KT'
24.07.2008, 00:38
Տարբեր ժամանակներ
Անքնություն
Մեկն աղբը խնամքով դասավորել էր տոպրակի մեջ: Գիտե՞ս, որ աղբի տոպրակներն էլ են աղբից սարքում: Աղբն աղբե տոպրակում: <<Նմանն զ’նմանին գտանե>>..
<<Պոլիեթիլենային թաղանթ>>… ինչպիսի~ հիմարություն…
Մի շուն դեղնած ատամներով գրկեց այդ <<թաղանթն>> ու թռավ: Մնացած շներն էլ հետևից: Մթի մեջ նրանց ատամները չերևացին, բայց ես տեսա, որովհետև գիտեի, որ դեղնած են: Ինչ գտնում` ուտում են: Եթե բան չեն գտնում իրար են ուտում: Մեկն էլ պատուհանիս տակ ոռնում էր: Գնաց ինքն էլ խառնվեց իր նմաններին, ու մի տոպրակ աղբի համար իրար գզեցին: Հետո աղբը գզեցին: Աղբամանը տակնուվրա արեցին: Առավոտն էն պապիկը կգա, կչարչարվի, որ շշերը հանի աղբամանից: Իմ պատուհանից լավ չէր երևում դիմացի շենքի կողքի ծառը, բայց նկատեցի, որ ծառի տակ մարդ կա: Տարօրինակ դիրքով էր նստած: Ինձ թվաց մտածում է: Չէ, ինձ թվաց գոռում է. <<Ու՞ր ես, Աստվա~ծ: Ե՞րբ կորցրի քեզ: Որտե՞ղ կորցրի: Հա~: Հարբել էի: Կորցրի: Դու է՞լ ես հարբած: Ով գիտի, ո~ր բարում ես նստած խմում…>>
Բայց իրոք` որտե՞ղ էր նրա Աստվածը, ո՞վ էր նրա Աստվածը:
Դիմացի շենքի լույսերից մեկն էլ հանգավ: Ընտանիքը քնեց: Ընտանիք բառի վրա երկար մտածեցի: Դու էլ մտածիր: Եթե գտնես, որ մտածելու բան չունես, ուրեմն քեզ կարելի է կամ նախանձել, կամ ցավակցել:
Բայց էս ի՞նչ գոռոցներ են... Աղջի՞կ է: Մի սովորական տասնհինգամյա աղջիկ: Հորը խնդրեց, որ դիսկոտեկ գնա: Մինչև կեսգիշեր վերադառնալու խոստումն արդեն չորս ժամ էր` դավաճանված էր… Խեղճ հայրը չիմացավ, թե ոնց հասավ իրեն անծանոթ, օտար վայրը, գտավ իր` <<վիրավորված ինքնասիրությամբ>> աղջկան ու վերադարձավ: Էլ ի~նչ երթևեկության կանոններ, ի~նչ զգուշություն: Մայրն էլ տանն է սպասում… Դիմացից եկող մեքենան էլ սխալ էր մտել փողոց…
Չէ: Բան չպատահեց: Ի նկատի ունեմ վթարը: Իսկ ընդհանրապես` շատ բան էր պատահել: Օրինակ դիմացից սխալ եկող մեքենայի վարորդը կազինոյում վերջին փողերն էր տարվել: Վերջին ասելով` երևի պատկերացրեցիր գրպանի վերջին փողերը: Ոչ: Վաճառված տան վերջին փողերը… “Իսկական տղամարդը պետք Է ծառ տնկի, տուն կառուցի…” : Ինչ որ մեկը կասկածո՞ւմ է նրա տղամարդկությանը: Իհարկե` ո~չ: Իր կյանքն Է: Ինչ կուզի` կանի: Իր տունն է: Կուզի` կվաճառի, կուզի` կնվիրի: Իր երեխաներն են: Կուզի` կպահի, կուզի …. Ահա իսկական տղամարդը: Նա է ընտանիքի ղեկավարը:
Աստված իր արտաքինով ստեղծեց մարդուն…
Ղեկին նստած այս իսկական տղամարդը` իր չսափրված դեմքով, ծռված ողնաշարով, շուրթերի ձախ կողմից հոսող գարեջրով, չարությունից պայթող աչքերով հակառակն էր ապացուցում:
Ի~նչ գիշեր է: Մի՞թե բոլորը դժբախտ են… Չէ:
Մայթին կանգնած անբարոյականների անառակ ժպիտներն ինչ-որ անորոշ ազդեցություն էին գործում, որն իրականում գուցե այնքան էլ անորոշ չէր: Պարզապես կանոնները խախտած երկու վարորդները վախեցան որոշակիորեն պատկերացնել այդ ազդեցությունը: Հոգու խորքում ամեն մեկը թաքուն մտածեց` մի կողմ դնել բոլոր խնդիրները… Հաջորդ պահին նրանք ցանկացան նույնքան անառակ, նույնքան ուրախ, նույնքան երջանիկ, նույնքան անզգա լինել կյանքի հանդեպ, որքան այդ մշտական ժպտացող թռչնակներն էին:
Բայց քանի~ լիտր արցունք էր թաքցնում այդ կես գրամանոց ժպիտը: Գեղեցիկ ժպիտ էր: Արդեն հազար հոգու նվիրված ժպիտ էր: Դեռ հազար հոգու էլ նվիրվելիք ժպիտ էր…
“Վիրավորված ինքնասիրությամբ աղջիկը”, “Խելագար Հայրը”, “Իսկական Տղամարդը” ու էլի մի քանիսն էլ այդ վարկյանին գողացան կամ նվեր ստացան մի-մի կտոր այդ ժպիտից ու գնացին…ո՞ւր…
Իմ լուսամուտից երևացող տեսարանն արդեն փոխվել էր: Չէի նկատել, որ ծառի տակ Աստծուն հայհոյողն արդեն քնել է, լուսինն արդեն զիջում է արևին, շներն աղբի մոտից հեռացել են… Գիտե՞ս` նույնիսկ այն պապիկն էր եկել աղբը քանդելու: Ասում էի չէ, որ կգա… Երևի նա էլ մի օր պատուհանից նայել է բակին, փողոցին, ու քունը չի տարել:
Մի օր էլ անցավ: Գլորվեց գնաց դարսվեց այն կույտին, որի ներքևի շերտն արդեն հողին է ձուլվում, մոռացության հողին: Այս օրն էլ գնաց նրանց ձուլվելու, գտնելու իր նմաններին:
Ես վաղ արթնացա: Լվացվեցի ու մոռացա գիշերվա դեպքերն ու մտքերս: Իսկ հիմա նորից հիշել եմ: Ինչո՞ւ…
2005 july
Անքնություն
Մեկն աղբը խնամքով դասավորել էր տոպրակի մեջ: Գիտե՞ս, որ աղբի տոպրակներն էլ են աղբից սարքում: Աղբն աղբե տոպրակում: <<Նմանն զ’նմանին գտանե>>..
<<Պոլիեթիլենային թաղանթ>>… ինչպիսի~ հիմարություն…
Մի շուն դեղնած ատամներով գրկեց այդ <<թաղանթն>> ու թռավ: Մնացած շներն էլ հետևից: Մթի մեջ նրանց ատամները չերևացին, բայց ես տեսա, որովհետև գիտեի, որ դեղնած են: Ինչ գտնում` ուտում են: Եթե բան չեն գտնում իրար են ուտում: Մեկն էլ պատուհանիս տակ ոռնում էր: Գնաց ինքն էլ խառնվեց իր նմաններին, ու մի տոպրակ աղբի համար իրար գզեցին: Հետո աղբը գզեցին: Աղբամանը տակնուվրա արեցին: Առավոտն էն պապիկը կգա, կչարչարվի, որ շշերը հանի աղբամանից: Իմ պատուհանից լավ չէր երևում դիմացի շենքի կողքի ծառը, բայց նկատեցի, որ ծառի տակ մարդ կա: Տարօրինակ դիրքով էր նստած: Ինձ թվաց մտածում է: Չէ, ինձ թվաց գոռում է. <<Ու՞ր ես, Աստվա~ծ: Ե՞րբ կորցրի քեզ: Որտե՞ղ կորցրի: Հա~: Հարբել էի: Կորցրի: Դու է՞լ ես հարբած: Ով գիտի, ո~ր բարում ես նստած խմում…>>
Բայց իրոք` որտե՞ղ էր նրա Աստվածը, ո՞վ էր նրա Աստվածը:
Դիմացի շենքի լույսերից մեկն էլ հանգավ: Ընտանիքը քնեց: Ընտանիք բառի վրա երկար մտածեցի: Դու էլ մտածիր: Եթե գտնես, որ մտածելու բան չունես, ուրեմն քեզ կարելի է կամ նախանձել, կամ ցավակցել:
Բայց էս ի՞նչ գոռոցներ են... Աղջի՞կ է: Մի սովորական տասնհինգամյա աղջիկ: Հորը խնդրեց, որ դիսկոտեկ գնա: Մինչև կեսգիշեր վերադառնալու խոստումն արդեն չորս ժամ էր` դավաճանված էր… Խեղճ հայրը չիմացավ, թե ոնց հասավ իրեն անծանոթ, օտար վայրը, գտավ իր` <<վիրավորված ինքնասիրությամբ>> աղջկան ու վերադարձավ: Էլ ի~նչ երթևեկության կանոններ, ի~նչ զգուշություն: Մայրն էլ տանն է սպասում… Դիմացից եկող մեքենան էլ սխալ էր մտել փողոց…
Չէ: Բան չպատահեց: Ի նկատի ունեմ վթարը: Իսկ ընդհանրապես` շատ բան էր պատահել: Օրինակ դիմացից սխալ եկող մեքենայի վարորդը կազինոյում վերջին փողերն էր տարվել: Վերջին ասելով` երևի պատկերացրեցիր գրպանի վերջին փողերը: Ոչ: Վաճառված տան վերջին փողերը… “Իսկական տղամարդը պետք Է ծառ տնկի, տուն կառուցի…” : Ինչ որ մեկը կասկածո՞ւմ է նրա տղամարդկությանը: Իհարկե` ո~չ: Իր կյանքն Է: Ինչ կուզի` կանի: Իր տունն է: Կուզի` կվաճառի, կուզի` կնվիրի: Իր երեխաներն են: Կուզի` կպահի, կուզի …. Ահա իսկական տղամարդը: Նա է ընտանիքի ղեկավարը:
Աստված իր արտաքինով ստեղծեց մարդուն…
Ղեկին նստած այս իսկական տղամարդը` իր չսափրված դեմքով, ծռված ողնաշարով, շուրթերի ձախ կողմից հոսող գարեջրով, չարությունից պայթող աչքերով հակառակն էր ապացուցում:
Ի~նչ գիշեր է: Մի՞թե բոլորը դժբախտ են… Չէ:
Մայթին կանգնած անբարոյականների անառակ ժպիտներն ինչ-որ անորոշ ազդեցություն էին գործում, որն իրականում գուցե այնքան էլ անորոշ չէր: Պարզապես կանոնները խախտած երկու վարորդները վախեցան որոշակիորեն պատկերացնել այդ ազդեցությունը: Հոգու խորքում ամեն մեկը թաքուն մտածեց` մի կողմ դնել բոլոր խնդիրները… Հաջորդ պահին նրանք ցանկացան նույնքան անառակ, նույնքան ուրախ, նույնքան երջանիկ, նույնքան անզգա լինել կյանքի հանդեպ, որքան այդ մշտական ժպտացող թռչնակներն էին:
Բայց քանի~ լիտր արցունք էր թաքցնում այդ կես գրամանոց ժպիտը: Գեղեցիկ ժպիտ էր: Արդեն հազար հոգու նվիրված ժպիտ էր: Դեռ հազար հոգու էլ նվիրվելիք ժպիտ էր…
“Վիրավորված ինքնասիրությամբ աղջիկը”, “Խելագար Հայրը”, “Իսկական Տղամարդը” ու էլի մի քանիսն էլ այդ վարկյանին գողացան կամ նվեր ստացան մի-մի կտոր այդ ժպիտից ու գնացին…ո՞ւր…
Իմ լուսամուտից երևացող տեսարանն արդեն փոխվել էր: Չէի նկատել, որ ծառի տակ Աստծուն հայհոյողն արդեն քնել է, լուսինն արդեն զիջում է արևին, շներն աղբի մոտից հեռացել են… Գիտե՞ս` նույնիսկ այն պապիկն էր եկել աղբը քանդելու: Ասում էի չէ, որ կգա… Երևի նա էլ մի օր պատուհանից նայել է բակին, փողոցին, ու քունը չի տարել:
Մի օր էլ անցավ: Գլորվեց գնաց դարսվեց այն կույտին, որի ներքևի շերտն արդեն հողին է ձուլվում, մոռացության հողին: Այս օրն էլ գնաց նրանց ձուլվելու, գտնելու իր նմաններին:
Ես վաղ արթնացա: Լվացվեցի ու մոռացա գիշերվա դեպքերն ու մտքերս: Իսկ հիմա նորից հիշել եմ: Ինչո՞ւ…
2005 july