My World My Space
20.10.2011, 21:25
էն օրը...
Կեսօրը նոր էր բոլորել:
Աշխենը հաց էր տանում հնձվոր ամուսնուն, ու ճանապարհին բարձրաձայն մտածում էր.
- Էրեխի օրոցքը թոնրատանը պիտի դրվի, դիմացը ձմեռ է... Գրիգորին ասեմ, թող պատերը ծեփի, - ու կարմրեց, հիշելով, որ դեռ ամուսնուն չէր ասել, որ հղի է: Ամեն օր էսօր-էգուց էր անում ու մի պատրվակով հետաձգում,- Գրիգորն ամեն օր հարցական հայացքով ինձ է նայում, ասես զգում է մի բան... Չէ՛, էսօր ասելու եմ...
Ոտքերի տակ հաճելիորեն խշխշացող կիսաչոր խոտն ասես հավանություն էր տալիս նրա ամեն մի մտքին:
Հասավ սարավանդին, արագ-արագ բարձրացավ համարյա կեսը, նստեց հանդիպած քարին ու ներքև նայեց՝ չէ շուտ է հոգնում, հաստատ հղի է:
Գլխավերևով երամ անցավ աղմուկով, ու Աշխենը մտածեց. «Մեր ծիծեռնակներն էլ մի ամսից կչվեն, հետ կգան ու կտեսնեն իրենց նոր ընկերոջը՝ Աղասիմին... հա՛, անունը Աղասիմ պիտի դնենք...»,- հաստատ որոշեց Աշխենը ու այդ մտքից մի տեսակ տաքություն զգաց: Ձեռքերը դրեց այտերին՝ վառվում էին: Ժպտաց, երբ պատկերացրեց թե կեսրարը ոնց կուրախանա...
Հանգստացավ ու շարունակեց ճամփան:
Տեղ հասավ ու տեսավ, որ ամուսինն ու սկեսրարը համաչափ աշխատում են: Մեկը խոտի կիտուկները սայլին է բարձում, մյուսը դասավորում սայլի վրա: Աչքն ընկավ սայլերի կողքերին թափրտված խոտի ծեղերին ու մտածեց. «Երրորդ ձեռի պակաս կա»: Հետո պատկերացրեց թե փոքրիկ Աղասիմը ոնց է վազվզելով խոտերը հավաքում ու կարմրեց: Կարմրեց ու երեսը շուռ տվեց:
- Հարսե՛, քեզ ի՞նչ էղավ,- սայլի վրայից ձայն տվեց կեսրարը:
- Աչքս բան ընկավ, հարի՛կ,- պատասխանեց Աշխենն ու ավելի կարմրեց իր ստի համար: Հետո աննկատ սկսեց գետնից հավաքել ու դեզի արանքները խցկել քամու շաղ տված խոտը:
Զգաց որ շուտ է հոգնում ու դիմեց ամուսնուն:
- Գրիգոր ջան ես գնամ, դուք էլ հաց կերեք, մի քիչ դինջացեք, օրը տարի է դեռ, կհասցնեք,- ապա նայեց սկեսրարի կողմը, գլխի ամոթխած շարժումով հրաժեշտ տվեց, ու լաչակն ուղղելով մանրիկ քայլերով բռնեց տունդարձի ճամփան:
Հեր ու տղա հայացքներով ուղեկցեցին հարսին մինչև մոտակա ոլորանը, ու երբ Աշխենը կորավ տեսադաշտից, Աղասիմ ամին բեղի տակից ժպտալով տղային ասաց.
- Վայթե հարսը հղի է, դժավարությամբ էր կռանում վեր կենում...
Գրիգորն ամոթից հայացքը փախցրեց ու քթի տակ ասաց.
- Որ բան լիներ, կասե էլի, ա՛յ հեր...
Ու էլի լուռ շարունակեցին աշխատել:
Գիշերը քնելուց Աշխենը սիրտ արեց, մթության մեջ ամուսնու ձեռքը բռնեց, դրեց իր որովայնին ու կամաց ականջին շշնջաց.
- Գրիգո՛ր, սրտիս տակ խլրտում է արդեն...
Գրիգորը բան չասեց, երկար պահեց ձեռքը կնոջ որովայնին, ասես խլրտոցը զգալու հույսով, ու երբ կինը քնեց շուռ եկավ կողքի վրա: Ողջ գիշեր չքնեց, ուրախությունից սիրտը կոկորդն էր թռչում:
Առավոտյան հանդ գնալիս, Աղասիմ ամին նկատեց տղայի աչքերի փայլը, ձեռքով թեթև տվեց վզակոթին ու ժպտալով ասաց.
- Բա որ ասում էի, ա՛յ շան լակոտ, քթիդ տակ խոսում էիր....,- ապա մտավ թոնրատուն, ցերեկվա համար հաց կապեց:
Դուրս գալուց մոտեցավ Աշխենին.
- Հարսե՛, էլ հանդ չգաս, ես հաց եմ վերցրել, քեզ լավ նայի, ներսուդուրս շատ չանես:
Ճանապարհին հարևան Մամբրեն նայեց Գրիգորի ուսի խուրջինին ու հարցրեց.
- Աղասիմ ամի, էս հացն ընչի՞ եք հետներդ տանում:
- Հարսս պատճառավոր ա, Մամբրե ջան:
- Քո տունը շե՛ն, մեր հարսներին ի՞նչ է էղել, ասենք՝ բերեն,- ու դեպի իրենց բաղը դառնալով որոտաց,- Մանու՜շ, ա՛յ Մանու՜շ... հարսներիցդ մեկին կղրկես Աղասիմ ամիենց հանդը հաց տանե՜ն... լսեցի՞՜ր... Աշխենը պատճառավոր է, չի կարո՜ղ....
- Լսեցի՜,- եղավ պատասխանը,- Աղասիմ ամուն աչքալուս ասա՜.....
- Շնորհակալ եմ Մամբրե ջան, հարկավոր չի,- փորձեց հրաժարվել Աղասիմ ամին,- հազար ու մի գործ կունենան....
- Վաաաա՜, էս ի՞նչ տեսակ մարդ ես, ա՛յ Աղասիմ ամի,- ապա դարձավ Գրիգորին, -էդ խուրջինդ հլա դեսը տուր, - ու նորից որոտաց դեպի բաղը,- Էրեխեքից մեկին ղրկի, լսըմ ե՜ս, թող էս խուրջինը տանեն Աղասիմ ամիենց տուն... ճամփին ա, լսեցի՞՜ր....
- Հա՜, հա՜....
- Ապրես դու, Մամբրե ջան,- ասաց Աղասիմ ամին,- ամա նեղություն ենք տալիս...
- Քելե՛, օրը ճաշ դառավ,- նրա խոսքը կտրեց Մամբրեն:
(Շարունակելի)
Կեսօրը նոր էր բոլորել:
Աշխենը հաց էր տանում հնձվոր ամուսնուն, ու ճանապարհին բարձրաձայն մտածում էր.
- Էրեխի օրոցքը թոնրատանը պիտի դրվի, դիմացը ձմեռ է... Գրիգորին ասեմ, թող պատերը ծեփի, - ու կարմրեց, հիշելով, որ դեռ ամուսնուն չէր ասել, որ հղի է: Ամեն օր էսօր-էգուց էր անում ու մի պատրվակով հետաձգում,- Գրիգորն ամեն օր հարցական հայացքով ինձ է նայում, ասես զգում է մի բան... Չէ՛, էսօր ասելու եմ...
Ոտքերի տակ հաճելիորեն խշխշացող կիսաչոր խոտն ասես հավանություն էր տալիս նրա ամեն մի մտքին:
Հասավ սարավանդին, արագ-արագ բարձրացավ համարյա կեսը, նստեց հանդիպած քարին ու ներքև նայեց՝ չէ շուտ է հոգնում, հաստատ հղի է:
Գլխավերևով երամ անցավ աղմուկով, ու Աշխենը մտածեց. «Մեր ծիծեռնակներն էլ մի ամսից կչվեն, հետ կգան ու կտեսնեն իրենց նոր ընկերոջը՝ Աղասիմին... հա՛, անունը Աղասիմ պիտի դնենք...»,- հաստատ որոշեց Աշխենը ու այդ մտքից մի տեսակ տաքություն զգաց: Ձեռքերը դրեց այտերին՝ վառվում էին: Ժպտաց, երբ պատկերացրեց թե կեսրարը ոնց կուրախանա...
Հանգստացավ ու շարունակեց ճամփան:
Տեղ հասավ ու տեսավ, որ ամուսինն ու սկեսրարը համաչափ աշխատում են: Մեկը խոտի կիտուկները սայլին է բարձում, մյուսը դասավորում սայլի վրա: Աչքն ընկավ սայլերի կողքերին թափրտված խոտի ծեղերին ու մտածեց. «Երրորդ ձեռի պակաս կա»: Հետո պատկերացրեց թե փոքրիկ Աղասիմը ոնց է վազվզելով խոտերը հավաքում ու կարմրեց: Կարմրեց ու երեսը շուռ տվեց:
- Հարսե՛, քեզ ի՞նչ էղավ,- սայլի վրայից ձայն տվեց կեսրարը:
- Աչքս բան ընկավ, հարի՛կ,- պատասխանեց Աշխենն ու ավելի կարմրեց իր ստի համար: Հետո աննկատ սկսեց գետնից հավաքել ու դեզի արանքները խցկել քամու շաղ տված խոտը:
Զգաց որ շուտ է հոգնում ու դիմեց ամուսնուն:
- Գրիգոր ջան ես գնամ, դուք էլ հաց կերեք, մի քիչ դինջացեք, օրը տարի է դեռ, կհասցնեք,- ապա նայեց սկեսրարի կողմը, գլխի ամոթխած շարժումով հրաժեշտ տվեց, ու լաչակն ուղղելով մանրիկ քայլերով բռնեց տունդարձի ճամփան:
Հեր ու տղա հայացքներով ուղեկցեցին հարսին մինչև մոտակա ոլորանը, ու երբ Աշխենը կորավ տեսադաշտից, Աղասիմ ամին բեղի տակից ժպտալով տղային ասաց.
- Վայթե հարսը հղի է, դժավարությամբ էր կռանում վեր կենում...
Գրիգորն ամոթից հայացքը փախցրեց ու քթի տակ ասաց.
- Որ բան լիներ, կասե էլի, ա՛յ հեր...
Ու էլի լուռ շարունակեցին աշխատել:
Գիշերը քնելուց Աշխենը սիրտ արեց, մթության մեջ ամուսնու ձեռքը բռնեց, դրեց իր որովայնին ու կամաց ականջին շշնջաց.
- Գրիգո՛ր, սրտիս տակ խլրտում է արդեն...
Գրիգորը բան չասեց, երկար պահեց ձեռքը կնոջ որովայնին, ասես խլրտոցը զգալու հույսով, ու երբ կինը քնեց շուռ եկավ կողքի վրա: Ողջ գիշեր չքնեց, ուրախությունից սիրտը կոկորդն էր թռչում:
Առավոտյան հանդ գնալիս, Աղասիմ ամին նկատեց տղայի աչքերի փայլը, ձեռքով թեթև տվեց վզակոթին ու ժպտալով ասաց.
- Բա որ ասում էի, ա՛յ շան լակոտ, քթիդ տակ խոսում էիր....,- ապա մտավ թոնրատուն, ցերեկվա համար հաց կապեց:
Դուրս գալուց մոտեցավ Աշխենին.
- Հարսե՛, էլ հանդ չգաս, ես հաց եմ վերցրել, քեզ լավ նայի, ներսուդուրս շատ չանես:
Ճանապարհին հարևան Մամբրեն նայեց Գրիգորի ուսի խուրջինին ու հարցրեց.
- Աղասիմ ամի, էս հացն ընչի՞ եք հետներդ տանում:
- Հարսս պատճառավոր ա, Մամբրե ջան:
- Քո տունը շե՛ն, մեր հարսներին ի՞նչ է էղել, ասենք՝ բերեն,- ու դեպի իրենց բաղը դառնալով որոտաց,- Մանու՜շ, ա՛յ Մանու՜շ... հարսներիցդ մեկին կղրկես Աղասիմ ամիենց հանդը հաց տանե՜ն... լսեցի՞՜ր... Աշխենը պատճառավոր է, չի կարո՜ղ....
- Լսեցի՜,- եղավ պատասխանը,- Աղասիմ ամուն աչքալուս ասա՜.....
- Շնորհակալ եմ Մամբրե ջան, հարկավոր չի,- փորձեց հրաժարվել Աղասիմ ամին,- հազար ու մի գործ կունենան....
- Վաաաա՜, էս ի՞նչ տեսակ մարդ ես, ա՛յ Աղասիմ ամի,- ապա դարձավ Գրիգորին, -էդ խուրջինդ հլա դեսը տուր, - ու նորից որոտաց դեպի բաղը,- Էրեխեքից մեկին ղրկի, լսըմ ե՜ս, թող էս խուրջինը տանեն Աղասիմ ամիենց տուն... ճամփին ա, լսեցի՞՜ր....
- Հա՜, հա՜....
- Ապրես դու, Մամբրե ջան,- ասաց Աղասիմ ամին,- ամա նեղություն ենք տալիս...
- Քելե՛, օրը ճաշ դառավ,- նրա խոսքը կտրեց Մամբրեն:
(Շարունակելի)