PDA

Դիտել ողջ տարբերակը : Պարականոն Ավետարան Հուդայի



Sambitbaba
06.09.2014, 05:59
Պ Ա Ր Ա Կ Ա Ն Ո Ն
Ա Վ Ե Տ Ա Ր Ա Ն
Հ ՈՒ Դ Ա Յ Ի






ՆԱԽԱԲԱՆ. ՍԿԻԶԲ


Գաղտնի տեղեկացում հայտնության մասին, որը Հիսուս բացահայտեց Հուդա Իսկարիովտացու հետ զրույցի ժամանակ` մեկ շաբաթվա ընթացքում հրեական Պասից երեք օր առաջ*:






ՀԻՍՈՒՍԻ ԱՌԱՔԵԼՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՐԿՐԻ ՎՐԱ


Հայտնվելով երկրի վրա, Հիսուս մեծ հրաշքներ արարեց հանուն մարդկանց փրկության: Եվ քանզի այլոք քայլում էին առաքինի ճանապարհով, իսկ մյուսները գտնվում էին մեղքի մեջ, - կանչվեցին տասներկու աշակերտներ:Նա սկսեց խոսել նրանց հետ գերաշխարհային գաղտնիքների մասին, և այն մասին, թե ինչ է լինելու վերջում: Հաճախ նա անձամբ չէր հայտնվում իր աշակերտներին, այլ գտնվում էր նրանց մեջ երեխայի կերպարանքով**:




- - - - - - - - - - - -
* Կամ, չնայած քիչ է հնարավոր, “Սեփական Չարչարանքներից երեք օր առաջ”: Հուդայի ավետարանը տպավորել է իրադարձություններ, որոնք ըստ նկարագրությունների տեղի են ունեցել կարճ ժամանակվա ընթացքում և բերել են Հիսուս Քրիստոսի դավաճանությանը: Տես. Մատթեոս (21:1 – 26:56), Մարկոս (11:1 – 14:52), Ղուկաս (19:28 – 22:53), Հովհաննես (12:12 - 18:11):
** Երեխայի կերպարանքով Քրիստոսի հայտնվելու մասին տես. “Հովհաննու գաղտնի գիրքը” (կոդեքս II, Նագ Համմադի), “Պողոսի հայտնությունը”(18); Իպոլիտ Հռովմեացու “Բոլոր հերետիկոսությունների ժխտումը”(6.42.2), որտեղ նա պատմում է, որ Բանը (Logos) Վալենտինին հայտնվեց երեխայի կերպարանքով; “Թովմասի ավետարանում” և այլն:

Sambitbaba
06.09.2014, 06:08
ՀԱՏՎԱԾ Ա
Հիսուսի զրույցն աշակերտների հետ.
շնորհակալական աղոթք կամ
հաղորդություն


Մի անգամ նա իր աշակերտների հետ գտնվում էր Հրեաստանում, որտեղ նրանք հավաքվել և նստած էին բարեպաշտ ուշադրությամբ: Երբ նա [մոտեցավ] իր աշակերտներին, [34]*, որ հավաքվել էին մեկտեղ և շնորհակալական աղոթք էին ասում հացի համար, նա ծիծաղեց:

Աշակերտները հարցրեցին նրան. “Ուսուցիչ, ինչու՞ ես ծիծաղում մեր աղոթքի վրա: Մի՞թե մենք ճշմարիտ չենք վարվում”:

Նա պատասխանեց նրանց. “Ես ձեր վրա չեմ ծիծաղում: Դուք ձեր կամքով չէ, որ անում եք դա, այլ անում էք, քանզի այդպես ձեր Աստված կփառավորվի**:

Նրանք ասացին. “Ուսուցիչ, դու […] մեր Տիրոջ որդին ես” ***:

Հիսուս ասաց նրանց. “Որտեղի՞ց ինձ ճանաչեք: Ճշմարիտ եմ ասում ձեզ, ձեր մեջ գտնվող մարդկանց սերնդից ոչ ոգու տրված չէ ինձ ճանաչել****”:





- - - - - - - - - -
* Հուդայի ավետարանը հատնաբերվել է 1970-ականներին Միջին Եգիպտոսում, այն պապիրուսի վրա գրված “Չակոսի Կոդեքսի” երրորդ տեքստն էր: Փակագծերում բերված թվերը ցույց են տալիս բնագրի էջերը:
** Այս տեղը կարելի է նաև թարգմանել որպես հարց. “Արդյո՞ք այդպես ձեր Աստված կփառավորվի”:
*** Այստեղ աշակերտները սխալմամբ Հիսուսին իրենց սեփական Աստծո որդին են համարում:
****Հուդայի ավետարանում և այլ սեթական տեքստերում մարդկային սերունդները տարբերվում են “այն սերնդից”` Սեթի մեծն ազգից, այսինքն գնոստիկներից: Միայն “այն սերունդը” կարող է գիտակցել Քրիստոսի իսկական էությունը: Սեթական գրականության մեջ, օրինակ “Ադամի հայտնությունում”, Սեթի մարդիկ ճիշտ նույն կերպով նկարագրվում են որպես “այն մարդիկ”:

Sambitbaba
06.09.2014, 06:14
ԱՇԱԿԵՐՏՆԵՐԸ ԶԱՅՐԱՆՈՒՄ ԵՆ



Լսելով այդ, նրա աշակերտները սկսեցին զայրանալ և ընկնել ցասման մեջ և հայհոյել նրան իրենց հոգիներում:

Հիսուս, տեսնելով, որ նրանք սխալ հասկացան իրեն, ասաց նրանց. “Ինչու՞ դուք այդպես հուզվեցիք և բարկացաք: Ձեր Աստված` նա է, ով ձեր ներսում է, և […]* [35] բարկացրեց ու զայրացրեց ձեր հոգիները: Թող ձեզանից նա, ով բավական ուժեղ է մարդկային արարածների միջև, կանգնի իմ առջև որպես մարդ կատարյալ**”:

Այդժամ նրանք միահամուռ ասացին. “Մենք այդքան ուժ ունենք”:

Բայց նրանց հոգիները*** չհամարձակվեցին կանգնել նրա առջև, բացի Հուդա Իսկարիովտացին: Նա կարողացավ կանգնել նրա առջև, բայց չկարողացավ նայել նրա աչքերի մեջ և թեքեց հայացքը****:

Հուդան ասաց նրան. “Ես գիտեմ, թե ով ես դու և որտեղից ես եկել: Դու Բարբելոյի***** հավերժական արքայությունից ես: Եվ ես արժանի չեմ բացահայտել քեզ ուղարկողի անունը******:




- - - - - - - - - - - -
* Հավանաբար` “իր ուժով”:
** Այստեղ Հիսուս փորձում է իր աշակերտներին: Նա ցույց է տալիս, որ աշակերտների ցասումը հարուցել է իրենց ներսում գտնվող Աստված: Հիսուս առաջարկում է, որ իր առջև իսկապես հոգևոր անձիք լինեն:
*** Այստեղ և հետո “հոգի” ակնհայտորեն նշանակում է “կենդանի արարած”, տես “Ավետարան Հուդայի” (43, 53):
**** Միայն Հուդան ուժ գտավ իր մեջ կանգնել Հիսուսի առջև, և նա արեց այդ համեստորեն ու հարգանքով: Հայացքը թեքելու վերաբերյալ տես “Ավետարան Թովմասի” (46), որտեղ ասվում է, որ մարդիկ պետք է նույնպիսի համեստություն ցուցաբերեն և իջեցնեն իրենց հայացքը Հովհաննես Մկրտչի առջև:
***** Սեթական տեքստերում` ամենայն Գոյի Աստվածամայրը: Բարբելո անունը հավանաբար հիմնված է Տետրագրամատոնի` հուդաիզմում Աստծո չորստառանոց գաղտնի անվան վրա, և նշանակում է “Աստված` չորսի (տառերի) մեջ”:
****** Նա, ով ուղարկել է Հիսուսին` Տեր անարտահայտելի:

Sambitbaba
06.09.2014, 06:21
ՀԻՍՈՒՍ ԱՌԱՆՁԻՆ ԶՐՈՒՑՈՒՄ Է ՀՈՒԴԱՅԻ ՀԵՏ





Գիտենալով, որ Հուդան խորհում է վսեմի մասին, Հիսուս ասաց նրան. “Հետ քաշվիր մյուսներից, և ես կբացահայտեմ քեզ Արքայության գաղտնիքները: Դու կարող ես հասնել նրան, բայց դա քեզ շատ դառնություն կբերի: [36] Քանզի այլ մեկը կփոխարինի քեզ, որպեսզի տասներկու աշակերտները նորից կարողանան միանալ իրենց Աստծոն*”:

Հուդան ասաց նրան. “Ե՞րբ դու կպատմես ինձ այդ և ե՞րբ մեծ արշալույս կգա սերնդի համար”:

Բայց երբ նա ասաց դա, Հիսուս լքեց նրան:





- - - - - - - - - - - -
* Մատաթիայի ընտրությունը Հուդայի փոխարեն, որպեսզի նորից տասներկու աշակերտ լինի, տես. Գործք Առաքելոց (1:15-26)

Sambitbaba
06.09.2014, 06:29
ՀԱՏՎԱԾ Բ
Հիսուս նորից գալիս է աշակերտների մոտ



Հաջորդ առավոտյան Հիսուս նորից եկավ իր աշակերտների մոտ:

Նրանք հարցրեցին նրան. “Ուսուցիչ, դու ու՞ր գնացիր և ի՞նչ էիր անում, երբ լքեցիր մեզ”:

Հիսուս պատասխանեց նրանց. “Ես գնացել էի մեկ այլ մեծ և սուրբ սերնդի մոտ*:

Աշակերտներն ասացին նրան. “Տեր, ի՞նչ է ներկայացնում իրենից այդ մեծ սերունդը, որ գերազանց է մեզանից և ավելի սուրբ է, քան մենք, այսինքն, այն Արքայությունում չէ, որտեղ մենք”:

Լսելով այդ, Հիսուս ծիծաղեց և ասաց նրանց. “Ինչու՞ եք դուք մտածում հոգով ավելի ուժեղ և սուրբ սերնդի մասին: [37] Հիրավի ասում եմ ձեզ, այս աշխարհում ծնվածներից ոչ ոք չի տեսնի այն սերունդը, և հրեշտակների ոչ մի բանակ չի իշխի այն սերնդի վրա, և մահկանացուներից ոչ ոք նրա հետ կապ չի ունենա, քանզի այդ սերունդը չի եկել այնտեղից […], ինչը դարձավ […]. Ձեր մարդկային սերունդը ծագում է մարդկային ուժի սերնդից, որը […] այլ ուժեր […] ձեր իշխանության տակ**”:

Լսելով այդ, աշախերտներն ընկճվեցին հոգով և ոչինչ ասել չկարողացան:

Հաջորդ օրը Հիսուս եկավ նրանց մոտ: Նրանք ասացին նրան. “Ուսուցիչ, դու մեզ տեսիլքներում հայտնվեցիր, քանզի մենք մեծ երազներ տեսանք գիշերը [և տեսանք այն գիշերը, երբ նրանք կգան քո հետևից]***”:

Նա ասաց. “Իսկ ինչու՞ [դուք … երբ] ****” [38]:





- - - - - - - - -
* Ամենայն հավանականությամբ Հիսուս նկատի ունի հոգևոր մակարդակը: Երևի թե նա խոսում է գնոստիկների մասին:
** Այս հատվածում Հիսուս ակնհայտորեն ասում է, ամենից բացի, որ մեծ սերունդը ծագում է բարձրագույն ոլորտներից և այդ պատճառով ինքնաբավ է, և որ ներքին երկրային աշխարհի մարդիկ մահկանացու են և չեն կարող այն մեծ սերունդը դառնալ:
*** Տվյալ դեպքում, հնարավոր է, աշակերտները նախազգում են Հիսուսի բռնվելը Գեթսեմանի այգում:
**** Հաշվի առնելով վերևի նախադասությունը, հնարավոր է, խոսվում է աշակերտների մասին, ովքեր Հիսուսի կալանավորման ժամանակ սարսափահար ցաքուցրիվ եղան: Տես. Մատթ. (26:56), Մարկոս (14:50-52):

Sambitbaba
06.09.2014, 06:32
ԱՇԱԿԵՐՏՆԵՐԸ ՏԵՍՆՈՒՄ ԵՆ ՄԻ ՏԱՃԱՐ
ԵՎ ՔՆՆԱՐԿՈՒՄ ԵՆ ԱՅՆ





Նրանք ասացին. “Մենք մի մեծ տուն տեսանք ներսում մեծ զոհասեղանով և ներսում տասներկու տղամարդ, մենք կասեինք, հոգևորականների, և քո անունը, և մարդկանց ամբոխ, որ սպասում էր զոհասեղանի մոտ, մինչև հոգևորականները [… և ստանում են] ընծաներ: Բայց մենք սպասում էինք”:

Հիսուս հարցրեց. “Ի՞նչ տեսք ունեին հոգևորականները”:

Նրանք [ասացին. “Ոմանք…] երկու շաբաթ, ոմանք զոհաբերում էին իրենց զավակներին, ուրիշները զոհաբերում էին իրենց կանանց, փառաբանելով կամ խոնարհվելով մեկմեկու առաջ, այլոք քնում էին տղամարդկանց հետ, ուրիշները ներգրավվել են կոտորածի մեջ; ոմանք բազմաթիվ մեղքեր և անօրինական գործքեր են կատարում: Իսկ զոհասեղանի մոտ կանգնած մարդիկ կանչում են անունը քո, [39] և բոլոր այդ արատների* հետ մեկտեղ զոհեր են մատուցվում […]”:

Ասելով այդ, նրանք լռեցին, քանզի հուզված էին:






- - - - - - - - - - -
* “Արատներ” – սեթական և այլ տեքստերում օժանդակ տերմին է Աստվածային լույսի և գիտելիքների պակասը նշելու համար, ինչը կարելի է հետևել ըստ Մոր` սովորաբար Սոֆիայի, Աստծո Իմաստության, - նշանակության անկման և համապատասխանորեն լուսավորման անկման: Տես, օրինակ, “Պետրոսի նամակը Փիլիպպոս առաքյալին”, 3-4 (Չակոսի կոդեքսը), 135 (Նագ-Համմադի. VIII Կոդեքսը): Սոֆիայի կորստի մասին տես Հուդայի Ավետարան (44):

Sambitbaba
06.09.2014, 06:38
ՀԻՍՈՒՍ ԱՌԱՋԱՐԿՈՒՄ Է ՏԱՃԱՐԻ ՏԵՍԻԼՔԻ
ԱՅԼԱԲԱՆԱԿԱՆ ՄԵԿՆՈՒԹՅՈՒՆԸ



Հիսուս ասաց նրանց. “Ինչի՞ց եք անհանգստանում: Հիրավի ասում եմ ձեզ, որ այն զոհասեղանի մոտ բոլոր հոգևորականներն իմ անունն էին կանչում: Եվ նորից ասում եմ ձեզ, որ իմ անունը գրված է այդ […] վրա երկնային սերունդներով, որ երկրային սերունդների վրա են: Եվ, անամոթաբար օգտվելով իմ անունից, նրանք անպտուղ ծառեր են տնկում*”:

Հիսուս ասաց նրանց. “Նրանց, ում դուք տեսաք զոհասեղանի մոտ նվերներ ստանալիս, հենց դուք եք, որ կաք: Դա այն Աստված է, ում դուք ծառայում եք, իսկ դուք` այն տասներկու մարդն եք, ում տեսաք: Զոհաբերման անասունները, որ տեսաք զոհասեղանի մոտ, - այն շատերն են, ով շեղվել է [40] ճանապարհից: […] այդպես կանգնել և օգտվում են իմ անունից, և բարեպաշտների սերունդները նրան (անվանս) հավատարիմ կմնան: Դրանից հետո մեկ ուրիշը կկանգնի այնտեղ անառակներից, մեկ ուրիշը որդեսպաններից, մեկ ուրիշը նրանցից, ովքեր քնում են տղամարդկանց հետ, և նրանցից, ով ձեռնպահ է, և մնացյալը, ով կեղտոտություններ, անօրենություն և սխալներ են գործում, և նրանք, ով ասում է. “Մենք նման ենք հրեշտակների և ամենի մասին որոշումներ ընդունող աստղերի”: Քանզի ասված էր մարդկային սերունդներին. “Տեսեք, Աստված ստացավ ձեր զոհաբերությունը հոգևորականի, այսինքն մեղքի գործիքի ձեռքերից”: Բայց նա է իսկական Տերը և տիրակալը Տիեզերքի, ով հրամայում է. “Դատաստանի օրը սրանք կանարգվեն” [41].

Հիսուս ասաց նրանց. “Վերջ տվեք զոհաբերություններին զոհասեղանների վրա, քանզի նրանք, ովքեր ձեր աստղերի և հրեշտակների վերևում են, արդեն իրենց որոշումն ընդունել են**: Թույլ տվեք նրանց, թող ձեզանից առաջ ընկնեն թակարդը, և թող նրանք ճանապարհ ընկնեն դեպի [բացակայում է մոտավորապես 15 տող] սերունդները […]: Հացթուխն ի վիճակի չէ կշտացնել ամենն, ինչ գոյություն ունի [42] երկնքի տակ: Եվ […] նրանց […] և […] մեզ […] և […]”:

Հիսուս ասաց նրանց. “Վերջ տվեք պայքարել ինձ հետ: Ձեզանից ամեն մեկն իր աստղն ունի***, և ամենքը [43]… ****



- - - - - - - - -
* Անպտուղ թզենու մասին տես Մատթ. (21, 18-19) և Մար. (11, 12-14)
** Կարծես թե, Հիսուս նկատի ունի այն, որ եկեղեցու ղեկավարները դեռևս ուժեղ են, բայց նրանց ժամանակն իր ավարտին է մոտենում:
*** Ամենայն հավանականությամբ միտքը սկիզբ է առնում պլատոնական “Թիմեոս” դիալոգի գաղափարից: Այնտեղ ասվում է, որ դեմիուրգը (արարիչ) ամեն հոգու համար աստղ է նշանակել, և հայտարարել է, որ նա, ով իրեն տրված ժամանակը կապրի արդար կյանքով, կվերադառնա իր բնատուր աստղի կացարանը: Հուդայի աստղի վերաբերյալ տես Ավետարան Հուդայի (57):
****Այստեղից [42] 17 տող և [43] էջը մինչև հաջորդ գլուխ, անընթեռնելի վնասված են:

Sambitbaba
06.09.2014, 06:41
ՀՈՒԴԱՆ ՀԱՐՑՆՈՒՄ Է ՀԻՍՈՒՍԻՆ
“ԱՅՆ ՍԵՐՆԴԻ” ՄԱՍԻՆ ԵՎ ՄԱՐԴԿԱՅԻՆ ՑԵՂԻ ՄԱՍԻՆ




Հուդան հարցրեց նրան. “Ռաբբի*, ի՞նչ պտուղ կբերի այդ սերունդը”:

Հիսուս ասաց. “Մարդկային ամեն սերնդի հոգիները մահանում են: Բայց երբ այդ մարդիկ ավարտում են իրենց երկրային արքայությունը, և ոգին լքում է նրանց, - նրանց մարմինները մեռնում են, իսկ հոգիները մնում են կենդանի և կհամբարձվեն”:

Հուդան ասաց. “Իսկ ի՞նչ կլինի մարդկային մյուս սերունդների հետ”:

Հիսուս ասաց. “Անհնար է [44] սերմ ցանել քարքարոտ հողի մեջ և բերք ստանալ**: Դա նմանապես ճանապարհ է […] պղծված սերնդի և խեղաթյուրված Սոֆիայի*** […] ձեռքը, որ ստեղծել է մահկանացուներին, նրա համար, որպեսզի նրանց հոգիները հավերժական ոլորտներ ճանապարհվեն: Հիրավի ասում եմ քեզ. […] հզոր ուժի հրեշտակը կկարողանա տեսնել, որ […] նրանց դեպի […] սուրբ սերունդները […]”:

Ասելով այդ, Հիսուս հեռացավ:




- - - - - - - - - -
* Ուսուցիչ
** Տես սերմնացանի մասին առակը Մատթեոսի, Մարկոսի, Ղուկասի և Թովմասի ավետարաններում:
*** Կամ “Իմաստության,” – գնոստիկական ավանդույթներում` Աստվածության մասերը: Հուդայական և քրիստոնեական գրականության մեջ Սոֆիան հաճախ մարմնավորվում է որպես կին: Շատ գնոստիկական, այդ թվում նաև սեթական տեքստերում նա գլխավոր դեր է կատարում: Տես, օրինակ, Սոֆիայի մեղսագործության մասին պատմվածքը “Հովհաննու գաղտնի գրքում”:

Sambitbaba
06.09.2014, 06:46
ՀԱՏՎԱԾ Գ
Հուդան համառոտ պատմում է իր երազը,
Իսկ Հիսուս պատասխանում է նրան





Հուդան ասաց. “Ուսուցիչ, դու լսեցիր նրանց բոլորին, իսկ հիմա լսիր ինձ: Քանզի ինձ մեծ երազ է եղել:

Լսելով այդ, Հիսուս ծիծաղեց և ասաց. “Դու` տասերեքերորդ ոգին* ես, ինչու՞ ես այդպես ջանում: Բայց խոսիր, ես համբերատար լսում եմ քեզ”:

Հուդան ասաց նրան. “Երազում եղավ, որ տասներկու աշակերտները քարկոծում էին ինձ և [45] հետապնդում էին ինձ դաժանորեն: Ես եկա այն տեղը, որտեղ […] քո հետևից: Ես տեսա մի տուն, և իմ հայացքն անկարող էր ընդգրկել նրա չափերը: Մեծ մարդիկ էին շրջապատել այն, իսկ տանիքը բույսերից էր, և տան մեջ մարդկանց բազմություն էր հավաքվել […երկու տող բաց է թողնված], ովքեր ասում էին. “Ուսուցիչ, ինձ էլ վերցրու այս մարդկանց հետ”:

Հիսուս պատասխանեց և ասաց. “Հուդա, քո աստղը հափշտակեց քեզ ճշմարիտ ճանապարհից”: Եվ շարունակեց. “Ոչ ոք մահկանացուներից արժանի չէ մտնել այն տունը, որը դու տեսար, քանզի դա սուրբ** տեղ է: Այնտեղ չեն իշխում ոչ արևը, ոչ լուսինը, ոչ ցերեկը, բայց մշտապես հավերժության մեջ են գտնվում սրբերն ու հրեշտակները: Տես, ես բացատրեցի քեզ արքայության գաղտնիքները [46] և պատմեցի աստղերի սխալների մասին և […] ուղարկեցի դա […] տասներկու ոլորտներ:





- - - - - - - -
* Կամ “տասներեքերորդ դևը”: Հուդան համարվում է տասներեքերորդ աշակերտը, քանի որ հեռացված էր տասներկուսից և այդ պատճառով հանդես է գալիս որպես դև, քանի որ նա իրականում հոգևոր անձ է: (Այն ժամանակներում դևը չէր ընկալվում որպես բացասական կերպար, այն կարող էր թե բացասական, և թե դրական լինել: - Ս-բաբա)
** Կամ “նախատեսված է սրբերի համար”

Sambitbaba
06.09.2014, 06:54
ՀՈՒԴԱՆ ՀԱՐՑՆՈՒՄ Է ԻՐ
ՃԱԿԱՏԱԳՐԻ ՄԱՍԻՆ




Հուդան ասաց. “Ուսուցիչ, կարո՞ղ է այնպես պատահել, որ իմ սերմը* գտնվում է տիրակալների իշխանության տակ**”:

Հիսուս պատասխանեց և ասաց նրան. “Այն, որ ես […երկու տող բաց է թողնված], բայց դու շատ վիշտ կապրես արքայությունը և նրա ամբողջ սերունդը տեսնելով”:

Լսելով այդ, Հուդան ասաց նրան. “Իսկ ի՞նչ լավ բան կլինի դրանից: Քանզի դու բաժանեցիր ինձ այն սերնդից:”:

Հիսուս պատասխանեց և ասաց. “Դու տասներեքերորդը կդառնաս և անիծված կլինես այլ տոհմերի կողմից` և կգաս նրանց վրա իշխելու***: Վերջին օրերին նրանք կանիծեն քո վերելքը [47] դեպի սուրբ սերունդ”:







- - - - - - - - - - - -
* Սերմը` անձի հոգևոր մասնիկն է, նրա աստվածային կայծը և միաժամանակ երկնքից իջածների սերունդը: Այդ կերպ, սեթական տեքստերում գնոստիկներին անվանում են Սեթի սերմը կամ սերունդը:
** Կամ “արխոնտների” իշխանության տակ` այստեղ և հաջորդիվ, - այսինքն այս աշխարհի տիրակալների և հատկապես տիեզերական ուժերի, որոնք համագործակցում են դեմիուրգի հետ: Դա կարելի է թարգմանել նաև որպես “այն, որ իմ սերունդն իրեն կհպատակեցնի տիրակալներին”:
*** Ենթադրվում է, որ Հուդային կարհամարհեն մնացած աշակերտները, բայց նա կվեհանա նրանց վրա որպես ամենաառաջինը:

Sambitbaba
06.09.2014, 07:03
ՀԻՍՈՒՍ ՀՈՒԴԱՅԻ ԱՌՋԵՎ ԲԱՆՈՒՄ Է
ՏԻԵԶԵՐԱԲԱՆՈՒԹՅԱՆ ԳԱՂՏՆԻՔՆԵՐԸ.
ՈԳԻ ԵՎ ԻՆՔՆԱԾՆՈՒՆԴ




Հիսուս ասաց. “Այժմ ես կարող եմ բանալ քեզ գաղտնիքները*, որոնք երբեք ոչ ոք չի իմացել: Քանզի գոյություն ունի մեծ և անծայրածիր մի ոլորտ, որի սահմանները հրեշտակների դասը չի ճանաչել, և այնտեղ է գտնվում Մեծն անտեսանելի Ոգին**,



ում հրեշտակները չեն տեսել,
հոգին չի ըմբռնել,
և ում երբեք անունով չեն կոչել:


Եվ լուսակիր ամպը*** հայտնվեց այնտեղ: Նա**** ասաց. “Թող հրեշտակը***** ինձ օգնական լինի”:

“Պայծառացած և աստվածային Ինքնածին****** Մեծն հրեշտակը հայտնվեց ամպից: Նրա հետևից անմիջապես չորս այլ հրեշտակներ հայտնվեցին ուրիշ ամպից և Ինքնածին հրեշտակի սպասավորները******* դարձան: Ինքնածինն ասաց. [48] “Եղիցի […], և եղան […]: Եվ նա ստեղծեց առաջին լուսատուն, որ կառավարի նրան********:


- - - - - - - - - - -
* Սեթական տիեզերաբանության մասին լրիվ պատմությունը տես “Հովհաննու գաղտնի գիրքը” և “Մեծն Անտեսանելի Ոգու սուրբ գիրքը”:
** Տրանսցենդենտալ Աստվածությունը:
*** Կամ բանբերը:
**** Ոգին:
***** Կամ բանբերը:
****** Հուն. Աուտոգենես (autogenes): Սեթական տեքստերում` Աստծո զավակը:
******* “Հովհաննու գաղտնի գրքում” (II: 7-8) չորս լուսատուներ Հարմոզելը, Օրոիրաէլը, Դավեթհանը և Էլելեթը ծագում են Ինքնածինից: Տես նաև. “Մեծն Անտեսանելի Ոգու սուրբ գիրքը” (III: 51-53); Zostrianos (127-28); “Նախնական ճանաչման երեք ձևերը” (38-39):
******** Աստվածային ոլորտը լիքն է լուսատուներով, ոլորտներով, հրեշտակներով, որոնց ծնել է Ինքնածինի խոսքը, որպեսզի նրանք ծառայեն և երկրպագեն Աստվածությանը:

Sambitbaba
06.09.2014, 07:06
ԱԴԱՄԱՍ և ԼՈՒՍԱՏՈՒՆԵՐԸ



“Ադամասն* առաջին լուսակիր ամպում** էր, ում հրեշտակները երբեք չէին տեսել նրանց մեջ, ով կոչվում էր Աստված: Նա [49] […] ինչ ստեղծված էր […] և այդ հրեշտակի նմանությամբ***: Նա ներկայացրեց Սեթի**** անապական սերունդը տասներկու […] տասնչորս […]: Անպական սերնդի մեջ, համաձայն Ոգու կամքի, նա ներկայացրեց յոթանասուներկու լուսատու: Այդ յոթանասուներկու լուսատուները, Ոգու կամքի համաձայն, անապական սերնդի մեջ 360 լուսատու ներկայացրեցին, որպեսզի ամեն մեկի համար հինգը լինի*****”:

“Տասներկու լուսատուների տասներկու ոլորտները միասին ամբողջացնում են իրենց Հորը, վեց երկինք ամեն ոլորտին, այնպես, որպեսզի լինի յոթանասուներկու երկինք յոթանասուներկու լուսատուի համար, և ամեն [50] հինգից յուրաքանչյուրի համար երկնային կամարներ, ընդամենը 360 [երկնային կամար…]: Նրանց իշխանություն է տրված և հրեշտակների մեծ բազմություն առանց քանակի` փառաբանելու և երկրպագելու համար, և նրանցից հետո նաև Օրիորդների****** ոգիներ բոլոր ոլորտները և երկինքները և երկնային կամարները փառաբանելու և երկրպագելու համար*******”:




- - - - - - - - - -
* Սա Ադամն է, ըստ Ծննդոցի առաջին մարդը, ով այստեղ, ինչպես նաև գնոստիկական շատ այլ տեքստերում, մեկնաբանվում է որպես Աստվածային էության մարդկայնացված ձևի պարադիգմը և մարդկության վսեմ կերպարը: Տես, օրինակ, “Հովհաննու գաղտնի գիրքը” (II: 8-9)
** Աստվածայինի սկզբնական արտահայտումը: Տես Հուդայի Ավետարան (47)
*** Թարգմանիչը համարձակվում է առաջարկել կարդալ այս մասը հետևյալ կերպ. “Նա այն էր, ինչը ստեղծված էր Մեծն Անտեսանելի Ոգու կերպ և նմանությամբ”:
**** Ադամի որդին, նույնպես գտնվում է Աստվածային ոլորտում, տես Ծննդոց (4:25 – 5:8): Սեթի` որպես Սեթի սերնդի (“այն սերնդի”) նախահոր դերը լավ ցույց է տրված սեթական տեքստերում: Տես նաև Ավետարան Հուդայի (52):
***** Վերջին հաշվով, ամեն ինչ աստվածային Ոգու կամքով է կատարվում:
****** Սեթական տեքստերում “Օրիորդ” տերմինն օգտագործվում է որպես մակդիր Աստվածային ուժերի տարբեր դրսևորումների մաքրությունն ու անարատությունն ընդգծելու համար: Օրինակ, “Մեծն Անտեսանելի Ոգու սուրբ գրքում” Մեծն Անտեսանելի Ոգին, Բարբելոն, Իոէլը և Պլեսիթեան պատկերված են որպես օրիորդներ, ինչպես նաև հիշատակվում են այլ օրիորդներ էլ:
******* Այդ լուսատուներն ու ոլորտները` Տիեզերքի հոգևոր ուժերն են և արտացոլում են աշխարհի ասպեկտները, հատկապես ժամանակը և ժամանակի միավորները: Տասներկու ոլորտները կարելի է դիտել որպես տարվա ամիսներն ու կենդանակերպի նշանները: Յոթանասուներկու երկինքներն ու լուսատուները համեմատելի են հրեական ավանդույթում աշարհի ժողովուրդների քանակի հետ: Երեք հարյուր վաթսուն երկնակամարները` տարվա օրերի քանակը (12 ամիս` 30 օրով) առանց հաշվի առնելու այն հինգ օրերը, որոնք ավելացվել են արևային տարվա հետ համաձայնեցվելու համար:

Sambitbaba
06.09.2014, 07:38
ԱՇԽԱՐՀԻ ՀԶՈՐՆԵՐՆ ՈՒ ՀՐԵՇՏԱԿՆԵՐԸ



Աշխարհի տասներկու հզորներն ասացին տասներկու հրեշտակներին. “Որպեսզի ամեն մեկը ձեզանից [52] […] և թույլ տա […] սերնդին [մեկ տող կորած է] հետևյալ հրեշտակների.

Առաջինն է Սեթը, ում անունն է Քրիստոս*:
Երկրորդը` Գարմատոքն է, այսինքն […]:
Երրորդը` Գալիլան է:
Չորրորդը` Իովելն է:
Հինգերորդը` Ադոնայն է:

Այս հինգը` տիրակալներն են դժոխքի և, առաջին հերթին, համաշխարհային քաոսի**:



- - - - - - - - - -
*Այստեղ, ինչպես նաև այլ սեթական տեքստերում, Քրիստոսն անձնավորված է որպես աշխարհի Սեթը: “Մեծն Անտեսանելի Ոգու սուրբ գրքի” տեքստում կան հղումներ (III: 63-64) մեծ Սեթի կերպարով`Աստծո Խոսքով (Logos) անարատ Հիսուսի վրա: “Նախնական խորհրդածության երեք ձևերում” (50) համաձայն Խոսքի (կամ Logos) հայտարարվում է հետևյալը. “Ապավինում եմ Հիսուսի վրա և անիծված փայտից [խաչ] տեղափոխում եմ նրան նրա Հոր կացարան”: Տես Ավետարան Հուդայի (56):
** “Մեծն Անտեսանելի Ոգու սուրբ գրքում” (III:58) ասվում է, որ Նեբրուէլի և Շաքլայի օգնությամբ ծագեցին տասներկու հրեշտակներ, նրանցից ոմանք ունեին այստեղ նշված անուններին նման կամ համահունչ անուններ, կա նաև հիշատակություն Կայենի մասին: Կայենին հիշատակելը միտք է հղացնում Հիրենեոս Լիոնացու մասին (“Ընդդեմ հերձվածոց”, 1.31.1), ով պնդում էր, որ Հուդայի ավետարանը կազմողները կոչ էին անում Կայենի հեղինակությանը, չնայած պահպանված տեքստում վերջինս չի հիշատակվում: “Հովհաննու գաղտնի գրքում” (II:10-11) տրված է անունների համանման ցուցակ և ասվում է, որ յոթը իշխում են յոթ երկնային ոլորտներին (արևին, լուսնին և հինգ այն ժամանակ հայտնի մոլորակներին (Մերկուրի, Վեներա, Մարս, Յուպիտեր և Սատուռն), իսկ հինգը տիրապետում են անհունի վրա:

Sambitbaba
06.09.2014, 07:44
ՄԱՐԴԿՈՒԹՅԱՆ ՍՏԵՂԾՈՒՄԸ




Այդժամ Սաքլասը հրամայեց հրեշտակներին “ստեղծել մարդկային արարած կերպ և նմանությամբ*”: Նրանք ծնեցին Ադամին և նրա կին Եվային, ով ամպի մեջ կոչվում էր Զոյա**: Բոլոր սերունդները դատում են մարդուն, և նրանցից ամեն մեկն այդ անուններով է կոչում կնոջը: Այժմ Սաքլասը [53] չի իշխում, բացառությամբ […] այդ […] սերունդների […]: Եվ տիրակալն ասաց Ադամին. “Դու կապրես երկար, քո զավակների հետ***:




- - - - - - - - - - -
* Տես Ծննդոց, 1:26: Մարդու ստեղծման մասին նմանապիպ պատմություններ գտնում ենք նաև սեթական այլ տեքստերում, ընդ որում երբեմն, ավելի ուշ ավանդույթներում, ասվում է, որ մարդը ստեղծված է բարձրյալ Աստծո կերպ և աշխարհի տիրակալների նմանությամբ: Տես. “Հովհաննու գաղտնի գիրքը” (II:15):
** Զոյա (հուն. “կյանք”) – Եվայի անունը Սեպտուագինտայում:
*** Արարիչ իրոք, իր խոսքի տերն էր. Ծննդոցի առաջին գլուխներում նկարագրված մարդիկ բոլորն էլ չափազանց երկար էին ապրում:

Sambitbaba
06.09.2014, 07:48
ՀՈՒԴԱՆ ՀԱՐՑՆՈՒՄ Է ԱԴԱՄԻ ԵՎ ՄԱՐԴԿՈՒԹՅԱՆ
ՃԱԿԱՏԱԳՐԻ ՄԱՍԻՆ



Հուդան հարցրեց Հիսուսին. “Որքա՞ն է մարդու կյանքի տևողությունը”:

Հիսուս ասաց. “Ինչու՞ ես դու հետաքրքրվում դրանով, չէ՞ որ Ադամն իր սերնդի հետ իր ամբողջ կյանքի ընթացքում ապրում է այնտեղ, որտեղ իր արքայությանը տիրացավ, իր տիրակալի հարատևության մեջ*”:

Հուդան հարցրեց Հիսուսին. “Մեռնու՞մ է արդյոք մարդկային հոգին”:

Հիսուս ասաց. “Ահա թե ինչու Տերը կարգադրեց Միքաելին մարդկանց հոգիներ տալ ժամանակավոր օգտագործման համար, որպեսզի նրանք կարողանան ծառայել, բայց Մեծագույնը կարգադրեց Գաբրիելին** բարձրագույն սերնդին հոգիներ տրամադրել առանց կառավարիչի նրանց վրա***, այսինքն ոգի և հոգի****: Այդ պատճառով մնացած հոգիները [54] [մի տող բաց է թողնված]”:





- - - - - - - - - - - - - - -
* Թարգմանելու համար դժվար ֆրազ է, այն կարող է նշանակել, որ Հուդան հետաքրքրվում է Ադամի կյանքի երկարատևությամբ նրա աշխարհում և նրա Աստծո մեջ, այսինքն ամենով, ինչ կապ ունի Հուդայի հետ: Վերջում նախադասությունը բառացիորեն կարդացվում է որպես “իր տիրակալի հետ նույն թվում”:
** Միքաելն ու Գաբրիելը` երկու գլխավոր հրեշտակապետներն են:
*** Կամ “անթագավորելի սերնդին”, առաքում Սեթի սերնդի վրա, օգտագործելով սեթական տեքստերից ծանոթ նկարագրումը, որտեղ մատնանշվում է, որ Սեթի սերունդը ոչ ոգու չի ենթարկվում:
**** Տերը, ակնհայտորեն այս աշխարհի Աստված, ժամանակավոր օգտագործման համար կյանքի ոգի է տալիս (կյանքի շու՞նչ: Տես Ծննդոց, 2:7) մարդկանց Միքաելի միջնորդությամբ, բայց Գաբրիելի միջոցով ոգի և հոգի է տալիս ոմանց որպես նվեր: Ծննդոցի (2:7) այս պասաժը ստեղծագործաբար մեկնաբանել են գնոստիկական այլ տեքստեր էլ, այդ թվում նաև սեթականները (տես. “Հովհաննու գաղտնի գիրքը” (II:19). “Նրանք [հինգ բարձրագույն լուսատուները] ասացին Յալդաբաոտքին. “Փչիր ոգին քո Ադամի դեմքին, և մարմինը նրա կհառնի”: Նա փչեց ոգին Ադամի մեջ: Ոգին` նրա մոր [Սոֆիայի] ուժն է, բայց նա չի գիտակցում դա, քանզի ապրում է անգիտության մեջ: Մայրական ուժը դուրս եկավ Յալդաբաոտքից և մտավ ֆիզիկական մարմին, ստեղծելով այսպես ասած սկիզբ: Մարմինը սկսեց շարժվել և ուժ ձեռք բերեց: Եվ այդպես իրականացավ պայծառացումը”: Հոգու և ոգու մասին տվյալ տեքստում տես Ավետարան Հուդայի [43]:

Sambitbaba
06.09.2014, 07:57
ՀԻՍՈՒՍ ԶՐՈՒՑՈՒՄ Է ՀՈՒԴԱՅԻ ԵՎ ՈՒՐԻՇՆԵՐԻ ՀԵՏ
ՄԵՂՍԱԿԱՆ ՉԱՐԻ ՈՉՆՉԱՑՄԱՆ ՄԱՍԻՆ



“[…] լույսը [բաց է թողնված մոտ երկու տող] մոտ […] տալիս է […] ոգի, որը գտնվում է ձեր մեջ, ապրում է այդ մարմնում հրեշտակային սերնդի միջև: Բայց Աստված իմացություն նվիրեց Ադամին և նրանց, ով իր հետ էր*, նրա համար, որպեսզի քաոսի և դժոխքի տիրակալները չկարողանան իշխել նրանց վրա”:

Հուդան հարցրեց Հիսուսին. “Ի՞նչ են անելու այդ սերունդները”:

Հիսուս պատասխանեց. “Հիրավի ասում եմ ձեզ**, աստղերը եզրափակում են ամեն ինչ***: Երբ ավարտվի Սաքլասին նախասահմանված կյանքի ժամկետը, նրանց առաջին աստղը կհայտնվի սերունդներում, և նրանք կավարտեն այն, ինչ իրենց նախորոշված է: Այն ժամանակ նրանք կսկսեն շնանալ իմ անվան տակ և սպանել իրենց զավակներին****[55] և նրանք կսկսեն […] և [բաց է թողնված մոտ վեցուկես տող] իմ անունից, և նա […] ձեր աստղը տասներեքերորդ ոլորտի վրա”:
Դրանից հետո Հիսուս ծիծաղեց:

Հուդան հարցրեց. “Ուսուցիչ, ինչու՞ ես ծիծաղում մեր վրա”:

Հիսուս պատասխանեց և ասաց. “Ես ձեր վրա չեմ ծիծաղում, այլ աստղերի սխալների, քանզի այդ վեց աստղը թափառում են իրենց հինգ ջատագովների միջև, և բոլոր նրանք կոչնչացվեն իրենց արարածների հետ մեկտեղ*****”:





- - - - - - - - -
* Այս հատվածը ենթադրում է, որ gnosis (իմացությունը) տրված է Ադամին և նրա հետ ամբողջ մարդկությանը: Միջոցը, որի օգնությամբ Ադամն ու մարդկությունը գալիս են դեպի իմացությանը տիրանալը, մանրամասնորեն բացատրվում է այլ գնոստիկական` այդ թվում նաև սեթական տեքստերում, այնտեղ արտահայտվում է ենթադրություն, որ ի տարբերություն վեհության մոլուցքով տառապող աշխարհի տիրակալների, մարդկությունը տիրապետում է իմացությանը:
** Տեքստում հոգնակի թվով է:
*** Հղումները դեպի աստղերը, նրանց ազդեցությունը և վերջնական ոչնչացումը` աստղագիտական և գուշակական բնույթ են կրում:
**** Երեխաներին սպանելու մասին տես “Մարգարեություն Եզեկիելի”(16:15-22) և “Ավետարան Հուդայի (38, 40)”:
***** Թափառող աստղեր – հավանաբար, հինգ մոլորակները (Մերկուրի, Վեներա, Մարս, Յուպիտեր, Սատուռն) և Լուսինը: Համաձայն հին աստղաբաշխական և աստղագուշակական թեորիաների այդպիսի թափառող աստղերն անբարենպաստ կերպով են ազդում կյանքի վրա:

Sambitbaba
06.09.2014, 09:12
ՀԻՍՈՒՍ ԽՈՍՈՒՄ Է ՄԿՐՏՎԱԾՆԵՐԻ ԵՎ
ՀՈՒԴԱՅԻ ԴԱՎԱՃԱՆՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ

Հուդան հարցրեց Հիսուսին. “Ի՞նչ կլինի Քո անվամբ մկրտվածների հետ*”:

Հիսուս պատասխանեց. “Հիրավի ասում եմ ձեզ, որ մկրտումը [56] […] իմ անվան [բաց է թողնված մոտ ինը տող] ինձ: Հիրավի ասում եմ քեզ, Հուդա, նրանք, ովքեր զոհեր են մատուցում Սաքլասին** […] Աստված [բաց է թողնված երեք տող] ամենը չար է”:
Բայց դու կգերազանցես նրանց բոլորին: Քանզի դու կզոհաբերես նրան, ով մարմնավորվել է իմ մեջ***



Քո ծնունդն արդեն կայացել է,
քո ցասումը զորեղանում է,
քո ատղը սկսել է շողալ
և քո սիրտը […]**** [57]

Հիրավի ասում եմ ձեզ, ձեր վերջին […] կդառնա [բաց է թողնված մոտ երկուսուկես տող], քանզի այն կվերացվի: Եվ այդ ժամանակ Ադամի մեծն սերնդի կերպարը կվսեմացվի, քանզի նախքան երկինքը, երկիրը և հրեշտակները, հավերժական ոլորտներից եկած այդ սերունդն արդեն կա*****:

Այսպիսով, քեզ ասվեց ամեն ինչ: Բարձրացրու հայացքդ և նայիր ամպին և լույսին նրա մեջ, և աստղերին, որ շրջապատում են նրան: Աստղը, որ ցույց է տալիս ճանապարհը, քո աստղն է******”:

Եվ Հուդան բարձրացրեց հայացքն ու լուսաբեր ամպ տեսավ և մտավ նրա մեջ*******: Իսկ երկրի վրա կանգնածները******** ձայն լսեցին ամպից եկող, որ ավետում էր [58] […] մեծն սերունդը […] … կերպարը […] [բաց է թողնված մոտ հինգ տող] *********:




- - - - - - - - - - -
* Նկատի են առնված Հիսուսի անունով կնքված քրիստոնեաները: Բայց պարզ չէ, արդյո՞ք քննադատվում է քրիստունեական մկրտությունը, ինչպես սովորաբար այլ սեթական տեքստերում է:
** Սաքլասին զոհեր մատուցելու մասին, հնարավոր է, տես Ավետարան Հուդայի (38-41):
*** Բառացիորեն “ինչը կրում է ինձ” (ղպտական, հունականից. etrophorei ommoei): Հիսուս հորդորում է Հուդային օգնել իրեն մարմնական թաղանթը (մարդուն) զոհաբերելու գործում, որի մեջ բանտարկված է Հիսուսի իսկական ոգին: Հիսուսի մահը Հուդայի օգնությամբ ընկալվում է որպես անհատականական հոգևոր էության ազատագրում:
**** Բանաստեղծական տողերի մեջ արտացոլված է, թե ինչպես է Հուդան պատրաստվում փրկարար դավաճանության գործողությանը, տես հատվածներ Սաղմոսներից: Վերջին տողը կարելի է վերանորոգել որպես “ավելի է հզորանում”:
***** Այսինքն Սեթի սերունդը նախագոյատևում կամ նախորդում է ամենին, ինչ գալիս է Աստծոց:
****** Տեքստում Հուդա` բառացիորեն նշանակում է աստղ:
******* Այս հատվածը կարելի է բնութագրել որպես Հուդայի փոխակերպում: Հուդայի պատիվը վերականգնված է` փառաբանվելով լուսաբեր ամպում, որտեղից ձայն է հնչում: Ինչպես և Հիսուսի փոխակերպման մասին պատմություններում (Մատթեոս 17:1-8, Մարկոս 9:2-8, Ղուկաս 9:28-36, “Ալլոգենի գիրքը” 61-62, Չակոսի Կոդեքսում անմիջապես Հուդայի Ավետարանից հետո), այստեղ Հուդան մտնում է լուսաբեր ամպի մեջ, որտեղից ավետում էր Աստվածային ձայնը:
******** Կամ “ներքևում”:
********* Ամպից եկող աստվածային ձայնի խոսքերի մեծամասնությունը ձեռագրում վնասված է, բայց այն, հավանաբար, փառաբանում էր Հուդային կամ մեծն սերունդը կամ կարող էր բացահայտել տեղի ունեցածի իմաստը: Նորկտակարանային ավետարաններում Աստվածային ձայնի վերաբերյալ տես Քրիստոսի փոխակերպման և Հիսուսի մկրտության մասին պատմվածքները (Մատթեոս 3:13-17, Մարկոս 1:9-11, Ղուկաս 3:21-22):

Sambitbaba
06.09.2014, 09:33
ԵԶՐԱՓԱԿՈՒՄ:
ՀՈՒԴԱՆ ՄԱՏՆՈՒՄ Է ՔՐԻՍՏՈՍԻՆ



[…] Նրանց բարձրագույն հոգևորականները շշնջացին, քանզի [նա]* մտավ հյուրերի համար նախատեսված սենյակն** աղոթելու***: Բայց որոշ գրագիրներ ուշադիր նայում էին, որպեսզի ձերբակալեն նրան աղոթքի ժամանակ, քանզի վախենում էին ամբոխից, որովհետև բոլորը նրան մարգարե էին համարում****:

Նրանք մոտեցան Հուդային և ասացին նրան. “Ի՞նչ ես դու այստեղ անում: Չէ որ դու Հիսուսի աշակերտն ես”:

Հուդան պատասխանեց նրանց ինչ նրանք էին ցանկանում: Եվ նա ստացավ իր վարձն ու մատնեց նրան նրանց*****:






ԱՎԵՏԱՐԱՆ ՀՈՒԴԱՅԻՑ******

_ _ _ _ _ _ _ _
*Հիսուս: Բայց հնարավոր է նաև “նրանք”, այսինքն Հիսուս` աշակերտների հետ:
** Նույն հունարեն բառը` kataluma, որպես հյուրասենյակ, որտեղ տեղի է ունենում Գաղտնի ընթրիքը, օգտագործված է Մարկոսի (14:14) և Ղուկասի (22:11) մոտ:
*** Վերջին նախադասությունը կարելի է թարգմանել նաև հետևյալ կերպ. “Նրանց բարձրագույն հոգևորականները շշնջացին. “Նա (կամ նրանք) գնացին հյուրասենյակ աղոթելու”:
**** Տես Մատթեոս (26:1-5), Մարկոս (14:1-2), Ղուկաս (22:1-2), Հովհաննես (11:45-53):
***** Տես Մատթեոս (26:14-16), Մարկոս (14:10-11, 41-50), Ղուկաս (22:3-6, 45-53), Հովհաննես (18:1-11): Հուդայի Ավետարանն ավարտվում է նրբանկատ թերասությամբ, այնտեղ Հիսուսի խաչելության մասին պատմություն չկա:
****** Ստորագրությունը հնչում է ոչ ինչպես “Ավետարան ըստ [pkata կամ kata] Հուդայի” (ինչպես ավետարանական տեքստերի մեծամասնության դեպքում), այլ ինչպես “Ավետարան [en] Հուդայից”: Հնարավոր է, նկատի ունի, որ դա Հուդայի և նրա ավանդույթային նշանակության մասին Ավետարան է (բարի լուր)` բառի բուն իմաստով: Այն, ինչ կատարեց Հուդան, եզրափակում է տեքստը, ոչ թե վատ, այլ բարի լուր է թե Հուդայի, և թե բոլոր նրանց համար, ովքեր դարձան Հուդայի, իսկ նրա միջոցով նաև Հիսուսի հետնորդները: