Դիտել ողջ տարբերակը : Հայ գրողները ռուսերեն թարգմանությամբ
Սմբատ Շահազիզ
Երազ
Ես լսեցի մի անուշ ձայն,
Իմ ծերացած մոր մոտ էր,
Փայլեց նշույլ ուրախության,
Բայց ափսոս, որ երազ էր:
Կարկաչահոս աղբյուրն այնտեղ
Թավալում էր մարգարիտ,-
Նա հստակ էր որպես բյուրեղ,
Այն երազ էր ցնորամիտ:
Եվ մեղեդին տխուր մայրենի
Հիշեց մանկության օրեր,
Մորս համբույրն ես զգացի,
Ախ ափսոս որ երազ էր:
Կրծքին սեղմեց կարոտագին,
Աչքերս սրբեց- շատ թաց էր,-
Բայց արտասուքս գնում էին,
Ախ այդ ինչու երազ էր…
Сон
Я услышал нежный голос,
К старой матери склонен,
Сердце с радостью боролось...
Горе, это был лишь сон.
Там журчал ручей струистый,
Жемчугами опенен,
Как хрусталь прозрачно чистый...
Горе, это был лишь сон!
Грустной песнею волнуем,
Был я детству возвращен...
Мать приникла поцелуем.
Горе! Это бул лишь сон.
Мать отерла мне в печали
Взор мой,- был он затемнен.
Ах, но слезы все бежали:
Почему то был лишь сон?
Թարգմանությունը՝ Վ. Բրյուսովի
Խնդրում եմ պասիվություն չցուցաբերել: եթե թարգմանողը Բրյուսովն է դա չի նշանակում չենք կարող կարծիքներ արտահայտել այս գործի մասին:
Ինչպես լսել եք թարգմանված բանաստեղծությունը ասում են, ինչպես վարդը ապակու տակ, դու այն տեսնում ես բայց բուրմունքը զգալ չես կարող:
Ինձ կենկրետ այս բանաստեղծության թարգմանությունը դուր է գալիս, այն հաղորթում է հեղինակի կարոտն ու բաղձանքը դեպի հայրենիքը դեպի մայրը:
StrangeLittleGirl
29.07.2007, 23:24
այն հաղորթում է հեղինակի կարոտն ու բաղձանքը դեպի հայրենիքը
Հայրենիքի մասին այստեղ ոչինչ չտեսա:
Իսկ ընդհանրապես չեմ սիրում թարգմանություններ: Թարգմանությունը կարդում եմ միայն այն դեպքում, երբ չեմ կարող բնագրով կարդալ:
Գևորգ Դոդոխյան
Ծիծեռնակ
Ծիծեռնակ, ծիծեռնակ,
Դու գարնան սիրուն թռչնակ,
Դեպի ուր ինձ ասա
Թռչում ես այդպես արագ:
Ախ թռիռ ծիծեռնակ
Ծնած տեղս Աշտարակ
Անդ շինիր քո բույնը
Հայրենի կտուրի տակ:
Անդ հեռու սգավոր
Հայր ունիմ ալևոր
Որ միակ իր որդուն
Սպասում է օրեօր:
Երբ տեսնես դու նրան
Ինձնից շատ բարև արա,
Ասա թող նստի լա
Յուր անբախտ որդու վրա:
Դու պատմիր, թե ինչպես
Աստ անտեր ու խեղճ եմ ես
Միշտ լալով ու ողբալով
Կյանքս մաշել եղել է կես:
Ինձ համար ցերեկը,
Մութ է շրջում արեգը,
Գիշերը թաց աչքերիս
Քունը մոտ չի գալիս:
Ասիր, որ չի բացած
Թառամեցի միայնացած
Ես ծաղիկ գեղեցիկ
Հայրենի հողից զրկված:
Շուտով սառ հողի տակ
Կպառկեմ այստեղ մենակ
Թողնելով հորս սրտում
Միշտ ցավալի հիշատակ:
Դե սիրուն ծիծեռնակ
հեռացիր, թռիր արագ
Դեպի հայոց երկիրը
ծնած տեղս՝ Աշտարակ:
Цицернак
Цицернак, цицернак,
Гость пернатых ватаг,
Ты куда же летишь,
За зигзагом зигзаг?
Чрез поля, чрез овраг
Мчись в родной Аштарак,
И под кровлей родной
Свей гнездо, цицернак!
Там, далеко, с тоской,
Мой отец, весь седой,
Сына милого ждет
С каждой новой зарей.
Мой привет в этот дом
Передай перед сном,
И скажи: “Ах, старик!
Плачь о сыне своем!”
Расскажи, сколько бед
Я терплю много лет;
Что все дни я – в слезах,
Что полжизни уж нет.
Для меня небосклон
От зари затемнен,
На глаза мои в ночь
Не спускается сон.
Ах, без пользы вдали
Силы сердца ушли,
Я – красивый цветок,
Без родимой земли.
Улетай, цицернак!
За зигзагом зигзаг,
Мчись к армянской земле
В мой родной Аштарак!
Թարգմանությունը՝ Վ. Բրյուսովի
Ուլուանա
03.08.2007, 14:26
Հետաքրքիր է, թե ինչու Վ. Բրյուսովը «ծիծեռնակ» բառը չի թարգմանել "ласточка"... :o Չթարգմանելու իմաստը ո՞րն է։ :esim Ընդամենը թռչունի անուն է, որը ռուսերենում իր հստակ համարժեքն ունի։ Օրինակ, ռուս ընթերցողը, դա կարդալով, ի՞նչ պիտի հասկանա... :unsure
Ինչ լավ է, որ դու այդ հարցը տվեցիր, հիմա ես քեզ կպատասխանեմ: Այն ժամանակ երբ Վ. Բրյուսովը սկսել է ծանոթանալ ու հետագայում թարգմանել հայ գրողներին, նա մծ պատասխանատվություն է վերցրել իր վրա: Նա ցանկանում էր այդ հայկական կոլորիտը փոխանցել բանաստեղծությունների մեջ: Այստեղ նա չի թարգմանել ծիծեռնակ բառը բայց այն հավաքածույում, որտեղ տպագրվել է բանաստեղծությունը նա տվել է թարգմանությունը բանաստեղծության տակ:
Պատծառը այն է որ նա այդպիսի հնարքով ցանկացել է որ ռուս կարդացողը զգա բանաստեղծությունը այսինքն բանաստեղծության ոգին է փորձել փոխանցել: Նույն բանաստեղծության տարբեր թարքմանություններ կան, բայց լավագույնը համարվում է սա:
Ուլուանա
03.08.2007, 15:16
Ընդհանրապես կոլորիտը պահպանելու և օտար ընթերցողին հաղորդելու համար որոշ բառեր ու արտահայտություններ չթարգմանելը հասկանալի, ընդունելի ու բավական տարածված երևույթ է թարգմանչական գործում։ Դա նորություն չէ, իհարկե, բայց «ծիծեռնակ« բառն, ըստ իս, այնքան էլ կոլորիտային բառ չէ, որ չթարգմանվի։ Չգիտեմ, տվյալ դեպքի համար այդ բացատրությունն ինձ համոզիչ չթվաց... :think
StrangeLittleGirl
03.08.2007, 15:19
Դա նորություն չէ, իհարկե, բայց «ծիծեռնակ« բառն, ըստ իս, այնքան էլ կոլորիտային բառ չէ, որ չթարգմանվի։
Մանավանդ որ «ծ» հնչյունը փոխարինվում է «ց-ով» :think
Կարդում եմ և կարծես ինչ որ բան պակաս լինի ռուսերեն տարբերակներում, ճիշտ է գեղեցիկ են հնչում սակայն կարծես իր հոգևոր արժեքը կորցնում է, չկա այն քաղցրությունը .. :think
Ուլուանա
03.08.2007, 15:45
Մանավանդ որ «ծ» հնչյունը փոխարինվում է «ց-ով» :think
Այո, ի լրումն արդեն ասվածի՝ տրանսլիտերացիայի հետևանքով ստանում ենք հնչյունական աղավաղում, որի պատճառով կոլորիտ կոչվածը, փաստորեն, այնքան էլ չի պահպանվում... Մի խոսքով՝ ավելի եմ համոզվում, որ «ծիծեռնակ» բառը թարգմանել, այնուամենայնիվ, պետք էր։ ;)
Մոդերատորական: Գրառումը ջնջված է օտարալեզու լինելու և հայերեն համառոտ ներկայացմամբ ուղեկցված չլինելու պատճառով: Կարդացեք Ակումբի կանոնադրությունը (http://www.akumb.am/showthread.php?t=2437#post67297) և սովորական ինֆորմատիվ գրառումները կամ ներկայացրեք հայերեն լեզվով կամ, եթե դրանք մեջբերում են այլ աղբյուրից և գտնում եք, որ պետք է մեջբերվեն բնագրով, ապա հայալեզու համառոտ ներկայացրեք այդ մեջբերման բովանդակությունը:
Empty`Tears
23.02.2008, 22:01
ОДИНОЧЕСТВО
Унылые проходят дни, унылые слагая песни,
И этой муке искони ты, одиночество, наперсник.
Иллюзии минувших лет, наивной юности картины...
Их не вернешь, их нет как нет, они вовек невозвратимы.
И горечь эту не избыть душе, отчаяньем объятой.
С каким же сердцем мне любить и петь, как я певал когда-то?
Какой надеждою унять тоску, призвать какое чудо?
Кого молить? Кому пенять? И счастья ожидать откуда?
И да минет меня тщета воспоминаний и химеры.
Объемли душу, немота и одиночество без меры! :(
*********
Ты не горда, страна моя.
Ты с мудростью печаль сплетаешь.
Заветы давние тая,
Ты огненной тоской пылаешь.
И разве не за скорбь твою
Тебе любовь моя и радость?
Как ты, и я покорно пью
И горечь всю твою и сладость.
Люблю не славу светлых дней,
Не наши древние сказанья, —
Люблю я мир души твоей
И песен тихие рыданья.
Люблю я бедный твой наряд,
Тоской молитвенною болен,
Огни неяркие из хат
И звоны с грустных колоколен. (կարոտել եմ) :(
Ավելացվել է 4 րոպե անց
ՄԻԱՅՆՈԻԹՅՈԻՆ
Տաղտկահնչյուն ու միաձայն օրերն իրենց երգն են երգում.—
Միայնությո՜ւն, դու ես անձայն ցավըս օրրում քո օրրերգում։
Եվ անցյալի խաբեական ցնորքներն են մեղմ օրորվում,
Նոքա անդա՜րձ, նոքա չկա՜ն, նոքա մեռա՜ն հեռու հեռվում։
Վհատումն է հոգիս գրկել, անհուսությունն անհուն փռվել, —
Ի՞նչ խոսքերով, ինչպե՞ս երգել և ի՞նչ սրտով հիմա սիրել։
Էլ ի՞նչ հույսով սիրտըս հուզեմ, ի՞նչ երազով ամոքեմ ինձ
Եվ ո՞ր կողմից բախտ սպասեմ — անվախճան երգ — վիշտ ու թախիծ
Անցե՛ք, հուշեր իմ ապարդյուն, դարձեք ընդմիշտ մոռացված էջ ,
Անհուն փռվիր, սև լռություն, միայնություն իմ հոգու մեջ։:love
******************
Ուլուանա
23.02.2008, 22:40
Empty`Tears, հեղինակին էլ նշիր։ Դա կարևոր է։
Empty`Tears
26.02.2008, 07:28
Empty`Tears, հեղինակին էլ նշիր։ Դա կարևոր է։
Վահան Տերյան ....:love
Empty`Tears, հեղինակին էլ նշիր։ Դա կարևոր է։
Վահան Տերյան ....:love
ցանկալի է նաև թարգմանության հեղինակին իմանալ
մասնագիտական հետաքրքրություն:)
Մարդոց ժխորը թողնեմ հեռանամ,
Լիք-լցված սրտով նստեմ միայնակ,
Գրկեմ վարդերըս դալուկ, դժգունակ,—
Մեռնող վարդերըս փայփայեմ ու լամ։
Այս ցուրտ հյուսիսի թախծալի աշնան
Անձրևոտ օրվա մութ երկնքի տակ,
Ամայի դաշտում նստեմ միայնակ,—
Մեռնող հուշերըս փայփայեմ ու լամ...
Անծիր աշխարհի դժկամ ու դաժան
Ուղիների մեջ իմ սերը կորած
Էլ չըորոնեմ։ Մթնում մոլորված՝
Դառը խոհերըս գրկեմ, հեկեկամ,
Անվե՛րջ հեկեկամ...
Վահան Տերյան
От гвалта людского сбегу наудачу,
В тоске безысходной своей одинок,
Увижу поникший, увядший венок
И мертвые розы оплачу.
Суровой судьбы я не переиначу.
В осеннюю непогодь на огонек
В пустынное поле пойду, одинок,
И мертвые грезы оплачу.
Ушедшей любви возместить недостачу
Нельзя, обойди я хоть сотню дорог.
«Как холодно в мире! О, как я продрог!» —
Подумаю я и заплачу...
Перевод Г. Кубатьяна
ԳԻՇԵՐ
Երգում է քամին, լալիս է նորից,
Անհույս ու անվերջ մղկտում է նա.
Այս մութ գիշերում այնքան կա թախիծ,
Այնքան տրտունջ ու գանգատ կա հիմա։
Իմ դուռն է ծեծում քամին խոլական,
Իմ պատերի տակ հեծում է անվերջ,
Մեղմիվ երգում է մեղեդին լալկան,
Ոռնում ամայի փողոցների մեջ։
Փախչում է հեռուն թռիչքով անտես,
Դառնում է անկարծ ճիչով խելագար,
Ահաբեկում է և կանչում է քեզ,
Հեծկլտում է խե՜ղճ, անզո՜ր ու տկա՜ր...
Եվ անպատմելի ցավով է լցված
Այդ երգը անանց հուսահատության.—
Մթին գիշերում իմ սիրտը խոցված,
Լացը հուսաբեկ ավերված իմ տան...
Երգում է քամին, լալիս է նորից,
Անհույս ու անվերջ մղկտում է նա. —
Այս մութ գիշերում այնքան կա թախիծ,
Այնքան տրտունջ ու գանգատ կա հիմա...
Վահան Տերյան
**********************************
НОЧЬ
Ветер поет и в тоске неуемной
Плачет и слезы роняет во тьму.
Столько печали в ночи этой темной,
Столько попреков незнамо кому...
В двери ко мне безнадежно стучится,
Глухо стенает — о чем, не понять,—
Мчится и слезной мелодиек тщится
Город пустынный и сонный пронять.
Птахою вдаль улетев, возвращает
Эхом безумным бессмысленный всхлип;
То ли стращает, то ли прощает —
Плачет недужно, срываясь на хрип.
Неизъяснимой исполнено боли
Это рыданье в ночной тишине —
То ли душа моя ранена, то ли
Кто-то неведомый плачет по мне...
Ветер поет и в тоске неуемной
Плачет и слезы роняет во тьму.
Столько печали в ночи этой темной,
Столько попреков незнамо кому...
Перевод Г. Кубатьяна
Հ. Թումանյան
Հայոց լեռներում
Մեր ճամփեն խավար, մեր ճամփեն գիշեր,
Ու մենք անհատնում
էն անլույս մըթնում
Երկա՜ր դարերով գընում ենք դեպ վեր
Հայոց լեռներում,
Դըժար լեռներում։
Տանում ենք հընուց մեր գանձերն անգին,
Մեր գանձերը ծով,
Ինչ որ դարերով
Երկնել է, ծընել մեր խորունկ հոգին
Հայոց լեռներում,
Բարձըր լեռներում։
Բայց քանի անգամ շեկ անապատի
Օրդուները սև
Իրարու ետև
Եկա՜ն զարկեցին մեր քարվանն ազնիվ
Հայոց լեռներում,
Արնոտ լեռներում։
Ու մեր քարվանը շըփոթ, սոսկահար,
Թալանված, ջարդված
Ու հատված-հատված
Տանում է իրեն վերքերն անհամար
Հայոց լեռներում,
Սուգի լեռներում։
Ու մեր աչքերը նայում են կարոտ՝
Հեռու աստղերին,
Երկընքի ծերին,
Թե ե՞րբ կըբացվի պայծառ առավոտ՝
Հայոց լեռներում,
Կանաչ լեռներում։
В армянских горах
Нелегок был путь, полночный наш путь...
Но выжили мы
Средь горя и тьмы:
Веками идем, чтоб в выси взглянуть,
В армянских горах,
В суровых горах.
Сокровище дум издревле несем, -
Что море, оно
Душой рождено,
Народной душой в пути вековом,
В армянских горах,
В высоких горах.
Из светлых пустынь кидались на нас
Орда за ордой;
Разили бедой,
Весь наш караван терзая не раз
В армянских горах
В кровавых горах.
Ограблен, разбит был наш караван...
Разрознен средь скал,
Дорогу искал,
Считая рубцы бесчисленных ран,
В армянских горах,
В печальных горах.
И наши глаза взирают с тоской
На сумрак земли,
На звезды вдали:
Ну, скоро ли утро вспыхнет зарей
В армянских горах,
В зеленых горах?!
перевод Н. Сидоренко