Milli
03.03.2008, 11:59
ԻՐԱԿԱՆ ՏԵՍԻԼ
Մտացիր քայլում եմ ինձ շատ ծանոթ ծառուղով.անիրական է,բայց ամեն ինչ նույնն է մնացել`մեր այգին,փոքրիկ լճակը,ծեր ուռենին, և կարծես ծանոթ անցորդներ են քայլում նույն արագ քայլերով և շտապում չգիտես ուր: Իսկ մեր բաժանումից երկու տարի է անցել,մի ամբողջ հավերժություն,մեր առաջին հանդիպումը, սակայն,հիշում եմ ինչպես այսօր:
ՙՀերթական պարապմունքիս ժամն էր եկել.դպրոցից անմիջապես հետո գնում եմ ուսուցչիս տուն,իմ աշխարհը սահմանափակված էր միմիայն գրքերով,բայց բավական է նայեի շուրջը և կտեսնեի մի ուրիշ` ավելի գունեղ ու հետաքրքիր գիրք,որը նույնպես ընթեռնելի էր,անհրաժեշտ էր միայն ցանկություն,որ չկար:
Հասնում եմ վերջապես:Զարմանալի է,բայց ուսուցիչն այսօր իր խոսքը չի սկսում նույն ծանոթ , կարծես անգիր արած նախադասությամբՙԲարև երեխեք ջան, ոնց եք,պատրաստ եք դասին,անհասկանալի հարցեր կան..՚:Նա մեզ ծանոթացնում է մի նորեկի հետ,որին մտքերով
տարված չէի նկատել ներս մտնելիս և սկսում դասը` սկիզբ ազդարարող , մեզ արդեն ծանոթ նախադասությամբ:
Սովորականի պես դասը տևեց երեք ժամ ,բայց այս անգամ ինձ այդ երեք ժամը մի ամբողջ հավերժություն թվաց:
Դասն ավարտվեց.մի քանի մտերիմներով քայլում էինք տուն,ճանապարհը բավականին երկար էր :Նորեկը մեզ հետ էր:Նա ժպտալով ու փոքր-ինչ շփոթված ձեռքը պարզեց ինձ `ներկայանալով.
-Սևակ,-ասաց նա ,-շատ ուրախ եմ մեր հանդիպման համար:
-Ես նույնպես,Նարե,-ասացի և դողացող ձեռքս մոտեցրի նրա ձեռքին:
-Դուք մրսու՞մ եք,ձեր ձեռքերը շատ սառն են,-մտահոգ ձայնով հարցրեց նա:
_Իմ ձեռքերը միշտ են սառը,-ձեռքս ետ քաշելով ու շփոթված ասացի ես:
_Ես պատրաստ եմ ձեր ձեռքերը ՙմիշտ՚ տաքացնել:
Շատ տարօրինակ այդ հաճոյախոսությունից հետո բառացիորեն համրացա ,շփոթված այս ու այն կողմ էի նայում`աշխատելով չհանդիպել նրա աչքերին:Ժամանակն արագ է անցնում,սակայն,երբ ամենաշատը չես ուզում:Մեր աչքերը լուռ հրաժեշտ տվեցին, և ձեռքերը կրկին միացան,բայց այս անգամ մի անսովոր ջերմություն զգացի,լսելի դարձան սրտիս զարկերը: Քայլում եմ նույն ճանապարհով,որով եկել էի,բայց,չէ', նույնը չէ...շուրջս ամեն ինչ նոր շունչ է ստացել, ավելի գունեղ է դարձել ու գեղեցիկ,նույնիսկ մարդիկ են բարիացել և էլ չեն շտապում,և աշխարհը մի տեսակ լուսավոր է,թեև արդեն մթնում է:Հորիզոնում նշմարվում են առաջին աստղերը:
Նայում եմ այդ աստղերին և մտածում Սևակի մասին...ինձ մի տեսակ պարտված եմ զգում.ինչպես պատահեց,որ մի տղա,որին միայն մեկ օր է,ինչ ճանաչում եմ,այդքան արագ նվաճեց ինձ,տիրեց մտքերիս...
Քայլում եմ հիշողությանս երկար ճանապարհով,ու մի պարզ հրաշքով իմ առջև բացվում է մեր անցյալը ու դառնում ներկա: Նստել եմ այգում ` այն ծեր ուռենու տակ, և հանկարծ նրա ուրվականն է հայտնվում, ու մենք միասին գնում ենք անցյալ` ապրելու այդ հրաշք պահերը կրկին :
ՙՕրըստօրե ավելի էինք մտերմանում,բացահայտելով մեկս մյուսին `հասկանում էինք,որ շատ ընդհանրություններ ունենք:Երկուսս էլ պաշտում էինք գրականությունը,պոեզիան:Հաճախ էինք նստում այգում`մի ծեր ուռենու հովին, և ժամերով զրուցում:Երբեմն կանգ էինք առնում այգում գտնվող փոքրիկ լճակի մոտ և կերակրում ջրլող թռչուններին:
Մանրամաղ անձրև էր գալիս...քայլում էինք նրա հետ լուռ,ձեռք ձեռքի բռնած,իսկ հեռվում ուռենին,կարծես մոր պես անհանգստացած,իր գիրկն էր կանչում մեզ: Սևակը ափի մեջ էր առել ձեռքերս և քնքշորեն տաքացնում էր:
Բնությունը յուրովի մի նվեր էր մատուցում մեզ,կամա թե ակամա մենք ենթարկվում էինք բնության այդ հրաշք խաղին`արտասովոր մի շունչ հաղորդելով նրան:Բոլորից հեռու`մենավոր,ծեր ուռենու տակ մեր աչքերը հավետ սեր խոստացան միմյանց:
Այգուց ոչ այնքան հեռու`մի քանի տասնյակ մետրի վրա, գտնվում էր մի կորուսյալ մատուռ:Չնայած նրան,որ անձրևից հետո գետինը ամբողջովին թաց էր, և ցեխաջրերի հոսքը դեռ չէր դադարել,մենք որոշեցինք , այնուամենայնիվ, գնալ այդ մատուռը:Քանի որ մատուռում մոմ վառելու հարմարություն չկար,մենք մի քանի րոպե մեկուսի աղոթեցինք և դուրս եկանք:Սևակը մի պահ կանգ առավ `կարծես ինչ-որ բան որոնելով,ապա խնդրեց ինձ մի փոքր սպասել,իսկ ինքը արագորեն գնաց մատուռի ետևը:Մի քանի րոպե անց նա հայտնվեց ու իմ աչքերը փակելով ինձ զգուշորեն ուղեկցեց մատուռի ետևը,որտեղ և գտնվում էր նրա անակնկալը:Աչքերս բացեցի և ինչ տեսնեմ .նա փոքրիկ բլրակի վրա սպիտակ ավազաքարերով գրել էր
ՙՆԱՐԵ՚ և սրտաձև շրջափակել:Մենք երջանիկ էինք,որովհետև Աստծո օրհնանքը արդեն ստացել էինք,որովհետև միասին էինք և որովհետև պարզապես ՍԻՐՈՒՄ ԷԻՆՔ՚:
Իսկ հիմա ես միայնակ նստած եմ հարազատ ուռենու տակ,կարծես ամեն ինչ նույնն է միայն նա իմ կողքին չէ և ով գիտե միգուցե երջանիկ է և ինձ չի էլ հիշում...գուցե, չգիտեմ:
Մտացիր քայլում եմ ինձ շատ ծանոթ ծառուղով.անիրական է,բայց ամեն ինչ նույնն է մնացել`մեր այգին,փոքրիկ լճակը,ծեր ուռենին, և կարծես ծանոթ անցորդներ են քայլում նույն արագ քայլերով և շտապում չգիտես ուր: Իսկ մեր բաժանումից երկու տարի է անցել,մի ամբողջ հավերժություն,մեր առաջին հանդիպումը, սակայն,հիշում եմ ինչպես այսօր:
ՙՀերթական պարապմունքիս ժամն էր եկել.դպրոցից անմիջապես հետո գնում եմ ուսուցչիս տուն,իմ աշխարհը սահմանափակված էր միմիայն գրքերով,բայց բավական է նայեի շուրջը և կտեսնեի մի ուրիշ` ավելի գունեղ ու հետաքրքիր գիրք,որը նույնպես ընթեռնելի էր,անհրաժեշտ էր միայն ցանկություն,որ չկար:
Հասնում եմ վերջապես:Զարմանալի է,բայց ուսուցիչն այսօր իր խոսքը չի սկսում նույն ծանոթ , կարծես անգիր արած նախադասությամբՙԲարև երեխեք ջան, ոնց եք,պատրաստ եք դասին,անհասկանալի հարցեր կան..՚:Նա մեզ ծանոթացնում է մի նորեկի հետ,որին մտքերով
տարված չէի նկատել ներս մտնելիս և սկսում դասը` սկիզբ ազդարարող , մեզ արդեն ծանոթ նախադասությամբ:
Սովորականի պես դասը տևեց երեք ժամ ,բայց այս անգամ ինձ այդ երեք ժամը մի ամբողջ հավերժություն թվաց:
Դասն ավարտվեց.մի քանի մտերիմներով քայլում էինք տուն,ճանապարհը բավականին երկար էր :Նորեկը մեզ հետ էր:Նա ժպտալով ու փոքր-ինչ շփոթված ձեռքը պարզեց ինձ `ներկայանալով.
-Սևակ,-ասաց նա ,-շատ ուրախ եմ մեր հանդիպման համար:
-Ես նույնպես,Նարե,-ասացի և դողացող ձեռքս մոտեցրի նրա ձեռքին:
-Դուք մրսու՞մ եք,ձեր ձեռքերը շատ սառն են,-մտահոգ ձայնով հարցրեց նա:
_Իմ ձեռքերը միշտ են սառը,-ձեռքս ետ քաշելով ու շփոթված ասացի ես:
_Ես պատրաստ եմ ձեր ձեռքերը ՙմիշտ՚ տաքացնել:
Շատ տարօրինակ այդ հաճոյախոսությունից հետո բառացիորեն համրացա ,շփոթված այս ու այն կողմ էի նայում`աշխատելով չհանդիպել նրա աչքերին:Ժամանակն արագ է անցնում,սակայն,երբ ամենաշատը չես ուզում:Մեր աչքերը լուռ հրաժեշտ տվեցին, և ձեռքերը կրկին միացան,բայց այս անգամ մի անսովոր ջերմություն զգացի,լսելի դարձան սրտիս զարկերը: Քայլում եմ նույն ճանապարհով,որով եկել էի,բայց,չէ', նույնը չէ...շուրջս ամեն ինչ նոր շունչ է ստացել, ավելի գունեղ է դարձել ու գեղեցիկ,նույնիսկ մարդիկ են բարիացել և էլ չեն շտապում,և աշխարհը մի տեսակ լուսավոր է,թեև արդեն մթնում է:Հորիզոնում նշմարվում են առաջին աստղերը:
Նայում եմ այդ աստղերին և մտածում Սևակի մասին...ինձ մի տեսակ պարտված եմ զգում.ինչպես պատահեց,որ մի տղա,որին միայն մեկ օր է,ինչ ճանաչում եմ,այդքան արագ նվաճեց ինձ,տիրեց մտքերիս...
Քայլում եմ հիշողությանս երկար ճանապարհով,ու մի պարզ հրաշքով իմ առջև բացվում է մեր անցյալը ու դառնում ներկա: Նստել եմ այգում ` այն ծեր ուռենու տակ, և հանկարծ նրա ուրվականն է հայտնվում, ու մենք միասին գնում ենք անցյալ` ապրելու այդ հրաշք պահերը կրկին :
ՙՕրըստօրե ավելի էինք մտերմանում,բացահայտելով մեկս մյուսին `հասկանում էինք,որ շատ ընդհանրություններ ունենք:Երկուսս էլ պաշտում էինք գրականությունը,պոեզիան:Հաճախ էինք նստում այգում`մի ծեր ուռենու հովին, և ժամերով զրուցում:Երբեմն կանգ էինք առնում այգում գտնվող փոքրիկ լճակի մոտ և կերակրում ջրլող թռչուններին:
Մանրամաղ անձրև էր գալիս...քայլում էինք նրա հետ լուռ,ձեռք ձեռքի բռնած,իսկ հեռվում ուռենին,կարծես մոր պես անհանգստացած,իր գիրկն էր կանչում մեզ: Սևակը ափի մեջ էր առել ձեռքերս և քնքշորեն տաքացնում էր:
Բնությունը յուրովի մի նվեր էր մատուցում մեզ,կամա թե ակամա մենք ենթարկվում էինք բնության այդ հրաշք խաղին`արտասովոր մի շունչ հաղորդելով նրան:Բոլորից հեռու`մենավոր,ծեր ուռենու տակ մեր աչքերը հավետ սեր խոստացան միմյանց:
Այգուց ոչ այնքան հեռու`մի քանի տասնյակ մետրի վրա, գտնվում էր մի կորուսյալ մատուռ:Չնայած նրան,որ անձրևից հետո գետինը ամբողջովին թաց էր, և ցեխաջրերի հոսքը դեռ չէր դադարել,մենք որոշեցինք , այնուամենայնիվ, գնալ այդ մատուռը:Քանի որ մատուռում մոմ վառելու հարմարություն չկար,մենք մի քանի րոպե մեկուսի աղոթեցինք և դուրս եկանք:Սևակը մի պահ կանգ առավ `կարծես ինչ-որ բան որոնելով,ապա խնդրեց ինձ մի փոքր սպասել,իսկ ինքը արագորեն գնաց մատուռի ետևը:Մի քանի րոպե անց նա հայտնվեց ու իմ աչքերը փակելով ինձ զգուշորեն ուղեկցեց մատուռի ետևը,որտեղ և գտնվում էր նրա անակնկալը:Աչքերս բացեցի և ինչ տեսնեմ .նա փոքրիկ բլրակի վրա սպիտակ ավազաքարերով գրել էր
ՙՆԱՐԵ՚ և սրտաձև շրջափակել:Մենք երջանիկ էինք,որովհետև Աստծո օրհնանքը արդեն ստացել էինք,որովհետև միասին էինք և որովհետև պարզապես ՍԻՐՈՒՄ ԷԻՆՔ՚:
Իսկ հիմա ես միայնակ նստած եմ հարազատ ուռենու տակ,կարծես ամեն ինչ նույնն է միայն նա իմ կողքին չէ և ով գիտե միգուցե երջանիկ է և ինձ չի էլ հիշում...գուցե, չգիտեմ: