PDA

Դիտել ողջ տարբերակը : Հին Ուխտը և քրիստոնեությունը



Մեղապարտ
16.10.2008, 23:01
Աստվածաբանության մեջ Հին ՈՒխտը գլխավոր երևույթներից , շատ կարևոր է նրա մասին հագեցած տեղեկություններ ունենալ :
Ինչ՞ գիտեք Դուք այս մասին

Նարե
16.10.2008, 23:15
դե նախ և առաջ եթե մենք մեզ Քրիստոնյա ենք համարում, ապա նշանակում է, որ ընդունում ենք և՛ Հին Ուխտը, և՛ Նորը հավասարապես, բայցցց մեկ-մեկ կոնկրետ ինձ չի հաջողվում, ինչ մեղքս թաքցնեմ

StrangeLittleGirl
17.10.2008, 17:10
Հին Ուխտի մասին ինչքան էլ շատ բան իմանաս, միևնույն է, քիչ է լինելու: Այս տարվա փետրվարին ես համոզվեցի, որ այն ոչ միայն Սուրբ գիրք է, այլև պատմական փաստաթուղթ: Երբ այս տարի Լոնդոնում էի, բրիտանական թանգարանում մեզ ներկայացրեցին զանազան ապացույցներ Հին Ուխտի հեղինակության մասին: Ավելին՝ բազմաթիվ պատմական առեղծվածներ իրենց բացատրություններն են գտնում հենց Հին Ուխտում:

Նարե
17.10.2008, 22:18
Դե հենց Քրիստոսը իր խոսքում բազմաթիվ անգամներ մեջբերումներ է անում Հին Կտակարանից, և նրա միտքը հասկանալի է դառնում միայն, եթե ծանոթ ես լինում Հին Կտակարանին:
Եվ, վերջապես, Աստվածաշունչ է կոչվում Հին և Նոր կտակարանների միասնությունը

Մեղապարտ
19.10.2008, 00:09
Հարգելի Մոնկ անհամբերությամբ սպասում ենք :think

Մեղապարտ
24.10.2008, 19:10
Հին Ուխտը հրեաների խոստումն էր , Հրեաները Եգիպտոսի մեջ գերի էին մոտ չորս հարյուր տարի, Հրեա ժողովրդի հայրը՝ Հակոբ(շատ հրեական անուն է;)) նահապետը, Երուսաղեմից Եգիպտոս էր եկել: Հակոբի և որդու՝ Հովսեփի(նորից շատ հրեական անուն է;)) մահվանից հետո հրեաները կորցնելով իրենց իսկական առաջնորդներին ողջ ցեղով գերի ընկան Փարավոնի ձեռքը: Եվ երբ Աստված ցանկացավ Մովսեսի միջոցով ազատել հրեաներին և նորից Երուսաղեմ տանել, գառի արյունով խոստացավ տանել, այս է Հին Ուխտի պատմությունը:

Մեղապարտ
26.10.2008, 17:23
Հին ՈՒխտը Նոր ՈՒխտի հետ կապված է «Գառի զոհաբերության» արարողությամբ որը բացարձակապես կապ չունի հրեական մշակույթի հետ , սակայն ինչպես ամենքը այնպես էլ մեր՝Հայ առաքելական եկեղեցին շարունակում է այն մեկնաբանությունները որոնք այսպես թե այնպես կապված են հրեականության հետ:
Ես այս թեման բացել էի միայն այս նպատակով որպեսզի մեկ օրինակի վրա ցույց տամ որ հին կտակարանը իր ներքին գաղափարական ուղղվածությամբ կապ չունի հրեաների հետ և որպես ապացույց մատնանշում եմ Հին ՈՒխտի Նոր ՈՒխտի երևույթը որը իրար հետ կապված է գառի զոհաբերությամբ:
Հրեաների զոհաբերվող կենդանին ցուլն է իսկ երկրպագման կենդանին հորթը:
Մեր հայերիս համար զոհաբերվող ընտրյալ կենդանին գառն է ,որը հանդիսանում է նաև որպես երկպագման կենդանի:
Իմ կողմից այս թեման համարում եմ ամփոփված

Մեղապարտ
08.06.2009, 23:44
Ելք
(հատված)
Ավանդական բանավոր դիցաբանական,դավանաբանական պատմությունները հրե ական քարոզիչների, այսինքն կրոնական գործիչների միջոցով դարձան կանոնա կարգված գրավոր պատմություններ եւ ամփոփվեց մի քանի աշխատանքների մեջ որը կոչվեց հին կտակարան :
Աստվածաշնչի առաջին մասը՝ հին կտակարանը ,Հրեական մշակույթը կոչում է Թանախ(հբր. תַּנַ"ךְ‎) : Թանախ(հբր. תַּנַ"ךְ‎) բառը կազմված է հրեական սուրբ գրքի երեք մասերի սկզբնատառերից:
Թորա (հբր. תּוֹרָה)‎ — հինգ գրքեր
Նեվինիմ(հբր נביאים‎ )առաքյալներ
Կտուվիմ(հբր כתובים‎ )— գրություններ
Հրեական դավանաբանական հնագույն ձեռագրերից է համարվում Առաքյալների գրքից պահպանված հատվածները որոնք գրված են մ.թ. 859-ին:Այս ձեռագրի տակ գրիչը թողել է տարեթիվը 1228 թ., Ամենահին հրեական մանուսկրիպտը թվագըր վում է մ.թ. 1008 թականով նա ներկայացնում է ամբողջական հին կտակարանը:
Դավանաբանության պատմության համար հստուկ նշանակություն ձեռք բերեց Կումրանում հայտնաբերված ձեռագրերը,որոնք հիմնականում գրված են հեբրաե րենով, որոշ մագաղաթներ գրված են արամեերենով հանդիպում են նաեւ հունա րեն լեզվով գրված մագաղաթներ:Կումրանում գտնված ձեռագրերի 1962 թվակա նին կատարված ռադիոուգլեռոդաին հետազոտությունը արձանագրեց, որ գտնված ձեռագրերի մի մասը ստեղծվել են մ.թ. ա. 68 թվկանին, սակայն ամերկյան պատ մաբան Ս.Ցեյտլինը այն կարծիքին է, որ ձեռագրերը ունեն միջնադարյան ծագում: Հայտնաբերված մագաղաթների ստեղծման հնարավոր ժամանակաշրջանն է հա մարվում է մ.թ. առաջ չորորդ դարից մինչև մ.թ. առաջին դար ընկած շրջանը:
Անդրադառնալով հրապաշտական գաղափարախոսության աշխարհի արարման ավանդապատմանը ,հրեական դավանաբանները նախաջրհեղեղյան պատմություն ների զգալի մասը բաց են թողել որոնք արտահայտում էին հրապաշտական գաղա փարախոսության լուսավորչական գլխավոր դրույթները, ավանդապատումների պատմությունից դուրս է մնացել նախաջրհեղեղյան վերջին կառավարչի ավան դապատումը որը ամբողջությամբ պահպանվել է Շումերական պատմություննե րում եւ հասկանալի է դարձնում թե ինչպես փրկվեց Նոյը եւ մարդկությունը:
Շումերական ավանդապատումները չեն պատմում թե ինչ կարատվեց նախաջրհ եղեղյան վերջին կառավար չի հետ, բայց դատելով հրապաշտական գաղափարա խոսության ելակետային դրույթներից, որոնցից գլխավորը «ինքնազոհաբերութ յունն է հանուն փրկության» համոզված կարելի է ասել- որ նա որպես առաջնորդ գնացել է ինքնազոհաբերության հանուն մյուսների փրկության:Հին կտակարանը տեղեկություններ չի պահպանել հրապաշտական հզոր Քրմապետ Զիուսուդրա-Նոյի՝ՈՒբարտուտու որդու ճակա տագրի մասին:
Ունենալով դիցաբանական հերոսների հիմնական կազմը մենք հնարավորություն ենք ստանում վերականգնել նախաջրհեղեղյան եւ հետ ջրհեղեղյան դեպքերի , զար գացումների հնարավոր ընթացքը:Այսպիսին էր նախա ջրեհղեղյան ժամանակաշըր ջանի հրապաշտական գաղափարախոսության, դիցաբանական հերոսների հիմ նական կազմը,Զիուսուդրա–Նոյի ուներ չորս զավակ որնք էին ՈՒբարտուտուն, Սեմը,Քամը և Հաբեթը:
Հրեական ավանդապատումները չունեն ինքնազոհաբերության գաղափարը այդ պատճառով ՈՒբարտուտու առաջնորդի կատարածը հնարավոր չէր ներկայացնել, շրջանցելով այս հիմքային երեւույթը Հրեական ավանդապատումները ամփոփ եւ որոշակի դիցաբանական լրացումներով պատմում են այն մասին թե ինչպես դա դարեց գործել,Արարիչ եւ Նոյ վստահության, հավատարմության պայմանագրը այնուհետեւ ջրհեղեղից հետո փրկվածների կառավարումը իրականացնում էր բարեպաշտ եւ հավատարիմ Նոյը:
«Հին կտակարանի» ավանդապատումները ներկայացնում են Նոյի ժառանգների հետագա պատմությունները հակամարտությունների մի ամբողջ շղթայով որը ուղ ղեկցվում է առաջնորդների եւ աստվածների կենաց ու մահու կռվով: Հին կտակա րանի ավանդապատմություններից հնարավոր չէ ուղղակիորեն հասկանալ թե ինչու Սեմի տոհմի մի մասը հետագայում հայտնվեց Տիգրիս եւ Եփրատ գետերի հովտում:Այս բաց թողնված հատվածի վերականգնմանը շատ օգնում է «Հայկի եւ Բելի» առասպելը եւԱբրահամի տոհմածառը:
Համաձայն հին կտակարանի ավանդապատման Նոյի հինգերորդ սերունդ Սեմի տոհմածառի գլխավոր գործիչը Ֆալեկն է: Ֆալեկ անունը նշանակում է «բաժանող», հավանաբար նա ներկա է եղել Բաբելոնյան հակամարտությանը, սակայն նրա հա կամարտությանը մասնակից լինելու մասին ոչինչ հայտնի չէ, նրա անունը կարող է որոշ լույս սփռել կատարված իրադարձությունների վրա: Ամենայն հավանակա նությամբ դյուցազնամարտին Սեմի կողմից մասնակցելուց հետո Ֆալեկի (բաժա նողի),տունը առանձնացավ լուսնապաշտների գաղափարախոսությունից նորից միացավ արեւապաշտներին:Հրեական ավանդապատումները ասում են որ Աբրա համը սերում է Ֆալեկի ճյուղից իսկ Աբրահամը ինչպես գիտենք համարվում է աստծոն հավատարիմ մնացած նախահայր:Նոյի ժառանգների երկու գաղափարա խոսության միջեւ գոյություն ունեցող աշխարհակառուցողական գաղափարական խոշորամաշտաբ հակասությունները խորը ազդեցություն թողեցին ամբողջ տա րածաշրջանի հետագա մշակութային զարգացումների վրա:Դյուցազնամարտում պարտություն կրելուց հետո Սեմը,Քամը,Կուշը իրենց հետևորդների հետ Մարդուկ աստծո առաջնորդությամբ հեռացան դեպի Սինա:
Ըստ հրեական ավանդապատության այսպիսին է հրեական էթնոսի կայացման ճա նապարհը, հայտնի է որ հրեական էթնոսը վարել է ոչ նստակյաց կյանք եւ հիմնա կանում զբաղված է եղել անասնաբուծությամբ , նստակյաց է դարձել բավականին ուշ շրջանում : Ոչ նստակյց կյանքը իր յուրահատկությունները ուներ, որից ամենա գլխավորը նոր տարածքներում երկկողմանի շահեկան փոխհարաբերություն կա ռուցելն էր, նման մոտեցումը հնարավորություն էր տալիս առավելագույն ան վտանգ ապրելու համար:Ապրելով մշտապես առաջավոր մշակութային կենտրոն ներում կամ նրանց հարակից տարածքներում նրանք իրենց մշակույթը ակտիվաց նում էին արդեն գոյություն ունեցող կայուն մշակութային արժեքներով:
Երկար դեգերումներից հետո Հրեաները անցան նստակյաց կյանքի,նստակյաց կյան քի արդյունքը սպասել չտվեց, Բաբելոնյան հակամարտությունից 1500 տարի հետո ՈՒր քաղաքում ըստ ավանդույթի ծնվեց Աբրահամը:Աբրահամը (אַבְרָהָם,), համա ձայն հին կտակարանի հանդիսացավ հրեական էթնոսի նախահայրը,նրա կինը դարձավ քույրը Սարան:
Աբրահամի վերադարձի ճանապարհը խորհրդանշական էր, նրա ճանապարհի հա մար առաջին գլխավոր քաղաքը հանդիսացավ Հարրանը որը նշանակում է «աեւրի կողմից այրված կամ խանձված վայր» Carrhae(հուն-Karrhai, աքքադ-Harrânu, ար աբ- حران, հեբր-חרן, ժամանակակից անունը Harran):Հարրան բնակավայրը կապված է Աբրահամի ցեղի պատմության հետ, այստեղ է հուղարկավորվել նրա հայր Ֆար րան որը լուսնապաշտ էր: Երբ Աբրահամը 75 տարեկան էր եւ ապրում էր Հարրա նում ստացավ պատվիրան այն մասին որ պետք է գնա Հանանի երկիրը:
Համաձայն ավանդույթի ՈՒրֆա քաղաքի բնակիչները երկրպագում էին տեղական աստվածներին ,ավանդապատումները պատմում են որ Աբրահամը այրեց կուռքե րին եւ Նիմրոդին ցած բերեց:Նիմրոդի պաշտամունքի կենտրոնը գտնվում էր Ուր ֆա քաղաքից 80 կմ հեռավորության վրա գտնվող Տավրոսի լեռնաշղթայի Նիմրութ սարի վրա:Արեւապաշտական եւ լուսապաշտական գաղափարախոսության սահ մա նային ՈՒրֆա քաղաքում ոչինչացնելով կուռքերին, եւս մեկ անգամ հաստա տելով իր հավատարմությունը արարչության աշխարհակարգին Աբրահամը գնաց առաջ: Հրեական ավանդույթը ասում է որ Հրեա ժողվուրդը Աբրահամի գլխավո րությամբ դուրս եկավ Հայկական ՈՒր-Ուրֆա(KAHTA-ARSAMAIA-HARRAN) քաղաքից:
Աբրահամի առաջնորդությամբ սկսվեց հրեա ժողովրդի բարոյական փնտրում ները, Աբրահամը իր առաջ խնդիր էր դրել վերականգնել հրեա ժողովրդի միասնա կանությունը:Հասունացել էր պահը երբ հրեա ժողովուրդը պետք է մի շարք հար ցերի պատասխան ստանար, այդ թվում նաեւ կարեւորագույն հարցին «ինչպիսի առաջնորդ աստված է փնտրում հրա ժողովուրդը»: Աբրահաը իր շուրջն էր հավա քել հրեա էթնոսին եւ ցանկանում էր վերադարձնել նրան դեպի ճշմարիտ ուղղի:
Հրեա ժողովուրդը գաղափարախոսները վճիռ պեք է կայացնեին ,ընդունել Սեմի եւ Քամի առասպելական պարտությունը եւ հաստատել Նոյի ժառանգների միջեւ խա ղաղություն եւ դնել փոխհարաբերություն ների նոր սկիզբ թե շարունակել հակա մարտությունը,այս գաղափարական պայքարը առաջնորդում էր Աբրահամը, ճանա պարհները Աբրահամին տարան Եգիպտոս,մեծ էր դիմադրությունը Աբրահամի դեմ: Հազարամյա հրապաշտական գաղափարախոսության արեւապաշտական եւ լուսնապաշտական թեւերի պայքարը վերջնականապես տեղափոխվում էր մերձա վոր արեւելք:Բավականին դժվար է հայտնաբերել առավել եւս ստեղծել նոր աստ ված այս առումով բացառություն չէ նաեւ հրեա ժողովրդը Աբրահամի եւ նրա գաղա փարակիցների համար սա մեծ եւ լուրջ խնդիր էր որը փորձեց լուծել հրեական հաջորդ գաղափարախոս Մովսեսը: Մովսեսը Հրեա ժողովրդի 40 ամյա մեկու սացման եւ անվտանգությունը հովանավորող,խաղաղություն եւ հանգիստ ապա հովող ուժ էր փնտրում:Հրեական ավանդապատումները ասում են որ «ehyeh asher ehyeh» աստծո գոյությաբ է պայմանավորված հրեա ժողովրդի ավանդական ան վտանգությունը:

Մեղապարտ
23.09.2009, 03:12
Սիոն
Հին Կտակարանի Հրեա մեկնաբանները տալիս են Սիոն սարի անվան բավա կանին մատչելի բացատրությունը որը նշանակում է «սյունե սար» կամ «սարի սյուն»:Կատարելով որոշակի հետազոտական աշխատանքներ լեզվի,կրոնի աշխար հագրության մեջ մենք կարող ենք համոզված ասել որ որեւէ սխալ չկա, բացա տրությունը կատարված է շատ ճիշտ,կա աննշան փոփոխություն բառակազմութ յան մեջ որը ինքնին հասկանալի է:Պատմական հայաստանի տարծքներից մեկը կոչվում էր «Սյունաց աշխարհ Սյունիք» որը եղել է պատմական հայաստանի հզո րագույն մարզերից մեկը ,Սյունիքի կազմի մեջ է մտել Զանգեզուրը ,Գեղարքունիքը Նախիջեւանը:
Հարցին լրացուցիչ պարզաբանում տալու հա մար մենք ունենք մի քանի աղբյուր ներ որոնք գալիս են հաստատելու փաստը, որ «Սյուն» եւ «Սիոն» միեւնույն բառերն են եւ մեկ մշակութայի դաշտի արդյունք են:
Փորձենք ծագումնաբանական վերլուծության ճշտությունը ստուգենլ Հայերենի օգնությամբ:Հայերենում կա «Սյուն» բառը, որը թանձրացական գոյական է , բառա ցի նշանակում է «ուղղաձիք վեր վարձրացող առարկա որը իր վրա է վերցնում որեւէ ծանրություն եւ ապահովում է մեկ ուրիշ առարկայի կայունությունը»:Ինչ պես տեսնում ենք «Սյուն» եւ «Սիոն» բառերը նույն իմաստն են արտահայտում:
Իսկ որն է պատճառը որ երկու լեզվամտածողության մեջ «Սյուն» եւ «Սիոն» բառերի մեկ ծագումնաբանական արմատը:
Դիցաբանության մեջ Նեմրութ հայտնի է որպես աստծու եւ սարի անուն, Նեմրութ անունով հայտնի են երկու լեռնագագաթներ որոնք հայկական մշակույթի մեջ իրենց առանձին տեղը ունեն: Ինչպես հայտնի է Վանա լճի մոտ գտնվող Նեմրութ սարը միջին արեւելքի միակ հրաբխային սարն է,երկրաբանական տվյալները հաստատում են, որ Վանա լճի մոտ գտնվող Նեմրութ սարը հանգած հրաբուխ է, «սյունե սար է» այսինքն իր գլխին պահում է կրակ:Իր հերթին Նեմրութ նշանակում է նաեւ «կրակ բերող»: Երկրորդ Նեմրութը գտնվում է Տավրոսի լեռներում ժամանակակից ՈՒրֆա քաղա քից 80կմ հեռավորության վրա նրա վրա է գտնվում Երվանդունիների դիցարանը: Ըստ ավանդապատումների Նեմրութ սարի վրա էր գտնվում Սեմին նվիրված լուս նապաշտական տաճարը, Նեմրութ սարի վրա է իր աղոթքն կատարել Աբրահամը եւ ոչնչացրտել կուռքերին:Ինչպես տեսնում ենք երկու սարերն էլ գաղափարա խոսության մեջ կրող են , «սյուն են» բառերի ծագում նաբանական ուսումնասիրությունը հաստատում է մեր տեսակետը այն մասին ,որ «Սյուն» եւ «Սիոն» տերմին ների ծագումնաբանությունը նույնն է:
Սիոն լեռը որը հրեանների համար նվիրական լեռ է, մի հարթագագաթ բլրակ, հիմա ամենահետաքրքիր մասին ենք հասնում, իսկ ում է պատկանում այդ բլրակը , իհարկե հայերին, «Սիոն լեռը» պատկանում է հայերին ու հենց նրա վրա է գտնվում Երուսաղեմի Հայոց պատրիարքարանը և հայկական թաղամասը, հրեանների մեջ այսպիսի արտահայտություն կա ամրացված Հին Կտակարանում «Երանի որ ունիցի հիշատակ ի Սիոն» :
(հատված)