Դիտել ողջ տարբերակը : Պե՞տք է արդյոք կատարյալ մաքրություն
ՏՏ տերմինները թարգմանելիս պե՞տք է արդյոք կատարյալ մաքուր հայերեն համարժեքներ փնտրել, թե կարելի է վերձնել արդեն ընդունված նորամուծությունները
ՏՏ տերմինները թարգմանելիս պե՞տք է արդյոք կատարյալ մաքուր հայերեն համարժեքներ փնտրել, թե կարելի է վերձնել արդեն ընդունված նորամուծությունները
Իմ համեստ կարծիքով պետք է շեշտը դնել նրա վրա, որ կարդացողը հասկանա, թե խոսքն ինչի մասին է գնում: Համենայն դեպս իմ թարգմանություններում փորձել եմ այդպես անել ու խոստովանեմ, հաճախ չի ստացվել:
Բայց մի քանի բան.
- Աշխատել եմ չօգտագործել այն ընդունված թարգմանությունները, որոնք ըստ իս շփոթեցնելու են օգտագործողին, նա չի հասկանալու խոսքն ինչի մասին է գնում, անծանոթ է լինելու:
- Աշխատել եմ կատարել ոչ թե բառացի թարգմանություններ, այլ իմաստային: Իմ թարգմանությունները հաճախ բնագրի հետ համեմատելիս կարելի է զարմանալ, թե ի՞նչ կապ ունի այս բառն այս թարգմանության հետ: Մինչդեռ այդ բառի օգտագործման համատեքստում ինքն իր իմաստն արտահայտել է:
- Հաճախ նույնիսկ ինչ-որ տերմինների թարգմանությունների առկայության դեպքում նախընտրել եմ օգտագործել դրանց չթարգմանված տարբերակները, օրինակ proxy բառը հենց լատիներեն proxy գրելով, կամ internet-ը հայերեն ինտերնետ գրելով (ես ոչ մի կերպ դեռ չեմ համակերպվում համացանց թարգմանության հետ ու գտնում եմ, որ այդ բառը թարգմանել պետք չի):
Երևի այսքանը:
ՏՏ տերմինները թարգմանելիս պե՞տք է արդյոք կատարյալ մաքուր հայերեն համարժեքներ փնտրել, թե կարելի է վերձնել արդեն ընդունված նորամուծությունները:
Կատարյալ մաքուր հայերեն տերմիններ հնարավոր են միայն այն դեպքում, եթե այդ տերմինները հենց հայերեն են ծնվել, այլապես կլինեն վիճարկելի ու անկատար թարգմանություններ։
Ինչ վերաբերում է հարցին, ապա ձգտելով թարգմանել միջազգային տերմինները այդպիսով իրականում ստեղծելով նոր տերմիններ, ճոռոմացնում ենք հայերենը, ստեղծում արհեստական ծախսեր ու դժվարություններ։
Ո'չ, ամենևին էլ պարտադիր չէ խրթին ու կատարյալ հայերենը:
ավելի լավ է չթարգմանել ընդհանրապես .. ՏՏ շուկան գլոբալ է և օգտագործել միջազգային տերմիները դա մի փոքր քայլ առաջ կլինի այնտեղ դեր ուեննալու համար..
(ես ոչ մի կերպ դեռ չեմ համակերպվում համացանց թարգմանության հետ ու գտնում եմ, որ այդ բառը թարգմանել պետք չի):
Իսկ ես այդ "համակարգիչ" բառի հետ:
Դեմ եմ ընդհանրապես որևիցէ տերմին թարգմանելուն. լինի ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաներից, լինի շինարարությունից:
Ամեն մի տերմին իր մեջ նաև առաջացման պատմություն է ներառնում, որը թարգմանելուց կորում է ոչ միայն այդ պատմությունը, այլ նաև լրիվ համն ու հոտը:
Հետո, ի՞նչ է նշանակում թարգմանել հայերեն այն դեպքում, երբ եթե մի քիչ ուշադիր նայես, ապա էտ "թարգմանված" բառերի 99 տոկոսի կամ արմատները, կամ բառերը ամբողջովին ՝ կամ հունարեն են, կամ եսիմ ինչերեն:
Գլոբալ Հայացք
27.04.2008, 16:54
Դեմ եմ ընդհանրապես որևիցէ տերմին թարգմանելուն. լինի ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաներից, լինի շինարարությունից:
Իմ կարծիքով թարգմանել (նկատի ունեմ "դնել, լրիվ թարգմանել") միշտ չէ, որ ճիշտ է, բայց բացառություներ կան:
Օրինակ, առաջի ֆորումը որին սկսեցի մասնակցել Ակումբն էր :clap, ու ֆորումային տերմինները իմ համար միանգամից հասկանալի էին ու տպավորվել են, ասենք ինձ ավելի մոտ է "նամակ" բառը, չնայած շատերը, հավանաբար այլ` ոչ հայերեն, ֆորումների փորձով ասում են "ՊՄ"(մարդիկ կան, չիմանալու պատճառով փորձում են ՊՄ հապավումը "բացել" հայերեն, ու չի ստացվում :( ):
Մյուս կողմից այնքան էլ ճիշտ չէ թարգմանել, այն էլ առանց հանրության մասնակցության, տերմիններ, որոնք արդեն կիրառվում են:
Այդ դեպքերում պետք է սպասենք մինչև բառերը "ծնվեն", օրինակ՝ Run-ի փոխարեն վաղուց "մտել" է "քշել"ը (գոնե իմ ու ընկերներիս մոտ) ու լավ էլ արտահայտում է իմաստը:
Հ.Գ.
Մի կես տարի առաջ թարգմանեցի Mozillaյի մենյուները հայերեն (անձնական նպատակների համար), իմ ուզած ձևով, իմ ուզած հայերենով (չէ՛, ժառգոն չի) ու արդեն այդքան ժամանակ է օգտագործում եմ ու զգում եմ, որ հաճելի ու intuitive (ներըմբռնողական ;)) է այդպես աշխատել:
Շատ խառնեցի իրար, մի խոսքով ո՛չ ամեն ինչ թարգմանելուն, ո՛չ անիմաստ շատ օտար բառերի օգտագործմանը
Վստահ եմ խնդիրը կլուծվի ինտերնետի արագացման, օգտագործողների կոմպետենտության աստիճանի և ընհանրապես ՏՏ ոլորտի (ու մթնոլորտի) զարգացման հետ (թե չէ Ղրղստանի մոտերքում գտնվելով մի քիչ զարմանալի է մեր ոգևորությունը :D ):
.
.
<օֆֆտոպ>
Սա իմ 100րդ գռարումն է Ակումբում :)),
խնդրեմ, կարող եք ինձ շնորհավորել (http://www.akumb.am/reputation.php?p=795125) :D
</օֆֆտոպ>
Իմ համեստ կարծիքով պետք է շեշտը դնել նրա վրա, որ կարդացողը հասկանա, թե խոսքն ինչի մասին է գնում: Համենայն դեպս իմ թարգմանություններում փորձել եմ այդպես անել ու խոստովանեմ, հաճախ չի ստացվել:
Բայց մի քանի բան.
- Աշխատել եմ չօգտագործել այն ընդունված թարգմանությունները, որոնք ըստ իս շփոթեցնելու են օգտագործողին, նա չի հասկանալու խոսքն ինչի մասին է գնում, անծանոթ է լինելու:
- Աշխատել եմ կատարել ոչ թե բառացի թարգմանություններ, այլ իմաստային: Իմ թարգմանությունները հաճախ բնագրի հետ համեմատելիս կարելի է զարմանալ, թե ի՞նչ կապ ունի այս բառն այս թարգմանության հետ: Մինչդեռ այդ բառի օգտագործման համատեքստում ինքն իր իմաստն արտահայտել է:
- Հաճախ նույնիսկ ինչ-որ տերմինների թարգմանությունների առկայության դեպքում նախընտրել եմ օգտագործել դրանց չթարգմանված տարբերակները, օրինակ proxy բառը հենց լատիներեն proxy գրելով, կամ internet-ը հայերեն ինտերնետ գրելով (ես ոչ մի կերպ դեռ չեմ համակերպվում համացանց թարգմանության հետ ու գտնում եմ, որ այդ բառը թարգմանել պետք չի):
Երևի այսքանը:
Լրիվ համաձայն եմ Չուկի հետ։ Կարծում եմ, ինձ համար տարբերություն չկա տերմինների առումով, բայց հաճելի ա ու հետաքրքիր, որ ամեն ինչ հայերեն ա։ Էս էլ ա պետք։ Համ էլ ունիկալ են թարգմանությունները։ Չուկ, մի հարց իմ կարծիքով ռոքեռ.ամ–ն թխել ա ամեն ինչ մեր ֆոռումից հա՛մ ձևը, հա՛մ թարգմանությունները։
Չուկ, մի հարց իմ կարծիքով ռոքեռ.ամ–ն թխել ա ամեն ինչ մեր ֆոռումից հա՛մ ձևը, հա՛մ թարգմանությունները։
forum.rocker.am-ի ներքևում, ինչպես և մեր ակումբի ու մի քանի այլ ֆորումների ներքևում գրված է «Հայերեն թարգմանությունը՝ © «Հայերեն.am» նախագծի, 2006 - 2008»: hayeren.am-ը մեր նախագիծն է, իսկ թարգմանությունն օգտագործել թույլատրում ենք բոլորին՝ այդ տողի պահպանմամբ: Թարգմանությունը բաց տեսքով՝ օգտագործման համար, դրված է hayeren.am կայքում: Սա նպաստում է հայերեն ինտերնետի զարգացմանը :)
forum.rocker.am-ի ներքևում, ինչպես և մեր ակումբի ու մի քանի այլ ֆորումների ներքևում գրված է «Հայերեն թարգմանությունը՝ © «Հայերեն.am» նախագծի, 2006 - 2008»: hayeren.am-ը մեր նախագիծն է, իսկ թարգմանությունն օգտագործել թույլատրում ենք բոլորին՝ այդ տողի պահպանմամբ: Թարգմանությունը բաց տեսքով՝ օգտագործման համար, դրված է hayeren.am կայքում: Սա նպաստում է հայերեն ինտերնետի զարգացմանը :)
ՎԱյ, ապրեք դուք։ Պաչիկ ։)
Լիովին համաձայն եմ Chuk–ի վերը գրած կարծիքի հետ։
Մեկ էլ ավելացնեմ այլ թեմայի քննարկման ընթացքում ասածս, որը հենց էս հարցին է վերաբերվում.
http://www.akumb.am/showpost.php?p=795785&postcount=10
կարծում եմ, որ պետք չի թարգմանել այն բառեր–տերմինները, որոնք մեզ համար նոր են ի հայտ եկել(այսինքն՝ այն երևույթը, որն արտահայտում է տվյալ բառը) ու մենք՝ հայերս դրանց հետ ծանոթացել ենք հենց օտար լեզվով ու չունենք հայերեն համարժեքը։ Նման դեպքերում սխալ եմ համարում զոռով հայերեն թարգմանություն մոգոնելը։ Ավելի լավ է օգտագործել միջազգային տերմինը՝ ուղղակի այն հայերեն տառերով ու հայերենին հատուկ առոգանությամբ/հնչողությամբ ներկայացնելով։ Որոշ քիչ դեպքերում գուցե դա էլ չարժի անել։:think
Արշակ, հենց նոր մի սենց տարբերակի վրա էի մտածում՝
Թրաֆիք բառը: Բառը նոր է ի հայտ եկել ու դրա հետ ծանոթացել ենք օտար լեզվով ու չունենք հայերեն համարժեքը: Ու ռուսներն էլ չեն թարգմանել էս տերմինը:
Ես էլ, քո պես մտածելով, ուզում էի թողնել թրաֆիքը, բայց անընդհատ մտքիս մի հատ տարբերակա գալիս՝ Ինֆոհոսք: Սիրուն էլ բառա, ինձ դուր ա գալիս, լավա հնչում ու կարևորը հասկանալիա: Ճիշտա Ինֆորմացիա տերմինն էլ հայերեն չի, բայց ամուր նստածա հայկական բառապաշարում: Ու թրաֆիքի մասին գաղափար չունեցող մարդու համար հաստատ ավելի հեշտ կլինի ընկալել ինֆոհոսք տերմինի իմաստը, քան թրաֆիքի:
Էս դեպքում ի՞նչ անենք, չթարգմանե՞նք:
Ես գտնում եմ, որ պետք չի հրաժարվել միջազգային ընդունված տարբերակից, բայց միաժամանակ նաև ըստ հնարավորության ունենալ սեփական լեզվամտածողությանն ավելի մոտ տերմին:
Ի վերջո հայոց լեզվի հարստությունը նաև բոլոր բառերի համար մի քանի համարժեքներ ունենալու մեջ է, երբ կարող ես ընտրել ըստ իրավիճակի:
Գլոբալ Հայացք
28.04.2008, 08:17
ուզում էի թողնել թրաֆիքը, բայց անընդհատ մտքիս մի հատ տարբերակա գալիս՝ Ինֆոհոսք:
Էս առիթով մի բան հիշեցի.
Հայերեն լեզուն ախր շատ է կապված իմաստի հետ, ու մենք էլ թարգմանելուց այդ "ավանդույթը" շարունակում ենք, չէ որ ասենք անգլերենում traffic-ը բազմաթիվ իմաստներ ունի կախված բնագավառից որտեղ կիրառվում է: Օրինակ հայերենում թող լինի Հոսք, ասենք բնագավառը իմնալով ճիշտ կհասկանաս, օրինակ, "Մեր ինտերնետի վճարումը հոսքային է (ըստ հոսքի է)" (ցավոք իմը չէ :( ) , ու չիմացողն էլ կհասկանա:
Արժէ՞ արդյոք ամեն տերմինի համար փնտրել եզակի բառ:
Իմ կարծիքով պետք չէ տերմիններն ամբողջությամբ թարգմանել, քանզի կարող է շատերին անհասկանալի թվալ: Ամեն ինչ պետք է արվի թույլատրելիի սահմաններում:
Anushiki
25.03.2009, 17:10
Եթե փոխառված բառերն ունեն հայերեն համարժեքը, ինչո?ւ թերանալ օգտագործել: Իսկ եթե հասկացվելու համար եք մտահոգվում` կարելի է փակագծում տալ օտարահունչ տարբերակը: Սա ունի նաև դրական կողմ` ուսուցանող է: Հիմա եթե ժամանակին չթարգմանեին` հեռուստացույց, ռադիո, տիեզերանավ, սառնարան և մի շարք այլ բառեր, մենք անշուշտ կունենայինք դրանց ռուսերենը: Թարգմանված բառերը ժամանակի ընթացքում մերվում են մեր բառապաշարին: Պարզապես ժամանակ է պետք, որպեսզի մեր ականջները սովորեն: Նաև հայերեն թարգմանությունը օգնում է եզրի (տերմին)իմաստը հասկանալ (ստուգաբանելով կամ բաղադրիչների վերածելով), ուստի հեշտ մտապահել: