impression
13.03.2011, 20:14
Արտ հաուս (անգլ. Art house, տառացի. «արվեստի տուն», նաև կոչվում է «art cinema», «art movie» կամ «art film») - նշանակում է ֆիլմ, որը նախատեսված չէ մասսայական լսարանի համար: Ֆիլմերի այդ կատեգորիան հաճախ ներառում է ոչ կոմերցիոն, ինքնուրույն նկարահանած ֆիլմեր, ինչպես նաև ֆիլմեր, որոնք նկարահանվել են փոքրիկ կինոստուդիաներում: Կինոքննադատները հաճախ հակադրում են այս կատեգորիան այսպես կոչված «հոլիվուդյան ֆիլմերին»` որպես տարբերություն նշելով` սոցիալական ռեալիզմը, կերպարի մտքերի ու զգացողությունների, այլ ոչ թե սյուժետային շրջադարձերի վրա կենտրոնացումը:
Արտ հաուսը համարվում է կինոյի ինքնուրույն ժանր` իր ուրույն պահանջներով:
Արտ հաուս հասկացությունը սկիզբ առավ 1940-ականներին` ԱՄՆ-ում, ուր արտհաուս սկսեցին անվանել այն կինոթատրոնները, որոնք մասնագիտացել էին մինչպատերազմական դասական հոլիվուդյան ֆիլմերի, ինչպես նաև արտասահմանյան (այսինքն ոչ ամերիկյան) և տեղական անկախ ստուդիաների արտադրանքի ցուցադրման մեջ:
Սովորաբար նման ֆիլմերում կինեմատոգրաֆիստները փորձում են գտնել գեղարվեստական արտահայտչականության նոր ուղիներ: Նման ֆիլմերի դիտումը նախատեսված է նրանց համար, ովքեր ունեն պատկերցում ֆիլմի առանձնահատկությունների մասին, ինչպես նաև ունեն համապատասխան կրթվածության մակարդակ: Ֆիլմերի բյուջեն նույնպես փոքր է լինում և հաճախ չկա հնարավորություն` վարձելու հանրաճանաչ դերասանների, ինչի պատճառով ֆիլմի հեղինակները ստիպված են լինում գտնել ոչ ստանդարտ լուծումներ: Դա է որ առանձնացնում է արտ հաուսային ֆիլմը սովորական «մեյնսթրիմային» ֆիլմերից, որտեղ հիմնականում օգտագործվում են շաբլոնային սյուժետային գծեր և կերպարներ:
Արտ-ֆիլմերում պատմությունը բաժանված է մի քանի էպիզոդների, որոնց արանքում թույլ է կամ բացակայում է պատճառա-ժամանակային կապը: Բացի այդ, մեծ ուշադրություն է դարձվում կերպարի ներքին դրամային` նրա ինքնահաստատմանը, ժառանգած սոցիալական կամ սեքսուալ կոնֆլիկտներին, բարոյական դիլեմային կամ անձնային ճգնաժամին:
Մեյնսթրիմային ֆիլմերում նույնպես ուշադրություն է դարձվում բարոյական դիլեմային և անձնային ճգնաժամերին, սակայն, որպես կանոն, ֆիլմի վերջում դրանք լուծում են գտնում: Արտ հաուսային ֆիլմերում այդ բարդ խնդիրները միայն հետազոտվում են, բայց դրանց լուծում չի տրվում:
Արտ-ֆիլմում, որպես կանոն, չկա հստակ տարբերակում «լավի» ու «վատի» միջև, դրա փոխարեն դիտողին է առաջարկվում գտնել պատասխաններ «ինչպես և ինչու հենց այդ ոճով է ներկայացվում պատմությունը» հարցերին:
25 լավագույն արտհաուսային ֆիլմերն ըստ Amazon.com-ի` http://www.amazon.com/25-Great-Arthouse-Films/lm/X3TAIJ83D1K5
կարճամետրաժ մի ֆիլմ, որ ես շատ եմ հավանել
http://www.youtube.com/watch?v=y4VGmyUo5-Q
տեսահոլովակ, էլի շատ լավն է
http://www.youtube.com/watch?v=2_HXUhShhmY
և, իմ սիրելի Տոմեկ Բագինսկին` իր անիմացիոն ֆիլմերով
http://www.youtube.com/watch?v=mT_4jd2tv3Y
http://www.youtube.com/watch?v=F7HMz1WKkso
Արտ հաուսը համարվում է կինոյի ինքնուրույն ժանր` իր ուրույն պահանջներով:
Արտ հաուս հասկացությունը սկիզբ առավ 1940-ականներին` ԱՄՆ-ում, ուր արտհաուս սկսեցին անվանել այն կինոթատրոնները, որոնք մասնագիտացել էին մինչպատերազմական դասական հոլիվուդյան ֆիլմերի, ինչպես նաև արտասահմանյան (այսինքն ոչ ամերիկյան) և տեղական անկախ ստուդիաների արտադրանքի ցուցադրման մեջ:
Սովորաբար նման ֆիլմերում կինեմատոգրաֆիստները փորձում են գտնել գեղարվեստական արտահայտչականության նոր ուղիներ: Նման ֆիլմերի դիտումը նախատեսված է նրանց համար, ովքեր ունեն պատկերցում ֆիլմի առանձնահատկությունների մասին, ինչպես նաև ունեն համապատասխան կրթվածության մակարդակ: Ֆիլմերի բյուջեն նույնպես փոքր է լինում և հաճախ չկա հնարավորություն` վարձելու հանրաճանաչ դերասանների, ինչի պատճառով ֆիլմի հեղինակները ստիպված են լինում գտնել ոչ ստանդարտ լուծումներ: Դա է որ առանձնացնում է արտ հաուսային ֆիլմը սովորական «մեյնսթրիմային» ֆիլմերից, որտեղ հիմնականում օգտագործվում են շաբլոնային սյուժետային գծեր և կերպարներ:
Արտ-ֆիլմերում պատմությունը բաժանված է մի քանի էպիզոդների, որոնց արանքում թույլ է կամ բացակայում է պատճառա-ժամանակային կապը: Բացի այդ, մեծ ուշադրություն է դարձվում կերպարի ներքին դրամային` նրա ինքնահաստատմանը, ժառանգած սոցիալական կամ սեքսուալ կոնֆլիկտներին, բարոյական դիլեմային կամ անձնային ճգնաժամին:
Մեյնսթրիմային ֆիլմերում նույնպես ուշադրություն է դարձվում բարոյական դիլեմային և անձնային ճգնաժամերին, սակայն, որպես կանոն, ֆիլմի վերջում դրանք լուծում են գտնում: Արտ հաուսային ֆիլմերում այդ բարդ խնդիրները միայն հետազոտվում են, բայց դրանց լուծում չի տրվում:
Արտ-ֆիլմում, որպես կանոն, չկա հստակ տարբերակում «լավի» ու «վատի» միջև, դրա փոխարեն դիտողին է առաջարկվում գտնել պատասխաններ «ինչպես և ինչու հենց այդ ոճով է ներկայացվում պատմությունը» հարցերին:
25 լավագույն արտհաուսային ֆիլմերն ըստ Amazon.com-ի` http://www.amazon.com/25-Great-Arthouse-Films/lm/X3TAIJ83D1K5
կարճամետրաժ մի ֆիլմ, որ ես շատ եմ հավանել
http://www.youtube.com/watch?v=y4VGmyUo5-Q
տեսահոլովակ, էլի շատ լավն է
http://www.youtube.com/watch?v=2_HXUhShhmY
և, իմ սիրելի Տոմեկ Բագինսկին` իր անիմացիոն ֆիլմերով
http://www.youtube.com/watch?v=mT_4jd2tv3Y
http://www.youtube.com/watch?v=F7HMz1WKkso