rstak58
03.11.2010, 23:20
Անեծք անողոք
Հե՜յ աշխահ դու վարմ* դու ինձի կերար
Չկարողացա ես քո դեմ լինիլ չար
Ո՞ր սարին դիմեմ ոռնամ ողբաձայն
Մանկությունս տուր՝ ողբ մանկությունս
Չեմ ցնդել կորել՝գետերում արյան
Մանկությունս տուր՝որբ մանկությունս
Ես Ձեզ եմ դիմում ուսեր սար ու բույս
Թողեք հետ դարձի գոնե չնչին հույս
-Տունդ մենք գիտենք, կտուրդ տաքուք
Նոր աչքդ բացած խաղացող ձագուկ
Դու հուշն ես հետին՝թուրքը մորթեց զայն
Եվ տոհմդ և ցեղգ ՝երկիրդ համայն
Ստրուկ դարցրին համլիկ հեկեկուն
Արցունքների ծով մի անհուն արյուն
Սրից մազապուրծ դու իմ հայ որբուկ
Քո մանկությունը պատիժ Էր ու սուգ
Կլլեց սև իժը մանկությունդ խուլ
Թրքությունը նենգ ամնակուլ
Որ 'ձորին դիմեմ ձայնեմ ես նրան
Մանկությունս՝ քո որ՞ ժայռի տակն Է
Որ՞թփի ներքո որ՞ ջրի ակն Է
Արտասվելի Է օ՜ արմատահան
Ոտեղ՞ եմ թողե,լ ինչպե՞ եմ թորվել
Կայծերիս մեջ լույզ ոն՞ց եմ թշշացել
-Դու ավեր կտոր կսկիծների օր
Գիշերդ՝ սաս ձյուն, ցերեկդ տկլոր
աչքիդ Խանչյալ՝ը խավարը՝ սրտիդ
Մոխիր կուլ տվել քսել ես հույսիդ
Հիշիր դժոխքը դա՞Է մանկություն
Հրեշքից ճոթաց մի սահմոկություն
Քո մանկությունը դու իմ հայ որբուկ
Եղեռնապատում պատիժ Էր ու սուգ
Քեզ կլլած իժը իմ փոքրիկ ընկեր
Թրքությունն էր նենգ ու ամենակեր
Որ հավքին դիմեմ փայփայեմ ասեմ
Մանկությունս տուր հապա տես ես եմ
Ազգով կոտորված դիակ չթաղված
Տոհմ ու ցեղ անհետ , բնաջինջ եղած
Ես մի մազապուրծ հոգիս վրեժ ճայթ
Երքինքս չունի ոչ մի այլ պաշտի համաստեղություն
Ոգորս՝ ճրագ որտեղ չի ապրել ոչ մի որոգայթ
Աստղ եմ արտասվում տիեզերք ծորուն
Մորթված տիեզեքն Է անգամ հարցնում
Միթե՞ մարդ չկա այս դավ աշխարհում
-Դու թևատ, ծվատ կռինչ մի եղուկ
Յաթաղանված հույլք,ցամաքած նշույլք
Ահա թե ինչպես կհանդիմանվեմ
Մանկություն կրծած իմ պորտ հուշերեն
Իմ մանկությունը բարուրում խողված
Դրսի ու ներսի աշխարհս փլված
Դողը սրտիս մեջ ամեն ակնթարթ
Ինչի՞համար սարդ ում՞գոչեմ ես մարդ
-Քո մանկությունը մազապուրծ որբուկ
Եղեռնապատում պատիժ Էր ու սուգ
Քեզ կլլած իժը մանկություն դու սև
Թրքությունն Էր նենգ ու ամենախեվ
Որ՞ մաճին դիմեմ սերմը ակոսին
Լծկան շող եզան՝ արոճը բերնին
Արդար վաստակի քրտինքին արար
Աղաչեմ ասեմ ա՜խ դու հորեղբայր
Չե՞ որ այդ օրը լուսավարս ծոր ծոր
Արտ Էիր վարում, արևոտ անդոր
Գարու՜ն Էր գարու՜ն
Ամպ չկար արյուն
Օրն Էր արև բիլ
Ասա ուր՞ տարար մանկությունս ծիլ
Եղեռնից կախված օրորդ քշիր
հորիզոնում կորա՜ր, չքվեցի՜ր
Իսկ հիմա ստվեր ուղեղիս չոքած
Վերջն այդ օրից՞ Էր ասա անաստված
Մանկությունն իմ քերվեց՞ հող՞ դառավ
Իմ մանկությունն այդպես Էլ կորավ՞
-Դու մի պաղատվի հայ ցեղի ձագուկ
Մասուկ տաճարի իմ թռչն՜իկ մանչուկ
Առ փետուրներս թռիր գնա դու
Թափառիր սարեր որոնիր ղու ղու
Քայլեով թնդա մայր հանդի վրա
Որ արյունխումը սատկի, վերանա
Ցեղասպանության թառաֆն ամայի (թառաֆ)
Շպրտիր այնպես՝ աշխարհն այդ այվի
Դու նշխարներիդ սիրտը հուր հրա
Հայ դատաստանի վառ ուղտով մնա
Գուցե՞ որոնեմ մայրիկիս գտնեմ
Սուս սև ջրի վրա իր երգը լսեմ
Մայրիկ՜ կանչել եմ ձայնում եմ հիմա
Մանկությունս ուր ՞ Է որ՞ անդնդին պահ
Բարձրացիր մի քիչ մայրիկ իմ սուր ճիչ
Ականջիս մեջ Է ձայնդ պահպանիչ
-Եկ՜ երգս փշրիր սև՜ջրի օրօր՜
Ձագերիս փրկիչ Դուք ջրե՜ր անդո՜ր
Օրօ՜ր հոգյակներ Դերջանից Եփրատ
Խարբերդից մինչև վախճան անապատ
Այս ինչ մահեղեն մեծ օրոր Է տեր
Գրկում ձագուկներ չորս կողմը դիեր
Զավակ դու իմ հուռ՝երազիս բագին Հուռ—ողնաշար
Հուսաշխահս դու,պտղով հրածին
Արա դու այնպես լույս աշխահ գամ ես
Որ նորեն լինի մայության հանդես
Մինչև այդ, հոգիս քեզ ինչ մանկություն
Սոսկ հոգու ճառագ սնանկ մի անցում
Ոհ՜լսում ես՞իմ մոր երգն այս հիմա
Ես քո գրկում չեմ մի երգիր մամա
Փոքրերին նայի՜ր հեղձված դիակներ
Հայությունն Է ողջ Երիզա Կոթեր
Մեր մայր գետերի մեջ նախնտրելի
Որ չառևանգեն Ձեզ չդարձնեն մերկ դի
Ո՜հ դու մայրության խունկ զոհասեղան
Մանկությանս վերջ կետը հայության
-Դու ինձնից պոկված մի անթուփ փշիկ
Իմ սրտի հակինթ մի փթիթ նուշիկ
Գնա վայրերդ արևդ պահիր
Ջրեիդ վրա շունչս հավերժիր
Մի ամորձիր դու անունդ<ամոթ>
Ավինշն ստինքիս ,լուռն՜ հայության բոթ՜
Մեռացումին խույր՝ չլինի ուրոցում
Որ չկար այստեղ կյանքի գոյություն
Թե չտաս վարդդ սրտիս փոխարեն
Հոգուս հողերով թե չանցնես նորեն
Որտեղ աղանձվեց արյունը հայի
Անիծում եմ քեզ ինձ մայր մի գոչի
Լռի՜ր դու իմ մայր՜ լռություն մահվան
Որ լսեք մրրիկն իմ հոգու ցասման
Հայաստանյան տան երկնակամարեն
Շաղ ու շողի տեղ իմ սրտի միջի սգո մազերեն
Կոթեր կամրջ՜ին,սև ջրով Դերջան
Մեծ լեռ ու խոր ձոր, հովտին Ավեր խան
Պապերիս ձայնով լցված զովուն տուն
Հիշում եմ գառներ՜,ուլիկներ խայտուն՜
Գյուղերի մատավակ ծփանքը պապանձ
Ինչպիս՜ի կաղկա՜նձ
Կողոպու՜տ բառա՜չ
Արյու՜ն ողբ ու լաց
Հառաչա՜նք մորթու՜ն
Մութն Է ծվատվում
-Հիշիր արտերդ,սարերդ զեփյու՜ռ
Գառներդ ամլիկ, խոտերի համբու՜յր
Ուրուր ի քարը ,Դում Դում բլուրը
Խո՜րն թաղված հնի հողն ընկած լուրը
ջրաղա՜ց հա՝տիկ նախշա՜նք վե՜գ ուլու՜նք,
Մեկ Էլ ձյուների մեկ պաղ մեկ տաքուկ
Օրերդ դեպի պասն ու վարժապետ
Պատարագ ժամդ ՝ մշակ պապի հետ
Քիչ Էլ երգ-բերիկ խազերը Զատիկ
Ուլիկներ խայտուն հյուլերին երթիկ
Ցորեն կալերը, բաիքնե՜ր բումուն՜ք
Գիշերը դժոխք՝ շուն օտարն Էլ թուրք
Որ՞ բերդին դիմեմ,շենի՜ն, արևի՜ն
Շոպված* գոմերի,ջա՜րդ մառաններին
Խոշտա՜նգ գյուղերին, լե՜րկ լիզ ժամերին*
Ճամփեքին խաչու՜ռ, մթնած ցերեկի՜ն
Թուրքն Էր ճիրանն իր խրել հայ կյանքին
Չկար ազատման ոչ մի չնչին ծին
Ինչքան հայ արյան կոծ ու փփուր տամ
Որ ինձ ընդունեն հավատքի մատյան
Ջահ Ջիվան 1979
Հե՜յ աշխահ դու վարմ* դու ինձի կերար
Չկարողացա ես քո դեմ լինիլ չար
Ո՞ր սարին դիմեմ ոռնամ ողբաձայն
Մանկությունս տուր՝ ողբ մանկությունս
Չեմ ցնդել կորել՝գետերում արյան
Մանկությունս տուր՝որբ մանկությունս
Ես Ձեզ եմ դիմում ուսեր սար ու բույս
Թողեք հետ դարձի գոնե չնչին հույս
-Տունդ մենք գիտենք, կտուրդ տաքուք
Նոր աչքդ բացած խաղացող ձագուկ
Դու հուշն ես հետին՝թուրքը մորթեց զայն
Եվ տոհմդ և ցեղգ ՝երկիրդ համայն
Ստրուկ դարցրին համլիկ հեկեկուն
Արցունքների ծով մի անհուն արյուն
Սրից մազապուրծ դու իմ հայ որբուկ
Քո մանկությունը պատիժ Էր ու սուգ
Կլլեց սև իժը մանկությունդ խուլ
Թրքությունը նենգ ամնակուլ
Որ 'ձորին դիմեմ ձայնեմ ես նրան
Մանկությունս՝ քո որ՞ ժայռի տակն Է
Որ՞թփի ներքո որ՞ ջրի ակն Է
Արտասվելի Է օ՜ արմատահան
Ոտեղ՞ եմ թողե,լ ինչպե՞ եմ թորվել
Կայծերիս մեջ լույզ ոն՞ց եմ թշշացել
-Դու ավեր կտոր կսկիծների օր
Գիշերդ՝ սաս ձյուն, ցերեկդ տկլոր
աչքիդ Խանչյալ՝ը խավարը՝ սրտիդ
Մոխիր կուլ տվել քսել ես հույսիդ
Հիշիր դժոխքը դա՞Է մանկություն
Հրեշքից ճոթաց մի սահմոկություն
Քո մանկությունը դու իմ հայ որբուկ
Եղեռնապատում պատիժ Էր ու սուգ
Քեզ կլլած իժը իմ փոքրիկ ընկեր
Թրքությունն էր նենգ ու ամենակեր
Որ հավքին դիմեմ փայփայեմ ասեմ
Մանկությունս տուր հապա տես ես եմ
Ազգով կոտորված դիակ չթաղված
Տոհմ ու ցեղ անհետ , բնաջինջ եղած
Ես մի մազապուրծ հոգիս վրեժ ճայթ
Երքինքս չունի ոչ մի այլ պաշտի համաստեղություն
Ոգորս՝ ճրագ որտեղ չի ապրել ոչ մի որոգայթ
Աստղ եմ արտասվում տիեզերք ծորուն
Մորթված տիեզեքն Է անգամ հարցնում
Միթե՞ մարդ չկա այս դավ աշխարհում
-Դու թևատ, ծվատ կռինչ մի եղուկ
Յաթաղանված հույլք,ցամաքած նշույլք
Ահա թե ինչպես կհանդիմանվեմ
Մանկություն կրծած իմ պորտ հուշերեն
Իմ մանկությունը բարուրում խողված
Դրսի ու ներսի աշխարհս փլված
Դողը սրտիս մեջ ամեն ակնթարթ
Ինչի՞համար սարդ ում՞գոչեմ ես մարդ
-Քո մանկությունը մազապուրծ որբուկ
Եղեռնապատում պատիժ Էր ու սուգ
Քեզ կլլած իժը մանկություն դու սև
Թրքությունն Էր նենգ ու ամենախեվ
Որ՞ մաճին դիմեմ սերմը ակոսին
Լծկան շող եզան՝ արոճը բերնին
Արդար վաստակի քրտինքին արար
Աղաչեմ ասեմ ա՜խ դու հորեղբայր
Չե՞ որ այդ օրը լուսավարս ծոր ծոր
Արտ Էիր վարում, արևոտ անդոր
Գարու՜ն Էր գարու՜ն
Ամպ չկար արյուն
Օրն Էր արև բիլ
Ասա ուր՞ տարար մանկությունս ծիլ
Եղեռնից կախված օրորդ քշիր
հորիզոնում կորա՜ր, չքվեցի՜ր
Իսկ հիմա ստվեր ուղեղիս չոքած
Վերջն այդ օրից՞ Էր ասա անաստված
Մանկությունն իմ քերվեց՞ հող՞ դառավ
Իմ մանկությունն այդպես Էլ կորավ՞
-Դու մի պաղատվի հայ ցեղի ձագուկ
Մասուկ տաճարի իմ թռչն՜իկ մանչուկ
Առ փետուրներս թռիր գնա դու
Թափառիր սարեր որոնիր ղու ղու
Քայլեով թնդա մայր հանդի վրա
Որ արյունխումը սատկի, վերանա
Ցեղասպանության թառաֆն ամայի (թառաֆ)
Շպրտիր այնպես՝ աշխարհն այդ այվի
Դու նշխարներիդ սիրտը հուր հրա
Հայ դատաստանի վառ ուղտով մնա
Գուցե՞ որոնեմ մայրիկիս գտնեմ
Սուս սև ջրի վրա իր երգը լսեմ
Մայրիկ՜ կանչել եմ ձայնում եմ հիմա
Մանկությունս ուր ՞ Է որ՞ անդնդին պահ
Բարձրացիր մի քիչ մայրիկ իմ սուր ճիչ
Ականջիս մեջ Է ձայնդ պահպանիչ
-Եկ՜ երգս փշրիր սև՜ջրի օրօր՜
Ձագերիս փրկիչ Դուք ջրե՜ր անդո՜ր
Օրօ՜ր հոգյակներ Դերջանից Եփրատ
Խարբերդից մինչև վախճան անապատ
Այս ինչ մահեղեն մեծ օրոր Է տեր
Գրկում ձագուկներ չորս կողմը դիեր
Զավակ դու իմ հուռ՝երազիս բագին Հուռ—ողնաշար
Հուսաշխահս դու,պտղով հրածին
Արա դու այնպես լույս աշխահ գամ ես
Որ նորեն լինի մայության հանդես
Մինչև այդ, հոգիս քեզ ինչ մանկություն
Սոսկ հոգու ճառագ սնանկ մի անցում
Ոհ՜լսում ես՞իմ մոր երգն այս հիմա
Ես քո գրկում չեմ մի երգիր մամա
Փոքրերին նայի՜ր հեղձված դիակներ
Հայությունն Է ողջ Երիզա Կոթեր
Մեր մայր գետերի մեջ նախնտրելի
Որ չառևանգեն Ձեզ չդարձնեն մերկ դի
Ո՜հ դու մայրության խունկ զոհասեղան
Մանկությանս վերջ կետը հայության
-Դու ինձնից պոկված մի անթուփ փշիկ
Իմ սրտի հակինթ մի փթիթ նուշիկ
Գնա վայրերդ արևդ պահիր
Ջրեիդ վրա շունչս հավերժիր
Մի ամորձիր դու անունդ<ամոթ>
Ավինշն ստինքիս ,լուռն՜ հայության բոթ՜
Մեռացումին խույր՝ չլինի ուրոցում
Որ չկար այստեղ կյանքի գոյություն
Թե չտաս վարդդ սրտիս փոխարեն
Հոգուս հողերով թե չանցնես նորեն
Որտեղ աղանձվեց արյունը հայի
Անիծում եմ քեզ ինձ մայր մի գոչի
Լռի՜ր դու իմ մայր՜ լռություն մահվան
Որ լսեք մրրիկն իմ հոգու ցասման
Հայաստանյան տան երկնակամարեն
Շաղ ու շողի տեղ իմ սրտի միջի սգո մազերեն
Կոթեր կամրջ՜ին,սև ջրով Դերջան
Մեծ լեռ ու խոր ձոր, հովտին Ավեր խան
Պապերիս ձայնով լցված զովուն տուն
Հիշում եմ գառներ՜,ուլիկներ խայտուն՜
Գյուղերի մատավակ ծփանքը պապանձ
Ինչպիս՜ի կաղկա՜նձ
Կողոպու՜տ բառա՜չ
Արյու՜ն ողբ ու լաց
Հառաչա՜նք մորթու՜ն
Մութն Է ծվատվում
-Հիշիր արտերդ,սարերդ զեփյու՜ռ
Գառներդ ամլիկ, խոտերի համբու՜յր
Ուրուր ի քարը ,Դում Դում բլուրը
Խո՜րն թաղված հնի հողն ընկած լուրը
ջրաղա՜ց հա՝տիկ նախշա՜նք վե՜գ ուլու՜նք,
Մեկ Էլ ձյուների մեկ պաղ մեկ տաքուկ
Օրերդ դեպի պասն ու վարժապետ
Պատարագ ժամդ ՝ մշակ պապի հետ
Քիչ Էլ երգ-բերիկ խազերը Զատիկ
Ուլիկներ խայտուն հյուլերին երթիկ
Ցորեն կալերը, բաիքնե՜ր բումուն՜ք
Գիշերը դժոխք՝ շուն օտարն Էլ թուրք
Որ՞ բերդին դիմեմ,շենի՜ն, արևի՜ն
Շոպված* գոմերի,ջա՜րդ մառաններին
Խոշտա՜նգ գյուղերին, լե՜րկ լիզ ժամերին*
Ճամփեքին խաչու՜ռ, մթնած ցերեկի՜ն
Թուրքն Էր ճիրանն իր խրել հայ կյանքին
Չկար ազատման ոչ մի չնչին ծին
Ինչքան հայ արյան կոծ ու փփուր տամ
Որ ինձ ընդունեն հավատքի մատյան
Ջահ Ջիվան 1979