Դիտել ողջ տարբերակը : Վիկինգները Հայաստանում
Bergmann
21.07.2007, 13:26
Վիկինգները Հայաստան էլ են հասել
В своих походах викинги доходили и до Кавказа. В Скандинавии сохранилось 3000 камней с руническими надписями, на 26 из которых упоминается экспедиция хавдинга Ингвара и его 700 воинов на Кавказ и дальше - до Иранского побережья Каспийского моря.
Более подробно об этом походе рассказывает скандинавская "Сага об Ингваре". Подробные сведения об этих событиях содержатся также в грузинской летописи "Матиане Картлиса" и армянской летописи Степаноса Орбеляна "История области Сюник" XIII века. Некоторыми российскими исследователями факт пребывания воинов Ингвара на Кавказе полностью отрицается, но лишь потому, что они просто не знакомы ни с малоизвестной "Сагой об Ингваре", ни с армянскими и грузинскими летописями.
Впервые на совпадения фактов в разных источниках обратил внимание профессор Матс Ларссон из шведского университета г. Лунда. Затем факт похода Ингвара на Кавказ подтвердили и исследования армянских ученых. Предполагается, что викинги дошли до Кавказа в поисках Великого Шелкового пути.
В 1049г. в Армении в битве у крепости Капутру в ущелье реки Аракс большая часть дружины Ингвара погибла, а вместе с ней и сам "трагический" хавдинг. Армяно-грузино-византийской армии, в состав которой вошли и 700 воинов Ингвара, не удалось остановить наступление на Армению тюрок-сельджуков.
Не только Степанос Орбелян, но и другие армянские летописцы - Аристакес Ластивертци, Маттеос Урхояци, Вардан Аревелци и др. - донесли до нас описание этих трагических событий. Сводные войска союзников вместе с "700 прекрасными воинами из далекой северной страны" были разбиты превосходящими силами противника.
Домой, в Швецию, через Древнюю Русь вернулись лишь 40 викингов во главе с Кегилем, сменившим погибшего Ингвара. Рассказы об этих событиях выживших викингов послужили основой "Саги об Ингваре", написанной шведским монахом Оддом Споранссоном.
Անչափ հետաքրքիր է…
Ես կարող եմ ավելացնել հետևյալը.
Վիկինգները առաջին անգամ Հայաստանի տարածքում հիշատակվում են 542 թ-ին, երբ նրանք փորձեցին ասպատակել Բյուզանդիայի տիրապետության տակ գտնվող Հայաստանը, սակայն՝ Ներսեհ Կամսարականը գլխովին ջախջախեց նրանց:
Ավելի ուշ` 1046 վերջին Շավշեթի ճ-մ-ում Վրաց արքայի դեմ ապստամբած Քարադուռի իշխան Լիպարիտ Օրբելյան ջախջախեց վերջինիս բանակը, որի կազմում կային 3.000 վիկինգներ, որոնք մեծ մասսամբ գերվեցին:
1054 թ-ի հունվարին Բաբերդի ճակատամարտում վիկինգների 2.000-անոց ջոկատը ջախջախեց սելջուկ-թուրքերի ասպատակող գերակշիռ ուժերին:
Վիկինգները հիշատակվում են նաև Փիլարտոս Վարաշնունու բանակի կազմում, երբ վերջինս 1073 թ-ին պատերազմում էր Սասունի իշխան Թոռնիկ Մեծի դեմ: Սակայն այս անգամ վիկինգների բախտ չբերեց: Փիլարտոսը պարտություն կրեց, իսկ նրա հետ նաև` նրա բանակի վիկինգները:
Պանդուխտ
25.07.2007, 21:23
Փիլարտոս Վարաժնունի եւ Թոռնիկ Սասունի...
Զարմանալի երեւոյթ: Փոխանակ իրար թեւ ու թիկունք կանգնելու. երկու հայկական իշխանապետութիւններ իրար դէմ պատերազմած են:
Սիրելի Լիոն,
Թոյլ տուր ի քեզ հարց անեմ եւս:
1-Թոռնիկեանները Մամիկոնեանների՞ց սերած են:
2-Փիլարտոս Վարաժնունու «մայրաքաղաքը» ու՞ր էր այդ ժամանակ: Ճի՞շդ է որ Մարաշն էր (Գերմանիկէ) նրա մայրաքաղաքը եւ ե՞րբ: Իսկ նա, ու՞մ ենթական էր:
Բարին ընդ ձեզ
Փիլարտոս Վարաժնունի եւ Թոռնիկ Սասունի...
Զարմանալի երեւոյթ: Փոխանակ իրար թեւ ու թիկունք կանգնելու. երկու հայկական իշխանապետութիւններ իրար դէմ պատերազմած են:
Իրոք, հիմար և ողբերգական իրավիճակ... և դա այն պայմաններում, երբ սելջուկ-թուրքերը նվաճում և ավիրում էին Հայաստանը:(
1-Թոռնիկեանները Մամիկոնեանների՞ց սերած են:
Այո: Նույնիսկ կարծիք կա, որ առաջին Թոռնիկյանը կոչվել է Թոռնիկ, քանի որ եղել է Տարոնի վերջին Մամիկոնյանի թոռը:
2
-Փիլարտոս Վարաժնունու «մայրաքաղաքը» ու՞ր էր այդ ժամանակ: Ճի՞շդ է որ Մարաշն էր (Գերմանիկէ) նրա մայրաքաղաքը եւ ե՞րբ: Իսկ նա, ու՞մ ենթական էր:
Այդ ժամանակներում մայրաքաղաքի հարցը այդքան էլ հստակ չէր և Փիլարտոսը պաշտոնապես մայրաքաղաք չուներ: Մարաշը, սակայն, բոլոր հիմքերն ունի համարվել նրա մայրաքաղաքը, ինչպես նաև Անտիոքը:
Նա ոչ մեկին էլ փաստացի ենթակա չէր: Բյուզանդիայի ջախջախումից հետո սելջուկ-թուրքերի տիրապետությունը այդ տարածքներում այդքան էլ ամուր չէր, դրա համար էլ առաջացած <<վակուումում>> Փիլարտոսը փաստացի անկախ էր...
Նրա պետությունը կործանվեց իր մահով 1086 թվականին, թեև նրա զորավարներից շատերը, որոնք տեր դարձան նրա պետության մասերին, շարունակեցին իշխել: Դրանցից ամենահայտնին Գող Վասիլ Կամսարականն էր: Մյուսներից հայտնի են Թորոս Եդեսացին, Գաբրիել Մելիտեցին, Թաթուլ Այնթապցին և այլն...
Պանդուխտ
26.07.2007, 16:17
Շատ շնորհապարտ եմ սիրելի Լիոն:
Կարծում եմ, հիւսիսային Սիրիայի եւ Կիլիկիայի մեծաթիւ հայերով բնակեցումը պարտական ենք Փիլարտոս Վարաժնունուն:
Bergmann
26.07.2007, 16:25
Անչափ հետաքրքիր է…
Ես կարող եմ ավելացնել հետևյալը.
Վիկինգները առաջին անգամ Հայաստանի տարածքում հիշատակվում են 542 թ-ին, երբ նրանք փորձեցին ասպատակել Բյուզանդիայի տիրապետության տակ գտնվող Հայաստանը, սակայն՝ Ներսեհ Կամսարականը գլխովին ջախջախեց նրանց:
Ավելի ուշ` 1046 վերջին Շավշեթի ճ-մ-ում Վրաց արքայի դեմ ապստամբած Քարադուռի իշխան Լիպարիտ Օրբելյան ջախջախեց վերջինիս բանակը, որի կազմում կային 3.000 վիկինգներ, որոնք մեծ մասսամբ գերվեցին:
1054 թ-ի հունվարին Բաբերդի ճակատամարտում վիկինգների 2.000-անոց ջոկատը ջախջախեց սելջուկ-թուրքերի ասպատակող գերակշիռ ուժերին:
Վիկինգները հիշատակվում են նաև Փիլարտոս Վարաշնունու բանակի կազմում, երբ վերջինս 1073 թ-ին պատերազմում էր Սասունի իշխան Թոռնիկ Մեծի դեմ: Սակայն այս անգամ վիկինգների բախտ չբերեց: Փիլարտոսը պարտություն կրեց, իսկ նրա հետ նաև` նրա բանակի վիկինգները:
Lion այս ճակատամարտերի մասին ավելի մանրամասն որտե՞ղ կարանք կարդանք
մի հարց էլ. Օրբելիները ո՞ր ազգից են ծագում, թե՞ մինչև հիմա էլ պարզ չի
Վիկինգները առաջին անգամ Հայաստանի տարածքում հիշատակվում են 542 թ-ին, երբ նրանք փորձեցին ասպատակել Բյուզանդիայի տիրապետության տակ գտնվող Հայաստանը, սակայն՝ Ներսեհ Կամսարականը գլխովին ջախջախեց նրանց:
Պրոկոպիոս Կեսարացի:
Ավելի ուշ` 1046 վերջին Շավշեթի ճ-մ-ում Վրաց արքայի դեմ ապստամբած Քարադուռի իշխան Լիպարիտ Օրբելյան ջախջախեց վերջինիս բանակը, որի կազմում կային 3.000 վիկինգներ, որոնք մեծ մասսամբ գերվեցին:
Քարթլիս-Ցխովրեբա:
1054 թ-ի հունվարին Բաբերդի ճակատամարտում վիկինգների 2.000-անոց ջոկատը ջախջախեց սելջուկ-թուրքերի ասպատակող գերակշիռ ուժերին:
Հստակ չեմ հիշում, կարծես Արիստակես Լաստիվրեցի, բայց կարող է լինել նաև Մատթեոս Ուռհայեցի:
Վիկինգները հիշատակվում են նաև Փիլարտոս Վարաշնունու բանակի կազմում, երբ վերջինս 1073 թ-ին պատերազմում էր Սասունի իշխան Թոռնիկ Մեծի դեմ: Սակայն այս անգամ վիկինգների բախտ չբերեց: Փիլարտոսը պարտություն կրեց, իսկ նրա հետ նաև` նրա բանակի վիկինգները:
Մատթեոս Ուռհայեցի:
Օրբելիները ո՞ր ազգից են ծագում, թե՞ մինչև հիմա էլ պարզ չի
Օրբելիները հյուսիսում` Օրբեթ բերդի շրջակայքում հաստատված ու դրանից իրենց անունը ստացած Մամիկոնյանների շառավիղներից են: Դա է վկայում նրանց և Մամիկոնյանների ընդհանուր տոհմային լեգենդը:
Ավելացվել է 3 րոպե անց
Շատ շնորհապարտ եմ սիրելի Լիոն:
Կարծում եմ, հիւսիսային Սիրիայի եւ Կիլիկիայի մեծաթիւ հայերով բնակեցումը պարտական ենք Փիլարտոս Վարաժնունուն:
Չարժե:) Չէ, ես կասեյի այսպես...
Փիլարտոսը ստեղծեց մի պետություն, որը ՊԱՀԵՑ և ՊԱՇՏՊԱՆԵՑ այդ տարածքների հայերին և բոլոր անհրա-եշտ նախապայմանները ստեղծեց Կիլիկյան պետությոան հիմնադրման և գոյատևմնա համար, քանզի հայերը այդ տարածքներում ապրել են դեռևս հնագույն ժամանակներից, իսկ մեր նկարագրած ժամանակներում ուղղակի շատ էր մեծացել նրանց հոսքը դեպի այդ տարածքներ Հայաստանի մնացած մասերից: Կիլիկյան. Մարաշը և այլն ևս Հայաստան են///
Պանդուխտ
27.07.2007, 13:45
Դսեղի թումանեաններն էլ Մամիկոնեան արմատ ունեն: Իսկ սա վիկինգները նոյն նորմանդիացիները չե՞ն: Նորմանդիացիները կամ նորմանները ծովային ժողովուրդ լինելով, այդ ժամանակ իշխում էին Միջերկրականի վրայ:
Նորմադիացիների բուն հայրենիքը կարծում եմ Նորվեգիան է: Իսլանդիացիները սերել են նորմանդիացիներից: նրանք հիւսիս գերմանական ժողովուրդ եղել են:
Այժմ, դանիացիները, իսլանդի բնակիչները, շուեդացիները եւ նորվեգիացիները իրենց համարում են Վիկինգների յետնորդներ:
Փիլարտոսը ստեղծեց մի պետություն, որը ՊԱՀԵՑ և ՊԱՇՏՊԱՆԵՑ այդ տարածքների հայերին և բոլոր անհրաժեշտ նախապայմանները ստեղծեց Կիլիկյան պետության հիմնադրման և գոյատևման համար, քանզի հայերը այդ տարածքներում ապրել են դեռևս հնագույն ժամանակներից, իսկ մեր նկարագրած ժամանակներում ուղղակի շատ էր մեծացել նրանց հոսքը դեպի այդ տարածքներ Հայաստանի մնացած մասերից: Կիլիկյան. Մարաշը և այլն ևս Հայաստան են
Ճիշդ էք: Դուք նշել էիք «Թաթուլ Այնթապցի» անունը: Հետաքրքիր նորութիւն էր ինձ համար. այնթապցու շարաւիղիս: Բագրեւանդում էլ կար Այնթապ անունով վայր եւ լեռներ: Խնդրեմ՝ ի՞նչ կասէք:
Այնթապ անունը հայերէնով մեկնում եմ այսպէս.-ան+տափ (տափարակ): Տուրուբերանում եւ Այրարատում բազում վայրեր կային նման կազմութեամբ: Օրինակ՝ Դալարատափ, դեղատափ, տուարածատափ (տաւարի տափ):
Դսեղի թումանեաններն էլ Մամիկոնեան արմատ ունեն: Իսկ սա վիկինգները նոյն նորմանդիացիները չե՞ն: Նորմանդիացիները կամ նորմանները ծովային ժողովուրդ լինելով, այդ ժամանակ իշխում էին Միջերկրականի վրայ:
Նորմադիացիների բուն հայրենիքը կարծում եմ Նորվեգիան է: Իսլանդիացիները սերել են նորմանդիացիներից: նրանք հիւսիս գերմանական ժողովուրդ եղել են:
Այժմ, դանիացիները, իսլանդի բնակիչները, շուեդացիները եւ նորվեգիացիները իրենց համարում են Վիկինգների յետնորդներ:
Այո:)
Այնթապ անունը հայերէնով մեկնում եմ այսպէս.-ան+տափ (տափարակ): Տուրուբերանում եւ Այրարատում բազում վայրեր կային նման կազմութեամբ: Օրինակ՝ Դալարատափ, դեղատափ, տուարածատափ (տաւարի տափ):
Դուք նշել էիք «Թաթուլ Այնթապցի» անունը: Հետաքրքիր նորութիւն էր ինձ համար. այնթապցու շարաւիղիս: Բագրեւանդում էլ կար Այնթապ անունով վայր եւ լեռներ: Խնդրեմ՝ ի՞նչ կասէք:
Այնթապը Կիլիկիայի քաղաքներից մեկն էր, որը արդեն Փիլարտոսի ժամանակներից սկսեց վերելք ապրել: Թաթուլը Փիլարտոսի զորավարներից էր, որը նշանակված էր Այնթապի կառավարիչ, իսկ Փիլարտոսի մահից հետո անկախ իշխեց այնտեղ, ինչպես նաև Մարաշում և մեծ օգության ցույց տվեց Խաչակիրներին 1-ին արշավանքի ժամանակ:
Դուք ճիշտ եք:)
: Իսկ սա վիկինգները նոյն նորմանդիացիները չե՞ն: Նորմանդիացիները կամ նորմանները ծովային ժողովուրդ լինելով, այդ ժամանակ իշխում էին Միջերկրականի վրայ:
Նորմադիացիների բուն հայրենիքը կարծում եմ Նորվեգիան է: Իսլանդիացիները սերել են նորմանդիացիներից: նրանք հիւսիս գերմանական ժողովուրդ եղել են:
Այժմ, դանիացիները, իսլանդի բնակիչները, շուեդացիները եւ նորվեգիացիները իրենց համարում են Վիկինգների յետնորդներ:
Ճիշտ եք:Նորմանդացիները գլխավորապես Նորվռգիայից էին,քանի որ արդեն 10-11 դարերում այն գերբնակեցված էր,ուստի պարզ բնակվլեու վայրի խնդիր առաջացավ: Եվ եթե սկզբում սկանդինավցիները կամ վիկինգները գնում էին առավելապես ավարի համար,այժմ նրանք նաև հարմար ապրլու վայրեր էլ էին փնտրում: Հյուսիսային Ֆրանսիան,որի մի մասը հետո կոչվեց Նորմանդիա, նրանք իրենց համար հարմար գտան: Ինչպես նաև հաստատվեցին Իսլանդիայում/սակայն ավելի վաղ ժամանակներից սկսած/:
Վիկինգ և սկանդինավցի հասկացության մեջ կարելի է հավասարության նշան դնել ծագման առումով, չնայած առավել ռոմանտիկ հակված մարդիկ նրանց ծագեցնում են Սվեալանդի մութ անտառներից որոնք լավագույնս բավարարում են նրանց գրական և առասպելական ցանկությունները:
11-րդ դարի երկրորդ կեսում Բյուզանդիայի բանակում սկսեցին աստիճանաբար ավելանալ նորմանները: Սրանց պարագայում մի քիչ ճիշտ չէ կիրառել <վիկինգներ> եզրույթը: <վիկինգ>-ը սոցիալական ստատուս է, դեր հասարակության մեջ, իսկ <նորման>-ը ազգություն է: Մոտավորապես այնպես, ինչպես ճիշտ չէ բոլոր ճապոնացինրին անվանել <սամուրայներ>... Եվ եթե մինչև 10-րդ դարի վերջը ճիշտ է խոսել հենց վիկինգների մասին, ապա 11-րդ դարի սկզբից ասպարեզ են իջնում նորմանները... Սրանք վիկինգներից տարբերվում էին իրենց սոցիալական դերով - եթե առաջ վիկինգները ուղղակի ռազմիկներ էին, հավաքված դրուժինաներում, ապա այժմ նորմանները ավելի շատ նման էին եվրոպական ֆեոդալներին...
Եվ հետաքրքիր է, որ փոխվեց նաև նորմանների կռվելու ձևը: եթե վիկինգները կռվում էին բացառապես հետևակ, ապա նորմանների բանակում հսկայական /հաճախ նույնիսկ միակ/ ուժ սկսեց կազմել ծանր ասպետական հեծելազորը, որի հարվածը սարսափելի ուժ ուներ...
Հատկապես 11-րդ դարի կեսերից մեծացավ հենց այ նորմանների թիվը, որոնցից մի քանիսը հասան բարձր ղեկավար պաշտոնների /օր. Հելվիոս Վրանգապոլը/, իսկ որոշներն էլ 1071 թ-ից հետո ստեղծված անարխիայում փորձեցին նույնիսկ վարել անկախ քաղաքականություն /օր. Ռոսսեյլի/... Սրանք հաջողության չհասան, սակայն դրան հակառակ Իտալիայի հարավում հաստատված Ռոբերտ Գվիսկարի պետությունը լուրջ սպառնալիք դարձավ թուլացած Բյուզանդիայի համար...
Սակայն նորմանները ողջ իրենց ուժն ու ազգային եռանդը ծախսեին աաջին խաչակրաց արշավանքներում /Բոհեմունդ Տերենտացի, Տանկրեդ Տերենտացի, Ռոժեր Սալերնացի, Ռիչարդ Սալերնացի և այլն/ և 12-րդ դարի կեսերից դադարեցին իրենցիից էական ուժ ներկայացնել նույնիսկ եվրոպական մակարդակով...