կհամաձայնեի, բայց հաստատ չես համոզի, որ եռոտանի անապեստը համարժեք է յամբիկ տետրամետրին...
Ինչ վերաբերվում ա արհեստական, ոչ հայերեն բառերին, մերկապարանոց չլինելու համար դուրս գրեմ. ամենազոր, աղու, հաղթանք, յար, լումաներ։ Սրանք գեղեցիկ, այլընտրանքային բառեր չեն, որոնք մենք չենք գնահատում ըստ արժանվույն, այլ անելությունից, չափ ու հանգը պահելու համար արհեստական ներմուծված կառուցվածքներ են։
Լուման երևի օգտագործվել է որպես «гроши»-ի բառացի թարգմանություն, «աղու»-ն կարծում եմ շատ ավելի տեղին է քան «սիրալիր» տարբերակը, իր իմաստով շատ ավելի լավ է հեգնականացնում այդ հատվածը, «յար»-ի դեմ ի՞նչ ունես, հա, «հաղթանք»-ի հետ համաձայն եմ, ականջ է ծակում, բայց ստուգեցի նոր, ընդունված բառարանային տարբերակ է, ուրեմն ինչո՞ւմն է խնդիրը։ Ասենք նենց չի որ Թումանյանի «զերթ»-ը սիրուն այլըանտրանքային տարբերակ է, չափ ու հանգը պահելու համար է էլի ընտրել, գալարումն էլ հետը...
Ամենազորը մոռացա, դա էլ ականջս հեչ չի ծակում...
Ինձ համար ավելի կարևոր ա որ նորմալ հայերեն տեքստ ստացվի քան թե բառարանից պեղած բրածո բառերով արհեստական ինչ_որ բան։ Ոչինչ որ հանգը բնօրինակի խախտվի։
Ինձ համար ավելի կարևոր ա որ նորմալ հայերեն տեքստ ստացվի քան թե բառարանից պեղած բրածո բառերով արհեստական ինչ_որ բան։ Ոչինչ որ հանգը բնօրինակի խախտվի։
Բառերը, որոնք ինձ համար պրոզայում չէին ուտվի, պոեիզայում լավ էլ սիրուն ու տեղին են թվում:
Բայց դե պոեզիա շատ հազվադեպ եմ կարդում, էդ էլ երևի ազդեցություն ունի ընկալմանս վրա:
Ինձ համար ավելի կարևոր ա որ նորմալ հայերեն տեքստ ստացվի քան թե բառարանից պեղած բրածո բառերով արհեստական ինչ_որ բան։ Ոչինչ որ հանգը բնօրինակի խախտվի։
Մի քիչ մեֆություն անեմ... Շինարար ջան, իսկ քո կարծիքով բառարանները ինչի՞ համար են։
Մի քիչ մեֆություն անեմ... Շինարար ջան, իսկ քո կարծիքով բառարանները ինչի՞ համար են։
Բանաստեղծների համար որ հանգը պահելու համար բառեր գտնեն։
Կատակը մի կողմ, ես իմ մոտեցումն եմ ասում։ Եթե ձեզ դուր ա գալիս հաղթանքն եւ աղուն, ձեր գործն ա։ Ինձ խանգարեց։
Իսկ արտամրցութայինները կարդացե՞լ եք, ի՞նչ կարծիքի եք:
էս քառատողը բացարձակ չհասկացա
Շին ջան, նորմալ հայերեն նախադասություն ա իմ կարծիքով։
Իսկ քո սիրուն այդ տիկնիկին,
Զգացումն հաղթող ամենազորի,
Հարազատ հեռավոր օրերի
Հուշից թանկ է, քաղցր ու անգին...
Արի ջնջենք տողադարձերը.
Իսկ քո սիրուն այդ տիկնիկին, զգացումն հաղթող ամենազորի, հարազատ հեռավոր օրերի հուշից թանկ է, քաղցր ու անգին...
Եթե էլի պարզ չի, մի երկու ավելորդ բառ էլ ջնջենք )
Իսկ քո սիրուն տիկնիկին, հաղթողի զգացումը, հեռավոր օրերի հուշից թանկ է։
Էլի ռուսերենի շեշտադրմանը ուշադրություն չես դարձում... եթե լիներ, ասենք, «балагур покачнёт головой», հետդ կհամաձայնեի, բայց հաստատ չես համոզի, որ եռոտանի անապեստը համարժեք է յամբիկ տետրամետրին...
Դու ասում էիր 3-3-3 կառուծվաքը լուրջ վանկաչափական խնդիր է, ես ցույց տվեցի որ Ախմատովայի մոտ էլ կա նմանատիպ կառուցվածք։ Շեշտադրության առումով, Ձմեռվա իրիկունը քննարկելիս ես համաձայնվել եմ, որ ռուսերենի շեշտադրությունը հայերենում նույնությամբ վերարտադրել հնարավոր չի, բայց դա, օրինակ, արդարացում չի տալիս Թումանյանին «Буря мглою небо кроет»-ը թարգմանել պատահական 8 վանկանի տողով, այլ ստիպում ա հստակ բաժանել 4 խմբի, անկախ այդ խմբերում շեշտադրության տարբերություններին։
Լուման երևի օգտագործվել է որպես «гроши»-ի բառացի թարգմանություն, «աղու»-ն կարծում եմ շատ ավելի տեղին է քան «սիրալիր» տարբերակը, իր իմաստով շատ ավելի լավ է հեգնականացնում այդ հատվածը, «յար»-ի դեմ ի՞նչ ունես, հա, «հաղթանք»-ի հետ համաձայն եմ, ականջ է ծակում, բայց ստուգեցի նոր, ընդունված բառարանային տարբերակ է, ուրեմն ինչո՞ւմն է խնդիրը։ Ասենք նենց չի որ Թումանյանի «զերթ»-ը սիրուն այլըանտրանքային տարբերակ է, չափ ու հանգը պահելու համար է էլի ընտրել, գալարումն էլ հետը...
Ամենազորը մոռացա, դա էլ ականջս հեչ չի ծակում...
Լումայի շատ ավելի բանաստեղծական այլընտրանք կա՝ գրոշ։
Աղուն չգիտեմ ինչ ա։
Յար ու աղու բառերով կինը չի դիմի իր նախկին սիրեցյալին, անգամ բանաստեղծության մեջ։
Յարի օգտագործման արդարացումը չգիտեմ որն ա։ Հին, բարբառային, չօգտագործվող, տգեղ բառ ա իմ կարծիքով։ Ի՞նչ պարտադիր ա բանաստեղծության մեջ օգտագործել։
Հաղթանքն էլ զուտ հաղթանակի ավելի հաջող տարբերակ չգտնելու հետևանք ա։
Ու պետք չի նման կարծիքներին տենց ագրեսիվ հակազդել. իբր մարդիկ տանջվել են, ինչ մի քննադատում եք։ Ընդամենը կարծիք ենք հայտնում, որը կարա բոլորովին էլ գերագույն ճշմարտություն չլինել։
Բայց իսկականից էկեք չմոռանանք, որ սա պոեզիա է, ոչ թե արձակ, ու նախադասություններն էլ ուրիշ կառուցվածք կարող են ունենալ:
Ինձ հենց լրիվ հստակ ու «ճիշտ» նախադասությունները պոեզիայում անգույն ու անհրապույր են թվում:
Շին ջան, նորմալ հայերեն նախադասություն ա իմ կարծիքով։
Իսկ քո սիրուն այդ տիկնիկին,
Զգացումն հաղթող ամենազորի,
Հարազատ հեռավոր օրերի
Հուշից թանկ է, քաղցր ու անգին...
Արի ջնջենք տողադարձերը.
Իսկ քո սիրուն այդ տիկնիկին, զգացումն հաղթող ամենազորի, հարազատ հեռավոր օրերի հուշից թանկ է, քաղցր ու անգին...
Եթե էլի պարզ չի, մի երկու ավելորդ բառ էլ ջնջենք )
Իսկ քո սիրուն տիկնիկին, հաղթողի զգացումը, հեռավոր օրերի հուշից թանկ է։
Արեա ջան, հո ջնջելով չի։ Հաջող չի ստացվել։ Կներես՝ ես չհասկացա, մինչև ջնջելդ և ջնջելուց հետո էլ։ Ինչ ասել է՝ տիկնիկին, տիկնիկի համա՞ր։ Քո կարծիքով նորմալ հայերե՞ն ա դա։ Իմ կարծիքով ոչ։ Էլ չասեմ բաղաձայնից առաջ ն հոդը ինչքան ա դժվարացնում խոսքի հոսքը։ Բայց ամենակարևորը դա չի այլ որ նախադասություն չկա։
Բայց իսկականից էկեք չմոռանանք, որ սա պոեզիա է, ոչ թե արձակ, ու նախադասություններն էլ ուրիշ կառուցվածք կարող են ունենալ:
Ինձ հենց լրիվ հստակ ու «ճիշտ» նախադասությունները պոեզիայում անգույն ու անհրապույր են թվում:
Բայց դա պիտի համոզիչ լինի որ մարդու ուղեղը չկախի կարդալուց։
Բնականաբար ջնջելով չի, ջնջելը հասկանալու համար ա, թե կոնկրետ ինչը չի հասկացվել նշված նախադասւոթյան մեջ։ Հիմա պարզ ա.
Ինչ ասել է՝ տիկնիկին, տիկնիկի համա՞ր։ Քո կարծիքով նորմալ հայերե՞ն ա դա։ ... նախադասություն չկա։
Հմմ... Ճիշտն ասած ինձ առաջի հայացքից խորթ բան չէր թվացել էդ նախադասության մեջ, բայց հիմա որ ասում ես... միգուցե իրոք էն չի։
Մարդուն թանկ է անցյալը։
Մարդու համար թանկ է անցյալը։
Առաջին տարբերակը հեչ գոյության իրավունք չունի՞։
Հ.Գ. Բաղաձայների մասով համաձայն եմ, որ հաջող չի ստացվել։
Բնականաբար ջնջելով չի, ջնջելը հասկանալու համար ա, թե կոնկրետ ինչը չի հասկացվել նշված նախադասւոթյան մեջ։ Հիմա պարզ ա.
Հմմ... Ճիշտն ասած ինձ առաջի հայացքից խորթ բան չէր թվացել էդ նախադասության մեջ, բայց հիմա որ ասում ես... միգուցե իրոք էն չի։
Մարդուն թանկ է անցյալը։
Մարդու համար թանկ է անցյալը։
Առաջին տարբերակը հեչ գոյության իրավունք չունի՞։
Հ.Գ. Բաղաձայների մասով համաձայն եմ, որ հաջող չի ստացվել։
Չգիտեմ Արեա ջան, բայց կոնկրետ քննարկվող քառատողը նորից ու նորից եմ կարդում, ոչ մի կերպ ուղեղս չի մտնում։
Չգիտեմ Արեա ջան, բայց կոնկրետ քննարկվող քառատողը նորից ու նորից եմ կարդում, ոչ մի կերպ ուղեղս չի մտնում։
Շին ջան, չե՞նք կարող ասել՝ «տիկնիկին կարևոր է», ինչպես՝ «ինձ կարևոր է», «նրան կարևոր է»:
Անպայման պիտի «համար» բառը լինի՞:
Կատակը մի կողմ, ես իմ մոտեցումն եմ ասում։ Եթե ձեզ դուր ա գալիս հաղթանքն եւ աղուն, ձեր գործն ա։ Ինձ խանգարեց։
Առաջին անգամ կարդալուց մտածեցի՝ այ քեզ բառեր, երկրորդ անգամ կարդալուց արդեն մտածեցի՝ ինչ տեղին են, երրորդ անգամ կարդալուց էլ առանց այդ բառերի արդեն չէի պատկերացնում այդ տարբերակը։ Երևի ոնց որ մեկը Ֆրեյնդլիխի արտասանությունը համարում է հենց նենց որ պիտի լինի, մյուսին էլ դա արհեստականորեն ցինիկության ներմուծում է թվում։
Ամեն դեպքում պետք չի մոռանալ, որ սա սահմանափակ ժամանակով մրցույթ է, ու չարժի սպասել, որ սենց պիտի լինի.
— Վուշ-վո՜ւշ, Անո՜ւշ, վուշ-վո՜ւշ, քուրի՜կ,
Վո՜ւշ քու սերին, քու յարին…
Վուշ-վո՜ւշ, Սարո՜, վուշ-վո՜ւշ, իգի՜թ,
Վո՜ւշ քու սիրած սարերին…
Ինչ ուզում եք ասեք, բանաստեղծություն թարգմանելը խայտառակ բարդ բան ա:
Տարբերակներից ոչ մեկը, ըստ իս, կյանք չունի որպես առանձին գործ, հետաքրքիր ա միայն թեմայի շրջանակում: Էդ իմաստով տարբերվում ա 3-րդ տարբերակը, որը չնայած բնագրից լավ հեռացած ա, բայց ավելի մշակվելու դեպքում կարող ա առանձին կյանք ունենալ: Իսկ բնագրին շնչին ավելի մոտ էր, իմ կարծիքով 6-րդը, դրա համար դրա օգտին եմ քվեարկել:
Դու ասում էիր 3-3-3 կառուծվաքը լուրջ վանկաչափական խնդիր է, ես ցույց տվեցի որ Ախմատովայի մոտ էլ կա նմանատիպ կառուցվածք։ Շեշտադրության առումով, Ձմեռվա իրիկունը քննարկելիս ես համաձայնվել եմ, որ ռուսերենի շեշտադրությունը հայերենում նույնությամբ վերարտադրել հնարավոր չի, բայց դա, օրինակ, արդարացում չի տալիս Թումանյանին «Буря мглою небо кроет»-ը թարգմանել պատահական 8 վանկանի տողով, այլ ստիպում ա հստակ բաժանել 4 խմբի, անկախ այդ խմբերում շեշտադրության տարբերություններին։
Հա, համաձայն եմ վերջին նախադասությանդ հետ։ Դրա համար էլ կարծում եմ, որ այդ տարբերակի անապեստը չի սազում Ախմատովային քառոտանի յամբին։ Առաջինը տրոհում է տողը երեք մասի, իսկ Ախմատովայի մոտ այդպիսի տրոհում չկա, ու քո բերած տողը Ախմատովայից հաստատ եռոտանի չի... ու դրան ոչ-եռոտանի է սարքում հենց ռուսերենի փոփոխական շեշտը։ Եթե եռոտանի լիներ, ապա առաջին ոտքում շեշտը կլիներ երկրորդ վանկի վրա, երկրորդ ոտքում՝ առաջին, իսկ երրորդ ոտքում՝ նորից երկրորդ։ Սա տակտի խանգարում կլիներ ռուսերենում։ Ճիշտ առոգանությամբ կարդալիս այդ տողն էլ պիտի տրոհվի 4 խմբի, չնայած որ մի խմբում շեշտակիր վանկ չկա։
Լումայի շատ ավելի բանաստեղծական այլընտրանք կա՝ գրոշ։
Աղուն չգիտեմ ինչ ա։
Յար ու աղու բառերով կինը չի դիմի իր նախկին սիրեցյալին, անգամ բանաստեղծության մեջ։
Յարի օգտագործման արդարացումը չգիտեմ որն ա։ Հին, բարբառային, չօգտագործվող, տգեղ բառ ա իմ կարծիքով։ Ի՞նչ պարտադիր ա բանաստեղծության մեջ օգտագործել։
Հաղթանքն էլ զուտ հաղթանակի ավելի հաջող տարբերակ չգտնելու հետևանք ա։
Ու պետք չի նման կարծիքներին տենց ագրեսիվ հակազդել. իբր մարդիկ տանջվել են, ինչ մի քննադատում եք։ Ընդամենը կարծիք ենք հայտնում, որը կարա բոլորովին էլ գերագույն ճշմարտություն չլինել։
Գրոշին էլ կասեին արդի հայկական բառ չի...
Իսկ ի՞նչ ես կարծում, կինը կարա՞ յար ու իգիթ ասել իր սիրածին։ :)) Ագրեսիվ չեմ ընդունում, միմիայն ասում եմ՝ ավելի լայն նայի։ Յարը կարող է քո համար տգեղ հնչերանգ ունենալ, ուրիշ մեկի համար էլ՝ շատ սիրալիր լինել։ Ոնց որ ասենք շնորհակալության փոխարեն «ապրես» ասելը որոշ մարդկանց վերին աստիճանի գռեհիկ է թվում, մյուսներին էլ՝ լրիվ ընդունված նորմալ այլընտրանք...
Շին ջան, չե՞նք կարող ասել՝ «տիկնիկին կարևոր է», ինչպես՝ «ինձ կարևոր է», «նրան կարևոր է»:
Անպայման պիտի «համար» բառը լինի՞:
Գուցե դերանունների դեպքում կամ ընդհանուր իմաստ ունեցող բառերի դեպքում՝ մարդ, չեմ իմանում ինչ, էլի ուտվի, բայց Աշոտին կարևոր է, Արմենին կարևոր է, Արուսյակին կարևոր է, տիկինիկին կարևոր է, եսիմ, իմ լեզվամտածողության մեջ չի տեղավորվում: Եթե ավելի շատ մարդու համար դա նորմալ ա, ավելի լավ, ես էդ թարգմանության պոտենցիալ ընթերցողը չեմ, մյուսները կլինեն: Ես էդ տարբերակի օգտին կքվեարկեի, մենակ էս քառատողը խանգարեց:
Ընդ որում ես լեզուն քարացած կառույց տեսնող մարդկանցից չեմ: Իմ սիրած գրող Հրանտ Մաթևոսյանը, կամ Ակսել Բակունցը իրանց արձակում ոնց ասես չեն խաղում շարադասության հետ, բայց արդյունքը ստացվում ա շատ համով: Եթե ձեր լեզվամտածողության հետ էդ քառատողը կոնֆլիկտի մեջ չի մտել, շնորհավորում եմ հեղինակին էլ, ձեզ էլ: Ինձ համար դա հայերեն չի:
Առաջին անգամ կարդալուց մտածեցի՝ այ քեզ բառեր, երկրորդ անգամ կարդալուց արդեն մտածեցի՝ ինչ տեղին են, երրորդ անգամ կարդալուց էլ առանց այդ բառերի արդեն չէի պատկերացնում այդ տարբերակը։ Երևի ոնց որ մեկը Ֆրեյնդլիխի արտասանությունը համարում է հենց նենց որ պիտի լինի, մյուսին էլ դա արհեստականորեն ցինիկության ներմուծում է թվում։
Ամեն դեպքում պետք չի մոռանալ, որ սա սահմանափակ ժամանակով մրցույթ է, ու չարժի սպասել, որ սենց պիտի լինի.
Իհարկե չեմ մոռանում, բայց եթե կա ավելի համոզիչ թարգմանություն, ձայնս տալիս եմ դրան:
Երկար մտածելուց հետո քվեարկեցի վեցերորդ տարբերակի օգտին, որպես բնագրին ամենամոտ ու միաժամանակ գրագետ, սարքովի արհեստական կտորներից զերծ տարբերակի։
Ուլուանա
21.03.2017, 07:20
Շին ջան, չե՞նք կարող ասել՝ «տիկնիկին կարևոր է», ինչպես՝ «ինձ կարևոր է», «նրան կարևոր է»:
Անպայման պիտի «համար» բառը լինի՞:
Հա, Ռիփ, «ինձ կարևոր է», «ինձ տհաճ է», «ինձ լավ է» կառույցը, թեև ռուսերենում ճիշտ ձև է, հայերենի համար սխալ է, ավելի կոնկրետ՝ ռուսաբանություն է։ Հայերենում ճիշտ ձևն է՝ ինձ համար կարևոր է, ինձ համար տհաճ է, ինձ համար լավ է։ Շատ տարածված սխալ է, շատ–շատերն են էդպես ասում, բայց դե ճիշտ չի, էլի։
Ուլուանա
21.03.2017, 08:31
Իսկ արհեստական բառերի առումով մի բան մենակ մտքովս անցավ. ինչ լա՜վ է, որ Թումանյանի «Ձմեռվա իրիկունը» բանաստեղծության թարգմանությունը ակումբում չէր առաջին անգամ դրվել, թե չէ մարդիկ լիքը արհեստական բառ ու դարձվածք կգտնեին. մեգով (ա՜յ մարդ, ասա մառախուղ պրծի, էլի), գալարում է (պտտելն ու ֆռռացնելը արդեն մոռացա՞նք, խի... լավ դե գոնե «ոլորել» ասեր, տո), զերթ (ա՛յ քեզ բա՜ռ...), ո՞նց էր աղջիկը վաղ ջուրը գնում մինչ արփին (սա էլ հայերե՞ն է, ամա՜ն)։ Այ բալըմ, մարդիկ գործ են այդքան արել, 20 տող հանգավորել են, ահագին տաղաչափը պահպանելով, մի երկու հատ էլ քիչ օգտագործվող բառ են օգտագործել, էլ ո՜նց կլիներ։ Էլ չեմ ասում բարդ կառուցվածքով բանաստեղծություն է, թարգմանություններն էլ հետը... մի քանի անգամ գոնե փորձեք կարդալ, անծանոթ բառերն էլ միգուցե բառարաններում նայեք ու նորից փորձեք կարդալ, կարող է այդ ոչ-հայերեն հնչող մասերն էլ «հայերեն» դառնան։
Ծայրահեղությունների գիրկն ես ընկնում։ Նախ «մեգ» բառը հեչ համեմատելի չի «հաղթանքի» հետ. «մեգը» բոլորին ծանոթ, պոեզիայում էլ ընդունված ու լայնորեն կիրառվող բառ է, ու մի քիչ դժվար եմ պատկերացնում, որ գտնվի մարդ, ով էդ բառի դեմ որևէ բան ունենա, մինչդեռ «հաղթանքը» անձամբ ես, որ հայերենից ու հայ պոեզիայից, մեղմ ասած, հեռու չեմ, առաջին անգամ եմ հանդիպում, չեմ էլ պատկերացնում՝ բառարաններից դուրս ուրիշ որտեղ կարելի է ընդհանրապես հանդիպել էդ բառը։ Ինչպես Արէան նկատեց, ակնհայտ է, որ ընդամենը անելանելիությունից պեղված արհեստական բառ է, որի գոյության մասին երևի հեղինակն ինքն էլ չգիտեր մինչ այդ, իմանալու դեպքում էլ դժվար թե երբևէ օգտագործեր այլ պարագայում, ու, ասենք, զուտ նմանատիպ բառերի օգնությամբ բնագրի վանկաչափությանը հավատարիմ մնալն ինչքանո՞վ է ավելի արդարացված, քան մեկ–երկու վանկ բնագրից էս կողմ կամ էն կողմ շեղվելը, եթե շեղումն օրինաչափ ձևով է կիրառված։
Ու ընդհանրապես եթե բառը բառարանում կարելի է գտնել, դա դեռ բավական չի, որ այն օգտագործելի համարվի։ Ի վերջո, արժե հաշվի առնել որ որոշ բառեր բառարանում կարելի է գտնել զուտ էն պատճառով, որ երբևէ ինչ–որ տեղ գործածվել են։ Բայց ամեն փախած կամ, գրական լեզվով ասած, բրածո բառ որ գերեզմաններից պեղենք, որպես փրկարար օղակ՝ բերենք, դնենք բանաստեղծությունների մեջ, ու՞ր կհասնի։ Հատկապես, որ, եթե ուշադրություն դարձնեք, Ախմատովայի բառապաշարն էլ շատ պարզ, նույնիսկ կասեի՝ պրոզայիկ բառապաշար է, զերծ ամեն տեսակ պոետիկ ու գրքային բառերից։ Բանաստեղծությունը թարգմանելիս դա էլ է պետք հաշվի առնել, չէ՞, հեղինակի ոճը պահպանելու շրջանակներում։
Լուման երևի օգտագործվել է որպես «гроши»-ի բառացի թարգմանություն, «աղու»-ն կարծում եմ շատ ավելի տեղին է քան «սիրալիր» տարբերակը, իր իմաստով շատ ավելի լավ է հեգնականացնում այդ հատվածը, «յար»-ի դեմ ի՞նչ ունես, հա, «հաղթանք»-ի հետ համաձայն եմ, ականջ է ծակում, բայց ստուգեցի նոր, ընդունված բառարանային տարբերակ է, ուրեմն ինչո՞ւմն է խնդիրը։ Ասենք նենց չի որ Թումանյանի «զերթ»-ը սիրուն այլըանտրանքային տարբերակ է, չափ ու հանգը պահելու համար է էլի ընտրել, գալարումն էլ հետը...
Ամենազորը մոռացա, դա էլ ականջս հեչ չի ծակում...
Լումայի շատ ավելի բանաստեղծական այլընտրանք կա՝ գրոշ։
Աղուն չգիտեմ ինչ ա։
Յար ու աղու բառերով կինը չի դիմի իր նախկին սիրեցյալին, անգամ բանաստեղծության մեջ։
Յարի օգտագործման արդարացումը չգիտեմ որն ա։ Հին, բարբառային, չօգտագործվող, տգեղ բառ ա իմ կարծիքով։ Ի՞նչ պարտադիր ա բանաստեղծության մեջ օգտագործել։
Հաղթանքն էլ զուտ հաղթանակի ավելի հաջող տարբերակ չգտնելու հետևանք ա։
«Լուման», կարծում եմ, պարզ է, որ տվյալ դեպքում հեչ չի ուտվում։ Նախ «գրոշ» բառը լրիվ ընդունված, գործածական բառ է՝ թե՛ առօրյայում, թե՛ պոեզիայում, ու էդ բառը թողած՝ լուման ընտրելը մի քիչ անհասկանալի է, հատկապես որ լուման հիմնականում լրիվ այլ իմաստով է ընդունված օգտագործել՝ ներդրում, օգնություն իմաստով, օրինակ՝ ինչ–որ գործում սեփական լուման ունենալ/ներդնել, էլ չեմ ասում, որ «լումաներ ապրել» արտահայտությունը թե՛ մտքի, թե՛ հնչողության առումով կուլ չի գնում ոչ մի կերպ։
«Աղուն» ես էլ էի առաջին անգամ լսում, բառարանում նայեցի.
1. հեզ, բարեբարո ◆ Շուշանը գրեթե սկսեց դիտել… խելոք և գրավիչ աչքերը, ազդու հայացքը, աղու ժպիտը, լայն ու ազնիվ ճակատը: (Մուրացան)
2. քաղցր, հաճելի ◆ Ո՜հ, ինչ աղու և սրտագին ծառոց մեջեն երգես, թռչնի՛կ: (Մկրտիչ Պեշիկթաշլյան)
3. արտաքուստ հեզ՝ բարեբարո ձևացող, կեղծավոր, նենգավոր
Հա, կարելի է համարել, որ տվյալ համատեքստում տեղին է գործածված իմաստի առումով։ Բայց դե ամեն դեպքում ոչ գործածական, հնացած բառ է, որի գոյության մասին դժվար թե հիշվեր, եթե «սիրալիր» բառը պետք եղածից երկար չլիներ։
«Յարի» հարցը մի քիչ բարդ է, իմ կարծիքով։ Էս բառը ես էլ տանել չեմ կարողանում. մի տեսակ էժանագին, տհաճ երանգ ունի ինձ համար, ու ես ինքս հաստատ չէի օգտագործի ոչ առօրյայում, ոչ էլ գեղարվեստական որևէ գործում՝ լինի արձակ թե չափածո։ Բայց չգիտեմ՝ որքանով է էս ընկալումս օբյեկտիվ, թեև գիտեմ, որ շատերն ունեն էս նույն ընկալումը։ Համենայնդեպս, փաստ է, որ էդ բառը խիստ տարածված է հատկապես պոեզիայում, ու գուցե էնքան էլ ճիշ չի մեր անձնական ընկալումը տարածել ընդհանուրի վրա։ Իհարկե, կարող ենք ասել, որ մեզ դուր չի գալիս էսինչ բանաստեղծությունը կամ թարգմանությունը, քանի որ էդ բառը կա մեջը, ու չքվեարկել դրա օգտին, բայց մի քիչ դժվարանում եմ էդ բառի օբյեկտիվ գնահատականը տալ։ Ուղղակի տվյալ դեպքում պետք է նկատել, որ նա իր սիրեցյալին չի դիմում էս բառով, այլ սիրեցյալի նոր սիրեցյալին, այսինքն՝ ինչ–որ առումով արհամարհական երանգ է դնում մեջը, էդ դեպքում ինձ, օրինակ, նորմալ է թվում էդ բառի ընտրությունը, բայց եթե իր սիրեցյալի մասին խոսելիս գրվեր, ոճական առումով էնքան էլ ընդունելի չէի համարի։
«Ամենազոր» բառի կիրառման մեջ ոչ մի անընդունելի կամ տարօրինակ բան չեմ տեսնում, ճիշտն ասած։ Մի քիչ զարմացած եմ, որ Արէան էս բառն էլ է նշել անհաջողների շարքում։ Լրիվ նորմալ բառ է, ըստ իս, չեզոք, հետևաբար՝ ցանկացած իրավիճակում ու համատեքստում կիրառելի։
Ուլուանա
21.03.2017, 08:49
Ի դեպ, Ծլնգը քանի անգամ խոսեց հայերենի շեշտադրության մասին, որի պատճառով շատ բարդ է ռուսերենից հայերեն թարգմանելը։ Դրան ավելացնեմ նաև էն հանգամանքը, որ հայերենում շատ բառեր շատ ավելի երկար են, քան ռուսերենում, հետևաբար՝ ավելի շատ վանկերով, ու դա էլ իր հերթին է դժվարացնում թարգմանությունը, ավելի կոնկրետ՝ բնագրի վանկաչափությունը հայերեն թարգմանության մեջ պահպանելը։ Հենց, օրինակ, տվյալ բանաստեղծության մեջ մի քանի բառ կարելի է նշել, որոնք նշածս երևույթի վառ օրինակ են. стихи (2) - բանաստեղծությունները (7), ինչի պատճառով մարդիկ թարգմանել են «տաղերս», «գրվածքներս», «գործերս», որոնք բոլորն էլ, ըստ իս, տվյալ դեպքում ընդունելի տարբերակներ են, բայց ամեն դեպքում ճշգրիտ թարգմանություն չեն։ Բայց դե ի՞նչ անել, եթե «բանաստեղծություն» բառն էն աստիճանի երկար է, որ դժվար թե որևէ բանաստեղծության մեջ հնարավոր լինի գործածել։ Ծանր դեպք է, ի՞նչ ասես։ Կամ՝ счастье (2) - երջանկություն (4)։ Մի ուրիշ բառ–գլխացավանք՝ портреты (3) – դիմանկարներս (6)։
Ուլուանա
21.03.2017, 09:14
Մեկ էլ թարգմանիչներին կռահելու փորձեր անեմ.
2–րդ տարբերակ – Ծլնգ. էդ տարբերակն առաջին անգամ կարդալիս դեռ կեսերից արդեն համարյա համոզված էի, որ հեղինակն ինքն է, հետագայում ավելի համոզվեցի։ Հուշող գործոնները՝ բացականչական նշանները, որոշ ձևակերպումներ ու բառեր, բանաստեղծության ընդհանուր տոնը։
5–րդ տարբերակ – impression. հենց առաջին երկու տողը կարդալով՝ մտածել եմ, որ հեղինակն impression–ն է։ Հուշող գործոնները՝ «հեչ» և «ինքը» բառերը, ինչպես նաև ընդհանուր հաջող շարադրանքը։
Երկուսի դեպքում էլ 99%–ով համոզված եմ, որ ճիշտ եմ կռահում։ Զուտ գրածներից դատելով՝ միայն էս երկու հոգուն եմ ճանաչել։ Իսկ ընդհանրապես կարծում եմ, որ Նիկեան էլ է մասնակցել, գուցե Մարին էլ։ Սամն էլ, կարծում եմ, արտամրցութային տարբերակներից մեկն է թարգմանել։ Կոնկրետ մի բանաստեղծություն կա, որ կասկածում եմ, որ ինքն է թարգմանել, բայց արտամրցութայինները դեռ կարգին չեմ ուսումնասիրել, պիտի էլի կարդամ։
Հա, Ռիփ, «ինձ կարևոր է», «ինձ տհաճ է», «ինձ լավ է» կառույցը, թեև ռուսերենում ճիշտ ձև է, հայերենի համար սխալ է, ավելի կոնկրետ՝ ռուսաբանություն է։ Հայերենում ճիշտ ձևն է՝ ինձ համար կարևոր է, ինձ համար տհաճ է, ինձ համար լավ է։ Շատ տարածված սխալ է, շատ–շատերն են էդպես ասում, բայց դե ճիշտ չի, էլի։
Ան ջան, իմ հարցը էն չէր, թե որն է ճիշտ, որը` սխալ, այլ էն, թե արդյո՞ք բանաստեղծական խոսքում չենք կարող էդպես ասել։
Ինձ համար պոեզիան ահագին ճկուն կարող է լինել, ու կարևորը իր ստեղծած երաժշտությունն է և ոչ թե քերականությունը։
Առաջին տարբերակն ինձ համար պոեզիա է, ու հենց էդ հատվածն էլ շատ սիրուն է ստացվել.
Իսկ քո սիրուն այդ տիկնիկին,
Զգացումն հաղթող ամենազորի,
Հարազատ հեռավոր օրերի
Հուշից թանկ է, քաղցր ու անգին...
Ուլուանա
21.03.2017, 09:41
Ան ջան, իմ հարցը էն չէր, թե որն է ճիշտ, որը` սխալ, այլ էն, թե արդյո՞ք բանաստեղծական խոսքում չենք կարող էդպես ասել։
Ինձ համար պոեզիան ահագին ճկուն կարող է լինել, ու կարևորը իր ստեղծած երաժշտությունն է և ոչ թե քերականությունը։
Իսկ ինձ համար անհասկանալի է, թե ոնց կարելի է քննարկել մի բանի գոյության իրավունքը որևէ տեղ, երբ գիտես, որ քերականորեն սխալ է։ Երբ չգիտես, ու սիրուն ես համարում, դա հասկանում եմ, բայց երբ գիտես, չեմ պատկերացնում, թե ոնց կարելի է աչք փակել իմացածիդ վրա։ Ճկունն ուրիշ է, սխալն՝ ուրիշ, դրանք պետք չի նույնացնել։ Ես էլ, օրինակ, պոեզիայի դեպքում ավելի խիստ եմ դատում. պոեզիայում ամեն բառը պիտի ճիշտ տեղում լինի ու մանրակրկիտ ընտրված, սիրուն, սահուն, թեկուզև կարդալիս տպավորություն լինի, թե հենց էդպես սահուն հոսելով էլ ստեղծվել է։ Կարևորը արդյունքն է, այսինքն՝ որ համ ճիշտ լինի, համ էլ սիրուն։ Չգիտեմ՝ ուրիշների համար ոնց է, բայց ես որ մի բանում աչքս ծակող լեզվական սխալ եմ տեսնում, էդտեղ էլ գեղեցկություն տեսնել չեմ կարող, հատկապես երբ արհեստական հարմարեցումները խփում են աչքիս, էլ ի՞նչ գեղեցկություն, միանգամից վանում է։ Շրջուն շարադասությունը պոեզիայում, իհարկե, լրիվ ընդունելի է, բայց շրջելն էլ սահմաններ ու կանոններ ունի. երբ էդ կանոնները խախտվում են, ինչ–որ բան տուժում է. անհարթություններ են առաջանում, իմաստային կորուստներ կամ թյուրըմբռնումներ, որոնք արդեն թերություն են ու սովորաբար չեն նպաստում գեղեցկությանը։
1–ին տարբերակը շատ է բնագրից հեռացած...
Ես, անկեղծ ասած, հենց «բնագրից հեռացած» տարբերակներ էի ուզում տեսնել։ Այնինչ, մեր տարբերակները հիմնականում տեխնիկական թարգմանություններ են հիշեցնում՝ բառ առ բառ թարգմանած։
Հենց թեկուզ առաջի տողը.
Я не любви твоей прошу.
- Քո սերը ես չեմ էլ խնդրում
- Ես սերը քո չեմ պահանջում,
- Ես քո սերը չեմ աղերսում,
- Ես քո սերը հեչ չեմ խնդրում,
Միայն առաջին ու վեցերորդ տարբերակի հեղինակներն են փորձել թարգմանելու հետ միաժամանակ նաև շունչ հաղորդել, կենդանացնել, թարգմանության տպավորությունից ազատել էդ տողը.
- Քեզնից հիմա սեր չեմ ուզում,
- Սեր չեմ խնդրում ես քեզանից։
Երկրորդ տողը.
Она теперь в надежном месте...
- Այն տեղ ունի արդեն ընտիր...
- Նա այսուհետ գողտրիկ տեղում է։
- Այն արդեն հարմար տեղում է,
- Ինքն ապահով պահած է...
- Ապահով տեղում է այն հիմա,
Ոչ մեկի մեջ շունչ չկա իմ կարծիքով, բացի առաջինից.
- Գիտեմ՝ փափուկ, տաքուկ տեղում է։
Չնայած էստեղ էլ մի տեսակ, շատ ակնհայտորեն չի հասկացվում, թե ինչն է տաքուկ տեղում, բայց գոնե կենդանություն է հաղորդված տողին, ոչ թե բառացի թարգմանած՝ բառերի տեղերը փոփոխելով, ու հոմանիշներ օգտագործելով։
Բաոլոր տողերը հատ-հատ չնայենք, նախավերջինը ու վերջ.
И чем могла б тебе помочь?
- Ու քեզ կօգնեի արդյոք ինչո՞վ.
- Եվ ինչով քեզ պետք է օգնեմ.
- Ու էլ ինչո՞վ պետք է օգնեի:
- Դժվար թե օգնել քեզ կարողանամ.
Սառնարանի տեխնիկական բնութագրի թարգմանություններ են.
Բացառություն են երրորդ տարբերակը, որն ընդհանրապես էս տողը չի թարգմանել, ու առաջինը, որը էլի կենդանացրել ա, ազատել ա բնագրից կախվածությունից.
- Թե գաս էլ՝ ի՞նչ, օգնեմ ինչո՞վ.
Սառնարանի տեխնիկական բնութագրի թարգմանություններ են.
Արէա ջան, ակմեիզմի մասին ի՞նչ կարծիքի ես։
Արէա ջան, ակմեիզմի մասին ի՞նչ կարծիքի ես։
Նկատառումս լրիվ ուրիշ բանի մասին էր։
Ռուսերեն նախադասության մեջ ռուսերեն բառերը հայերենով փոխարինելը թարգմանություն չի, ավելի ճիշտ բանաստեղծության թարգմանություն չի, տեխնիկական բնութագրի թարգմանություն ա։
Նաև ասեմ՝ անդուր է։
Ոչ թե քննարկումներն ու կարծիքները, այլ այն, որ մարդիկ իրենց իրավունք են վերապահում պնդելու, թե ինչու է որևէ հեղինակ այս կամ այն բառը օգտագործել, ինչու է սենց կամ նենց արել, ինչն է սառնարանային, իսկ այ, այս մեկը շունչ ունի։ :)) Թե դուք ի՜նչ գիտեք ով ինչը ինչի համար ա արել... ու նույն մարդիկ բառերի իրենց ընկալումների մասին են խոսում, բայց «շունչ ունեցող տարբերակների» ուրիշների տարատեսակ ընկալումների մասին կարծես չեն կասկածում։
Չեի կարծում թե ծափածո թարգմանելու թեմայում այսքան անդուրություններ կարելի է ներմուծել, բայց դար ապրի՝ դար ուսանի (տանեմ էս մեկը սառնարանիս վրա կպնցեմ...)։ Ու դե հա... Արէայի ու Ուլուանայի տարբերակների մեջ էլ «99%–ով համոզված եմ»։ Ձեզ հետաքրքիր ու արդյունալի քննարկումներ։
Չնայած Շինարարի մոտեցումը ինձ մի քիչ խորթ է չափածո գնահատելու գործում, բայց իր այս թեմայի մասնակցությունը գովելի էր։ Շնորհակալություն քեզ, Շինարար ջան։
Ինչքան էլ փորձեմ չքլնգել, չի ստացվելու, էնպես որ նախապես կներեք...
Ինձ էլ նախապես կներես, որովհետև ես էլ քո քլնգածն եմ քլնգելու...
1–ին տարբերակը շատ է բնագրից հեռացած. հանգերը մեծ մասամբ պարզունակ են, այսինքն՝ միաձևույթ (սրտին–մտքին, խմես–ուզես և այլն)։ Հանուն հանգի ու չափի զոհաբերված իմաստի դեպքերը շատ են՝ ոչ էնքան սահուն ու բարեհունչ ձևակերպումների տեսքով։ Մեկ էլ «Իմ գիշերի ճանապարհով չհայտնվես»–ը չհասկացա. գիշերի ճանաարհով, էն էլ ինչ–որ մեկի, հայտնվելը ո՞րն է։
Չեմ կարծում, թե հեղինակն էստեղ ինչ-որ բան է զոհաբերել, առավել ևս՝ իմաստը. ինքը հենց հատուկ հեռացել է բնագրից և ներկայացրել իր ընկալումը: Ու դա իմ կարծիքով շատ ավելի հետաքրքիր է կարդալ, քան ինչ-որ չոր թարգմանություն. թե չէ բառերը չորով ռուսերենից հայերեն թարգմանել գուգլ թրընսլեյթն էլ է կարող:
Ու նորից եմ կրկնում, էս տարբերակի մեջ լիքը լիրիկա ու մեղեդայնություն կա: Անպայման չի նախադասությունը ծայրից ծայր «ճիշտ» լինի՝ ճշտի մասին մեր ձանձրալի պատկերացումների սահմանում:
2–րդ տարբերակն, ըստ ի, Ախմատովայի համար մի քիչ կտրուկ է։ Ախմատովայի գրելաոճը, թեև առանձնապես մեղմ ու քնքուշ չես անվանի, բայց ընդհանուր առմամբ հանգիստ է, առանց նկատելի վայրիվերումների, իսկ էստեղ ինչ–որ ոգևորված տրամադրություն էր կարծես։ Ընդհանուր առմամբ հանգերն ու չափը լավ էին պահպանված, բայց որոշ բառեր ու ձևակերպումներ բավական անհաջող էին ու արհեստական, ինչպես, օրինակ, հաղթանք, ջերմալի, աղու, [I]դիմապատկեր։ Մեկ էլ «Հաղթանքը հարկ է ավելի», «Ու քեզ կօգնեի արդյոք ինչո՞վ». հատկապես վերջինը հեչ հայերեն նախադասություն չի, էլի։ Հա, ճիշտ է, հայերենը ճկուն շարադասություն ունի, բայց դա հո չի նշանակում, որ կարելի է ճկել բոլոր հնարավոր ուղղություններով ու երկարություններով։ «Ընտիր» բառն էլ, իմ կարծիքով, էնքան էլ համապատասխան բառ չի էս համատեքստում։
Ով է որոշում ճկելու սահմանները: Նույնսիկ գերմաներենի պես կարծր թվացող լեզուն կարելի է կարգին ճկել, ինչի պիտի հայերենում ասենք՝ վայ, չեղավ, էսքանից հետո արդեն անթույլատրելի է:
Բառերն էս տարբերակում շատ լավ են ընտրված, ինչպես նաև շեշտադրությունները:
Կոնկրետ «աղու» բառի մասին: Բառն ինձ համար նոր էր, փնտրեցի, գտա բացատրությունը ու զարմացա, թե ոնց էր հեղինակը հենց էդպիսի հարմար բառ գտել՝ էս տողի իրոնիան արտահայտելու համար.
"Ведь так любезны женихи!"
Նկատեք, որ էստեղ հեգնանք կա, նույնիսկ վերջում դրված բացականչական նշանն է դա վկայում:
Ու «աղու» բառը հենց էդ ծաղրական նոտան է բռնում:
Ընդհանրապես բառերի հանդեպ էս վերաբերմունքն ինձ համար անհասկանալի է: Մի հատ բացեք անգլիալեզու պոեզիա. էնպիսի բառեր կտեսնեք, որ բառարանների ամենախոր էջերից էլ չես պեղի: Ինչի ենք բառերից էսքան վախենում. էլ ոնց կլինի՝ ամենօրյա հայերենում չի գործածվում: Հետո ինչ, դրանից պակաս հայերե՞ն է դառնում:
3–րդ տարբերակում ընդհանուր առմամբ բնագրի հետ կապը շատ թույլ էր, ու, իմ կարծիքով, հեչ Ախմատովա չէր։ Ի դեպ, տողերն ինչու՞ են կոտրված։ Ենթադրում եմ, որ տեխնիկական խնդիր է ու երևի ճիշտ կլիներ շտկել, որովհետև ազդում է ընկալման վրա. սահունությունը տուժում է կարդալիս։
Գողտրիկը նշանակում է սիրուն, ոչ թե թաքուն։
Տողերի կոտրված լինելը քո աչքին միանգամից որպես տեխնիկական սխալ է երևում, այնինչ սա հեղինակի մոտեցումն է. զարմանալի է, որ դա մտքովդ չի անցել: Ամբողջ ընկալումդ ստանդարտների մեջ կարծես լինի՝ ոչ մի քայլ աջ ու ձախ:
«Գողտրիկն» էլ ի՞նչ գիտես, թե հեղինակը հենց սիրուն նկատի չուներ: Բնագրում գրված է լրիվ ուրիշ բառ, որը հայերեն ուղիղ թարգմանությամբ «հուսալի» կստացվեր: Իսկ հեղինակը լրիվ ուրիշ բառ է ընտրել, ու իմ ընկալմամբ հենց սիրուն իմաստն էլ դրել է ու դրանով հեգնանք մտցել «հուսալի»-ի մեջ: Իբր թե՝ «շատ մի սիրո՜ւն տեղում է հիմա սերդ»:
Էստեղ լուրջ իմաստային թյուրըմբռնում կա. թարգմանիչը, փաստորեն, կարծել է, թե Ախմատովան իրեն էլ է դասում վերոնշյալ հիմարիկների շարքին, այնինչ իրականում հակառակը՝ նա իրեն հակադրում էր այդ հիմարիկներին, այսինքն՝ այդ հիմարիկներին, ի տարբերություն իրեն, միայն հաղթանակի զգացումն է պետք, ոչ թե ընկերական լուսավոր զրույցները և առաջին օրերի քաղցր հուշերը։
Չեմ կարծում՝ հեղինակը ռուսերեն տեքստը չի հասկացել. ինքն իր մոտեցումն է ներկայացրել: Ու շատ էլ հետաքրքիր է ստացվել:
Ընդհանրապես սա ամենահամարձակ տարբերակն է, ու դրանով էլ՝ շատ գովելի: Որովհետև մարդն իր մոտեցումն է ցույց տվել ու չի վախեցել դա անել:
Մնացածը՝ հաջորդիվ:
Նաև ասեմ՝ անդուր է։
Այ սա ա անդուր։
Երբ խոսում ես, քննարկում ես, բավականին հարգանքով զրուցակցիդ նկատմամբ ու տպավորության ա թե զրուցակիցդ էլ քո հետ ա հարգանքով խոսում, մեկ էլ. տհաճ ա խոսել հետդ, շփացնում ա դեմքիդ, դուռը շրխկացնում, գնում։ Բերանդ բաց, շվարած ես մնում։
Մեր չարչրկված օրինակին նորից գանք.
Буря мглою небо кроет вихри снежные крутя
- Խավար մրրիկը երկինք է ծածկում ձնաթմբեր գալարելով
- Հողմը մեգով երկինքն առնում գալարում է բուքը ձյան
Առաջինը տեխնիկական թարգմանություն ա, երկրորդը ոչ։
Էս հասարակ, բավականին կոռեկտ կարծիքին նման արձագանքը հեչ սպասելի չի անկեղծ ասած։
Ավելի տհաճ բան, կան կարծիքին հակադարձելը. դու ինչ ես հասկանում, կամ. տո չէ հա, կամ. դու ավելի լավը արա, չկա։
Վերլուծի տարբերակները, կարծիք հայտնի։ Որտե՞ղ են վերլուծություններդ։ Ստեղ դրա համար ենք հավաքվել, ոչ թե իմ կարծիքը, կարծիք արտահայտելու եղանակը քննարկելու, պիտակելու։
Իսկ արտամրցութայինները կարդացե՞լ եք, ի՞նչ կարծիքի եք:
Պլատի թարգմանությամբ եմ հրապուրված... Պլատ դժվար եմ բնօրինակում կարդում, մի ձև կլինիկական դեպրեսիվությունը մեջից իր անհագուրդության ճիչն է դայլայլում (դժվարանում էլ եմ ուրիշ կերպ սա նկարագրել)։ Բայց թարգմանությունը այս իմաստով զուսպ էր։ Ու չեմ հասկանում, սա լա՞վ է, թե՞ չէ։ Մի կողմից թույլ է տալիս կարդալ ու ընկալել առանց խորտակվելու, բայց մյուս կողմից այդ պլատական հիմնովին պարուրող կախարդանքը բացակայում է, կարծես։ Ամեն դեպքում ապրի՛ թարգմանողը, ես որ հաստատ վիզ չէի վերցնի Պլատ թարգմանել...
Հիմա պիտի կռիվ անեք, թե ում գրածն է ավելի անդո՞ւր :P
Ոչինչ անդուր չի՝ թե քննարկումները, թե կարծիքները, թե դրանք «անդուր» անվանելը:
Մեր ստեղծագործական քննարկումները միշտ էլ թեժ են եղել, ու դա հեչ վատ չի:
Դեռ ավելի բեթար կռիվներ ենք ունեցել, ծեծուջարդ, խարակիրի. հեյ գիդի ժամանակներ :))
Հիմա պիտի կռիվ անեք, թե ում գրածն է ավելի անդո՞ւր :P
Ոչինչ անդուր չի՝ թե քննարկումները, թե կարծիքները, թե դրանք «անդուր» անվանելը:
Մեր ստեղծագործական քննարկումները միշտ էլ թեժ են եղել, ու դա հեչ վատ չի:
Դեռ ավելի բեթար կռիվներ ենք ունեցել, ծեծուջարդ, խարակիրի, հեյ գիդի ժամանակներ :))
Էս անգամ հեչ դրան չէր գնում :)
Անսպասելի հարձակում էր :))
Ավելի տհաճ բան, կան կարծիքին հակադարձելը. դու ինչ ես հասկանում, կամ. տո չէ հա, կամ. դու ավելի լավը արա, չկա։
Վերլուծի տարբերակները, կարծիք հայտնի։ Որտե՞ղ են վերլուծություններդ։ Ստեղ դրա համար ենք հավաքվել, ոչ թե իմ կարծիքը, կարծիք արտահայտելու եղանակը քննարկելու, պիտակելու։
Արէա ջան, հետդ խոսելը տհաճ չի, դա ես չեմ ասել։ Ուղղակի ասեցի որ ինձ վերջին մի քանի մեկնաբանությունները անդուր են։ Դա էլ է կարծիք, չէ՞։ Ու հարցը ոչ թե քո կամ ուրիշների ընկալումների մեջ է (դրանք գնահատում և ուրախությամբ եմ լսում, եթե հարգալից կերպով են շարադրված), այլ այն, որ սկսում եք ասել թե հեղինակը ինչու է այսպես կամ այնպես արել։ Ակումբում արդեն մի քանի անգամ եղել է, երբ հետս երկխոսության ընթացքում սկսել են ենթադրություններ անել իմ մոտիվացիաների մասին, ու միշտ էլ հենց այդ վայրկյանին դադարացրել եմ երկխոսությունը, քանի որ դա ինձ անդուր է, և դիմացինի ասածները դրանից հետո չեմ կարողանում լուրջ ընդունել։
Իսկ քո վերջին մեկնաբանության պահով, հա, հասկանում եմ ինչ ես ասում։ Հետդ համաձայն չեմ։ Բայց էլ ավելի համաձայն չեմ բնութագրիցդ։ Այդ նույն կարծիքը կարելի է հայտնել առանց պիտակումների... այսքանն էր ասածս։ Ու իմ ասածները մի համարի «դեմքիդ շփացնել» (էլի ենթադրություններ ես անում)։ Դրանք անձնավորված չէին։ Ու հիմնականում ասում էին այն, որ չափածոն ինձ համար համարձակ ժանր է, ու այդտեղ գրեթե ամեն ինչն էլ թույլատրելի է, շատ ավելի շատ քան արձակում։ Ու այսպիսի մոտեցումը համապատասխան սպասումներ է առաջացնում չափածոյի ստեղծագործական քննարկումների համար (որի մեջ «սա սխալ է, այս բառը հին է, այն մեկը՝ անդուր է, մնացածն էլ սառնարան են» այնքան էլ չի տեղավորվում), բայց, որոնք, ավաղ, չարդարացվեցին։ Այդքան բան։
Սառնարան չեն, գոյություն ունի պատկերավոր խոսք կոչվածը, կարող էի ասել. տեխնիկական թարգմանություններ են, ասեցի. սառնարանի տեխնիկական բնութագրի թարգմանություններ են, ի նկատի ունենալով, որ հիմնականում նախադասությունները «հայկականացված» չեն, թարգմանության շունչը զգացվում ա, կենդանի լեզվին մոտեցված չեն, ռուսերեն բառերը փոխարինված են հայերենով և այլն։
«Սառնարանի տեխնիկական բնութագրի թարգմանություններ են» կարծիքին ադեկվատ հակադարձ կարծիքը պիտի լինի նույնը ինչ «տեխնիկական թարգմանություններ են» կարծիքինը։ Ոչ թե շպրտելը, թե դու ինչ գիտես ինչի համար են նման կերպ թարգմանել, որ սառնարան ես ասում :esim
Ավելի տհաճ բան, կան կարծիքին հակադարձելը. դու ինչ ես հասկանում, կամ. տո չէ հա, կամ. դու ավելի լավը արա, չկա։
Վերլուծի տարբերակները, կարծիք հայտնի։ Որտե՞ղ են վերլուծություններդ։ Ստեղ դրա համար ենք հավաքվել, ոչ թե իմ կարծիքը, կարծիք արտահայտելու եղանակը քննարկելու, պիտակելու։
Եթե սա ինձ էր ուղղված, ապա ես իմ վերլուծությունը արել եմ։ Բառերի օգտագործման տեսանկյունից ես վերլուծելու չունեմ, քանի որ դրանք համարում եմ հեղինակի ընտրությունը և կարողանում եմ հեղինակի մատուցած գործին նայել այնպես ինչպես մատուցված է։ Ինձ ավելի հետաքրքիր էր Ախմատովայի «երաժշտությունը» զգալը, ու ցվաում եմ, որ դա զգում եմ միայն երկրորդ տարբերակում։ Ու այդ կարծիքս էլ տաղաչափության տեսանկյունից բացատրել եմ։ Իսկ այս կամ այն բառի տեղին կամ անտեղին լինելը շատ սուբյեկտիվ եմ համարում։ Օրինակ «յարը» իմ համար առաջին հերթին թումանյանական Անուշից է, այլ ոչ թե փողոցային ալեգորիաներից։ Ու բանաստեղծի գործը նաև կարծում եմ ընդգրկում է նույնիսկ այդ փողոցային ալեգորիայով պարուրված բառերն էլ բյուրեղացնելը ու արժանվույն տեղ տալը։ Ու սրանից պետք չի խուսափել։ Հայերենը արժանի է նրան, որ իրեն երգեն, ոչ թե պիտակներ կպցնեն... օրինակ այդ նույն «надежный» բառի ինձ համար ամենահաջող թարգմանությունը այդ կոնտեքստում հենց «ընտիրն» է, բայց հաստատ չեմ համարի, թե «ապահով» թարգմանածը դա արել է միմիայն բառարանային նկատառումներով։ Դա էլ իր հնչերանգը ունի, ու միգուցե հեղինակը հենց դա էլ զգացել ու փորձել է արտահայտել... նորից, չափածոն ինձ համար համարձակ ձևաչափ է, ու նույնիսկ գտնում եմ, որ շատ «ապահով» բառապաշարը ու կառուցվածքները մի քիչ արժեզրկում են այն։
Սառնարան չեն, գոյություն ունի պատկերավոր խոսք կոչվածը, կարող էի ասել. տեխնիկական թարգմանություններ են, ասեցի. սառնարանի տեխնիկական բնութագրի թարգմանություններ են, ի նկատի ունենալով, որ հիմնականում նախադասությունները «հայկականացված» չեն, թարգմանության շունչը զգացվում ա, կենդանի լեզվին մոտեցված չեն, ռուսերեն բառերը փոխարինված են հայերենով և այլն։
«Սառնարանի տեխնիկական բնութագրի թարգմանություններ են» կարծիքին ադեկվատ հակադարձ կարծիքը պիտի լինի նույնը ինչ «տեխնիկական թարգմանություններ են» կարծիքինը։ Ոչ թե շպրտելը, թե դու ինչ գիտես ինչի համար են նման կերպ թարգմանել, որ սառնարան ես ասում :esim
Արէա ջան, քանի որ հետդ այս քանի օրը ահագին քննարկումներ եմ ունեցել, ու դրանք անցել են հարգալից բանալիով, արի ասեմ, որ այդ անդուրը քո ասածներին այդքան էլ շատ չէր վերաբերվում։ Ուղղակի ոչ այնքան հաճելի գրառումդ հենց այդ պահին հայտվել էր, ու դա էլ ազդեց այդ պահին զգացողություններիս վրա։
Պատկերավոր խոսքը գույություն ունի, և լավ է որ գոյություն ունի։ Բայց քո գրառման մեջ օգտագործածը շարունակում եմ համարել պիտակում, քանի որ ասված էր. «Սառնարանի տեխնիկական բնութագրի թարգմանություններ են», ոչ թե դրանց նման են, կամ այդ շունչը ունեն։ Ու նորից, չկարծես թե ասում եմ դա անելու իրավունքը չունես. ես միայն կարող եմ դրանց իմ վրա տպավորության մասին կարծիքս հայտնել։ Իսկ հակադարձելու բան չունեմ, քանի որ մենք տարբեր ձևով ենք ընկալում ընդհանրապես պոեզիան, և տվյալ պարագայում՝ ախմատովյան ակմեիզմը։
Օրինակ «յարը» իմ համար առաջին հերթին թումանյանական Անուշից է, այլ ոչ թե փողոցային ալեգորիաներից։
Թումանյանի ժամանակ կիրառելի բառ էր յարը, հիմա՝ ոչ։
Ախմատովայի բանաստեղծության մեջ չկա նման հնացած, գրքային բառ։ Ինչպես արդեն նկատվեց. Ախմատովայի բառապաշարը անգամ աղքատիկ կարելի ա համարել, ինչը բնորոշ ա ակմեիզմին։
Ու տվյալ բառը, թարգմանությանը կենդանություն հաղորդելու փոխարեն, հակառակը, ավելի գրքային ա սարքում, ավելի ուժեղացնում ա թարգամանություն լինելու տպավորությունը։
Եթե անգամ ինչ-որ կերպ էլ օգտագործվում ա էդ բառը հիմա, ապա միայն վիրավորական, ծաղրական կոնտեքստով, ինչը բնագրում իսպառ բացակայում ա։
Այ, էսքան բանը հաշվի առնելով եմ գրում, թե տեղին չի բառը, իսկ քո կարծիքը, թե հեղինակը ուզել ա օգտագործի, ուրմեն ես խնդիր չունեմ, պիտի ենթադրի. հա դու ճիշտ ես, բայց հեղինակն ա որոշողը ինչ անի։ Է հա, ես հո չեմ ասում թող հեղինակը փոխի էդ բառը, լավ ա արել օգտագործել ա, ես էլ էդ բառի օգտագործման հետևանքով առաջացած տպավորություններիս մասին եմ ասում, նեղսրտելու ի՞նչ կա։
Ուլուանայի քլնգոցի քլնգումը. մաս երկրորդ
4–րդ տարբերակը կարծես աչք ծակող թերություններ չունի՝ գոնե իմաստային խեղաթյուրումների ու անհաջող ձևակերպումների տեսքով։ Բնագրին հնարավորինս մոտ է, մի քիչ նույնիսկ բառացի լինելու աստիճանի։ Մի քանի տողերի չափերի լուրջ շեղումներ կան, որոնք ահագին ռիթմից գցում ու անհարթ են դարձնում բանաստեղծությունը։ Մեկ էլ մի լեզվական սխալ.
Լեզվական սխալներ, անհարթություններ, էլ եսիմ ինչ, ոնց որ խոսքը տեխնիկական թարգմանության մասին լինի: Ով ասեց, որ բանաստեղծությունը պիտի քանոնով չափված լինի ու խարտոցով հարթեցված: Գոնե մարդ նշի, որ դա իր անձնական մոտեցումն է հարցին, ոչ թե ոչ ճշմարտության տոնով գրի:
5–րդ տարբերակը լավն էր, եթե հաշվի չառնենք, որ Ախմատովայի հոտ չէր գալիս։ Էլի կտրուկ էր Ախմատովայի համար։ Հետաքրքիր է, որ չնայած հանգերը բավական թերի են, բայց ընդհանուր սահուն է կարդացվում, անհարթություններ չկան։ «Հեչ» բառն է աչք ծակում ու հեչ ախմատովայական չի։ Մեկ էլ աչքս հենց սկզբից ծակեց «ինքն ապահով պահած է» նախադասությունը։ Ախր ինչի՞ ինքը, ոչ թե այն։
Որովհետև հեղինակն էդպե՛ս է ուզել գրել: Մի՞թե էդքան դժվար է ընդունել բառերի հարցում մարդու նախընտրությունները:
6–րդ տարբերակը կարծես եղածներից ամենասահունն ու գրագետն է։ Հանգերն էլ բավական հաջող են։ Բնագրին ահագին մոտ է թարգմանված, բայց նույնիսկ Ախմատովայի համար երևի մի քիչ շատ է զուսպ, իսկ հատկապես բանաստեղծության դեպքում էդ աստիճանի զսպվածությունը սովորաբար զգացմունաքայնության պակասի հետ է ասոցիացվում։ Ես ինքս կարդալիս զգացմունքայնություն տեսել եմ, բայց նաև կարող եմ հասկանալ չտեսնող(ներ)ին։
Էստեղ քլնգոց ոնց որ թե չկար, թե չէ էս տարբերակն էլ կպաշտպանեի:
Շրջուն շարադասությունը պոեզիայում, իհարկե, լրիվ ընդունելի է, բայց շրջելն էլ սահմաններ ու կանոններ ունի. երբ էդ կանոնները խախտվում են, ինչ–որ բան տուժում է. անհարթություններ են առաջանում, իմաստային կորուստներ կամ թյուրըմբռնումներ, որոնք արդեն թերություն են ու սովորաբար չեն նպաստում գեղեցկությանը։
Կարծում եմ, գրականության մեջ ցանկացած կանոն ու սահման կարծրատիպ է, և ինչքան շատ փորձ լինի դրանք կոտրելու, էնքան լավ:
Ու ընդհանրապես նորը շատ հաճախ հենց ընդունելի կանոները խախտելով է ստեղծվում:
Եվ վերջում մի բան էլ:
Չեմ կարծում, թե սա ճիշտ թեմա է մարդկանց հայերենի դասեր տալու համար:
Ոչ էլ կարծում եմ, որ էստեղ որևէ մեկը կա, ով երեսուն հայերեն բառ իրար կապել չի կարող:
Եթե էդպես են գրել, ուրեմն էդպես են ուզել: Դա կարելի է հավանել, կամ չհավանել, բայց լեզվի առումով գիտուն դասեր տալ պետք չի, քանի դրանք ստանալու խնդրանքներ չեն եղել:
Թումանյանի ժամանակ կիրառելի բառ էր յարը, հիմա՝ ոչ։
Ախմատովայի բանաստեղծության մեջ չկա նման հնացած, գրքային բառ։ Ինչպես արդեն նկատվեց. Ախմատովայի բառապաշարը անգամ աղքատիկ կարելի ա համարել, ինչը բնորոշ ա ակմեիզմին։
Ու տվյալ բառը, թարգմանությանը կենդանություն հաղորդելու փոխարեն, հակառակը, ավելի գրքային ա սարքում, ավելի ուժեղացնում ա թարգամանություն լինելու տպավորությունը։
Եթե անգամ ինչ-որ կերպ էլ օգտագործվում ա էդ բառը հիմա, ապա միայն վիրավորական, ծաղրական կոնտեքստով, ինչը բնագրում իսպառ բացակայում ա։
Այ, էսքան բանը հաշվի առնելով եմ գրում, թե տեղին չի բառը, իսկ քո կարծիքը, թե հեղինակը ուզել ա օգտագործի, ուրմեն ես խնդիր չունեմ, պիտի ենթադրի. հա դու ճիշտ ես, բայց հեղինակն ա որոշողը ինչ անի։ Է հա, ես հո չեմ ասում թող հեղինակը փոխի էդ բառը, լավ ա արել օգտագործել ա, ես էլ էդ բառի օգտագործման հետևանքով առաջացած տպավորություններիս մասին եմ ասում, նեղսրտելու ի՞նչ կա։
Նախ նեղստելու բան թե կա էլ, ես դա ոչ արել եմ, ոչ էլ ասել եմ թե պիտի արվի։ Իմ ասածը միմիայն այն էր, որ եթե ուզում եք հետագա քննարկումներին ձեզնից բացի այլոք էլ մասնակցեն (հանձինս ինձ), արժի մտածել այդ քննարկումների ոճի մասին։ Իսկ այդ պահին ձևավորվող ոճը իմ մասնակցությունը բացառում էր։
Հիմա քանի որ այդ յարը հանգիստ չես թողնում, դրա մասին կարծիքս հայտնեմ, չնայած որ արդեն ասել եմ, որ համարում եմ հեղինակի ընտրությունը՝ այս կամ այն բառի օգտագործումը որպես համարժեք։ Նախ յար բառը չեմ համարում հնացած կամ ոչ-կիրառելի, ու ցայսօր ահագին ժողովրդակայնություն ունեցող ահագին երգերի մեջ հանդիպում է այդ բառը։ Ու յարով յարին կոչելը համարում եմ շատ ավելի տեղին, քան «սիրեցյալ», «ընկեր/ընկերուհի» և այլն... միգուցե «սիրած աղջիկ/տղա» ավելի է տեղին առօրյայում, բայց մեկ բառանի տարբերակներից յարը ամենպատշաճն եմ համարում։ Հիմա կոնկրետ այս բանաստեղծության կոնտեքստում... այտեղ.
Когда же счастия гроши
Ты проживешь с подругой милой
И для пресыщенной души
Все станет сразу так постыло
ես բացահայտ հեգնանք եմ տեսնում։ Ու մի քանի վերլուծություններ աչքիս տակով անցկացնելով՝ կարծես թե իմ այս ընկալումը շատ օրիգինալ չի (ու թեկուզ լիներ էլ, Արէա ջան, հաստատ դու մենաշնորհ չունես այդ բանաստեղծության ընկալման վրա, որ պնդում ես, թե՝ բնագրում իսպառ բացակայում ա)։ Ու այդ հեգնանքին յարի ծաղրականությունը նույնիսկ նպաստում է։ Ու «կողակից», «նրբիկ սիրած» բառերի ընտրանքը (ազնիվ խոսք, բառարանից չեմ այս բառը վերցրել, ուղղակի այստեղ սազական թվաց) այնքան էլ Ախմատովայի այդ տողերի իմ ընկալմանը չեն համապատասխանում։ Մյուս տարբերակները (1, 3, 6) ուղիղ չեն օգտագործել անձին վերաբերող բառ...
Ինչ վերաբերվում է ակմեիզմին, ապա նորից՝ տարբեր ընկալումներ ունենք։ Ակմեիզմը ինձ համար առաջին հերթին սիմվոլիզմի դեմ պայքար է, ոչ թե այս կամ այն բառի անթույլատրելիություն։ Իսկ մեր շատերիս ռուսերենի ընկալումը ահագին գրքային է, դրա պատճառովել է Ախմատովան մեզ պարզ թվում։ Հենց այդ նույն «В мою торжественную ночь не приходи» դարձվածքից գրքայնության հոտ ա գալիս, «счастия гроши», «От счастья я не исцеляю», սրանք դու քո ամենօրյա ռուսերենում կօգտագործեի՞ր։ Հա, բան չունեմ ասելու, Ախմատովայի առանձին բառերը ավելի պարզ ու լայն տարածում ունեցող բառեր են, բայց ինքը ուրիշին չի թարգմանել, չի փորձել ուրիշ մեկի տաղաչափի մեջ նույն հույզերը, ընկալումները ու հեգնանքը արտահայտել։ Ու օրինակների վրա արդեն ասեցի, որ թումանյանական «ձմռան իրիկունն» էլ չի խուսափում ոչ այնքան հաճախ օգտագործվող բառերից ու դարձվածքներից, բայց փորձում է առավելապես պահել և՛ տաղաչափը, և՛ բնօրինակի բառերի համարժեքները, ու դրանով էլ հաջող թարգմանություն է մնում։ Ինձ համար երկրորդ տարբերակը հենց դա է. փորձ առավելապես պահպանել թե՛ չափը, թե՛ բառերը, և թե՛ հեգնանքն ու հույզերը։ Ու քանի որ չափածոյի մեջ ես համարձակությունը թույլատրելի եմ համարում, ուրիշներին խանգարող բաները ինձ չեն պահում այդ տարբերակի մեջ Ախմատովայի դիմապատկերը տեսնելուց։
Հիմա քանի որ այդ յարը հանգիստ չես թողնում...
Ստեղից հետո կարդալս չի գալիս, բայց կկարդամ :)
Ես ընդամենը մի անգամ եմ հիշատակել էս բառը, որպես ականջիս չնստած, սարքած բառ։
Էդ դու ես ամեն կերպ փորձում համոզել, որ ամեն ինչ օք ա էս բառի մեջ, ես ընդամենը, ի պատասխան քեզ, պարզաբանում եմ թե ինչն էր խանգարել ինձ էդ բառի հետ կապված։
Բայց արդյունքում ստացվում ա, որ էդ բառն ինձ հանգիստ չի տալիս, ու ես ամեն կերպ փորձում եմ վատաբանել էդ տարբերակը։
Տենց չի Ծլնգ ջան, սենց քննարկում չի լինում։
Արդեն որերոդ անգամն ա ես ստեղծագործությունների մասին եմ գրում, դու՝ իմ, իմ կարծիքի, իմ ընկալումների։ Պետք չի :)
Կարդացի։
Ես հազար ներողություն, բայց սենց նեղացկոտ տոնով քննարկելս չի գալիս։
Ես պրծ։ Ավել պակասի համար ներողություն։
Սպասենք հեղինակների բացահայտմանը։
Կարդացի։
Ես հազար ներողություն, բայց սենց նեղացկոտ տոնով քննարկելս չի գալիս։
Ես պրծ։ Ավել պակասի համար ներողություն։
Սպասենք հեղինակների բացահայտմանը։
Իհ, բա արտամրցութայինների մասին բան չասեցիր :(
Իհ, բա արտամրցութայինների մասին բան չասեցիր :(
Հա, անպայման կասեմ։
Ստեղից հետո կարդալս չի գալիս, բայց կկարդամ :)
Ես ընդամենը մի անգամ եմ հիշատակել էս բառը, որպես ականջիս չնստած, սարքած բառ։
Էդ դու ես ամեն կերպ փորձում համոզել, որ ամեն ինչ օք ա էս բառի մեջ, ես ընդամենը, ի պատասխան քեզ, պարզաբանում եմ թե ինչն էր խանգարել ինձ էդ բառի հետ կապված։
Բայց արդյունքում ստացվում ա, որ էդ բառն ինձ հանգիստ չի տալիս, ու ես ամեն կերպ փորձում եմ վատաբանել էդ տարբերակը։
Տենց չի Ծլնգ ջան, սենց քննարկում չի լինում։
Արդեն որերոդ անգամն ա ես ստեղծագործությունների մասին եմ գրում, դու՝ իմ, իմ կարծիքի, իմ ընկալումների։ Պետք չի :)
Նախորդ գրառմանս մեջ ես ոչ միայն յարն էի շոշափել, այլ ուրիշ բառեր էլ։ Դու յարը առանձնացրեցիր, ես էլ, չնայած որ չեմ սիրում կոնկրետ օգտագործած բառերի մասին խոսել, որևհետև ինձ չեմ վերապահում թարգմանության հեղինակի ընկալման մասին ենթադրություններ անել (ասենք թե ու իմ ընկալմամբ յարը չի սազում, է կարող ա թարգմանողը հենց յարի փողոցային մակարդակի ծաղր ա տեսել Ախմատովայի մոտ, չստացվե՞ց, որ լավ էլ տեղը-տեղին է օգտագործել)։
Ու ես ոչինչ էլ ոչ մեկին չեմ համոզում, իմ ընկալումներն եմ արտահայտում։ Քո համար ընդունելի չի, օքեյ... ընդունելի չի նաև իմ ընկալումների մասին կարդալը՝ հարց չկա։ Ու նորից շարունակում ես ենթադրություններ անել թե ես ինչ ու ինչու եմ անում («դու ես ամեն կերպ փորձում համոզել»)։ Ու Արէա ջան, մի քիչ տարբերություն կա էլի «այդ բառը հանգիստ չես թողնում»-ի և «էդ բառը քեզ հանգիստ չի տալիս»-ի միջև...
Այ Արէա ջան, խի մենք ստեղծագործության մասին կարանք մեր ընկալումից զատ բա՞ն գրել։ Հա, մի երկու բանը կարանք բերենք մետրով չափենք, դա արեցինք, բայց ինչը ընդունելի է ու ինչը՝ չէ, լրիվ սուբյեկտիվ ա։ Մանավանդ հայերենի պես լեզվում, որ հազար մասնատումներ է ունեցել։ Ասենք իմ ցեղի տարբեր ճյուղերում նենց բառեր կան, որ մյուս ճյուղերը մի քանի բառարաններում պիտի որոնեն, որ իմաստը հասկանան, ու դա նրանից չի, որ այդ բառերը քիչ օգտագործելի են...
Կարդացի։
Ես հազար ներողություն, բայց սենց նեղացկոտ տոնով քննարկելս չի գալիս։
Ես պրծ։ Ավել պակասի համար ներողություն։
Սպասենք հեղինակների բացահայտմանը։
Կներես, բայց ես մենակ քո տոնի մեջ եմ նեղացկոտություն տեսնում։ Բայց երևի երկուսս էլ սխալ ենք միմյանց ընկալում... ինչևէ, լավ էլ զրուցեցինք։ ;)
Հեղինակների կեսն էլ արդեն բացահայտվեցին։ Այ երրորդ տարբերակի հեղինակին կուզեի իմանալ։ Իր մոտեցումը այս մրցույթին ահագին դուրս եկավ... ինչպես նաև տարբերակը, չնայած որ Ախմատովա դրա մեջ չեմ տեսնում։
Հեղինակների կեսն էլ արդեն բացահայտվեցին։ Այ երրորդ տարբերակի հեղինակին կուզեի իմանալ։ Իր մոտեցումը այս մրցույթին ահագին դուրս եկավ... ինչպես նաև տարբերակը, չնայած որ Ախմատովա դրա մեջ չեմ տեսնում։
Հեղինակները բացահայտված չեն՝ մինչև վերջում նրանց անունները գրելու պահը :P
Մինչ այդ կարելի է ընդամենը ենթադրություններ անել:
Հիշեցնեմ, որ ինքնաբացահայտումն արգելվում է:
Հեղինակները բացահայտված չեն՝ մինչև վերջում նրանց անունները գրելու պահը :P
Մինչ այդ կարելի է ընդամենը ենթադրություններ անել:
Հիշեցնեմ, որ ինքնաբացահայտումն արգելվում է:
Իյա, բա հիմա չե՞մ կարա ասեմ որ երրորդ տարբերակը իմն ա :P
Իյա, բա հիմա չե՞մ կարա ասեմ որ երրորդ տարբերակը իմն ա :P
Խելոք մնա :angry
:))
Խելոք մնա :angry
:))
Դե լավ, լավ... երրորդ տարբերակը «իմն» ա ;)
Նաև ասեմ՝ անդուր է։
Ոչ թե քննարկումներն ու կարծիքները, այլ այն, որ մարդիկ իրենց իրավունք են վերապահում պնդելու, թե ինչու է որևէ հեղինակ այս կամ այն բառը օգտագործել, ինչու է սենց կամ նենց արել, ինչն է սառնարանային, իսկ այ, այս մեկը շունչ ունի։ :)) Թե դուք ի՜նչ գիտեք ով ինչը ինչի համար ա արել... ու նույն մարդիկ բառերի իրենց ընկալումների մասին են խոսում, բայց «շունչ ունեցող տարբերակների» ուրիշների տարատեսակ ընկալումների մասին կարծես չեն կասկածում։
Չեի կարծում թե ծափածո թարգմանելու թեմայում այսքան անդուրություններ կարելի է ներմուծել, բայց դար ապրի՝ դար ուսանի (տանեմ էս մեկը սառնարանիս վրա կպնցեմ...)։ Ու դե հա... Արէայի ու Ուլուանայի տարբերակների մեջ էլ «99%–ով համոզված եմ»։ Ձեզ հետաքրքիր ու արդյունալի քննարկումներ։
Չնայած Շինարարի մոտեցումը ինձ մի քիչ խորթ է չափածո գնահատելու գործում, բայց իր այս թեմայի մասնակցությունը գովելի էր։ Շնորհակալություն քեզ, Շինարար ջան։
Ծլնգ ջան, իմ ամեն ինչն ա գովելի, դրա համար լիքը մարդու ներվերը վրա ազդում եմ։ Մարդկանց մոտ թերարժեքության զգացում ա առաջանում թե ոնց կարա մեկը ոնց նայես գովելի լինի:P:D
Ծլնգ ջան, իմ ամեն ինչն ա գովելի, դրա համար լիքը մարդու ներվերը վրա ազդում եմ։ Մարդկանց մոտ թերարժեքության զգացում ա առաջանում թե ոնց կարա մեկը ոնց նայես գովելի լինի:P:D
Սրա վերաբերյալ մի անեկդոտ հիշեցի... Չերչիլին հարցնում են, թե ինչո՞ւ Անգլիայում չկա հակասեմականություն, սա էլ պատասխանում է, թե նրանից է, որ մենք՝ անգլիացիներս, հրեաներին մեզնից խելոք չեն համարում։
Հա, ու ինչու սա հիշեցի... Շինարար ջան, իմ ներվերի վրա հեչ չես ազդում :P:D
Արտամրցութային աշխատանք
Анна Ахматова. Хочу тебе покоя не давать
Хочу тебе покоя не давать,
Быть сильной, оставаться слабой.
Хочу тебя своей любовью звать,
Ведь я иначе жить и не могла бы.
Хочу из всех твоих забот и дум
Украсть по крайней мере половину.
Хочу,чтоб вдруг тебе пришло на ум,
Что счастлив ты и в этом я повинна.
Хочу,чтоб для любой моей мечты
Ты был единственной границей,
Хочу в той книге, что читаешь ты,
Быть первой и последнею страницей.
Ուզում եմ քեզ հանգիստ չտալ
Ուզում եմ քեզ հանգիստ չտալ,
Լինել ուժեղ, մնալ թուլոտ:
Ուզում եմ քեզ իմ սեր կոչել,
Այլ կերպ ապրել ես չեմ կարող:
Ուզում եմ գոնե կեսը գողանալ
Քո հոգսերի, մտորումների բոլոր:
Ուզում եմ, որ հանկարծ դու հասկանաս,
Որ քո երջանկության մեջ ես եմ մեղավոր:
Ուզում եմ, որ ամեն մի երազիս
Միակ սահմանը դու լինես,
Ուզում եմ քո կարդացած գրքի
Առաջին ու վերջին էջը լինեմ ես:
Էս տարբերակը հավեսով կխմբագրեի, որ իմ սրտի ուզած բան ստացվեր, չնայած գուցե ուրիշ ոչ մեկի դուր չգար :D Բայց գիտեմ, որ իրավունք չունեմ: Ընդհանուր դուրս եկավ: Գլխավոր քընսըրնս «թուլոտ» բառին ա վերաբերվում, ինչո՞ւ չմիացնել երկու նախադասությունները «ու» շաղկապով և չօգտագործել «թույլ» բառը, եթե խնդիրը վանկերի քանակն է, որովհետև «թուլոտ» բառը մի տեսակ շատ ոչ ոտանավորային ա: Մեկ էլ, սա խիստ իմ անձնական մոտեցումն ա, ինձ համար ավելի սահուն ա, երբ անորոշ դերբայի փոխարեն օգտագործվում ա ըղձական եղանակի բայ՝ ուզում եմ անեմ, ոչ թե ուզում եմ անել: Խոսքը էդպես ավելի կենդանի ա ստացվում: Բայց սա ընդամենը իմ մոտեցումն ա: Չգիտեմ՝ բնօրինակն ա պատճառը, թե թարգմանությունը, բայց ինձ ամենասրտամոտը էս էր: Դե ռուս պոեզիայից Ախմատովայից շատ մենակ Ցվետաևային եմ սիրում: Անգլերենի իմացությունս դեռ որ չի բավարարում, որ ըստ արժանվույն կարողանամ գնահատել պոեզիան:
Ուլուանա
21.03.2017, 18:45
Չեմ կարծում, թե հեղինակն էստեղ ինչ-որ բան է զոհաբերել, առավել ևս՝ իմաստը. ինքը հենց հատուկ հեռացել է բնագրից և ներկայացրել իր ընկալումը: Ու դա իմ կարծիքով շատ ավելի հետաքրքիր է կարդալ, քան ինչ-որ չոր թարգմանություն. թե չէ բառերը չորով ռուսերենից հայերեն թարգմանել գուգլ թրընսլեյթն էլ է կարող:
Հաստա՞տ գուգլ թրանսլեյթն էլ է կարող։ Հանգերն ու չափը պահելո՞վ, ու առանց լեզվական սխալների՞։ Խնդրում եմ, հենց որ Գուգլ թրանսլեյթի թեկուզ մեկ՝ նշածս չափանիշներին մի քիչ համապատասխանող թարգմանություն գտնես, բեր, կարդանք, զմայլվենք։
Իսկ դու ի՞նչ գիտես, որ հեղինակը հենց հատուկ հեռացել է բնագրից ու ներկայացրել իր ընկալումը։ Ի՞նչ գիտես, թե բնագրին մոտ թարգմանել չկարողանալու հետևանքով չի էդպես արել։ Ես, իհարկե, համարյա համոզված եմ, որ հեղինակն ինքն էլ կպնդի, որ հենց էդպես է ուզել, դրա համար է էդպես արել, դժվար թե խոստովանի, որ չի կարողացել հաջող թարգմանել, դրա համար է հեռացել բնագրից։ Ասեմ, որ առաջին տարբերակի հեղինակի ով լինելու մասին ենթադրություններ չունեմ, ու ասածս որևէ անձնական հիմք չի կարող ունենալ։ Ու չեմ էլ պնդում, թե հաստատ անճարությունից է էդպես արել, բայց ես հակված եմ համարելու, որ էդպես է։
Ռիփ, ճի՞շտ եմ հասկանում, որ, ըստ քեզ, բանաստեղծության թարգմանության դեպքում նորմալ ա, որ թե՛ բովանդակային, թե՛ ոճական առումով թարգմանությունն ահագին հեռացած լինի բնագրից։ Ուղղակի քո ասածներից ստացվում ա, որ ինչքան շատ հեռացած լինի բնագրից, էնքան գովելի ա։ Ուղղակի էդ դեպքում ստացվում ա բնագրի հիման գրված սեփական բանաստեղծություն, ոչ թե թարգմանություն։ Ու, իմ կարծիքով, դա շատ ավելի հեշտ ա անելը, քան բնագրին բոլոր առումներով մոտ մնալը։ Այսինքն՝ որ մասերը որ չի ստացվում սիրուն թարգմանել, բռնում փոխում ես քո ուզածով, որ լավ հնչի, առնվազն քո ականջին։ Տարբերակներն էլ անսահմանափակ են, ի տարբերություն բնագիրը թարգմանելու։ Բայց դա արդեն թարգմանություն չի կոչվում, այլ փոխադրություն։ Ու եթե փոխադրության մրցույթ էր, որում բնագրից շեղվելը ոչ միայն թերություն չի համարվում, այլև առավելություն, էն գլխից թող ասվեր, բոլորն իմանային, ըստ այդմ թարգմանեին։ Հետաքրքիր ա, որևէ կասկածու՞մ ա, որ դա ավելի հեշտ կլիներ, թեև գուցե ավելի հետաքրքիր, քան բնագրին հնարավորինս մոտ թարգմանելը։
Ու նորից եմ կրկնում, էս տարբերակի մեջ լիքը լիրիկա ու մեղեդայնություն կա: Անպայման չի նախադասությունը ծայրից ծայր «ճիշտ» լինի՝ ճշտի մասին մեր ձանձրալի պատկերացումների սահմանում:
Նորից կրկնելուց քո անձնական ընկալումը չի դառնում անժխտելի ճշմարտություն։ Ես էդ տարբերակի մեջ, անկախ սխալներից էլ, առանձնապես մեղեդայնություն ու լիրիկա չեմ տեսնում, բայց դա իմ ընկալումն է, ով տեսնում է, թող տեսնի։ Ես դրա մասին չեմ էլ խոսել։ Կոնկրետ դա էն հարցը չի, որ մեկս մյուսին հակառակն ապացուցենք։ Իսկ «ճշտի մասին մեր ձանձրալի պատկերացումներն» իրականում զուտ «մերը» չեն. որևէ լեզվով մտքեր ձևակերպելիս տվյալ լեզվի քերականական կանոններին հետևելը, ինչպես նաև որևէ բանաստեղծի թարգմանելիս նրա գրածին հնարավորինս հավատարիմ մնալը ստանդարտ չափանիշներ են, ու չէի պատկերացնում, որ կարող են որևէ մեկի կողմից ընկալվել որպես կոնկրետ մարդու քմահաճության կամ անձնական ճաշակի դրսևորում։
Ով է որոշում ճկելու սահմանները: Նույնսիկ գերմաներենի պես կարծր թվացող լեզուն կարելի է կարգին ճկել, ինչի պիտի հայերենում ասենք՝ վայ, չեղավ, էսքանից հետո արդեն անթույլատրելի է:
Ով չի որոշում, ինչն է որոշում ճկելու սահմանները։ Ասեմ. սահմանը բարեհնչության կորուստն է, դժվարընկալելիությունը, տվյալ լեզուն նորմալ տիրապետողի աչքի համար անբնական լինելը։
Բառերն էս տարբերակում շատ լավ են ընտրված, ինչպես նաև շեշտադրությունները:
Կոնկրետ «աղու» բառի մասին: Բառն ինձ համար նոր էր, փնտրեցի, գտա բացատրությունը ու զարմացա, թե ոնց էր հեղինակը հենց էդպիսի հարմար բառ գտել՝ էս տողի իրոնիան արտահայտելու համար.
"Ведь так любезны женихи!"
Նկատեք, որ էստեղ հեգնանք կա, նույնիսկ վերջում դրված բացականչական նշանն է դա վկայում:
Ու «աղու» բառը հենց էդ ծաղրական նոտան է բռնում:
Աղու բառի մասին առանձին գրել էի, որ թեև, ինչ խոսք, «փախած» բառ է, ոչ գործածական, բայց ես էլ, բառարանում իմաստը նայելով, համոզվեցի, որ տվյալ դեպքում իմաստային առումով համապատասխան բառ է, ուրիշ բան, որ անձամբ ես կխուսափեի «փախած» բառեր գործածելուց, ու նույն պատճառով ինձ առանձնապես դուր չի գալիս նաև ուրիշների օգտագործելը։ Էստեղ կարող ենք համարել, որ զուտ նախասիրության հարց է ու դրանով սահմանափակվել։
Ընդհանրապես բառերի հանդեպ էս վերաբերմունքն ինձ համար անհասկանալի է: Մի հատ բացեք անգլիալեզու պոեզիա. էնպիսի բառեր կտեսնեք, որ բառարանների ամենախոր էջերից էլ չես պեղի: Ինչի ենք բառերից էսքան վախենում. էլ ոնց կլինի՝ ամենօրյա հայերենում չի գործածվում: Հետո ինչ, դրանից պակաս հայերե՞ն է դառնում:
Պակաս հայերեն չի դառնում, բայց պակաս նախընտրելի է դառնում։ Ռիփ, տարբերություն կա պարզապես բանաստեղծական բառերի և գրքային, հնացած բառերի միջև։ Հենց նույն «մեգ» բառը վերցնենք. ոչ ոք առօրյայում չի ասի՝ դրսում նենց մեգ ա։ Բայց բանաստեղծության մեջ լրիվ ճիշտ, սիրուն ու տեղին ա հնչում, չէ՞։ Համենայնդեպս, բոլորը գիտեն՝ մեգն ինչ ա, որովհետև թեկուզ առօրյայում տեղ չունեցող, բայց պոեզիայում շատ գործածական բառ ա։ Իսկ, ասենք, «հաղթանքն» էն աստիճանի անբնական ու ոչ գործածական ա, որ այն գործածելու ուրիշ պատճառ, քան ավելի հարմար տարբերակ չգտնելը, մարդու մտքով չի անցնում ուղղակի։
Տողերի կոտրված լինելը քո աչքին միանգամից որպես տեխնիկական սխալ է երևում, այնինչ սա հեղինակի մոտեցումն է. զարմանալի է, որ դա մտքովդ չի անցել:
Մտքովս անցել է։ Միանգամից չի տեխնիկական սխալ թվացել։ Ես, իհարկե, գիտեմ, որ էդպես էլ են գրում հենց միտումնավոր՝ դրա մեջ որոշակի իմաստ դնելով։ Տվյալ դեպքում էլ սկզբում մտածեցի, որ էդպես է, բայց բանաստեղծությունը կարդալով՝ չգտա էդ իմաստը, կոնկրետ ինձ միայն խանգարեց. սահունության վրա ազդում էր ընդամենը, դե, համենայնդեպս, իմ ընկալմամբ, հետևաբար ենթադրեցի, որ տեխնիկական խնդիր է։ Նույնիսկ մտածեցի, որ անարդար է հեղինակի նկատմամբ, որ էդ կոտրվածության պատճառով բանաստեղծության ընկալումը տուժի։ Բայց որ ասում ես՝ հեղինակն ինքն է էդպես արել, էլ բան չունեմ ասելու։
Ամբողջ ընկալումդ ստանդարտների մեջ կարծես լինի՝ ոչ մի քայլ աջ ու ձախ:
Չէ, պարզապես իմ ու քո ստանդարտներն են տարբեր, էդքան բան։ Իսկ եթե համարում ես, որ դու ստանդարտներ չունես էս հարցում, ասա, ես էլ քո ստանդարտները քեզ ցույց տամ։
«Գողտրիկն» էլ ի՞նչ գիտես, թե հեղինակը հենց սիրուն նկատի չուներ: Բնագրում գրված է լրիվ ուրիշ բառ, որը հայերեն ուղիղ թարգմանությամբ «հուսալի» կստացվեր: Իսկ հեղինակը լրիվ ուրիշ բառ է ընտրել, ու իմ ընկալմամբ հենց սիրուն իմաստն էլ դրել է ու դրանով հեգնանք մտցել «հուսալի»-ի մեջ: Իբր թե՝ «շատ մի սիրո՜ւն տեղում է հիմա սերդ»:
Չգիտեմ, բնականաբար, բայց կարող եմ ենթադրություններ անել։ Տվյալ դեպքում խոսքը պահելու մասին էր, հետևաբար «թաքուն» բառի ասոցիացիան առաջինն է մտքիս եկել։ Բայց սա էլ, իհարկե, էն դեպքը չի, որ իրար ինչ–որ բան ապացուցենք։ Չեմ բացառում, որ իսկապես քո ասած տարբերակը լինի։
Չեմ կարծում՝ հեղինակը ռուսերեն տեքստը չի հասկացել. ինքն իր մոտեցումն է ներկայացրել: Ու շատ էլ հետաքրքիր է ստացվել:
Ընդհանրապես սա ամենահամարձակ տարբերակն է, ու դրանով էլ՝ շատ գովելի: Որովհետև մարդն իր մոտեցումն է ցույց տվել ու չի վախեցել դա անել:
Անկախ նրանից՝ չհասկանալով է արել, թե միտումնավոր, համարում եմ, որ սխալ է արել, որովհետև սա իր բանաստեղծությունը չի, որ իրեն իրավունք վերապահի բնագրում եղած էական միտքն էդ աստիճանի լուրջ փոփոխության ենթարկելու։ Ի վերջո, եկեք հասկանանք, որ սա թարգմանության մրցույթ է։ Թարգմանիչն ընդամենը միջնորդ պիտի լինի բանաստեղծի ու այլ լեզվով ընթերցողի միջև, հակառակ դեպքում փչացած հեռախոսի էֆեկտի հետ գործ ունենք։ Եթե Ախմատովա ես թարգմանում, ուրեմն պիտի հենց իր գրածը թարգմանես, ոչ թե քեզնից բաներ մոգոնես ու ներկայացնես որպես Ախմատովա։ Եթե ես ուզենամ տվյալ մարդու բանաստեղծությունը կարդալ, հենց իրեն կկարդամ, ոչ թե Ախմատովա, ու եթե Ախմատովայի թարգմանություն եմ կարդում, բնականաբար, ակնկալում եմ հենց Ախմատովայի մտքերն ու զգացմունքները տեսնել, ոչ թե թարգմանչի կարծիքն էն մասին, թե ինքն ինչպես կուզենար, որ Ախմատովան գրած լիներ։ Ինձ, օրինակ, հեչ դուր չէր գա, եթե իմ բանաստեղծությունը մեկը թարգմաներ՝ իմ մտքերը փոխելով ու իր սեփական՝ իմի հետ հեչ կապ չունեցող ընկալումը ներկայացնելով։ Դա առնվազն ազնիվ չի։ Ու սա զուտ իմ անձնական մոտեցումը չի, էլի, որ տենց վրդովվել ես։
Էդ ինչի եք տենց ջղայնանում ախր, ժողովուրդ։
Մի քիչ ավելի թեթև մոտեցեք էս ամեն ինչին, սա զվարճալի, հետաքրքիր, գրավիչ արարողությունուն պիտի լինի մի քանի օր տևող, պետք չի էդքան նյարդայնանալ։
Ուլուանա
21.03.2017, 19:23
Լեզվական սխալներ, անհարթություններ, էլ եսիմ ինչ, ոնց որ խոսքը տեխնիկական թարգմանության մասին լինի: Ով ասեց, որ բանաստեղծությունը պիտի քանոնով չափված լինի ու խարտոցով հարթեցված: Գոնե մարդ նշի, որ դա իր անձնական մոտեցումն է հարցին, ոչ թե ոչ ճշմարտության տոնով գրի:
Փաստորեն, դու առաջին անգա՞մ ես տեսնում, որ բանաստեղծություն քննարկելիս անհարթությունների մասին խոսվի։ Ախր նույնիսկ արձակը գնահատելիս են անհարթությունները քննարկվում, էլ ուր մնաց՝ չափածոյի դեպքում։ Իսկ դու քո ամեն արտահայտած մտքից առաջ նշու՞մ ես, որ դա քո անձնական մոտեցումն էր։ Թե՞ քոնն ինքնին պարզ ա, իսկ իմը հատուկ որպես անձնական ներկայացվելու կարիք ունի։ Չնայած անհարթությունների մասին խոսելն իրականում հեչ էլ իմ անձնական մոտեցումը չի։
Որովհետև հեղինակն էդպե՛ս է ուզել գրել: Մի՞թե էդքան դժվար է ընդունել բառերի հարցում մարդու նախընտրությունները:
Իսկ մի՞թե էդքան դժվար է ընդունել, որ նախընտրությունը և ճիշտն ու սխալը տարբեր բաներ են։ «Այդ» բառի փոխարեն «դա» գրելը նախընտրություն է, իսկ «ինքը» գրել՝ սխալ։ Սա ոչ իմ անձնական կարծիքն է, ոչ ճաշակը, ոչ էլ քմահաճությունը։ Սա հայերենն է։ Բողոքներդ էլ խնդրում եմ ուղղել հայերենի կանոնները սահմանողներին, ոչ թե ինձ։
Էստեղ քլնգոց ոնց որ թե չկար, թե չէ էս տարբերակն էլ կպաշտպանեի:
Այսինքն՝ պաշտպանելդ ուղղակի ինքնանպատա՞կ է, եթե պատրաստ ես նաև քեզ հեչ դուր չեկած թարգմանությունն էլ պաշտպանել։
Կարծում եմ, գրականության մեջ ցանկացած կանոն ու սահման կարծրատիպ է, և ինչքան շատ փորձ լինի դրանք կոտրելու, էնքան լավ:
Ու ընդհանրապես նորը շատ հաճախ հենց ընդունելի կանոները խախտելով է ստեղծվում:
Այսինքն՝ բացարձակապես ամեն ինչ զուտ ճաշակի ու նախընտրության հարց է, հա՞։ Սրա շուրջ, իհարկե, կարելի ա լուրջ վիճել։ Բայց նույնիսկ եթե համաձայնեի, ապա, մեկ է, թարգմանությունը չի կարող նույնացվել գրականություն ստեղծելու հետ. էստեղ չեն կարող սահմանափակումներ չլինել, հենց թեկուզ էն պատճառով, որ գործ ունես ուրիշի աշխատանքի հետ, հետևաբար չես կարող հաշվի չնստել էդ ուրիշի հետ։ Ու թարգմանության նպատակը ինֆորմացիան հնարավորինս ճշգրիտ փոխանցելն է տվյալ լեզվի կանոնների սահմաններում։ Պարզապես պետք է հիշել, որ ինֆորմացիա ասելով՝ տվյալ դեպքում հասկանում ենք և՛ ընդհանուր միտքը, և՛ ոճը, և՛ բառապաշարը, և՛ հանգերը, և՛ վանկերի քանակը, և՛ շեշտերը։ Որպեսզի էլի ինձ չմեղադրես չորուցամաք, տեխնիկական մոտեցում ցույց տալու մեջ, նորից շեշտեմ «հնարավորինս» բառը։ Թե չէ՝ պարզ է, որ հարյուր տոկոսանոց ճշգրտությունն անհնար է, բայց ձգտելը դրան գոնե մոտ թարգմանելու, կարծում եմ, ցանկացած թարգմանչի նպատակը պիտի լինի։
Եվ վերջում մի բան էլ:
Չեմ կարծում, թե սա ճիշտ թեմա է մարդկանց հայերենի դասեր տալու համար:
Ոչ էլ կարծում եմ, որ էստեղ որևէ մեկը կա, ով երեսուն հայերեն բառ իրար կապել չի կարող:
Եթե էդպես են գրել, ուրեմն էդպես են ուզել: Դա կարելի է հավանել, կամ չհավանել, բայց լեզվի առումով գիտուն դասեր տալ պետք չի, քանի դրանք ստանալու խնդրանքներ չեն եղել:
Այսինքն՝ ի սկզբանե բացառվում է, հա՞, որ կարող էին էդպես գրած լինել ոչ թե որովհետև էդպես են ուզել, այլ որովհետև այլ կերպ (բնագրին ավելի մոտ կամ ավելի ճիշտ/լավ) չեն կարողացել։ Հենց էդպես. միակ տարբերակը դա է, հա՞։ Բոլորը պրոֆեսիոնալ թարգմանիչներ են, ու չէր կարող որևէ մեկը որևէ մասը թարգմանելիս դժվարություն ունենալ։ Մարդիկ պարզապես էդպես են ուզել և վերջ։ Ու ինչպե՞ս կարելի է համարձակվել կասկածել այդ ակնհայտ փաստին։
Եթե ես լեզվական դասեր տալու հավես ու մտադրություն ունենայի, շատ ավելի շատ սխալներ կնշեի ու կվերլուծեի։ Ես պարզապես ինձ համար աչք ծակողներն եմ նշել հիմնականում, որոնք խանգարել են կոնկրետ իմ՝ բանաստեղծությունը հավանելուն։ Ու դա անելու համար հատուկ խնդրանքների կարիք չեմ զգում։
Sambitbaba
21.03.2017, 20:38
Ուղղակի կան բանաստեղծություններ, որոնք շատ դժվար է թարգմանել:
Ինձ թվում է, երբ հարցը գնում է պոեզիայի մասին, անհնար է այն ոչ միայն թարգմանել, այլ նույնիսկ ընկալել ճիշտ, կամ արտասանել անգամ, եթե չես գտնում այդ ստեղծագործության շնչառությունը և չես սկսում շնչել նրա հետ նույն թրթիռներով:
Երբ քվեարկում էինք, թե որ բանաստեղծությունն ենք ընտրելու, ես հենց այս մասին ասացի... Ասացի, որ չեմ զգում այս ստեղծագործության շունչը... Հա, փորձեցի նույնիսկ թարգմանել: Թարգմանեցի ու... չհանձնեցի ձեր դատին, քանի որ ինքս այդպես էլ չսիրեցի սեփական թարգմանությունս: Բայց հիմա մտածում եմ, որ երևի հետո կտեղադրեմ:
Որովհետև ինձ թվում է, որ բոլոր թարգմանողներն էլ գտնվել են հենց ասածս վիճակում, այսինքն, չեն կարողացել գտնել բանաստեղծության շնչառությունը: Իմիջիայլոց այստեղ Այվիի հետ համաձայն եմ, որ պարտադիր չէ պահել բանաստեղծության ռիթմն ու բառերը: Կարևոր է պահպանել նրա շնչառությունը: Ներկայացված վեց թարգմանություններից և ոչ մեկի մեջ ես այդ շնչառությունը չզգացի...
Շատ-շատ սիրելով Ախմատովային, չեմ կարող չհամաձայնվել նաև նրանց հետ, ովքեր "յար", "դմբո" կամ նման բառերը չեն կարողանում ընկալել Ախմատովայի բյուրեղյա նրբաճաշակության կոնտեքստում: Իհարկե, այդ բառերի մեջ վատ ոչինչ չկա, բայց կոնկրետ Ախմատովայի պոեզիայի համար ինձ էլ անհամատեղելի են թվում:
Բայց և այնպես, ապրեն բոլոր թարգմանողները, որ համարձակվեցին կատարել այդ դժվար քայլը:
Քլնգային վարիացիաներ Ուլուանայի թեմայով...
1-ին տարբերակ Իր արևին սեփական ելևէջներ է մեջը մտցրել։ Ասա՝ փորձեցի, բայց չկարողացա էլի ճիշտ իմաստային թարգմանություն անել կալկուլյատորովս։ Հա, համոզված եմ, որ հեղինակը ոչ էլ կխոստովանի, որ չի կարողացել, բայց դե ես հո գիտեմ որ կարողանար, լավ էլ կթարգմաներ։ Հա, մեկ էլ մեղեդի չկա, մենակ անհամ շվշվոց ա՝ նեղլիկ փափլիկը վկա, թե՞ փափուկ տաքուկ էր...
2-րդ տարբերակ Էս ինչ փախած բառեր էր պեղել, գրականորեն՝ բրածո։ Ու շատ էլ որ իմաստը մոտիկ ա, զատո շունչը խիստ ա, ի՜։ Մեր պուպուշ Ախմատովային սարքել ա քառակուսի մարշ՝ հաղթանք էլ վկա։ Ասա բառապաշարից թույլ ես էլի, բառարանների հույսին ես մնացել։ Ու հա, համոզված եմ, որ հեղինակը կասի, որ էդ բառերը մինչև էդ էլ գիտեր, ու հայերենից էլ դպրոցում հինգ ա ստացել, բայց ես հո գիտեմ, որ ոչ մի խելքը գլխին հայերեն իմացող աղու ու հաղթանք բառերի գոյության մասին չգիտի, մինչև բրածո-բրածո վիճակներով չփորձի Ախմատովա թարգմանել...
3-րդ տարբերակ Էս ի՞նչ էր, էս Ախմատովայի թարգմանության բաժին եմ ընկե՞լ, թե՞՝ սեփական երազների խոստովանության։ Հա, էդ տողադարձներն էլ հեղինակին կասեք էլ չանի։ Դե հեղինակը համոզված եմ կասի, թե տենց էլ մտադրվել ա անել, բայց ես հո գիտեմ, որ երևի ակումբում նորեկ ա, չգիտի ոնց պիտի ՊՄ-ով ուղարկի, տողերն էլ տենց սահուն երևի կիսատվել են։ Հա, էն երջանիկ թշվառը վատը չէր, հեչ վատը չէր... բայց դրա նախորդ տողը ոնց որ գլխիս տային։ Այ հեղինակ ջան, բա Ախմատովան էդ բառերը հո իր իմացած մարդուն չէ՞ր գրելու, նույնիսկ տենց էլ ասում ա բանաստեղծության մեջ՝ տեբյա նե զնայու! Մի հատ լավ ռուսերեն-հայերեն օնլայն բառարանի տեղ գիտեմ, ասե՞մ, պետք կլինի մյուս թարգմանություններիդ համար, եթե իհարկե էս քլունգիցս հետո էլի համարձակվես սենց գործ քո վրա վերցնել։
4-րդ տարբերակ Եսիմ... ու դրանով ամենն ասված ա՝ եսիմ։ Հա, թարգմանությունը չյոտկի ա, շունչն էլ ա վսյո պրի սեբե, բայց համ ու հոտ չեկավ։ Հա, գիտեմ հեղինակը կգա կասի Ախմատովայի անտարբերությունն ա փորձել փոխանցել, բայց ես հո գիտեմ, որ էս մարդու զգացմունքայնության պակասից է սենց բան ծնվել։ Ու կարծես չի էլ փորձել լավ չափ բռնի կամ հանգավորի. ապրե՛ս հեղինակ ջան, որ ազնվորեն չես էլ փորձել, մեկ ա գիտեմ մոտդ չէր ստացվելու, էն կոպիտ լեզվական սխալն էլ վկա։
5-րդ տարբերակ Էս մեկը լավը չէր, բայց տարօրինակ ձևի՝ վատն էլ չէր։ Ոչ Ախմատովա կար մեջը, ոչ էլ բանաստեղծություն, բայց մի ձև լավ սահուն գնաց։ Մենակ ինքներդ այդավորի, այդերդ էլ ինքնավորի։ Հա, էս մեկն էլ գիտեմ կգա կասի, թե ուզում էր սիրոն բանաստեղծության մեջ ինքնություն տա, բայց ես հո գիտեմ, որ հայերենի իմացության պակասից է։ Երևի մի 20 տարի առաջ արտագաղթել ա հեղինակը, ու իրեն թվում ա, թե լավ պահպանել ա հայերենը, հիմա էլ եկել թարգմանություններ ա անում։ Ու էդ ի՞նչ հարցադրում ա վերջում, կարո՞ղ ա սպասում ա թե սենց բանաստեղծության հասցեատերը պիտի գա պատասխանի հեղինակին։ Հա, գիտեմ հեղինակը չի խոստովանի, որ սա չէր մտածել, այլ կասի թե հարցը հռետորական էր, բայց դե ես հո գիտեմ, որ հռետորական հարցերով բանաստեղծություն չի կարելի վերջացնել։ Ի, բա կանոն ա, չգիտեի՞ք։
6-րդ տարբերակ Տեղը՝ տեղին, ունքը՝ աչքին, քիթն ու բերանն էլ են ճիշտ տեղերում։ Հա դե հիմա շատ էլ թե առաջին քառատողի մեջ ոչ մի ռիթմ ու տակտ չկա, ու շատ էլ որ Ախմատովայի տաղաչափը չի պահպանվել, բա հո բանաստեղծության թարգմանությունը դրա մասին չի։ Գլխավորը՝ իմաստը պահպանվի, ու սահուն կարդացվի, մեջն էլ ոչ մի ինձ անսովոր բառ չլինի։ Ու հեղինակն էլ կարա ոչ մի բան էլ չխոստովանի, նենց էլ գիտենք, որ իր հայերենն էլ ռուսերենն էլ անթերի են, կանոնները բոլորը գիտի, մնացածն էլ պետք եղած ժամանակ միանգամից ականջը կծակի, թե սխալ լինի մեջը։ Մենակ մի բան ունեմ հեղինակին ասելու՝ աֆֆտար, պեշի եսչո։
Ուլուանա
21.03.2017, 23:50
Քլնգային վարիացիաներ Ուլուանայի թեմայով...
1-ին տարբերակ Իր արևին սեփական ելևէջներ է մեջը մտցրել։ Ասա՝ փորձեցի, բայց չկարողացա էլի ճիշտ իմաստային թարգմանություն անել կալկուլյատորովս։ Հա, համոզված եմ, որ հեղինակը ոչ էլ կխոստովանի, որ չի կարողացել, բայց դե ես հո գիտեմ որ կարողանար, լավ էլ կթարգմաներ։ Հա, մեկ էլ մեղեդի չկա, մենակ անհամ շվշվոց ա՝ նեղլիկ փափլիկը վկա, թե՞ փափուկ տաքուկ էր...
2-րդ տարբերակ Էս ինչ փախած բառեր էր պեղել, գրականորեն՝ բրածո։ Ու շատ էլ որ իմաստը մոտիկ ա, զատո շունչը խիստ ա, ի՜։ Մեր պուպուշ Ախմատովային սարքել ա քառակուսի մարշ՝ հաղթանք էլ վկա։ Ասա բառապաշարից թույլ ես էլի, բառարանների հույսին ես մնացել։ Ու հա, համոզված եմ, որ հեղինակը կասի, որ էդ բառերը մինչև էդ էլ գիտեր, ու հայերենից էլ դպրոցում հինգ ա ստացել, բայց ես հո գիտեմ, որ ոչ մի խելքը գլխին հայերեն իմացող աղու ու հաղթանք բառերի գոյության մասին չգիտի, մինչև բրածո-բրածո վիճակներով չփորձի Ախմատովա թարգմանել...
3-րդ տարբերակ Էս ի՞նչ էր, էս Ախմատովայի թարգմանության բաժին եմ ընկե՞լ, թե՞՝ սեփական երազների խոստովանության։ Հա, էդ տողադարձներն էլ հեղինակին կասեք էլ չանի։ Դե հեղինակը համոզված եմ կասի, թե տենց էլ մտադրվել ա անել, բայց ես հո գիտեմ, որ երևի ակումբում նորեկ ա, չգիտի ոնց պիտի ՊՄ-ով ուղարկի, տողերն էլ տենց սահուն երևի կիսատվել են։ Հա, էն երջանիկ թշվառը վատը չէր, հեչ վատը չէր... բայց դրա նախորդ տողը ոնց որ գլխիս տային։ Այ հեղինակ ջան, բա Ախմատովան էդ բառերը հո իր իմացած մարդուն չէ՞ր գրելու, նույնիսկ տենց էլ ասում ա բանաստեղծության մեջ՝ տեբյա նե զնայու! Մի հատ լավ ռուսերեն-հայերեն օնլայն բառարանի տեղ գիտեմ, ասե՞մ, պետք կլինի մյուս թարգմանություններիդ համար, եթե իհարկե էս քլունգիցս հետո էլի համարձակվես սենց գործ քո վրա վերցնել։
4-րդ տարբերակ Եսիմ... ու դրանով ամենն ասված ա՝ եսիմ։ Հա, թարգմանությունը չյոտկի ա, շունչն էլ ա վսյո պրի սեբե, բայց համ ու հոտ չեկավ։ Հա, գիտեմ հեղինակը կգա կասի Ախմատովայի անտարբերությունն ա փորձել փոխանցել, բայց ես հո գիտեմ, որ էս մարդու զգացմունքայնության պակասից է սենց բան ծնվել։ Ու կարծես չի էլ փորձել լավ չափ բռնի կամ հանգավորի. ապրե՛ս հեղինակ ջան, որ ազնվորեն չես էլ փորձել, մեկ ա գիտեմ մոտդ չէր ստացվելու, էն կոպիտ լեզվական սխալն էլ վկա։
5-րդ տարբերակ Էս մեկը լավը չէր, բայց տարօրինակ ձևի՝ վատն էլ չէր։ Ոչ Ախմատովա կար մեջը, ոչ էլ բանաստեղծություն, բայց մի ձև լավ սահուն գնաց։ Մենակ ինքներդ այդավորի, այդերդ էլ ինքնավորի։ Հա, էս մեկն էլ գիտեմ կգա կասի, թե ուզում էր սիրոն բանաստեղծության մեջ ինքնություն տա, բայց ես հո գիտեմ, որ հայերենի իմացության պակասից է։ Երևի մի 20 տարի առաջ արտագաղթել ա հեղինակը, ու իրեն թվում ա, թե լավ պահպանել ա հայերենը, հիմա էլ եկել թարգմանություններ ա անում։ Ու էդ ի՞նչ հարցադրում ա վերջում, կարո՞ղ ա սպասում ա թե սենց բանաստեղծության հասցեատերը պիտի գա պատասխանի հեղինակին։ Հա, գիտեմ հեղինակը չի խոստովանի, որ սա չէր մտածել, այլ կասի թե հարցը հռետորական էր, բայց դե ես հո գիտեմ, որ հռետորական հարցերով բանաստեղծություն չի կարելի վերջացնել։ Ի, բա կանոն ա, չգիտեի՞ք։
6-րդ տարբերակ Տեղը՝ տեղին, ունքը՝ աչքին, քիթն ու բերանն էլ են ճիշտ տեղերում։ Հա դե հիմա շատ էլ թե առաջին քառատողի մեջ ոչ մի ռիթմ ու տակտ չկա, ու շատ էլ որ Ախմատովայի տաղաչափը չի պահպանվել, բա հո բանաստեղծության թարգմանությունը դրա մասին չի։ Գլխավորը՝ իմաստը պահպանվի, ու սահուն կարդացվի, մեջն էլ ոչ մի ինձ անսովոր բառ չլինի։ Ու հեղինակն էլ կարա ոչ մի բան էլ չխոստովանի, նենց էլ գիտենք, որ իր հայերենն էլ ռուսերենն էլ անթերի են, կանոնները բոլորը գիտի, մնացածն էլ պետք եղած ժամանակ միանգամից ականջը կծակի, թե սխալ լինի մեջը։ Մենակ մի բան ունեմ հեղինակին ասելու՝ աֆֆտար, պեշի եսչո։
էս ինչքան էլ հավես ու ժամանակ ես ներդրել միմիայն ինձ կպնելու համար։ Պատկերացնում եմ, թե ինչքան կարևոր ա դա քեզ համար, փաստորեն։
էս ինչքան էլ հավես ու ժամանակ ես ներդրել միմիայն ինձ կպնելու համար։ Պատկերացնում եմ, թե ինչքան կարևոր ա դա քեզ համար, փաստորեն։
Թեթև տար, Ուլուանա ջան, ոչ ամենն ա աշխարհում քո համար, քեզ ուղղված, կամ քո մասին մտքերով... ու մի անգամ քեզ արդեն ասել եմ, բայց չթերանամ, մի հատ էլ կրկնեմ. քո ենթադրությունները ուրիշների մոտիվացիաների մասին որպես փաստեր ներկայացնելը առաջին հերթին քեզ է ծիծաղելի դրության մեջ դնում։
Ուլուանա
22.03.2017, 00:07
Թեթև տար, Ուլուանա ջան, ոչ ամենն ա աշխարհում քո համար, քեզ ուղղված, կամ քո մասին մտքերով... ու մի անգամ քեզ արդեն ասել եմ, բայց չթերանամ, մի հատ էլ կրկնեմ. քո ենթադրությունները ուրիշների մոտիվացիաների մասին որպես փաստեր ներկայացնելը առաջին հերթին քեզ է ծիծաղելի դրության մեջ դնում։
Ծլնգ, գրառումդ նույնիսկ վերնագիր ուներ՝ հատուկ ինձ նվիրված։ Էս էլ հո ես չե՞մ գրել.
Քլնգային վարիացիաներ Ուլուանայի թեմայով...
Ծլնգ, գրառումդ նույնիսկ վերնագիր ուներ՝ հատուկ ինձ նվիրված։ Էս էլ հո ես չե՞մ գրել.
Ու և՞:
Քո կարծիքով Պագանինիի թեմայով վարիացիաներ նվագող ամեն մի դաշնակահար փորձո՞ւմ ա Պագանինիին «կպնի»։ Թե Բրամսն էր փորձե՞լ կպնել, փաստորեն։
Էդ ինչի եք տենց ջղայնանում ախր, ժողովուրդ։
Մի քիչ ավելի թեթև մոտեցեք էս ամեն ինչին, սա զվարճալի, հետաքրքիր, գրավիչ արարողությունուն պիտի լինի մի քանի օր տևող, պետք չի էդքան նյարդայնանալ։
Արէա ջան, լավ ես ասում, բայց դու Ակումբում որևէ գրական մրցույթ հիշո՞ւմ ես, որ նյարդայնացող չլինի։ Ես որ չեմ հիշում, ու էդ իրականում վատ էլ չի. մարդիկ անտարբեր չեն։
Շին, իսկ մյուս արտամրցութայինների մասին ի՞նչ կասես։
Ի դեպ Ախմատովայի արտամրցութայինը խմբագրելու փոխարեն, մի հատ ինքդ թարգմանիր, դիր էստեղ ;)
Ուլուանա
22.03.2017, 01:58
Արէա ջան, լավ ես ասում, բայց դու Ակումբում որևէ գրական մրցույթ հիշո՞ւմ ես, որ նյարդայնացող չլինի։ Ես որ չեմ հիշում, ու էդ իրականում վատ էլ չի. մարդիկ անտարբեր չեն։
Լավ էլ անտարբեր են։ Համարյա հարյուր գրառում կա արդեն թեմայում, բայց ընդամենը ութ հոգի ա մինչև հիմա գրառում արել, որոնցից երկուսն ընդամենը մեկ գրառում են արել, մեկն էլ՝ երեք։ Այսինքն՝ ակտիվ քննարկողներն ընդամենը հինգ հոգի են։ Ակտիվները լավ ակտիվ են, բայց թվով քիչ են։ Ճիշտն ասած՝ չեմ հասկանում էս աստիճանի պասիվության պատճառը։ Թվում էր՝ չափածոյի դեպքում պիտի ավելի շատ մարդ մասնակցեր թե՛ քվեարկությանը, թե՛ քննարկմանը, քանի որ կարդալու բան, ըստ էության, շատ չկա, որ ասես՝ մարդիկ ժամանակ չունեն էդքանը կարդան, որ հետո էլ կարծիքներ գրեն, քվեարկեն, բայց՝ չէ։
Sambitbaba
22.03.2017, 02:56
Լավ էլ անտարբեր են։ Համարյա հարյուր գրառում կա արդեն թեմայում, բայց ընդամենը ութ հոգի ա մինչև հիմա գրառում արել, որոնցից երկուսն ընդամենը մեկ գրառում են արել, մեկն էլ՝ երեք։ Այսինքն՝ ակտիվ քննարկողներն ընդամենը հինգ հոգի են։ Ակտիվները լավ ակտիվ են, բայց թվով քիչ են։ Ճիշտն ասած՝ չեմ հասկանում էս աստիճանի պասիվության պատճառը։ Թվում էր՝ չափածոյի դեպքում պիտի ավելի շատ մարդ մասնակցեր թե՛ քվեարկությանը, թե՛ քննարկմանը, քանի որ կարդալու բան, ըստ էության, շատ չկա, որ ասես՝ մարդիկ ժամանակ չունեն էդքանը կարդան, որ հետո էլ կարծիքներ գրեն, քվեարկեն, բայց՝ չէ։
Ես ազնվորեն ասած, հենց ամենասկզբից էլ վախեցա մտնել ձեր քննարկումների մեջ: Խոստովանում եմ, ուղղակի անկարող եմ մասնակցել, որովհետև շատ գիտականացրեցիք, երեխեք ջան... Իսկ ես անգրագետ եմ այդ հարցում և ասելու ոչինչ ուղղակի չունեմ: Վախենում եմ միանգամից քացու տակ ընկնել... Ու կարող է շա՞տ են ինձպեսները, ինչ իմանաս: Էդ հանգեր չափելը... ինձ համար փաստորեն երևի ամենահասկանալին էր... Մի խոսքով, լրիվ օտար լեզվի դաս... Իսկ իմ փորձը՝ քննարկումը քիչ այլ հարթություն տանել... քանի որ դուք այնքան էիք արդեն խորացել, նույնիսկ արձագանք էլ չգտավ: Համաձայն եմ, կարող է ձեզ հետաքրքիր չէր արդեն: Հարց չկա: Բայց ես ձեզ հետաքրքրությամբ հետևում եմ::) Շարունակեք, խնդրում եմ: Հա, համ էլ Այվիին տված խոստումներդ գոնե կատարեք ու մի քիչ էլ արտամրցույթայիններից խոսեք: Թե չէ խեղճ Այվիի ձենն արդեն խզվել է... Այվ ջան, ես քեզ հետ եմ::ok
Շին, իսկ մյուս արտամրցութայինների մասին ի՞նչ կասես։
Ի դեպ Ախմատովայի արտամրցութայինը խմբագրելու փոխարեն, մի հատ ինքդ թարգմանիր, դիր էստեղ ;)
Այվ ջան, մնացածի հետ կապված ասացի՝ բնագիրը լիարժեք ընկալելու խնդիր ունեմ, որ թարգմանությունից խոսամ: Ինչ վերաբերվում ա՝ իմ թարգմանելուն, կյանքիս էս փուլում ես գրականությունից խոսացող եմ, ոչ թե գրականության ստեղխման մասնակցող առայժմ :))
Բոլորովին չեմ զարմանա եթե 2, 3, 4, 5 տարբերակների հեղինակը նույն մարդը լինի։
Արտամրցույթայինները արդեն մի տաս անգամ կարդացել եմ, որ կարծիք հայտնեմ, բայց չի ստացվում։
Անգլերեն լավ չգիտեմ, գուգլը լավ չի թարգմանում, բայց ցավոք մեր տարբերակներն էլ շատ ավելի լավը չեն էդ հարցում։
Չեմ կարողանում ամբողջովին ըմբռնել բանաստեղծությունների միտքը։
Գեղեցկությունը որ հաստատ չեն փոխանցում, բայց գոնե միտքը, տրամադրությունը պետք ա փոխանցվի։ Ինչ-որ իրարից անկախ կտորներ են, իրար հետ չկապակցվող, հաճախ դժվար հասկացվող, մի քանի անգամ կարդալ պահանջող նախադասություններով։
Բանաստեղծություն թարգմանելը քանդակագործության նման ա, սկզբից պատրաստանյութը մոտավոր, ընդհանրական գծերով նմանացնում ես վերջնական, ցանկալի արդյունքին, էս փուլում մարդը ծառից կարող ա չտարբերվի։
Հետո ընդգծում ես առավել բնորոշ գծերը՝ ձեռքը արդեն սկսում ա ճյուղից տարբերվել։
Հետո սկսում ես մատների տեղակայությունը հստակեցնել։
Հետո արդեն միջնամատը սկսում ա տարբերվել բութից։
Ու էսպես էնքան, մինչը հասնես մաշկի խորդուբորդություններին։
Արդյունքը հնարավոր ա նման չլինի բնորդին (իդեալական դեպքում սա ևս անընդունելի ա), բայց բոլոր համաչափությունները պահպանած մարդ պարտավոր ա լինել։
Թե մրցույթային, թե արտամրցույթային տարբերակներում տպավորություն ա, թե հեղինակները առաջին մեկ-երկու փուլերից առաջ չեն գնացել։
Ընդհանուր գծերով ծեփված պատրաստուկների տպավորություն են թողնում հիմնականում։
Վեցերորդի տարբերակի օգտին դրա համար քվեարկեցի, որովհետև հստակ զգացվում ա ամեն տողի, ամեն բառի, ամեն վանկի վրա մանրակրկիտ աշխատանք, մյուս տարբերակներում, ցավոք չի զգացվում դա։
Բոլորովին չեմ զարմանա եթե 2, 3, 4, 5 տարբերակների հեղինակը նույն մարդը լինի։
6 աշխատանք ու 6 հեղինակ
Ես էլ Սամի պես չափածոյից շատ հեռու եմ։
Բայց երբ բնագիրը կարդում ես սենց պարզ, կենցաղային բառերով, նույնն էլ ակնկալում ես թարգմանությունից։
Ու ես էլ չկարացա համակերպվեմ էդ բառարանային բառերի հետ։
Ինչպես արդեն նշվեց (կարծեմ Ուլուանան ասեց), դա արդեն ոչ թե թարգմանություն ա, այլ սեփական բանաստեղծություն բնօրինակի մոտիվներով։
Դա վերաբերում ա համ բառապաշարին, համ վանկերի քանակին ու հանգավորմանը։
Քվեարկել եմ 3 ու 6 տարբերակների օգտին, դրանք համեմատաբար ուզածիս մոտ էին (չհաշված «լումաները»)։
Ես էլ Սամի պես չափածոյից շատ հեռու եմ։
Բայց երբ բնագիրը կարդում ես սենց պարզ, կենցաղային բառերով, նույնն էլ ակնկալում ես թարգմանությունից։
Ու ես էլ չկարացա համակերպվեմ էդ բառարանային բառերի հետ։
Ինչպես արդեն նշվեց (կարծեմ Ուլուանան ասեց), դա արդեն ոչ թե թարգմանություն ա, այլ սեփական բանաստեղծություն բնօրինակի մոտիվներով։
Դա վերաբերում ա համ բառապաշարին, համ վանկերի քանակին ու հանգավորմանը։
Քվեարկել եմ 3 ու 6 տարբերակների օգտին, դրանք համեմատաբար ուզածիս մոտ էին (չհաշված «լումաները»)։
Արտ ջան, եթե «բնօրինակի մոտիվներով սեփական բանաստեղծություն» կոչվածը սրտովդ չի, հետաքրքիր է, որ երրորդին ձայն ես տվել, որովհետև դա ամենաշատն է համապատասխանում չհավանածդ ձևաչափին:
Արտ ջան, եթե «բնօրինակի մոտիվներով սեփական բանաստեղծություն» կոչվածը սրտովդ չի, հետաքրքիր է, որ երրորդին ձայն ես տվել, որովհետև դա ամենաշատն է համապատասխանում չհավանածդ ձևաչափին:
Համաձայն չեմ. ես դա շատ ավելի թեթև կարդացի (ոնց որ բնօրինակը), քան մյուսները։
Համաձայն չեմ. ես դա շատ ավելի թեթև կարդացի (ոնց որ բնօրինակը), քան մյուսները։
Թեթև կարդալու մասին չէր խոսքը, այլ բնօրինակից հեռանալու, ինչը նշել էիր՝ որպես բացասական կողմ:
Հետաքրքիր էր ուղղակի:
Քանի որ չափածոն ես չեմ հավանում, իմաստն անտեսում եմ, ու ուշադրություն եմ դարձնում զուտ տեխնիկական մասին։ Կարող ա էմոցիոնալ պահը օրիգինալից հեռու ա, դրան չեմ էլ նայել ։)
Sent from my P8000 using Tapatalk
Քիչ առաջ երեսուն նամակ եմ ուղարկել ակումբի ամենաակտիվ ու դեռևս չքվեարկած անդամներին, որ մասնակցեն քվեարկությանը. հետաքրքիր է՝ քանիսը կարձագանքեն :)
Արդեն կարծիքներս բոլոր տարբերակների մասին հայտնել եմ (https://www.akumb.am/showthread.php/67281-%D4%B9%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%B9%D5%A1%D6%81-%D5%B4%D6%80%D6%81%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%A9-N3-%D4%B1%D5%AD%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D5%BE%D5%A1?p=2553367#post2553367), բայց ուզում եմ երրորդի մասին մի քիչ էլ խոսել, մեկ էլ տեսար էն սպասվելիք 30 ձայներից մեկը «մեզնով» արեցինք (Տրիբունի դրած վիդեյով (https://www.akumb.am/showthread.php/64744-%D5%8D%D5%A5%D6%80-%D6%84%D5%B8%D6%82%D5%B5%D6%80-%D5%B8%D6%82-%D5%A5%D5%B2%D5%A2%D5%B8%D6%80-%D5%B4%D5%AB%D5%BB%D6%87-%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D5%B4%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%A1%D5%9E-%D5%A9%D5%A5%D5%9E-%D5%B6%D5%B8%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%AC-%D5%A5%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%A9?p=2553560#post2553560) եմ աչքիս ներշնչվել :D)։
Մնացած բոլոր հինգ տարբերակները կարծես փորձեր են՝ հնարավորինս Ախմատովային «մոտիկ» մնալ, չնայած որ այդ մոտիկությունների ինտերպրետացին, ինչքան հասկանում եմ, տարբեր է եղել․ առաջին տարբերակում՝ վանկերի քանակ, երկրորդ տարբերակում՝ տաղաչափը և բառացի իմաստը, չորորդ ու հինգերորդ տարբերակներում՝ իմաստն ու չափը, վեցերրորդ տարբերակում՝ իմաստն ու շունչը։ Ու այդ միակողմանի մոտիկությունը ստեղծել է մի շարք թերություններ ու անհամապատասխանություններ բնօրինակին․ առաջինում՝ իմաստի և ռիթմի, երկրորդում՝ բառապաշարի, չորորդ ու հինգերորդում՝ հանգավորման առկայության, վեցերրորդում՝ տաղաչափի ու ընդհանուր ռիթմի։
Իսկ երրորդը, չնայած որ տաղաչափը, իմաստը, շունչը ու հանգավորումը ընդհանուր պահպանված են, բայց կարծես թե բնօրինակին մոտիկությունը հեղինակը չի դարձրել հիմնախնդիր թարգմանելիս։ Ու այս մոտեցմամաբ այն տարբերվում է մնացած բոլորից։ Ասեմ, որ առաջին անգամ տարբերակը կարդալուց մտածեցի՝ այսքա՞ն էլ սխալ մարդ այդ բանաստեղծությունը հասկանա։ Բայց մի բան խանգարեց այդ կարծիքս ինտերնալիզացիա անելուն՝ «քեզ լավ գիտեմ»-ը։ Չէի կարող համակերպվել էն մտքի հետ, որ հեղինակը հնարավոր է չի հասկացել «тебя не знаю» արտահայտության իմաստը։ Կամ որ հարակից թեմայում քննարկումներին չի հետևել, ու «հիմարիկների» ով լինելու կարծիքներին ծանոթ չի։ Ու մի քանի անգամ այս տարբերակին վերադառնալուց հետո, այդ «քեզ լավ գիտեմ» ինվերսիան այնքան դիպուկ է թվում, ու այդ տարբերակի բնօրինակին առավելապես «մոտիկ» լինելու գերնպատակ չունենալու հետ շատ լավ է բռնում։ Սրանով այս տարբերակը մի հուզական ինտերպրետացիա էր Ախմատովայի բանաստեղծության, ոչ թե թարգմանություն։ Բայց ի տարբերություն այլ կարծիքների, գտնում եմ, որ հենց այս մրցույթում էլ այն տեղի ունի։ Ինչ-որ չափ այս մոտեցումը ինձ մոտ է թվում հենց նույն Ախմատովայի այս թարգմանություն-փոխադրությանը․
Я приснюсь тебе черной овцою
На нетвердых, сухих ногах,
Подойду, заблею, завою:
"Сладко ль ужинал, падишах?
Ты вселенную держишь, как бусу,
Светлой волей Аллаха храним...
Так пришелся ль сынок мой по вкусу
И тебе, и деткам твоим?"
Ի դեպ, եթե չգիտեք, սա ինքը անվանել է «Подражание армянскому...», իսկ եթե կարդալուց հետո բնօրինակը չտեսաք, ապա դա էլ հուշեմ․
Երազումս մի մաքի
Մոտս եկավ հարցմունքի.
― Աստված պահի քո որդին,
Ո՞նց էր համը իմ ձագի…
Հիմա ուրիշները սա թարգմանություն չեն անվանի, բայց ինձ համար սա էլ է թարգմանություն։ Հիմնական իմաստը պահպանվել է, ինչպես և մեր այստեղի երրորդ տարբերակում, բայց լիքը բաներով հեռու է բնօրինակից։ Ու երևիթե լավ է, որ հեռու է։ Ու ինչպես մնացած հինգ տարբերակների փորձն է ցույց տալիս, միգուցե և լավ է, որ այս երրորդ տարբերակն էլ է հեռու բնօրինակից։
Իսկ մնացածներին խանգարող հանգամանքների առումով․ ինձ որ «լուման» չի խանգարել, ոչ էլ «գողտրիկը», բայց այս բանաստեղծության մեջ կա մի բան, որն ինձ որ շատ է նեղում, բայց ուրիշները դա կա՛մ չեն նկատել, կա՛մ տեղին են գտնում (նույնիսկ այլ պարագայում կարծիք եղավ, որ հենց նմանաձև էլ պետք է լինի)։ Դրա պատճառով կարծում եմ սա իմ զուտ սուբյեկտիվ բզիկն է, ու դեռ չեմ բարձրաձայնում՝ քննարկումները չշեղելու համար։ Հա, նաև հեղինակի ով լինելու մասին մի վարկած ունեմ․․․ բայց որ հանկարծ չնեղսրտի, չեմ բացահայտի։ :)) Բայց հիմա որ կողքս լիներ, մի ամուր կգրկեի․․․
Իսկ այս թեմայի քննարկումների որակի ֆոնի վրա, ուզում եմ հեղինակին ասել․
― Հանկարծ չհուսահատվես։ Դու գրի, ու շարունակի մեզ ուրախացնել քո համարձակ մեկնաբանություններով։ Կարծիքները կգան ու կգնան, իսկ սեղծագործականության արժեքը քո ու ունկնդրիդ կյանքում միշտ էլ ջերմացնող կլինի։ Ու շատ կուզեի, որ այդ կրակը չնվազեր քո մեջ երբեք։
Ծլնգի վերջի կարծիքը շատ հավանեցի։
Ես շատ կուզեի, որ էնքան շատ ու ակտիվ քննարկողներ լինեին, որ մասնակիցները չխոսեին այլ տարբերակների մասին, դրանով իսկ սեփական պատկերացումները չփաթաթեին այլ տարբերակների վրա։
Ես ցավով ընդունում եմ, որ ինձ իմ սեփական մանրազննին ուսումնասիրությունն ու դրա արդյունքում (հնարավոր ա սխալ) արված եզրակացությունները բանաստեղծության կառուցվածքի, ու բովանդակության մասին, ու սեփական թարգմանելու փորձերը, դրա արդյունքում բոլոր խորդուբորդություններին ու դժվարությունների ծանոթ լինելը, բավականին խանգարել են արժանվույն գնահատել մյուս տարբերակները :(
Ինձ համար փաստ ա, որ վեցերորդ տարբերակի օգտին ամենաշատ մարդն ա մինչ այս քվեարկել, ամենաշատ մարդու սրտին հենց էդ տարբերակն ա դիմել, առանց որևէ լրացուցիչ մեկնաբանությունների, խորանալու և այլն, ուրեմն թարգմանչին հաջողվել ա ավելի շատ մարդու առանց մեկնաբանությունների համոզել, որ իր տարբերակն ամենահաջողն ա՝ զուտ միայն ներկայացնելով էդ տարբերակը: Պետք չի դրանից անտեղի նեղսրտել:
Ինձ համար փաստ ա, որ վեցերորդ տարբերակի օգտին ամենաշատ մարդն ա մինչ այս քվեարկել, ամենաշատ մարդու սրտին հենց էդ տարբերակն ա դիմել, առանց որևէ լրացուցիչ մեկնաբանությունների, խորանալու և այլն, ուրեմն թարգմանչին հաջողվել ա ավելի շատ մարդու առանց մեկնաբանությունների համոզել, որ իր տարբերակն ամենահաջողն ա՝ զուտ միայն ներկայացնելով էդ տարբերակը: Պետք չի դրանից անտեղի նեղսրտել:
Շինարար ջան, նեղսրտելու բան չկա․ չեմ կարծում թե թարգմանողները թարգմանել են միմիայն մրցույթում հաղթելու համար։ Բայց չնեղանաս հետագա ասելիքիցս, ու ոչ էլ դրա մեջ մեծամտություն տես կամ դրանից նեղսրտի․․․ մեկը ինձ հեչ «ասնավանի» չեն այդ տրված ձայներից որոշները։ Ասենք քո ձայնը․ առաջին տարբերակը դրվելուց մինչև քո կարծիքը կայացնելը, ձայնդ տալը ու դրա մասին այս թեմայում հայտնելը անցել է մի ամբողջ 26 րոպե։ Կներես, բայց ես քո գնահատականը լուրջ չեմ կարող ընդունել։ Էդ անտերը նույն անեկդոտի տարբեր պատմելու ձևեր չենք համեմատում․․․
Որ սխալ չհասկացվի, նախօրոք ասեմ, որ ոչ մեկին չեմ կպնում, ոչ էլ փորձում եմ ասել սա է ճիշտ, թե՝ նա։ Միմիայն իմ վերաբերմունքն է չափածո գնահատելու մոտեցմանը։ Կոնկրետ Շինարարի դեպքում, արդեն ասել եմ, որ իր այս թեմայում քննարկելը ահագին դուրս եկել է, բայց իր չափածո գնահատելու մոտեցումը համարում եմ վերին աստիճանի մակերևութային։ Օրինակ Արէայի այդ նույն վեցերրորդ տարբերակին ձայն տալը հարգում եմ, ինչքան էլ որ իր կարծիքներին համամիտ չլինեմ։ Ու հուսով եմ, որ մյուս քվեարկողներն էլ են Արէայի նման մի քիչ գցել՝ բռնել։ Բայց ճիշտն ասած այս թեմային հետևելով դա չեմ զգացել (բացի մի քանի տրված ձայներից)․․․ էսքանը։
Հա, ու հալալ ա վեցերրորդ տարբերակի հեղինակին։ Նախորդ գրածս «նեղսրտելուցս» չէր, ոչ էլ գնահատական էր այդ տարբերակին, ես իմ գնահատականները հիմնավորել եմ, այլ միմիայն գնահատակն էր մակերևութային գնահատականներին։
Ինձ համար փաստ ա, որ վեցերորդ տարբերակի օգտին ամենաշատ մարդն ա մինչ այս քվեարկել, ամենաշատ մարդու սրտին հենց էդ տարբերակն ա դիմել, առանց որևէ լրացուցիչ մեկնաբանությունների, խորանալու և այլն, ուրեմն թարգմանչին հաջողվել ա ավելի շատ մարդու առանց մեկնաբանությունների համոզել, որ իր տարբերակն ամենահաջողն ա՝ զուտ միայն ներկայացնելով էդ տարբերակը: Պետք չի դրանից անտեղի նեղսրտել:
Շին ջան, եթե ի պատասխան իմ գրառմանն ես գրել, ես բոլորովին նկատի չունեմ, թե վեցերորդ տարբերակը հեղինակի մեկնաբանությունների արդյունքում ա էսքան ձայն հավաքել։ Ես ինքս էդ տարբերակի օգտին եմ քվեարկել, ու համարում եմ ամենահաջող տարբերակը։
Երազումս մի մաքի
Մոտս եկավ հարցմունքի.
― Աստված պահի քո որդին,
Ո՞նց էր համը իմ ձագի…
Սրա պատճառով գրակիս դասատուից նկատողություն եմ ստացել: Ասել էր Թումանյանից քառյակ սովորենք, գնացի սա ասեցի, գժվեց, թռավ դեմքիս, թե «էդ ի՞նչ ես քեզ թույլատրում, Թումանյանը ոնց կարող էր տենց հիմարություն գրեր, նստիր, երկուս»:
Էնքան շվարած էի, որ սուս-փուս նստեցի :))
Կներեք թեմայից շեղվելու համար:
Սրա պատճառով գրակիս դասատուից նկատողություն եմ ստացել: Ասել էր Թումանյանից քառյակ սովորենք, գնացի սա ասեցի, գժվեց, թռավ դեմքիս, թե «էդ ի՞նչ ես քեզ թույլատրում, Թումանյանը ոնց կարող էր տենց հիմարություն գրեր, նստիր, երկուս»:
Էնքան շվարած էի, որ սուս-փուս նստեցի :))
Կներեք թեմայից շեղվելու համար:
:o իմ իմանալով ամենահայտնի քառյակն ա :D
Շինարար ջան, նեղսրտելու բան չկա․ չեմ կարծում թե թարգմանողները թարգմանել են միմիայն մրցույթում հաղթելու համար։ Բայց չնեղանաս հետագա ասելիքիցս, ու ոչ էլ դրա մեջ մեծամտություն տես կամ դրանից նեղսրտի․․․ մեկը ինձ հեչ «ասնավանի» չեն այդ տրված ձայներից որոշները։ Ասենք քո ձայնը․ առաջին տարբերակը դրվելուց մինչև քո կարծիքը կայացնելը, ձայնդ տալը ու դրա մասին այս թեմայում հայտնելը անցել է մի ամբողջ 26 րոպե։ Կներես, բայց ես քո գնահատականը լուրջ չեմ կարող ընդունել։ Էդ անտերը նույն անեկդոտի տարբեր պատմելու ձևեր չենք համեմատում․․․
Որ սխալ չհասկացվի, նախօրոք ասեմ, որ ոչ մեկին չեմ կպնում, ոչ էլ փորձում եմ ասել սա է ճիշտ, թե՝ նա։ Միմիայն իմ վերաբերմունքն է չափածո գնահատելու մոտեցմանը։ Կոնկրետ Շինարարի դեպքում, արդեն ասել եմ, որ իր այս թեմայում քննարկելը ահագին դուրս եկել է, բայց իր չափածո գնահատելու մոտեցումը համարում եմ վերին աստիճանի մակերևութային։ Օրինակ Արէայի այդ նույն վեցերրորդ տարբերակին ձայն տալը հարգում եմ, ինչքան էլ որ իր կարծիքներին համամիտ չլինեմ։ Ու հուսով եմ, որ մյուս քվեարկողներն էլ են Արէայի նման մի քիչ գցել՝ բռնել։ Բայց ճիշտն ասած այս թեմային հետևելով դա չեմ զգացել (բացի մի քանի տրված ձայներից)․․․ էսքանը։
Հա, ու հալալ ա վեցերրորդ տարբերակի հեղինակին։ Նախորդ գրածս «նեղսրտելուցս» չէր, ոչ էլ գնահատական էր այդ տարբերակին, ես իմ գնահատականները հիմնավորել եմ, այլ միմիայն գնահատակն էր մակերևութային գնահատականներին։
Չգիտեմ՝ ոնց ես որոշում, որ իմ չափանիշները մակերեսային են, բայցն նենց ա ստացվել, որ իմ հավանած գրականությունը տվյալ մակերեսային չափանիշներով մեծ մասամբ համըկնում ա ավելի «վերլուծաբար» մոտեցողների գնահատած գրականությանը: Ես ուղղակի խնդիր չեմ դրել գրականագիտական վերլուծություններ գրելու էստեղ:
:o իմ իմանալով ամենահայտնի քառյակն ա :D
Դե եթե էդ հայոցիս ու գրակիս դասատուն աշակերտին ասում էր «թռի, պահակից բալնիքը վերցրու»... :))
Չգիտեմ՝ ոնց ես որոշում, որ իմ չափանիշները մակերեսային են, բայցն նենց ա ստացվել, որ իմ հավանած գրականությունը տվյալ մակերեսային չափանիշներով մեծ մասամբ համըկնում ա ավելի «վերլուծաբար» մոտեցողների գնահատած գրականությանը: Ես ուղղակի խնդիր չեմ դրել գրականագիտական վերլուծություններ գրելու էստեղ:
Օքեյ, Շինարար ջան, չափածոն կարդում ենք, միանգամից չափանիշների մեջով պրագոնկա ենք անում՝ վրեն գնահատականը խփում, անցնում առաջ... ցենտր ձև ա... իսկ ես մակերևութայինը ոչ թե չափանիշներն եմ համարել, այլ մոտեցումը։ Ու շարունակում եմ դա անել։ Բայց իհարկե սրա մեջ ոչ մի անձնավորում չկա, շարունակում եմ քեզ գնահատելի ճանաչել։ :P
Օքեյ, Շինարար ջան, չափածոն կարդում ենք, միանգամից չափանիշների մեջով պրագոնկա ենք անում՝ վրեն գնահատականը խփում, անցնում առաջ... ցենտր ձև ա... իսկ ես մակերևութայինը ոչ թե չափանիշներն եմ համարել, այլ մոտեցումը։ Ու շարունակում եմ դա անել։ Բայց իհարկե սրա մեջ ոչ մի անձնավորում չկա, շարունակում եմ քեզ գնահատելի ճանաչել։ :P
Ծլնգ ջան, ի՞նչ անեի, հաջորդ օրը քվեարկե՞ի: կարդացի, տեսա, որն ա իմ կարծիքով միակ լավը ու քվեարկեցի ու նենց ա ստացվել, որ համընկել ա մեծամասնությանը: Ի՞նչն ա սխալ:
Ծլնգ ջան, ի՞նչ անեի, հաջորդ օրը քվեարկե՞ի: կարդացի, տեսա, որն ա իմ կարծիքով միակ լավը ու քվեարկեցի ու նենց ա ստացվել, որ համընկել ա մեծամասնությանը: Ի՞նչն ա սխալ:
Ոչ մի բանն էլ սխալ չի, Շինարար ջան, ես հո չասի սխալ ա։ Սենց ասեմ. ես իմ գրած երկտողանի բանաստեղծության վրա էլ պիտի մի երկու ժամ մտածեմ, մի քանի անգամ թողնեմ, հետո նորից վերադառնամ, կարդամ ամբողջը համատեղ, ու բառերը՝ անջատ-անջատ, որ հասկանամ, թե այդ երկտողը ի՞նչ է ասում, ո՞նց է ասում, մեջը ռիթմ ու տակտ կա՞, թե՞՝ չէ։ Իսկ արագ-արագ կարդալը, ու ասելը՝ էս մեկը լավ նստեց, էն մեկը՝ չէ, մեկը ես լուրջ չեմ կարող ընդունել։ Պետք չի այստեղ գրականագիտական զրույցներ տանել, բայց կարծում եմ արժի թողնել, որ բանաստեղծությունը մեջդ ներթափանցի, մինչև դրան գնահատական տալը։ Թեկուզև մի երկու քերականական կամ ոճական գրված կամ չգրված կանոն է շրջանցվել, կամ մի երկու բարբառային կամ հնացած բառ է ներդրվել։ Զուտ մոտեցումների տարբերություն է, ոչ թե սխալը ճշտից տարանջատում։ Ու այդ գնահատողներից մի քանիսը իրենց խոսքով ասեցին, որ չափածոյից չկան, ու հա, իհարկե հասկանում եմ, որ ընտրել են այն, ինչ ականջներին դուրալի է թվացել։ Բայց խնդրում եմ դու էլ հասկացիր, որ չափածոն խարապես սիրող մարդու համար այդ մոտեցմամբ գնահատականները «ասնավանի» չեն, թեկուզ այստեղ մեծամասնություն էլ լինեն։
Ոչ մի բանն էլ սխալ չի, Շինարար ջան, ես հո չասի սխալ ա։ Սենց ասեմ. ես իմ գրած երկտողանի բանաստեղծության վրա էլ պիտի մի երկու ժամ մտածեմ, մի քանի անգամ թողնեմ, հետո նորից վերադառնամ, կարդամ ամբողջը համատեղ, ու բառերը՝ անջատ-անջատ, որ հասկանամ, թե այդ երկտողը ի՞նչ է ասում, ո՞նց է ասում, մեջը ռիթմ ու տակտ կա՞, թե՞՝ չէ։ Իսկ արագ-արագ կարդալը, ու ասելը՝ էս մեկը լավ նստեց, էն մեկը՝ չէ, մեկը ես լուրջ չեմ կարող ընդունել։ Պետք չի այստեղ գրականագիտական զրույցներ տանել, բայց կարծում եմ արժի թողնել, որ բանաստեղծությունը մեջդ ներթափանցի, մինչև դրան գնահատական տալը։ Թեկուզև մի երկու քերականական կամ ոճական գրված կամ չգրված կանոն է շրջանցվել, կամ մի երկու բարբառային կամ հնացած բառ է ներդրվել։ Զուտ մոտեցումների տարբերություն է, ոչ թե սխալը ճշտից տարանջատում։ Ու այդ գնահատողներից մի քանիսը իրենց խոսքով ասեցին, որ չափածոյից չկան, ու հա, իհարկե հասկանում եմ, որ ընտրել են այն, ինչ ականջներին դուրալի է թվացել։ Բայց խնդրում եմ դու էլ հասկացիր, որ չափածոն խարապես սիրող մարդու համար այդ մոտեցմամբ գնահատականները «ասնավանի» չեն, թեկուզ այստեղ մեծամասնություն էլ լինեն։
Շատ ինքնաթերագնահատող մոտեցում ա տենց ասելը՝ չափածոյից չկամ, մասնագիտական ճառեր են կարդում երևի, մի քիչ կոմպլեքսավորվում են, չափածոն, գրականությունը՝ արձակ, չափածո, թե ինչ, ստեղծված ա մասսայական սպառողի համար, դա այնպիսի արտադրանք ա, որի գնահատողը յուրաքանչյուրս ենք:
Ինչ վերաբերվում ա իմ մոտեցմանը, ամեն դեպքում երկար քննարկումներից հետո, երբ Արեայի բացատրություններից հետո տարբերակներից մեկի քննարկվող քառատողը տասնյակ անգամներ կարդացի, փորձեցի ընկղմվել, ընկալել, կլանել, զգալ, հասկանալ, ոչինչ չփոխվեց: Կներեք:
Ուլուանա
22.03.2017, 20:26
Շինարար ջան, նեղսրտելու բան չկա․ չեմ կարծում թե թարգմանողները թարգմանել են միմիայն մրցույթում հաղթելու համար։ Բայց չնեղանաս հետագա ասելիքիցս, ու ոչ էլ դրա մեջ մեծամտություն տես կամ դրանից նեղսրտի․․․ մեկը ինձ հեչ «ասնավանի» չեն այդ տրված ձայներից որոշները։ Ասենք քո ձայնը․ առաջին տարբերակը դրվելուց մինչև քո կարծիքը կայացնելը, ձայնդ տալը ու դրա մասին այս թեմայում հայտնելը անցել է մի ամբողջ 26 րոպե։ Կներես, բայց ես քո գնահատականը լուրջ չեմ կարող ընդունել։ Էդ անտերը նույն անեկդոտի տարբեր պատմելու ձևեր չենք համեմատում․․․
Որ սխալ չհասկացվի, նախօրոք ասեմ, որ ոչ մեկին չեմ կպնում, ոչ էլ փորձում եմ ասել սա է ճիշտ, թե՝ նա։ Միմիայն իմ վերաբերմունքն է չափածո գնահատելու մոտեցմանը։ Կոնկրետ Շինարարի դեպքում, արդեն ասել եմ, որ իր այս թեմայում քննարկելը ահագին դուրս եկել է, բայց իր չափածո գնահատելու մոտեցումը համարում եմ վերին աստիճանի մակերևութային։ Օրինակ Արէայի այդ նույն վեցերրորդ տարբերակին ձայն տալը հարգում եմ, ինչքան էլ որ իր կարծիքներին համամիտ չլինեմ։ Ու հուսով եմ, որ մյուս քվեարկողներն էլ են Արէայի նման մի քիչ գցել՝ բռնել։ Բայց ճիշտն ասած այս թեմային հետևելով դա չեմ զգացել (բացի մի քանի տրված ձայներից)․․․ էսքանը։
Ծլնգ, հաշվի առնելով, որ բանաստեղծությունը գնահատելու չափանիշները կամ առնվազն դրանց առաջնահերթությունը մարդկանց համար տարբեր են, էդ նշածդ մոտեցումը ոչ միշտ կարող է գործել։ Օրինակ, եթե մեկի համար թարգմանության գնահատման հարցում առաջնային դեր ունի վանկաչափական ու շեշտադրական ճշգրիտ համապատասխանությունը բնագրին, էդ դեպքում, պարզ է, որ ժամանակ պետք կլինի բոլոր տարբերակների վանկերն ու շեշտերը տող առ տող հաշվելու, համեմատելու ու վերջնական գնահատական տալու համար։ Իսկ եթե վերոնշյալները մարդու համար առաջնային նշնակություն չունեն, թեկուզև անէական էլ կարող են չլինել, և մարդը առաջնայնությունը տալիս է ընդհանուր բարեհնչությանը, սահունությանը, բառապաշարի բնականությանը և ընդհանուր իմաստային առումով բնագրին մոտ լինելուն, ապա մի քանի րոպեն էլ կարող է բավարար լինել հասկանալու համար, թե ներկայացված տարբերակներից որը կամ որոնք են համապատասխանում իր այդ չափանիշներին։ Օրինակ, եթե բառապաշարի բնականությունն իր համար շատ կարևոր գործոններից է, առնվազն իր կարծիքով անհաջող բառերը հենց միանգամից ականջը ծակում են, ու «ականջի ծակոցն» ընկալելու համար երկար–բարակ ուսումնասիրություններ անելու կարիք չկա։ Շատ ակնհայտ թերությունների դեպքում բացառման սկզբունքն էլ կարող է գործել, թեև պարտադիր չի։
Նաև դեր ունի էն հանգամանքը, թե ներկայացված տարբերակներից քանիսը և ինչ չափով են համապատասխանում գնահատման իր չափանիշներին։ Օրինակ, եթե իր չափանիշներին էս կամ էն չափով համապատասխանող տարբերակներն առնվազն առաջին հայացքից մեկից ավելի շատ են, բնականաբար, որոշ ժամանակ կպահանջվի դրանք ավելի լավ ուսումնասիրելու, համեմատելու համար, որպեսզի վերջնականապես կողմնորոշվի, թե որն է, այնուամենայնիվ, դրանցից ամենահաջողը։ Իսկ եթե հենց սկզբից բոլորն էլ, ըստ իր չափանիշների, աչքի են ընկնում տարբեր անհաջող հատկանիշներով, ու միայն մեկն է իր համար առանձնանում՝ որպես լավը, լրիվ նորմալ է, որ առանց լրացուցիչ մանրազնին ուսումնասիրություններ անելու մարդը միանգամից քվեարկի հենց էդ տարբերակի օգտին։
Շատ ինքնաթերագնահատող մոտեցում ա տենց ասելը՝ չափածոյից չկամ, մասնագիտական ճառեր են կարդում երևի, մի քիչ կոմպլեքսավորվում են, չափածոն, գրականությունը՝ արձակ, չափածո, թե ինչ, ստեղծված ա մասսայական սպառողի համար, դա այնպիսի արտադրանք ա, որի գնահատողը յուրաքանչյուրս ենք:
Ինչ վերաբերվում ա իմ մոտեցմանը, ամեն դեպքում երկար քննարկումներից հետո, երբ Արեայի բացատրություններից հետո տարբերակներից մեկի քննարկվող քառատողը տասնյակ անգամներ կարդացի, փորձեցի ընկղմվել, ընկալել, կլանել, զգալ, հասկանալ, ոչինչ չփոխվեց: Կներեք:
Շին ջան, գրականություն էլ կա, գրականություն էլ։ Ես լիքը գրական գործեր գիտեմ, որ գրվում են անձեռոցիկի վրա, ու ոչ թե նրա համար, որ սպառվի, այլ որևհետև գրողը գրել է ուզում։ Հետո էլ ասում է՝ դե լավ, արժի հրապարակել, բալքիմ մեկը իմ ստեղծածի մեջ մի կայծ տեսավ, ոնց որ ես եմ ուրիշների գրածների մեջ տեսել։ Իսկ մասսայական սպառման համար գրվածները սովորաբար Մարինինայի գրածների մակարդակի են լինում։ Հա, ու իհարկե բոլորն էլ իրավունք ունեն գնահատելու, նույնիսկ այն մարդը, ով ասում է՝ «не читал, но оссуждаю»։ Բայց չի նշանակում, թե ուրիշներն էլ այդ գնահատականները գնահատելու իրավունք չունեն։
Իսկ «չափածոյից չկամ»-ը չեմ համարում ինքնաթերագնահատում։ Ես օրինակ ռաբիսից չկամ, ու որ մարդիկ հավաքվեն ռաբիս քննարկեն, ինձ էլ հրավիրեն կարծիք հայտնելու, սկսելու եմ հենց «ռաբիսից ես չկամ...»-ով։ Հիմա սա թերագնահատո՞ւմ էր։ Ու նենց չի, որ ռաբիսը ավելի քիչ մասսայական սպառման համար է ստեղծվում քան չափածոն։ Ուղղակի էդ արվեստի (կամ դրա պակասի, կարծիքները տարբեր կարող են լինել) ձևը, ոճը, ժանրային յուրահատկությունները ինձ չեն հրապուրում, որ փորձեմ խորանալ մեջը մինչև կարծիքս հայտնելը։ Բայց դե հանդիպել եմ մարդկանց, ովքեր կարան ժամերով րաբիս վերլուծել, ու իմ չափածո վերլուծելու ունակությունը (կամ դրա պակասը, նորից, կարծիքները տաբեր կարող են լինել), կոպիտ ասած, քաք ա կերել սրանց ի համեմատ։ Ու չեմ գտնում, որ այդպիսի մարդիկ իմ րաբիսի մասին կարծիքին պիտի բանի տեղ դնեն, կամ գնահատականս սրտին մոտիկ ընդունեն, կամ առավել ևս, որ իրենք քյալ են, որևհետև րաբիսով են ապրում ու շնչում։ Ու գտնում եմ, որ կան մարդիկ, որ չափածոյին նման վերաբերմունք կարող են ունենալ. ցանկություն, հավես, ժամանակ կամ ուղղակի սեփական նախընտրություններ չունեն չափածոյի մեջ խորանալու։ Մեկ-մեկ կարող ա ականջի ծայրով լսեն, մեկ-մեկ իրենց հանդիպած մի երկու բան կարդան. որոշները հեշտ կուտվեն, ու նույնիսկ դուրալի կթվան, բայց այդ ձևաչափը «իրենցը» չի դառնա։ Ու մեկը ես գնահատում եմ այն, որ մարդիկ ասում են. «չափածոյից չկամ, բայց էն մեկը ականջիս ավելի սահուն նստեց»։ Սա իրենց կարծիքը դնում է կոնտեքստի մեջ, այլ ոչ թե թերագնահատման ազդանշան է իմ համար։ Իմ րաբիսի օրինակում, ես երևիթե ավելի շատ իմ չլինելու փաստը կբերեի էն իմաստով, որ պետք չի ինձնից կարծիքիս վերլուծություն կամ հիմնավորում սպասել, ուղղակի առաջարկված տարբերակներից մեկը մի քիչ քիչ ա ականջս թառամացնում, իսկ մյուսը՝ մի քիչ ավելի շատ։
Ու ես, կամ թեկուզ ամբողջ ակումբն էլ հետս, նպատակային սպառող չենք ռաբիս կերտողի համար։ Ու այդ չափածոյից չեղողներն էլ հնարավոր է, որ նպատակային ունկնդիր չեն դիտվել որպես այստեղ բերված տարբերակների հեղինակների կողմից։ Ուրեմն որևէ հեղինակի կողմից համոզելը հաջողվել ա, թե՝ չէ, դառնում է մի քիչ անիմաստ, ըստ իս (ականջս արդեն լսում է հեռվից եկող «որ իր տարբերակը հավանած լինեին, այդպես չէր խոսի»-ն :)) հետևից էլ սրան հետապնդող «հա, բա հո չէր խոստովանելու, որ տենց ա»-ն)։
Ավելի պակասի համար էլ ներող...
Կարծում էի` հարցումը վաղը առավոտն ա փակվում, պարզվեց` ուշ երեկոյան. դեռ մի օրից ավել կա։
Ծլնգ, հաշվի առնելով, որ բանաստեղծությունը գնահատելու չափանիշները կամ առնվազն դրանց առաջնահերթությունը մարդկանց համար տարբեր են, էդ նշածդ մոտեցումը ոչ միշտ կարող է գործել։ Օրինակ, եթե մեկի համար թարգմանության գնահատման հարցում առաջնային դեր ունի վանկաչափական ու շեշտադրական ճշգրիտ համապատասխանությունը բնագրին, էդ դեպքում, պարզ է, որ ժամանակ պետք կլինի բոլոր տարբերակների վանկերն ու շեշտերը տող առ տող հաշվելու, համեմատելու ու վերջնական գնահատական տալու համար։ Իսկ եթե վերոնշյալները մարդու համար առաջնային նշնակություն չունեն, թեկուզև անէական էլ կարող են չլինել, և մարդը առաջնայնությունը տալիս է ընդհանուր բարեհնչությանը, սահունությանը, բառապաշարի բնականությանը և ընդհանուր իմաստային առումով բնագրին մոտ լինելուն, ապա մի քանի րոպեն էլ կարող է բավարար լինել հասկանալու համար, թե ներկայացված տարբերակներից որը կամ որոնք են համապատասխանում իր այդ չափանիշներին։ Օրինակ, եթե բառապաշարի բնականությունն իր համար շատ կարևոր գործոններից է, առնվազն իր կարծիքով անհաջող բառերը հենց միանգամից ականջը ծակում են, ու «ականջի ծակոցն» ընկալելու համար երկար–բարակ ուսումնասիրություններ անելու կարիք չկա։ Շատ ակնհայտ թերությունների դեպքում բացառման սկզբունքն էլ կարող է գործել, թեև պարտադիր չի։
Նաև դեր ունի էն հանգամանքը, թե ներկայացված տարբերակներից քանիսը և ինչ չափով են համապատասխանում գնահատման իր չափանիշներին։ Օրինակ, եթե իր չափանիշներին էս կամ էն չափով համապատասխանող տարբերակներն առնվազն առաջին հայացքից մեկից ավելի շատ են, բնականաբար, որոշ ժամանակ կպահանջվի դրանք ավելի լավ ուսումնասիրելու, համեմատելու համար, որպեսզի վերջնականապես կողմնորոշվի, թե որն է, այնուամենայնիվ, դրանցից ամենահաջողը։ Իսկ եթե հենց սկզբից բոլորն էլ, ըստ իր չափանիշների, աչքի են ընկնում տարբեր անհաջող հատկանիշներով, ու միայն մեկն է իր համար առանձնանում՝ որպես լավը, լրիվ նորմալ է, որ առանց լրացուցիչ մանրազնին ուսումնասիրություններ անելու մարդը միանգամից քվեարկի հենց էդ տարբերակի օգտին։
Եթե մարդ ունի այնքան հստակ չափանիշներ, որոնցով կարում ա արագ բանաստեղծությունը պրագոնկա անի ու որոշում կայացնի, ապա այդ մոտեցումը իմ համար մակերևութային է չափածոյի կոնտեքստում։ Արդեն ասեցի, որ երրորդ տարբերակի մեջ կա մի խնդիր, որը իմ ականջը ոչ թե ծակում է, այլ թավայով մռթիս է տալիս... բայց սուտ չլինի, մի 30 անգամ կարդացել եմ այդ տարբերակը, որևհետև կային մեջը բաներ, որ գրավել էին, ու ահագին երկար տևեց, որ հասկանամ, թե ինչն է գրավել։ Իսկ եթե մի հատ ականջդ ծակածից միանգամից սկսում ես այդ տարբերակից խուսափել, մեկը ես հետդ շատ այս թեմայով քննարկելու բան չունեմ։ Ու այս բոլոր տարբերակների մեջ կան խնդիրներ, որոնք ականջ են ծակում, ու դրանք դժվար ա դնել նժարների վրա ու ասել, թե մեկը ավելի առաջնային խնդիր է, իսկ մյուսը՝ ոչ... համենայն դեպս ինձ համար։ Ու հա, վեցերրորդ տարբերակի մեջ էլ ականջս ծակող բաներ կան, ու միգուցե նաև բոլոր մնացած տարբերակներից ավելի խորը ծակող, բայց դա էլ եմ մի 20 անգամ կարդացել։ Իսկ եթե մարդ ունի այդքան անտոկուն չափանիշներ չափածո գնահատելու համար, հարց չկա՝ քվեարկաթերթիկ զձեզ։
Միմիայն մի քիչ ցավում եմ, որ ձեզ զրկում եք այդպիսի հաճույքից՝ չափածո գործի ձեր մեջ ներթափանցելու հնարավորություն տալուց... բայց սա էլ լրիվ սուբյեկտիվ զգացողություն է։
Վեցերորդը ակնհայտորեն լավագույնն ա: Բայց ես քվեարկել եմ նաև չորրորդի օգտին: Պոեզիա չկա մեջը, բայց իմաստը գրեթե մեկին-մեկ փոխանցել ա, հանգավորումն էլ լավից-վատից բռնել ա:
Ուլուանա
22.03.2017, 21:31
Եթե մարդ ունի այնքան հստակ չափանիշներ, որոնցով կարում ա արագ բանաստեղծությունը պրագոնկա անի ու որոշում կայացնի, ապա այդ մոտեցումը իմ համար մակերևութային է չափածոյի կոնտեքստում։ Արդեն ասեցի, որ երրորդ տարբերակի մեջ կա մի խնդիր, որը իմ ականջը ոչ թե ծակում է, այլ թավայով մռթիս է տալիս... բայց սուտ չլինի, մի 30 անգամ կարդացել եմ այդ տարբերակը, որևհետև կային մեջը բաներ, որ գրավել էին, ու ահագին երկար տևեց, որ հասկանամ, թե ինչն է գրավել։ Իսկ եթե մի հատ ականջդ ծակածից միանգամից սկսում ես այդ տարբերակից խուսափել, մեկը ես հետդ շատ այս թեմայով քննարկելու բան չունեմ։ Ու այս բոլոր տարբերակների մեջ կան խնդիրներ, որոնք ականջ են ծակում, ու դրանք դժվար ա դնել նժարների վրա ու ասել, թե մեկը ավելի առաջնային խնդիր է, իսկ մյուսը՝ ոչ... համենայն դեպս ինձ համար։ Ու հա, վեցերրորդ տարբերակի մեջ էլ ականջս ծակող բաներ կան, ու միգուցե նաև բոլոր մնացած տարբերակներից ավելի խորը ծակող, բայց դա էլ եմ մի 20 անգամ կարդացել։ Իսկ եթե մարդ ունի այդքան անտոկուն չափանիշներ չափածո գնահատելու համար, հարց չկա՝ քվեարկաթերթիկ զձեզ։
Միմիայն մի քիչ ցավում եմ, որ ձեզ զրկում եք այդպիսի հաճույքից՝ չափածո գործի ձեր մեջ ներթափանցելու հնարավորություն տալուց... բայց սա էլ լրիվ սուբյեկտիվ զգացողություն է։
Ճիշտն ասած՝ ես իմ մասին չէի ասում, այլ փորձում էի Շինարարի մոտեցումը հիմնավորել՝ իմ պատկերացրածի հիման վրա։ Ես իր մոտեցումը նորմալ եմ համարում, թեև ինքս նման հարցերում (ընդհանրապես էլ, համարյա ցանկացած հարցում) երկար տնտղելու, գցել–բռնելու հակվածություն ունեմ, նույնիսկ եթե հենց սկզբից շատ որոշակի կարծիք եմ կազմում։ Ես էլ եմ ամեն տարբերակը բազմիցս կարդացել, ու չեմ կարող չխոստովանել, որ ամեն անգամ նորովի եմ ընկալել։ Կոնկրետ ինձ համար համարյա բոլոր տարբերակներն էլ առաջին հայացքից շատ ավելի անհաջող էին թվացել։ Հաջորդ ընթերցումների ժամանակ բոլորի մեջ էլ նկատել եմ ինչ–որ դրական բաներ, որոնք մինչ այդ չէի նկատել կամ մի փոքր այլ կերպ էի ընկալել, բայց միաժամանակ կան բաներ, որ հազար անգամ էլ կարդամ, վերաբերմունքս չի փոխվի, ու էն բաները, որոնք ականջս ծակել են էս կամ էն առումով անհաջող լինելով, բազմիցս կարդալու հետևանքով պակաս չեն սկսել ծակել։ Ուղղակի որոշ բաներ զուտ ընկալման հարց չեն, այլ կոնկրետ դիրքորոշման։ Հիմա մեկը դրած վանկերն ու շեշտերն է հատ–հատ հաշվում ու դրանց շեղումը համարու լուրջ թերություն, մեկ ուրիշն էլ բառերի ոճական կողմին է մանրակրկիտ ուշադրություն դարձնում ու էդ առումով թերացումները համարում անընդունելի՝ թարգմանությունն ընդհանուր առմամբ լավը որակելու համար։ Առաջինի համար երկրորդի մոտեցումն է անիմաստ բզիկ, երկրորդի համար՝ առաջինինը։ Չափանիշների առաջնայնության խնդիրն է։
Ու այս բոլոր տարբերակների մեջ կան խնդիրներ, որոնք ականջ են ծակում, ու դրանք դժվար ա դնել նժարների վրա ու ասել, թե մեկը ավելի առաջնային խնդիր է, իսկ մյուսը՝ ոչ... համենայն դեպս ինձ համար։
Դժվարն, իհարկե, դժվար ա, բայց ամեն դեպքում ի վերջո որևէ մեկին առավելություն տալիս ես, չէ՞, որ համարում ես ավելի լավը։ Ինչքան էլ դժվար լինի, ամեն մեկս ունենք չափանիշների առաջնայնություն, թեև ընդհանուր առմամբ կարող ենք բոլորս էլ նույն չափանիշներն ունենալ գնահատման։ Բայց դատելով նրանից, որ տարբեր բաներ ենք ի վերջո հավանում կամ թեկուզ հարաբերականորեն ավելի լավը կամ վատը համարում, ուրեմն ամեն դեպքում չափանիշների առաջնահերթության հարց կա, որը տարբեր մարդկանց համար տարբեր ա։
Ճիշտն ասած՝ ես իմ մասին չէի ասում, այլ փորձում էի Շինարարի մոտեցումը հիմնավորել՝ իմ պատկերացրածի հիման վրա։ Ես իր մոտեցումը նորմալ եմ համարում, թեև ինքս նման հարցերում (ընդհանրապես էլ, համարյա ցանկացած հարցում) երկար տնտղելու, գցել–բռնելու հակվածություն ունեմ, նույնիսկ եթե հենց սկզբից շատ որոշակի կարծիք եմ կազմում։ Ես էլ եմ ամեն տարբերակը բազմիցս կարդացել, ու չեմ կարող չխոստովանել, որ ամեն անգամ նորովի եմ ընկալել։ Կոնկրետ ինձ համար համարյա բոլոր տարբերակներն էլ առաջին հայացքից շատ ավելի անհաջող էին թվացել։ Հաջորդ ընթերցումների ժամանակ բոլորի մեջ էլ նկատել եմ ինչ–որ դրական բաներ, որոնք մինչ այդ չէի նկատել կամ մի փոքր այլ կերպ էի ընկալել, բայց միաժամանակ կան բաներ, որ հազար անգամ էլ կարդամ, վերաբերմունքս չի փոխվի, ու էն բաները, որոնք ականջս ծակել են էս կամ էն առումով անհաջող լինելով, բազմիցս կարդալու հետևանքով պակաս չեն սկսել ծակել։ Ուղղակի որոշ բաներ զուտ ընկալման հարց չեն, այլ կոնկրետ դիրքորոշման։ Հիմա մեկը դրած վանկերն ու շեշտերն է հատ–հատ հաշվում ու դրանց շեղումը համարու լուրջ թերություն, մեկ ուրիշն էլ բառերի ոճական կողմին է մանրակրկիտ ուշադրություն դարձնում ու էդ առումով թերացումները համարում անընդունելի՝ թարգմանությունն ընդհանուր առմամբ լավը որակելու համար։ Առաջինի համար երկրորդի մոտեցումն է անիմաստ բզիկ, երկրորդի համար՝ առաջինինը։ Չափանիշների առաջնայնության խնդիրն է։
Դժվարն, իհարկե, դժվար ա, բայց ամեն դեպքում ի վերջո որևէ մեկին առավելություն տալիս ես, չէ՞, որ համարում ես ավելի լավը։ Ինչքան էլ դժվար լինի, ամեն մեկս ունենք չափանիշների առաջնայնություն, թեև ընդհանուր առմամբ կարող ենք բոլորս էլ նույն չափանիշներն ունենալ գնահատման։ Բայց դատելով նրանից, որ տարբեր բաներ ենք ի վերջո հավանում կամ թեկուզ հարաբերականորեն ավելի լավը կամ վատը համարում, ուրեմն ամեն դեպքում չափանիշների առաջնահերթության հարց կա, որը տարբեր մարդկանց համար տարբեր ա։
Ես քեզ չէի ակնարկում, անձանազուրկ «դու» էր...
Վերջին պարբերությունդ հասկանում եմ, բայց այնքան էլ հետը համաձայն չեմ, քանի որ չեմ գտնում, թե չափածոյի պարագայում չափանիշները պետք է շատ կարծր լինեն, ու ինչ-որ չափով «չափածոյում ամենն էլ թույլատրելի է» մտքի հետ համաձայն եմ։ Ու եթե կան կարծր չափանիշներ, դրանք, կարծում եմ, կխոչընդոտեն ամբողջովին գործը ընկալելու գործընթացին, մանավանդ երբ խոսքը գնում է ոչ թե Պուշկին ու Թումանյան գնահատելու մասին, այլ՝ ակումբում մի քանի օրվա ընթացքում կատարված թարգմանությունների։ Այլապես, կարծր չափանիշներով ուղղորդվելը բերելու է «վատերի մեջից ամենաքիչ վատը» ընտրանքին, ըստ իս։ Ես ինքս նախընտրում եմ գործի մեջ խորանալ ու դրա մեջի լավ բաները գնահատել, ոչ թե մի երկու թերություններով այն բնորոշել, ու ըստ դրանց սանդղակի վրա տեղադրել։ Հենց նույն երրորդ տարբերակը բացատրեցի, թե ինչ կա մեջը, ինչը ահագին անսպասելի էր ինձ այս մրցույթում, ու դա համարում եմ լավ բան, որը չկա ուրիշ տարբերակներից և ոչ մեկում։ Բայց այդ լավը տեսնելը կես ժամվա մեջ չէր արվի։ Ու եթե չափանիշներս մեյդան գցած գնահատեի-պրծնեի, հաստատ այդ գեղեցկության ականատեսը չէի դառնա։
Իսկ բուն մրցույթի տեսանկյունից, ճիշտն ասած մի քիչ անիմատ եմ այն համարում... երբ Արէան նոր թեման բացեց, ուզում էի ասել եկեք մի գործ միասնական ուժերով թարգմանենք. մեկը դնի իր թարգմանության տաբերակը, ու բոլորս փորձենք այն լավացնել։ Բայց մտածեցի, որ ակումբում սա անիրականացնելի կլինի։ Ու Շինարարի նման արտամրցութային Ախմատովայի թարգմանությունը կարդալուց հետո ես էլ ուզեցի այն Արէայի նկարագրած ստադիաներով առաջ բրթել։ Իսկ քանի խոսքը գնում է դուրալիության մասին, հենց քո ասած՝ մեզ էլ ասեիք, մենք էլ իմանայինք որ դուրալիությամբ ա գնահատվելու, այլ ոչ թե թարգմանության հմտությամբ, թե չէ դրած սառնարանի տեխնիկական նկարագրություններ ենք թարգմանում-կերտում :D Կարելի էր մի քանի չափանիշներ նախապես պայմանավորվել, օրինակ՝ տաղաչափություն, հանգավորում, ընդունելի բառապաշար, իմաստային ճշգրտություն, ու ասել՝ գնացինք, սրանցով են տարբերակները գնահատվելու։ Բայց դե դա էլ կլիներ չոր ու ցամաք, ու ահագին կսահմանափակեր թարգմանողներին։ Իսկ քվեարկողների մասին կարծիքների մեծ մասը ցույց են տալիս դուրալիության գնահատական՝ աչքաքչածակության իմաստով։ Ու քանի հենց դա է գնահատվում, այն էլ շատ դեպքերում մի հատ աչքի տակով անցկացնելու միջոցով, քիչ մը անիմաստ եմ համարում քվեարկությունը։
Բայց այս մրցութային նախագծից ահագին գոհ եմ, միգուցե եթե չլիներ մրցույթ, մարդիկ այդքան չէին խանդավառվի ու քիչ կլինեին տարբերակները։ Իսկ սենց ահագին թարգմանչական մոտեցումների դիապազոն տեսանք։ Մի պահ քննարկումները գնացին մի քիչ ինձ համար պակաս դուրալի ուղղությամբ, բայց ընդհանուր լավ էր։ :)
Չասեմ չեմ դիմանա :)) կողքի թեմայում Impression-ի թարգմանությո՜ւնը․
թող Էս թեմայում լինի
Ես քո սերը էլ չեմ փնտրում,
Այն այլևս ուրիշինն է,
Խանդոտ նամակներ չեմ գրում
Նրան, ով ապագա կինդ է:
Բայց խնդրում եմ, թույլ տուր, որ նա
Կարդա բոլոր իմ տեքստերը,
Թող, որ պահի նկարներս,
Չէ որ սիրեցյալն ես նրա։
Անփորձ աղջիկների համար
Քաղցր է համը հաղթանակի,
Ոչ թե զրույցն ընկերական,
Կամ հուշն առաջին համբույրի։
Երբ փշուրներն երջանկության
Հատեք երկուսով միասին,
Ու հագեցած հոգուդ համար
Ձանձրալի դառնա ամեն ինչ,
Հանդիսավոր իմ խնջույքին
Չգաս։ Ես քեզ չեմ ճանաչում,
Ոչնչով չեմ կարող օգնել,
Երջանկությունից չեմ բուժում։
Արտամրցութային աշխատանք
Amy Lowell. To a Friend
Քանի որ սա կարդացել եմ, կարճ ասեմ․ Առաջին տարբերակը բավականին սահուն ա ու թեմայի մեջ։ Հավանաբար ավելի սիրուն կարելի էր թարգմանել։ Երկրորդում իմաստային շեղումներ կան ու բառացի թարգմանության տպավորություն։ Նույնիսկ երկու հայերեն տարբերակները ուղղակի իմաստային իրարից շատ տարբեր են։
Արփինեի մոտ տեսա։ Տաբերակների մեջ լիներ, հաստատ impression-ի տարբերակին կքվեարկեի։ Լավն ա։ Ինքնուրույն ու կենդանի ա։
Sent from my A0001 using Tapatalk
Նամակներ գրելը ոնց որ թե ահագին արդյունավետ էր ։)
Հուսով եմ, դեռ էլի կլինեն քվեարկողներ։
Ինձ երկրորդը դուր եկավ, թերևս մի քիչ մշակման կարիք ունի, բայցևայնպես մեջներից արտահայտիչը դա էր, որի մեջ ինձ թվում է շատ չէր ընդգծվում մեխանիկական թարգմանությունն ու մի փոքր շունչ կար ի տարբերություն մնացածների:
Ուլուանա
23.03.2017, 09:14
Վերջին պարբերությունդ հասկանում եմ, բայց այնքան էլ հետը համաձայն չեմ, քանի որ չեմ գտնում, թե չափածոյի պարագայում չափանիշները պետք է շատ կարծր լինեն, ու ինչ-որ չափով «չափածոյում ամենն էլ թույլատրելի է» մտքի հետ համաձայն եմ։ Ու եթե կան կարծր չափանիշներ, դրանք, կարծում եմ, կխոչընդոտեն ամբողջովին գործը ընկալելու գործընթացին, մանավանդ երբ խոսքը գնում է ոչ թե Պուշկին ու Թումանյան գնահատելու մասին, այլ՝ ակումբում մի քանի օրվա ընթացքում կատարված թարգմանությունների։ Այլապես, կարծր չափանիշներով ուղղորդվելը բերելու է «վատերի մեջից ամենաքիչ վատը» ընտրանքին, ըստ իս։ Ես ինքս նախընտրում եմ գործի մեջ խորանալ ու դրա մեջի լավ բաները գնահատել, ոչ թե մի երկու թերություններով այն բնորոշել, ու ըստ դրանց սանդղակի վրա տեղադրել։ Հենց նույն երրորդ տարբերակը բացատրեցի, թե ինչ կա մեջը, ինչը ահագին անսպասելի էր ինձ այս մրցույթում, ու դա համարում եմ լավ բան, որը չկա ուրիշ տարբերակներից և ոչ մեկում։ Բայց այդ լավը տեսնելը կես ժամվա մեջ չէր արվի։ Ու եթե չափանիշներս մեյդան գցած գնահատեի-պրծնեի, հաստատ այդ գեղեցկության ականատեսը չէի դառնա։
«Չափածոյում ամեն ինչ էլ թույլատրելի է» մտքին համաձայն ես, քանի դեռ խոսքը վանկաչափական շեղումների մասին չի, չէ՞ :))։ Համենայնդեպս, քո վերլուծություններից ու գնահատականներից կարելի էր ենթադրել, որ քեզ համար վանկաչափության պահպանումը առաջնային ու հա, հենց կարծր չափանիշ ա. դրանից թեկուզ չնչին շեղում անընդունելի ա ու նման շեղումներ ունեցող տարբերակն արդեն ավտոմատ վատն ա։
Իսկ բուն մրցույթի տեսանկյունից, ճիշտն ասած մի քիչ անիմատ եմ այն համարում... երբ Արէան նոր թեման բացեց, ուզում էի ասել եկեք մի գործ միասնական ուժերով թարգմանենք. մեկը դնի իր թարգմանության տաբերակը, ու բոլորս փորձենք այն լավացնել։ Բայց մտածեցի, որ ակումբում սա անիրականացնելի կլինի։ Ու Շինարարի նման արտամրցութային Ախմատովայի թարգմանությունը կարդալուց հետո ես էլ ուզեցի այն Արէայի նկարագրած ստադիաներով առաջ բրթել։ Իսկ քանի խոսքը գնում է դուրալիության մասին, հենց քո ասած՝ մեզ էլ ասեիք, մենք էլ իմանայինք որ դուրալիությամբ ա գնահատվելու, այլ ոչ թե թարգմանության հմտությամբ, թե չէ դրած սառնարանի տեխնիկական նկարագրություններ ենք թարգմանում-կերտում :D Կարելի էր մի քանի չափանիշներ նախապես պայմանավորվել, օրինակ՝ տաղաչափություն, հանգավորում, ընդունելի բառապաշար, իմաստային ճշգրտություն, ու ասել՝ գնացինք, սրանցով են տարբերակները գնահատվելու։ Բայց դե դա էլ կլիներ չոր ու ցամաք, ու ահագին կսահմանափակեր թարգմանողներին։ Իսկ քվեարկողների մասին կարծիքների մեծ մասը ցույց են տալիս դուրալիության գնահատական՝ աչքաքչածակության իմաստով։ Ու քանի հենց դա է գնահատվում, այն էլ շատ դեպքերում մի հատ աչքի տակով անցկացնելու միջոցով, քիչ մը անիմաստ եմ համարում քվեարկությունը։
Աչքաքչածակությունը չգիտեմ՝ ինչ ա։ Բանաստեղծությունը գնահատելու հետ կապված, ճիշտն ասած, լավ չհասկացա. հիմա դու համարում ես, որ մարդիկ տվյալ դեպքում հիմնականում գնահատում են դուրեկանությա՞ն հիման վրա, թե՞ թարգմանության հմտության։
Ամեն դեպքում հետաքրքիր կլիներ տեսնել հենց նախապես սահմանված չափանիշներով թարգմանության մրցույթ։ Էդ դեպքում շատ բաներ ավելի հստակ կերևային, ու խնդիր չէր լինի, օրինակ, ապացուցելու, որ էսինչ բառը ճարահատյալությունից դրդված չի մարդ օգտագործել, կամ՝ որ մարդը Գուգլ Թրանսլեյթից, այնուամենայնիվ, մի քիչ ավելի լավ ա կարողանում թարգմանել :D։ Ի դեպ, հեչ պարտադիր չի, որ նախապես սահմանված չափանիշներով մրցույթը չորուցամաք լինի. կախված ա նրանից, թե ոնց կսահմանվեն չափանիշները։ Եթե շատ սահմանափակումներ չենք ուզում, կարելի ա չմտցնել, ո՞վ ա ստիպում, էստեղ կարևորն էն ա, որ բոլորը նախապես իմանան, թե ինչն ա համարվում ընդունելի, ինչը՝ չէ։ Եթե նախապես հայտարարված ա, օրինակ, որ բնագրին իմաստային առումով հավատարիմ մնալը պարտադիր չի, խնդիր չկա, կարևորն էն ա, որ բնագրից հեռացողն իմանա, որ իր թարգմանությունը գնահատելիս դա թերություն չի համարվելու։ Կամ՝ եթե վանկաչափությունը պահպանելը պարտադիր չի, մարդը չնստի ժամերով վանկեր հաշվի, իրան սահմանափակի, փոխարենը մյուս ասպեկտների վրա աշխատի։ Սա ա ամբողջ հարցը։ Իմ կարծիքով, հեչ վատ գաղափար չի տենց նախօրոք որոշված չափանիշներով մրցույթ անցկացնելը։
Քվեարկության ավարտին դեռ 10 ժամ կա. քվեարկե՜ք. բոլորիդ ձայներն էլ կարևոր են հեղինակներին:
Վերջին ժամերն են. նոր ենթադրություններ կա՞ն, թե ովքեր են հեղինակները:
Հիշեցնեմ, որ մրցութային 6 թարգմանությունը 6 տարբեր մարդիկ են արել:
Արտամրցութայինների մասին էլ կարող եք ասել:
«Չափածոյում ամեն ինչ էլ թույլատրելի է» մտքին համաձայն ես, քանի դեռ խոսքը վանկաչափական շեղումների մասին չի, չէ՞ :))։
Չէ՛։ Ճիշտն ասած արդեն հոգնեցի ենթադրություններդ որպես փաստ ներկայացնելու ծիծաղելիության մասին քեզ ասելուց, բայց վերջին անգամն էլ փորձեմ... Ուլուանա ջան, իմ լավ բարեկամ, ախր դու չես կարող մի երկու նախադասությունից իմանալ թե դիմացինը ինչ է կարծում/զգում/ճիշտը համարում, մանավանդ, երբ խոսքը մինչ այդ ընդհանուր գաղափարների մասին էր, ոչ թե կոնկրետ մարդու կոնկրետ կողմնորոշման մասին։ Եթե ունես վարկածներ, հարցրու դրանց մասին («Ծլնգ, իսկ տաղաչափի պահպանումը քո համար կարծր չափանիշ չի՞»), ոչ թե քեզ դիր այն վիճակում, որ պիտի ամեն հերթական պատասխան գրառման մեջ հերքվես։ Սա լրիվ բարի խորհուրդ է. ո՛չ դատում եմ, ո՛չ էլ գրառումներիդ գնահատական տալիս...
Համենայնդեպս, քո վերլուծություններից ու գնահատականներից կարելի էր ենթադրել, որ քեզ համար վանկաչափության պահպանումը առաջնային ու հա, հենց կարծր չափանիշ ա. դրանից թեկուզ չնչին շեղում անընդունելի ա ու նման շեղումներ ունեցող տարբերակն արդեն ավտոմատ վատն ա։
Իմ բոոլոր տաղաչափական վերլուծությունները եղել են ի պատասխան Արէայի վանկաչափի մասին գրառումներին։ Դրանք միմիայն պատասխան էին իրեն, ու հիմնականում այն՝ իմ կարծիքով թերի, մտքին, որ բանաստեղծության մեղեդին միմիայն վանկերի քանակով է որոշվում։
Իսկ չափանիշի կարծրության մասին, ասեցի արդեն որ վեցերորդ տարբերակը մի 20 անգամ կարդացել եմ, մի այդքան էլ՝ առաջին տարբերակը, չնայած որ երկուսի մեջ էլ «ականջս ծակող» չափի խախտումներ կան։ Ու ինձ հեչ էլ չի խանգարում լրիվ չափի փոփոխությունը, տո նույնիսկ չափի ի սպառ բացակայությունը չի խանգարում. անչափ չափածո էլ եմ սիրում, անհանգ ոտանավոր էլ։ Ինչը համեմատաբար քիչ եմ մարսում, դա այն է, որ չափային տեսանկյունից տձև թարգմանությունը գովերգողը մի երկու բառի «ոչ-Ախմատովային» լինելուց է կառչում։ Ու խնդրում եմ տձևը մի ընդունի որպես պիտակ, դրանով միմիայն նկատի ունեմ համասեռ չափի բացակայություն, երբ ոտանավորի մի մասը մի չափ ունի (կամ դրա բացակայություն), իսկ այլ մասերը՝ ուրիշ։ Ու այդ դժվարամարսությունը երևիթե գալիս է նրանից, որ մի քիչ զարմացնող է ինձ համար այն, որ այդ քննադատը չի տեսնում կամ ուզում տեսնել, որ թարգմանության անհամասեռ չափն էլ է Ախմատովայից հեռացնում։
Հա, միգուցե այդ չափի անհամասեռությունը մի պուճուրիկ ավել է ականջս ծակում, քան մի փոքր իմաստային շեղումը, բայց դա չի նշանակում, թե միմիայն դրա պատճառով պիտի թարգմանությունը համարեմ անընդունելի, կամ կարծեմ թե թարգմանողը անճարակությունից է դա արել, ի տարբերություն այստեղ բերված որոշ բնութագրերի։
Աչքաքչածակությունը չգիտեմ՝ ինչ ա։ Բանաստեղծությունը գնահատելու հետ կապված, ճիշտն ասած, լավ չհասկացա. հիմա դու համարում ես, որ մարդիկ տվյալ դեպքում հիմնականում գնահատում են դուրեկանությա՞ն հիման վրա, թե՞ թարգմանության հմտության։
Ականջաքչածակություն նկատի ունեի - մի քանի անգամ ընդհատվելով էի գրել, վերջում շատ հավես էլ չեղավ մի կարգին սրբագրեմ... ներիր խնդրում եմ։
Նայիր, կան ադդիտիվ և սըբթրակտիվ գնահատման մոտեցումներ (գումարայի՞ն և հանումայի՞ն)։ Առաջինի դեպքում սկսում ես զրոյից և հետզետե գործի մեջ դրական բաներին դրական բալեր ես դնում, իսկ երկրորդի դեպքում սկսում ես զրոյից, և հետզետե գործի մեջ բացասական բաներին բացասական բալեր ես տալիս։ Առաջին մոտեցման դեպքում հաղթում է այն գործը, որը գումարային ամենաշատ բալն է հավաքել, իսկ երկրորի դեպքում հաղթում է այն գործը, որը գումարային ամենաքիչ բացասական բալին է արժանացել։ Տարբեր պարագաներում տարբեր մոտեցումները կարող են սազական լինել, որոշ դեպքերում էլ՝ երկուսն էլ մեկ տեղ (օրինակ, գեղասահքի արդի գնահատման մեթոդները ունեն երկու բաղադրիչն էլ)։ Այստեղ կարծիքների մի ահագին մասը ակնարկում էին դուրալիությանը, բայց, կարծես նկատի ունենալով, որ ընտրված գործը ամենաքիչն էր «ականջ ծակում»։ Այսինքն թվում է ադդիտիվ մատեցում է (դուրալիություն), բայց հիմքում ընկած է սըբթրակտիվություն (աչքը ծակելը)։ Ես էլ գտնում եմ, որ այսպես գնահատողները իրենց քարկապի մեջ են գցում։ Ու ընդհանրապես, մեկ անգամ արագ կարդալուց հետո թե՛ դուրալիությամբ, թե՛ ականջը քիչ ծակելով գնահատելը համարում եմ մակերեսային։ Ու սա բացասական իմաստով չեմ ասում. լրիվ սպասելի է, որ չափածոյին մակերեսային վերաբերմունք ունեցողը պետք է այդպես էլ գնահատի։ Հա, ինչ-որ տեղ համաձայն եմ Շինարարի հետ, որ գրականությունը մասսայական հրապույրի գնահատական էլ կարող է և պիտի ունենա, բայց սա, իհարկե, հեչ չի նշանակում, թե ես պիտի, օրինակ, Բորխեսի մասսաների կողմից անտեսված լինելու փաստը համարեմ իր գործերի ըստ արժանվույն գնահատական։
Իսկ կոնկրետ հարցիդ պատասխանը. չգիտեմ հիմնականում ոնց են գնահատում, ու արդեն ասացի, որ դուրեկանությունն էլ կարող է ուղիղ իմաստով չլինել։ Բայց կարծիքներից երևաց, որ ահագին մարդիկ իմ ասած մակերեսային մոտեցումը ունեն գնահատելուն (մեկ անգամ էլ ասեմ. սա բացասական չեմ համարում կամ բնութագրում, և առավել ևս՝ պիտակում)։ Եվ ուրեմն դժվար է ասել, թե քվեարկության արդյունքները ինչ են նշանակում տարբերակների հեղինակների համոզելու հաջողությունների մասին, ի հակադրում Շինարարի հնչեցրած կարծիքին։
Ամեն դեպքում հետաքրքիր կլիներ տեսնել հենց նախապես սահմանված չափանիշներով թարգմանության մրցույթ։ Էդ դեպքում շատ բաներ ավելի հստակ կերևային, ու խնդիր չէր լինի, օրինակ, ապացուցելու, որ էսինչ բառը ճարահատյալությունից դրդված չի մարդ օգտագործել, կամ՝ որ մարդը Գուգլ Թրանսլեյթից, այնուամենայնիվ, մի քիչ ավելի լավ ա կարողանում թարգմանել :D։
Չեմ կարծում, թե որևէ մեկը պետք է ինչ-որ բան մնացածին ապացուցի։ Ինչպես նաև չեմ գտնում, որ ինչ-որ մեկը իրավունք ունի պնդել, թե որևէ հեղինակ ճարահատությունից է սա կամ նա արել, մանավանդ ավելացնելով, որ համոզված է, թե հեղինակը չի խոստովանելու դա։ Բայց դե տարբեր մարդիկ իրենց տարբեր ազատություններ են ընձեռնում՝ մնացածի մոտիվացիաների մասին ենթադրություններ անելու...
Ի դեպ, հեչ պարտադիր չի, որ նախապես սահմանված չափանիշներով մրցույթը չորուցամաք լինի. կախված ա նրանից, թե ոնց կսահմանվեն չափանիշները։ Եթե շատ սահմանափակումներ չենք ուզում, կարելի ա չմտցնել, ո՞վ ա ստիպում, էստեղ կարևորն էն ա, որ բոլորը նախապես իմանան, թե ինչն ա համարվում ընդունելի, ինչը՝ չէ։ Եթե նախապես հայտարարված ա, օրինակ, որ բնագրին իմաստային առումով հավատարիմ մնալը պարտադիր չի, խնդիր չկա, կարևորն էն ա, որ բնագրից հեռացողն իմանա, որ իր թարգմանությունը գնահատելիս դա թերություն չի համարվելու։ Կամ՝ եթե վանկաչափությունը պահպանելը պարտադիր չի, մարդը չնստի ժամերով վանկեր հաշվի, իրան սահմանափակի, փոխարենը մյուս ասպեկտների վրա աշխատի։ Սա ա ամբողջ հարցը։ Իմ կարծիքով, հեչ վատ գաղափար չի տենց նախօրոք որոշված չափանիշներով մրցույթ անցկացնելը։
Եսիմ... մինչև չարվի դժվար է ասելը կլինի չորուցամաք, թե՝ չէ։ Հա՛, կարելի է փորձել։ Բայց Ուլուանա ջան, մի բան եմ ուզում քեզ խնդրել. չարժի ոչ մի գործ էլ «քլնգել»։ Ասա՛ որ քեզ համար այս կամ այն գործի մեջի բառերը, դարձվածքները, տաղաչափը և այլն, չեն տեղավորվում քո հայերենի կամ չափածո ժանրի մասին գիտելիքների/պատկերացումների/ընկալումների մեջ։ Համոզված եմ քո գնահատականը շատերի համար կարևոր է, բայց մի մոռացի, որ այն էլ կարող է լինել միակողմանի։ Իսկ կարծիքներ արտահայտելու այդ ոճը արժեզրկում է թե՛ հեղինակների ջանքերը (անճարակություն, թյուրըմբռնում, և այլն...), թե՛ բուն քո կարծիքը (ուրիշների մոտիվացիաների մասին ենդթադրություններդ որպես փաստ ներկայացնելը)։ Ու դա էլ կարող է ազդել քննարկողների պասիվությանը այսպիսի թեմաներում։
Բայց Ուլուանա ջան, մի բան եմ ուզում քեզ խնդրել. չարժի ոչ մի գործ էլ «քլնգել»։ Ասա՛ որ քեզ համար այս կամ այն գործի մեջի բառերը, դարձվածքները, տաղաչափը և այլն, չեն տեղավորվում քո հայերենի կամ չափածո ժանրի մասին գիտելիքների/պատկերացումների/ընկալումների մեջ։ Համոզված եմ քո գնահատականը շատերի համար կարևոր է, բայց մի մոռացի, որ այն էլ կարող է լինել միակողմանի։ Իսկ կարծիքներ արտահայտելու այդ ոճը արժեզրկում է թե՛ հեղինակների ջանքերը (անճարակություն, թյուրըմբռնում, և այլն...), թե՛ բուն քո կարծիքը (ուրիշների մոտիվացիաների մասին ենդթադրություններդ որպես փաստ ներկայացնելը)։ Ու դա էլ կարող է ազդել քննարկողների պասիվությանը այսպիսի թեմաներում։
Ծլնգ ջան, իմ կարծիքով, մարդկանց պասիվության վրա կարող է ազդել նաև էն, որ իրենց գրած ամեն տողը պիտի հետո մանրակրկտորեն մեջբերվի, լուպայով նայվի ու հակադարձվի:
Կոնկրետ ինձ դա չի նեղում, բայց հաստատ կան մարդիկ, ում դա հետ է պահում:
Իհարկե պասիվության պատճառները տարբեր են, բայց էս գրածս էլ հաստատ արժի որպես պոտենցիալ պատճառ վերցնել: Եվ նույնիսկ ավելի լուրջ պատճառ, քան թարգմանությունների քլնգոցը:
Ծլնգ ջան, իմ կարծիքով, մարդկանց պասիվության վրա կարող է ազդել նաև էն, որ իրենց գրած ամեն տողը պիտի հետո մանրակրկտորեն մեջբերվի, լուպայով նայվի ու հակադարձվի:
Կոնկրետ ինձ դա չի նեղում, բայց հաստատ կան մարդիկ, ում դա հետ է պահում:
Իհարկե պասիվության պատճառները տարբեր են, բայց էս գրածս էլ հաստատ արժի որպես պոտենցիալ պատճառ վերցնել: Եվ նույնիսկ ավելի լուրջ պատճառ, քան թարգմանությունների քլնգոցը:
Այվի ջան, մի քիչ ավելի կոնկրետ կասե՞ս թե ինչ նկատի ունես։ Ու եթե կարծում ես, որ ես եմ արել այն ինչին ակնարկում ես, խնդրում եմ մի երկու բառով ասես թե կոնկրետ ինչով եմ դա արել։
Այվի ջան, մի քիչ ավելի կոնկրետ կասե՞ս թե ինչ նկատի ունես։ Ու եթե կարծում ես, որ ես եմ արել այն ինչին ակնարկում ես, խնդրում եմ մի երկու բառով ասես թե կոնկրետ ինչով եմ դա արել։
Հա, հենց քեզ էլ նկատի ունեի, թե չէ գրածդ չէի մեջբերի:
Նախապես ասեմ, որ ես գրածներդ հավեսով եմ կարդում, գրածներումդ էլ ամեն ինչ հարգալից է ու բարեկիրթ: Բայց գրառումներ անողներից շատերին էսքան մանրակրկիտ անդրադարձը իրենց ամեն գրառմանը կարող է ահագին վանել ընդհանրապես գրառում անելուց:
Եթե թերթելով անցնես թեմայի միջով, կտեսնես, որ էստեղ քո «հակադարձող» գրառումները մեծամասնություն են կազմում:
Անուններ չտամ, բայց երեկ հենց կոնկրետ մեկն ասեց, որ չի անի էստեղ գրառում, որովհետև իրեն «հում-հում կուտեն, իհարկե շատ քաղաքավարի ձևով»:
Սամն էլ էր մի թեթև ակնարկել քննարկումների մեջ չմտնելու պատճառների մասին:
Ուլուանա
23.03.2017, 17:28
Վերջին ժամերն են. նոր ենթադրություններ կա՞ն, թե ովքեր են հեղինակները:
Հիշեցնեմ, որ մրցութային 6 թարգմանությունը 6 տարբեր մարդիկ են արել:
Արտամրցութայինների մասին էլ կարող եք ասել:
Կան։ Հներն էլ հետը գրեմ, որ ամբողջական լինի.
2–րդ տարբերակ – Ծլնգ
3–րդ տարբերակ – Lisbeth
4–րդ տարբերակը համոզված չեմ, բայց գուցե Արէա
5–րդ տարբերակ – ivy
Ուլուանա
23.03.2017, 17:29
Չնայած Արէան գուցե առաջին տարբերակը լինի, սկզբում տենց էի մտածում, բայց հետո սկսեցի կասկածել...
5–րդ տարբերակ – ivy
Ես չեմ մասնակցել, Ան:
Ի դեպ դու չես ուզո՞ւմ քվեարկել:
Հա, հենց քեզ էլ նկատի ունեի, թե չէ գրածդ չէի մեջբերի:
Նախապես ասեմ, որ ես գրածներդ հավեսով եմ կարդում, գրածներումդ էլ ամեն ինչ հարգալից է ու բարեկիրթ: Բայց գրառումներ անողներից շատերին էսքան մանրակրկիտ անդրադարձը իրենց ամեն գրառմանը կարող է ահագին վանել ընդհանրապես գրառում անելուց:
Եթե թերթելով անցնես թեմայի միջով, կտեսնես, որ էստեղ քո «հակադարձող» գրառումները մեծամասնություն են կազմում:
Անուններ չտամ, բայց երեկ հենց կոնկրետ մեկն ասեց, որ չի անի էստեղ գրառում, որովհետև իրեն «հում-հում կուտեն, իհարկե շատ քաղաքավարի ձևով»:
Սամն էլ էր մի թեթև ակնարկել քննարկումների մեջ չմտնելու պատճառների մասին:
Հմմմ... շնորհակալություն մանրամասնելու համար։
Քանի որ իմ գրելաոճը քեզ չի նեղում, կլինի՞ մի քիչ քեզ էլ «հում-հում ուտեմ»։ :)) «Վախեցողներին» խնդրում եմ այս տողից ներքև գրառումս չկարդալ։
Այս թեմայում անդրադարձել եմ Արէային, Ուլուանային ու Շինարարին։ Շինարարի հետ կարծում եմ շատ հարգալից զրույց ենք ունեցել, ու ավելի շատ մանրակրկիտ բացատրել եմ իմ բառերը, քան իր ասածներն եմ խոշորացույցի տակ դրել, չնայած որ իր մի կարծիքի հետ ահագին [երկար ու մանրամասն բացատրելով] չեմ համաձայնվել։ Արէայի ու Ուլուանայի հետ էլ, չեմ առարկում, իրար տվեցինք-առանք, բայց իմ մոտեցումը եղել է իրենց կողմից այլաձև մոտեցմամբ տարբերակների «հում-հում ուտելու» ազդեցությունը թեմայի վրա պակասացնելը։ Ու իրենց իմ «հակադարձումները» եղել են իրենց հետ զրույցներում, նենց չի, որ դրել եմ, ու մի 10 էջ գրառումները հատ-հատ հակադարձել եմ կամ առանձին բառերի ու արտահայտությունների նկատմամբ քթամազություն եմ արել։
Ու մի քիչ չեմ հասկանում մոտեցումդ, ճիշտն ասած... եթե մեկի հետ համաձայն չեմ, չբացատրե՞մ տեսանկյունս։ Միմիայն ասեմ «սխալ ես, անճար ես, չես խոստովանի» ու անցնե՞մ առաջ։ Եթե մարդ ասելիք ունի, բայց «վախում» է, որ իր կարծիքները «հարգալից ու բարեկիրթ» ձևով կհակադարձվեն, ապա չե՞ս գտնում, որ դա իրենց ասելիքի նկատմամբ հենց իրենց վստահության (confidence) պակասի մասին ահագին խոսում է։ Համ էլ, ասենք թե ես քաղաքավարի հումակեր եմ, այ ընկեր ջան, քո կարծիքը հայտնի, թող ուրիշներն էլ ոնց ուզում են ախորժեն, եթե դա ընդհանուր անախորժություն չի ստեղծում, ի՞նչն է խնդիրը։ Հա, անախորժությունն էլ կարող է տարբեր կերպ ընկալվել, բայց քանի այդ նույն վախեցողն էլ համարում է մոտեցումը քաղաքավարի, էլի խնդիր չեմ տեսնում...
Ճիշտն ասած չգտա այդ հում-հում ուտվելու մասին գրառումը... բայց եթե իմ «հում-հում ուտելու» հակումների մասին էր խոսքը, ապա ցավում եմ, որ իմ պատճառով այդ կարծիքը այս թեմայում լսելու հնարավորությունից զրկվել ենք բոլորս... շնորհակալություն սա ուշադրությանս բերելու համար, ես կփորձվեմ ուղղվել։ :)
Իսկ Սամի գրառումը ես լրիվ այլ կերպ եմ հասկացել, քան դու։ Օրինակ այս մասը.
Վախենում եմ միանգամից քացու տակ ընկնել... Ու կարող է շա՞տ են ինձպեսները, ինչ իմանաս: Էդ հանգեր չափելը... ինձ համար փաստորեն երևի ամենահասկանալին էր... Մի խոսքով, լրիվ օտար լեզվի դաս... Իսկ իմ փորձը՝ քննարկումը քիչ այլ հարթություն տանել... քանի որ դուք այնքան էիք արդեն խորացել, նույնիսկ արձագանք էլ չգտավ:
կարծում եմ նշանակում է, որ Սամը հեչ էլ չէր նեղվել այն տաղաչափության մասին քննարկումից, այլ նեղվել էր չափածո թարգմանելու վրա հայերենի կանոնապատման տարածումից։ Իսկ եթե իր «առաջին փորձը» կարդաս, կտեսնես, որ իմ ու իր մոտեցումները ահագին մոտ էին այդ պահին (տարբեր մարդիկ կարող են տարբեր ընկալումներ ունենալ, ու պետք չի բոլորին քլնգել քո նեղ ընկալումների քլունգով)։ Չգիտեմ, միգուցե և սխալվում եմ, բայց կարծես, օրինակդ իմ վրա կիրառելը այնքան էլ տեղին չէր։
Կշտացա... հիմա էլ հում-հում ակումբցի ախորժակս չի քաշում, գնամ թեյ խմեմ.. :D
Էհ, հիմա որ ես էլ Սամի գրածում «Վախենում եմ միանգամից քացու տակ ընկնել... Ու կարող է շա՞տ են ինձպեսները, ինչ իմանաս»-ը ընդգծեմ, կարո՞ղ ա մի թեթև կոմպրոմիսի գանք :P
Էլ մի, դու սենց հեշտ հագեցողը չես, էն էլ մի շշմած Այվիով, թեյդ էլ՝ անուշ :))
Ես չեմ մասնակցել, Ան:
շատ իզուր!
Համ էլ ինքնաչբացահայտումը չի՞ նշանակում, որ մասնակցություն չունենալն էլ չպիտի բացահայտվի։
շատ իզուր!
Համ էլ ինքնաչբացահայտումը չի՞ նշանակում, որ մասնակցություն չունենալն էլ չպիտի բացահայտվի։
Չէ, չի նշանակում, համ էլ կարող ա ընդամենը փորձում եմ թաքցնել մասնակցությունս :)
Էհ, հիմա որ ես էլ Սամի գրածում «Վախենում եմ միանգամից քացու տակ ընկնել... Ու կարող է շա՞տ են ինձպեսները, ինչ իմանաս»-ը ընդգծեմ, կարո՞ղ ա մի թեթև կոմպրոմիսի գանք :P
Էլ մի, դու սենց հեշտ հագեցողը չես, էն էլ մի շշմած Այվիով, թեյդ էլ՝ անուշ :))
կոմպրոմիսի կգանք այն հարցի շուրջ, որ վախեցողներ Սամից բացի կարող ա և էլի կան, բայց որ իր վախենալը ինձնից էր... հըըն։ :)
Չէ, իսկապես հագեցած եմ... նույնիսկ մտածում էի մի հատ էլ տարբերակների մասին կարծիք գրեմ, բայց արդեն դրա հավեսն էլ փախավ (ես էլ քո «քաղաքավարի տեղը դնելուց» վախեցած մնացի ։P):
Ուլուանա
23.03.2017, 18:03
Չէ՛։ Ճիշտն ասած արդեն հոգնեցի ենթադրություններդ որպես փաստ ներկայացնելու ծիծաղելիության մասին քեզ ասելուց, բայց վերջին անգամն էլ փորձեմ... Ուլուանա ջան, իմ լավ բարեկամ, ախր դու չես կարող մի երկու նախադասությունից իմանալ թե դիմացինը ինչ է կարծում/զգում/ճիշտը համարում, մանավանդ, երբ խոսքը մինչ այդ ընդհանուր գաղափարների մասին էր, ոչ թե կոնկրետ մարդու կոնկրետ կողմնորոշման մասին։ Եթե ունես վարկածներ, հարցրու դրանց մասին («Ծլնգ, իսկ տաղաչափի պահպանումը քո համար կարծր չափանիշ չի՞»), ոչ թե քեզ դիր այն վիճակում, որ պիտի ամեն հերթական պատասխան գրառման մեջ հերքվես։ Սա լրիվ բարի խորհուրդ է. ո՛չ դատում եմ, ո՛չ էլ գրառումներիդ գնահատական տալիս...
Հետաքրքիր է, թե ինչից որոշեցիր, որ էդ ասածս որպես փաստ էի ներկայացնում։ Կարո՞ղ ես որևէ կերպ հիմնավորել, որ ենթադրություններս որպես փաստ եմ ներկայացնում։ Ես ընդամենը կարծիքս եմ արտահայտում, ենթադրություններ անելու իրավունք էլ ունեմ, ինչպես որ ցանկացած մարդ։ Մի բան էլ ասեմ. նույնիսկ երբ հանդիպում ես «փաստորեն» բառին, որն իմ գրառումներում հաճախ կհանդիպես, դա դեռ չի նշանակում, որ գրվածը ներկայացված է որպես փաստ։ «Փաստորեն» բառը նաև ունի «ստացվում է, որ» իմաստը, ու ես իմ խոսքում այն հիմնականում հենց էդ իմաստով էլ գործածում եմ, ոչ թե հենց փաստ արձանագրելու իմաստով։ Բայց տվյալ դեպքում նույնիսկ էդ բառը չէի օգտագործել, բայց դու էլի, չգիտես ինչի, որոշեցիր, որ կարծիքս որպես փաստ եմ ներկայացնում։ Ավելին՝ գրածիս մեջ նույնիսկ «ենթադրել» բառը կար, բայց դա էլ քեզ չհուշեց, որ ես իմ գրածին վերաբերվում եմ որպես ենթադրության։ Արդեն չգիտեմ՝ ինչ ասել, լուրջ։
Ահա իմ գրառումը, որը քեզ թվացել ա սեփական ենթադրությունները որպես փաստ ներկայացնելու փորձ.
«Չափածոյում ամեն ինչ էլ թույլատրելի է» մտքին համաձայն ես, քանի դեռ խոսքը վանկաչափական շեղումների մասին չի, չէ՞ ։ Համենայնդեպս, քո վերլուծություններից ու գնահատականներից կարելի էր ենթադրել, որ քեզ համար վանկաչափության պահպանումը առաջնային ու հա, հենց կարծր չափանիշ ա. դրանից թեկուզ չնչին շեղում անընդունելի ա ու նման շեղումներ ունեցող տարբերակն արդեն ավտոմատ վատն ա։
Էս հատվածը քո գրառման մեջ մեջբերելիս հանել ես վերջին «չէ՞»–ն, որի հետևանքով հարցս վերածվել է պնդման։ Պարզ չի՞, որ գրվածը զուտ կարծիք էր, էն էլ հարցի տեսքով, որը դու, բնականաբար, կարող էիր ժխտել։ Հաջորդ նախադասության մեջ էլ «կարելի է ենթադրել» արտահայտությունը պարզորոշ կերպով ցույց է տալիս, որ խոսքը զուտ ենթադրության մասին է։ Նույնիսկ հատուկ քեզ համար էդ «ենթադրում եմ» բառը գրել եմ, որ էլի, սովորությանդ համաձայն, որպես փաստ չորակես գրածս, բայց դա էլ չի օգնել, փաստորեն։ Հա, հենց փաստորեն։
Հա, միգուցե այդ չափի անհամասեռությունը մի պուճուրիկ ավել է ականջս ծակում, քան մի փոքր իմաստային շեղումը, բայց դա չի նշանակում, թե միմիայն դրա պատճառով պիտի թարգմանությունը համարեմ անընդունելի, կամ կարծեմ թե թարգմանողը անճարակությունից է դա արել, ի տարբերություն այստեղ բերված որոշ բնութագրերի։
Շատ լավ, չի նշանակում՝ ասեցիր, իմացանք, որ չի նշանակում։ Ի՞նչ խնդիր կար, որ տենց բորբոքվել ես։ Ամեն դեպքում նենց չի, որ մինչև էդ նման ենթադրություն անելու համար հիմքեր ընդհանրապես չկային։
Չեմ կարծում, թե որևէ մեկը պետք է ինչ-որ բան մնացածին ապացուցի։ Ինչպես նաև չեմ գտնում, որ ինչ-որ մեկը իրավունք ունի պնդել, թե որևէ հեղինակ ճարահատությունից է սա կամ նա արել, մանավանդ ավելացնելով, որ համոզված է, թե հեղինակը չի խոստովանելու դա։ Բայց դե տարբեր մարդիկ իրենց տարբեր ազատություններ են ընձեռնում՝ մնացածի մոտիվացիաների մասին ենթադրություններ անելու...
Պնդելը ո՞րն է։ Ոչ ոք չի ասել, որ դա փաստ է կամ հարյուր տոկոսով էդպես է։ Բայց կարծիք հայտնելու իրավունք, թեկուզ համոզված կարծիք, բոլորն էլ ունեն։
Եսիմ... մինչև չարվի դժվար է ասելը կլինի չորուցամաք, թե՝ չէ։ Հա՛, կարելի է փորձել։ Բայց Ուլուանա ջան, մի բան եմ ուզում քեզ խնդրել. չարժի ոչ մի գործ էլ «քլնգել»։ Ասա՛ որ քեզ համար այս կամ այն գործի մեջի բառերը, դարձվածքները, տաղաչափը և այլն, չեն տեղավորվում քո հայերենի կամ չափածո ժանրի մասին գիտելիքների/պատկերացումների/ընկալումների մեջ։ Համոզված եմ քո գնահատականը շատերի համար կարևոր է, բայց մի մոռացի, որ այն էլ կարող է լինել միակողմանի։ Իսկ կարծիքներ արտահայտելու այդ ոճը արժեզրկում է թե՛ հեղինակների ջանքերը (անճարակություն, թյուրըմբռնում, և այլն...), թե՛ բուն քո կարծիքը (ուրիշների մոտիվացիաների մասին ենդթադրություններդ որպես փաստ ներկայացնելը)։ Ու դա էլ կարող է ազդել քննարկողների պասիվությանը այսպիսի թեմաներում։
«Քլնգել» բառից չարժե տենց կառչել. «քլնգելը» ակումբային ժարգոն է, ու բոլորս էլ դրա տակ հասկանում ենք քննադատել։ Հասկանում եմ, որ բառը մի քիչ կոպիտ երանգ ունի, ու, ասենք, Ակումբի անցուդարձին անտեղյակ մարդու ականջին կարող է նույնիսկ վիրավորական ու գռեհիկ հնչել, բայց մենք դրա մեջ մի քիչ կատակային երանգ ենք դնում ու գործածում քննադատելու կամ խիստ քննադատելու իմաստով։ Ու էդ առումով դու էլ, Արէան էլ, Շինարարն էլ լավ քլնգել եք ձեզ դուր չեկած տարբերակները ;)։
Ասա՛ որ քեզ համար այս կամ այն գործի մեջի բառերը, դարձվածքները, տաղաչափը և այլն, չեն տեղավորվում քո հայերենի կամ չափածո ժանրի մասին գիտելիքների/պատկերացումների/ընկալումների մեջ։
Ճիշտն ասած՝ չեմ նկատել, որ դու ինքդ ինչ–որ բան քննադատելիս տենց հետևողականորեն նշես, որ դա ընդամենը քո պատկերացումների մեջ չի տեղավորվում, ոչ թե սխալ է։ Իսկ կոնկրետ հայերենի իմ «գիտելիքների մեջ տեղավորվելու» հետ կապված ասեմ, որ տեղավորվել–չտեղավորվելու հարց չկա. լեզվական սխալները, որ նշել եմ, պարզապես սխալ են, ոչ թե չեն տեղավորվում կոնկրետ իմ գիտելիքների մեջ։ Բառապաշարային առումով դեռ կարելի է վիճել, բայց լեզվականորեն սխալ ձևակերպումները, որ գիտեմ՝ որոշակիորեն սխալ են, հո չե՞մ գրելու՝ իմ կարծիքով կամ ենթադրում եմ, ու նման բաներ։ Ինչը որ իմ կարծիքով է, էդպես էլ գրում եմ։ Կամ եթե անգամ մոռացել եմ կամ մտքովս չի անցել էդ արտահայտությունը հաատուկ գրել, կողքից եթե ասեն, բնականաբար, կընդունեմ, որ դա ընդամենը իմ կարծիքն էր։ Բայց բաներ կան, որ զուտ իմ կարծիքը չեն, ինչքան էլ որ դա որոշ մարդկանց դուր չգա։ Օրինակ, էն, որ բնագրի իմաստային կողմը պահպանելն ավելի կարևոր է, քան վանկերի քանակը ճշգտությամբ պահպանելը, իմ կարծիքն է։ Գուցե կան չափածո թարգմանելու ինչ–որ հստակ կանոններ, որոնց համաձայն գուցե իմ կարծիքը որոշակիորեն ճիշտ կամ սխալ մոտեցում է, չգիտեմ, բայց ես չափածո թարգմանելու մասնագիտական ուղեցույց չեմ հանդիպել, որ հստակ իմանամ՝ էդպես է, թե չէ, կամ ՝ ընդհանրապես կան նման հստակ սահմանված կանոններ, թե չէ։ Ու դրա համար առնվազն էս պահին էդ մոտեցումս ընդամենը իմ կարծիքն է, հա։
նույնիսկ մտածում էի մի հատ էլ տարբերակների մասին կարծիք գրեմ, բայց արդեն դրա հավեսն էլ փախավ
Նա դեռ էլի ասելու բան ուներ. Ծլնգ Անսպառ :))
Դե որ հավեսդ հանկարծ հետ գա, գրի, տեսնեմ էն «իմ» հինգերորդ տարբերակի մասին ինչ ես ասում ;)
Ուլուանա
23.03.2017, 18:09
Ես չեմ մասնակցել, Ան:
Դե, եթե համարենք, որ ճիշտ ես ասում, ոչ թե մաֆիա ես խաղում, ուրեմն, էլի վերադառնում եմ էն կարծիքին, որ, այնուամենայնիվ, impression–ն ա, չնայած նրան, որ արտամրցութային թարգմանություն ա արել մի հատ էլ։
Ի դեպ դու չես ուզո՞ւմ քվեարկել:
Չէ։
Հետաքրքիր է...
իսկ ինձ արդեն ոչ... ասում եմ ենթադրություններ մի արա, դու շարունակում ես ասել բա չի՞ կարելի ենթադրել... կարելի է Ոլուանա ջան, ենթադրի, քո գործն է... ինձ դա ծիծաղելի է, ու չեմ հասկանում, թե դա ինչ կապ ունի տարբերակների քննարկման զրույցում, բայց դու շարունակի ենթադրել... բորբոքվելուս մասին էլ ;)
մնացածի մասին, նորից՝ բարի խորհուրդ էր, չես համարում տեղին, խնդրեմ, մի լսի։ :))
Ուլուանա
23.03.2017, 18:36
իսկ ինձ արդեն ոչ... ասում եմ ենթադրություններ մի արա, դու շարունակում ես ասել բա չի՞ կարելի ենթադրել... կարելի է Ոլուանա ջան, ենթադրի, քո գործն է... ինձ դա ծիծաղելի է, ու չեմ հասկանում, թե դա ինչ կապ ունի տարբերակների քննարկման զրույցում, բայց դու շարունակի ենթադրել... բորբոքվելուս մասին էլ ;)
Ախր ի՞նչ ա նշանակում՝ ենթադրություններ մի արա :'։ Բոլոր մարդիկ էլ, էդ թվում և դու, անընդհատ ենթադրություններ են անում ու լավ են անում. դա ցանկացած մարդու իրավունքն ա, ավելին՝ առանց դրա հնարավոր էլ չի որևէ կարծիք արտահայտել։ Եթե քեզ համար ուրիշի ենթադրություն անելը ծիծաղելի ա, ծիծաղի, ի՞նչ ասեմ, բայց կարծում եմ՝ մենակ քեզ համար ա տենց։ Քեզ հետ խոսելիս մարդ ոչ մի ենթադրություն անելու իրավունք չունի, հա՞։ Ինչ միտք գլխում ծագի, պիտի նախօրոք քեզ հարցնի՝ տենց ա, թե չէ, նոր միայն բարձրաձայն ենթադրություն անի։ Այ քեզ նորություն։
Ուլուանա
23.03.2017, 20:12
Մրցույթով տարված՝ արտամրցութայիններին համարյա չանդրադարձանք...
Արտամրցութային աշխատանք
Анна Ахматова. Хочу тебе покоя не давать
Хочу тебе покоя не давать,
Быть сильной, оставаться слабой.
Хочу тебя своей любовью звать,
Ведь я иначе жить и не могла бы.
Хочу из всех твоих забот и дум
Украсть по крайней мере половину.
Хочу,чтоб вдруг тебе пришло на ум,
Что счастлив ты и в этом я повинна.
Хочу,чтоб для любой моей мечты
Ты был единственной границей,
Хочу в той книге, что читаешь ты,
Быть первой и последнею страницей.
Ուզում եմ քեզ հանգիստ չտալ
Ուզում եմ քեզ հանգիստ չտալ,
Լինել ուժեղ, մնալ թուլոտ:
Ուզում եմ քեզ իմ սեր կոչել,
Այլ կերպ ապրել ես չեմ կարող:
Ուզում եմ գոնե կեսը գողանալ
Քո հոգսերի, մտորումների բոլոր:
Ուզում եմ, որ հանկարծ դու հասկանաս,
Որ քո երջանկության մեջ ես եմ մեղավոր:
Ուզում եմ, որ ամեն մի երազիս
Միակ սահմանը դու լինես,
Ուզում եմ քո կարդացած գրքի
Առաջին ու վերջին էջը լինեմ ես:
Ընդհանուր առմամբ լավ է թարգմանված։ Միայն «թուլոտ» բառն է անհաջող, ավելի ճիշտ՝ գրական լեզվում նման բառ չկա ուղղակի. –ոտ–ը ածականակերտ վերջածանց է, այսինքն՝ ավելացվում է միայն գոյականներին՝ դրանք վերածելով ածականների։ Ճիշտ է, խոսակցականում հաճախ ենք ավելացնում նաև ածականերին՝ «–ավուն» վերջածանցի փոխարեն՝ նույն իմաստով, բայց դա ընդունելի կարող է լինել զուտ խոսակցականում, արձակում էլ գուցե մի կերպ ուտվեր, բայց պոեզիայում՝ չէ։ Շարադրանքը սահուն է՝ տեղ–տեղ բավական հաջող շեշտադրումներով, անհարթություններ, այլ լեզվական ու ոճական սխալներ կամ անճշտություններ չնկատեցի։ Մի երկու տեղ ես մի քիչ կվերաձևակերպեի, բայց լուրջ բան չկա կարծես։
Կան։ Հներն էլ հետը գրեմ, որ ամբողջական լինի.
2–րդ տարբերակ – Ծլնգ
3–րդ տարբերակ – Lisbeth
4–րդ տարբերակը համոզված չեմ, բայց գուցե Արէա
5–րդ տարբերակ – ivy
Չնայած Արէան գուցե առաջին տարբերակը լինի, սկզբում տենց էի մտածում, բայց հետո սկսեցի կասկածել...
Դե, եթե համարենք, որ ճիշտ ես ասում, ոչ թե մաֆիա ես խաղում, ուրեմն, էլի վերադառնում եմ էն կարծիքին, որ, այնուամենայնիվ, impression–ն ա, չնայած նրան, որ արտամրցութային թարգմանություն ա արել մի հատ էլ։
Էս ամբողջի մեջ երկու բան ճիշտ ես գուշակել։
Sambitbaba
23.03.2017, 20:22
Էհ, հիմա որ ես էլ Սամի գրածում «Վախենում եմ միանգամից քացու տակ ընկնել... Ու կարող է շա՞տ են ինձպեսները, ինչ իմանաս»-ը ընդգծեմ, կարո՞ղ ա մի թեթև կոմպրոմիսի գանք :P
Էլ մի, դու սենց հեշտ հագեցողը չես, էն էլ մի շշմած Այվիով, թեյդ էլ՝ անուշ :))
Տեսա՞ր, Այվ ջան, քեզ էլ բաժին հասավ... Բա որ ասում էի... Հիմա ինձ հասկանու՞մ ես...:)
Ծլնգ Անսպառ
Ես կասեի. Ծլնգ Անհագուռռռդ::good
Եթե լուրջ, ինձ շատ են դուր գալիս Ծլնգի մանրակրկիտ վերլուծությունները, իսկ առավել հիացած եմ նրա շարադրական տաղանդով: Առաջ միայն Ուլուանան էր այդպիսին, ուրախ եմ, որ Ծլնգն էլ ավելացավ:
Բայց մի բան կա, ինչը, ինձ թվում է, Ծլնգը հաշվի չի առնում, իսկ դա շատ կարևոր է քննարկումների ժամանակ. վերաբերմունքն օպոնենտին: Մի տեսակ վերևից գցած հայացք ասեմ... թե արհամարհանք... Չէ, արհամարհանքն էլ այն չէ... Մի խոսքով: Կներես, որ ասում եմ, Ծլնգ ջան, բայց համարյա բոլորի պատասխաններից (քո գրածներին) այդ զգացվում է: Հա, հետո ինչ-որ կերպ հարթվում-գնում է, կամ ընդդիմախոսներդ չեն ուզում առանձնապես բարձրաձայնել (քացու տակ չընկնելու համար ասեմ, որ ենթադրում եմ միայն :P), բայց մեկ է, ընդհանուր այդպիսի նստվածք կա: Հետ են քաշվում ժողովուրդը, որովհետև գրառումներդ մեկ է, համ հետաքրքիր են, համ էլ, ճիշտն ասած, տեղին (հիմնականում), իսկ երբեմն ուսուցանող նույնիսկ: Ու նաև հասկանալի այնքան, որ նույնիսկ ես եմ հիմնականում հասկանում...
Կոնկրետ ինձ, երկար գրառումներդ շատ են դուր գալիս, էնպես որ այդպես էլ շարունակիր: Ավելին. հենց այդ պատճառով վերջնականապես որոշեցի ցույց տալ իմ թարգմանությունն էլ, ու կոնկրետ քեզ խնդրում եմ. քլնգի՛ր: Ուրիշներն էլ կարող են միանալ, բայց դու քոնն ասա, լա՞վ...:love
* * *
Ոչ, քո սերը ես չեմ խնդրում,
Պինդ պահված է այն հիմա...
Հարսնացուիդ էլ, հավատա
Խանդոտ տողեր չեմ գրում:
Լսիր սակայն խորհուրդներս.
Պոեմներս տուր, թող կարդա,
Թող պահի դիմանկարներս՝
Սիրալի՛ր եղիր այդքան:
Բայց հիմարին ցանկալի է
Գիտակցումը հաղթանակի,
Քան մտերմիկ զրույցները
Եվ հուշեր ջերմ օրերի...
Երբ նշույլներն էլ բերկրանքի
Արդեն ապրես հարսիկիդ հետ
Եվ հագեցած հոգուդ համար
Կյանքը դառնա տաղտկալի՝
Իմ տոնական գիշերվա մեջ
Դու մի արի, Քեզ չգիտեմ:
Ինչո՞վ կարող եմ օգնել քեզ:
Բախտից բուժում ես չունեմ:
Ոչ, քո սերը ես չեմ խնդրում,
Պինդ պահված է այն հիմա...
Հարսնացուիդ էլ, հավատա
Խանդոտ տողեր չեմ գրում:
Լսիր սակայն խորհուրդներս.
Պոեմներս տուր, թող կարդա,
Թող պահի դիմանկարներս՝
Սիրալի՛ր եղիր այդքան:
Բայց հիմարին ցանկալի է
Գիտակցումը հաղթանակի,
Քան մտերմիկ զրույցները
Եվ հուշեր ջերմ օրերի...
Երբ նշույլներն էլ բերկրանքի
Արդեն ապրես հարսիկիդ հետ
Եվ հագեցած հոգուդ համար
Կյանքը դառնա տաղտկալի՝
Իմ տոնական գիշերվա մեջ
Դու մի արի, Քեզ չգիտեմ:
Ինչո՞վ կարող եմ օգնել քեզ:
Բախտից բուժում ես չունեմ:
Էս ինչի՞ չէիր ուղարկել :(
Sambitbaba
23.03.2017, 20:27
Էս ինչի՞ չէիր ուղարկել :(
Դուրս չի գալիս...:(
Դուրս չի գալիս...:(
Իսկ իմ դուրը շատ եկավ։
Հետաքրքիր է` էլ քանի հոգի է էսպես թարգմանել ու չուղարկել։ Դու` մեկ, Լիլը` երկու, աչքիս Ակումբը մի շաբաթ սուսուփուս Ախմատովա է թարգմանել, ու վերջում միայն վեց հոգի է ռիսկ արել ուղարկել ։)
Sambitbaba
23.03.2017, 20:34
Իսկ իմ դուրը շատ եկավ։
Հետաքրքիր է` էլ քանի հոգի է էսպես թարգմանել ու չուղարկել։ Դու` մեկ, Լիլը` երկու, աչքիս Ակումբը մի շաբաթ սուսուփուս Ախմատովա է թարգմանել, ու վերջում միայն վեց հոգի է ռիսկ արել ուղարկել ։)
Չգիտեմ, Այվ ջան, էս բանաստեղծությունը ես մի տեսակ հեչ չզգացի: Նույնն էլ թարգմանությունը: Երկուսն էլ մի տեսակ չոր ու ցամաք են ինձ համար...
"Եսիմ"-ը շատ ճիշտ բառ է այս դեպքում...
Ուլուանա
23.03.2017, 20:45
Հետաքրքիր է` էլ քանի հոգի է էսպես թարգմանել ու չուղարկել։ Դու` մեկ, Լիլը` երկու
Ես արտամրցութայիններից մեկը թարգմանել եմ, բայց կիսատ...
աչքիս Ակումբը մի շաբաթ սուսուփուս Ախմատովա է թարգմանել, ու վերջում միայն վեց հոգի է ռիսկ արել ուղարկել ։)
Ես էլ եմ տենց կարծում։ Լավ կլինի՝ բոլոր թարգմանողները դնեն իրենց աշխատանքները։
Մնաց մի ժամից էլ քիչ, էլ քվեարկող չկա՞։
StrangeLittleGirl
23.03.2017, 21:40
Սամինը լավն էր: Լիլինն էր: Ափսոս չեն ուղարկել:
Sendt fra min E5823 med Tapatalk
* * *
Ոչ, քո սերը ես չեմ խնդրում,
Պինդ պահված է այն հիմա...
Հարսնացուիդ էլ, հավատա
Խանդոտ տողեր չեմ գրում:
Լսիր սակայն խորհուրդներս.
Պոեմներս տուր, թող կարդա,
Թող պահի դիմանկարներս՝
Սիրալի՛ր եղիր այդքան:
Բայց հիմարին ցանկալի է
Գիտակցումը հաղթանակի,
Քան մտերմիկ զրույցները
Եվ հուշեր ջերմ օրերի...
Երբ նշույլներն էլ բերկրանքի
Արդեն ապրես հարսիկիդ հետ
Եվ հագեցած հոգուդ համար
Կյանքը դառնա տաղտկալի՝
Իմ տոնական գիշերվա մեջ
Դու մի արի, Քեզ չգիտեմ:
Ինչո՞վ կարող եմ օգնել քեզ:
Բախտից բուժում ես չունեմ:
Ինչ լավն ա, սա լիներ տարբերակների մեջ ձայնս կտայի այս տարբերակին:
Սա իմ ամենաբարդ քվեարկությունն էր: Մոտ 5-6 անգամ բոլոր բանաստեղծությունները կարդացել եմ ու մտածում էի թե չեմ հասցնի վերջը քվեարկել: Դժվար էր նրանով, որ կար ցանկություն կարդալուց զգալ նույնը ինչ բնօրինկը կարդալիս զգացի: Ամեն դեպքում բոլոր գործերն էլ հավանեցի, ամեն մեկը ունեն տողեր, որոնք ասես կոչ աենին ընտրել հենց իրենց:
Հ. Գ. Այվ դու լցնում ես կյանքը մրցույթներով, ապրես շատ :kiss:kiss
Ախր ի՞նչ ա նշանակում՝ ենթադրություններ մի արա :'։ Բոլոր մարդիկ էլ, էդ թվում և դու, անընդհատ ենթադրություններ են անում ու լավ են անում. դա ցանկացած մարդու իրավունքն ա, ավելին՝ առանց դրա հնարավոր էլ չի որևէ կարծիք արտահայտել։ Եթե քեզ համար ուրիշի ենթադրություն անելը ծիծաղելի ա, ծիծաղի, ի՞նչ ասեմ, բայց կարծում եմ՝ մենակ քեզ համար ա տենց։
Իմ մոտիվացիաների մասին ենթադրություններ մի արա, առաջին տարբերակի հեղինակի հետագա խոստովանել-չխոստովանելու մասին ենթադրություններ մի արա, երրորդ տարբերակի հեղինակի ըմբռնումների թյուր լինելու մասին ենթադրություններ մի արա... Ուլուանա ջան, այդքան կանոններից հեռո՞ւ է հայերենս, որ չի հասկացվում թե ինչ եմ ասում։
Իմ գրառումների մասին կարծիք հայտնելուց հենց բուն գրառման նյութի մասին ենթադրություններ արա, ոչ թե՝ իմ այդ գրառումը անելու մոտիվացիայի մասին կամ իմ այս կամ այն բան անել ուզելու մասին։ Մի օրինակ բերեմ, որ հուսով եմ ավելի պարզ կդարձնի ասածս։ Այս նախադասությունդ.
«Չափածոյում ամեն ինչ էլ թույլատրելի է» մտքին համաձայն ես, քանի դեռ խոսքը վանկաչափական շեղումների մասին չի, չէ՞ :))։
ես կարող եմ սենց ընկալել. դու կասկածում ես, որ ես կողմնապահություն եմ անում «չափածոյում ամեն ինչ էլ թույլատրելի է» մտքին համաձայն լինելով, որ իմ չափանիշներին ես կարծր լինելու իրավունք եմ թողնում, իսկ ուրիշի կարծր չափանիշների գույությունը անթույլատրելի եմ համարում։ Ու սա նաև նվաստեցնող կարծիք է, յանի. «էդ ո՞ւմ ես ուզում հարիֆ կոխացրած լինել»։ Ու մի անգամ նույնիսկ նման տիպի արտահայտությամբ էլ ես քո իմ մոտիվացիների մասին ենթադրություններդ արտահայտել։ Ու սա իմ համար անընդունելի է, ու ինչ-որ տեղ համարժեք է անձերին անցնելուց... ու նաև ինչ-որ չափով ցուցադրում է քո՝ թեմայի սահմաններում մնալու անընդունակությունը, որ ստիպված ես անցնել կարծիքներ հայտնողների նպատակների մասին ենթադրությունների։
Քեզ հետ խոսելիս մարդ ոչ մի ենթադրություն անելու իրավունք չունի, հա՞։ Ինչ միտք գլխում ծագի, պիտի նախօրոք քեզ հարցնի՝ տենց ա, թե չէ, նոր միայն բարձրաձայն ենթադրություն անի։ Այ քեզ նորություն։
Ամեն ինչի իրավունք էլ ունես... արդեն մի քանի անգամ ասել եմ՝ արա՛ ենթադրություններդ։ Բայց երբ զրույցը շեղվում է բուն թեմայից ու անցնում իմ մոտիվացիաների մասին ենթադրություններին, ես զրույցը վերջացած եմ համարում (բացի այ դեպքերից, երբ համբերությունս դեռ հերիքում է փորձել բացատրել, թե ինչու հետագա զրույցը ինձ համար անընդունելի է)։ Որևհետև հավես չունեմ ամեն կարծիքս հայտնելուց առաջ բոլոր մոտիվացիաներս բացատրեմ, որ դիմացինը սխալ ենթադրություններ չանի (իսկ ենթադրությունները գրեթե միշտ էլ սխալ են լինում, քանի որ մարդիկ հիմնականում անընդունակ են մի երկու տողից հասկանալ դիմացինի բոլոր մոտիվացիաներն ու նպատակները)։ Ու այդպիսի վերաբերմունքը ասում է նրա մասին, որ դիմացինս չի վստահում իմ խոսքերի անկեղծությանը, ու պիտի ենթատեքստեր որոնի մեջը։
Հարցումը փակվեց:
Արդեն ուզո՞ւմ եք հեղինակների անունները, թե դեռ չէ :)
Ես արագ գործս վերջացրի ուղիղ ժամին եկել եմ՝ ոնց չէ :))
Տարբերակ 1՝ Արէա
Տարբերակ 2՝ Ծլնգ
Տարբերակ 3՝ Yuna
Տարբերակ 4՝ Sky
Տարբերակ 5՝ Chuk
Տարբերակ 6՝ Ուլուանա http://www.sherv.net/cm/emoticons/mothers-day/champion-smiley-emoticon.gif (http://www.sherv.net/)
Արտամրցութայիններ.
1. «Ընկերոջը»՝ Ծլնգ
2. «Ընկերոջը»՝ Yuna
«Ուզում եմ քեզ հանգիստ չտալ»՝ Sambitbaba
«Ծփի»՝ Sambitbaba
Sambitbaba
23.03.2017, 22:39
Ես արագ գործս վերջացրի ուղիղ ժամին եկել եմ՝ ոնց չէ :))
Ես էլ պետք է գործի գնամ, - նստել, քեզ եմ սպասում...
Sambitbaba
23.03.2017, 22:42
Անահիտ ջան, շատ ապրես:
Երեխեք ջան, ապրեք բոլորդ էլ, շատ բարդ գործ էիք հանձն առել...
Այվ ջան, անսահման շնորհակալություն մեր ժամանակն այսքան հետաքրքիր կազմակերպելու համար: Դու հրաշք ես:
Ան ջան, շնորհավոր։ Միանշանակ արժանի հաղթանակ է։
Այվի ջան, շնորհակալություն հերթական լավ կազմակերպված մրցույթի համար ))
Չեմ պատկերացնում ակումբն առանց քեզ ինչ էր անելու։
Sent from my A0001 using Tapatalk
Քանի որ փակվեց , ես մի հատ հարց ունեմ:
Իմ գիշերում հանդիսավոր
Մի՛ եկ:
Ինչու էր սա կոպիտ սխալ?:think Չի կարող լինել գիշերվա մեջ = գիշերում
Ես կասեի. Ծլնգ Անհագուռռռդ::good
Եթե լուրջ, ինձ շատ են դուր գալիս Ծլնգի մանրակրկիտ վերլուծությունները, իսկ առավել հիացած եմ նրա շարադրական տաղանդով: Առաջ միայն Ուլուանան էր այդպիսին, ուրախ եմ, որ Ծլնգն էլ ավելացավ:
Բայց մի բան կա, ինչը, ինձ թվում է, Ծլնգը հաշվի չի առնում, իսկ դա շատ կարևոր է քննարկումների ժամանակ. վերաբերմունքն օպոնենտին: Մի տեսակ վերևից գցած հայացք ասեմ... թե արհամարհանք... Չէ, արհամարհանքն էլ այն չէ... Մի խոսքով: Կներես, որ ասում եմ, Ծլնգ ջան, բայց համարյա բոլորի պատասխաններից (քո գրածներին) այդ զգացվում է: Հա, հետո ինչ-որ կերպ հարթվում-գնում է, կամ ընդդիմախոսներդ չեն ուզում առանձնապես բարձրաձայնել (քացու տակ չընկնելու համար ասեմ, որ ենթադրում եմ միայն :P), բայց մեկ է, ընդհանուր այդպիսի նստվածք կա: Հետ են քաշվում ժողովուրդը, որովհետև գրառումներդ մեկ է, համ հետաքրքիր են, համ էլ, ճիշտն ասած, տեղին (հիմնականում), իսկ երբեմն ուսուցանող նույնիսկ: Ու նաև հասկանալի այնքան, որ նույնիսկ ես եմ հիմնականում հասկանում...
Շնորհակալություն գնահատակնի համար, Sambitbaba ջան։ Կարծում մի քիչ սխալվում ես վերաբերմունքիս մասին։ Ես բոլորի նկատմամբ էլ չեզոք վերաբերմունք ունեմ, ու արտահայտվում եմ միմիայն գրառումներում հայտնած կարծիքների շուրջ։ Օրինակ Շինարարի երկու նախադասությամբ հայտնած կարծիքը մի 2-3 էջ քլնգում էի, իր չափածո գնահատելու մոտեցումն էլ՝ ևս մի 2-3 էջ :D բայց իր նկատմամբ վերամբարձ վերաբերմունք տեսա՞ր։ Միգուցե այդ չեզոքությունը կողքից անդուր է, չգիտեմ... Հա, որ մարդիկ սկսում եմ իմ կամ ուրիշների մոտիվացիաների մասին անհիմն ենթադրություններ անել, կարող եմ մի քիչ արհամարհական լինել, բայց դե էդ էլ իմ բզիկն է։ Ի դեպ ահագին նեղվել էի, որ ապոջիատուռայիս մասին զրույցը չշարունակեցիր... :))
Տարբերակդ կարդացի, հիմա մի քիչ հոգնած եմ, ու չափածոյի մասին կարծիք ձևավորելու համար ինձ, ինչպես արդեն բացատրեցի, ահագին ժամանակ է պետք։ Առաջին հայացքից մի քիչ հումոտ (այստեղ ոնց որ թե կանոնները թույլ էին չէ՞ տալիս -ոտ ածանցը օգտագործել) է երևում, բայց դեռ կարծիք կհայտնեմ...
Քանի որ փակվեց , ես մի հատ հարց ունեմ:
Իմ գիշերում հանդիսավոր
Մի՛ եկ:
Ինչու էր սա կոպիտ սխալ?:think Չի կարող լինել գիշերվա մեջ = գիշերում
Վայ, քոռանամ ես, նա չորս օր էդ հարցն իր մեջ պահել էր :(
Տարբերակ 3՝ Yuna
Այդպես էլ կռահել էի։ :) Հիմա արդեն անձնավորված եմ գրկում՝ Yuna :love
Բայց ես կողքից ուրախանում էի, չէի սպասում այսպես խորը վերլուծությունների ու քլնգոցների :hands
Բոլորն էլ ապրե՛ն։ Իսկապես ահագին մեծ գործ են արել։
Ուլուանա ջան, շնորհավո՜ր։
Այվի, ամո՛թ քեզ :)) (էհ, ինչ ակումբում են բոլորը քեզ մենակ գովում են, բացի Ուլուանայից, ով բոլորին ա քլնգում, նույնիսկ առանց իմանալու թե ով ով է :D - Ուլուանա ջան, եթե անունդ այստեղ չտայի, ասածս սուտ կլիներ մի ձև, թեթև տար, իսկապես քո դեմ ոչ մի բան չունեմ)։
Արեա ջան կներես, հետդ էդքան կռվեցի, դրած համոզում էի, որ սխալ ես գրել: Որ իմանայի դու ես գրել, չէի անի տենց՝ հենց քեզ դիմելով: Մի տեսակ սիրուն չստացվեց :oy
Արեա ջան կներես, հետդ էդքան կռվեցի, դրած համոզում էի, որ սխալ ես գրել: Որ իմանայի դու ես գրել, չէի անի տենց՝ հենց քեզ դիմելով: Մի տեսակ սիրուն չստացվեց :oy
Ամեն ինչ վերջացած ա, սալյուտների ժամանակն ա, հիմա արդեն գրկեք, սիրեք իրար. հրեն, Ծլնգից օրինակ վերցրեք, նա արդեն Յունայի հետ սիրաքստիկը միացրել ա :))
Յունա ասեցի, հիշեցի, էս Լիզն ո՞ւր ա, չի երևում :think
Արեա ջան կներես, հետդ էդքան կռվեցի, դրած համոզում էի, որ սխալ ես գրել: Որ իմանայի դու ես գրել, չէի անի տենց՝ հենց քեզ դիմելով: Մի տեսակ սիրուն չստացվեց :oy
իիի... ուրեմն ինձ դիմելով իմ չքնաղ պեղած բրածո բառերը քլնգելը հե՜չ, հա՞ :D
Ամեն ինչ վերջացած ա, սալյուտների ժամանակն ա, հիմա արդեն գրկեք, սիրեք իրար. հրեն, Ծլնգից օրինակ վերցրեք, նա արդեն Յունայի հետ սիրաքստիկը միացրել ա :))
Յունա ասեցի, հիշեցի, էս Լիզն ո՞ւր ա, չի երևում :think
Հա :oy
Մտածում եմ կարո՞ղ ա Ուլուանան էլ էր իմ գրկել-մրկելուց Լիզի ուղղությամբ գնացել իր երրորդի հեղինակի մասին վարկած հայտնելով։ :)) Հը՞ն, Ուլուանա ջան։
իիի... ուրեմն ինձ դիմելով իմ չքնաղ պեղած բրածո բառերը քլնգելը հե՜չ, հա՞ :D
էդ էլ մոռացել էի, եղա խայտառակ այ մարդ :oy
Բայց ո՞նց էիր է կռահել ։)
էդ էլ մոռացել էի, եղա խայտառակ այ մարդ :oy
Կարծում եմ ավելի խայտառակ կլինեիր, եթե կարծիքներդ պայմանավորեիր տարբերակների հեղինակների ով լինելով ;) իսկ այսպես շարունակում ես գովելի մնալ :P
Բայց ո՞նց էիր է կռահել ։)
նոր ձայն էր, և հարակից թեմայում ահագին ակտիվ էիր, իսկ այս թեմայում այնպես էլ չհայտնվեցիր, չնայած որ կպած կարդում էիր ;)
նոր ձայն էր, և հարակից թեմայում ահագին ակտիվ էիր, իսկ այս թեմայում այնպես էլ չհայտնվեցիր, չնայած որ կպած կարդում էիր ;)
Երևում է, որ Շեռլոկ Հոլմս շատ եք կարդացել ։)
Կարծում եմ ավելի խայտառակ կլինեիր, եթե կարծիքներդ պայմանավորեիր տարբերակների հեղինակների ով լինելով ;) իսկ այսպես շարունակում ես գովելի մնալ :P
չէ դե երբ կոնկրետ հեղինակի հետ ես խոսում՝ իմանալով, չես դնի տենց խորացած համոզես, մի անգամ կասես կարծիքդ ու կանցնես առաջ, իսկ էս դեպքում ոնց որ երկուսով քննարկեինք ուրիշի գրածը, մեկ էլ պարզվում ա, որ տենց չի
Ուլուանա
24.03.2017, 03:08
Անահիտ ջան, շատ ապրես:
Ան ջան, շնորհավոր։ Միանշանակ արժանի հաղթանակ է։
Ուլուանա ջան, շնորհավո՜ր։
Շնորհակալ եմ :)։
Շնորհակալ եմ նաև բոլոր նրանց, ովքեր հավանել են իմ տարբերակը և ձայն են տվել։
Արէա, Ծլնգ, Yuna, Sky, Chuk, դուք էլ ապրեք թարգմանությունների համար։ Գոնե թարգմանողները գիտեն, թե իրականում ինչ բարդ ու ժամանակատար գործ է ընդհանրապես չափածո թարգմանելը, ու կոնկրետ էս բանաստեղծության թարգմանությունն էլ ահագին բարդ ու պրոբլեմատիկ էր։ Քննադատություններս էլ եթե շատ էին խիստ, կներեք, իսկապես չէի ուզենա որևէ մեկին վիրավորած կամ որևէ մեկի աշխատանքը նսեմացրած լինել, ուղղակի չափածոյի գնահատման չափանիշներս են խիստ, ու դա որևէ մեկի անձով պայմանավորված չի, նույնիսկ եթե ինչ–որ մեկին էդպես թվացած լինի։ Ես ինքս իմ թարգմանությամբ էլ հիացած չեմ, պարզապես բնական է, որ եթե ունեմ որոշակի չափանիշներ, ինքս էդ չափանիշներին հնարավորինս հետևելով՝ արդյունքում ստացել եմ քիչ թե շատ ինձ բավարարող տարբերակ (որը, սակայն, հեռու է իմ պատկերացրած իսկապես հաջող թարգմանությունից) և ուրախ եմ, որ առնվազն քվեարկողների մեծամասնությանը, փաստորեն, դուր է եկել։
Yuna ջան, քո տարբերակի հետ կապված մի բան եմ ուզում ասել. թեև տարբերակդ բնագրից ահագին հեռացած լինելու պատճառով զուտ որպես Ախմատովայի բանաստեղծության թարգմանություն՝ չեմ կարող հաջողված համարել, բայց ուզում եմ խոստովանել, որ որպես անկախ բանաստեղծություն կամ թեկուզ փոխադրություն՝ հետաքրքիր էր ու ընդհանուր առմամբ լավ շարադրված։ Մենակ թե էն «լումաներ ապրելու» պահն, ըստ իս, վերաձևակերպման կարիք ունի ամեն դեպքում։ Ու կներես, եթե բնագրից հեռանալու գիտակցված քայլերդ «թյուրըմբռնում» անվանելով՝ վիրավորել եմ քեզ։ Ուղղակի սկզբում իրոք մտքովս չէր անցել, որ կարող է գիտակցաբար բնագրից էդքան տարբեր ուղղությամբ գնացած լինի հեղինակը :oy։
Ուլուանա
24.03.2017, 03:36
Քանի որ փակվեց , ես մի հատ հարց ունեմ:
Իմ գիշերում հանդիսավոր
Մի՛ եկ:
Ինչու էր սա կոպիտ սխալ?:think Չի կարող լինել գիշերվա մեջ = գիշերում
Sky ջան, կոպիտ սխալ չի, ո՞վ ասեց՝ կոպիտ է։ Բայց էս համատեքստում սխալ է։ Ընդհանրապես «գիշերում», ինչպես նաև «գիշերվա մեջ» ձևերը գոյություն ունեն, պարզապես տվյալ համատեքստում ճիշտ չեն։ Օրինակներ բերեմ, որ պարզ լինի (ստորև բերված բոլոր ձևերն էլ ճիշտ են կոնկրետ էս համատեքստերում).
Այդ աշխատանքը ես արել եմ մի գիշերում/մի գիշերվա մեջ։
Այս գիշերվա մեջ ինչ–որ խորհրդավոր բան կա։
Ինձ մոտ չգաս գիշերը/գիշերով/այս գիշեր։
Ուշադրություն դարձրու բերված օրինակներում «գիշեր» բառի տարբեր ձևերի կիրառության իմաստային տարբերություններին։
Նաև փորձի ուղղակի պատկերացնել ինքդ քեզ, թե ոնց ինչ–որ մեկին կասեիր, որ չես ուզում կամ ուզում ես, որ քեզ մոտ գա էսինչ(ի) կամ էնինչ(ի) գիշերը։ Չես ասի, չէ՞՝ ինձ մոտ արի/մի արի, ասենք, իմ ծննդյան կամ Նոր տարվա գիշերում, փոխարենը կասես՝ գիշերը կամ գիշերով։
Եթե ինչ–որ բան անհասկանալի մնաց, խնդրում եմ, անպայման ասա։
Ուլուանա
24.03.2017, 03:57
Վեցերորդի տարբերակի օգտին դրա համար քվեարկեցի, որովհետև հստակ զգացվում ա ամեն տողի, ամեն բառի, ամեն վանկի վրա մանրակրկիտ աշխատանք, մյուս տարբերակներում, ցավոք չի զգացվում դա։
Արէա ջան, շատ շնորհակալ եմ, որ նկատել ես։ Ասեմ, որ բառացիորեն էդպես էլ կա. ամեն բառի, ամեն տողի վրա մանրակրկիտ աշխատել եմ։ Ամեն տողի համար երեքից մինչև վեց տարբերակ եմ գրել, ամեն տարբերակը դրա հետ հանգավորվելիք տողի ամեն տարբերակի հետ համեմատելով ու հարմարեցնելով, դե, բնականաբար, նաև ամեն վանկը հաշվելով, ամեն տողի շեշտադրությունը բնագրի հետ համեմատելով։ Տող ա եղել, որի վրա ժամերով եմ մտածել։ Խոստովանեմ, որ որոշ տողեր հատկապես գլխացավանք էին՝ հիմնականում ռուսերենի կարճ բառերի ու դրանց հայերեն համարժեքների վանկերի թվի մեծ տարբերությամբ պայմանավորված (Дай ей читать мои стихи, Дай ей хранить мои портреты, А этим дурочкам нужней, Сознанье полное победы), ու պահեր են եղել, երբ գայթակղությունը մեծ է եղել վանկերի քանակի առումով հարմար՝ կարճ, բայց գրքային, ոչ գործածական բառերի օգնությանը դիմելու, բայց էդ տարբերակն ինձ համար հենց սկզբից անընդունելի եմ համարել ու փորձել եմ այլընտրանքներ գտնել։ Համոզվելով, որ էս բանաստեղծության թարգմանության մեջ բոլոր երկնեկները համատեղելն ուղղակի անհնար է, հասկացել եմ, որ պետք է չափանիշներից գոնե ինչ–որ մեկը զոհաբերել՝ հանուն մյուսների, դե, գոնե ինձ համար ավելի կարևորների, ու ինձ համար զոհաբերելին վանկերի քանակն է եղել, այսինքն՝ համարել եմ, որ ավելի լավ է թարգմանությանս մեջ ամեն տողի վանկերի քանակը ճշգրտությամբ չհմապատասխանի բնագրի վանկերի քանակին, մեկ–երկու վանկ շեղված լինի բնագրից, ու պարզապես թարգմանածս տարբերակի ներսում ընդհանուր առմամբ օրինաչափ լինի, այսինքն՝ թարգմանությանս մեջ հնարավորինս նույն վանկաչափը պահպանվի, հատկապես քառատողի շրջանակներում, փոխարենը բառապաշարը լինի բնական, էնպիսին, որ հայերենին նորմալ տիրապետող որևէ մեկի ականջին խորթ, անհաճո, զուտ հարմարեցվածության տպավորություն թողնող, ինչպես նաև բնագրի բառապաշարին անհամապատասխան որևէ բառ կամ ձևակերպում չլինի։ Սա ինձ համար առաջնային խնդիրներից մեկն է եղել թարգմանությունն անելիս։ Մեկ այլ առաջնային խնդիր է եղել հանգը պահպանելը, ընդ որում՝ պարզունակ՝ միաձևույթ վանկերից հնարավորինս խուսափելը։ Դե, պարզ է, դրանցից լրիվ խուսափելը բարդ է ու երևի իմաստ էլ չունի, բայց համարում եմ, որ էդպիսի հանգերի թիվը նվազագույնի հասցնելը խիստ ցանկալի է։
Իմաստային առումով բնագրին առավելագույնս մոտ թարգմանելն էլ եմ շատ կարևորել ու ձգտել եմ էնպես անել, որ որևէ մտքի կորուստ կամ այլափոխում չլինի։ Ընդհանրապես էս հարցում էլ է գայթակղություն եղել որոշ մտքեր ուզածիս պես վերաձևակերպելու, փոփոխելու, ինձնից ինչ–որ բան ներդնելու, ինչը որոշ դեպքերում նաև կհեշտացներ գործս, բայց ուղղակի համարել եմ, որ դրա իրավունքը չունեմ, քանի որ սա իմ բանաստեղծությունը չի, ես ընդամենը միջնորդ եմ Ախմատովայի ու հայերենով ընթերցողի միջև, ու իմ գործը այն հնարավորինս ճշգրիտ փոխանցելն է այլ լեզվով։ Իրականում ես բնավ դեմ չեմ լինի նաև իմ մեկնաբանությամբ ներկայացնելու, նույնիսկ հաճույքով կանեմ էդ գործը, եթե ի սկզբանե որոշվի էդ ֆորմատով մրցույթ անցկացնել, ոչ թե թարգմանության։ Բայց եթե մրցույթը հայտարարված է որպես թարգմանության մրցույթ, ես դրա տակ հենց թարգմանություն եմ հասկանում ու թարգմանություն էլ անում եմ։ Մի խոսքով՝ ես էս քննարկման ընթացքում համոզվեցի, որ նույնիսկ եթե չափածոյի գնահատման մեր բոլորի չափանիշները հիմնականում նույնն են, այնուամենայնիվ, դրանց առաջնահերթությունը բավական տարբեր է ամեն մեկիս համար։ Ու գիտեմ, որ հեղինակներից ոմանց համար էլ առաջնային չափանիշներից մեկը եղել է, օրինակ, բնագրի վանկերի չափը թարգմանության մեջ ճշգրտությամբ պահպանելը, որն էլ իր հերթին է բարդ աշխատանք եղել։
Sambitbaba
24.03.2017, 10:08
Շնորհակալություն գնահատակնի համար, Sambitbaba ջան։ Կարծում մի քիչ սխալվում ես վերաբերմունքիս մասին։ Ես բոլորի նկատմամբ էլ չեզոք վերաբերմունք ունեմ, ու արտահայտվում եմ միմիայն գրառումներում հայտնած կարծիքների շուրջ։ Օրինակ Շինարարի երկու նախադասությամբ հայտնած կարծիքը մի 2-3 էջ քլնգում էի, իր չափածո գնահատելու մոտեցումն էլ՝ ևս մի 2-3 էջ :D բայց իր նկատմամբ վերամբարձ վերաբերմունք տեսա՞ր։ Միգուցե այդ չեզոքությունը կողքից անդուր է, չգիտեմ... Հա, որ մարդիկ սկսում եմ իմ կամ ուրիշների մոտիվացիաների մասին անհիմն ենթադրություններ անել, կարող եմ մի քիչ արհամարհական լինել, բայց դե էդ էլ իմ բզիկն է։
Իմիջիայլոց, լավ էլ նկատելի է չեզոք ու ազնիվ վերաբերմունքդ և դա շատ հրապուրիչ է և բոլորովին էլ անդուր չէ: Այդ մասին մոռացել էի ասել...
Իսկ եթե գիտես, որ բզիկ ունես, ու եթե դեռ ունես, - ուրեմն ի՞նչ ես անում, հպարտանու՞մ ես...:o
Ի դեպ ահագին նեղվել էի, որ ապոջիատուռայիս մասին զրույցը չշարունակեցիր... :))
Նոր գնացի, գտա, կարդացի...
Ինչի՞ էիր նեղվել, այ ցավդ տանեմ, մի հատ հիշեցնեիր...
Նույն պահին երևի ուժ չեմ ունեցել գրելու, այդ ժամերին երբեմն վրես հալ չի լինում:
Հետո լրիվ մոռացել էի, կներես:
Ու համ էլ, նոր կարդացի մեր գրառումները, երևում է, որ ահագին լուրջ բաներից պետք է խոսեինք, կարող է ժամանակ չի եղել համ էլ...
Բոլոր դեպքերում, մեղավոր եմ, որ չեմ շարունակել:
Բայց մյուս անգամ դու մի լռիր, բզիր մի ձև, լա՞վ...;)
Տարբերակդ կարդացի, հիմա մի քիչ հոգնած եմ, ու չափածոյի մասին կարծիք ձևավորելու համար ինձ, ինչպես արդեն բացատրեցի, ահագին ժամանակ է պետք։ Առաջին հայացքից մի քիչ հումոտ (այստեղ ոնց որ թե կանոնները թույլ էին չէ՞ տալիս -ոտ ածանցը օգտագործել) է երևում, բայց դեռ կարծիք կհայտնեմ...
Կսպասեմ...
Շնորհակալություն բոլորին մասնակցության ու կարծիքների համար։
Ես ի սկզբանե նպատակ էի դրել ճշգրտորեն պահպանելով բանաստեղծության կառուցվածքը (սա հնարավոր ա բզիկ ա, եթե համաձայն չեք՝ ուշադրություն մի դարձրեք, ես ֆիզիկական ( :)) ) հաճույք եմ ստանում հաջող հանգ ու վանկի հանդիպելիս) հորինել մի բան, որը կկարողանար ինքնուրույն գոյություն ունենալ՝ բնագրից անկախ։ Որպեսզի բնագրին անծանոթ մարդը, իմ գրածը կարդալով, չհասկանար որ թարգմանություն է։ Արդյունքում, ինչպես ճիշտ նկատեց Ուլուանան, թարգմանության փոխարեն փոխադրություն է ստացվել։
Ինչևէ, կարծում եմ մրցույթի պայմաններից շեղվել եմ, բայց, թող անհամեստ հնչի, ամենաշատն եմ կարողացել թարգմանության տպավորություն չթողնել, ու բնագրից շատ չհեռանալով, ինքնուրույն, թեկուզ վատ, բանաստեղծություն գրել :))
Ուլուանա, կեցցես։ Քո տարբերակը կարդալիս ամեն տողում հաճելիորեն զարմացել եմ գտածդ լուծումների վրա։
Արեա ջան կներես, հետդ էդքան կռվեցի, դրած համոզում էի, որ սխալ ես գրել: Որ իմանայի դու ես գրել, չէի անի տենց՝ հենց քեզ դիմելով: Մի տեսակ սիրուն չստացվեց :oy
Շին ջան, ես շատ ավելի բնական կհամարեի, երբ հեղինակների բացահայտումից հետո հարցեր տրվեին հեղինակներին իրենց տարբերակների մասին, ու վիճեին հեղինակների հետ որոշ կտորների ճիշտ, սխալ, գեղեցիկ, տգեղ լինելու վերաբերյալ։ Էդ դեպքում հեղինակներն ավելի ազատ կլինեին կարծիք հայտնելու մեջ, ու ստիպված չէին լինի տարբեր հնարքներով թաքնվել։
Էնպես որ, ոչ մի նեղվելու բան չկա։
Շնորհակալ եմ :)։
Շնորհակալ եմ նաև բոլոր նրանց, ովքեր հավանել են իմ տարբերակը և ձայն են տվել։
Արէա, Ծլնգ, Yuna, Sky, Chuk, դուք էլ ապրեք թարգմանությունների համար։ Գոնե թարգմանողները գիտեն, թե իրականում ինչ բարդ ու ժամանակատար գործ է ընդհանրապես չափածո թարգմանելը, ու կոնկրետ էս բանաստեղծության թարգմանությունն էլ ահագին բարդ ու պրոբլեմատիկ էր։ Քննադատություններս էլ եթե շատ էին խիստ, կներեք, իսկապես չէի ուզենա որևէ մեկին վիրավորած կամ որևէ մեկի աշխատանքը նսեմացրած լինել, ուղղակի չափածոյի գնահատման չափանիշներս են խիստ, ու դա որևէ մեկի անձով պայմանավորված չի, նույնիսկ եթե ինչ–որ մեկին էդպես թվացած լինի։ Ես ինքս իմ թարգմանությամբ էլ հիացած չեմ, պարզապես բնական է, որ եթե ունեմ որոշակի չափանիշներ, ինքս էդ չափանիշներին հնարավորինս հետևելով՝ արդյունքում ստացել եմ քիչ թե շատ ինձ բավարարող տարբերակ (որը, սակայն, հեռու է իմ պատկերացրած իսկապես հաջող թարգմանությունից) և ուրախ եմ, որ առնվազն քվեարկողների մեծամասնությանը, փաստորեն, դուր է եկել։
Yuna ջան, քո տարբերակի հետ կապված մի բան եմ ուզում ասել. թեև տարբերակդ բնագրից ահագին հեռացած լինելու պատճառով զուտ որպես Ախմատովայի բանաստեղծության թարգմանություն՝ չեմ կարող հաջողված համարել, բայց ուզում եմ խոստովանել, որ որպես անկախ բանաստեղծություն կամ թեկուզ փոխադրություն՝ հետաքրքիր էր ու ընդհանուր առմամբ լավ շարադրված։ Մենակ թե էն «լումաներ ապրելու» պահն, ըստ իս, վերաձևակերպման կարիք ունի ամեն դեպքում։ Ու կներես, եթե բնագրից հեռանալու գիտակցված քայլերդ «թյուրըմբռնում» անվանելով՝ վիրավորել եմ քեզ։ Ուղղակի սկզբում իրոք մտքովս չէր անցել, որ կարող է գիտակցաբար բնագրից էդքան տարբեր ուղղությամբ գնացած լինի հեղինակը :oy։
Քեզ էլ շնորհավորում եմ առաջին տեղը գրավելու կապակցությամբ ։)
Դե սա էլ իմ առաջին փորձն էր ու ես շատ հանգիստ եմ ընդունում բոլոր քննադատությունները։ Դրանք թույլ են տալիս հաջորդ անգամ գործել ավելի 《նենց ոնց որ պետքնա》։)
Քանի որ բոլորը գրում են, թե ինչ էին ուզում անել, ես էլ ասեմ :) Ուզում էի ընդամենը մաքսիմալ առօրյա խոսակցականին մոտ գրել: Ու ուրախ եմ, որ ոմանք նշեցին, որ սահուն է ստացվել: Չնայած իրականում լիքը մշակելու բան կար, բայց ի տարբերություն մյուս մասնակիցների ես բառադի եմ, տենց մի 15 րոպեում թարգմանել, ուղարկել եմ՝ առանց վրայից անցնելու:
Երկրորդ տարբերակիս վրա ավելի երկար եմ աշխատել, դա արդեն ուզում էի նորմալ թարգմանություն լիներ: Բայց դուրս ավելի քիչ եկավ, քան էս 15 րոպեանոցը, ջնջեցի, քցեցի մի կողմ :)
Չուկ, երկրորդ տարբերակը ցույց տալ չես ուզո՞ւմ։
Անհետ ջնջե՞լ ես։
Sambitbaba
24.03.2017, 21:56
Մի միտք եկավ: Հետաքրքիր է, ի՞նչ կասեք:
Եթե տեղը ճիշտ չեմ ընտրել, Այվ ջան, խնդրում եմ, տեղադրիր ավելի հարմար տեղ, լա՞վ:
Եկեք մի բոր բաժին բացենք, մոտավորապես նման վերնագրով. "Ակումբի թարգմանությունները", կամ "Ակումբի համատեղ թարգմանությունները":
Միտքս հետևյալն է.
Մեկը կատարում է ինչ-որ թարգմանություն և հանձնում է բոլորի դատին:
Բոլորն աշխատում են թարգմանության վրա, ցույց են տալիս իրենց տարբերակները: Իհարկե, հեղինակի (առաջին թարգմանչի) համաձայնությամբ, կատարվում են փոփոխություններ, հեղինակին առաջարկվում են նոր բառեր և այլն, մի խոսքով, բանաստեղծությունը վերջնականապես հղկվելուց հետո, այն տեղադրվում է առանձին, արդեն անձեռնմխելի բաժնում որպես Ակումբի սեփականություն, բայց առաջին թարգմանչի անվան տակ:
Իսկ հետո, ինչ իմանաս, կարող է այնքան լավն ու որակով լինեն մեր համատեղ աշխատանքները, որ կգա ժամանակ ու ինչ-որ մեկը ցանկություն կհայտնի հրատարակել այդ թարգմանություններն առանձին գրքով...
Մտածեք: Եթե համաձայն եք, հենց ինքս էլ կտեղադրեմ մեր առաջին փորձը::)
Չուկ, երկրորդ տարբերակը ցույց տալ չես ուզո՞ւմ։
Անհետ ջնջե՞լ ես։
Չէ, կա։
Բայց ցույց տալ չեմ ուզում։ Լրիվ անկեղծ՝ ինքը ներկայացված ցանկացած տարբերակից թույլ էր։ Ու ընդհանրապես պոեզիան իմը չի։ Պահի տակ գրածն ավելի լավ ա ստացվում, քան մտածվածը։ Օրինակ ստեղ դրած տարբերակը ավելի լավն էր, քան էդ մտածվածը։ Բայց դե ինքներդ տեսաք, որ էդ էլ լավը չի։
Sent from my A0001 using Tapatalk
Մի միտք եկավ: Հետաքրքիր է, ի՞նչ կասեք:
Եթե տեղը ճիշտ չեմ ընտրել, Այվ ջան, խնդրում եմ, տեղադրիր ավելի հարմար տեղ, լա՞վ:
Եկեք մի բոր բաժին բացենք, մոտավորապես նման վերնագրով. "Ակումբի թարգմանությունները", կամ "Ակումբի համատեղ թարգմանությունները":
Միտքս հետևյալն է.
Մեկը կատարում է ինչ-որ թարգմանություն և հանձնում է բոլորի դատին:
Բոլորն աշխատում են թարգմանության վրա, ցույց են տալիս իրենց տարբերակները: Իհարկե, հեղինակի (առաջին թարգմանչի) համաձայնությամբ, կատարվում են փոփոխություններ, հեղինակին առաջարկվում են նոր բառեր և այլն, մի խոսքով, բանաստեղծությունը վերջնականապես հղկվելուց հետո, այն տեղադրվում է առանձին, արդեն անձեռնմխելի բաժնում որպես Ակումբի սեփականություն, բայց առաջին թարգմանչի անվան տակ:
Իսկ հետո, ինչ իմանաս, կարող է այնքան լավն ու որակով լինեն մեր համատեղ աշխատանքները, որ կգա ժամանակ ու ինչ-որ մեկը ցանկություն կհայտնի հրատարակել այդ թարգմանություններն առանձին գրքով...
Մտածեք: Եթե համաձայն եք, հենց ինքս էլ կտեղադրեմ մեր առաջին փորձը::)
Շատ հետաքրքիր առաջարկ ,ես կողմ եմ ։)
Ուլուանա
25.03.2017, 02:05
Շնորհակալություն բոլորին մասնակցության ու կարծիքների համար։
Ես ի սկզբանե նպատակ էի դրել ճշգրտորեն պահպանելով բանաստեղծության կառուցվածքը (սա հնարավոր ա բզիկ ա, եթե համաձայն չեք՝ ուշադրություն մի դարձրեք, ես ֆիզիկական ( :)) ) հաճույք եմ ստանում հաջող հանգ ու վանկի հանդիպելիս) հորինել մի բան, որը կկարողանար ինքնուրույն գոյություն ունենալ՝ բնագրից անկախ։ Որպեսզի բնագրին անծանոթ մարդը, իմ գրածը կարդալով, չհասկանար որ թարգմանություն է։ Արդյունքում, ինչպես ճիշտ նկատեց Ուլուանան, թարգմանության փոխարեն փոխադրություն է ստացվել։
Ինչևէ, կարծում եմ մրցույթի պայմաններից շեղվել եմ, բայց, թող անհամեստ հնչի, ամենաշատն եմ կարողացել թարգմանության տպավորություն չթողնել, ու բնագրից շատ չհեռանալով, ինքնուրույն, թեկուզ վատ, բանաստեղծություն գրել :))
Ուլուանա, կեցցես։ Քո տարբերակը կարդալիս ամեն տողում հաճելիորեն զարմացել եմ գտածդ լուծումների վրա։
Շնորհակալ եմ :)։
Քեզ էլ շնորհավորում եմ առաջին տեղը գրավելու կապակցությամբ ։)
Շնորհակալ եմ :)։
Դե սա էլ իմ առաջին փորձն էր ու ես շատ հանգիստ եմ ընդունում բոլոր քննադատությունները։ Դրանք թույլ են տալիս հաջորդ անգամ գործել ավելի 《նենց ոնց որ պետքնա》։)
Շատ լավ ա, որ տենց ես մտածում։ Կսպասենք նոր գործերիդ :)։
Ուլուանա
25.03.2017, 02:10
Մի միտք եկավ: Հետաքրքիր է, ի՞նչ կասեք:
Եթե տեղը ճիշտ չեմ ընտրել, Այվ ջան, խնդրում եմ, տեղադրիր ավելի հարմար տեղ, լա՞վ:
Եկեք մի բոր բաժին բացենք, մոտավորապես նման վերնագրով. "Ակումբի թարգմանությունները", կամ "Ակումբի համատեղ թարգմանությունները":
Միտքս հետևյալն է.
Մեկը կատարում է ինչ-որ թարգմանություն և հանձնում է բոլորի դատին:
Բոլորն աշխատում են թարգմանության վրա, ցույց են տալիս իրենց տարբերակները: Իհարկե, հեղինակի (առաջին թարգմանչի) համաձայնությամբ, կատարվում են փոփոխություններ, հեղինակին առաջարկվում են նոր բառեր և այլն, մի խոսքով, բանաստեղծությունը վերջնականապես հղկվելուց հետո, այն տեղադրվում է առանձին, արդեն անձեռնմխելի բաժնում որպես Ակումբի սեփականություն, բայց առաջին թարգմանչի անվան տակ:
Իսկ հետո, ինչ իմանաս, կարող է այնքան լավն ու որակով լինեն մեր համատեղ աշխատանքները, որ կգա ժամանակ ու ինչ-որ մեկը ցանկություն կհայտնի հրատարակել այդ թարգմանություններն առանձին գրքով...
Մտածեք: Եթե համաձայն եք, հենց ինքս էլ կտեղադրեմ մեր առաջին փորձը::)
Ես էլ եմ կարծում, որ լավ միտք ա, Սամ։ Ես հաճույքով կմասնակցեմ։
Մի միտք եկավ: Հետաքրքիր է, ի՞նչ կասեք:
Եթե տեղը ճիշտ չեմ ընտրել, Այվ ջան, խնդրում եմ, տեղադրիր ավելի հարմար տեղ, լա՞վ:
Եկեք մի բոր բաժին բացենք, մոտավորապես նման վերնագրով. "Ակումբի թարգմանությունները", կամ "Ակումբի համատեղ թարգմանությունները":
Միտքս հետևյալն է.
Մեկը կատարում է ինչ-որ թարգմանություն և հանձնում է բոլորի դատին:
Բոլորն աշխատում են թարգմանության վրա, ցույց են տալիս իրենց տարբերակները: Իհարկե, հեղինակի (առաջին թարգմանչի) համաձայնությամբ, կատարվում են փոփոխություններ, հեղինակին առաջարկվում են նոր բառեր և այլն, մի խոսքով, բանաստեղծությունը վերջնականապես հղկվելուց հետո, այն տեղադրվում է առանձին, արդեն անձեռնմխելի բաժնում որպես Ակումբի սեփականություն, բայց առաջին թարգմանչի անվան տակ:
Իսկ հետո, ինչ իմանաս, կարող է այնքան լավն ու որակով լինեն մեր համատեղ աշխատանքները, որ կգա ժամանակ ու ինչ-որ մեկը ցանկություն կհայտնի հրատարակել այդ թարգմանություններն առանձին գրքով...
Մտածեք: Եթե համաձայն եք, հենց ինքս էլ կտեղադրեմ մեր առաջին փորձը::)
Գաղափարն ինձ էդքան էլ չհետաքրքրեց, բայց եթե ցանկություն կա, հենց թարգմանությունների բաժնում էլ կարելի է համապատասխան թեմաներ բացել ու անել։
Sambitbaba
25.03.2017, 06:25
Գաղափարն ինձ էդքան էլ չհետաքրքրեց, բայց եթե ցանկություն կա, հենց թարգմանությունների բաժնում էլ կարելի է համապատասխան թեմաներ բացել ու անել։
Չգիտեմ, ոնց որ թե այնքան էլ ժողովրդի սրտով չեղավ առաջարկս... Առայժմ, եթե Թայգերի շնորհակալությունն էլ հաշվենք, Յունայի ու Անի հետ չորս հոգի ենք: Իհարկե, կարելի է չորսով էլ սկսել, բայց ուրախալի կլիներ, եթե Անի պես վարպետները շատ լինեին. Ծլնգը, Արէան, Շինը գոնե, որ մրցույթում այսքան հավեսով խոսեցին: Դու...
Վերջիվերջո, կարծում եմ, որ համ հավեսով բան կարող էր ստացվել, մյուս կողմից էլ բարի գործ արած կլինեինք նրանց համար, ովքեր դժվարանում են օտար լեզվով կարդալ:
Բայց դե ես չորս հոգով էլ դեմ չեմ: Գումարած դու էլ, Այվ ջան, արդեն հինգ: Կարծում եմ, ուրիշներն էլ հետո կմիանան:
Եթե օքեյը տաք, կտեղադրեմ առաջին գլուխջարդոցին: Թե՞ քեզ ուղարկեմ, որ դու տեղադրես:
Մի խոսքով, որոշեք, ինձ ասեք:
Կամ էլ մի բան ինքներդ առաջարկեք::)
Ծլնգը
Ես՝ փաս, Սամ ջան։ Ձեզ հաջողություն...
Sambitbaba
26.03.2017, 17:56
Փաստորեն, առանձնապես ոգևորել չհաջողվեց:
Ափսոս: Կարծում էի, վատ չէր ստացվի... Վերջիվերջո չէ՞ որ հեչ կապ չունի, թե ով է թարգմանել. կարևորն արդյունքը կլիներ բոլորի համար:
Ինչ արած:
Ուրեմն թարգմանածս կտեղադրեմ ուղղակի սովորականի պես, թարգմանություններ բաժնում: Իսկ դուք, Ան, ջան, Յունա ջան, Թայգեր ջան, տեսեք. եթե դեռ ցանկություն կունենաք միասին աշխատելու, եկեք տեղափոխենք համապատասխան տեղ ու փորձենք: Ես միշտ պատրաստ եմ::)
Եվ ուրեմն... Վլադիմիր Մայակովսկի - "Սրինգ-Ողնաշար":o
Ուլուանա
27.03.2017, 06:55
Ի դեպ, Ախմատովայի էս բանաստեղծության անգլերեն թարգմանությանն եմ հանդիպել, մտածեցի՝ դնեմ էս թեմայում, գուցե հետաքրքրի թարգմանողներին.
It’s not your love I seek tonight.
It’s in a safe place now, it’s hidden…
Believe me that I haven’t written
Resentful letters to your bride.
But take this sensible suggestion:
Give her my poetry to read,
Give her my portraits for protection –
The groom must always be this sweet!
And yet, these fools, they need and chase
The sense of utter victory,
Much more than friendly company
And memories of first sweet days…
And once the last of bliss is spent
With your beloved in this heaven
And for the sated soul again
All suddenly becomes repellent –
In my triumphant night, don’t stray
Back to me. I won’t let you enter.
How could I help you anyway?
I have no cure for your contentment.
1914
Translation by Andrey Kneller
Ուլուանա
27.03.2017, 06:57
Իմ կարծիքով, ընդհանուր առմամբ լավ ա թարգմանված, մենակ էս մասն էնքան էլ չհավանեցի.
In my triumphant night, don’t stray
Back to me. I won’t let you enter.
Ես մի քիչ /կամ մի քիչ շատ/ ուշացումով գայղթակղվեցի ևս՝ փորձելու ուժերս թարգմանելու Ախմատովայի այդ գործը, որպես արտա-արտամրցույթային։ Ինչպես կասեր ռուսը՝ խնդրեմ՝ սիրեք և բողոքեք :))
Ըստ իս, գործի մեջ ահագին հեգնանք կա, վիրավորանքի հեգնանքը, փորձել եմ պահպանել։
Քո սերը չէ, որ ես խնդրում եմ․
Այն ձեռքերում է ապահով․․․
Ու չեմ հեղում հարսնացուիդ էլ
Նամակներով ես իմ խանդոտ։
Բայց իմաստուն անսա խորհուրդն իմ․
Տու՛ր, թող կարդա ճիչը հոգուս,
Թող պահպանի դիմանկարս,
Չէ՞ որ բարի ես, փեսացուս։
Իսկ այդ դատարկ աղջիկներին
Հաղթանակներն են առավել
Գերում, քան լուսավոր զրույցը,
Եվ կամ հուշերը մեր ջահել։
Բայց լա՛վ հիշիր, երբ կսպառես դու
Երջանկության գրոշներդ հեգ,
Ու հագեցած հոգուդ հանկարծ
Կտիրի հեղձ նողկանք մի մեծ,
Հանդիսավոր իմ գիշերվան
Այցի դու գալ չհանդգնե՛ս,
Օտար ես էլ։ Ու բացի այդ,
Ինչո՞վ կարող եմ քեզ օգնել,
Երջանկությունդ դարմանել։
Նոր կարդացի մնացած թարգմանությունները: Եթե ուշացած չլինեի, կքվեարկեի 3-րդ տարբերակի օգտին /չգիտեմ ով է, քննարկումներն էլ չեմ կարդացել/:
Միայն այս մասը սխալ է հասկացել ու թարգմանել.
Հիմարներիս՝ մեզ, ի՞նչ է
պետք՝
Հաղթանակի գոռոզ
համբավը,
Հիմարիկները հեղինակը չի, այլ մյուս կողմը՝ հարսնացուն
Նոր կարդացի մնացած թարգմանությունները: Եթե ուշացած չլինեի, կքվեարկեի 3-րդ տարբերակի օգտին /չգիտեմ ով է, քննարկումներն էլ չեմ կարդացել/:
Միայն այս մասը սխալ է հասկացել ու թարգմանել.
Հիմարիկները հեղինակը չի, այլ մյուս կողմը՝ հարսնացուն
Ինքն էդպես է մեկնաբանել բանաստեղծությունը` հիմարիկներ անվանելով ընդհանրապես կանանց։ Հետաքրքիր մոտեցում է, սխալի հարց չի։
Ինքն էդպես է մեկնաբանել բանաստեղծությունը` հիմարիկներ անվանելով ընդհանրապես կանանց։ Հետաքրքիր մոտեցում է, սխալի հարց չի։
Հա, բայց իր տեսակետը կանանց մասին առհասարակ՝ կապ պիտի չունենա թարգմանության հետ, որովհետև Ախմատովան հաստատ դա նկատի չի ունեցել, ընդհակառակը՝ ամբողջը հենց հիմնված էր իր և նման հիմարիկների տարբերության վրա, ոչ թե ընդհանրացման: Այսինքն, թարգմանության հեղինակի մեկնաբանումը ոչ թե յուրօրինակ է, այլ սխալ. նա փաստորեն լրիվ փոխել է Ախմատովայի միտքը կամ նկատի ունեցածը։
Հա, բայց իր տեսակետը կանանց մասին առհասարակ՝ կապ պիտի չունենա թարգմանության հետ, որովհետև Ախմատովան հաստատ դա նկատի չի ունեցել, ընդհակառակը՝ ամբողջը հենց հիմնված էր իր և նման հիմարիկների տարբերության վրա, ոչ թե ընդհանրացման: Այսինքն, թարգմանության հեղինակի մեկնաբանումը ոչ թե յուրօրինակ է, այլ սխալ:
Ի՞նչ գիտես՝ Ախմատովան ինչ է նկատի ունեցել:
Դու տեսել ես տարբերության շեշտումը, հեղինակը տեսել է՝ կանացի հիմարության ընդհանրացումը:
Ի՞նչ գիտես՝ Ախմատովան ինչ է նկատի ունեցել:
Դու տեսել ես տարբերության շեշտումը, հեղինակը տեսել է՝ կանացի հիմարության ընդհանրացումը:
Ինչ գիտե՞մ։ Բանաստեղծությունը պարզ է գրված, հստակ արտահայտված մտքով, հատուկ ռեբուսներ չկան լուծելու կամ հատուկ անորոշ թողնված մասեր, որ յուրաքանչյուրը մեկնաբանի ինչպես կուզի։
Եթե կարծում ես, որ այդպես չէ, վիճել չեմ պատրաստվում, որովհետև անիմաստ ջուրծեծոցի կլինի։ Բայց եթե հեղինակը տեսել է կանացի հիմարության ընդհանրացում, իմ կարծիքով սխալ է տեսել։
Ինչ գիտե՞մ։ Բանաստեղծությունը պարզ է գրված, հատուկ ռեբուսներ չկան լուծելու կամ հատուկ անորոշ թողնված մասեր, որ յուրաքանչյուրը մեկնաբանի ինչպես կուզի։
Եթե կարծում ես, որ այդպես չէ, վիճել չեմ պատրաստվում, բայց եթե հեղինակը տեսել է կանացի հիմարության ընդհանրացում, իմ կարծիքով սխալ է տեսել։
Բանաստեղծությունն էդքան պարզ չի գրված. ու էստեղ (https://www.akumb.am/showthread.php/67279-%D4%B9%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%B9%D5%A1%D6%81-%D5%B4%D6%80%D6%81%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%A9-N3-%D5%B8%D5%9E%D6%80%D5%B6-%D5%A8%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%A5%D5%AC) ահագին էլ վիճաբանություն կար, թե ինչ է նկատի ունեցել Ախմատովան՝ ինքնախարազանում, հեգնանք, բարի ու ներող վերաբերմունք և այլն: Մի թեթև կարող ես նայել:
Ու տարբերակները կարդալուց էլ կարող ես զգալ, որ ամեն մեկն իր ձևով է ընկալել բանաստեղծությունը:
Բանաստեղծությունն էդքան պարզ չի գրված. ու էստեղ (https://www.akumb.am/showthread.php/67279-%D4%B9%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%B9%D5%A1%D6%81-%D5%B4%D6%80%D6%81%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%A9-N3-%D5%B8%D5%9E%D6%80%D5%B6-%D5%A8%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%A5%D5%AC) ահագին էլ վիճաբանություն կար, թե ինչ է նկատի ունեցել Ախմատովան՝ ինքնախարազանում, հեգնանք, բարի ու ներող վերաբերմունք և այլն: Մի թեթև կարող ես նայել:
Ու տարբերակները կարդալուց էլ կարող ես զգալ, որ ամեն մեկն իր ձևով է ընկալել բանաստեղծությունը:
Էդպես որ նայենք ամեն ինչն էլ կարելի է ոնց ասես ընկալել, լրիվ հակառակ իմաստներով էլ։ Բայց թարգմանության գործում պետք է հնարավորինս մոտ լինել բնագրին, հասկանալ հեղինակին և նրա մոտիվները։ Ազատ երևակայելը հեռացնում է թարգմանությունը ճիշտ լինելուց։ Ամեն դեպքում, այստեղ ակնհայտ է, որ թարգմանությունը հեռու էր բնագրից, և ավելի ապահով էր թողնել ՛՛այդ հիմարիկները՛՛ բնագրային ձևը, քան դարձնել "մենք՝ հիմարիկներս՛՛, որն ընդամենը թարգմանչի հասկացածն է Ախմատովայի մտքից, բայց ընթերցողին զրկում է սեփական ընկալմամբ նման բան հասկանալու հնարավորությունից /եթե իհարկե ՛՛այդ հիմարիկներով՛՛ ինչ-որ մեկը կհասկանար ՛՛մենք՝ հիմարիկներս՛՛, ինչպես թարգմանիչն է հասկացել/։
Սա փոխադրության ժանրը չէ, այլ թարգմանության։
Էդպես որ նայենք ամեն ինչն էլ կարելի է ոնց ասես ընկալել, լրիվ հակառակ իմաստներով էլ։ Բայց թարգմանության գործում պետք է հնարավորինս մոտ լինել բնագրին, հասկանալ հեղինակին և նրա մոտիվները։ Ազատ երևակայելը հեռացնում է թարգմանությունը ճիշտ լինելուց։ Ամեն դեպքում, այստեղ ակնհայտ է, որ թարգմանությունը հեռու էր բնագրից, և ավելի ապահով էր թողնել ՛՛այդ հիմարիկները՛՛ բնագրային ձևը, քան դարձնել "մենք՝ հիմարիկներս՛՛, որն ընդամենը թարգմանչի հասկացածն է Ախմատովայի մտքից, բայց ընթերցողին զրկում է սեփական ընկալմամբ նման բան հասկանալու հնարավորությունից /եթե իհարկե ՛՛այդ հիմարիկներով՛՛ ինչ-որ մեկը կհասկանար ՛՛մենք՝ հիմարիկներս՛՛, ինչպես թարգմանիչն է հասկացել/։
Սա փոխադրության ժանրը չէ, այլ թարգմանության։
Կոնկրետ ինձ համար սեփական մեկնաբանություններով տարբերակներն ավելի հետաքրքիր էին: Արէան էլ էր նույնը գրել, որ բնագրից «հեռացված» գործերն ավելի հետաքրքիր էին:
Հիմա քո թարգմանածն էլ որ նայենք, Ախմատովայի գրածի բառացի թարգմանությունը չի, ու դա շատ էլ լավ է:
Կոնկրետ ինձ համար սեփական մեկնաբանություններով տարբերակներն ավելի հետաքրքիր էին: Արէան էլ էր նույնը գրել, որ բնագրից «հեռացված» գործերն ավելի հետաքրքիր էին:
Հիմա քո թարգմանածն էլ որ նայենք, Ախմատովայի գրածի բառացի թարգմանությունը չի, ու դա շատ էլ լավ է:
Ես չեմ էլ հավակնում, որ լավ եմ թարգմանել։ Դե, հետաքրքիրը՝ հա, հետաքրքիր կլինեն հեռացածները, հեչ որ չլինի՝ զվարճալի :)
impression
28.03.2017, 01:07
բնագրից հեռանալն ու իմաստը սխալ մեկնաբանելը տարբեր բաներ են
էդ դեպքում կոնկրետ իմաստային սխալ կա, որից բանաստեղծությունն ինքը չի տուժում, քանի որ ինքը միջանկյալ միտք ու վերաբերմունք ա, բայց երանգ ա կորում/փոխվում, տրամադրությունն ա դառնում ուրիշ
I once had a girl or should I say she once had me?
էս տողը Բիթլզի երգերից մեկի սկիզբն ա, որի հայերեն թարգմանությունը սենց էր՝
Մի աղջիկ ունեի, թե ասեմ, որ նա ինձ ուներ
իմաստը աղավաղված ա, ստեղ բառախաղ ա եղել, որը թարգմանիչը չի հասկացել, ու տվյալ տեքստը անիմաստ էր դառնում արդեն, քանի որ հետո նրա մասին էր, որ ինքը գնացել էր էդ աղջկա տուն կոնկրետ հույսերով, բայց տենց էլ չէր հասել ուզածին, so the girl had him, իսկ հայերեն էդ թարգմանությունից ոչ մի բան չէր հասկացվում, տուֆտա անիմաստ պատմություն էր, ոչ մի բանի մասին
էս զուտ օրինակ բերեցի, որ սխալ մեկնաբանության ու թեմայից հեռանալու տարբերությունը զգացվի
բնագրից հեռանալն ու իմաստը սխալ մեկնաբանելը տարբեր բաներ են
էդ դեպքում կոնկրետ իմաստային սխալ կա, որից բանաստեղծությունն ինքը չի տուժում, քանի որ ինքը միջանկյալ միտք ու վերաբերմունք ա, բայց երանգ ա կորում/փոխվում, տրամադրությունն ա դառնում ուրիշ
I once had a girl or should I say she once had me?
էս տողը Բիթլզի երգերից մեկի սկիզբն ա, որի հայերեն թարգմանությունը սենց էր՝
Մի աղջիկ ունեի, թե ասեմ, որ նա ինձ ուներ
իմաստը աղավաղված ա, ստեղ բառախաղ ա եղել, որը թարգմանիչը չի հասկացել, ու տվյալ տեքստը անիմաստ էր դառնում արդեն, քանի որ հետո նրա մասին էր, որ ինքը գնացել էր էդ աղջկա տուն կոնկրետ հույսերով, բայց տենց էլ չէր հասել ուզածին, so the girl had him, իսկ հայերեն էդ թարգմանությունից ոչ մի բան չէր հասկացվում, տուֆտա անիմաստ պատմություն էր, ոչ մի բանի մասին
էս զուտ օրինակ բերեցի, որ սխալ մեկնաբանության ու թեմայից հեռանալու տարբերությունը զգացվի
Հա, միանշանակ էդպես ա, տարբեր բաներ են։ Ուղղակի էստեղ ինձ առարկում էին, որ իմաստը սխալ չի մեկնաբանվել կամ հասկացվել, պարզապես հեռացել է բնագրից։ Իրականում սխալ է հասկացել/մեկնաբանել։ Իսկ եթե նույնիսկ ենթադրենք, թե սխալ չի հասկացել, այլ միայն բնագրից է հեռացել, ենթադրենք էլի /թեև ակնհայտ ա սխալը/, էլի թարգմանությունը, որպես ժանր, տուժում ա նրանով, որ վեր ա ածվում փոխադրության։
Մի բան էլ ավելացնեմ, կոնկրետ սրա շուրջը խոսակցությունը սպառելու համար /գոնե իմ կողմից/։
Թարգմանության արվեստը ընդհանրապես բարդ և հետաքրքիր գործ է։ Դրա համար հարկ է իմանալ երկու լեզվամտածողություններն ու մշակույթը այնպես, որ իմանաս, թե տվյալ լեզվով այսինչ ասված բանը մյուս լեզվով ինչպես կասեին, որ ասվածի ոչ միայն իմաստը, այլև ոգին, շունչը փոխանցվի։
Իմփրեշընի բերած օրինակում the girl had me-ն, եթե թարգմանես բառացի՝ աղջիկն ինձ ունեցավ, հայ ընթերցողին ոչ մի ինֆորմացիա չի տա, թե ինչ կատարվեց իրականում․ կստացվի անհեթեթություն, քանի որ հայերենում այդպիսի իմաստային դարձվածք՝ մեկին ունենալ, չկա։ Այսինքն, հարկ կլինի իմանալ, թե հայերենում էդ իրավիճակում՝ she had me, ոնց կարտահայտվեին, ու դա կարող է լրիվ ուրիշ բառերով արտահայտվի, ու այդպես էլ կա, և դա կդառնա և՛ ճիշտ իմաստային թարգմանություն, և՛ մոտիկ բնագրին։
Բայց Ախմատովայի բանաստեղծության մեջ этим дурочкам հայերեն թարգմանաբար երբեք ՛՛մենք՝ հիմարիկներս՛՛ չի դառնում, և եթե թարգմանիչը այդպես է թարգմանել, որովհետև ինքը, այնուամենայնիվ, կարծում է, որ Ախմատովան հենց դա է նկատի ունեցել, ուրեմն պիտի թողներ ՛՛այդ հիմարիկները" որպեսզի ընթերցողն էլ ազատ լիներ ինքն ընտրելու, թե ինչպես հասկանալ։
Մի բան էլ ավելացնեմ, կոնկրետ սրա շուրջը խոսակցությունը սպառելու համար /գոնե իմ կողմից/։
դե լրիվ-լրիվ սպառելու համար, խնդրում եմ մի հատ էլ սա մեկնաբանի․
Չէ՞ որ բարի ես, փեսացուս։
Սա սխալ հասկանալո՞ւ հետևանք է, թե՝ յուրօրինակ մեկնաբանություն․․․
Այ իմ լավ բարեկամներ, ախր ձեզ ո՞վ է տվել Ախմատովա հասկանալու մենաշնորհը։ Ու մի քիչ համեստ եղեք ձեր գնահատականների մեջ․․․ նենց չի, որ միջազգային թարգմանչական մրցույթների բազմակի թափնեկիրներ եք, մնացածներն էլ ձեր դիմաց խոտակերներ են, որ դրել խելք եք բացատրում, թե ով է թարգմանում, ով՝ փոխադրում, ու ոնց է պետք մեկնաբանել, թարգմանել և այլն․․․ մանավանդ, որ ձեր թարգմանությունները, լավ լինելով հանդերձ, ահագին հեռու են գերազանցությունից։
impression
28.03.2017, 13:04
չգիտեմ՝ ում էր ուղղված Ծլնգի գրառումը, ամեն դեպքում ուզում եմ ասել, որ միակ գրառումը, որ արել եմ էստեղ, եղել ա հիմնված իմ մասնագիտական գիտելիքների վրա, որոնք իհարկե ինձ չեն տալիս Ախմատովա կամ որևէ այլ գրողի կամ չգրողի հասկանալու մենաշնորհը, բայց թույլ են տալիս, հիմնվելով գիտելիքներիս վրա, տարբերել մեկնաբանությունը թարգմանությունից։
Ու խելք բացատրելու մասին էլ խոսք չի գնացել, գոնե իմ/մեր կողմից։
impression
28.03.2017, 13:07
Չէ՞ որ բարի ես, փեսացուս, սխալ թարգմանություն է, քանի որ տեքստում պարզ երևում է, որ փեսացուն արդեն վաղուց իրենը չի, հեղինակն էլ ընդհանուր բոլոր փեսացուներին է անվանում սիրալիր։ Բայց չափածո թարգմանության մեջ նման (իմ համեստ կարծիքով) մանր սխալը, որն արված է գուցե հանգի կամ տողի չափի համար, ներելի է։
չգիտեմ՝ ում էր ուղղված Ծլնգի գրառումը, ամեն դեպքում ուզում եմ ասել, որ միակ գրառումը, որ արել եմ էստեղ, եղել ա հիմնված իմ մասնագիտական գիտելիքների վրա, որոնք իհարկե ինձ չեն տալիս Ախմատովա կամ որևէ այլ գրողի կամ չգրողի հասկանալու մենաշնորհը, բայց թույլ են տալիս, հիմնվելով գիտելիքներիս վրա, տարբերել մեկնաբանությունը թարգմանությունից։
Ու խելք բացատրելու մասին էլ խոսք չի գնացել, գոնե իմ/մեր կողմից։
Քեզ չէր ուղղված․․․ քո մեկնաբանությունները համարում եմ հավասարակշռված, հիմնավորված և ուսուցողական :flower
Ավելին․․․ մեծ հետաքրքրությամբ կկարդամ քո քննադատականը բոլոր տարբերակների մասին (կարծես ինն էին, քոնի հետ միասին)։
Չէ՞ որ բարի ես, փեսացուս, սխալ թարգմանություն է, քանի որ տեքստում պարզ երևում է, որ փեսացուն արդեն վաղուց իրենը չի, հեղինակն էլ ընդհանուր բոլոր փեսացուներին է անվանում սիրալիր։ Բայց չափածո թարգմանության մեջ նման (իմ համեստ կարծիքով) մանր սխալը, որն արված է գուցե հանգի կամ տողի չափի համար, ներելի է։
ամեն ինչն էլ ներելի է․․․ բայց այսպիսի ազատ ինտերպրետացիաներ անողի կողմից ուրիշին ազատ ինտերպրետացիաների համար քլնգելը, մեկը իմ կողմից դժվարաըմբռնելի է․․․
Չէ՞ որ բարի ես, փեսացուս, սխալ թարգմանություն է, քանի որ տեքստում պարզ երևում է, որ փեսացուն արդեն վաղուց իրենը չի, հեղինակն էլ ընդհանուր բոլոր փեսացուներին է անվանում սիրալիր։ Բայց չափածո թարգմանության մեջ նման (իմ համեստ կարծիքով) մանր սխալը, որն արված է գուցե հանգի կամ տողի չափի համար, ներելի է։
Փեսացուս կարա լինի նաև որպես փեսացուի արհամարհական ձև, ոչ միայն իմ փեսացու։
impression
28.03.2017, 13:27
Փեսացուս կարա լինի նաև որպես փեսացուի արհամարհական ձև, ոչ միայն իմ փեսացու։
դժվար թե լքված կինն էն տիպի արհամարհի, որ բառի վերջում պատկանելություն ցույց տվող տառ կպցնի, հակառակը, ինքը, կարծում եմ, ընդհանրապես կմերժի էդ մարդուն իր հետ կապող ամեն բան։
ուրիշ հարց է, որ կասեն՝ խելոքս, գժուկս, եսիմ էլ ինչերս, բայց փեսացուս չափազանց ցավոտ ու անձնական բան կլիներ, ես ինձ որ դնում եմ իր տեղը, հասկանում եմ, որ երբեք էդ ձևը չէի օգտագործի արհամարհանք ցույց տալու համար, քանի որ դա նաև ցույց ա տալիս, որ ես չեմ մոռացել մեզ իրար կապող հարաբերությունները, ու եթե բարձր կարողանում եմ ասել, ուրեմն մտքում էլ հաստատ իրեն դեռ իմն եմ համարում, չեմ համակերպվել, սիրտս ցավում է։ դժվար թե։ կինը դա մի բան է․․․ կինը գրեթե համոզված եմ, որ երբեք նման կերպ չէր արտահայտի իր արհամարհանքը, քանի որ էդ վերջի -ս-ն արհամարհանքին սիրուն չակերտներ է հագցնում։
Փեսացուս կարա լինի նաև որպես փեսացուի արհամարհական ձև, ոչ միայն իմ փեսացու։
«Հիմարներիս՝ մեզ, ի՞նչ է պետք» արտահայտության մեջ «հիմարներիս» կարա լինի անձնավորված հեգնանք, վիրավորելու այն մեղմ ձևը, որ քեզ էլ ես ներառում նրանց մեջ ում ուղղված է վիրավորանքդ։
ի դեպ, կարծում եմ բոլոր տարբերակներում, որոնք հստակ «հարսնացու/նշանած» ու «փեսացու» չեն օգտագործել իմաստային սխալ կա․․․
Փեսացուս կարա լինի նաև որպես փեսացուի արհամարհական ձև, ոչ միայն իմ փեսացու։
Հենց էդ իմաստով էլ դրել էի, Արէա։
Դե, իսկ այն, որ Ծլնգն իրեն ի սկզբանե վերագրել և գնալով ավելի մոլեգին է վերագրում ամենա-ամենայի և բոլոր մենաշնորհների տիրակալությունը, էնպես տհաճ ա ծլնգում արդեն տարբեր թեմաներում, որ չես հասկանում, թե ինչ ա ստանում նա դրանից։
Ես դժվարանում եմ պատկերացնել, թե /ենթադրաբար/ խելացի մարդու մեջ որտեղից կարող են ծնվել այդքան անբարյացակամություն ու տոքսիկ բացասական կրքեր, թեև մեկը մյուսի հետ երևի կապ չունի, նկատի ունեմ խելքը և բարությունը։
դժվար թե լքված կինն էն տիպի արհամարհի, որ բառի վերջում պատկանելություն ցույց տվող տառ կպցնի, հակառակը, ինքը, կարծում եմ, ընդհանրապես կմերժի էդ մարդուն իր հետ կապող ամեն բան։
ուրիշ հարց է, որ կասեն՝ խելոքս, գժուկս, եսիմ էլ ինչերս, բայց փեսացուս չափազանց ցավոտ ու անձնական բան կլիներ, ես ինձ որ դնում եմ իր տեղը, հասկանում եմ, որ երբեք էդ ձևը չէի օգտագործի արհամարհանք ցույց տալու համար, քանի որ դա նաև ցույց ա տալիս, որ ես չեմ մոռացել մեզ իրար կապող հարաբերությունները, ու եթե բարձր կարողանում եմ ասել, ուրեմն մտքում էլ հաստատ իրեն դեռ իմն եմ համարում, չեմ համակերպվել, սիրտս ցավում է։ դժվար թե։ կինը դա մի բան է․․․ կինը գրեթե համոզված եմ, որ երբեք նման կերպ չէր արտահայտի իր արհամարհանքը, քանի որ էդ վերջի -ս-ն արհամարհանքին սիրուն չակերտներ է հագցնում։
Ուրիշ հարց ա, կասեր թե չէ, ես վստահ չեմ, ամենայն հավանականությամբ իրոք չէր ասի։
Բայց հեղինակը օգտագործել ա ոչ թե «իմ փեսացու» իմաստով, այլ՝ «դու՝ փեսացու»։
Օրինակ նմանատիպ նախադասություն կարա լինի. «Դե կռվիր, զինվորս։» Սա ոչ թե նշանակում ա, որ դիմում ես քո զինվորին, այլ հեգնում ես իր զինվոր լինելու փաստը։
դժվար թե լքված կինն էն տիպի արհամարհի, որ բառի վերջում պատկանելություն ցույց տվող տառ կպցնի, հակառակը, ինքը, կարծում եմ, ընդհանրապես կմերժի էդ մարդուն իր հետ կապող ամեն բան։
ուրիշ հարց է, որ կասեն՝ խելոքս, գժուկս, եսիմ էլ ինչերս, բայց փեսացուս չափազանց ցավոտ ու անձնական բան կլիներ, ես ինձ որ դնում եմ իր տեղը, հասկանում եմ, որ երբեք էդ ձևը չէի օգտագործի արհամարհանք ցույց տալու համար, քանի որ դա նաև ցույց ա տալիս, որ ես չեմ մոռացել մեզ իրար կապող հարաբերությունները, ու եթե բարձր կարողանում եմ ասել, ուրեմն մտքում էլ հաստատ իրեն դեռ իմն եմ համարում, չեմ համակերպվել, սիրտս ցավում է։ դժվար թե։ կինը դա մի բան է․․․ կինը գրեթե համոզված եմ, որ երբեք նման կերպ չէր արտահայտի իր արհամարհանքը, քանի որ էդ վերջի -ս-ն արհամարհանքին սիրուն չակերտներ է հագցնում։
Փեսացուս հեգնական իմաստով էի դրել, Լիլ, ոչ պատկանելության։ Ինչպես օրինակ կասեին՝ հը՞ խելոքս, և այլն։ Այս դեպքում "ս"-ն շեշտում էր կարգավիճակը՝ որպես փեսացու։
Բնավ չեմ ասում, որ դա լավ տարբերակ կամ թարգմանություն է, բայց դրել էի այդ իմասով, ոչ սեփականության։
impression
28.03.2017, 13:37
Փեսացուս հեգնական իմաստով էի դրել, Լիլ, ոչ պատկանելության։ Ինչպես օրինակ կասեին՝ հը՞ խելոքս, և այլն։ Այս դեպքում "ս"-ն շեշտում էր կարգավիճակը՝ որպես փեսացու։
Բնավ չեմ ասում, որ դա լավ տարբերակ կամ թարգմանություն է, բայց դրել էի այդ իմասով, ոչ սեփականության։
քեզանից սպասելի չէր բացարձակ, որովհետև դու իմ պատկերացրած էդ կանանցից ես, որ հպարտությունները չի թողնի թուլանան, բայց օքեյ, ուրեմն դու էլ ես մարդ :) human I mean
impression
28.03.2017, 13:38
Ուրիշ հարց ա, կասեր թե չէ, ես վստահ չեմ, ամենայն հավանականությամբ իրոք չէր ասի։
Բայց հեղինակը օգտագործել ա ոչ թե «իմ փեսացու» իմաստով, այլ՝ «դու՝ փեսացու»։
Օրինակ նմանատիպ նախադասություն կարա լինի. «Դե կռվիր, զինվորս։» Սա ոչ թե նշանակում ա, որ դիմում ես քո զինվորին, այլ հեգնում ես իր զինվոր լինելու փաստը։
հեգնում ես կռվելու մտադրությունը, ոչ թե զինվոր լինելու փաստը, քանի որ պարզ է դառնում, որ կռվել պատրաստվողը հեռու է զինվոր լինելուց
քեզանից սպասելի չէր բացարձակ, որովհետև դու իմ պատկերացրած էդ կանանցից ես, որ հպարտությունները չի թողնի թուլանան, բայց օքեյ, ուրեմն դու էլ ես մարդ :) human I mean
Դու էլի չհասկացար ինչ նկատի ունեի, Լիլ։ Արէան ավելի լավ բացատրեց զինվորի օրինակով։ "ս"-ն տվյալ դեպքում հեգնում էր կարգավիճակը, ինչպես ասենք կասեիր՝ "դե՛ մի խելոք բան ասա, գիտնականս", որով կասկածի տակ ես դնում վերջինիս գիտնական լինելու արժանի լինելը։ Կամ "տեսնենք ինչ ես նկարել նկարիչս", որով հեգնում ես նկարիչ համարվելու բարձր կոչումը տվյալ մարդու համար ճիշտ լինելու պահը։
Հենց էդ իմաստով էլ դրել էի, Արէա։
Դե, իսկ այն, որ Ծլնգն իրեն ի սկզբանե վերագրել և գնալով ավելի մոլեգին է վերագրում ամենա-ամենայի և բոլոր մենաշնորհների տիրակալությունը, էնպես տհաճ ա ծլնգում արդեն տարբեր թեմաներում, որ չես հասկանում, թե ինչ ա ստանում նա դրանից։
Ես դժվարանում եմ պատկերացնել, թե /ենթադրաբար/ խելացի մարդու մեջ որտեղից կարող են ծնվել այդքան անբարյացակամություն ու տոքսիկ բացասական կրքեր, թեև մեկը մյուսի հետ երևի կապ չունի, նկատի ունեմ խելքը և բարությունը։
եղավ Բարեկամ ջան․․․ այս թեմայում տոքսիկը ես եմ, ինչպես նաև ամենա-ամենայի տիրակալը։ :)
Քեզ լիքը բարի կամություն․․․ էլ չեմ անդուրացնի քեզ համար ակումբը իմ տոքսիկ ամենա-ամենայությամբ։ :hi
impression
28.03.2017, 13:42
հանձնվում եմ :)
եղավ Բարեկամ ջան․․․ այս թեմայում տոքսիկը ես եմ, ինչպես նաև ամենա-ամենայի տիրակալը։ :)
Քեզ լիքը բարի կամություն․․․ էլ չեմ անդուրացնի քեզ համար ակումբը իմ տոքսիկ ամենա-ամենայությամբ։ :hi
Ուրախ կլինեմ իմանալ, որ չես զգում, որ այդպես ես վարվում, Ծլնգ։ Իսկապես շատ ուրախ կլինեմ, որովհետև գիտես ու բազմիցս էլ արտահայտվել եմ, որ ի սկզբանե քեզ շատ հավանում և դրական էի ընկալում։ Բայց եթե փորձես ուրիշներին, այդ թվում և ինձ ուղղված գրառումներդ պատկերացնել ասես քեզ են ուղղված, քո զգայուն ինքնասիրությունը շատ ավելի վաղուց վիրավորված և հրաժեշտ տված կլիներ։ Ես դա չեմ անում, բայց ուզում էի նաև քո ուշադրությունը հրավիրել էդ փաստի վրա, որ անտեղի շատ ես կպնում մարդկանց, կարծես թե մենք էստեղ չուգունից ենք։
Ես, ի դեպ, ոչ մեկի չէի քլնգել։ Ընդհակառակը, ասելի էի, որ բոլոր թարգմանությունների մեջ կքվեարեկի միայն երրորդի օգտին, թեև որոշ անճշտություններ կային, ու նշել էի թե որը։ Ու Այվիի առարկությանը թե դա անճշտություն չի, նորմալ, առողջ քննարկում էի ծավալել թարգմանության արվեստի շուրջ՝ երբևէ ոչ մեկին չվիրավորելով որևէ ձևի։ Իսկ դու մտար ու միանգամից կոպիտ որակումներ տվեցիր իմ քննարկմանը, որոնք իմ մտքերի, իմ կարծիքի արտահայտումն էր՝ առանց որևէ մասնագիտական կամ էքսպերտային հավակնությունների։ Ընդամենը իմ կարծիքը, որին հաղորդակից եմ դարձնում, թեկուզ և լինի սխալ կամ թույլ։ Կարող ես ասել սխալ եմ կամ թույլ, բայց մի վերագրիր բաներ, որոնք չգիտեմ ինչ արտացոլանքով ես տեսնում։
Փորձիր մի քիչ օբյեկտիվ նայել էս ամենին։
Ուրախ կլինեմ իմանալ, որ չես զգում, որ այդպես ես վարվում, Ծլնգ։ Իսկապես շատ ուրախ կլինեմ, որովհետև գիտես ու բազմիցս էլ արտահայտվել եմ, որ ի սկզբանե քեզ շատ հավանում և դրական էի ընկալում։ Բայց եթե փորձես ուրիշներին, այդ թվում և ինձ ուղղված գրառումներդ պատկերացնել ասես քեզ են ուղղված, քո զգայուն ինքնասիրությունը շատ ավելի վաղուց վիրավորված և հրաժեշտ տված կլիներ։ Ես դա չեմ անում, բայց ուզում էի նաև քո ուշադրությունը հրավիրել էդ փաստի վրա, որ անտեղի շատ ես կպնում մարդկանց, կարծես թե մենք էստեղ չուգունից ենք։
Ես, ի դեպ, ոչ մեկի չէի քլնգել։ Ընդհակառակը, ասելի էի, որ բոլոր թարգմանությունների մեջ կքվեարեկի միայն երրորդի օգտին, թեև որոշ անճշտություններ կային, ու նշել էի թե որը։ Ու Այվիի առարկությանը թե դա անճշտություն չի, նորմալ, առողջ քննարկում էի ծավալել թարգմանության արվեստի շուրջ՝ երբևէ ոչ մեկին չվիրավորելով որևէ ձևի։ Իսկ դու մտար մի անգամ ու շատ կոպիտ որակումներ տվեցիր իմ քննարկմանը։ Փորձիր մի քիչ օբյեկտիվ նայել էս ամենին։
Բարեկամ ջան, ինչի՞դ ա իմանալը, եթե դու արդեն քո մեջ ամեն ինչ որոշել ես․ և թե Ախմատովան ինչ նկատի ուներ, և որ Yuna-ն սխալ է այդ մասը հասկացել, և որ իմ մեջ մոլեգնում են անբարյացակամությունն ու բացասական կրքերը, և որ ես զգայուն ինքնասիրություն ունեմ․․․
Ուրախ կլինե՞ս իմանալ որ չեմ զգում, այդպես չե՞մ վարվում։ Ուրեմն միգուցե արժի հարցնե՞լ թե ինչ նկատի ունեմ, ինչու եմ ասում/անում․․․ ենթադրություններ ու պնդումներ անելուց առաջ։
Իսկ չքլնգելու մասին․․․ ճիշտ ես, սա․
Միայն այս մասը սխալ է հասկացել ու թարգմանել.
նորմալ առողջ վերաբերմունք ա․․․ Բարեկամ ջան, դու քեզ վերագրում ես իրավունք ուրիշների տեղը որոշել, թե իրենք սխալ են հասկացել։ Սրանով դու ոչ թե գործն ես քննարկում, այլ այդ գործի հեղինակին, իրենց հասկանալու ունակությունները․․․ անկախ նրանից թե հասկանալը իսկապես սխալ է եղել, թե՝ չէ (Yuna-ն դեռ սրա մասին չի արտահայտվել, ինչքան գիտեմ)։
․․․իմ արած-չարածները, իմ համեստ կարծիքով, մոտիկ էլ չեն գալիս իրենց տոքսիկությամբ այս քո մի տող գրածին։ Ու եթե ես այսպես վերաբերվեի ինչ-որ մեկի նկատմամբ, ուրախ ու շնորհակալ կլինեի, որ դա գլխիս ջարդեին, թեև ես միշտ էլ համբերատար եմ եղել․․․ Ուլուանային էլ եմ շատ համբերատար բացատրել այսպիսի վերաբերմունքի բացասականությունը, Չուկին էլ․․․ ու հուսով եմ, որ Ուլուանայի դեպքում սա օգուտ է տվել․․․ Չուկի դեպքում կարծես թե ապարդյուն են անցել ջանքերս, քանի որ մինչև վերջերս էլ շարունակում է պնդումներ անել թե ես ինչ ու ոնց եմ զգում ու ինչու եմ այս կամ այն բանը անում․․․
Քո քննարկմանն էլ կոպիտ որակում չեմ տվել, այլ փորձել եմ ակնարկել, որ պետք չի ենթադրություններ ու դրանց վրա հիմնված պնդումներ անել ուրիշների գրածների հետևը ընկած մտադրությունների մասին։ Միգուցե և մի քիչ տնավարություն կար ասելուս ոճի մեջ, ու ցավում եմ որ դա վիրավորական էր (զգայուն ինքնասիրության մասին համեստորեն կլռեմ ;)։
Հուսով եմ, նաև, որ կկարողանաս ներել, որ քեզ հիասթափեցրեցի, ու որ սկզբնական կարծիքդ իմ մասին խափուսիկ էր․․․ սա հեգնանքով չեմ ասում, այլ ամենայն անկեղծությամբ․ գիտեմ ինչքան դառը բան է հիասթափությունը․․․ մնացածի ավել-պակասի համար էլ՝ ներող․․․ ու․․․ thanks for all the fish։
Դե հիմա քո իսկ գրառումը կարդա այնպես, ասես ես էի դա քեզ գրել։ Կարդա և ողջունիր։
Ծլնգ, ախր քեզ ո՞վ է տվել Ախմատովա հասկանալու մենաշնորհը։ Ու մի քիչ համեստ եղիր քո գնահատականների մեջ․․․ նենց չի, որ միջազգային թարգմանչական մրցույթների բազմակի թափնեկիր ես, մնացածներն էլ քո դիմաց խոտակերներ են, որ դրել խելք ես բացատրում, թե ով է թարգմանում, ով՝ փոխադրում, ու ոնց է պետք մեկնաբանել, թարգմանել և այլն․․․ մանավանդ, որ քո թարգմանությունը, լավ լինելով հանդերձ, ահագին հեռու է գերազանցությունից։
Ու դու էս կոպիտ ոճդ ու պոռոտաձայն տոնայնությունդ համեմատում ես իմ ընդամենը "սխալ է թարգմանել" կարծիքի հետ՝ համարելով այն վիրավորական կամ քլնգոց։
Բարեկամ ջան, դու քեզ վերագրում ես իրավունք ուրիշների տեղը որոշել, թե իրենք սխալ են հասկացել։
Ես ուրիշների տեղը չեմ որոշել, այլ իմ տեղը, ինչպես և պահանջում է ֆորումը և թեման՝ արտահայտել սեփական կարծիքը գործի մասին։ Այո, իմ կարծիքով սխալ է հասկացել։ Ու դրանից չգիտես ինչու մենակ դու վիրավորվեցիր էսքան մարդու մեջ, ներառյալ հեղինակը։
Ուրիշ հարց ա, կասեր թե չէ, ես վստահ չեմ, ամենայն հավանականությամբ իրոք չէր ասի։
Բայց հեղինակը օգտագործել ա ոչ թե «իմ փեսացու» իմաստով, այլ՝ «դու՝ փեսացու»։
Օրինակ նմանատիպ նախադասություն կարա լինի. «Դե կռվիր, զինվորս։» Սա ոչ թե նշանակում ա, որ դիմում ես քո զինվորին, այլ հեգնում ես իր զինվոր լինելու փաստը։
Փեսացուի փաստին հեգնական վերաբերմունքն էլ է ազատ ինտերպրետացիա, քանի որ Ախմատովան չի ասում «жених ты мой/наш», ինչը ռուսերենում էլ է ընդունված հեգնականացնող ձև համարժեք քո նկարագրած «փեսացուիս»։
Փեսացուի փաստին հեգնական վերաբերմունքն էլ է ազատ ինտերպրետացիա, քանի որ Ախմատովան չի ասում «жених ты мой/наш», ինչը ռուսերենում էլ է ընդունված հեգնականացնող ձև համարժեք քո նկարագրած «փեսացուիս»։
Իսկ ես չեմ էլ ասում, որ ճիշտ եմ թարգմանել։ Բայց դա ինձ չի զրկում ուրիշի սխալ թարգմանությունը նկատելու և արտահայտելու իրավունքից։
Համ էլ /քո ոճով/ ինչու՞ ես քեզ վերագրում որոշելու, որ իմ թարգմանությունը "լավն էր, բայց հեռու գերազանցությունից"
Սիրողական, անդափնեկիր եզրակացություններ անելու իավունք քեզ ո՞վ է տվել օրինակ․ իմ թարգմանությունն իրականում շատ ավելի վատն է, քան կարծում ես։
Սպասում եմ տեսնեմ վերջը ում մտքով կանցնի այլևս չշարունակել:
Էս էներգիան ու եռանդը լեզվակռվի մեջ դնելու փոխարեն, ավելի լավ կլինի տարեք ստեղծագործական նախագծերի քննարկման թեմա, մի նոր հետաքրքիր բան կազմակերպենք ։)
Դե հիմա քո իսկ գրառումը կարդա այնպես, ասես ես էի դա քեզ գրել։ Կարդա և ողջունիր։
Ծլնգ, ախր քեզ ո՞վ է տվել Ախմատովա հասկանալու մենաշնորհը։ Ու մի քիչ համեստ եղիր քո գնահատականների մեջ․․․ նենց չի, որ միջազգային թարգմանչական մրցույթների բազմակի թափնեկիր ես, մնացածներն էլ քո դիմաց խոտակերներ են, որ դրել խելք ես բացատրում, թե ով է թարգմանում, ով՝ փոխադրում, ու ոնց է պետք մեկնաբանել, թարգմանել և այլն․․․ մանավանդ, որ քո թարգմանությունը, լավ լինելով հանդերձ, ահագին հեռու է գերազանցությունից։
նորմալ վերաբերմունք ա․․․․ եթե սա ինձ ասվեր, կասեի որ այո, դափնեկիր չեմ, ուրիշներին էլ խոտակեր չեմ համարում, միմիայն խոսում եմ իրենց տարբերակների իմ ընկալման մասին, այլ ոչ թե իրենց այդ տարբերակները պատրաստելու ընդացքում իրենց սխալ հասկանալու, շշկռվածության, հայերենի կանոնները չիմացության և այլն․․․
Ու դու էս կոպիտ ոճդ ու պոռոտաձայն տոնայնությունդ համեմատում ես իմ ընդամենը "սխալ է թարգմանել" կարծիքի հետ՝ համարելով այն վիրավորական կամ քլնգոց։
«սխալ է հասկացել ու թրագմանել» արտահայտության ու «սխալ է թարգմանել» արտահայտության մեջ կարծում եմ տարբերություն կա․․․ այսքանը միայն կասեմ, քանի որ արդեն իմաստ չեմ տեսնում նույնը նորից ու նորից բացատրելու մեջ։
Ես ուրիշների տեղը չեմ որոշել, այլ իմ տեղը, ինչպես և պահանջում է ֆորումը և թեման՝ արտահայտել սեփական կարծիքը գործի մասին։
Գործի մասին կարծիք հայտնելու ընթացքում այդ գործի հեղինակի այս կամ այն զգացողություններ ունենալու, այս ակմ այն կերպ ըմբռնելու, այսպես կամ այնպես հասկանալու մասին արտահայտվելը իմ համար դժվարաըմբռնելի ա։ Ու սա գալիս ա երևիթե նրանից, որ ես գտնում եմ, որ ես էլ կարող է սխալվեմ, ես էլ կարող է սխալ հասկանամ բնօրինակը կամ թարգմանության տարբերակը․․․ հա, գիտեմ, ես ամենա-ամենան եմ․․․
Այո, իմ կարծիքով սխալ է հասկացել։
Հա, սա հենց (թարգմանության տարբերակի) գործի մասին կարծիք ա։
Ու դրանից չգիտես ինչու մենակ դու վիրավորվեցիր էսքան մարդու մեջ, ներառյալ հեղինակը։
Ըհըն, պարզվեց հեղինակի նեղանալ-չնեղանալն էլ է արդեն քեզ հայտնի։ Իսկ մենակ իմ նեղանալը․․․ դե ինչ ասեմ․․․ ուրեմն ես ու ակումբը համատեղելի չենք․․․
Իսկ ես չեմ էլ ասում, որ ճիշտ եմ թարգմանել։ Բայց դա ինձ չի զրկում ուրիշի սխալ թարգմանությունը նկատելու և արտահայտելու իրավունքից։
Համ էլ /քո ոճով/ ինչու՞ ես քեզ վերագրում որոշելու, որ իմ թարգմանությունը "լավն էր, բայց հեռու գերազանցությունից"
Սիրողական, անդափնեկիր եզրակացություններ անելու իավունք քեզ ո՞վ է տվել օրինակ․ իմ թարգմանությունն իրականում շատ ավելի վատն է, քան կարծում ես։
:) հա դե որ լավն ա ասե՞մ՝ լավը չի։ :) ու այս երկուսն էլ կլինեն անձնական գնահատականներ գործին, ոչ թե կորակեն թարգմանություններ անողին որպես անհասկացող կամ անճար․․․
Սպասում եմ տեսնեմ վերջը ում մտքով կանցնի այլևս չշարունակել:
Էս էներգիան ու եռանդը լեզվակռվի մեջ դնելու փոխարեն, ավելի լավ կլինի տարեք ստեղծագործական նախագծերի քննարկման թեմա, մի նոր հետաքրքիր բան կազմակերպենք ։)
ամոթ քեզ, որ այս լեզվակռվի մեջ ստեղծագործականություն չես տեսնում․․․ ըհը՜ն, քեզ ամոթանք տալու իրական պատճառ էլ գտնվեց :P
նորմալ վերաբերմունք ա․․․․ եթե սա ինձ ասվեր, կասեի որ այո, դափնեկիր չեմ, ուրիշներին էլ խոտակեր չեմ համարում, միմիայն խոսում եմ իրենց տարբերակների իմ ընկալման մասին, այլ ոչ թե իրենց այդ տարբերակները պատրաստելու ընդացքում իրենց սխալ հասկանալու, շշկռվածության, հայերենի կանոնները չիմացության և այլն․․․
Ըհը, դե որ պատասխանը գիտես, ինչի ես հռետորական հարցեր տալիս։ Ինձ մնում էր միայն եզրակացնել, որ հատուկ վիրավորելու համար, որի իմաստը չեմ հասկանում, չեմ հասկանում, թե դա քեզ ինչ է տալիս։ Կամ էլ դու ուրիշ մոլորակից ես, ոտեղ էդ ոճով հայտարարությունները բարի վերաբերմունքի նշան են։ Ինչևէ։ Վստահ եմ, որ հասկանում ես ինչ նկատի ունեմ, կընդունես, թե ոչ՝ քո գործն է։
:) հա դե որ լավն ա ասե՞մ՝ լավը չի։ :) ու այս երկուսն էլ կլինեն անձնական գնահատականներ գործին, ոչ թե կորակեն թարգմանություններ անողին որպես անհասկացող կամ անճար․․․
Անհասկացող կամ անճար - քո անձնական գնահատականն ա, Ծլնգ ջան, իմ "սխալ է հասկացել" գրառմանը, հավանաբար ակնարկված խիստ ազատ ու առաձգական երևակայության որսով։ Երևի օրենքով պիտի ուշադրություն չդարձնեի։
Ըհը, դե որ պատասխանը գիտես, ինչի ես հռետորական հարցեր տալիս։ Ինձ մնում էր միայն եզրակացնել, որ հատուկ վիրավորելու համար, որի իմաստը չեմ հասկանում, չեմ հասկանում, թե դա քեզ ինչ է տալիս։ Կամ էլ դու ուրիշ մոլորակից ես, ոտեղ էդ ոճով հայտարարությունները բարի վերաբերմունքի նշան են։ Ինչևէ։ Վստահ եմ, որ հասկանում ես ինչ նկատի ունեմ, կընդունես, թե ոչ՝ քո գործն է։
Արտահայտությունը նորմալ էր, բայց նախատող․․․ եթե այսքանից հետո դու դա չես հասկանում, ապա որևէ բան ավելացնելը հաստատ անիմաստ է։ Ու հա, քո կամ ցանկացած այլ ակումբցու դեմ ես ոչինչ էլ չունեմ, ու միմիայն կարող եմ արտահայտվել այստեղ գրված գրառումների վերաբերյալ։ Այսքանը․․․
Անհասկացող կամ անճար - քո անձնական գնահատականն ա, Ծլնգ ջան, իմ "սխալ է հասկացել" գրառմանը, հավանաբար ակնարկված խիստ ազատ ու առաձգական երևակայության որսով։ Երևի օրենքով պիտի ուշադրություն չդարձնեի։
Օքեյ․․․