PDA

Դիտել ողջ տարբերակը : Կույր պոետ /բանաստեղծություններ համակարգչից/



Whyspher Whisper
17.03.2010, 01:06
Ինչպե՞ս եք վերաբերվում էնպիսի երևույթին, ինչպիսին է համակարգչի միջոցով բանաստեղծությունների ստեղծումը:
Իրականացումը մոտավորապես հետևյալ կերպ է. համակարգիչ է ներմուծվում որոշակի բառապաշար, խոսքի կառուցման որոշակի ձևեր ու համակարգիչն ինքը սկսում է ստեղծել բանաստեղծություններ: Բնականաբար այն չի հասկանում որևէ բան, բայց շշմեցնում է, որ “հեղիանկը” – ում բառապաշարն ու “ոճն” են մտցվել ծրագրի մեջ, պատրաստ է ստորագրել ցանկացած ստեղծագործության տակ: Դա իրենը չէ ու միևնույն ժամանակ իրենն է: Այդպիսի համակարգչային ծրագրի հեղինակը` ֆրանսիացի պոետ Բալպը խոսում է նրա մասին, որ սա որոշակի հավերժություն է տալիս պոետին` նա կարող է արդեն չլինել, բայց իր բանաստեղծությունները ստեղծվեն անընդհատ` ամեն ցանկացողի համար, անհատական, ամեն պահի: Նա նշում է, որ համակարգիչը զրո է, ոչինչ, բայց այն կոտրում է ամենը: Մարդն էլ է դառնում Ոչ ոք: Բայց արդյոք դա էդպես է՞՞՞՞՞՞...

Rhayader
17.03.2010, 09:22
Բավականին բացասական: Բանաստեղծությունը գեղեցիկ պատկերների ու հանգերի հաջորդականություն չի: Եթե այն սյուժե կամ կոնկրետ մարդու ապրումներ չի պարունակում, ոչ մի արժեք չունի: Ի՞նչ ապրումներ կարող է ունենալ ժամանակակից համակարգիչը: Տխուր է այն, որ երբեմն կարող է շատ դժվար լինել իսկական ու «սինթետիկ» բանաստեղծություններն իրարից տարբերելը:
Նման բան կարող էր միայն ֆրանսիացին ստեղծել:
Ես իմ ամեն բանաստեղծության ամեն պատկերի տակ գիտեմ, թե ինչ եմ ցանկացել ասել: Հո գեղեցիկ բառերի շարք չի:

Yeghoyan
17.03.2010, 11:49
երևի համակարգիչն էլ կստորագրի բանաստեղծության տակ:D

հիմարությունա:oy ո՞վ պիտի կարդա նման աշխատանքը: Չնայած, մեկ էլ տեսար կարդացին:8 Անտաշին կարդում են, համակարգչին ինչի՞ պիտի չկարդան:think ամեն դեպքում, իմ կարծիքով սխալ մոտեցում է:

Հ.Գ.Հետաքրքիր կլիներ տեսնել նման մի քանի աշխատանք:8 եթե ունեք կամ գիտեք գրեք թեմայում

Smokie
17.03.2010, 12:09
Վատ ա իհարկե, շատ վատ: Ինչու՞ պետք ա ինչ-որ անշունչ մեխանիզմ լինի բանաստեղծ: Այ եթե ինքդ որեւէ բան գրես համակարգչով, էդ կարելի ա հասկանալ:
Մենակ-թե էնպես չլինի, որ ապագայում մեր ամեն մի գործողությունները համակարգիչն անի, մենակ-թե չգան էդպիսի ժամանակներ:

Whyspher Whisper
17.03.2010, 12:44
Բավականին բացասական: Բանաստեղծությունը գեղեցիկ պատկերների ու հանգերի հաջորդականություն չի: Եթե այն սյուժե կամ կոնկրետ մարդու ապրումներ չի պարունակում, ոչ մի արժեք չունի: Ի՞նչ ապրումներ կարող է ունենալ ժամանակակից համակարգիչը: Տխուր է այն, որ երբեմն կարող է շատ դժվար լինել իսկական ու «սինթետիկ» բանաստեղծություններն իրարից տարբերելը:
Նման բան կարող էր միայն ֆրանսիացին ստեղծել:
Ես իմ ամեն բանաստեղծության ամեն պատկերի տակ գիտեմ, թե ինչ եմ ցանկացել ասել: Հո գեղեցիկ բառերի շարք չի:

Ճիշտն ասած, սկզբում ես էլ էի էդպես մտածում, բայց բանը նանում է, որ "գեղեցիկ պատկերների ու հանգերի հաջորդականությունը" չէ, որ արտահայտվում է: Կոդերի միջոցով համակարգիչ է մտցվում հենց կոնցեպտը, այսինքն էն "ասելու բանը", որին համաապատասխան համակարգիչը պատահականորեն ընտրում է բառեր, ծրագրով նախապես կապված տվյալ կոդի հետ: Բառերը, իհարկե կապվում են իրար հետ, հոլովվում, էնպես, որ կազմվի նախադասություն /ծրագրավորվում է նաև, օրինակ, որտեղ պիտի ածական լինի, որտեղ գոյական ևն/: Օրինակ, հեղինակն ուզում է ինչ-որ աղջկա նվիրել է բանաստեղծությունը, կարող է գեղեցիկ կերպով բնութագրել նրա արտաքին առանձնահատկությունները, կամ ինչ-որ այլ բան ասել, բայց բոլորովին էլ դա չէ էությունը էդ աղջկա կամ իր վերաբերմունքի նրա հանդեպ: Փորձելով արտահայտել իրական էությունը , նա հանգում է որոշակի հիմնական հասկացությունների, համապատասխան կոդերով արտահայտում դրանք, իսկ արդեն թե որ կոնկրետ բառը կընտրի համակարգիչը` իր գործն է: Էդպես հաղինակը նաև ինքն իրեն է սկսում բացահայտել ավելի լավ, անսպասելի համադրություններ են հայտնվում, բայց նա զգում է, որ կարող էր էդպես էլ գրել, ուղղակի հստակ ձևակերպված միտք նույն բառերով դեռ չի եղել: "Անգիտակցականում գրվածք չկա", կա որոշակի բովանդակություն, այն արտահայտվում է մեր օգտագործած բառերի միջոցով, մեզ բնորոշ խոսքի դասավորվածությամբ, էդ նույնը պահպանում է համակարգչի ծրագիրը, փաստորեն մոդելավորելով մարդու հոգեկանը, իր "ստեղծածը" լիովին համապատասխանում է տվյալ մարդուն: Դրա համար էլ հեղինակը կանգնում է հարցի առաջ. արդյո՞ք ինքը "Ոչ ոք" է, ուղղակի կոդերի հավաքածու:

Whyspher Whisper
17.03.2010, 12:54
երևի համակարգիչն էլ կստորագրի բանաստեղծության տակ:D

հիմարությունա:oy ո՞վ պիտի կարդա նման աշխատանքը: Չնայած, մեկ էլ տեսար կարդացին:8 Անտաշին կարդում են, համակարգչին ինչի՞ պիտի չկարդան:think ամեն դեպքում, իմ կարծիքով սխալ մոտեցում է:

Հ.Գ.Հետաքրքիր կլիներ տեսնել նման մի քանի աշխատանք:8 եթե ունեք կամ գիտեք գրեք թեմայում

Մի հետաքրքիր առանձնահատկություն` էս աշխատանքները կարդալու համար կազմակերպվում են հատուկ "պոեզիայի երեկոներ" , էն բանստեղծների մասնակցությամբ, ում "նմանակելու" է համակարգիչը,նրանք իրենք էլ չգիտեն, թե ինչ է լինելու: Հենց ընթացքում կարդում են ստացված բանաստեղծությունները` ամեն մեկը իրենը: Ըստ որում, բանաստեղծությունները ուղեկցվում են երաժշտությամբ, որը նույն կերպ զուգահեռ ստեղծվում է:Դրանք ստեղծվում են մի անգամ ու վերջ: Չնայած, կան իհարկե, պահպանված օրինակներ էլ: Դրանք կարող են ստացվել ահավոր, բայց կարող են և հանճարեղ լինել: Երաժշտությունն էլ, իմ լսածը, համենայն դեպս, հիանալի էր ուղղակի:
Ցավոք, հղում չեմ կարող տալ, կփորձեմ գտնել ինչ-որ բան, եթե ստացվի կտեղադրեմ: ""Personne" ֆիլմն էլ կարող եք փորձել գտնել:

Whyspher Whisper
17.03.2010, 13:01
Վատ ա իհարկե, շատ վատ: Ինչու՞ պետք ա ինչ-որ անշունչ մեխանիզմ լինի բանաստեղծ: Այ եթե ինքդ որեւէ բան գրես համակարգչով, էդ կարելի ա հասկանալ:
Մենակ-թե էնպես չլինի, որ ապագայում մեր ամեն մի գործողությունները համակարգիչն անի, մենակ-թե չգան էդպիսի ժամանակներ:


Կարծում եմ, եկել են էնպիսի ժամանակներ, որ մարդու ստեղծագործականությունը ավելի ու ավելի է մոտենում "արարմանը", դրա էական, իրական սկզունքներին հանգում: "Մշակույթը երկրորդ բնություն է" ձևակերպումը միշտ եղել է, բայց հիմա մարդն կարելի է ասել իր պատահականորեն ստեղծած աշխարհի իսկական հիմքերն է սկսում հասկանալ: Դա արդեն "երկրորդ բնություն" չէ, այլ ինչ-որ նոր բան, զուտ "մարդակերտ": Չնայաշ, էլի ամեն դեպքում մարդը էն "Առաջին բնության" ծնունդ է, իր ստեղծածն էլ, հետևաբար` դրա շարունակությունը...

Արիացի
17.03.2010, 13:05
Նորմալ եմ վերաբերվում: Իհարկե հիմա համակարգիչը դեռևս շատ թույլ է, որ կարողանա տրամաբանական լուրջ եզրակացություններ անի, բայց վաղ թե ուշ դա էլ կլինի: Ու այդ ժամանակ չեմ կարծում, թե որակական առումով մեքենայի ստեղծած բանաստեղծությունը կտարբերվի մարդու ստեղծած բանաստեղծությունից:

Rhayader
17.03.2010, 16:09
Ճիշտն ասած, սկզբում ես էլ էի էդպես մտածում, բայց բանը նանում է, որ "գեղեցիկ պատկերների ու հանգերի հաջորդականությունը" չէ, որ արտահայտվում է: Կոդերի միջոցով համակարգիչ է մտցվում հենց կոնցեպտը, այսինքն էն "ասելու բանը", որին համաապատասխան համակարգիչը պատահականորեն ընտրում է բառեր, ծրագրով նախապես կապված տվյալ կոդի հետ: Բառերը, իհարկե կապվում են իրար հետ, հոլովվում, էնպես, որ կազմվի նախադասություն /ծրագրավորվում է նաև, օրինակ, որտեղ պիտի ածական լինի, որտեղ գոյական ևն/: Օրինակ, հեղինակն ուզում է ինչ-որ աղջկա նվիրել է բանաստեղծությունը, կարող է գեղեցիկ կերպով բնութագրել նրա արտաքին առանձնահատկությունները, կամ ինչ-որ այլ բան ասել, բայց բոլորովին էլ դա չէ էությունը էդ աղջկա կամ իր վերաբերմունքի նրա հանդեպ: Փորձելով արտահայտել իրական էությունը , նա հանգում է որոշակի հիմնական հասկացությունների, համապատասխան կոդերով արտահայտում դրանք, իսկ արդեն թե որ կոնկրետ բառը կընտրի համակարգիչը` իր գործն է: Էդպես հաղինակը նաև ինքն իրեն է սկսում բացահայտել ավելի լավ, անսպասելի համադրություններ են հայտնվում, բայց նա զգում է, որ կարող էր էդպես էլ գրել, ուղղակի հստակ ձևակերպված միտք նույն բառերով դեռ չի եղել: "Անգիտակցականում գրվածք չկա", կա որոշակի բովանդակություն, այն արտահայտվում է մեր օգտագործած բառերի միջոցով, մեզ բնորոշ խոսքի դասավորվածությամբ, էդ նույնը պահպանում է համակարգչի ծրագիրը, փաստորեն մոդելավորելով մարդու հոգեկանը, իր "ստեղծածը" լիովին համապատասխանում է տվյալ մարդուն: Դրա համար էլ հեղինակը կանգնում է հարցի առաջ. արդյո՞ք ինքը "Ոչ ոք" է, ուղղակի կոդերի հավաքածու:

Չհասկացա, համակարգիչն ընդամենը ոճայնացնու՞մ է գրվածքը: Ասենք, ես գրում եմ.

Քաչալը գնաց տանձի,
Վախեցավ գլուխը խանձի...
իսկ ինքը դարձնում է.

Մեռած քաղաքների արևների տակով
Սուրում էր նրա գանգը, լերկ՝ անապատն ինչպես,
Միրգը, տենչանքն ու թաքիծը դարավոր
Գրավել էին նրա հոգին: Տե՛ս
Այդ քաջին, որ վախենում է արևների տապից:
Եթե խոսքը սրա մասին է գնում, սա ամեն մարդ էլ կարող է հիշողությամբ անել: Այս սկզբունքով ես կարող եմ հարյուրավոր բանաստեղծություններ գրել, բայց դրանք բանաստեղծություն չեն լինի: Այդ պատճառով է, որ ես քիչ եմ գրում:
Տարբերությունը նույնն է, ինչ երեխաների ու տիկնիկների միջև: Բանաստեղծություններդ քո երեխաներն են: Եթե համակարգիչ հորինվի, որը քո ու քո ուզած մարդու դիմագծերը կկարողանա համատեղել, կաղապար սարքել ու դրանով տիկնիկ-երեխաներ սարքել այնքան լավ, որ դու էլ չտարբերես իսկականից, այդ տիկնիկները երեխաներդ չեն լինի: Այդ տիկնիկները քո հետ չեն խոսա, չես հիշի «գրական հղիության» ու «երկունքի» պահերի զգացողությունները: Ու հիմար կլինի հարցնել, արդյո՞ք դու ընդամենը կաղապար ես, որը կարելի է մոդելավորել համակարգչով:

Chuk
17.03.2010, 16:25
Ծրագրային ստեղծագործողների ժամանակին ինչքան տեսել եմ, վերջնական արդյունքը՝ արտադրանքը, եղել է, մեղմ ասած, դատարկաբանություն:
Հնարավոր է, որ հիմա կան կատարելագործված ու իսկապես գեղեցիկ բան ստեղծողներ, չեմ ուզում առանց տեսնելու անմիջապես խիստ բացասական կարծիքս ասել, բայց միաժամանակ վստահ եմ, որ քննարկումն ըստ էության անիմաստ է, քանի դեռ չենք տեսնում, թե ինչի մասին ենք խոսում:

Խնդրում եմ հնարավորության դեպքում անպայման հղում տեղադրել: Գոնե կիմանանք, թե ինչի՞ց ենք խոսում:

Rhayader
17.03.2010, 16:46
Այս սկզբունքով ես կարող եմ հարյուրավոր բանաստեղծություններ գրել, բայց դրանք բանաստեղծություն չեն լինի: Այդ պատճառով է, որ ես քիչ եմ գրում:

Այս հատվածը երևի բացատրության կարիք ունենա: Քիչ եմ գրում, որովհետև չեմ օգտվում այս եղանակից:

Ընդհանրապես, ստեղծագործությունը միաժամանակ թե՛ ինտելլեկտուալ, թե՛ ինտուիտիվ, թե՛ զգայական պրոցես է: Այդ երեքից ոչ մեկը համակարգիչը չի կարող ապացուցել:

Հնարավոր է, որ հիմա կան կատարելագործված ու իսկապես գեղեցիկ բան ստեղծողներ,
Դու կարծում ես, որ բանաստեղծությունը բանաստեղծից առանձին որևէ արժե՞ք ունի: Ես միշտ բանաստեղծություններին նայել եմ որպես պատուհան դեպի մարդու ներսը. կան կոպիտ անցքեր, որոնք գանձեր են բացահայտում, կան գեղեցիկ շրջանակով ու թանկարժեք ապակով պատուհաններ, որոնց հետևում միայն դատարկություն է: Շատ ձևերի կան: Իսկ համակարգչի գրած բանաստեղծության «պատուհանի» ետևում միայն պատն է: Դե իհարկե, մարդկանց մեծ մասը տեսնում է միայն շրջանակն ու ապակին՝ նրա ետևում գտնվողի մասին չմտածելով կամ ինքնուրույն այն երևակայելով ըստ շրջանակի: Կամ՝ ի հակառակ շրջանակի: Ճաշակի ու սկզբունքների հարց է:
Բայց, ինչ էլ գրի համակարգիչը, դրա ետևում միայն պատ է:

Chuk
17.03.2010, 16:59
Դու կարծում ես, որ բանաստեղծությունը բանաստեղծից առանձին որևէ արժե՞ք ունի:
Ո՛չ, չեմ կարծում:
Իսկ «հնարավոր է» բառը դրան չի հակասում:
Իմ ներակայիս պատկերացումները, գիտելիքները, տեղեկացվությունը, ուսումնասիրությունը, ընկալումը ինձ հարկադրում է կարծել, որ համակարգչի ստեղծածը չի կարող լավը լինել, չհիմնավորեմ, մասամբ դու հիմնավորեցիր:

Բայց ես միաժամանակ չեմ ուզում վերջնական կարծիք կազմել առանց տեսնելու, ծանոթանալու թե խոսքն ինչի մասին է: Ես, օրինակ, հրաշալի հիշում եմ, որ նույն կերպ ասողներ կան, որ համակարգչով նկարված նկարը չի կարող այնքան գեղեցիկ ու խորը լինի, որքան վրձնով կտավին նկարածը. հակառակում համոզվել կարողացել եմ՝ համակարգչով նկարված հրաշալի նկարներ տեսնելուց հետո: Հետևաբար չեմ շտապում նաև այս դեպքում, ունեմ կանխակալ կարծիքս, իսկ վերջնական անբեկանելի տեսակետ ձևավորելու համար չափազանց վաղ է:

Rhayader
17.03.2010, 17:08
Ո՛չ, չեմ կարծում:
Իսկ «հնարավոր է» բառը դրան չի հակասում:
Իմ ներակայիս պատկերացումները, գիտելիքները, տեղեկացվությունը, ուսումնասիրությունը, ընկալումը ինձ հարկադրում է կարծել, որ համակարգչի ստեղծածը չի կարող լավը լինել, չհիմնավորեմ, մասամբ դու հիմնավորեցիր:

Բայց ես միաժամանակ չեմ ուզում վերջնական կարծիք կազմել առանց տեսնելու, ծանոթանալու թե խոսքն ինչի մասին է: Ես, օրինակ, հրաշալի հիշում եմ, որ նույն կերպ ասողներ կան, որ համակարգչով նկարված նկարը չի կարող այնքան գեղեցիկ ու խորը լինի, որքան վրձնով կտավին նկարածը. հակառակում համոզվել կարողացել եմ՝ համակարգչով նկարված հրաշալի նկարներ տեսնելուց հետո: Հետևաբար չեմ շտապում նաև այս դեպքում, ունեմ կանխակալ կարծիքս, իսկ վերջնական անբեկանելի տեսակետ ձևավորելու համար չափազանց վաղ է:

Համաձայն եմ, իմաստ ուներ տեսնել, թե ինչպես է «բանաստեղծում» համակարգիչը:
Բայց բանաստեղծությունն ու ընդհանրապես գրականությունը նկարչությունից էական տարբերություն ունեն. նկարչությունը եթե ընդօրինակման հիմք ունի, ապա բանաստեղծությունը վերապրողական-աբստրակտ հիմքի վրա է կառուցում: Արհեստական ինտելլեկտի ստեղծման մեծագույն դժվարությունը (ինչպես նաև կենդանիների մարդու տարբերություններից մեկը) աբստրակտ մտածողական մոդելն է: Իսկ վերապրումների առումով՝ եթե համակագիչը գրի իր ապրումների մասին (Լույսը հանգավ, ու քուլերի պտույտները մարում են մեղմ), դրանք դժվար թե հուզեն մարդկանց: Դեմ չեմ, թող համակարգիչները բանաստեղծություններ գրեն, համակարգիչները գնահատեն, համակարգիչներն էլ քննարկեն:)

Rhayader
17.03.2010, 17:10
Ահա նման ծրագրերի երկու օրինակներ (Գուգլում փնտրեցի).
http://www-cs-students.stanford.edu/~esincoff/poetry/jpoetry.html
(Ջավա է պահանջում)
http://www.robopoem.com/

Rhayader
17.03.2010, 17:28
Օրինակ.
Նախնական տեքստ.

Computer Poetry: A great deal of poetry mystifies it's readers: It may sound pretty, but it leaves you wondering "what the hell was that supposed to mean?". Yet meaning (or the lack of it) is the one ingredient distinguishing computer generated poems from those written by humanoids.
Արդյունք.

Computer poetry a smudge
Of poetry ligation fudge
Readers it may sound pretty slowed
Leaves you wondering mar commode
Hell was that supposed to glitch
Meaning or the lack of coup itch
The one ingredient darling
Generated collapse codling
«Քաչալը գնաց տանձի» էր ու լրիվ ապուշություն: Փորձեմ ավելի լավը գտնել:

Whyspher Whisper
17.03.2010, 17:32
Չհասկացա, համակարգիչն ընդամենը ոճայնացնու՞մ է գրվածքը: Ասենք, ես գրում եմ.

Քաչալը գնաց տանձի,
Վախեցավ գլուխը խանձի...

իսկ ինքը դարձնում է.

Մեռած քաղաքների արևների տակով
Սուրում էր նրա գանգը, լերկ՝ անապատն ինչպես,
Միրգը, տենչանքն ու թաքիծը դարավոր
Գրավել էին նրա հոգին: Տե՛ս
Այդ քաջին, որ վախենում է արևների տապից:

Եթե խոսքը սրա մասին է գնում, սա ամեն մարդ էլ կարող է հիշողությամբ անել: Այս սկզբունքով ես կարող եմ հարյուրավոր բանաստեղծություններ գրել, բայց դրանք բանաստեղծություն չեն լինի: Այդ պատճառով է, որ ես քիչ եմ գրում:
Տարբերությունը նույնն է, ինչ երեխաների ու տիկնիկների միջև: Բանաստեղծություններդ քո երեխաներն են: Եթե համակարգիչ հորինվի, որը քո ու քո ուզած մարդու դիմագծերը կկարողանա համատեղել, կաղապար սարքել ու դրանով տիկնիկ-երեխաներ սարքել այնքան լավ, որ դու էլ չտարբերես իսկականից, այդ տիկնիկները երեխաներդ չեն լինի: Այդ տիկնիկները քո հետ չեն խոսա, չես հիշի «գրական հղիության» ու «երկունքի» պահերի զգացողությունները: Ու հիմար կլինի հարցնել, արդյո՞ք դու ընդամենը կաղապար ես, որը կարելի է մոդելավորել համակարգչով:

Շատ տպավորիչ օրինակ էր:) բայց էդպես չի դարձնում: Ամեն ինչ կառավարում է ինքը մարդը. դու ես որոշում քանի տող կլինի, քանի արտահայտություն, առավել ևս բառերը` լիովին քո բառապաշարից են ներմուծված: Եթե մարդուն հատուկ է արտահայտվել "Քաչալը գնաց տանձի"-ի նման: Ապա նրա համար ծրագիրը կբերի նույնքան կարճ, հստակ տող, իր բառապաշարին հատուկ բառերով, մի ենթակա, մի ստորոգյալ, մի լրացում /ներողություն, եթե սխալ վերլուծեցի:)/ Եթե, օրինակ քեզ հատուկ են բնութագրություններ նման "նրա գանգը, լերկ՝ անապատն ինչպես"-ին, ապա դրա կոնցեպտը, որպես բանաստեղծության կմախքը ներմուծելուց հետո կստացվի նույն քանակությամբ բառեր ունեցող, նույն տիպի բնութագրություն /բայց կարող է ստացվել, օրինակ "մեր գլխարկը, ամուր` լիճը որպես"-ի նման մի բան: Դա կախված է նրանից, թե քո համար "գանգ"-ը "գլխարկի" հետ է մի շարքում "գաղափարների" մակարդակում, թե օրինակ "ոսկորի" հետ, կամ "անապատ"-ը "լճի" հետ է նույն շարքը կազմում, թե "շոգի"/ ևն: Եթե նկատեցիր, արդեն բոլորովին նման չէր քո գրածին, որովհետև իմ բառապաշարում չկան, օրինակ, "լերկ"-ի նման բառեր: Իմ ստացած տողը մի քիչ աբսուրդի էր նման, բայց, պատկերացրեք, իմաստը գրեթե միշտ զգում ես:

Հ.Գ. շարունակությունը հետո կգրեմ, ժամանակս վերջանում է))

Chuk
17.03.2010, 17:33
Օրինակ.
Նախնական տեքստ.

Արդյունք.

«Քաչալը գնաց տանձի» էր ու լրիվ ապուշություն: Փորձեմ ավելի լավը գտնել:


Թեմայում առաջին գրառումս սկսել էի էս տողով.

Ծրագրային ստեղծագործողների ժամանակին ինչքան տեսել եմ, վերջնական արդյունքը՝ արտադրանքը, եղել է, մեղմ ասած, դատարկաբանություն:
Ուրեմն տեսածներս էս ոճի բաներ էին ու կարծիքս չի փոխվում: Ուղղակի թեմայի հեղինակի գրառումները մտածել տվեցին, որ գուցե այլ՝ ավելի կատարելագործված բաներ կան:

Rhayader
17.03.2010, 17:44
Թեմայում առաջին գրառումս սկսել էի էս տողով.

Ուրեմն տեսածներս էս ոճի բաներ էին ու կարծիքս չի փոխվում: Ուղղակի թեմայի հեղինակի գրառումները մտածել տվեցին, որ գուցե այլ՝ ավելի կատարելագործված բաներ կան:
Դե, ես այդպես էլ չկարողացա գտնել ֆրանսիացի բանաստեղծ Բալպի ծրագրի (կամ հենց բանաստեղծի) մասին ոչ մի ինֆորմացիա: Հետաքրքիր կլիներ տեսնել:

Արևածագ
17.03.2010, 18:03
Նորմալ եմ վերաբերվում: Իհարկե հիմա համակարգիչը դեռևս շատ թույլ է, որ կարողանա տրամաբանական լուրջ եզրակացություններ անի, բայց վաղ թե ուշ դա էլ կլինի: Ու այդ ժամանակ չեմ կարծում, թե որակական առումով մեքենայի ստեղծած բանաստեղծությունը կտարբերվի մարդու ստեղծած բանաստեղծությունից:

Լիովին համաձայն եմ սրան: Ու դեռ ավելին. կարծում եմ մարդու կողմից գրվող բանաստեղծության օրերը հաշված են: Վերջերս «Ավատարն» ու «Ալիսան...» 3d նայելուց հետո մի բան գրեցի, որ դրված է «Ժամանակակից հայ գրականություն» բաժնում: Եթե մոդերատորները թույլ տան, մի անգամ էլ դնեմ այստեղ, որովհետև, կարծում եմ թեմային համապասասխանում է:

Ինտերնետի
Ուղեղը լափող,
Ժամեժամ աճող գայթակղությունների,
Ու կինոների
3Դ դարում,
Երբ թվում է,թե
Սավառնում ես՝ հրեշներին հեծած,
Եւ այլաշխարհային ճիվաղների դեմ,
Հերոսի տեղակ,
Ամենակարող սուրդ ես ճոճում,
Իսկ երաժշտության ալիքները խոլ
Քեզ խորտակում են,
Կամ հիշողության ամպում թաթախում,
Լուրերն ամեն օր
Վաղվա կործանման
Գույժն են տարփողում,
Պայծառատեսներն ու
Մեքենաները
Հաշվել են հաստատ
Երկնաքարի հետ ժամը հանդիպման,
Վազքի սանձարձակ, խելահեղ պահին-

ԲԱՆԱՍՏԵՂԾՆԵՐԸ
Նիրհող բառերից տողեր են կցում,
Ու դեռ փորձում են
Բառերի խղճուկ օղապարանով
Հոգիներ որսալ...

Chuk
17.03.2010, 23:55
Արևածագ ջան, հետաքրքիր միտք էիր գրել, միայն թե չհասկացա, թե ինչի՞ ես տողերի մասնատել...

Արևածագ
18.03.2010, 09:27
Արևածագ ջան, հետաքրքիր միտք էիր գրել, միայն թե չհասկացա, թե ինչի՞ ես տողերի մասնատել...

Դրանով ուզում եմ ընթերցողի ուշադրությունը հրավիրել ասելիքի կարևորագույն մասի վրա: Թե չէ, կարծում եմ՝ մարդիկ կլինեն, որ սա կհամարեն նաև կինոինդուստրիայում նոր տեխնոլոգիաների գովազդ:

Rhayader
18.03.2010, 09:43
Դրանով ուզում եմ ընթերցողի ուշադրությունը հրավիրել ասելիքի կարևորագույն մասի վրա: Թե չէ, կարծում եմ՝ մարդիկ կլինեն, որ սա կհամարեն նաև կինոինդուստրիայում նոր տեխնոլոգիաների գովազդ:

Բանաստեղծության միտքն, իմ կարծիքով, նաիվ-հոռոտեսական էր ու չհիմնավորված, այն էլ մեր ժամանակաշրջանում, երբ գրականությունն այսպիսի վերելք է ապրում:
Նոր տեխնոլոգիաները չեն գալիս հներին փոխարինելու: Կինոն չի փոխարինել թատրոնին, լուսանկարչությունը՝ նկարչությանը: Բոլորն էլ իրենց ուրույն տեղն ունեն, մարդու սիրտն էլ բավականաչափ տեղ ունի ամեն արվեստ ընկալելու համար:

Արևածագ
18.03.2010, 11:22
Բանաստեղծության միտքն, իմ կարծիքով, նաիվ-հոռոտեսական էր ու չհիմնավորված, այն էլ մեր ժամանակաշրջանում, երբ գրականությունն այսպիսի վերելք է ապրում:
Նոր տեխնոլոգիաները չեն գալիս հներին փոխարինելու: Կինոն չի փոխարինել թատրոնին, լուսանկարչությունը՝ նկարչությանը: Բոլորն էլ իրենց ուրույն տեղն ունեն, մարդու սիրտն էլ բավականաչափ տեղ ունի ամեն արվեստ ընկալելու համար:
Այո, և' նաիվ է, և' հոռետեսական: Չեմ ուզում գրականության վերելքի հետ կապված հարցը քննարկել Հայաստանի մասշտաբով, որտեղ 10 մարզերում ընդհանրապես գրախանութ չկա , և ամեն օր հայկական հեռուստաեթերը ուսուցչուհիների բերանով հիշեցնում է, որ ծրագրային գրքեր չկան գրադարաններում: Խնդրում եմ սա որպես սփյուռք- հայրենիք թշնամանք հրահրելու սադրանք չհամարել:
Բանաստեղծությունը գրված է լեփ- լեցուն կինոդահլիճում ֆիլմերը նայելուց հետո: Տոմսը ՝ սկսած տաս դոլարից: Ցուցադրվում է օրեկան յոթ սեանս հաճախականությամբ: « Ալիսան...» դեռ շարունակվում է:
Մի ամիս առաջ գնացի Սարատովում հայտնի գրող- երաժշտի ստեղծագործական երեկոյին: Ստացած հոգևոր բավականությունը աննկարագրելի է, մինչև հիմա տպավորությունը չի խամրում: Դահլիճում 18 հոգի էին:
Եթե գրականության որոշ վերելք կա, դա, ըստ իս, վերաբերվում արձակին, մարդիկ ամբողջ աշխարհում առավել հաճույքով կարդում են « հազար ու մի գիշերվա» ու «դեկամերոնի» պատմությունները: Էլ չեմ ասում նրա մասին, որ «Դար»- ում հաջողությամբ կիրառվող «մի քանի հոգով՝ մի պատմվածք» մոդելը վաղուց իրագործվում է՝ գոյություն չունեցող հեղինակի անունով գրքեր տպելու ու ընթերցողների մի ստվար զանգվածի «բռի մեջ պահելու» շնորհիվ ազդեցիկ գումար վաստակելու համար:
Ոչ մի ստեղծագործող «ինքնանպատակ» չի ստեղծագործում: Ճիշտ է, նա ստեղծագործելիս սեփական հոգևոր պահանջն է բավարարում, բայց միևնույն ժամանակ հույս ունի, որ իր աշխատանքի արգասիքը որևէ մեկին էլ կհետաքրքրի ու կհուզի: Դրանով նաև հաց վաստակելու խնդիր էլ կա, բայց այն հետին պլանում է:
Իսկ եթե պոետը երեք ընթերցող ունի՞, ու դրանցից մեկն էլ Ռհայադերի նման երեք լեզվով կարդացող ու ստեղծագործող Քայլող Հանրագիտարա՞նն է: Երկյուղից կարելի է էլ ընդհանրապես գրիչ չվերցնել, զարգանալու մասին չեմ խոսում::)
Քանի որ գրառումս վերածեցի հոդվածի, մի բան էլ ասեմ ու՝ պըլծ:P
Ցանկացած բանաստեղծություն, նույնիսկ «... Մեկ, երկու, երեք, Ձմերուկը բերեք...» կարգի,ինտերնետում իր մի քանի ընթերցողը կգտնի: Գրածս թեկուզ մի լի կինոդահլիճի չափ ընթերցող ունենալու ցնորքին է վերաբերվում:

Rhayader
18.03.2010, 12:07
Շնորհակալություն գովասանքի համար, բայց ինձ իրականում դուր է գալիս քիչ ընթերցողներ ունենալը: Նրանցից մեծ մասի հետ ես նամակագրական կապ եմ պահպանում, տարբեր բաներ ենք քննարկում: Ես շատ բան եմ ներդնում բանաստեղծություններիս մեջ. չգիտեմ, լա՞վ եմ «շրջանակներ» ու «ապակիներ» սարքում, բայց պատուհանի ետևում ես եմ: Ու ես չէի ցանկանա ժամանակ չունենալ այդ մարդկանց համար: Ես ամբիցիաներ կամ նկրտումներ չունեմ «մեծն բանաստեղծ» կամ նման որևէ տիտղոսի արժանանալ՝ իմ գրածը ոչ թե մասսաների, այլ կոնկրետ անհատների համար է: Առաջին հերթին՝ ինքս իմ: Ոչ ոք իմ բանաստեղծություններից երբևէ այնպիսի էսթետիկական հաճույք չի ստանում, ինչպես ես: Երևի դրա համար է, որ ոչ համակարգիչ-բանաստեղծներից եմ վախենում, ոչ էլ եռաչափ ֆիլմերից:
Ու ձեզ բոլորիդ էլ, եթե կարելի է, մի խորհուրդ տամ: Վախեցեք միայն շտապողականությունից:
Ումբերտո Էկոյի «Վարդի Անունն» ու Ահմեդ Սալման Ռուդշիի «Սատանայական Տաղերն» ամենաշատ կարդացվող գրքերի ցուցակներում մշտական տեղ են զբաղեցնում: Ու՞ր է «Դեկամերոնը»: Իհարկե, «Twilight»-ի հաղթարշավն ինձ էլ բարկացրեց, բայց, բայց, ու էլի բայց;)
Ունենք Նիլ Գեյման իր «Ամերիկյան Աստվածներով», ունենք Հենրի Լայոն Օլդի (ռուս գրողներ Օլեգ Գրոմովն Դմիտրի Լոդիժեվսկին իրենց համատեղ աշխատանքները ստորագրում են այս անվամբ), ում գրքերը մեկը մյուսից հանճարեղ են, Մարկեսն էլ, բարհբախտաբար, դեռ կենդանի է ու շարունակում է ստեղծագործել: Արտուրո Պերես-Ռեվերտեն եթե անգամ նման է գրում Էկոյին, այդ նմանությունը նմանակման տպավորություն չի ստեղծում ու նույնիսկ գրավում է: Չե՞ք հավատում: Կարդացեքն նրա «Դյումա Ակումբը կամ Ռիշելյեի Ստվերը» գիրքը: Ջորջ Մարտինի «Սառցի ու Կրակի Երգ» շարքը նույնպես խոստանում է իր մոնումենտալությամբ չզիջել դարասկզբի ֆենտեզի գրողներին: Իսկ բոլոր «Դեկամերոնների» ու դրանք կարդալ սիրողների աշխարհը Ֆրեդերիկ Բեգբեդերն արդեն գրական տեսանկյունից այրել է ու ցեխին խառնել (ու պարբերաբար կրկնում է այդ պրոցեսը, ինչից լավ փողեր է աշխատում, ինչով կարող է փոխհատուցել «Դանոնի» գովազդային ցործակալ այլևս չլինելը:D): Ցուցակն անվերջ կարող եմ շարունակել: Փաստը կայանում է նրանում, որ աշխարհի բնակչության գոնե 1/10-ն ակտիվ գրքասերներ են: Հին պոետներին, որոնգ մի քանի դար է, ինչ մոռացել էին, դուրս են հանում փոշու տակից: Երբ «Saturnus» դում-մետալ խումբն իր «Thou Art Free» երգում տողեր օգտագործեց Ռոբերտ Դևերոյի «Change thy Mind» բանաստեղծությունից (The love is dead, and thou art free. She doth live, but dead to thee.), շատ մարդիկ սկսեցին ուսումնասիրել Դևերոյին (ես էլ այդ թվում), ու անգլիացի բանաստեղծի գրվածքը վերածնունդ ապրեց:

Whyspher Whisper
18.03.2010, 13:46
Այո, և' նաիվ է, և' հոռետեսական: Չեմ ուզում գրականության վերելքի հետ կապված հարցը քննարկել Հայաստանի մասշտաբով, որտեղ 10 մարզերում ընդհանրապես գրախանութ չկա , և ամեն օր հայկական հեռուստաեթերը ուսուցչուհիների բերանով հիշեցնում է, որ ծրագրային գրքեր չկան գրադարաններում: Խնդրում եմ սա որպես սփյուռք- հայրենիք թշնամանք հրահրելու սադրանք չհամարել:
Բանաստեղծությունը գրված է լեփ- լեցուն կինոդահլիճում ֆիլմերը նայելուց հետո: Տոմսը ՝ սկսած տաս դոլարից: Ցուցադրվում է օրեկան յոթ սեանս հաճախականությամբ: « Ալիսան...» դեռ շարունակվում է:


Կարծում եմ, էստեղ խնդիրը մի քիչ այլ է. էն 10 մարզերում, որտեղ գրախանութ չկա, կինոթատրոն էլ չկա հավանաբար, կամ "կա", բայց ասենք սովետական ժամանակներից բերված հնդկական ֆիլմեր է ցուցադրում: Իսկ նույն Երևանում, որտեղ կինոթատրոնները լիքն են, կարդացողներ էլ կան: Գուցե նաև ավելի մեծ զանգվածին հոգեհարազատ է դարձել կինոն` մշակույթը ամբողջ աշխարհում "տեսողականանում" է, բայց դա չի նշանակում, որ "մարդու կողմից գրվող բնաստեղծության օրերն հաշշված են", իսկ համակարգիչը միայն գրելու հնարավոր ձևերն է ավելացնում, այլ հայացքի, նոր բաներ բացահայտելու հնարավորություն տալիս:

Whyspher Whisper
18.03.2010, 13:48
Դե, ես այդպես էլ չկարողացա գտնել ֆրանսիացի բանաստեղծ Բալպի ծրագրի (կամ հենց բանաստեղծի) մասին ոչ մի ինֆորմացիա: Հետաքրքիր կլիներ տեսնել:

Վստահեցնում եմ, նա գոյություն ունի :aha Ես նույնիսկ անձամբ նրան տեսել եմ:)
Լավ ման գալու դեպքում, մի քանի բան ինտերնետում գտնվում է, բայց հենց բանաստեղծությունները ընդհանրապես չեն երևում: Հնարավոր է, ֆրանսիական կայքերում շատ բան լինի, եթե ֆրանսերեն իմացողներից ինչ-որ մեկը կարող է օգնել, շնորհակալ կլինեմ...

Արևածագ
18.03.2010, 16:13
Շնորհակալություն գովասանքի համար, բայց ինձ իրականում դուր է գալիս քիչ ընթերցողներ ունենալը: Նրանցից մեծ մասի հետ ես նամակագրական կապ եմ պահպանում, տարբեր բաներ ենք քննարկում: Ես շատ բան եմ ներդնում բանաստեղծություններիս մեջ. չգիտեմ, լա՞վ եմ «շրջանակներ» ու «ապակիներ» սարքում, բայց պատուհանի ետևում ես եմ: Ու ես չէի ցանկանա ժամանակ չունենալ այդ մարդկանց համար: Ես ամբիցիաներ կամ նկրտումներ չունեմ «մեծն բանաստեղծ» կամ նման որևէ տիտղոսի արժանանալ՝ իմ գրածը ոչ թե մասսաների, այլ կոնկրետ անհատների համար է: Առաջին հերթին՝ ինքս իմ: Ոչ ոք իմ բանաստեղծություններից երբևէ այնպիսի էսթետիկական հաճույք չի ստանում, ինչպես ես: Երևի դրա համար է, որ ոչ համակարգիչ-բանաստեղծներից եմ վախենում, ոչ էլ եռաչափ ֆիլմերից:
Ու ձեզ բոլորիդ էլ, եթե կարելի է, մի խորհուրդ տամ: Վախեցեք միայն շտապողականությունից:
Ումբերտո Էկոյի «Վարդի Անունն» ու Ահմեդ Սալման Ռուդշիի «Սատանայական Տաղերն» ամենաշատ կարդացվող գրքերի ցուցակներում մշտական տեղ են զբաղեցնում: Ու՞ր է «Դեկամերոնը»: Իհարկե, «Twilight»-ի հաղթարշավն ինձ էլ բարկացրեց, բայց, բայց, ու էլի բայց;)
Ունենք Նիլ Գեյման իր «Ամերիկյան Աստվածներով», ունենք Հենրի Լայոն Օլդի (ռուս գրողներ Օլեգ Գրոմովն Դմիտրի Լոդիժեվսկին իրենց համատեղ աշխատանքները ստորագրում են այս անվամբ), ում գրքերը մեկը մյուսից հանճարեղ են, Մարկեսն էլ, բարհբախտաբար, դեռ կենդանի է ու շարունակում է ստեղծագործել: Արտուրո Պերես-Ռեվերտեն եթե անգամ նման է գրում Էկոյին, այդ նմանությունը նմանակման տպավորություն չի ստեղծում ու նույնիսկ գրավում է: Չե՞ք հավատում: Կարդացեքն նրա «Դյումա Ակումբը կամ Ռիշելյեի Ստվերը» գիրքը: Ջորջ Մարտինի «Սառցի ու Կրակի Երգ» շարքը նույնպես խոստանում է իր մոնումենտալությամբ չզիջել դարասկզբի ֆենտեզի գրողներին: Իսկ բոլոր «Դեկամերոնների» ու դրանք կարդալ սիրողների աշխարհը Ֆրեդերիկ Բեգբեդերն արդեն գրական տեսանկյունից այրել է ու ցեխին խառնել (ու պարբերաբար կրկնում է այդ պրոցեսը, ինչից լավ փողեր է աշխատում, ինչով կարող է փոխհատուցել «Դանոնի» գովազդային ցործակալ այլևս չլինելը:D): Ցուցակն անվերջ կարող եմ շարունակել: Փաստը կայանում է նրանում, որ աշխարհի բնակչության գոնե 1/10-ն ակտիվ գրքասերներ են: Հին պոետներին, որոնգ մի քանի դար է, ինչ մոռացել էին, դուրս են հանում փոշու տակից: Երբ «Saturnus» դում-մետալ խումբն իր «Thou Art Free» երգում տողեր օգտագործեց Ռոբերտ Դևերոյի «Change thy Mind» բանաստեղծությունից (The love is dead, and thou art free. She doth live, but dead to thee.), շատ մարդիկ սկսեցին ուսումնասիրել Դևերոյին (ես էլ այդ թվում), ու անգլիացի բանաստեղծի գրվածքը վերածնունդ ապրեց:

Մեր տեսակետներն ու նախասիրություններն այնքան տարբեր են գրականության հարցում,որ հիմա թե վերը գրվածին կետ առ կետ պատասխանեմ, իսկապես կհանգենք աբսուրդի՝ յուրաքանչյուրս մնալով իր կարծիքին: Հակասում ես ինքդ քեզ անգամ, երբ գրում ես՝ «ընթերցողի կարիք չունեմ»: Հապա՞ այն մի քանի կայքերն ու բլոգները, որտեղ դրված են քո գործերը: Այս տեսանկյունից նշածդ գրողները եթե ընթերցողի կարիք չունենային, Դու նրանց մասին տեղյակ չէիր լինի: Դիտմամբ փոքրատառով գրեցի «դեկամերոնը» , որովհետև նկատի ունեի նմանատիպ անվերջանալի, հաճախ հեքիաթանման սյուժեներով գրքերի հաջողությունը: Ես գուցե ակտիվ ընթերցող չհամարվեմ, բայց օրինակ բերված հեղինակներից միայն երեքին եմ ծանոթ, նույն հաջողությամբ ինքս այստեղ մի ցուցակ կարող եմ գրել, որ քեզ երևի քիչ բան կասի: Նշածդ գրողներից քանի՞սն են թարգմանված հայերեն: Օտարալեզու գրականությունը անմատչելի է ընթերցողների ստվար մասին: Մի քիչ ուռճացված է ակտիվ ընթերցողների թիվը: 6-7 տոկոս է ընդամենը, դրանից էլ լավագույն դեպքում, մեկ տոկոսն է կարդացել նշածդ գրողներին: Իսկ մարդ կա՞, որ «Տիտանիկը» չի նայել. Երևի նորից մարդկության մի 6-7 տոկոսը: Թումանյանն էլ գրելիս «Ամենայն Մեծը» դառնալու նպատակ չի ունեցել, ոչ մի գրող էլ այդ նպատակը չունի, միայն աղոտ հույս կա, որ գուցե հաջողվի ինչ- որ հետք թողնել:
Ասելիքս այն է, որ տեխնոլոգիաների դարում, մարդկանց ուշադրությունը գրավելու կարողությամբ, պոեզիան կինոյին ու երաժշտությանը մրցակից չի:

Rhayader
18.03.2010, 17:08
Հակասում ես ինքդ քեզ անգամ, երբ գրում ես՝ «ընթերցողի կարիք չունեմ»:
Ես չեմ ասում, թե ընդհանրապես ընթերցողի կարիք չունեմ: Պարզապես իմ համար թանկ են յուրահատուկ մարդիկ, ովքեր իսկապես հասկանում են իմ գրածն ու դրանով ես կարող եմ իմանալ, որ նրանց ինչ-որ բան եմ ասել, ու դա տեղ է հասել: Ի հակադրություն դրա՝ ինձ սարսափեցնում է մոդայիկ գրող լինելու հեռանկարը, երբ հանկարծ մարդիկ միայն մոդայի կամ գրական շրջանակներում ինչ-որ բոլորին անծանոթ բարդ անունով հեղինակ անվանելու համար ինձ կարդան ու հիշատակեն:
Իսկ այն հատուկ մարդիկ, ում մասին ես խոսում եմ, սփռված են աշխարհով մեկ: Տարբեր բլոգներում ու կայքերում դրված բանաստեղծություններն ընդամենը փարոսներ են, որոնք օգնում են նրանց ու ինձ գտնել իրար:

Այս տեսանկյունից նշածդ գրողները եթե ընթերցողի կարիք չունենային, Դու նրանց մասին տեղյակ չէիր լինի:
Հո չեմ ասում, բոլորը պետք է նույն կերպ վարվեն;)

Դիտմամբ փոքրատառով գրեցի «դեկամերոնը» , որովհետև նկատի ունեի նմանատիպ անվերջանալի, հաճախ հեքիաթանման սյուժեներով գրքերի հաջողությունը:
Հեքիաթային, կիսապոռնոգրաֆիկ ու բալզակային սյուժեներով, ճի՞շտ եմ հասկացել)))

Ես գուցե ակտիվ ընթերցող չհամարվեմ, բայց օրինակ բերված հեղինակներից միայն երեքին եմ ծանոթ
Հետաքրքիր կլիներ իմանալ՝ ում:think

նույն հաջողությամբ ինքս այստեղ մի ցուցակ կարող եմ գրել, որ քեզ երևի քիչ բան կասի
Միանշանակորեն համաձայն եմ: Ես դեռ մեկ տասերորդն էլ չեմ կարդացել այն գրքերի, որոնք կուզեի կարդացած լինել:

Նշածդ գրողներից քանի՞սն են թարգմանված հայերեն:
Գրեթե ոչ մեկը: Ես այդ ուղղությամբ աշխատում եմ (մի քանի փորձ արել եմ), բայց չվարձատրվող, ժամանակատար ու անշնորհակալ աշխատանք է, որը խախտում է բոլոր հնարավոր հեղինակային իրավունքները: Ու դեռ անհայտ է՝ ինչ-որ մեկին դա պետք է, թե ոչ: Եթե ինչ-որ անհատ կամ կազմակերպություն աջակցեր գոնե հեղինակային իրավունքների պահպանման ու հրատարակման հարցերում առանց աշխատանքի պարունակությանը միջամտելու, նույնիսկ գրքերի վաճառքից ստացված ամբողջ եկամուտն իրեն պահելու պայմանով, ես ավելի քան ուրախ կլինեի ու ավելի շատ ուժ կներդնեի այդ աշխատանքի մեջ:

Օտարալեզու գրականությունը անմատչելի է ընթերցողների ստվար մասին:
Ինչպես ասում են՝ լեզու սովորեք)))

Մի քիչ ուռճացված է ակտիվ ընթերցողների թիվը: 6-7 տոկոս է ընդամենը, դրանից էլ լավագույն դեպքում, մեկ տոկոսն է կարդացել նշածդ գրողներին:
Թերագնահատում ես: Մտիր lib.rus.ec օնլայն-գրադարանը, տես ինչ է կատարվում:

Իսկ մարդ կա՞, որ «Տիտանիկը» չի նայել. Երևի նորից մարդկության մի 6-7 տոկոսը:
Ես չեմ նայել:

Ասելիքս այն է, որ տեխնոլոգիաների դարում, մարդկանց ուշադրությունը գրավելու կարողությամբ, պոեզիան կինոյին ու երաժշտությանը մրցակից չի:
Երբեք էլ չի եղել: Լայն մասսաներին միշտ էլ գրավել են գնչուական թատրոնները, հրավառությունները, քաղաքականություն քննարկելը: Եղել են ժամանակաշրջաններ, երբ պոետիկ երեկոների մասնակցելը համարվում էր արիստոկրատիզմի ու լավ տոնի նշան: Ինչևէ, հենց այդ ժամանակներն են, որ տվել են մեզ ամենակեղծ ու ամենաճոռոմ բանաստեղծությունները:
Որքան էլ տխուր չհնչի, բանաստեղծությունը միշտ առավել վառ ու հզոր է եղել, երբ այն ծաղրել են: Այնքան վառ, որ բազմաթիվ բանաստեղծների է մոխրացրել: Բայց եղել է, ու մենք հիմա տեսնում ենք այդ հրդեհի հրացոլքը:

Արևածագ
18.03.2010, 19:09
Կարծես թե որոշ ենթահարցերում կարող ենք համաձայնության գալ::) Բարձրարժեք գրականությունը, մշակույթը, ցավոք, ավելի շատ դառնում է մի քանիսի կամ փոքր խմբերի մենաշնորհը: Ու դա մարդկանց սոցիալական ստատուսի հետ որևէ կապ չունի: Իսկ մասսայական կուլտուրան ապահովում է «դյուրամարս կերակուրներով»: «Հաց և զվարճանքներ»- ահա ինչ են պահանջում մասսաները՝ անտիկ Հռոմի ժամանակներից սկսած:
Թեման վերածում ենք երկխոսության, այդ պատճառով՝ մնացածը նամակում:

Whyspher Whisper
19.03.2010, 01:35
Փորձեմ վերադառնալ բուն թեմային:



Ուրեմն տեսածներս էս ոճի բաներ էին ու կարծիքս չի փոխվում: Ուղղակի թեմայի հեղինակի գրառումները մտածել տվեցին, որ գուցե այլ՝ ավելի կատարելագործված բաներ կան:

Շնորհակալություն եմ հայտնում "հեղինակի գրառումներից" ստեղծված կարծիքի համար :): Երևի բացատրեմ, ինչու ինձ հետաքրքրեց այս թեման. սա կապ ունի անգիտակցականի հետ, որն իմ համար չափազանց հետաքրքիր երևույթ է:



Ընդհանրապես, ստեղծագործությունը միաժամանակ թե՛ ինտելլեկտուալ, թե՛ ինտուիտիվ, թե՛ զգայական պրոցես է: Այդ երեքից ոչ մեկը համակարգիչը չի կարող ապացուցել:

Ինտելեկտուալ և զգայական բաղադրիչը ձևավորում են մեր հոգեկանը, իսկ ի՞նչ են մեր խոսքերը` մեր ամբողջ հոգեկան աշխարհի վերբալ արտահայտություն:


Դու կարծում ես, որ բանաստեղծությունը բանաստեղծից առանձին որևէ արժե՞ք ունի: Ես միշտ բանաստեղծություններին նայել եմ որպես պատուհան դեպի մարդու ներսը. կան կոպիտ անցքեր, որոնք գանձեր են բացահայտում, կան գեղեցիկ շրջանակով ու թանկարժեք ապակով պատուհաններ, որոնց հետևում միայն դատարկություն է: Շատ ձևերի կան: Իսկ համակարգչի գրած բանաստեղծության «պատուհանի» ետևում միայն պատն է: Դե իհարկե, մարդկանց մեծ մասը տեսնում է միայն շրջանակն ու ապակին՝ նրա ետևում գտնվողի մասին չմտածելով կամ ինքնուրույն այն երևակայելով ըստ շրջանակի: Կամ՝ ի հակառակ շրջանակի: Ճաշակի ու սկզբունքների հարց է:
Բայց, ինչ էլ գրի համակարգիչը, դրա ետևում միայն պատ է:

Եթե դու ներդնում ես քո հոգեկանի պարունակությունը, ու թույլ տալիս, որ այն ընտրվի պատահականորեն, նախապես որոշելով, ասենք, միայն նախադասության կառուցվածքը, ապա ստացվում է կարծես անգիտակցականից եկած կերպարների նման պատահական համադրություն: Այն կարող է մեզ սխալմունք թվալ /գիտակցաբար ստեղծագործելու ժամանակ էդ կերպարները միանգամից մի կողմ կդրվեին մինչև գրվելը/, բայց կարող է և մի բան լինել մեր գիտակցության համար կարևոր թվացող /որը մենք հաճույքով կընտրեինք գրելու համար/: Ամեն դեպքում, դա մեր հոգեկան բովանդակության արտահայտությունն է, այն, ինչ կա մեր մեջ: Սա “պատ” չի, ավելի շուտ “ պրիզմա-հայելի”:
Եթե մարդ պատրաստ թէ գրել թեկուզ մի-քանի հոգու համար, բայց որոնք իրոք իրեն հասկանում են, ապա էստեղ /արդեն գրել եմ, ոնց որ, բայց մի անգամ էլ ասեմ/ դու ինքդ քեզ ես սկում ավելի լավ հասկանալ: Մի ուրիշ բան էլ, հոգեբանական ավելի. մարդուն ավելի հեշտ է դառնում ընդունել սեփական սխալները: Քանի որ դու տեսնում ես, որ քոնն է թե էն հիանալի ստեղծագործությունը, թե մյուսը, որ գուցե ծիծաղ է առաջացնում իր անճոռնիությամբ կամ անհեթեթությամբ: Տեսնում ես, ինչքան է բնական արտահայտելը թե առաջին, թե երկրորդ տիպի մտքեր, վարվելը թե “ճիշտ”, թե “սխալ”:

Chuk
19.03.2010, 01:40
Փորձեմ վերադառնալ բուն թեմային:


Շնորհակալություն եմ հայտնում "հեղինակի գրառումներից" ստեղծված կարծիքի համար :): Երևի բացատրեմ, ինչու ինձ հետաքրքրեց այս թեման. սա կապ ունի անգիտակցականի հետ, որն իմ համար չափազանց հետաքրքիր երևույթ է:
Ինձ էլ է հետաքրքիր: Հույս ունեմ, որ գրառումս չի տարընթերցվել ու դրանում բացասական նոտա չես նկատել: Փորձեմ հստակեցնել: Ես կարծում եմ, որ զուտ գեղեցիկ տողերն ու տեսարանների նկարագրությունը, առանց հեղինակի՝ գործի մեջ հոգի դնելու չեն կարող այն համն ու հոտը տալ, այլ կերպ ասած կարծում եմ, որ բանաստեղծություններ գրող ծրագրերը ստեղծում են ցածրարժեք բաներ, դատարկաբանություններ: Իմ մինչև հիմա տեսած բոլոր օրինակերը կարծիքս հաստատել: Բայց ահա քո գրառումներն ինձ ենթադրել տվեցին, որ արդեն կա ավելի կատարելագործված բան, ու ինձ իսկապես հետաքրքիր է տեսնել կոնկրետ օրինակները, որովհետև որքան էլ որ ես ունեմ ձևավորած կարծիք, չեմ շտապում վերջնական եզրակացություններ անել:

Whyspher Whisper
19.03.2010, 02:09
Իմ լսած բանաստեղծություններում գուցե չկար "հոգին", բայց կար "հոգեկանը", դրա էլ ոչ ամբողջությունը, իհարկե, բայց այն, ամեն դեպքում, էլի շատ բան էր արտահայտում:
Մի /թեմայում նշված/ հղումով բացվող ծրագրում, օրինակ, խոսվում էր նաև հանգավորման մասին, իսկ նույն Բալպի շրագրում դրան հատուկ ուշադրություն չէր դարձվում /թարգմանություններում համենայն դեպս հաստատ/, էնտեղ առաջնայինը բովանդակությունն էր, ինչը իրոք ավելի կարևոր է, ըստ իս:)

Whyspher Whisper
11.06.2010, 17:32
Ֆրանսիացի փիլիսոփա Ժիլ Դելյոզի ստեղծագործության հիմնական ուղղվածությունը “մշակույթի անգիտակցականը” բացահայտելն էր, նրա աշխատանքները /անգիտակցականի վերլուծության էսպես ասած “կառուցվածքաիմաստային” մոտեցման սահմաններում/ թույլ են տվել լավ հետազոտել իմաստի տրամաբանության անգիտակցական ինվարիանտները: Ուսումնասիրության հիմնական հարցը անգիտակցականի արտահայտած իմաստն է, որը չի կարելի տարանջատել անիմաստությունից /նոնսենսից, պարադոքսից, ֆանտազմից/, վերջինը, սակայն իր սեփական տրամաբանույթունն ունի:

Ըստ Դելեզի, իմաստը մակերեսային է, այն իրերի և դրանք բնութագրող նախադասությունների սահմանին է գտնվում: Իմաստը իրադարձությունների և դրանց արտահայտման կապն է, հարաբերությունը, իսկ արտահայտման /կամ պատկերման, կամ ակնարկելու/ միջոցը, որ որոշում է լեզվի տեսակը, կարող է կամայական լինել: Գլխավոր պահանջը լեզվի հանդեպ դինամիկ լինելն է, իմաստաբանության ու շատահյուսության անսահման լայմացման կարողություն ունենալը, նշանակյալի և նշանակիչի միջև կապերի անվերջ վարիատիվությունը:

Անգիտակցականի պարադոքսալ տրամաբանությունը օգտագործում է լողացող նշանակիչ, որը ասիմիլյացնում /ձուլում/ է ցանկացած փաստ կամ դատողություն /հետևաբար ճանապրհ է բացում պոետիկ, առասպելական կամ այլ սիմվոլիկայի համար/, ինչպես նաև խորտակված նշանակյալ, որը, թեև տրվում է նշանակիչի կողմից, բայց անճանաչելի է, չի սահմանվում և չի իրականացվում: Փաստորեն, էստեղ գործ ունենք իմաստից զրկված նշանակության հետ, որը, հետևաբար, կարող է ընդունել ցանկացած իմաստ: Սա այնպիսի նշանակություն է, որի ունիկալ գործառույթը միայն նշանակիչի ու նշանակյալի միջև ճեղքի լրացումն է:

Գիտակցության համար սովորական տրամաբանական համակարգում պարադոքսը նշանակիչի և նշանակյալի կապի կամայականության մարմնացումն է, դա, էսպես ասած, անգիտակցականի լեզվի հնչակարգային օրինաչափություններն են: Պարադոքսը ազատում է խորությունը, իսկ իրադարձությունը հանում է մակերես:
Դելյոզը գրում է, որ պարադոքսային էլեմենտը միևնույն ժամանակ և բառ է, և իր: Այլ կերպ ասած, և դատարկ բառը /ազատ տեղ/, որը նշանակում է պարադոքսալ էլեմենտը, և էզոթերիկ /անհասկանալի/ բառը, որը նշանակում է դատարկ բառը, կատարում են իրի արտահայտման ֆունկցիան: Այսպիսի բառը նշանակում է հենց այն, ինչ արտահայտում է և արտահայտում է այն, ինչ նշանակում է: Այն միևնույն ժամանակ և խոսում է ինչ որ բանի մասին, և արտահայտում է նրա իմաստը, ինչի մասին խոսում է: /Իսկ դա շատ նորմալ է:/

Այդպիսի երևույթները, երազի նման, միշտ երկակի իմաստ ունեն, յուրահատուկ պատճառահետևանքային կապ, որը դրանք ոչ թե իրար հետ է կապում, այլ անգիտակցականի հետ` յուրահատուկ տրամաբանության միջոցով: Դա կարելի է մեկնաբանել միայն հասկանալու միջոցով, թե ինչպես կարող էին անգիտակցական բովանդակությունների հնարավորությունը, իրականությունը և անհրաժեշտությունը ազդել իմաստի վրա:

Երազների պարադոքսալ էլեմենտները լավ ծանոթ են բոլորին: Ինչպես անգիտակցականի լեզվի համակարի հնչակարգային /ֆոնոլոգիկ/ հարաբերությունները, պարադոքսները մարմնավորում են հոգեկանի այս մասից բխող ուղերձների իմաստի առանձին էլեմենտները: Օգտվելով լեզվաբանական անլոգիաներից, կարելի է ասել, որ առանձին պարադոքս-ֆոնեմները /հնչույթները/ միավորվում են ամբողջական նոնսենս-մորֆեմների /ձևույթների/ մեջ, որոնք անգիտակցական բովանդակությունների առանձին նշանակությունների կրող են հանդիսանում: /Նոնսենսը տառացիորեն “ոչ-իմաստ”, անիմաստություն է/:

“Ալիսը հայելու աշխարհում” գրքում կարելի է գտնել նոնսենսի ամենադասական օրինակը` “Փնթփնթան” կոչվող ոտանավորը.

Չոստապկ էր, լպզիչ գորմողցաններին
Հոլպըտում էին, շանցքում, ջրժամշում:
Բոլոր բարթղերը թռգզփետ էին
Կանխոզտանճանկորց գոռսուլփշըռտում:

Ինչպես տեսնում ենք, նոնսենսը որպես հռետորական կերպար /ֆիգուր/ պահանջում է հատուկ տիպի բառեր, որոնք իրենց սեփական իմաստն են արտահայտում: Բերված օրինակում այդ իմաստը բացատրում է Ցմփոր Թզուկը /այսինքն հենց Լ.Քերոլը/` հետևյալ հատվածում.
-… “Չորստապկ” նշանակում է ցերեկվա ժամը չորսը, երբ դու սկսում ես ճաշի համար ուտելիք տապակել:
- Շատ բարի, իսկ “լպզի՞ջ”:
- Դա էլ նշանակում է “զիջող ու լպրծուն”: “Զիջող” բառը նույնն է, ինչ “աշխույժ”-ը: Տեսնո՞ւմ ես, կարծես ճամպրուկ լինի. մեկ բառի մեջ երկու իմաստ է տեղավորվում:
- Հիմա հասկացա, - մտորեց Ալիսը, - իսկ “գորմողցանների՞ն”:
- Դա մոտավորապես գորշուկի ու մողեսի տեսք ունի, իսկ վերջինս էլ իր հերթին խցանահանի է նմանվում:
- Երևի դրանք անճոռնի արարածներ են:
- Այո, - ասաց Թզուկը, - բույն են դնում արևի ժամացույցների տակ ու սնվում պանրով:
- Իսկ ի՞նչ են նշանակում “հոլպտում և շանցքում” բառերը:
-Առաջինը` հոլի պես պտտվել, իսկ մյուսը` շաղափի պես անցքեր բաց անել:
- Ուրեմն “ջրժամշում”-ը ջրափոս է արևի ժամացույցի շուրջը, այո՞, - իր սեփական հնարամտության վրա հիացած հարցրեց Ալիսը:
<…>
-Անկասկած, շարունակենք` “բարթղեր” նշանակում է “բարակ թուղթ” և “թշվառ”. ահա քեզ մի ճամպրուկ ևս: “Թռգզփետ”-ն էլ “նիհար, գզգզված թռչուն է` ցցված փետուրներով”, ինչպես կենդանի խոզանակ:
- Իսկ “կանխոզտանճանկորց”, - հրացրեց Ալիսը, - ես Ձեզ շա՞տ եմ ձանձրացնում:
- Առաջին մասը մոտավորապես “կանաչ խոզ” է, բայց երկրորդը կասկածում եմ: Ինձ թվում է, տուն բառի կրճատ ձևն է: Գիտես ինչ, ուզում եմ ասել, որ ճանապարհը կորցրել են:
-Իսկ “գոռսուլփըշռտո՞ւմ”:
- Դա էլ գոռալու և սուլելու միջինը` մեջտեղում փռշտոց”: Դու գուցե նման ձայն լսես այստեղ` անտառում: Երբ մեկ անգամ լսես, քեզ լրիվ բավարարված կզգաս: <…>

Դելյոզի պես դիտարկելով պարադոքսը որպես անգիտակցականի լեզվի հնչույթ, իսկ նոնսենսը` ձևույթ, անհրաժեշտ է գտնել նաև լեզվաբանական երրորդ միավորի` սեմանտեմի /իմաստային արտահայտության/ անալոգիան: Անգիտակցականի տրամաբանության արդյունք, կապակցված տեքստ կարող է հանդիսանալ ֆանտազմը` երևակայական սցենարը, որի միջոցով իրականանում է երազատեսի անգիտակացական ցանկությունը: Ֆանտազմը, այսպիսով, անցումն է կերպարայինից սիմվոլիկի միջոցով դեպի աբստակտը:

Արևածագ
11.06.2010, 19:18
«Гло́кая ку́здра ште́ко будлану́ла бо́кра и кудря́чит бокрёнка»: Այս նախադասությունը բերված է ռուսերենի «Լեզվաբանության ներածության» դասագրքից, որով նաև ես սովորել եմ: Ակադեմիկոս Շչերբան առաջարկել է սա իր ուսանողներին և պահանջել, որ նրանք բացահայտեն այս՝ առաջին հայացքից անմիտ բառերի համար որևէ իմաստ: Սկզբում ուսանողները լռել են, բայց կամաց- կամաց վերլուծելով, ամեն ինչ իր տեղն է ընկել: Խոսքը որոշակի հատկություն ունեցող իգական սեռի ку́здра -ի մասին է, որը, նորից որոշակի ձևով ներգործում է արական սեռի бо́кр- ի ու նրա ձագուկի վրա: Կարելի է այս նախադասության հայերեն տարբերակն էլ հնարել: Ասենք. « Վերգանիկ սենտուհին ճլիբոնաբար մոխտակում է հոկայրին ու հոկայրիկին»: Շատ հեշտությամբ այստեղ էլ հնարավոր է պարզել՝ խոսքն ու՞մ մասին է, ու նա ի՞նչ է անում:
Գու՞ցե «կույր պոետ» ասածը այստեսակ կաղապարներ մշակելու ու դրանք իրար կցելու, կամ՝ նման մի ծրագիր է::think

Whyspher Whisper
11.06.2010, 23:27
«Гло́кая ку́здра ште́ко будлану́ла бо́кра и кудря́чит бокрёнка»: Այս նախադասությունը բերված է ռուսերենի «Լեզվաբանության ներածության» դասագրքից, որով նաև ես սովորել եմ: Ակադեմիկոս Շչերբան առաջարկել է սա իր ուսանողներին և պահանջել, որ նրանք բացահայտեն այս՝ առաջին հայացքից անմիտ բառերի համար որևէ իմաստ: Սկզբում ուսանողները լռել են, բայց կամաց- կամաց վերլուծելով, ամեն ինչ իր տեղն է ընկել: Խոսքը որոշակի հատկություն ունեցող իգական սեռի ку́здра -ի մասին է, որը, նորից որոշակի ձևով ներգործում է արական սեռի бо́кр- ի ու նրա ձագուկի վրա: Կարելի է այս նախադասության հայերեն տարբերակն էլ հնարել: Ասենք. « Վերգանիկ սենտուհին ճլիբոնաբար մոխտակում է հոկայրին ու հոկայրիկին»: Շատ հեշտությամբ այստեղ էլ հնարավոր է պարզել՝ խոսքն ու՞մ մասին է, ու նա ի՞նչ է անում:
Գու՞ցե «կույր պոետ» ասածը այստեսակ կաղապարներ մշակելու ու դրանք իրար կցելու, կամ՝ նման մի ծրագիր է::think

Կարծում եմ բերված օրինակը /ինքս էլ հանդիպել եմ տարբեր թեստերում/ ավելի շուտ լեզվաբանական, բառակազմության որոշակի առանձնահատկությունների իմացությանն է վերաբերում, այսինքն, ինչպես գրել եք, օրինակ, նույն "սեռական պատկանելիությունը" հասկանալուն, բայց ոչ բուն բառի իմաստին: Ես փորձում էի ցույց տալ, որ նոնսենսները հենց նրանով են տարբերվում, որ անիմաստության սահմանին գտնվելով հանդերձ, ամեն դեպքում որոշակի, ու բավականին բարդ, բովանդակություն կարող են արտահայտել:

Արևածագ
12.06.2010, 03:14
Կարծում եմ բերված օրինակը /ինքս էլ հանդիպել եմ տարբեր թեստերում/ ավելի շուտ լեզվաբանական, բառակազմության որոշակի առանձնահատկությունների իմացությանն է վերաբերում, այսինքն, ինչպես գրել եք, օրինակ, նույն "սեռական պատկանելիությունը" հասկանալուն, բայց ոչ բուն բառի իմաստին: Ես փորձում էի ցույց տալ, որ նոնսենսները հենց նրանով են տարբերվում, որ անիմաստության սահմանին գտնվելով հանդերձ, ամեն դեպքում որոշակի, ու բավականին բարդ, բովանդակություն կարող են արտահայտել:

Այո, ընդունում եմ, որ ահագին պարզունակացացրել եմ #33 ում գրածը: Խոսքը փաստորեն յուրատեսակ փոխարկիչի մասին է, որ բառերի մասսայից նորից կաղապարների միջոցով իմաստալից նախադասություներ պիտի հյուսի և դրանք էլ պիտի միավորի այնպես, որ միտք ստացվի: Գոնե մոտավորապես ճի՞շտ եմ հասկանում: