PDA

Դիտել ողջ տարբերակը : Գլենդել՝ սփյուռքի մայրաքաղա՞քը



Lanterfant
16.03.2014, 02:15
Երկու շաբաթ առաջ առաջին անգամ եմ եկել Լոս Անջելես, իմ հետազոտությունը ներկայացնելու UCLA համալսարանի հայագիտական մի գիտաժողովում: Ինձ համար մի շատ օգտակար պատրվակ էր սփյուռքի առօրյա կյանքը ուսումնասիրելու, դրա համար որոշել էի երեք շաբաթ Լոս-ում մնալ նյութ հավաքելու և հարցազրույցներ վերցնելու իմ դիսերտացիայի համար: Ոչ միայն հայտնի Գլենդելում, նաև Հոլիվուդի «Լիթլ Արմինիա» (Փոքր Հայաստան) թաղամասում մի քանի օր եմ անցկացրել (ցավոք ստրի, ուրիշ հայաբնակ թաղամասեր դեռ չեմ այցելել, բայց մնում է չորս օր մինչ հետ եմ գալու Հայաստան, միգուցե դեռ կստացվի):

Ինչևէ, ես բնականաբար շատ ուրախ կլինեի ձեզ հետ իմ տպավորություններից մի քանիսը կիսվել: Բայց անգամ ավելի հետաքրքիր կլիներ, նախ լսել թե ինչպիսի տպավորություններ դուք ունեք Լոս-ի հայերի և հատկապես գլենդելահայերի նկատմամբ: Դա իմ հետազոտության համար էլ շատ օգտակար կլիներ (արդեն մի օր Երևանի «Գլենդել Հիլզ»-ում ցանկացած մարդկանց նմանատիպ հարցեր եմ տվել, բայց միայն ծիծաղ էր ծագում :P): Դե եկեք էս թեմայում կիսվել մեր տպավորությունները, տեսակետները, պատմությունները, նույնիսկ կարծրատիպները, Լոսի և Գլենդելի հայ համայնքների մասին: Կապ չունի, ռեալում էնտեղ եղել ես թե չէ, համարյա ամեն մի հայ պետք է կարծիք ունենա էս թեմայի մասին գոնե մեդիայի կամ պատմությունների միջոցով: Ու եթե ակումբցիներ կան ովքեր էնտեղ են ապրում, նաև հետաքրքիր կլիներ իրանց հետ ծանոթանալ առաջիկա օրերում: :)

Ներսես_AM
16.03.2014, 03:11
Մեֆին, Վիշապին ու Սամբիտբաբային կբարևես ։)

Վիշապ
16.03.2014, 11:23
Ես Սան Հոսե եմ, Լոս գնալիս էլ աշխատում եմ Գլենդեյլը շրջանցել, շառից փորձանքից ու Մեֆիստոֆելեսից հեռու ։Ճ
Սիլիկոնային հովտի ինձ ծանոթ հայերը արտակարգ լավ ժողովուրդ են, որոնք շատ լավ հասկանում են երաժշտությունից, արվեստից, սպորտից ու գիտությունից։
Լոսի ժողովուրդը Արամ Ասատրյան ու Արմենչիկ ա լսում, մարիխուանայի գործ ա անում, նաև ֆանտաստիկ լավաշ ու սուջուխ ա արտադրում, որը մինչև Սան Ֆրանցիսկո հասնում է։ Խառն ա էլի ։Ճ
Սան Հոսեի կողմերը լինեք, ինձ նամակ գրեք, սիրով ման կտամ ստեղի Գառնի–Գեղարդները։

StrangeLittleGirl
16.03.2014, 13:21
Լոսում երբեք չեմ եղել (ու չեմ էլ ուզում լինել), բայց էնտեղի հայության մասին, բնականաբար, ես էլ ունեմ որոշակի պատկերացումներ, որոնք հիմնականում ձևավորվել են էնտեղ ապրող ազգականներիս հետ շփվելիս: Իրենց երկրորդ սերունդը (էնտեղ ծնված-մեծացածները) բավական տարբերվում են իրենց ծնողներից և տատիկ-պապիկներից, բայց այ էդ առաջին սերնդի իմիգրանտները շատ զարմանալի են: Պարտադիր որևէ տեղ գնալիս մի քանի տոննա ոսկեղեն են շարում իրենց վրա: Չգիտեմ՝ նպատակն իրենց հարստությունը ցույց տա՞լն է, թե՞ ուղղակի անճաշակ են: Էդպիսի տոննաներով ոսկեղենով են օդանավակայանից սկսած. Վիեննա-Երևան չվերթի ժամանակ գլենդելահայերը հենց իրենց ոսկեղենով են տարբերվում մյուսներից:

Մեկ էլ մի տպավորություն ունեմ, որ իրենց ավանդույթներով, սովորություններով, մտածելակերպով ու նախընտրություններով մնացել են 80-90-ականներում: Էդ սովորություններից մեկը Հայաստանից լավ աղջիկ տանելն է: Ընդհանրապես, Հայաստանի ներսում գնալով ավելի հազվադեպ է պատահում, որ ծնողներն իրենց զավակների փոխարեն ընտրություն կատարեն, իսկ գլենդելահայերի համար, որքան գիտեմ, սովորական երևույթ է: Կամ՝ իրենց երեխաները պարտադիր պիտի UCLA-ում սովորեն, որ հեռու տեղեր չգնան: Ներկայիս Հայաստանում նման հարցերում ծնողները շատ ավելի հանդուրժող են, դեռ մի բան էլ իրենք են քաջալերում, որ իրենց երեխաները գնան մայրաքաղաք կամ ընդհանրապես հանրապետությունից դուրս սովորելու:

Գլենդելահայերին մնացած ամերիկահայերից և մնացած երկրների հայերից տարբերում ես նաև իրենց լեզվով: Նրանք պարտադիր ամեն երրորդ բառն անգլերեն են ասում հայերեն խոսելիս, բայց ամենազարմանալին այն է, որ այդ առաջին սերնդի իմիգրանտներից շատերը սկի անգլերեն չեն էլ խոսում:

Ընդհանրապես, ԱՄՆ-ի արևմտյան ափի բնակիչների մասին տարածված ստերեոտիպներից է նյութապաշտությունն ու շքեղությունը: Կարծում եմ՝ դա ոչ մի կերպ էնտեղի հայերին չի շրջանցել: Նրանք էլ անում են ամեն ինչ հանուն փողի, քշում են շքեղ մեքենաներ, ունեն շքեղ տներ: Եթե սխալվում եմ, ասեք :))

Ingrid
16.03.2014, 18:01
Բյուր,
«Մեկ էլ մի տպավորություն ունեմ, որ իրենց ավանդույթներով, սովորություններով, մտածելակերպով ու նախընտրություններով մնացել են 80-90-ականներում»
կարծում եմ, որ արտագաղթողների մեծ մասն է նմանատիպ վիճակներում, ավելի ճիշտ՝ ամեն մեկի համար Հայաստան ու հայկական ավանդույթներ կոչվածը այն է, ինչ իրենք ապրել են, տեսել Հայաստանում իրենց ապրած ժամանակաշրջանում: Ես տարբեր տեղերում բարեկամներ ունեմ, ու երբ շփվում եմ նրանց հետ, առավել ևս՝ այցելում, ուղղակի զարմանում եմ: Պատկերացրու, որ մի տան մեջ հավաքվել են 80, 90 2000, 2010 թվականներին գնացած հայեր, ընդ որում՝ նրանք դրանից հետո էլի այցելել են Հայաստան, քիչ թե շատ գիտեն այժմյան բարքերը, բայց... այդ մարդկանց համար Հայաստանն ու հայակական վարքուբարքը այնպիսին են, ինչպիսին եղել են մինչ իրենց մեկնելը, ոչ թե մինչ իրենց վերջին այցելությունը: Ընդ որում մարմաջ կա ավելի խիստ պահելու իրենց հասկացած հայկականը, քան մեր՝ այստեղի հայերիս մոտ: Ու ավելի շատ դա ձևական կողմերում է երևում, խորքայինը լիովին հակառակ պատկերն է ցույց տալիս: Ասենք՝ աղջիկը կարող է ապրել ամերիկացի քաղաքացու պես, բայց նշանդրեքը պիտի լինի 90-ական (էստեղ հասկանանք այն թիվը, որ թվին ծնողները գնացել են Հայաստանից) թվականների ձևով, անգամ սեղանին դրվող ճաշատեսակներն ու դրանց ձևավորման որոշ նրբություններ: Երբ ասում էի, ախր, հիմա Հայաստանում նման բան չեն անում, նման ձևով չեն անում, ինձ ոչ լսում էին, ոչ էլ հաշվի առնում. իրենք ավանդապաշտ են, հայեցի:
Դե, խոսքս բոլորին վերաբերել չի կարող, բայց շատերն են այդպիսին:

Յոհաննես
16.03.2014, 18:08
Արի տուն
(c)Հրանուշ Հակոբյան

Տրիբուն
17.03.2014, 00:10
Լրիվ իրական պատմություն ...

Մի հատ ղռեցի ընգեր ունեմ, ազգ ու տակը Գլենդելում ա: Մի տարի գնում եմ Ֆլորիդա, էս ընկերս եկավ մեր տուն, մի բլոկ սիգարետով, բա «ապեր, փեսես Գլենդելում ա, էս սիգարետը կփոխանցես իրան էլի»: Ես էլ գնացի բառիցս մի հատ կոնյակ հանեցի, տվեցի իրան ու ասեցի «ապեր, իմ փեսեն էլ Չելյաբինսկում ա, դու էլ էս կոնյակը իրան կփոխանցես»:

ivy
17.03.2014, 18:20
Ռիկ, հենց հետ գաս, պատմիր՝ հեչ ում հանդիպեցիր (հայերից, ակումբցիներից), ինչ նոր բաներ իմացար, հետաքրքիր է:
Ինքս դեռ ԼԱ-ում չեմ եղել, բայց գնալու եմ:

Sambitbaba
17.03.2014, 18:43
Ռիկ, հենց հետ գաս, պատմիր՝ հեչ ում հանդիպեցիր (հայերից, ակումբցիներից), ինչ նոր բաներ իմացար, հետաքրքիր է:
Ինքս դեռ ԼԱ-ում չեմ եղել, բայց գնալու եմ:

Ինձ հետ, Այվ ջան... Հմայեց-թողեց...

Դավիթ
17.03.2014, 22:40
Ժող, մԻ քիչ շատ եք գույները խտացնում: Ամեն տեսակի մարդ կա մեր համայնքում, պետք չի էդքան միակողմանի դատել մերոնց:

Sagittarius
19.03.2014, 01:21
Շատ չէր լինի՞ Գլենդելին :))

Դավիթ
19.03.2014, 05:00
Մեֆ, մի բան գրի։ Նորկալի նյորդերի համար լավաշ թխող դարձանք։:)

Mephistopheles
19.03.2014, 06:39
Մեֆ, մի բան գրի։ Նորկալի նյորդերի համար լավաշ թխող դարձանք։:)

Գրեմ Դավ ջան… ոնց որ հասկանում եմ ով որ խաբար չի Գլենդելից ու ամերիկահայությունից, շատ հստակ ու հաստատուն դիրքորոշում ունի… ճիշտ բաներ կա ասածների մեջ, բայց ոնց որ դու ասեցիր շատ ա խտացրած… հիմա ամերիկա ամեն տեսակի հայ էլ կա ու ժամանակի ընթացքում սա պետք ա կարգավորվի… բոլոր իմիգրանտներն էլ սրա միջով անցել են՝ իտալացիները, իռլանդացիները, հրեաները, գերմանացիները… եկել են ամերիկա իրանց հետ բերելով իրանց բարքերն ու հանցագործությունները, մի մասն էլ իրանք են սարքել…

Գլենգելում կենտրոնացել են, հա… ահագին հայ կա իրանց մուդառ, վերից վար չափող հայացքներով, բայց ահագին էլ լավ մարդիկ կան… այլանդակներն էլ կան… պետք չի եսիմինչ սարքել…

Բայց մի բան ասեմ… եթե ձեզ թվում ա սաղ Գլենդելը հայ են, կամ սաղ LA-ը հայ են, չարաչար սխալվում եք…

StrangeLittleGirl
20.03.2014, 14:06
Իհարկե բնական ա, որ էդ ամենը խտացված ա ներկայացված, բայց նենց չի, որ ճիշտ չի: Ոնց որ հիմա հայ աղջիկների մասին ասեն՝ լիքը պրտվում են, ամեն տեղ բարձրակրունկներով են գնում, ես էլ մտնեմ, ասեմ՝ շատ խտացված ա: Որ ես տենց չեմ, չի նշանակում, որ հայ աղջիկների մեծ մասը տենց չեն:

Լավ, դրա համար չէր, որ նորից մտա էս թեմա: Ուզեցի ուղղակի մի բան գրել էն մասին, թե ոնց են մեզ պատկերացնում գլենդելահայերը :)) Խնդրում եմ՝ ուղղեք ինձ, եթե սխալվում եմ (բայց էլի խտացված բան եմ ներկայացնելու, կարող ա բոլորը տենց չեն): Ինձ մոտ տպավորություն ա, որ իրենք մեզ համարում են բավական աղքատ, սովի մեջ ապրող ժողովուրդ: Այսինքն, ես էդպես եմ մեկնաբանում մեր ազգականների ուղարկած ծանրոցները, որոնք բացվելուց անմիջապես հետո հայտնվում են աղբամանում:

Վիշապ
20.03.2014, 20:32
Իհարկե բնական ա, որ էդ ամենը խտացված ա ներկայացված, բայց նենց չի, որ ճիշտ չի: Ոնց որ հիմա հայ աղջիկների մասին ասեն՝ լիքը պրտվում են, ամեն տեղ բարձրակրունկներով են գնում, ես էլ մտնեմ, ասեմ՝ շատ խտացված ա: Որ ես տենց չեմ, չի նշանակում, որ հայ աղջիկների մեծ մասը տենց չեն:

Լավ, դրա համար չէր, որ նորից մտա էս թեմա: Ուզեցի ուղղակի մի բան գրել էն մասին, թե ոնց են մեզ պատկերացնում գլենդելահայերը :)) Խնդրում եմ՝ ուղղեք ինձ, եթե սխալվում եմ (բայց էլի խտացված բան եմ ներկայացնելու, կարող ա բոլորը տենց չեն): Ինձ մոտ տպավորություն ա, որ իրենք մեզ համարում են բավական աղքատ, սովի մեջ ապրող ժողովուրդ: Այսինքն, ես էդպես եմ մեկնաբանում մեր ազգականների ուղարկած ծանրոցները, որոնք բացվելուց անմիջապես հետո հայտնվում են աղբամանում:

։Ճ Մենք Հունաստանում ազգականներ ունենք, որոնք ժամանակին մեզ ուղարկում էին ասենք օծանելիքի նմուշներ (էն որ ձրի բաժանում են ասենք օդանավակայաններում:D), կամ ինչ–որ քրջ, հավանաբար առած էն խանութներից, որոնք շատ էժան գներով վաճառում են այն, ինչ չի վաճառվում օրիգինալ գնով։
Լրիվ մեզ պապուասներ էինք զգում ։Ճ
Դե իրենք հեռացել են 90-ականներին սկզբներին, երբ բոլորս էինք աղքատ ու սոված։ Հետո սիկերսներն ու ջնսերը եկան Հայաստան… էհ ինչ եմ ասում…
Սույն «խասյաթը» երկար տարիներ պահպանվում է, նույնիսկ Հայաստան այցելելուց հետո։ Երևի Գլենդեյլի որոշ հայերի մոտ էլ նույն վիճակն է։ «Բիրդան զարգացվածության կոմպլեքս» ա։

Բայց սկզբունքորեն Հայաստանում լիքը աղքատ ու սոված մարդիկ կան։ Ու Հայաստանը աղքատ երկիր է…

Lanterfant
21.03.2014, 13:59
Մերսի բոլոր պատասխանների համար: :) Երեկ իրիկուն էլի ետ եկա Երևան, դե հիմա կիսվեմ իմ տպավորություններից մի քանիսը: Նախ և առաջ ասեմ որ Լոսում հայությունը Հայաստանից շատ բազմազան էր թվում, երևի դրա համար է որ իմ դուրը շաաա՜տ եկավ: Շատ ճիշտ են այն ակումբցիները, ովքեր գրում էին որ չի կարելի ընդհանրացնել լոսահայ համայնքը, ես նույնիսկ կասեի որ դժվար է միանշանակ խոսել «համայնք»-ի բառով: Այնքան բազմաշերտ է, տարբեր սերունդներից, հին ու նոր եկողներից բաղկացած, ինձ թվաց որ տարբեր խմբեր (արևմտահայ, պարսկահայ, հետսովետական) համարյա իրար հետ չեն շփվում: Եվ շատ հայեր էլ կան, ովքեր համարյա չեն շփվում իրանց հայրենակիցների հետ, դրա համար միգուցե նույնիսկ հոգնակի թվով խոսել համայնքների մասին ճիշտ չի, իրականությունը ավելի բաղկացած ա բազմաձև ցանցերից քան պարզ սահմանափակված համայնքներից:

Բախտս բերել է, որ Լոսում երկու հիանալի ակումբցու հետ եմ ծանոթացել, Samitbaba-ն ու տեսիլքը: :) Շատ լավն ու հիշատակելի էին մեր հանդիպումները, Samitbaba-ի հետ Գլենդելում ավտոյի մեջ ներաշխարհի, լեզվաբանական և էզոտերիկ թեմաներից խոսել, և տեսիլքի հետ Լոսի դաունտաունի շուրջը ֆռֆրալիս սփյուռքի կյանքի և հայագիտական թեմաների մասին զրուցել: :)

Ինչևէ, հիմա մի կարճ բան գրեմ, հետո նոր գրառման մեջ անպայման դեռ ուրիշ տպավորություններ կավելացնեմ:

Գլենդելում Երևանից համով ժենգյալով հաց են պատրաստում: Սա «Արարատ Պլազա»-ում եմ կերել: Նույն թոնրատունն էլ ա աջարական խաչապուրի պատրաստում:

http://oi62.tinypic.com/2yjq4h1.jpg

Կալիֆորնիայի «նյու էյջ» և էզոտերիկ մշակույթը ազդեցիկ ա որոշ հայերի վրա, օրինակ մի հատ արևմտահայ եմ հանդիպել որ տիեզերական տատանումների տեսությամբ էր բացատրում, որ հայերը յուրհատուկ հոգևոր «վիբրացիա» ու «ֆրեկվենցիա» ունեն, ինձ շատ կալիֆորնիական էր հնչում: Մեր Samitbaba-ն էլ է այս թեմաներով հետաքրքրված, բայց իմ ընկալմամբ ավելի լուրջ և հետաքրքիր մոտեցմամբ: :)

Կրոնն էլ է ավելի զանազան քան Հայաստանում, հետաքրքիր էր բողոքական եկեղեցում կիրակի օրը պատարագ տեսնել՝ ինձ հիշեցրեց Հոլանդիայի պատարագներին, բայց հայերեն էին երգում:

Գլենդելում ռաբիզը դժվար է խուսափելու: Ոչ միայն երաժշտությունը, այլև մի նյութապաշտական ապրելակերպ, որում շատ ավելի կարևոր է հարուստ երևալը քան իրականում հարուստ լինելը: Օրինակ, մի հայ դպրոցի տնօրենն էր պատմում, որ մի օր աշակերտներից մեկը ծաղիկներով զարդված Mercedes-ով եկել էր դպրոց: Ծնողները տվել էին աղջկան էդ Mercedes-ը իրա տասնվեցերորդ տարեդարձի առիթով: Հետո տնօրենը բացահայտեց որ ծնողները արդեն մի կես տարի ուսվարձը չէին վճարել...

http://oi62.tinypic.com/rh5xra.jpg

Լոսում առաջին անգամ հայ տղամարդկանց հետ եմ ծանոթացել, որ բուսակեր են (Հայաստանում միայն մի քանի բուսակեր աղջիկ գիտեմ): Գլենդելում նույնիսկ բաղադրատոմսերով գիրք են վաճառում հայ վեգանների համար: Ուրեմն խորովածի վարպետ դառնալը էնտեղ ոնց որ պարտադիր չի, հայ տղամարդ լինելու համար:

http://oi60.tinypic.com/3449o2f.jpg

Հայրենասիրության և ազգայնականության իմաստը ուրիշ էր թվում: Ես միշտ կարծեցի որ սփյուռքում հայերը սովորաբար շատ ավելի ծայրահեղ ազգայնական են քան Հայաստանում, և հա, դաշնակցությունը Լոսում բավականին մեծ է (հեռուստաալիք, օրաթերթ, գրախանութ ունեն), բայց ինձ հիմա թվում է որ էդ հայրենասիրության և ազգայնականութան իմաստը Լոսում շատ ավելի նեղ է քան Հայաստանում: Կոպիտ ասած՝ հակաթուրքական են Լոսի ազգայնականները, բայց ուրիշ թեմաներով (օրինակ սեռական փոքրամասնությունների նկատմամբ) շատ ավելի հանդուրժող էին թվում քան հայաստանցիների մեծ մասը: Գլենդելի գրադարանում մի հատ քննարկման երեկոն կար որ հաճախել եմ, ամերիկահայ երիտասարդության խնդիրներին նվիրված, և զարմանում էի երբ, չնայած որ խոսողներից մեկը և լսողներից շատերը դաշնակցական էին, շատ բաց էին խոսում միասեռականության մասին առանց հոմոֆոբիայի: Եվ միակ հոմոֆոբն էր մի հայաստանցի կին, որ հարցնում էր թե ինչպես կարող են ծնողները փոխել իրենց էրեխեքի կերած սնունդը, կարդած գրքերը, տեսած ֆիլմերը, որ միասեռական չեն դառնան: Ուրիշները կամ շոկի մեջ էին էս հարցից, կամ ծիծաղում էին հարցի վրա, և խոսողների պատասխանը միանշանակ էր որ միասեռականությունը բնածին երևույթ է որ բոլոր ազգերի մոտ, հայերի մոտ էլ, կա:

Առայժմ այսքանը... շարունակվելու է: