PDA

Դիտել ողջ տարբերակը : Զանազան լեզվական հարցեր



Էջեր : 1 2 3 4 5 6 7 [8] 9 10

Vaio
06.09.2011, 21:35
Մանրհանգուցավոր, թե մանր հանգուցավոր? (միասին, թե առանձին)

Չափսեր, թե չափեր? Օրինակ, ոնց է ճիշտ ասել՝ խոհանոցը ունի 10x6x2,8 մ չափեր, թե չափսեր?

Հիդրոգեն
06.09.2011, 23:08
Հիդրոգեն ջան, մեջբերելու համար գոյություն ունի հատուկ ձեւ:
Հասկացա, հետագայում հաշվի կառնեմ։

Էդ կարող ա՞ Պարիս Հերունին ա տենց բաներ ասել: :D Հիդրոգեն ջան, չգիտեմ` ում համար ոնց, իմ համար դա աբսուրդ ա: :)
Ոչ, Հերունուն չեմ ճանաչում։ Բայց էլի բազմաստիճան դոկտոր էր։ :(

Universe
07.09.2011, 23:22
Ժողովուրդ ջան,խնդրապատում եմ մի հատ Messenger բառին խելքին մոտ համանուն բառ էլի հուշեք:)

StrangeLittleGirl
17.09.2011, 18:40
Հարց լեզվաբաններին. հայերենում ալոֆոններ կա՞ն (այսինքն, պիտի որ լինեն, բայց ես չեմ գտնում)

Դավիթ
18.09.2011, 05:49
Ժողովուրդ ջան,խնդրապատում եմ մի հատ Messenger բառին խելքին մոտ համանուն բառ էլի հուշեք:)

Սուրհանդակ: Լավ, ցրիչ էլ կլինի::)

ars83
19.09.2011, 17:39
Նոր աչքովս ընկավ լրագիրներից մեկում հոդվածի վերնագիր՝ Հանգիստ թողեք, էլի, հավաքականին։
Արդյո՞ք սա ճիշտ է. չպե՞տք է լինի՝ Հանգիստ թողեք, էլի, հավաքականը։ Եթե չեմ սխալվում, (ֆուտբոլի) հավաքական գոյականն անշունչ առարկա է, ուստի հայցական հոլովում չպիտի ստանա «-ին» վերջավորությունը: Սխալվո՞ւմ եմ:

krunk Hayastani
20.09.2011, 10:46
Ըստ շնչավորության հայցականի ձևը որոշելը ռուսերենին է հատուկ, հայերենում գործում է իրի առում/անձի առում կարգը, որը նման է անշունչ/շնչավոր կարգին, բայց նույնը չէ: Շնչավոր/անշունչը առարկային հատուկ կարգ է, իմաստաբանական է, բառի իմաստի մասն է կազմում: Իրի առում/անձի առումը քերականական կարգ է. խոսողն է որոշում իրը անձնավորել կամ անձ նշող բառը գործածել իրի առմամբ, և դա էլ մեծապես կախված է շարադասությունից (բայից առաջ, թե հետո դրվելուց) ու գոյականի որոշյալ/անորոշ լինելուց: Այսպես, աղջիկ ուզել, բժիշկ կանչել արտահայտություններում շնչավոր առարկաները օգտագործված են իրի առմամբ, Ձեր բերած օրինակում հավաքականը օգտագործված է անձի առմամբ:

Lion
20.09.2011, 10:54
Սենց մի հարց.

Եթե ուզում ենք գրել "աղանդ" (ուտելիք) բառի հոգնակին, դա գրվում է "աղանդեր" տեսքով?

Նաիրուհի
20.09.2011, 11:32
Սենց մի հարց.

Եթե ուզում ենք գրել "աղանդ" (ուտելիք) բառի հոգնակին, դա գրվում է "աղանդեր" տեսքով?

Աղանդ բառն ընդհանրապես ուտելիք իմաստը չունի, նշանակում է միայն տվյալ եկեղեցու դավանանքից շեղվող կրոնական ուսմունք, հոգնակին կազմում է -ներ մասնիկով։ Իսկ աղանդերը եզակի թվով գոյական է, նշանակում է ճաշից հետո մատուցվող մրգեղեն, քաղցրեղեն։

Lion
20.09.2011, 13:49
Չգիտեի..., մերսի :)

Arpine
28.09.2011, 18:20
Ժողովուրդ ջան վերջերս լսեցի, որ ուզում են «ա»-յով ձևերը գրական լեզվի մեջ մտցնել (Oր՝ գրումա, խոսումա. գրում է, խոսում է-ի փոխարեն): Ի՞նչ եք կարծում, արդյոք ճիշտ կլինի:

Moonwalker
28.09.2011, 18:29
Ժողովուրդ ջան վերջերս լսեցի, որ ուզում են «ա»-յով ձևերը գրական լեզվի մեջ մտցնել (Oր՝ գրումա, խոսումա. գրում է, խոսում է-ի փոխարեն): Ի՞նչ եք կարծում, արդյոք ճիշտ կլինի:

Քիչ հնարավոր է գոնե առաջիկա մի 50 տարվա համար: Հետո էլ ես կտրականապես դեմ եմ «է»-ն արհեստականորեն դուրս մղելուն: Կարելի է «ա»-ն էլ գրականացնել, թող լեզուն «ինքն ընտրի»: Բայց, կրկնեմ, օժանդակ բայի հարցը համարում եմ միայն հեռավոր ապագայի խնդիր:

Հ.Գ. «ա»-ն էսթետիկ չի, ԻՀԿ` եմ, ես, ա, ենք, եք, են::blin Հետո էլ ոչ բոլոր բարբառներն են «ա»-ն ընդունում:
Հ.Գ.Գ. «ա»-ն եթե անգամ գրականանա էլ, պիտի առանձին գրվի՝ գրում ա, ոչ թե գրումա:

Rammstein
28.09.2011, 20:48
Ժողովուրդ ջան վերջերս լսեցի, որ ուզում են «ա»-յով ձևերը գրական լեզվի մեջ մտցնել (Oր՝ գրումա, խոսումա. գրում է, խոսում է-ի փոխարեն): Ի՞նչ եք կարծում, արդյոք ճիշտ կլինի:

Թող «ենք»-ն էլ դարձնեն «ունք», ամեն ինչ իրա տեղը կընկնի:

Կատարյալ տխմարություն… :{:{

Arpine
29.09.2011, 14:58
Քիչ հնարավոր է գոնե առաջիկա մի 50 տարվա համար: Հետո էլ ես կտրականապես դեմ եմ «է»-ն արհեստականորեն դուրս մղելուն: Կարելի է «ա»-ն էլ գրականացնել, թող լեզուն «ինքն ընտրի»: Բայց, կրկնեմ, օժանդակ բայի հարցը համարում եմ միայն հեռավոր ապագայի խնդիր:

Հ.Գ. «ա»-ն էսթետիկ չի, ԻՀԿ` եմ, ես, ա, ենք, եք, են::blin Հետո էլ ոչ բոլոր բարբառներն են «ա»-ն ընդունում:
Հ.Գ.Գ. «ա»-ն եթե անգամ գրականանա էլ, պիտի առանձին գրվի՝ գրում ա, ոչ թե գրումա:

Երևի ոչ թե «է»-ն դուրս կմղվի, այլ ուղղակի «ա»-ն սխալ չեն համարի:
Եվ ոչ միայն այդ ամենը, ուղղակի գեղեցիկ չի հնչում:

Daniel Vardanyan
01.10.2011, 16:43
Բարև ձեզ մի խնդրանք ունեմ պատասխանեք իմ հարցին որոնք վերաբերվում են հայոց լեզվին
1..Որ Վանկում Գաղտնավանկ կա:

1. Սանրել

2. Հանրային

3. Համընթաց

2.. Որ Բառում ձայնավորի Սղում չկա

1. Կանխատեսում

2. Քննական

3. Մեղվաբույծ

մեկել կասեք մոտեցնել բայի հրամայական ձևը

Նաիրուհի
01.10.2011, 16:56
Բարև ձեզ մի խնդրանք ունեմ պատասխանեք իմ հարցին որոնք վերաբերվում են հայոց լեզվին
1..Որ Վանկում Գաղտնավանկ կա:

1. Սանրել

2. Հանրային

3. Համընթաց

Եթե ես գեթ մի փոքր հայերեն գիտեմ, ուրեմն այս երեքից ոչ մեկում գաղտնավանկ չկա։




2.. Որ Բառում ձայնավորի Սղում չկա

1. Կանխատեսում

2. Քննական

3. Մեղվաբույծ


Մեղվաբույծ բառում կա ոչ թե սղում, այլ ու-վ հնչյունափոխություն՝ մեղու+ա+բույծ=մեղվաբույծ


մեկել կասեք մոտեցնել բայի հրամայական ձևը

Մոտեցրո´ւ, մոտեցրե´ք

Արէա
01.10.2011, 17:10
Մեղվաբույծ բառում կա ոչ թե սղում, այլ ու-վ հնչյունափոխություն՝ մեղու+ա+բույծ=մեղվաբույծ


Իսկ քննել բառում սղում կա՞, արմատը ո՞րն է:

Moonwalker
01.10.2011, 17:14
Իսկ քննել բառում սղում կա՞

Այո, արմատը «քնին»-ն է (հմմ. «խորաքնին»)::)

Նաիրուհի
01.10.2011, 17:14
Իսկ քննել բառում սղում կա՞, արմատը ո՞րն է:

Կա, Արէա ջան, արմատը քնին-ն է։

Արէա
01.10.2011, 17:15
Շնորհակալություն, չգիտեի :oy

Բայց ինչքան բառեր ունենք, որոնց գոյության մասին անգամ չենք էլ կասկածում, և օգտագործում ենք միայն ձևափոխված, համարյա անճանաչելի դարձած ձևերով:

Daniel Vardanyan
01.10.2011, 17:20
հիմա սղումը որնա կասեք մեկել գաղտնավանկ չկա հա

Rammstein
01.10.2011, 18:36
Եթե ես գեթ մի փոքր հայերեն գիտեմ, ուրեմն այս երեքից ոչ մեկում գաղտնավանկ չկա։

«Սանրել» բառում գաղտնավանկ «դ» կա` «սանդրել»… :D

Իսկ եթե լուրջ, Նաիրուհի ջան, մի՞թե «սանր» բառի մեջ գաղտնավանկ «ը» չկա` «սա-նըր»: Կա, չէ՞: Բա էդ դեպքում ո՞նց կարա «սանրել» բառի մեջ չլինի: Կարծում եմ` կա` «սա-նը-րել»:
Ի դեպ, սանրի նախնական ձեւը հենց «սանտր»-ն է եղել ու էդ դեպքում գաղտնավանկը 100%-ով եղել է` «սան-տըր»:

Daniel Vardanyan
01.10.2011, 18:39
հիմա կասեք պատասխաները որովհետև չհասկացա ինչ եք ասում
2.. Որ Բառում ձայնավորի Սղում չկա

1. Կանխատեսում

2. Քննական

3. Մեղվաբույծ


1..Որ Վանկում Գաղտնավանկ կա:

1. Սանրել

2. Հանրային

3. Համընթաց

Rammstein
01.10.2011, 18:45
հիմա կասեք պատասխաները որովհետև չհասկացա ինչ եք ասում
2.. Որ Բառում ձայնավորի Սղում չկա

1. Կանխատեսում

2. Քննական

3. Մեղվաբույծ

Երրորդում:

Daniel Vardanyan
01.10.2011, 18:51
այսինքն մեղվաբույծ իսկ հաջորդը ոնցոր սանրել

Նաիրուհի
01.10.2011, 19:04
«Սանրել» բառում գաղտնավանկ «դ» կա` «սանդրել»… :D

Իսկ եթե լուրջ, Նաիրուհի ջան, մի՞թե «սանր» բառի մեջ գաղտնավանկ «ը» չկա` «սա-նըր»: Կա, չէ՞: Բա էդ դեպքում ո՞նց կարա «սանրել» բառի մեջ չլինի: Կարծում եմ` կա` «սա-նը-րել»:
Ի դեպ, սանրի նախնական ձեւը հենց «սանտր»-ն է եղել ու էդ դեպքում գաղտնավանկը 100%-ով եղել է` «սան-տըր»:

Ավետ ջան, սանր բառում գաղտնավանկ կա, իսկ սանրել բառում՝ ոչ։ Դու իրո՞ք սա-նը-րել ես վանկատում։ Ընդհանրապես հիմա հնարավորինս խուսափում են գաղտնավանկով ձևերից (հարց-նել, ոչ թե հար-ցը-նել, կորց-նել, ոչ թե կոր-ցը-նել և այլն), ուր մնաց թե գաղտնավանկի ը ավելացնեն այն բառերում, որոնցում այն ընդհանրապես չի հնչում :esim

Գաղտնավանկի առաջացումը պայմանավորող ր հնչյունը -ել-ը ավելացնելիս անցնում է հաջորդ վանկին՝ դրանով իսկ վերացնելով գաղտնավանկի ը-ի անհրաժեշտությունը, քանի որ այն օգտագործվում է միայն բաղաձայնների կուտակումը մեղմելու համար։

Daniel Vardanyan
01.10.2011, 19:15
շատ եմ խնդրում ճիշտ պատասխանը կասեք

Նաիրուհի
01.10.2011, 19:22
շատ եմ խնդրում ճիշտ պատասխանը կասեք

Էդ հարցերը կազմած անգրագետներն ամենայն հավանականությամբ սանրելն են ի նկատի ունեցել, բայց եթե քեզ բացի էդ «մրցույթից» նաև գիտելիքն է հետաքրքրում, ապա նկատի ունեցիր, որ էդտեղ ոչ մի բառում գաղտնավանկ չկա։

Daniel Vardanyan
01.10.2011, 19:26
ես հարցը էնքան ծավալվեց որ արդեն մրցույթը չի հետաքրքրում ուզում եմ պատասխանը իմանամ իմ կարծիքով էլ ա սանրելը

Moonwalker
01.10.2011, 19:37
Իսկ եթե լուրջ, Նաիրուհի ջան, մի՞թե «սանր» բառի մեջ գաղտնավանկ «ը» չկա` «սա-նըր»: Կա, չէ՞: Բա էդ դեպքում ո՞նց կարա «սանրել» բառի մեջ չլինի: Կարծում եմ` կա` «սա-նը-րել»:

Ես համակարծիք եմ Նաիրուհու հետ::esim Թեև, ոնց որ երկուսն էլ կիրառելի են:
Հայոց լեզվի իմ բուհական դասագրքից (Եզեկյան, 2007).
«Անշեշտ և թույլ արտասանվող ը ձայնավորը գրական արտասանությամբ առավելապես սղվում, իսկ ժողովրդական արտասանությամբ և բանաստեղծական խոսքում հաճախ պահպանվում է՝ առաջացնելով արտասանության ու տողադարձի երկակիություն»
Օր՝ աղջ-կա/աղ-ջը-կա, մարմ-նի/մար-մը-նի ևն:

«Պետք է խուսափել ավելորդ ը տողադարձում ներմուծելուց: Ոչ թե աղ-ջը-կա, այլ աղջ-կա...: Առաջին տարբերակները խատուկ են խոսակցական լեզվին, երկրորդները՝ գրական հայերենին»: (Օհանյան, «Հայոց լեզվի քերականության ուղեցույց», 2007)

Նաիրուհի
01.10.2011, 19:47
Ես համակարծիք եմ Նաիրուհու հետ::esim Թեև, ոնց որ երկուսն էլ կիրառելի են:
Հայոց լեզվի իմ բուհական դասագրքից (Եզեկյան, 2007).
«Անշեշտ և թույլ արտասանվող ը ձայնավորը գրական արտասանությամբ առավելապես սղվում, իսկ ժողովրդական արտասանությամբ և բանաստեղծական խոսքում հաճախ պահպանվում է՝ առաջացնելով արտասանության ու տողադարձի երկակիություն»
Օր՝ աղջ-կա/աղ-ջը-կա, մարմ-նի/մար-մը-նի ևն:

«Պետք է խուսափել ավելորդ ը տողադարձում ներմուծելուց: Ոչ թե աղ-ջը-կա, այլ աղջ-կա...: Առաջին տարբերակները խատուկ են խոսակցական լեզվին, երկրորդները՝ գրական հայերենին»: (Օհանյան, «Հայոց լեզվի քերականության ուղեցույց», 2007)

Հա, քո նշած դեպքերում կան նախընտրելի և ոչ նախընտրելի ձևեր, բայց չեմ կարծում, որ երկու բաղաձայնի դեպքում էլ է դա գործում; Քո գրքում նշված բոլոր օրինակների դեպքում կա երկուսից ավելի բաղաձայնների կուտակում, իսկ մեր բազմաչարչար սանրել-ն ունի ընդամենը երկու ձայնավորի միջև ընկած երկու բաղաձայն. ոչ մի տրամաբանությամբ չի կարող ևս մեկ ձայնավորի անհրաժեշտություն առաջանալ, չէ՞ :)

Rammstein
02.10.2011, 00:58
Ավետ ջան, սանր բառում գաղտնավանկ կա, իսկ սանրել բառում՝ ոչ։ Դու իրո՞ք սա-նը-րել ես վանկատում։ Ընդհանրապես հիմա հնարավորինս խուսափում են գաղտնավանկով ձևերից (հարց-նել, ոչ թե հար-ցը-նել, կորց-նել, ոչ թե կոր-ցը-նել և այլն), ուր մնաց թե գաղտնավանկի ը ավելացնեն այն բառերում, որոնցում այն ընդհանրապես չի հնչում :esim

Չէ, Լիլիթ ջան, ես սանրել եմ ասում, ոչ թե սանըրել: :)

Daniel Vardanyan
02.10.2011, 10:37
այսինքն ոչմեկի մեջ չկա

Աբելյան
07.10.2011, 01:34
Ինչի՞ ա ճիշտ ձևը "ինձ/քեզ համար", այլ ոչ թե "իմ/քո համար": Ոնց որ թե սեռական հոլով ա պետք: Օրինակ, մենք չենք ասում "սենյակին համար" կամ "սենյակ համար":

Նարե91
07.10.2011, 16:33
Ինչի՞ ա ճիշտ ձևը "ինձ/քեզ համար", այլ ոչ թե "իմ/քո համար": Ոնց որ թե սեռական հոլով ա պետք: Օրինակ, մենք չենք ասում "սենյակին համար" կամ "սենյակ համար":
Որքանով որ իրազեկ եմ, դեռևս վաղ աշխարհաբարում «համար» և «հետ» կապերի հետ գործածվող խնդիրը դրվում էր տրական հոլովով ու կարծում եմ հենց այդտեղից է եկել, որ այսօր Ձեր նշած օրինակներում ոչ թե սեռական, այլ տրական հոլովն է գործածվում :

laro
18.10.2011, 21:39
Լեզվաբաններ ջան ինձ կբացատրեք «կերոն» բառի իմաստը?:

Աբելյան
18.10.2011, 22:27
Որքանով որ իրազեկ եմ, դեռևս վաղ աշխարհաբարում «համար» և «հետ» կապերի հետ գործածվող խնդիրը դրվում էր տրական հոլովով ու կարծում եմ հենց այդտեղից է եկել, որ այսօր Ձեր նշած օրինակներում ոչ թե սեռական, այլ տրական հոլովն է գործածվում :
Իսկ ինչի՞ են "իմ/քո համար" տարբերակները համարվում սխալ, բայց ասենք ոչ մեկը չի ասում. "ամեն ինչ տանը համար":

Moonwalker
19.10.2011, 11:41
Լեզվաբաններ ջան ինձ կբացատրեք «կերոն» բառի իմաստը?:

Կերոնը եկեղեցու մեծ (հաստ ու երկար) մոմն է (հմմ. հունարեն χηρος (հյց. χηρον)` մեղրամոմ, կերոն բառի հետ):

Moonwalker
19.10.2011, 11:55
Իսկ ինչի՞ են "իմ/քո համար" տարբերակները համարվում սխալ, բայց ասենք ոչ մեկը չի ասում. "ամեն ինչ տանը համար":

Դե հիմա լեզվական քարացած կանոն է՝
Մոտ, վրա, հետ, պես, համար, հօգուտ, ի դեմս, հանուն կապերը (+ուղղություն ցույց տվողները՝ դեպի, մինչև ևն) անձնական դերանունների I և II դեմքերի հետ խնդիր են պահանջում տրական հոլովով:
Ըստ էության ժամանակակից հայերենում կապերը կարող են դրվել բոլոր հոլովներով՝ բացի ներգոյական և ուղղական (բայց դե հինգ հոլովի համակարգով հայցականի կիրառությունները վերագրվում են ուղղականին) հոլովներ (ասենք՝ «բացի»-ն՝ բացառական, «հանդերձը»՝ գործիական):
Սակայն, իհարկե կապերի մեծամասնությունը սեռական հոլովով դրված խնդիր է պահանջում, դրա համար էլ հաճախ առաջանում է էս (քննարկվող) կապերի գործածության շփոթը::esim

anahit96
23.10.2011, 18:51
Իսկ ինձ կասեք <<Ատրճանակ>> բառը պարզ է?

Moonwalker
23.10.2011, 19:07
Իսկ ինձ կասեք <<Ատրճանակ>> բառը պարզ է?

Ժամանակակից հայերենում, թերևս, այո: Թեև բառի հնագույն գործածությունը («ատրաճան») ակնհայտ պահլավական փոխառություն է (atur՝ կրակ, janak`zan («խփել») ձևից. ատուրջանակ՝ չախմախ, հրահան)::)

anahit96
23.10.2011, 20:37
Ժամանակակից հայերենում, թերևս, այո: Թեև բառի հնագույն գործածությունը («ատրաճան») ակնհայտ պահլավական փոխառություն է (atur՝ կրակ, janak`zan («խփել») ձևից. ատուրջանակ՝ չախմախ, հրահան)::)

Շատ շնորհակալ եմ:Եվ խնդրում եմ ասեք «սիրամարգ» բառի մեջ Սինա լեռը կապ ունի,արմատները որո՞նք են

Varzor
25.10.2011, 14:51
Եվ հետո մի սխալ, որը շատ հաճախ եմ տեսնում ակումբում ու նյարդայանանում եմ... ԷԷԷԷԷհ Մարդիիիիիիիիիիիիկ, ախր ինչու՞ եք ք-ով գրում:(
Իզուր մի նյարդայնացի, որովհետև մարդիք տարբերակը եղել է ավելի հնում ու լեզվի բառակազմության տեսանկյունից ավելի ճիշտ է: Ես էլ եմ հաճախ յադ "սխալը" թույլ տալիս: Որ նկատում եմ` ուղղում եմ:
"մարդ" + "ք" հոգնակիակերտ ածանց: Արդյունքում` մարդիք: Թե չե ստացվում է "մարդ"+"իկ": Իսկ "իկ" ը փոքրացնող ածանց է: Մի տեսակ հաճելի չէ:

Զարմանալի են մեր լեզվագետները, որ այդպիսի պրիմիտիվ խեղաթյուրումը մինչև հիմա չեն ուղել:
Հետաքրքիր է, որ մինչ այժմ օգտագործվում են և նույնիսկ նորմ են դարձել անիմաստ ու բացահայտ սխալներ:
Օրինակ`
Մթերք - մթերքներ: Երկրոդ տարբերակն ուղակի հիմար իմաստ ունի: Նույնատիպ զավեշտալի բառեր էլ ունեն մեր բարբառները` մաշինքներ, մարդիկներ և այլն :)
Վնասակար - "կար"-ը իրենցի ներաայցնում է դրական նշանակություն (օգտակար), սակայն "Ծխելը վնասակար է" արտահայտությունը սխալ է, քանի որ պիտի լինի "Ծխելը վնաս է": Այդ մասին նույնսի մի ժամանակին "Մեր լեզուն, մեր խոսքը" հազղորդաշարում ասվեց, սակայն մինչև հիմա կիրառվում է համատարած: Վնասը չի կարող "կար" լինել:
Խմորեղեններ - մեկնաբանություններն ավելորդ են:
Ակնոցներ - շատ հաճախ կիրառվում են որպես մեկ անձին պատկանող գարնիտուրային իրի անվանում, մինչ դեռ ընդամենը "ակնոց" բառը բավարար է, իսկ "ակնոցներ" նշանակում է "շատ ակնոց":


Բայց դե լեզուն զարգանում է և աղավաղուների ու խեղաթյուրումների, ինչպես նաև հնչյունափոխությունների հաշվին ձեռք է բերում նոր բառեր, նոր իմաստներ:

My World My Space
25.10.2011, 14:59
Իզուր մի նյարդայնացի, որովհետև մարդիք տարբերակը եղել է ավելի հնում ու լեզվի բառակազմության տեսանկյունից ավելի ճիշտ է: Ես էլ եմ հաճախ յադ "սխալը" թույլ տալիս: Որ նկատում եմ` ուղղում եմ:
"մարդ" + "ք" հոգնակիակերտ ածանց: Արդյունքում` մարդիք: Թե չե ստացվում է "մարդ"+"իկ": Իսկ "իկ" ը փոքրացնող ածանց է: Մի տեսակ հաճելի չէ:

Զարմանալի են մեր լեզվագետները, որ այդպիսի պրիմիտիվ խեղաթյուրումը մինչև հիմա չեն ուղել:
Հետաքրքիր է, որ մինչ այժմ օգտագործվում են և նույնիսկ նորմ են դարձել անիմաստ ու բացահայտ սխալներ:
Օրինակ`
Մթերք - մթերքներ: Երկրոդ տարբերակն ուղակի հիմար իմաստ ունի: Նույնատիպ զավեշտալի բառեր էլ ունեն մեր բարբառները` մաշինքներ, մարդիկներ և այլն :)
Վնասակար - "կար"-ը իրենցի ներաայցնում է դրական նշանակություն (օգտակար), սակայն "Ծխելը վնասակար է" արտահայտությունը սխալ է, քանի որ պիտի լինի "Ծխելը վնաս է": Այդ մասին նույնսի մի ժամանակին "Մեր լեզուն, մեր խոսքը" հազղորդաշարում ասվեց, սակայն մինչև հիմա կիրառվում է համատարած: Վնասը չի կարող "կար" լինել:
Խմորեղեններ - մեկնաբանություններն ավելորդ են:
Ակնոցներ - շատ հաճախ կիրառվում են որպես մեկ անձին պատկանող գարնիտուրային իրի անվանում, մինչ դեռ ընդամենը "ակնոց" բառը բավարար է, իսկ "ակնոցներ" նշանակում է "շատ ակնոց":


Բայց դե լեզուն զարգանում է և աղավաղուների ու խեղաթյուրումների, ինչպես նաև հնչյունափոխությունների հաշվին ձեռք է բերում նոր բառեր, նոր իմաստներ:

Վարզոր կարո՞ղ ես մեկնաբանել ասենք կարեվեր և կարի վտանգավոր արտահայտությունները... :hi

John
25.10.2011, 15:02
ուղղակի, այլ ոչ թե ուղակի

Նարե91
25.10.2011, 15:17
Իզուր մի նյարդայնացի, որովհետև մարդիք տարբերակը եղել է ավելի հնում ու լեզվի բառակազմության տեսանկյունից ավելի ճիշտ է: Ես էլ եմ հաճախ յադ "սխալը" թույլ տալիս: Որ նկատում եմ` ուղղում եմ:
"մարդ" + "ք" հոգնակիակերտ ածանց: Արդյունքում` մարդիք: Թե չե ստացվում է "մարդ"+"իկ": Իսկ "իկ" ը փոքրացնող ածանց է: Մի տեսակ հաճելի չէ:

Զարմանալի են մեր լեզվագետները, որ այդպիսի պրիմիտիվ խեղաթյուրումը մինչև հիմա չեն ուղղել:
Հիմա հին ժամանակները չեն :) Եթե ընդունվել է, որ տվյալ բառի գրությունն էդպես է, ուրեմն մենք էլ պիտի պահպանենք էդ գրության ձևը:), իսկ թե հնում ոնց է եղել, ինչ են արել, դա էնքան շատ էական նշանակություն չպիտի ունենա… Համ էլ ես Ձեզ հետ էս թեմայով խոսել եմ ու չեմ ցանկանա նորից կրկնել, պարզապես գուցե կան ակումբցիներ, որոնց մոտ տվյալ բառի սխալ գրությունը ոչ թե անուշադրության, ինչպես, որ համոզված եմ, Ձեզ մոտ է, այլ պարզապես իրազեկ չլինելու արդյունք է:
Հ.Գ. Իսկ մնացած բոլոր բերված օրինակների հետ լիովին համամիտ եմ:;)

Varzor
25.10.2011, 15:21
Վարզոր կարո՞ղ ես մեկնաբանել ասենք կարեվեր և կարի վտանգավոր արտահայտությունները... :hi
կարեվեր - ծանր վիրավորված, բազմաթիվ վերքեր ստացած:
Հասկանում եմ ինչի ես տանում, նկատի ունենալով, որ "կար"-ը ցուցադրում է բազմակիությունը, իբրև թե "վնասական" շատ վնաս տվող ;) Բայց դա այդպես չէ:
Կարեվեր բառում "կար"-ը ցուցադրում է ոչ այնքան վերքերի քանակը, այլ դրանց մեծությունը և ծանրությունը

"...
Ես հյուսեցի զանոնք, գիսակ առ գիսակ,
Տալով խաչին ձևը Որդվույդ կարեվեր`
Որուն արյունն, ամեն Զատկի, սո՜ւրբ կըրակ,
Մեր ակոսներն են խըմեր:
..."

"կարի"-ն չհասկացա: Խոսքը գնում է "կարել" բայի հրամայական սխալ ձևի մասին, թե ուրիշ բառի?

My World My Space
25.10.2011, 15:38
կարեվեր - ծանր վիրավորված, բազմաթիվ վերքեր ստացած:
Հասկանում եմ ինչի ես տանում, նկատի ունենալով, որ "կար"-ը ցուցադրում է բազմակիությունը, իբրև թե "վնասական" շատ վնաս տվող ;) Բայց դա այդպես չէ:
Կարեվեր բառում "կար"-ը ցուցադրում է ոչ այնքան վերքերի քանակը, այլ դրանց մեծությունը և ծանրությունը

"...
Ես հյուսեցի զանոնք, գիսակ առ գիսակ,
Տալով խաչին ձևը Որդվույդ կարեվեր`
Որուն արյունն, ամեն Զատկի, սո՜ւրբ կըրակ,
Մեր ակոսներն են խըմեր:
..."

"կարի"-ն չհասկացա: Խոսքը գնում է "կարել" բայի հրամայական սխալ ձևի մասին, թե ուրիշ բառի?

կար-կարի՝ ունի շատ (բացասական առումով) իմաստը ոնց որ կաեվերն ա, նենց էլ կարի վտանգավորը, ուստի նաև «ՀՀ Առողջապահության նախարարությունը զգուշացնում է՝ ծխելը կարի վնաս է (վնասակար է) Ձեր առողջությանը»

Varzor
25.10.2011, 16:04
կար-կարի՝ ունի շատ (բացասական առումով) իմաստը ոնց որ կաեվերն ա, նենց էլ կարի վտանգավորը, ուստի նաև «ՀՀ Առողջապահության նախարարությունը զգուշացնում է՝ ծխելը կարի վնաս է (վնասակար է) Ձեր առողջությանը»

Դե ինչ ասեմ, էդ նույն բանը կարելի է հարցնել մի 30-40 տարի առաջվա լեզվաբաններին :)

Քո ասածով որ լինի օգտակար բառն ա հիմարություն ստացվում, քանի որ "կար"-ը բացասական առումով շատ իմաստն ունի ;)

Varzor
25.10.2011, 16:14
Հիմա հին ժամանակները չեն :) Եթե ընդունվել է, որ տվյալ բառի գրությունն էդպես է, ուրեմն մենք էլ պիտի պահպանենք էդ գրության ձևը:), իսկ թե հնում ոնց է եղել, ինչ են արել, դա էնքան շատ էական նշանակություն չպիտի ունենա… Համ էլ ես Ձեզ հետ էս թեմայով խոսել եմ ու չեմ ցանկանա նորից կրկնել, պարզապես գուցե կան ակումբցիներ, որոնց մոտ տվյալ բառի սխալ գրությունը ոչ թե անուշադրության, ինչպես, որ համոզված եմ, Ձեզ մոտ է, այլ պարզապես իրազեկ չլինելու արդյունք է:
Հ.Գ. Իսկ մնացած բոլոր բերված օրինակների հետ լիովին համամիտ եմ:;)

Նարե ջան, հիմա որ մի 10 տարի հետո ընդունելի լինի, որ ք-ով ա գրվում, ինչ կասես? "Եթե ընդունվել է, ուրեմն ճիշտ է": Այդ "ընդունումները" անգրագետ ու ծախված լեզվաբանների արդյունք են:
Մի կոնկրետ օրինակ բերեմ:
Չգիտեմ տեղյակ ես, թե չէ, բայց 20-ականններին երկրում համընդհանուր փոփոխությունների հետ միասին, մի քանի "գրագետ" կոմունիստներ որոշեցին, որ հայոց այբուբենընույնպս պիտի փոփոխության ենթարկվի` ավելի ժողովրդական և ինտերնացիոնալ լինելու համար: Ու փոփոխությունը հետևյալն էր` "Օ" -ն որպես արևմտյան և բուրժուական տառ հանեցին և տեղը սկսեցին կիրառել "Ո"-ն (ի դեպ` սա մաքուր Մաշտոցյան տարբերակն է ;) ) Զուգահեռ նաև հանեցին "Ռ"-ն, համարելով որ այն կոպիտ է և շատ է մեկ այբուբենի համար (իրականում մոտեցնում էին ռուսերենին): Մնաց` "Ր"-ն:
Մի օր Միկոյանը պիտի այցելեր, իսկ դար ահջորդ օրը մարտի 8-ն էր: Բնական է նախապես արդեն երեկոյան կախված էր ցուցապաստառը` "Շնորհավոր կականց որը": ՄԻկոյանը կարդում է ու հարցնում "Դե հիմա ասեք, թե այս բառում որ տառն եք որի տեղը սխալ գրել": Բնական է, որ գլխի ընկան, որ Միկոյանի սուր խոսքը վերաբերվում էր նրան, որ կամ "ո"-ի փոխարեն պիտի "օ" լինի, որ բառը իմաստ ունենա, կամ էլ "ր"-ի փոխարեն "ռ" :D
Ու ասյպես, ինչպես պատմում եմ "Միկոյանի թեթև ձեռքով հայոց այբուբենում մնացին Օ և Ռ տառերը" :D
Ոչ ամեն փոփոխություն է, որ տեղին է և հիմնավորված: Մանավանդ, որ մարդկանց մեծ մասը և խոսակցական և ուղագրական սխալով այլ ձևով է գրում:

Chuk
25.10.2011, 16:55
Իզուր մի նյարդայնացի, որովհետև մարդիք տարբերակը եղել է ավելի հնում ու լեզվի բառակազմության տեսանկյունից ավելի ճիշտ է: Ես էլ եմ հաճախ յադ "սխալը" թույլ տալիս: Որ նկատում եմ` ուղղում եմ:
"մարդ" + "ք" հոգնակիակերտ ածանց: Արդյունքում` մարդիք: Թե չե ստացվում է "մարդ"+"իկ": Իսկ "իկ" ը փոքրացնող ածանց է: Մի տեսակ հաճելի չէ:
Վարզոր, թեման «ակումբցիների գրառումներում հաճախակի հանդիպող լեզվական սխալներ»-ն է: Ու բոլորովին, այս համատեքստում, էական չի, թե «մարդ» բառի հոգնակին ինչպես է դարձել «մարդիկ»: «Մարդիք» տարբերակը սխալ է ու վերջ: Հարևան թեմաներում գուցե և կարելի է նստել ու քննարկել, թե ինչու է բառն այսպես գրվում: Բայց այս թեմայում ասում ենք.
Մարդի՛կ, լսեք ինչ եմ ասում, «մարդիկ» բառը գրվում է «մարդիկ» այլ ոչ թե «մարդիք»:


Ի դեպ քո վարկածին խիստ կասկածում եմ, որովհետև ինչ-որ չեմ կարողանում հիշել որևէ այլ հայերեն բառ, որի հոգնակին «իք»-ով լինի: «ք»-ով չէ, «իք»-ով: Բայց կրկնում եմ, անկախ նրանից քո ներկայացրած վարկածը ճիշտ է, թե սխալ, «մարդիկ» բառը գրվում է «Կ»-ով ու վերջ: Վերջակետ: Սխալ գրելաձևը պետք է նյարդայնացնի, սխալ գրողին պետք է ուղղել:

Varzor
25.10.2011, 17:11
Ի դեպ քո վարկածին խիստ կասկածում եմ, որովհետև ինչ-որ չեմ կարողանում հիշել որևէ այլ հայերեն բառ, որի հոգնակին «իք»-ով լինի: «ք»-ով չէ, «իք»-ով: Բայց կրկնում եմ, անկախ նրանից քո ներկայացրած վարկածը ճիշտ է, թե սխալ, «մարդիկ» բառը գրվում է «Կ»-ով ու վերջ: Վերջակետ: Սխալ գրելաձևը պետք է նյարդայնացնի, սխալ գրողին պետք է ուղղել:
Չես հիշում` հիշեցնեմ. օձիք, բարիք, Սյունիք, Աղձնիք, Ուտիք և այլն ;)

Դե, ում համար սխալ է, ում համար վրիպում, ում համար էլ սխալ է, որ դա հիմա սխալ են համարում :)
Անցանք:

Chuk
25.10.2011, 17:20
Չես հիշում` հիշեցնեմ. օձիք, բարիք, Սյունիք, Աղձնիք, Ուտիք և այլն ;)

Դե, ում համար սխալ է, ում համար վրիպում, ում համար էլ սխալ է, որ դա հիմա սխալ են համարում :)
Անցանք:
Նշածդ բառերում «իք»-ն ընդամենը ածանց է, այլ ոչ թե հոգնակիակերտ մասնիկ: Դրանք էլ են ցույց տալիս բազմազանություն, ինչպես նաև իրենց մեջ պարունակում են հոգնակիի շերտ, օրինակ՝ գիրք, որը կազմված է «գիր» արմատից ու «ք» ածանցից, որը ցույց է տալիս, որ գրից շատ կա, բայց քանի որ նոր բառ է ստեղծվել, ապա դրա հոգնակին ստանում է «ներ» հոգնակիակերտ մասնիկն ու դառնում գրքեր, ինչպես օձիքը՝ օձիքներ: Ի դեպ ստեղ հիշեմ, որ ինքդ էիր բերել օրինակը, որ «մարդիկներ»-ը սխալ է: Իսկ օրինակ Ուտիքը չի կարող ստանալ հոգնակիակերտ մասնիկ: Դեռ շնորհակալ եմ, որ չես գրել «հայրենիք», որովհետև նույն «իք»-ով է կազմված, բայց դա ածանց է:

Նարե91
25.10.2011, 17:23
Նարե ջան, հիմա որ մի 10 տարի հետո ընդունելի լինի, որ ք-ով ա գրվում, ինչ կասես? "Եթե ընդունվել է, ուրեմն ճիշտ է": Այդ "ընդունումները" անգրագետ ու ծախված լեզվաբանների արդյունք են:
Մի կոնկրետ օրինակ բերեմ:
Չգիտեմ տեղյակ ես, թե չէ, բայց 20-ականններին երկրում համընդհանուր փոփոխությունների հետ միասին, մի քանի "գրագետ" կոմունիստներ որոշեցին, որ հայոց այբուբենընույնպս պիտի փոփոխության ենթարկվի` ավելի ժողովրդական և ինտերնացիոնալ լինելու համար: Ու փոփոխությունը հետևյալն էր` "Օ" -ն որպես արևմտյան և բուրժուական տառ հանեցին և տեղը սկսեցին կիրառել "Ո"-ն (ի դեպ` սա մաքուր Մաշտոցյան տարբերակն է ;) ) Զուգահեռ նաև հանեցին "Ռ"-ն, համարելով որ այն կոպիտ է և շատ է մեկ այբուբենի համար (իրականում մոտեցնում էին ռուսերենին): Մնաց` "Ր"-ն:
Մի օր Միկոյանը պիտի այցելեր, իսկ դար ահջորդ օրը մարտի 8-ն էր: Բնական է նախապես արդեն երեկոյան կախված էր ցուցապաստառը` "Շնորհավոր կականց որը": ՄԻկոյանը կարդում է ու հարցնում "Դե հիմա ասեք, թե այս բառում որ տառն եք որի տեղը սխալ գրել": Բնական է, որ գլխի ընկան, որ Միկոյանի սուր խոսքը վերաբերվում էր նրան, որ կամ "ո"-ի փոխարեն պիտի "օ" լինի, որ բառը իմաստ ունենա, կամ էլ "ր"-ի փոխարեն "ռ" :D
Ու ասյպես, ինչպես պատմում եմ "Միկոյանի թեթև ձեռքով հայոց այբուբենում մնացին Օ և Ռ տառերը" :D
Ոչ ամեն փոփոխություն է, որ տեղին է և հիմնավորված: Մանավանդ, որ մարդկանց մեծ մասը և խոսակցական և ուղագրական սխալով այլ ձևով է գրում:
Հա էդ մասին անշուշտ լսել էի… Համաձայն եմ, որ անգրագետ լեզվաբաններ եղել են, կան ու դեռ կլինեն, հետևաբար լեզվական անգրագետ փոփոխություններն էլ անխուսափելի են, բայց էնպես չի, որ էդ փոփոխությունները ամեն ամիս կամ ամեն տարի են տեղի ունենում: Յուրաքանչյուր հիսուն տարին մեկ նման փոփոխություններ լինեն, թե ոչ: Լավ, որպեսզի թեման օֆֆտոպանոցի չվերածվի, սա էլ ասեմ, ու եզրափակենք:
Հիմա ասածս էն ա, որ եթե ներկա պահին համապատասխան կառույցների կողմից ընդունված ա, որ լեզվական այս, այն կամ էլ այլ երևույթներն են ճիշտ, ուրեմն մենք հենց դրանցով էլ պիտի ուղղորդվենք: Կարող ես և ճիշտ չհամարել անգրագետ լեզվաբանների ընդունածները և քո առօրյայում խոսես ու գրես այնպես, ինչպես քեզ է հարմար, բայց այսպիսի ֆորումում, որի կարգախոսը հայ գրի ու գրականության պահմանումն է, պարտավոր ես առաջնորդվել անգրագետ լեզվաբանների ընդունածներով: Եվ հետո չմոռանանք, որ ակումբի այցելուների ցանկում կան նաև դպրոցահասակ երեխաներ, ովքեր այս ֆորումում իրենց հուզող հարցերի պատասխանները փնտրելու ճանապարհին կարող են բախվել որոշակի ուղղագրական սխալների՝ չգիտակցելով, որ գուցե սխալ գրված լինի, իրենց մեջ դա տպավորվի որպես ճիշտ ու կրթօջախներում էլ նմանատիպ սխալներ թույլ տան: Հետևաբար, եկե՛ք սա գիտակցելով՝ գրենք գրագետ՝ առանց ուղղագրական ու տառասխալների:

Monk
25.10.2011, 17:43
Հազար ներողություն եմ խնդրում, եթե թեմայից շեղվելուն նպաստում եմ, բայց, որպես գրաբարից մի փոքր տեղյակ մարդ, ասեմ, որ գրաբարում «մարդ» գոյականի հոգնակին միշտ էլ «կ» տառով է եղել. մարդ-մարդիկ, սեռական հոլովը՝ մարդոյ-մարդկան (աշխարհաբարում էլ՝ մարդկանց): «Ք» տառով սխալ է:

Varzor
25.10.2011, 17:44
Նշածդ բառերում «իք»-ն ընդամենը ածանց է, այլ ոչ թե հոգնակիակերտ մասնիկ: Դրանք էլ են ցույց տալիս բազմազանություն, ինչպես նաև իրենց մեջ պարունակում են հոգնակիի շերտ, օրինակ՝ գիրք, որը կազմված է «գիր» արմատից ու «ք» ածանցից, որը ցույց է տալիս, որ գրից շատ կա, բայց քանի որ նոր բառ է ստեղծվել, ապա դրա հոգնակին ստանում է «ներ» հոգնակիակերտ մասնիկն ու դառնում գրքեր, ինչպես օձիքը՝ օձիքներ: Ի դեպ ստեղ հիշեմ, որ ինքդ էիր բերել օրինակը, որ «մարդիկներ»-ը սխալ է: Իսկ օրինակ Ուտիքը չի կարող ստանալ հոգնակիակերտ մասնիկ: Դեռ շնորհակալ եմ, որ չես գրել «հայրենիք», որովհետև նույն «իք»-ով է կազմված, բայց դա ածանց է:
:D
Չուկ ջան, մի խորացի ածանցն էլ է լինում հոգնակիակերտ, դրանցից մեկն էլ հենց ք-ն է ;) Օրինակ` մթերք, բերք, կամք: Բերքեր չեն ասում, կամ կամքեր ;) Քո ասած մարքիկ-ն էլ չի կարող ստանալ հոգնակիակերտ ածանց:
Սովորաբար արդեն իսկ հոգնակի բառերը կամ հոգնակի չունեցող գոյականները չեն ստանում հոգնակիակերտ ածանցներ:
Ի դեպ հայրենիքներ արտահայտությունը որոշ կոնտեքստից ելնելով սխալ չի համարվում:

Լավ, շատ ենք խորանում, թեմայից հեռանում ... :)

Varzor
25.10.2011, 17:46
Հազար ներողություն եմ խնդրում, եթե թեմայից շեղվելուն նպաստում եմ, բայց, որպես գրաբարից մի փոքր տեղյակ մարդ, ասեմ, որ գրաբարում «մարդ» գոյականի հոգնակին միշտ էլ «կ» տառով է եղել. մարդ-մարդիկ, սեռական հոլովը՝ մարդոյ-մարդկան (աշխարհաբարում էլ՝ մարդկանց): «Ք» տառով սխալ է:
Խոսքը չի գնացել գրաբարի մասին, բայց շնորհակալ եմ ինֆորմացիայի համար ;)

Chuk
25.10.2011, 17:49
:D
Չուկ ջան, մի խորացի ածանցն էլ է լինում հոգնակիակերտ, դրանցից մեկն էլ հենց ք-ն է ;) Օրինակ` մթերք, բերք, կամք: Բերքեր չեն ասում, կամ կամքեր ;) Քո ասած մարքիկ-ն էլ չի կարող ստանալ հոգնակիակերտ ածանց:
Սովորաբար արդեն իսկ հոգնակի բառերը կամ հոգնակի չունեցող գոյականները չեն ստանում հոգնակիակերտ ածանցներ:
Ի դեպ հայրենիքներ արտահայտությունը որոշ կոնտեքստից ելնելով սխալ չի համարվում:

Լավ, շատ ենք խորանում, թեմայից հեռանում ... :)
Լավ, ընդունում եմ, որ դու չես ուզում հասկանալ դիմացինիդ ասածը: Ասում էի շատ պարզ բան, հասարակ բան, որ բերածդ օրինակներում խոսք չէր գնում հոգնակիակերտ մասնիկի, այլ խոսք էր գնում ածանցների մասին: Մինչդեռ մարդիկ-ում «իկ»-ը ածանց չի, այլ հոգնակիակերտ մասնիկ: Ինչևէ:

Բաժնի մոդերատորին խնդրում կամ առաջարկում եմ այս գրառումները տեղափոխել «զանազան լեզվական հարցեր» կամ մեկ այլ համապատասխան թեմա, որովհետև Վարզորի թեթև ձեռքով ու մեր օժանդակությամբ շեղվել ենք բուն թեմայից:

Varzor
25.10.2011, 17:59
Լավ, ընդունում եմ, որ դու չես ուզում հասկանալ դիմացինիդ ասածը: Ասում էի շատ պարզ բան, հասարակ բան, որ բերածդ օրինակներում խոսք չէր գնում հոգնակիակերտ մասնիկի, այլ խոսք էր գնում ածանցների մասին: Մինչդեռ մարդիկ-ում «իկ»-ը ածանց չի, այլ հոգնակիակերտ մասնիկ: Ինչևէ:
Բաժնի մոդերատորին խնդրում կամ առաջարկում եմ այս գրառումները տեղափոխել «զանազան լեզվական հարցեր» կամ մեկ այլ համապատասխան թեմա, որովհետև Վարզորի թեթև ձեռքով ու մեր օժանդակությամբ շեղվել ենք բուն թեմայից:

:D
Չուկ հերիքա քաղաքական լոլոներ կարդաս, :) Այ սենց են անում, որ լինում ա ըստ սցենարի :hands
Եվս մեկ հասարակական-հոգեբանական փորձ հաջողությամբ պսակվեց :)

Հ.Գ.
Ես մարդիկի թեման մի քանի ամսի առաջ նամուսով թաղել էինք, ասեի տեսնեմ զոմբիների հետ ոնց եք :D
Միանում եմ Չուկի կողմից մոդերատորներին ուղղված խնդրանքին :) Իմ "թեթև" ձեռքով հըլը էնքան խաղեր եմ խաղալու ու խաղացնելու ... ներող եղեք, բնավորություն է :oy

Նաիրուհի
25.10.2011, 18:02
Խոսքը չի գնացել գրաբարի մասին, բայց շնորհակալ եմ ինֆորմացիայի համար ;)

:o

Նախ՝ ի՞նչ է նշանակում «խոսքը չի գնացել»։ Իսկ ո՞ւր պիտի այն գնար։
Երկրորդ՝ խոսում ես այն մասին, որ նախկինում մարդ բառի հոգնակին ք-ով է կազմվել, և այդ «նախկինում»-ը գրաբարին չի՞ վերաբերում։ Այդ դեպքում ե՞րբ, միջին հայերենո՞ւմ, թե՞, ասենք, հնդեվրոպական նախալեզվում։ :)
Երրորդ՝ քո նշած բառերում ոչ թե -իք է ավելացվել որպես հոգնակիակերտ այլ -ք՝ բարի-ք, օձի-ք և այլն։ Եթե լիներ օձ, ապա հոգնակին կլիներ օձք, ինչպես օձ բառի հոգնակին է։

Ափսոս՝ այս պահին ձեռքիս տակ համապատասխան գրականություն չկա, թե չէ ավելի հանգամանալից կգրեի դրանց մասին՝ կանոններով, բանով ;)

Varzor
25.10.2011, 18:05
:o
Նախ՝ ի՞նչ է նշանակում «խոսքը չի գնացել»։ Իսկ ո՞ւր պիտի այն գնար։
Երկրորդ՝ խոսում ես այն մասին, որ նախկինում մարդ բառի հոգնակին ք-ով է կազմվել, և այդ «նախկինում»-ը գրաբարին չի՞ վերաբերում։ Այդ դեպքում ե՞րբ, ասենք՝ միջին հայերենո՞ւմ :)
Երրորդ՝ քո նշած բառերում ոչ թե -իք է ավելացվել որպես հոգնակիակերտ այլ -ք՝ բարի-ք, օձի-ք և այլն։ Եթե լիներ օձ, ապա հոգնակին կլիներ օձք, ինչպես օձ բառի հոգնակին է։
Ափսոս՝ այս պահին ձեռքիս տակ համապատասխան գրականություն չկա, թե չէ ավելի հանգամանալից կգրեի դրանց մասին՝ կանոններով, բանով ;)

Դե ինչ ասեմ, թող քեզ համար բարիք բառը բարի բառից կազմված լինի ;)

Monk
25.10.2011, 18:51
Դե ինչ ասեմ, թող քեզ համար բարիք բառը բարի բառից կազմված լինի ;)
Բայց հենց այդպես էլ կա, Վարզոր ջան ;)

Հ.Գ. Լավ, էլ բան չեմ գրի, կսպասեմ մոդերատորի կողմից գրառումները համապատասխան թեմա տեղափոխվելուն::)

Rammstein
25.10.2011, 20:51
Վնասակար - "կար"-ը իրենցի ներաայցնում է դրական նշանակություն (օգտակար), սակայն "Ծխելը վնասակար է" արտահայտությունը սխալ է, քանի որ պիտի լինի "Ծխելը վնաս է":

Էդ «կար»-ի իմաստը ո՞րտեղից: :o
«Վնասակար» բառ գոյություն ունի՛, համ Աճառյանի արմատական բառարանում կա («վնաս»-ի տակ), համ էլ Մալխասյանցի բառարանում կա` առանձին:
Կոնկրետ բացատրություն չգտա, բայց ինչքան հասկանում եմ, «կար»-ը կարողանալու արմատն է, ոնց որ ասենք` «ապիկար» բառը, այսինքն` վնաս տալու ընդունակ:


Այդ մասին նույնսի մի ժամանակին "Մեր լեզուն, մեր խոսքը" հազղորդաշարում ասվեց, սակայն մինչև հիմա կիրառվում է համատարած: Վնասը չի կարող "կար" լինել:

Էդ էն Արտեմ Սարգսյանը չէ՞ր: Ինչ աբսուրդ ասես դուրս ա տալիս: :{

Շինարար
25.10.2011, 21:35
Հազար ներողություն եմ խնդրում, եթե թեմայից շեղվելուն նպաստում եմ, բայց, որպես գրաբարից մի փոքր տեղյակ մարդ, ասեմ, որ գրաբարում «մարդ» գոյականի հոգնակին միշտ էլ «կ» տառով է եղել. մարդ-մարդիկ, սեռական հոլովը՝ մարդոյ-մարդկան (աշխարհաբարում էլ՝ մարդկանց): «Ք» տառով սխալ է:Մի ահտ էլ ես ցույց տամ էս թեմայում իմ՝ շատ բան չիմանալը:)) Ուղղակի թեման հետաքրքրեց, մտքեր առաջացան, ոչինչ չեմ պնդում, բայց հարցադրում եմ... Իմ հասկանալով՝ նաև օտար լեզուների օրինակով, ՝էս թեմայում արդեն որոշակիորեն չարչրկված «հնում» հոգնակիի կազմումը ավելի խառն է եղել, միանշանակ ձև չի եղել, գուցե դա կապված է բարբառների կազմության հետ, գուցե համակարգված գիտակցության բացակայության, չեմ կարող ասել, ու յուրաքանչյուր առանձին բառ կարող էր իր առանձնահատուկ հոգնակիի ձևն ունենար, հետագայում դրանք կամաց-կամաց խմբավորվել են, ասենք, մրգերի համար իրենց առանձնահատուկ ձևը, շնչավորների համար՝ իրենցը, անշունչների համար՝ իրենցը, օրինակի համար եմ ասում, բայց առավել գործածվող բառերի համար մնացել են իրենց հին, ավանդական ընդւոնված ձևերը, որոնք համակարգված լեզվաբանության ստեղծումից հետո մտել են անկանոն հոգնակիների շարքը: Օրինակ, արաբերենում անկանոն հոգնակիի ձևեր ունեցող բառերն ավելի շատ են, քան կանոնավորները:)) Ընդ որում ամեն բառ կարող է ունենալ մի քանի անկանոն հոգնակիի ձև ու դրա հետ նույնիսկ մեկը՝ կանոնավոր, դե իրենց լեզվաբանությունը, չնայած հիմա կաղապարված ու քարացած է, բայց ժամանակին ստեղծվել է նաև նրա վրա, թե ինչպես են խոսում արաբները: Նույն տրամաբանությամբ մեզ մոտ, եթե հայերի ինչպես խոսալը հաշվի առնվեր, կարող էր լինել -ներ հոգնակիակերտի հետ նաև -նի, օրինակ լոռվա բարբառում, կամ որոշ կենդանիների դեպքում -ան՝ ձիան, գիլան: Հիմա էդ մարդիկի -իկը բազմաթիվ հոգնակիակերտերից, երևի, մեկն է եղել, ու մարդը, որպես առավել տարածված բառ պահպանել է մինչև օրս: Հեչ պետք չի ամեն ինչի մեջ համակարգվածություն տեսնել, ու յուրաքանչյուր տարբերություն փորձել որպես սխալ ընկալել: Իմ իմացած բոլոր լեզուներում մարդ բառի հոգնակին կաղապարի մեջ չի մտնում: Եսիմ:

Varzor
26.10.2011, 16:45
Հ.Գ. Լավ, էլ բան չեմ գրի, կսպասեմ մոդերատորի կողմից գրառումները համապատասխան թեմա տեղափոխվելուն::)

Էդ էն Արտեմ Սարգսյանը չէ՞ր: Ինչ աբսուրդ ասես դուրս ա տալիս: :{
Տեսեք այս (http://www.akumb.am/showthread.php/42187-Ակումբցիների-գրառումներում-հաճախակի-հանդիպող-լեզվական-սխալներ?p=2299544&viewfull=1#post2299544) գրառումս ;)

Rammstein
26.10.2011, 20:22
Տեսեք այս (http://www.akumb.am/showthread.php/42187-Ակումբցիների-գրառումներում-հաճախակի-հանդիպող-լեզվական-սխալներ?p=2299544&viewfull=1#post2299544) գրառումս ;)

Ո՛չ ժամանակ ունեմ, ո՛չ ներվ, որ գրառմանդ բոլոր արձագանքները, այդ թվում քո գրած արձագանքները հատ-հատ կարդամ: Ընդամենը տեսնում եմ լուրջ թեմայում, լուրջ դեմքով արված, սխալ պարունակող գրառում ու ընդամենը ուղղում եմ:

Ինչ վերաբերում ա հղածդ գրառմանը, ասեմ, որ Ակումբի «Հայերեն» բաժինը հասարակական-հոգեբանական փորձերի համար չի:
Իսկ եթե (տարբերակ 2) գրառումդ ուղղակի չիմացությունդ ծածկելու համար էր, ընդունում ու կարեկցում եմ: :B;)

Ուլուանա
28.10.2011, 00:46
Մոդերատորական. վերջին գրառումները տեղափոխվել են «Ակումբցիների գրառումներում հաճախ հանդիպող լեզվական սխալներ» (http://www.akumb.am/showthread.php/42187-%D4%B1%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%A2%D6%81%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB-%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4-%D5%B0%D5%A1%D5%B3%D5%A1%D5%AD-%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%AB%D5%BA%D5%B8%D5%B2-%D5%AC%D5%A5%D5%A6%D5%BE%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6-%D5%BD%D5%AD%D5%A1%D5%AC%D5%B6%D5%A5%D6%80) թեմայից։

Chuk
28.10.2011, 13:26
Երրորդ՝ քո նշած բառերում ոչ թե -իք է ավելացվել որպես հոգնակիակերտ այլ -ք՝ բարի-ք, օձի-ք և այլն։ Եթե լիներ օձ, ապա հոգնակին կլիներ օձք, ինչպես օձ բառի հոգնակին է։
Քանի որ արդեն ստեղ ենք, հարցնեմ:
Էս հաստա՞տ ա, Նաիրուհի: Կարո՞ղ ես ճշտել: Ոչ թե կասկածում եմ, այլ ուղղակի հետաքրքիր ա:

Օրինակ «բարիք» բառը խիստ հավանական եմ համարում, որ «բար» բառից լինի:
Իսկ «օձիքը» նայեցի Աճառյանում, ու իրա մեկնաբանությունից հասկացա, որ հենց «օձ» բառն ա:

Հայկօ
28.10.2011, 19:09
Իզուր մի նյարդայնացի, որովհետև մարդիք տարբերակը եղել է ավելի հնում ու լեզվի բառակազմության տեսանկյունից ավելի ճիշտ է: Ես էլ եմ հաճախ յադ "սխալը" թույլ տալիս: Որ նկատում եմ` ուղղում եմ:
"մարդ" + "ք" հոգնակիակերտ ածանց: Արդյունքում` մարդիք: Թե չե ստացվում է "մարդ"+"իկ": Իսկ "իկ" ը փոքրացնող ածանց է: Մի տեսակ հաճելի չէ:

Զարմանալի են մեր լեզվագետները, որ այդպիսի պրիմիտիվ խեղաթյուրումը մինչև հիմա չեն ուղել:
Հետաքրքիր է, որ մինչ այժմ օգտագործվում են և նույնիսկ նորմ են դարձել անիմաստ ու բացահայտ սխալներ:
Օրինակ`
Մթերք - մթերքներ: Երկրոդ տարբերակն ուղակի հիմար իմաստ ունի: Նույնատիպ զավեշտալի բառեր էլ ունեն մեր բարբառները` մաշինքներ, մարդիկներ և այլն :)
Վնասակար - "կար"-ը իրենցի ներաայցնում է դրական նշանակություն (օգտակար), սակայն "Ծխելը վնասակար է" արտահայտությունը սխալ է, քանի որ պիտի լինի "Ծխելը վնաս է": Այդ մասին նույնսի մի ժամանակին "Մեր լեզուն, մեր խոսքը" հազղորդաշարում ասվեց, սակայն մինչև հիմա կիրառվում է համատարած: Վնասը չի կարող "կար" լինել:
Խմորեղեններ - մեկնաբանություններն ավելորդ են:
Ակնոցներ - շատ հաճախ կիրառվում են որպես մեկ անձին պատկանող գարնիտուրային իրի անվանում, մինչ դեռ ընդամենը "ակնոց" բառը բավարար է, իսկ "ակնոցներ" նշանակում է "շատ ակնոց":


Բայց դե լեզուն զարգանում է և աղավաղուների ու խեղաթյուրումների, ինչպես նաև հնչյունափոխությունների հաշվին ձեռք է բերում նոր բառեր, նոր իմաստներ:

Varzor ջան, էնքան հաճելի է «լեզվաբանություն» կոչվող ու քեզ համար անկասկած նոր երևույթի նկատմամբ քո վառ էնտուզիազմը տեսնելը :): Քեզ ընդամենը մի քիչ փորձ, մի քիչ էլ համապատասխան գիտելիքներ են պակասում՝ քո զարմանալի վարկածները հիմնավորելու համար, բայց կարևորը, իհարկե, ցանկությունն է ու անսպառ եռանդը: Դիտարկենք հենց էս չարաբաստիկ «մարդիկ/մարդիք» դեպքը, օրինակ: Մի պահ մոռանանք, որ հայերենում երբեք ու ոչ մի ժամանակներում գոյություն չի ունեցել «մարդիք» բառաձև, մոռանանք համաբանություն կամ նմանակային հնչյունափոխություն կոչվող երևույթի մասին (սեպտեմբեր-սեկտեմբեր-հոկտեմբեր, մարդիկ-մարդիք-կնանիք) ու հիշենք, որ հնդևրոպական գրեթե բոլոր լեզուներում «մարդ» բառի հոգնակիի կազմությունն անկանոն է: Человек-люди, homme-gens, man-people, mann-menschen... Նման օրինակները շատ են. ասենք՝ փորձիր հիշել, թե քեզ ծանոթ-անծանոթ լեզուներում «մեկ-առաջին» զույգերը ինչ տեսք ունեն (один-первый, one-first, un-premier, uno-primero, ein-erste և այլն): Մեր մեջ ասած՝ էն, որ «մարդ» բառի հոգնակիի կազմությունն անկանոն է, լա՜վ էլ լուրջ օրինաչափություն է ու գրեթե կանոն: Փաստորեն՝ ում համար պրիմիտիվ խեղաթյուրում, ում համար՝ հետաքրքիր օրինաչափություն :): Տարբերությունն ընդամենը համապատասխան background-ն է ու մի քիչ էլ՝ գիտելիքները:


Չես հիշում` հիշեցնեմ. օձիք, բարիք, Սյունիք, Աղձնիք, Ուտիք և այլն ;)

Դե, ում համար սխալ է, ում համար վրիպում, ում համար էլ սխալ է, որ դա հիմա սխալ են համարում :)
Անցանք:

Սա էլ է հետաքրքիր թեմա: «Բարիքը», իհարկե, կազմված է «բարի» և «ք» մասերից, սա անվիճելի փաստ է, բայց այ տեղանունների հարցը մի քիչ ավելի հետաքրքիր է: Դու մի ասա՝ էդ հայերենը էնքան անկազմակերպ ու փնթի լեզու է, որ տեղանուն կազմող ածանցները նաև հոգնակի կազմող իմաստներ են ունեցել, ու դու մի ասա՝ հակառակն էլ է ճիշտ: «Ք» հոգնակիակերտը անընդհատ ու անընդմեջ օգտագործվել է տեղանուններում (հենց քո նշածներում էլ), իսկ «ստան» վերջածանցը մինչև հիմա էլ հոգնակի կառուցող իմաստ ունի, ախալքալաքցի ծանոթներիդ հարցրու, կհաստատեն: Հայք-Հայաստան, Վիրք-Վրաստան, Պարսկաստանին նաև «Պարսք» են ասել և այլն: «Սյունիք», «Աղձնիք», «Ուտիք» ու նման այլ բառերում արմատը հենց ի-ով էլ վերջանում է, ու դու մի ասա՝ դա էլ է օրինաչափություն: Հին հայկական կամ արդեն ուրարտական տեղանուն-արմատները հիմնականում հենց ի-ով էլ վերջանում են. Էրուբունի, Արգիշտիխինիլի, Բիայնիլի, Խիմմեի, Ուատկունի, Բարգունի, Սալուայի, Խալիլայի, Լուխայի, Նիլիպախրիի, Զինգունի... :)): Սա չիմացող մարդու համար, բնականաբար, շատ ավելի հեշտ է «Սյունիքի» մեջ տեսնել «սյունը», քան թե «սյունին», բայց դու մի ասա՝ զանազան տեղերում զարմանազան շան գլուխներ կան թաղված, ու ոչ բոլորը գիտեն էդ մասին:


Քանի որ արդեն ստեղ ենք, հարցնեմ:
Էս հաստա՞տ ա, Նաիրուհի: Կարո՞ղ ես ճշտել: Ոչ թե կասկածում եմ, այլ ուղղակի հետաքրքիր ա:

Նաիրուհու փոխարեն պատասխանեմ. հաստատ ա :aha:

Դե եկ, Varzhապետ, մի խելագարվիր :)):

Chuk
29.10.2011, 14:04
Շնորհակալ եմ պատասխանի համար Հայկ ջան, բայց մեկ ա չեմ կարողանում հասկանալ թե ինչի ա Աճառյանն ասում, որ օձ արմատն ա, ու մեկ էլ չգիտեմ թե «օձի» բառն ինչ ա նշանակում:
Նորից ասեմ, որ կասկածողի տեսակետից չեմ հարցնում, այլ հետաքրքրվողի, մի քիչ ավելի մանրամասն հիմնավորում պատասխան կուզեի կարդալ, ոչ թե ուղղակի «հաստատ ա», «հաստատ չի», եթե իհարկե հնարավոր ա:

_Հրաչ_
29.10.2011, 14:20
Ճիշտ է՝ ձեռքիս տակ բառարան չկա, գրաբարն էլ լրիվ չեմ ուսումնասիրել, բայց տրամաբանության վրա հիմնվելով՝ այսպես կարող եմ մեկնաբանել «օձիք. բառը. արմատն «օձ» բառն է, շատ հնարավոր է բառը ծագել է օձիքի՝ պարանոցը «պարուրելը» օձի փաթաթվելուն նմանեցնելով: Իսկ «օձի», իմ կարծիքով, նշանակում է «օձի կաշի»: Նման եզրակացության գալիս եմ այն բանից, որ որքան գիտեմ, կենդանիների մորթիները հնում կոչվում էին կենդանու անվանը միացրած «ի» կամ «ենի» վերջածանցը: Օրինակ, ինձ ծանոթ են «վագրենի», «այծենի» բառերը, որոնք նշանակում են վագրի, այծի մորթի: Կոնկրետ «ի»-ով այս պահին բառ միտքս չեկավ, բայց որ «ի» ու «ենի» վերջածանցները «եղբայրներ» են, դա փաստ է, հենց ասենք ծառերի անվանումների օրինակով՝ խնձորենի, տանձենի, բոխի, սոճի և այլն:
Այսինքն՝ վերոգրյալը վերլուծելով՝ կարելի է պատկերացնել, որ «օձիք» (ինչու չէ, հնարավոր է նաև հնում կարվել է օձի կաշվից) բառի արմատը «օձ» բառն է, որին միացել է «ի» վերջածանցը ու «ք» գրաբարյան հոգնակիակերտը:

Ցավոք, չունեմ որևէ աղբյուր, որ գրածս գիտականորեն հիմնավորեմ, բայց կարծում եմ, որ տրամաբանորեն ճիշտ կարող է լինել:

Arpine
06.11.2011, 15:37
Այս բառի ամեն տարբերակը հանդիպել եմ, հիմա ճիշտը ո՞րն ա, թեստ, թեսթ, տեստ թե տեսթ:unsure

Artyom
06.11.2011, 15:51
Այս բառի ամեն տարբերակը հանդիպել եմ, հիմա ճիշտը ո՞րն ա, թեստ, թեսթ, տեստ թե տեսթ:unsure
Թեստը::hi

anahit96
06.11.2011, 15:55
Ժող. ընդամենը բառի մեջ հ հնչյուն է լսվում?

Arpine
06.11.2011, 16:00
Թեստը::hi

Ես էլ եմ էդպես կարծում ու օգտագործում, շնորհակալություն:)

Rammstein
06.11.2011, 16:46
Ժող. ընդամենը բառի մեջ հ հնչյուն է լսվում?

Ոչ:

anahit96
13.01.2012, 20:32
Երկու հարց ունեմ,խնդրում եմ պատասխանեք
1. Առարկա բառը ստուգաբանել,արմատը կա-ն է,առ-ը նախածանց,իսկ ար-ը՞
2. Կայք բառը հոգնակի՞ է

curious
13.01.2012, 20:47
կարծում եմ երկրպագել բառը ճիշտ տարբերակ է սակայն ես նաև կողմ եմ ոգևորել բառին

Նարե91
13.01.2012, 20:52
Երկու հարց ունեմ,խնդրում եմ պատասխանեք
1. Առարկա բառը ստուգաբանել,արմատը կա-ն է,առ-ը նախածանց,իսկ ար-ը՞
2. Կայք բառը հոգնակի՞ է
Անահիտ ջան, առաջին հարցիդ չեմ խիզախում պատասխանել, որովհետև հաստատ չգիտեմ, այ բայց երկրորդին այսպես կպատասխանեմ. կայք բառը ինձ թվում է, որ հոգնակի չէ, քանի որ այսօր լայնորեն գործածվում է նաև կայքեր տարբերակը, բայց եթե ստուգաբանեք ապա «ք»-ն հոգնակիակերտ մասնիկ է տվյալ բառում, ինչպես որ օրինակ՝ հավք, թևք, գույք բառերում:

Moonwalker
14.01.2012, 13:30
1. Առարկա բառը ստուգաբանել,արմատը կա-ն է,առ-ը նախածանց,իսկ ար-ը՞

«Առ»-ը նախածանց, նախադրությունն է (հմմ. հունական προς նախամասնիկի հետ), արմատը «արկ»-ն է (ձգել, նետել ևն, նույն արմատից, ասենք, արկանել, առարկել, բանսարկու, ձեռնարկել, բանտարկել, գլխարկ և այլ բառեր): «Առարկա(յ)»-ն նոր գրական հայերենում արմատի ադապտացման օրինակ է:



2. Կայք բառը հոգնակի՞ է

Լայն իմաստով (իր սկզբնական բառիմաստի նկատմամբ) և կազմությամբ հոգնակի է («կայ»՝ կեցած տեղը, վիճակը (Աճառյան, նույն արմատից՝ կայան, կայուն, պարզկա, բացակա, հեռակա, դիմակայել, կայանալ, կալ, (կամ, կաս, կա, հմմ. թուրքերեն kalmak/qalmaq/)) և այլ բառերը), բայց իր համացանցային կիրառությամբ հոգնակի իմաստը կորցրել է ու Նարեի նշածի պես ենթարկվում է սովորական հոգնակիացման:

anahit96
14.01.2012, 14:21
«Առ»-ը նախածանց, նախադրությունն է (հմմ. հունական προς նախամասնիկի հետ), արմատը «արկ»-ն է (ձգել, նետել ևն, նույն արմատից, ասենք, արկանել, առարկել, բանսարկու, ձեռնարկել, բանտարկել, գլխարկ և այլ բառեր): «Առարկա(յ)»-ն նոր գրական հայերենում արմատի ադապտացման օրինակ է:




Լայն իմաստով (իր սկզբնական բառիմաստի նկատմամբ) և կազմությամբ հոգնակի է («կայ»՝ կեցած տեղը, վիճակը (Աճառյան, նույն արմատից՝ կայան, կայուն, պարզկա, բացակա, հեռակա, դիմակայել, կայանալ, կալ, (կամ, կաս, կա, հմմ. թուրքերեն kalmak/qalmaq/)) և այլ բառերը), բայց իր համացանցային կիրառությամբ հոգնակի իմաստը կորցրել է ու Նարեի նշածի պես ենթարկվում է սովորական հոգնակիացման:

Շնորհակալություն,բայց մի հարց. որ բառարանից եք օգտվել՞

My World My Space
17.01.2012, 21:41
հայեր հիմի ո՞վ ինձ հաստատ կասի ասվա՞լտ ա, թե՞ ասֆալտ...

Նարե91
17.01.2012, 21:45
հայեր հիմի ո՞վ ինձ հաստատ կասի ասվա՞լտ ա, թե՞ ասֆալտ...
ասֆալտն է ճիշտը, բայց հիմնավորել չեմ կարող.... հայոց լեզվի շտեմարանից եմ հիշում

_Հրաչ_
17.01.2012, 22:28
հայեր հիմի ո՞վ ինձ հաստատ կասի ասվա՞լտ ա, թե՞ ասֆալտ...


ասֆալտն է ճիշտը, բայց հիմնավորել չեմ կարող.... հայոց լեզվի շտեմարանից եմ հիշում

Հաստատ ասֆալտն է ճիշտը: Արմատը հունական է (άσφαλτος _ սարի խեժ):

Իսկ ինձ մոտ միշտ անորոշ մնաց. վերջապես ո՞րն է ճիշտ՝ պատճե՞, թե՞ պատճեն: Եվ որո՞նք են հիմնավորումները:

Նարե91
17.01.2012, 22:42
Իսկ ինձ մոտ միշտ անորոշ մնաց. վերջապես ո՞րն է ճիշտ՝ պատճե՞, թե՞ պատճեն: Եվ որո՞նք են հիմնավորումները:
Միանշանակ՝ պատճեն... պատճենահանել տարբերակը լսած կլինեք երևի... պատճեահանել չենք ասում

_Հրաչ_
17.01.2012, 22:59
Միանշանակ՝ պատճեն... պատճենահանել տարբերակը լսած կլինեք երևի... պատճեահանել չենք ասում

Ասելն ուրիշ խնդիր է, հնարավոր է «ն» տառը որպես աճական ավելանա «պատճենահանել» բառի մեջ: Ուղղակի բառի ծագումն ու մեկնաբանությունն եմ ուզում իմանալ:

Ուլուանա
27.01.2012, 04:01
Հաստատ ասֆալտն է ճիշտը: Արմատը հունական է (άσφαλτος _ սարի խեժ):

Իսկ ինձ մոտ միշտ անորոշ մնաց. վերջապես ո՞րն է ճիշտ՝ պատճե՞, թե՞ պատճեն: Եվ որո՞նք են հիմնավորումները:
Հիմնավորումներ չունեմ, բայց ճիշտը պատճենն է, հաստատ։

_Հրաչ_
27.01.2012, 20:37
Հիմնավորումներ չունեմ, բայց ճիշտը պատճենն է, հաստատ։

Իսկ ես արդեն ունեմ հիմնավորումներ: :)

«Հայերեն բացատրական բառարան» (http://nayiri.com/imagedDictionaryBrowser.jsp?dictionaryId=6&query=%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%B3%D5%A7%D5%B6)
Ստ. Մալխասյանց։ Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչություն, Երևան, 1944

http://img716.imageshack.us/img716/6141/malkhasiantspage1831.jpg

Հ. Գ. Հետո էլ ծաղրում էինք «Նայիրի» բառարանը: ;)

Ռուֆուս
05.02.2012, 17:38
Ես եմ պարանոյի՞կ, թե ուրիշներին էլ ա հունից հանում որոշ հայերի էս էշ խասյաթը, որ, օրինակ, պետական մարմինները չեն կարում նորմալ տրանսլիտ անեն։
ոչ թե esgitem, այլ yesgitem, ոչ թե echmiadzin, այլ ejmiatsin, ոչ թե hovtamedj, այլ hovtamej:

Թեմայից դուրս ա, բայց շատ ա ներվայնացում, չդիմացա։

Ես էլ եմ ահավոր նյարդայնանում սխալ տրանսլիտից: Ու սխալ տրանսլիտ անողների մեծ մասը ռուսական կրթություն ունեն ու առանց լատինական այբուբենի կանոնները իմանալու, բառերը ոնց ուզում տրանսլիտավորում են:

Չուկը ճիշտ ա ասում, հստակ կանոններ չկան, բայց տրանսլիտ անելու ընդունված ձևեր կան, որոնք պետք է պահպանել, հատկապես հատուկ անունները՝ տեղանուններ, անուն-ազգանուններ տրանսլիտ անելու համար:

Օրինակ «ե»-ն, եթե «յ» հնչույթը լսվում է, պետք է տրանսլիտել «ye»:
խ-ն kh, այլ ոչ թե x
ջ-n j, այլ ոչ թե dj
ը-ն y, այլ ոչ թե @
ժ-ն zh, այլ ոչ թե j
ծ-ն ts
ձ-ն dz
ղ-n gh
ճ-n tch կամ ch
յ-ն y
շ-ն sh
չ-ն ch
ց-ն ts այլ ոչ թե c
ք-ն k այլ ոչ թե q
և այլն

Ինչ վերաբերվում է Էջմիածնի տրանլիտին, ապա ավելի ընդունված ձևը ոչ թե Ejmiatsin է (Գուգլում 550,000 արդյունք), այլ Echmiadzin-ը (Գուգլում 604,000 արդյունք) ու պատճառը էստեղ ոչ թե սխալ տրանսլիտն է, այլ արևմտահայերենի արտասանությունը: Համենայն դեպս երկու ձևով էլ կարելի ա գրել, բայց ես միշտ օգտագործել եմ Echmiadzin տարբերակը:

Varzor
06.02.2012, 14:59
Ես էլ եմ ահավոր նյարդայնանում սխալ տրանսլիտից: Ու սխալ տրանսլիտ անողների մեծ մասը ռուսական կրթություն ունեն ու առանց լատինական այբուբենի կանոնները իմանալու, բառերը ոնց ուզում տրանսլիտավորում են:

Չուկը ճիշտ ա ասում, հստակ կանոններ չկան, բայց տրանսլիտ անելու ընդունված ձևեր կան, որոնք պետք է պահպանել, հատկապես հատուկ անունները՝ տեղանուններ, անուն-ազգանուններ տրանսլիտ անելու համար:

Օրինակ «ե»-ն, եթե «յ» հնչույթը լսվում է, պետք է տրանսլիտել «ye»:
խ-ն kh, այլ ոչ թե x
ջ-n j, այլ ոչ թե dj
ը-ն y, այլ ոչ թե @
ժ-ն zh, այլ ոչ թե j
ծ-ն ts
ձ-ն dz
ղ-n gh
ճ-n tch կամ ch
յ-ն y
շ-ն sh
չ-ն ch
ց-ն ts այլ ոչ թե c
ք-ն k այլ ոչ թե q
և այլն

Ինչ վերաբերվում է Էջմիածնի տրանլիտին, ապա ավելի ընդունված ձևը ոչ թե Ejmiatsin է (Գուգլում 550,000 արդյունք), այլ Echmiadzin-ը (Գուգլում 604,000 արդյունք) ու պատճառը էստեղ ոչ թե սխալ տրանսլիտն է, այլ արևմտահայերենի արտասանությունը: Համենայն դեպս երկու ձևով էլ կարելի ա գրել, բայց ես միշտ օգտագործել եմ Echmiadzin տարբերակը:
Իսկ կասես, թե էդ կանոնները որտեղից??
Նախապես նշեմ, որ մեր երկրում գործում են տրանսլիտի մի քանի ընդունված տարբերակներ, մասնավորապես` Անձնագրային բաժին, բանկայնի փոխանցման համակարգեր (ըդն որում ամենմեկն իրենն ունի, բայց հիմքը SWIFT-ն է )

Chishtn asac indz el e misht heraqrqrel, te vor tarberakn e chisht, bayc de miasnakan tarberak chem gtel :))

Ռուֆուս
06.02.2012, 15:11
Իսկ կասես, թե էդ կանոնները որտեղից??
Նախապես նշեմ, որ մեր երկրում գործում են տրանսլիտի մի քանի ընդունված տարբերակներ, մասնավորապես` Անձնագրային բաժին, բանկայնի փոխանցման համակարգեր (ըդն որում ամենմեկն իրենն ունի, բայց հիմքը SWIFT-ն է )

Chishtn asac indz el e misht heraqrqrel, te vor tarberakn e chisht, bayc de miasnakan tarberak chem gtel :))

Սեփական դիտարկումներից, թե անուններն ու տեղանունները ոնց են տրանլիտացնում :))

Varzor
06.02.2012, 15:18
Սեփական դիտարկումներից, թե անուններն ու տեղանունները ոնց են տրանլիտացնում :))
:))
Բայց սեփական դիտարկումներդ բավականին հաջող են ու կիրառականներին շատ մոտ:
ափսոս :( ես էլ ասեցի պաշտոնական միասնական տարբերակ ես գտել

Vaio
06.02.2012, 20:24
Chishtn asac indz el e misht heraqrqrel, te vor tarberakn e chisht, bayc de miasnakan tarberak chem gtel :))

Վաաաաայ, էս ինչ լուրջ ՉՊ-յա: Ուզում ես մոդերների կողմից BAN ստանաս? :))

Աթեիստ
07.02.2012, 00:24
Ես էլ եմ ահավոր նյարդայնանում սխալ տրանսլիտից: Ու սխալ տրանսլիտ անողների մեծ մասը ռուսական կրթություն ունեն ու առանց լատինական այբուբենի կանոնները իմանալու, բառերը ոնց ուզում տրանսլիտավորում են:

Չուկը ճիշտ ա ասում, հստակ կանոններ չկան, բայց տրանսլիտ անելու ընդունված ձևեր կան, որոնք պետք է պահպանել, հատկապես հատուկ անունները՝ տեղանուններ, անուն-ազգանուններ տրանսլիտ անելու համար:

Օրինակ «ե»-ն, եթե «յ» հնչույթը լսվում է, պետք է տրանսլիտել «ye»:
խ-ն kh, այլ ոչ թե x
ջ-n j, այլ ոչ թե dj
ը-ն y, այլ ոչ թե @
ժ-ն zh, այլ ոչ թե j
ծ-ն ts
ձ-ն dz
ղ-n gh
ճ-n tch կամ ch
յ-ն y
շ-ն sh
չ-ն ch
ց-ն ts այլ ոչ թե c
ք-ն k այլ ոչ թե q
և այլն

Ինչ վերաբերվում է Էջմիածնի տրանլիտին, ապա ավելի ընդունված ձևը ոչ թե Ejmiatsin է (Գուգլում 550,000 արդյունք), այլ Echmiadzin-ը (Գուգլում 604,000 արդյունք) ու պատճառը էստեղ ոչ թե սխալ տրանսլիտն է, այլ արևմտահայերենի արտասանությունը: Համենայն դեպս երկու ձևով էլ կարելի ա գրել, բայց ես միշտ օգտագործել եմ Echmiadzin տարբերակը:

Ռուֆ, ես էս քո մի քանի տառերի հետ համաձայն չեմ, որտև տրանսլիտ անելուց տարբեր տառեր չպիտի նույն տառով ներկայացվեն, եթե կ = k, ուրեմն ք = q, որ նույնը չլինի։ Նույն կերպ եթե ծ=ts, ուրեմն Ց=c: Տրասլիտը վերջը լատինատառ ա, ոչ թե անգլերեն, իսկ լատիներենում լավ էլ կարաս գրես Ց հենց c-ով։

Էջմիածինն էլ ամեն մարդ կարող ա մի ձև արտասանել (այդ թվում և սխալ), բայց հո չի կարելի էդ սխալների պատճառով ծ-ն դարձնել ձ, ջ-ն էլ՝ չ։
Ստեղ ոչ թե տրանսլիտն ա սխալ, այլ մարդիկ հենց անունն են սխալ արտասանում։ Սխալ անունն էլ սխալ էլ տրանսլիտում են։

Rammstein
07.02.2012, 02:31
Ռուֆ, ես էս քո մի քանի տառերի հետ համաձայն չեմ, որտև տրանսլիտ անելուց տարբեր տառեր չպիտի նույն տառով ներկայացվեն, եթե կ = k, ուրեմն ք = q, որ նույնը չլինի։ Նույն կերպ եթե ծ=ts, ուրեմն Ց=c: Տրասլիտը վերջը լատինատառ ա, ոչ թե անգլերեն, իսկ լատիներենում լավ էլ կարաս գրես Ց հենց c-ով։

Էջմիածինն էլ ամեն մարդ կարող ա մի ձև արտասանել (այդ թվում և սխալ), բայց հո չի կարելի էդ սխալների պատճառով ծ-ն դարձնել ձ, ջ-ն էլ՝ չ։
Ստեղ ոչ թե տրանսլիտն ա սխալ, այլ մարդիկ հենց անունն են սխալ արտասանում։ Սխալ անունն էլ սխալ էլ տրանսլիտում են։

Արտ, բայց պիտի՞ լինի ինչ-որ լեզու, որի կանոններով տրանսլիտը պիտի կարդացվի: Թե՞ մի հատ էլ կարդալու կանոններ հորինենք (ինչպես հորինել են, որ @-ն ը-ն ա, 4-ն չ-ն ա եւն):

Ինչ վերաբերում է Էջմիածնին, ասեմ. ըստ իմ դիտարկման, Echmiadzin ձեւը եկել է ռուսերեն Эчмиадзин-ից: Երեւի դեռ խորհրդային ժամանակ է էդպես տրանսլիտացվել ու մնացել է: Նույն ձեւով, օրինակ, Վիկտոր Համբարձումյանի ազգանունը անգլերեն միշտ գրվել է Ambartsumian, քանի որ էն ժամանակ ռուսերենից են լատինատառացրել:

Աթեիստ
07.02.2012, 09:36
Արտ, բայց պիտի՞ լինի ինչ-որ լեզու, որի կանոններով տրանսլիտը պիտի կարդացվի: Թե՞ մի հատ էլ կարդալու կանոններ հորինենք (ինչպես հորինել են, որ @-ն ը-ն ա, 4-ն չ-ն ա եւն):

Ինչ վերաբերում է Էջմիածնին, ասեմ. ըստ իմ դիտարկման, Echmiadzin ձեւը եկել է ռուսերեն Эчмиадзин-ից: Երեւի դեռ խորհրդային ժամանակ է էդպես տրանսլիտացվել ու մնացել է: Նույն ձեւով, օրինակ, Վիկտոր Համբարձումյանի ազգանունը անգլերեն միշտ գրվել է Ambartsumian, քանի որ էն ժամանակ ռուսերենից են լատինատառացրել:

Կարծում եմ նորմալ տարբերակ ա լատինատառը կարդալ լատիներեն։ Ի տարբերություն ժամանակակից լեզուների լատիներենը նման ա հայերենին. համ շատ բարդ ա, համ էլ ոնց տեսնում ես, տենց էլ կարդում ես ։) ։
Էս տարբերակում չ տառի համար ա պետք մի բան մտածել, լատիներենում ch=ք։

Varzor
07.02.2012, 11:38
Կարծում եմ նորմալ տարբերակ ա լատինատառը կարդալ լատիներեն։ Ի տարբերություն ժամանակակից լեզուների լատիներենը նման ա հայերենին. համ շատ բարդ ա, համ էլ ոնց տեսնում ես, տենց էլ կարդում ես ։) ։
Էս տարբերակում չ տառի համար ա պետք մի բան մտածել, լատիներենում ch=ք։
Եղբայր, գոյություն ունի միջազգային լինգվիստիկայում ընդունված, լատինական այբուբենի վրա հիմնված հնչյունադարձության միջազգային մեխանիզմ (http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%B6%D0%B4%D1%83%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%8B%D0%B9_%D1%84%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA% D0%B8%D0%B9_%D0%B0%D0%BB%D1%84%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%82), որի միջոցով գիտական միջավայրում կարողանում են արտահայտել ցանկացած լեզվի հնչյունները: Բնական է, որ լատինական այբուբենի տառերը չեն հերիքում, ու դրա համար այդ տառերի հետ միասին կիրառում են լրացուցիչ սիմվոլներ` տառերի հետ միասին:
Սակայն աշխատանքը հեշտացնելու համար ավելի հարմար է օգտագերծել մենակ լատինական այբուբենի տառերը, ու քանի որ դա ոչ մի ձևով կանոնակագրված չէ, մասնավորապես չկա պետական միասնական ստանդարտ, ուստի ով ոնց հարմար է գտնում, կարող է գրել` մենակ թե դիմացինը ասկանա:

Claudia Mori
07.03.2012, 11:22
Չգիտեմ, ճիշտն ասած, ճիշտ տեղ եմ գրում թե չէ, բայց մի բառի թարգմանություն է պետք հայերենով, որ ոչ մի կերպ չեմ կարողանում անել: Ո՞նց կթարգմանեք "high five" արտահայտությունը հայերեն, բացի <<թխի թող գա>>-ից :))

Նախապես մերսիներ խելացիներին:))

Հիդրոգեն
10.03.2012, 09:45
Վարձակալության\վարձակալման հականիշը (մեկ բառով) ինչպե՞ս կլինի։

Varzor
11.03.2012, 03:01
Վարձակալության\վարձակալման հականիշը (մեկ բառով) ինչպե՞ս կլինի։
Դե քանի որ վարձակալության հոմանիշը կապալառույթունն է, ապա մի գուցե որպես հականիշ կարելի է գործածել կապալատվություն :think

Ambrosine
14.03.2012, 01:06
Երեխեք, ինչպեսև թե՞ ինչպես և (միասի՞ն, թե՞ առանձին). երկու ձևով էլ հանդիպել եմ, բայց ճիշտ գրելաձևն եմ ուզում իմանալ:

Օրինակով ասեմ.
Ազգայնականները ստացան մի քանի նախարարական պորտֆել, իսկ նա, ինչպեսև Մենդերեսի կառավարությունում, զբաղեցրեց փոխվարչապետի պաշտոնը:
Մեկ էլ պորտֆել բառի ավելի հայերեն տարբերակը չկա՞ :(:

Rammstein
14.03.2012, 11:10
Երեխեք, ինչպեսև թե՞ ինչպես և (միասի՞ն, թե՞ առանձին). երկու ձևով էլ հանդիպել եմ, բայց ճիշտ գրելաձևն եմ ուզում իմանալ:

Օրինակով ասեմ.
Ազգայնականները ստացան մի քանի նախարարական պորտֆել, իսկ նա, ինչպեսև Մենդերեսի կառավարությունում, զբաղեցրեց փոխվարչապետի պաշտոնը:

Պատճառ չեմ տեսնում «ինչպե՛ս եւ» արտահայտությունում «եւ»-ը կպցլելու «ինչպես»-ին ու դարձնելու «ինչպեսե՛ւ»:
Մենք վատ սովորություն ունենք բառերը կպցնելով նոր բառեր հորինելու, բայց դեպքերի մեծ մասում դա արվում ա անիմաստ, կամ գուցե ինչ-որ մեկի անգրագիտությունից ա սկիզբ առնում:

Arpine
24.03.2012, 23:55
Մարդի՛կ, ինչ-որ մեկը կիմանա՝ ի՞նչ է նշանակում իդիլլիա:8

Varzor
25.03.2012, 00:06
Մարդի՛կ, ինչ-որ մեկը կիմանա՝ ի՞նչ է նշանակում իդիլլիա:8
Ստեղ (http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B4%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B8%D1%8F)հակիրճ գրված է:

Arpine
25.03.2012, 11:14
Ստեղ (http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B4%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B8%D1%8F)հակիրճ գրված է:

Բայց նախադասության իմաստի հետ չի համընկնում:8

«Այդ վեպում խոսվում է երկաթե, խիստ ամուր կարգապահության մասին, որ ընդունակ է հասցնելու իդիլլիայի»:

Skeptic
25.03.2012, 11:20
Բայց նախադասության իմաստի հետ չի համընկնում:8

«Այդ վեպում խոսվում է երկաթե, խիստ ամուր կարգապահության մասին, որ ընդունակ է հասցնելու իդիլլիայի»:

Իմ կարծիքով՝ համընկնում ա, եթե դիտարկես էս իմաստով.

или даже о мирном патриархальном быте вообще, не обязательно сельском.

Բայց իմ մոտ էդ բառը միշտ ասոցացվել ա գյուղական հանգիստ պատկերներների հետ: :esim

Moonwalker
25.03.2012, 11:41
Բայց իմ մոտ էդ բառը միշտ ասոցացվել ա գյուղական հանգիստ պատկերներների հետ: :esim

http://brrn.armenia.ru (http://brrn.armenia.ru/)-ից՝

http://i.imgur.com/asOOq.jpg

Arpine
25.03.2012, 11:58
Շնորհակալ եմ, արդեն պարզ է:

Vaio
10.04.2012, 23:30
Ձեզնից, թե ձեզանից ?

movsal08
10.04.2012, 23:43
Ձեզնից, թե ձեզանից ?
Քերականության մեջ երկու տարբերակն էլ օգտագործվում ա՝
Ձեզանից չէի սպասում
Կա նաև այսպիսի տարբերակ՝
Ձեզնից հետո (սա գրաբարյան տարբերակ է, բացատրությունը մի փոքր երկար է)

_Հրաչ_
11.04.2012, 17:22
Ճիշտը «ձեզնից» տարբերակն ա: «Ձեզանից»-ը խոսակցական ա:
Աղբյուր՝ հայոց լեզվի դպրոցական դասագրքեր:

Moonwalker
11.04.2012, 18:34
Ճիշտը «ձեզնից» տարբերակն ա: «Ձեզանից»-ը խոսակցական ա:
Աղբյուր՝ հայոց լեզվի դպրոցական դասագրքեր:

Իսկ մեր բուհական դասագիրքը (Լ. Եզեկյան, «Հայոց լեզու», ԵՊՀ հրատ. 2007, էջ 261) պնդում ա, որ.

«Նշենք նաև, որ ես, դու, մենք, դուք դերանունները բացառական, գործիական, ներգոյական հոլովներում վերջավորությունից առաջ ստանում են ն, ան մասնիկները և այս առումով գոյանում են զուգաձևություններ՝ ինձնից//ինձանից, ինձնով//ինձանով, ինձնում//ինձանում և այլն:»

_Հրաչ_
12.04.2012, 23:09
Իսկ մեր բուհական դասագիրքը (Լ. Եզեկյան, «Հայոց լեզու», ԵՊՀ հրատ. 2007, էջ 261) պնդում ա, որ.

«Նշենք նաև, որ ես, դու, մենք, դուք դերանունները բացառական, գործիական, ներգոյական հոլովներում վերջավորությունից առաջ ստանում են ն, ան մասնիկները և այս առումով գոյանում են զուգաձևություններ՝ ինձնից//ինձանից, ինձնով//ինձանով, ինձնում//ինձանում և այլն:»

Հնարավոր է՝ արդեն 2007 թվականին «ա»-երով տարբերակները լրիվ օրինաչափ են դարձել: Դպրոցում մեր անցած հայերենով քննարկվող դերանունների համար գոյություն ուներ միատեսակ կիրառություն՝ առանց զուգաձևությունների, որպիսի տարբերակը շփոթություններից խուսափելու համար, կարծում եմ, առավել քան ճիշտ էր:

Ամեն դեպքում, լեզուն փոխվում, զարգանում է կամ ապազարգանում է, օրը մի կանոն փոփոխում են: Մի օր էլ «է» օժանդակ բային կունենանք մի շատ գեղեցիկ զուգաձևություն՝ «ա» օժանդակ բայ, քանի որ դա էլ, չնայած խոսակցական է, բայց շատ է կիրառվում: Որ լինի, չեմ զարմանա: :))

Հայկօ
13.04.2012, 00:17
Ես էլ եմ միշտ իմացել, որ կարճ տարբերակը ճիշտն ա:

Vaio
13.04.2012, 16:53
Ճիշտն ասաց, ես էլ եմ իմացել, որ կարճ տարբերակը (ձեզնից) ճիշտ է, բայց վերջերս մի տեղ կարդացի` ձեզանից, և դրա համար մտածեցի կարողա ճիշտը վերջին տարբերակն է:

Vaio
22.04.2012, 15:28
Մի քանի ամիս առաջ "բոզ" բառի վերաբերյալ այս թեմայում սիմպոզիում էր ընթանում, դրա համար որոշեցի գրել:

Քիչ առաջ նայում էի "Շանթ" հեռուստաընկերության "Մութ սենյակ" հաղորդումը, որտեղ մի տղա կար, ով եկել էր, ինչպես ինքը ասաց, Բոզի գյուղից:
Այդ տղային հարցրին, թե որտեղից է այդ գյուղը ստացել այդ անվանումը, ինքն էլ պատասխանեց, որ այդ գյուղում միշտ շատ խոտեր են վառել և այդ անունը` բոզը, եկել է այդ վառվող խոտի գույնից:

Varzor
23.04.2012, 13:42
Մի քանի ամիս առաջ "բոզ" բառի վերաբերյալ այս թեմայում սիմպոզիում էր ընթանում, դրա համար որոշեցի գրել:

Քիչ առաջ նայում էի "Շանթ" հեռուստաընկերության "Մութ սենյակ" հաղորդումը, որտեղ մի տղա կար, ով եկել էր, ինչպես ինքը ասաց, Բոզի գյուղից:
Այդ տղային հարցրին, թե որտեղից է այդ գյուղը ստացել այդ անվանումը, ինքն էլ պատասխանեց, որ այդ գյուղում միշտ շատ խոտեր են վառել և այդ անունը` բոզը, եկել է այդ վառվող խոտի գույնից:
Խոտի տարբերակը հետաքրքիր է, բայց ես էլ լսել եմ այն տարբերակը, որ դա բնակիչների մազերի գույնի հետ կապված է եղել: ՄԻնչև հիմա էլ Տավուշի ու Լոռվա որոշ գյուղերում տարեց բնակիչները այդ բառը հենց գույն իմաստով էլ օգատգործում են որոշ մարդկանց բնութագրելու համար: Ի դեպ այդ գույնը հիշատակվում է նաև Սասունցի Դավթի Թումանյանական տարեբրակում, որիպես նապաստակի գույն ;)

Գեա
28.04.2012, 13:43
ինչպես է գրվում սպի բառը հոգնակիով
սպիեր թե սպիներ

Apsara
28.04.2012, 13:46
Ժող, շնորհակալ եմ քեզ թե քեզանից

ես կարծում եմ առաջի տարբերակն ա ճիշտ, բայց ամենուրեք երկրորդն եմ լսում

Rammstein
28.04.2012, 14:28
Ժող, շնորհակալ եմ քեզ թե քեզանից

ես կարծում եմ առաջի տարբերակն ա ճիշտ, բայց ամենուրեք երկրորդն եմ լսում

Ինձ թում ա «քեզնից», քանի որ շնորհակալ լինել նշանակում ա շնորհ վերցնել, հետեւաբար` վերցնել ումի՞ց, այսինքն` բացառական հոլով:

Սխալ կլինի, եթե ասենք «Ես քեզնից շնորհակալություն եմ հայտնում», որովհետեւ էս դեպքում բայը արդեն հայտնելն ա, հայտնում են ոչ թե ինչ-որ մեկից, այլ ինչ-որ մեկին: :)

Նարե91
28.04.2012, 19:47
ինչպես է գրվում սպի բառը հոգնակիով
սպիեր թե սպիներ
Կարծում եմ ` սպիեր, քանի որ միավանկ է, բացի դա այսքան ժամանակ չեմ հանդիպել սպիներ տարբերակը:

_Հրաչ_
29.04.2012, 11:36
ինչպես է գրվում սպի բառը հոգնակիով
սպիեր թե սպիներ


Կարծում եմ ` սպիեր, քանի որ միավանկ է, բացի դա այսքան ժամանակ չեմ հանդիպել սպիներ տարբերակը:

Նարե ջան, չէ, սպի բառը միավանկ չի: Հայերենում այն բառերը, որոնք սկսվում են ս-ով կամ զ-ով, իսկ երկրորդ տառը նույնպես բաղաձայն է, վանկարկելիս ս-ից և զ-ից առաջ (եթե դրանցից հետո հնարավոր չէ) հայտնվում է «ը» տառը, ինչն օգտագործվում է նաև տողադարձելիս: Օրինակ՝ ըս-պի, ըս-տա-նալ, ըս-պա-նել, ըս-տոր, ըզ-գալ: Կան դեպքեր, երբ «ը» հնչյունն ավելանում է ս-ից կամ զ-ից հետո: Օրինակ՝ սը-գալ, զը-վարթ: Ամեն դեպքում, թե «ը»-ն տողադարձելիս ս-ից, զ-ից առաջ կամ հետո կհայտնվի, կախված է նրանից, թե ինչպես ենք մենք կարդում տվյալ բառը: Օրինակ՝ չենք արտասանի ս(ը)պանել, կարտասանենք (ը)սպանել (որտեղ ը-ի լսվելու աստիճանը հասնում է 0-ի): Կամ չենք արտասանում զ(ը)գալ, այլ արտասանում ենք (ը)զգալ (որտեղ ը-ն ավելի շատ է լսվում, քան սպանել բառի մեջ):

Մի խոսքով՝ սպի բառը բոլորովին միավանկ չէ, ունի երկու վանկ՝ ըս-պի: Այդ բառը տողադարձվում է նույնպես նման կերպ՝ «ը»-ն գրելով: Ուստի սխալ է սպի բառի հոգնակին գրել «սպիեր», ճիշտ է՝ «սպիներ»: :)

Աղբյուր՝ դպրոցական դասագրքեր:

Գեա
29.04.2012, 12:03
_Հրաչ_ եթե կարելի է կխնդրեի աղբյուրը նշել, ինձ խնդրել էին դեղի ստիկեր թարգմանել, ես գրել էր սպիներ, նույնիսկ չգիտեմ ինչու, ուղղակի լեզուս այդպես էր պահանջում ու վերջ: Հանկարծ դեմս դրեցին միավանկ բառերի հետ կապված օրենքը, մի տեսակ ներքին ձայնս սպիներ է ասում, բայց մի քանի լեզվաբաններ ու լեզվի օրենքները լավ իմացող մարդիկ սպիեր են պնդում:
Կանխավ շնորհակալություն:)

Նարե91
29.04.2012, 12:44
Նարե ջան, չէ, սպի բառը միավանկ չի: Հայերենում այն բառերը, որոնք սկսվում են ս-ով կամ զ-ով, իսկ երկրորդ տառը նույնպես բաղաձայն է, վանկարկելիս ս-ից և զ-ից առաջ (եթե դրանցից հետո հնարավոր չէ) հայտնվում է «ը» տառը, ինչն օգտագործվում է նաև տողադարձելիս: Օրինակ՝ ըս-պի, ըս-տա-նալ, ըս-պա-նել, ըս-տոր, ըզ-գալ: Կան դեպքեր, երբ «ը» հնչյունն ավելանում է ս-ից կամ զ-ից հետո: Օրինակ՝ սը-գալ, զը-վարթ: Ամեն դեպքում, թե «ը»-ն տողադարձելիս ս-ից, զ-ից առաջ կամ հետո կհայտնվի, կախված է նրանից, թե ինչպես ենք մենք կարդում տվյալ բառը: Օրինակ՝ չենք արտասանի ս(ը)պանել, կարտասանենք (ը)սպանել (որտեղ ը-ի լսվելու աստիճանը հասնում է 0-ի): Կամ չենք արտասանում զ(ը)գալ, այլ արտասանում ենք (ը)զգալ (որտեղ ը-ն ավելի շատ է լսվում, քան սպանել բառի մեջ):


Մի խոսքով՝ սպի բառը բոլորովին միավանկ չէ, ունի երկու վանկ՝ ըս-պի: Այդ բառը տողադարձվում է նույնպես նման կերպ՝ «ը»-ն գրելով: Ուստի սխալ է սպի բառի հոգնակին գրել «սպիեր», ճիշտ է՝ «սպիներ»: :)

Աղբյուր՝ դպրոցական դասագրքեր:
Լրիվ մոռացել էի: Շնորհակալություն:)( /հայոց լեզվի դասախոսիս աչքից հեռու:D/ ուղղակի տարօրինակն այն է, որ երբեք չէի լսել սպիներ տարբերակը:

_Հրաչ_
29.04.2012, 12:53
_Հրաչ_ եթե կարելի է կխնդրեի աղբյուրը նշել, ինձ խնդրել էին դեղի ստիկեր թարգմանել, ես գրել էր սպիներ, նույնիսկ չգիտեմ ինչու, ուղղակի լեզուս այդպես էր պահանջում ու վերջ: Հանկարծ դեմս դրեցին միավանկ բառերի հետ կապված օրենքը, մի տեսակ ներքին ձայնս սպիներ է ասում, բայց մի քանի լեզվաբաններ ու լեզվի օրենքները լավ իմացող մարդիկ սպիեր են պնդում:
Կանխավ շնորհակալություն:)

Գեա ջան, ցավոք, մոտակա 3 օրերը ոչ աշխատանքային են, դպրոցները չեն աշխատում: Եթե մինչև աշխատանքային օրերը հաջողվի ճարել համապատասխան դպրոցական դասագիրքը կամ կապ հաստատել ծանոթ հայոց լեզվի որևէ ուսուցչի հետ, անպայման ավելի շուտ կտեղադրեմ աղբյուրն այս թեմայում:

Լեզուն անընդհատ զարգանում, փոփոխվում է: Շատ կանոններ, որ նախկինում հայոց լեզվի համար անընդունելի ու սխալ են համարվել, ներկայումս ընդունվում են, համատեղ կիրառվում դասական լեզվի տարբերակի հետ ու վերջիններիս կիրառությունից դուրս մղելու միտում ունեն: Միգուցե բառերի վանկավորման կանոններն էլ արդեն «դե յուրե» ամրագրված փոփոխություններ են կրել, դա չեմ կարող ասել: Բայց հաստատում եմ, որ կոնկրետ «սպի» բառը երկվանկ է: :)

Ուլուանա
30.04.2012, 01:50
Ճիշտը «սպիներ» ձևն է, եթե, իհարկե, վերջին հինգ տարվա մեջ հատուկ նոր օրենք չի սահմանվել նշված դեպքի վերաբերյալ։ Բացատրությունը Հրաչն արդեն շատ լավ ներկայացրել է։ Ես էլ աղբյուրը նշեմ. Դավիթ Գյուրջինյան. «Անուն խոսքի մասերի թվի կարգը արդի հայերենում». քերականական բառարան–տեղեկատու, 2007 թ.։

Հիդրոգեն
21.05.2012, 13:26
1. «Վստահ» բառի հետ գործածվող բառերը ո՞ր հոլովաձևն են ստանում (ինչի՞ն\ինչու՞մ),
2. Կա՞ արդյոք բառարանի այնպիսի տեսակ, որը նվիրված լինի առանձին բառերի հետ գործածվող հոլովաձևերի թվարկմանը։

_Հրաչ_
21.05.2012, 15:14
1. «Վստահ» բառի հետ գործածվող բառերը ո՞ր հոլովաձևն են ստանում (ինչի՞ն\ինչու՞մ),
2. Կա՞ արդյոք բառարանի այնպիսի տեսակ, որը նվիրված լինի առանձին բառերի հետ գործածվող հոլովաձևերի թվարկմանը։

1. ա) վստահ եմ ինչ-որ բանում (ներգոյական հոլով),
բ) վստահում եմ ինչ-որ մեկին (հայցական հոլով):
2. չգիտեմ:

Arpine
01.06.2012, 01:04
<Չոլկա>, որտեղի՞ց է գալիս այս բառը և ո՞րն է հայերեն համարժեքը:

Ուլուանա
01.06.2012, 01:14
<Չոլկա>, որտեղի՞ց է գալիս այս բառը և ո՞րն է հայերեն համարժեքը:
Ռուսերենից է գալիս. чёлка։ Հայերեն համարժեքն է մազափունջը։

Ապե Ջան
29.07.2012, 00:37
Բամբասել, բամբասանք...

էս բառի բացատրություննա պետք:

My World My Space
29.07.2012, 00:43
Հին հայերենում «բան» բառը նշանակում էր խոսք (ի սկզբանե էր բանն)։
հոլովվում էր էսպես՝
ես բամ, դու բաս, նա բա

ուրեմն բամբասանք = ես խոսում եմ, դու խոսում ես

Ապե Ջան
29.07.2012, 02:54
Հին հայերենում «բան» բառը նշանակում էր խոսք (ի սկզբանե էր բանն)։
հոլովվում էր էսպես՝
ես բամ, դու բաս, նա բա

ուրեմն բամբասանք = ես խոսում եմ, դու խոսում ես

Սա այս բառի ճիշտ բացատրությունն է: Ուղղակի հայերի, մեր մոտ այդ բառը ասոցացվում է վատ իմաստով:
Օրինակ ինչո՞ւ է շատ մարդկանց մոտ դա վատ ունի:

Moonwalker
29.07.2012, 09:07
Հին հայերենում «բան» բառը նշանակում էր խոսք (ի սկզբանե էր բանն)։
հոլովվում էր էսպես՝
ես բամ, դու բաս, նա բա

ուրեմն բամբասանք = ես խոսում եմ, դու խոսում ես

Միայն թե երրորդ դեմքի եզակի թվում գրաբարի ուղղագրության համաձայն գրվում է «բայ»: Այստեղից էլ գործողություն արտահայտող խոսքի մասի անունը::)

laro
30.07.2012, 16:34
Ո'նց կասենք հայերեն «ժոլոբ»-ը: Փորձում եմ հիշել, չեմ կարողանում....

Moonwalker
30.07.2012, 17:27
Ո'նց կասենք հայերեն «ժոլոբ»-ը: Փորձում եմ հիշել, չեմ կարողանում....

Ջրհորդան:

Rammstein
30.07.2012, 19:24
Ջրհորդան:

Жёлоб-ին ջրհորդան էլ են ասում, բայց ասում են նաեւ ճոռ (ջրհոս ճոռ): Իմ մոտ էլ քանի որ դա մասնագիտական ա, խառնաշփոթից խոսափելու համար ջրհորդան ասում եմ էն խողովակին, որը տանիքից իջնում ա մինչեւ գետին, այսինքն` водосточная труба-ին, իսկ ճոռին ջրհորդան չեմ ասում:

Բայց ինձ էլ ա հետաքրքիր, թե ի սկզբանե ջրհրորդանը ինչին են ասել` ճոռի՞ն, թե՞ խողովակին, թե գուցե ամբողջ ջրահեռացման համակարգին:

Vaio
31.07.2012, 09:22
Ո'նց կասենք հայերեն «ժոլոբ»-ը: Փորձում եմ հիշել, չեմ կարողանում....

Օվկիանոսի желоб-ին ասում են` իջվածք:

Եղիայեան
12.08.2012, 22:44
Հնարավոր ա :) Բայց թե ինչի հենց հեռուստ, էդ չեմ կարող ասել: Հնարավոր ա, ելուստ բառի նմանությամբ են -ուստ ածանցը ավելացրել

«Հեռուստ» կը նշանակէ հեռուից՝ բացառական հոլով, ինչպէս որ «մօտուստ» կը նշանակէ մօտից, մօտիկից: Ուրեմն հեռու ստացոյց՝ հեռուից ցոյց տուող:

Եղիայեան
12.08.2012, 23:54
Ներկայիս հայարենի կանոննների շրջանակներում` լիովին ճիշտ ես:
Սակայն գրաբարյան, ինչպես նաև արևմտահայերեն և հետևապես եկեղեցական տարբերակում` քրիստոնեա: Պահպանվել է "քրիստոնեություն" տարբերակում` "քրիստոնեաություն" ա-ն սղվում է:

Մեկնաբանութիւնը սխալ է:
Բառիս սկզբնաձևը քրիստոնեայ է՝ յ վերջով:
Վերջին այբ-ը, ածանցումի կամ բարդումի պարագային, անշեշտ մնալով կը սղի, ու կը ստանանք քրիստոնԵՅական, որուն մէջ ԵՅ կու տայ Է: Ճիշդ ինչպէս երգեմ, երգես, երգԵՅ...վերջինը դարձած է երգԷ: ՄԻԱՅՆ հնչիւնափոխուելով կու տայ մԵՅն, իսկ այս վերջինն ալ՝ մԷն: Ուրեմն բերուած օրինակին մէջ ԵԱ>Ե հնչիւնափոխութիւն չկայ. ամէն տեղ ԱՅ>Է հնչիւնափոխութիւնն է գործողը:

Արէա
13.08.2012, 08:13
«Հեռուստ» կը նշանակէ հեռուից՝ բացառական հոլով, ինչպէս որ «մօտուստ» կը նշանակէ մօտից, մօտիկից: Ուրեմն հեռու ստացոյց՝ հեռուից ցոյց տուող:

Իմ կարծիքով ուստ-ը տեղ է ցույց տալիս, օրինակ. ուստի կուգաս - որտեղից ես գալիս, և հեռուստ նշանակում է հեռու տեղ, իսկ հեռուստացույցն էլ՝ հեռու տեղ ցույց տվող:

Moonwalker
13.08.2012, 10:47
Իմ կարծիքով ուստ-ը տեղ է ցույց տալիս, օրինակ. ուստի կուգաս - որտեղից ես գալիս, և հեռուստ նշանակում է հեռու տեղ, իսկ հեռուստացույցն էլ՝ հեռու տեղ ցույց տվող:

Չէ, Եղիայեանը ճիշտ է:
«Ուստ»-ը հենց ինքն է նշանակում է տեղից (դրա համար էլ քո մոտ ուստի կուգաս/որտեղից ես գալիս): Ու արմատի միանալիս, մոտավորապես արտահայտում է արմատի բացառական հոլովի ֆունկցիան (երկնուստ՝ երկնքից, վերուստ՝ վերևից, ներքուստ՝ ներսից, Աստվածուստ՝ Աստծուց /հանդիպում է ասենք Կաղանկատվացու մոտ/):

Մի օրինակ էլ Աստվածաշնչից (Ծննդոց Գ, 23)՝
«Եւ եհան արձակեաց զնա Տէր Աստուած ի դրախտէ անտի փափկութեան՝ գործել զերկիր ուստի առաւ»։
«Եւ Տէր Աստուած արտաքսեց նրան բերկրութեան դրախտից, որպէսզի նա մշակի այն հողը, որից ստեղծուել էր»։

Varzor
14.08.2012, 11:05
Բայց հաստատ "հեռուստացույց"-ի մեջ հենց էդ "ուստ"-ն է?
Ես միշտ մտածել եմ սենց "հեռու"+"ստանալ"+"ցույց տալ"="հեռուստացույց": Այսինքն` հեռվից ստացող ու ցույց տվող, տելեվիզոր :think

Rammstein
14.08.2012, 13:39
Բայց հաստատ "հեռուստացույց"-ի մեջ հենց էդ "ուստ"-ն է?
Ես միշտ մտածել եմ սենց "հեռու"+"ստանալ"+"ցույց տալ"="հեռուստացույց": Այսինքն` հեռվից ստացող ու ցույց տվող, տելեվիզոր :think

Կամ էլ` հեռու+ստացույց, այսինքն` հեռվից ստեր ցույց տվող: Սենց ավելի իրականությանը մոտ ա, բայց չէ, էդ բառը ո՛չ ստանալու հետ կապ ունի, ո՛չ էլ ստեր ցույց տալու: :))

Եղիայեան
18.08.2012, 19:22
Շնորհակալություն,բայց մի հարց. որ բառարանից եք օգտվել՞
Ցաւալի երևոյթ է նկատել, որ Ձեր ,- և ոչ միայն Ձեր,-շեշտը սկսած է կորսնցնել իր հայեցիութիգնը. հարցական շեշտը՝ այսինքն պարոյկը պէտք է իյնայ «որ» հարցական դերանունին վրայ՝ Ո՞ր բառարանից էք օգտուել...: Ո՞ւր կ'ուզէք այսպէս տանիլ հայերէնը:

Եղիայեան
18.08.2012, 20:09
Ես էլ եմ ահավոր նյարդայնանում սխալ տրանսլիտից: Ու սխալ տրանսլիտ անողների մեծ մասը ռուսական կրթություն ունեն ու առանց լատինական այբուբենի կանոնները իմանալու, բառերը ոնց ուզում տրանսլիտավորում են:

Չուկը ճիշտ ա ասում, հստակ կանոններ չկան, բայց տրանսլիտ անելու ընդունված ձևեր կան, որոնք պետք է պահպանել, հատկապես հատուկ անունները՝ տեղանուններ, անուն-ազգանուններ տրանսլիտ անելու համար:

Օրինակ «ե»-ն, եթե «յ» հնչույթը լսվում է, պետք է տրանսլիտել «ye»:
խ-ն kh, այլ ոչ թե x
ջ-n j, այլ ոչ թե dj
ը-ն y, այլ ոչ թե @
ժ-ն zh, այլ ոչ թե j
ծ-ն ts
ձ-ն dz
ղ-n gh
ճ-n tch կամ ch
յ-ն y
շ-ն sh
չ-ն ch
ց-ն ts այլ ոչ թե c
ք-ն k այլ ոչ թե q
և այլն

Ինչ վերաբերվում է Էջմիածնի տրանլիտին, ապա ավելի ընդունված ձևը ոչ թե Ejmiatsin է (Գուգլում 550,000 արդյունք), այլ Echmiadzin-ը (Գուգլում 604,000 արդյունք) ու պատճառը էստեղ ոչ թե սխալ տրանսլիտն է, այլ արևմտահայերենի արտասանությունը: Համենայն դեպս երկու ձևով էլ կարելի ա գրել, բայց ես միշտ օգտագործել եմ Echmiadzin տարբերակը:

Նախ թէ՛ Աթէիստը, թէ՛ Ռուֆուսը քիչ մը,- շատ չէ,- հայանալու պէտք ունիք:
Սկսած՝ Աթէիստիէն. «Ես եմ պարանոյի՞կ...»: Պէտք է ըլլայ՝ ե՞ս եմ...: «Ուրիշներին էլ ա հունից հանում...»: Պէտք է ըլլայ՝ ուրիշներին էլ է հունից հանում: «Էս էշ խասեաթը...»: Պէտք է ըլլայ՝ էս էշ բնաւորութիւնը, հակումը, սովորութիւնը և այլն:«Նորմալ տրանսլիտ անեն...»: Պէտք է ըլլայ՝ բնական ձևով տառադարձեն: «Թեմայից դուրս ա, բայց շատ ա ներվայնացնում...»: Բնաբանէն դուրս է, բայց շատ կը ջղայնացնէ:
Գալով Ռուֆուսին՝ ապա հայեցի դիմագիծը պահպանելու համար պէտք է գրել՝ ոչ թէ տրանսլիտ, տրանսլիտ անող, տրանսլիտ անել, տրանսլիտաւորում ըսել ու գրել, այլ՝ տառադարձութիւն, տառադարձող, տառադարձել, տառադարձում և այլն:
Աւելի անդին՝ «Ինչ վերաբերվում է...»: Այս կոտոշաւոր սխալն ալ պէտք է ուղղել՝ Ինչ վերաբերում է:
Երկուքդ ալ պէտք է օրական գոնէ ժամ մը կրկնէք՝ է,է,է,է,է,է,է,է,է,է,է,է էական բայը, որպէսզի մոռնաք ա,ա,ա,ա,ա,ա,ա,ա,ա,ա անասնաբայը:

Եղիայեան
18.08.2012, 20:19
Արտ, բայց պիտի՞ լինի ինչ-որ լեզու, որի կանոններով տրանսլիտը պիտի կարդացվի: Թե՞ մի հատ էլ կարդալու կանոններ հորինենք (ինչպես հորինել են, որ @-ն ը-ն ա, 4-ն չ-ն ա եւն):

Ինչ վերաբերում է Էջմիածնին, ասեմ. ըստ իմ դիտարկման, Echmiadzin ձեւը եկել է ռուսերեն Эчмиадзин-ից: Երեւի դեռ խորհրդային ժամանակ է էդպես տրանսլիտացվել ու մնացել է: Նույն ձեւով, օրինակ, Վիկտոր Համբարձումյանի ազգանունը անգլերեն միշտ գրվել է Ambartsumian, քանի որ էն ժամանակ ռուսերենից են լատինատառացրել:

Արևելահաերդ որոշած էք սպանել հայերէնի շեշտը. ահա օրինակը՝ «բայց պիտի՞ լինի ինչ-որ լեզու...»: Ինչպէ՞ս կրնաք պարոյկը «պիտի»-ին վրայ դնել. դուք բնաւ ազգային խիղճ չունի՞ք: Պէտք է գրել՝ պիտի լինի՞...

Moonwalker
18.08.2012, 20:52
Նախ թէ՛ Աթէիստը, թէ՛ Ռուֆուսը քիչ մը,- շատ չէ,- հայանալու պէտք ունիք:
Սկսած՝ Աթէիստիէն. «Ես եմ պարանոյի՞կ...»: Պէտք է ըլլայ՝ ե՞ս եմ...: «Ուրիշներին էլ ա հունից հանում...»: Պէտք է ըլլայ՝ ուրիշներին էլ է հունից հանում: «Էս էշ խասեաթը...»: Պէտք է ըլլայ՝ էս էշ բնաւորութիւնը, հակումը, սովորութիւնը և այլն:«Նորմալ տրանսլիտ անեն...»: Պէտք է ըլլայ՝ բնական ձևով տառադարձեն: «Թեմայից դուրս ա, բայց շատ ա ներվայնացնում...»: Բնաբանէն դուրս է, բայց շատ կը ջղայնացնէ:
Գալով Ռուֆուսին՝ ապա հայեցի դիմագիծը պահպանելու համար պէտք է գրել՝ ոչ թէ տրանսլիտ, տրանսլիտ անող, տրանսլիտ անել, տրանսլիտաւորում ըսել ու գրել, այլ՝ տառադարձութիւն, տառադարձող, տառադարձել, տառադարձում և այլն:
Աւելի անդին՝ «Ինչ վերաբերվում է...»: Այս կոտոշաւոր սխալն ալ պէտք է ուղղել՝ Ինչ վերաբերում է:
Երկուքդ ալ պէտք է օրական գոնէ ժամ մը կրկնէք՝ է,է,է,է,է,է,է,է,է,է,է,է էական բայը, որպէսզի մոռնաք ա,ա,ա,ա,ա,ա,ա,ա,ա,ա անասնաբայը:

:'

Օ՜, փաստորեն հայալեզու համացանցային միջավայրում էլ կարելի է հանդիպել grammar nazi-ների (քերականական ազգայնամո՞լ):

Հ.Գ. Heil Spëlltszcheck! Grammatik macht frei! http://www.fourthreich.info/forum/images/smilies/nazi_smile.gif

soultaker
18.08.2012, 20:53
Արևելահաերդ որոշած էք սպանել հայերէնի շեշտը. ահա օրինակը՝ «բայց պիտի՞ լինի ինչ-որ լեզու...»: Ինչպէ՞ս կրնաք պարոյկը «պիտի»-ին վրայ դնել. դուք բնաւ ազգային խիղճ չունի՞ք: Պէտք է գրել՝ պիտի լինի՞...

Իմ կարծիքով եթե որոշ մարդիկ այդպես կատաստրոֆիկ կերպով չվերաբերվեն ուրիշների գրելաձևին, կյանքը զգալիորեն կհեշտանա:

_Հրաչ_
18.08.2012, 21:00
Էս ի՜նչ գրաքննություն ես սկսել, Եղիայեան: :)) Այստեղ ազատ քննարկումների հանգրվան է, այստեղ խոսում ու գրում են հայերեն, հայատառ, բայց ոչ մնում գրական հայերենի կաղապարների մեջ: Սա խոսակցական արևելյան հայերենն է (իհարկե, ոչ այս գրառումս): Ինչո՞ւ ես անգրագետի պիտակ կպցնում ակումբականներին, բոլորն էլ գիտեն, թե ճիշտն ինչպես է, բայց այդպես են գրում, զի այդպես շփվելն ավելի հարմար է: Հույս ունեմ իմ գրառման մեջ սխալ չես գտնի: ;) :think

Rammstein
18.08.2012, 22:41
Արևելահաերդ որոշած էք սպանել հայերէնի շեշտը. ահա օրինակը՝ «բայց պիտի՞ լինի ինչ-որ լեզու...»: Ինչպէ՞ս կրնաք պարոյկը «պիտի»-ին վրայ դնել. դուք բնաւ ազգային խիղճ չունի՞ք: Պէտք է գրել՝ պիտի լինի՞...

Հարցական նշանը դրված ա այնտեղ, որտեղ խոսելուց կդնեի, ու ընդհանրապես գրում եմ գրեթե այնպես, ինպես խոսում եմ:

Հիշեցնեմ, որ «արեւելահայեր» բառի մեջ կա «յ» տառը:

Tig
19.08.2012, 10:35
Հարցազրույց Վաչագան Սարգսյանի հետ Հայոց լեզվի մասին /տեսանյութ/ (http://www.1tv.am/hy/1344966397#.UC-v53Kf1JI.facebook)

Նետ
17.09.2012, 15:47
Ինչպե՞ս պետք Է տարբերվեն դուրս եկածը և դուրըս եկածը:

Ուլուանա
17.09.2012, 16:16
Ինչպե՞ս պետք Է տարբերվեն դուրս եկածը և դուրըս եկածը:
Խոսակցականում՝ միայն արտասանությամբ, որովհետև «դուրըս եկած» ձևը հենց զուտ խոսակցական է։ Գրական հայերենում էդպիսի ձև չկա. պետք է լինի «ինձ դուր եկածը»։ Այսինքն՝ գրավոր խոսքում ցանկալի է խուսափել ս–ով ձևից՝ նախ խոսակցական լինելու պատճառով, ապա՝ թյուրըմբռնումից խուսափելու համար։

Նետ
17.09.2012, 16:30
Այո, հասկանում եմ:Բայց փաստորեն մեր գրավոր խոսքն էլ է կաղում: Ուղղակի մեզ համար նկատելի չէ:Բայց պատկերացնենք թե մեր տառերը իմացող բայց բանավորին չտիրապետող մարդուն ինչ դժվար կլինի գրված բառը ճիշտ արտասանելը:
Մենք էլ Անգլերենից ու ֆրանսերենից ենք բողոքում:

Moonwalker
17.09.2012, 17:15
Բայց փաստորեն մեր գրավոր խոսքն էլ է կաղում:

Չի կաղում: Համագիր համանունները (երբ գրվում են նույն, արտասանվում՝ տարբեր կերպ) սովորական լեզվական իրողություն են: Հետո էլ հոմոնիմները (կոնկրետ էս դեպքում հոմոգրաֆները) հայերենում շատ ավելի քիչ են, սովորաբար ավելի քիչ գործածական ու հնչերանգային տարբերությունն էլ ավելի քիչ զգալի է: Միշտ հիշում եմ բազմակնություն (շատ կանայք ունենալը) - բազմակնություն (շատ աչքեր ունենալը) զույգը: Զգում ես արտասանական աննշան տարբերությունը:

Նույն ռուսերենում նման օրինակները շաա՜տ-շատ են, ավելի լայն գործածական ու հաճախ զավեշտալի (հմմ. трусы` մի դեպքում շեշտը у-ի, մյուս դեպքում՝ ы-ի վրա)::))

Chuk
06.10.2012, 16:00
Ճանկռել

Էս բառում «Ռ» տառը որտեղի՞ց է առաջացել: Միակ տարբերակը, որ գտել եմ, ինչ-որ կերպ «ճանկռտել» բառից է մնացել, բայց եթե տենց ա, ինչի՞, ո՞նց:

Moonwalker
06.10.2012, 16:45
Ճանկռել

Էս բառում «Ռ» տառը որտեղի՞ց է առաջացել: Միակ տարբերակը, որ գտել եմ, ինչ-որ կերպ «ճանկռտել» բառից է մնացել, բայց եթե տենց ա, ինչի՞, ո՞նց:

«Ռ»-ն, ԻՀԿ, սաստկական (նախկինում ասում էին՝ զորացուցիչ) միջածանց ա: Նույն արմատը սաստկական ձև ա ստացել և՛ «ռ»-ով և՛ «ռտ/րտ»-ով: :esim

«Ռ» զորացուցիչով ա կառուցված, ասենք, «շառաչել»-ը («Բնաձայն բառ. կազմուած է շ ձայնից՝ ռ զօրացուցիչով և չ ածանցիչով. ձևի համար հմմտ. բառաչել, թառաչել, կառաչել, հառաչել, իսկ արմատի համար հմմտ. շչել, շաչել, շշուկ ևն:» Աճառյան):

Chuk
06.10.2012, 16:48
«Ռ»-ն, ԻՀԿ, սաստկական (նախկինում ասում էին՝ զորացուցիչ) միջածանց ա: Նույն արմատը սաստկական ձև ա ստացել և՛ «ռ»-ով և՛ «ռտ/րտ»-ով: :esim

«Ռ» զորացուցիչով ա կառուցված, ասենք, «շառաչել»-ը («Բնաձայն բառ. կազմուած է շ ձայնից՝ ռ զօրացուցիչով և չ ածանցիչով. ձևի համար հմմտ. բառաչել, թառաչել, կառաչել, հառաչել, իսկ արմատի համար հմմտ. շչել, շաչել, շշուկ ևն:» Աճառյան):

Հմմ, հետաքրքիր տարբերակ ա: Ուրիշ կարծիքներ կա՞ն:

_Հրաչ_
06.10.2012, 21:24
Վստահ չեմ, բայց իմ կարծիքով, նույն հաջողությամբ կարա նաև աճական լինի, որպիսին, օրինակ, «անջրդի» բառի դեպքում է:

Հայկօ
06.10.2012, 22:51
«Ռ»-ն, ԻՀԿ, սաստկական (նախկինում ասում էին՝ զորացուցիչ) միջածանց ա: Նույն արմատը սաստկական ձև ա ստացել և՛ «ռ»-ով և՛ «ռտ/րտ»-ով: :esim

«Ռ» զորացուցիչով ա կառուցված, ասենք, «շառաչել»-ը («Բնաձայն բառ. կազմուած է շ ձայնից՝ ռ զօրացուցիչով և չ ածանցիչով. ձևի համար հմմտ. բառաչել, թառաչել, կառաչել, հառաչել, իսկ արմատի համար հմմտ. շչել, շաչել, շշուկ ևն:» Աճառյան):

Տարբերակ ա: Ռ-ն ստեղ հաստատ ածանց ա, ուղղակի մնում ա էն հարցը, թե ի՞նչ ածանց ա: ԻՄՀԿ՝ էս էլ ա էն անարտադրողական կամ քարացած ածանցներից, որ մինչև հիմա կան ու հենց որպես ածանց էլ ընկալվում են, բայց նոր բառեր ստեղծելու էլ ընդունակ չեն: Օրինակ՝ «նավաստի» բառում «աստի»-ն ածանց ա, բայց դրանով նոր բառեր էլ չեն ստեղծվում: Նույն կերպ «ոտի» ածանցը կա՝ հնոտի, սնոտի, օտարոտի ու վերջ: «Ունկ»՝ խորունկ: «Աշ»՝ թթվաշ, մատղաշ, «ունչ»՝ անտերունչ, անմռունչ, «կուն»՝ դիմացկուն, ծիծաղկուն... Եսիմ, դժվար ա ասելը:

Moonwalker
06.10.2012, 23:20
Տարբերակ ա: Ռ-ն ստեղ հաստատ ածանց ա, ուղղակի մնում ա էն հարցը, թե ի՞նչ ածանց ա:

Մալխասյանցը և «ճանկռել» և «ճանկռտելը» սաստկական ձևեր ա համարում (http://nayiri.com/imagedDictionaryBrowser.jsp?dictionaryId=6&query=%D5%B3%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%BC%D5%BF%D5%A5%D5%AC)՝

(http://hpj.asj-oa.am/1111/1/1967-4(236).pdf)http://i.imgur.com/yxrbm.jpg

Սենց բան (http://hpj.asj-oa.am/1111/1/1967-4(236).pdf) գտա: Չնայած նվիրված ա բազմապատկական ու սաստկական բայերի վիճակագրությանը, բայց հետաքրքիր աղյուսակ ունի ածանցների (տեքստում քիչ ներքև էլ հիշատակվում ա մեր «ճանկռտել»-ը)՝


http://i.imgur.com/yUmY9.jpg


Հա ու անշուշտ էս «-ռ-» միջածանցը քո ասածի պես բառակազմական պոտենցիալի տեսակետից կենսունակ չի (ընդհանրապես էս միջածանցները ոնց որ թե ժամանակակից հայերենին բնորոշ չեն ու մնում են որպես անցյալի լեզվական իրողությունների վերապրուկ):

Universe
29.10.2012, 15:01
ԲՐԵԼՈԿ
ՈՒՆԻՎԵՐՍԱԼ

այս երկու բառերը հայերեն անվանում ունե՞ն

One_Way_Ticket
29.10.2012, 15:18
ՈՒՆԻՎԵՐՍԱԼ
Համապիտանի:

Նարե91
29.10.2012, 16:21
ԲՐԵԼՈԿ


կախազարդ

Rammstein
03.11.2012, 02:14
իսկ սրան ի՞նչ կասեսhttp://hy.wikibooks.org/wiki/Հայերենում_տարածված_սխալներ
ու ընդհանրապես էդ գրառումդ շուտ էի տեսել, դա, կարծում եմ, էնքան էլ ճիշտ մեկնաբանություն չի խնդրին… Մի քանի հայոց լեզվի գիտակների եմ հարցրել, անգամ ֆեյսբուքյան մի քանի խմբերում էլ եմ գրել, ու բոլորը բացառական հոլովով տարբերակը բացառում են... Պետք լինի՝ լեզվի տեսչություն էլ կզանգեմ;)

Տվածդ հղումը ով ուզի կարող է խմբագրել, էնպես որ դա հավաստի ինֆոյի աղբյուր չի կարող հանդիսանալ:

Իսկ իմ նշած գրառմանս (http://www.akumb.am/showthread.php/20?p=2340161&viewfull=1#post2340161) շնորհակալություն հայտնողներից առնվազն երկու հոգին լեզվաբան են: Քիչ բան չի: ;)

Ես, անկեղծ ասած, չգիտեմ, թե հիմա ճիշտ ձեւը ոնց է ընդունված, չեմ բացառում, որ քո ասած ձեւն է ընդունված, բայց լեզվի տրամաբանությունը իմ ասած ձեւն է ենթադրում: Կոնկրետ իմ համար եթե էդ ամենը տրամաբանությունից դուրս է, ինքնաբերաբար վերածվում է աղբի, որով չարժե ուղեղը լցոնել:



Հ.Գ. Բայց էս ի՞նչ աբսուրդ բաներ կային էս սայտում.


Իբր սխալ ձեւ

Իբր ճիշտ ձեւ

Սմայլիկ/քոմենթ իմ կողմից


գլուխս պտտվում է
գլխիս պտտվում է
:D


հինգին վեց պակաս
հինգից վեցը պակաս
:nea


Խորվաթիա
Հորվաթիա
Անգրագետներ :nono


պետք է ասել, պետք է նշել, ուզում եմ տեղեկացնել
ի դեպ, ի միջիայլոց
«ի միջի այլոց» մեկ էլ «իմիջիայլոց» հանդիպել եմ, բայց սենց` չէ


ակնոց/ձեռնոց/գլխարկ հագնել
ակնոց/ձեռնոց/գլխարկ կրել/դնել
Բայց ինչի՞, ո՞վ ա որոշել, որ ձեռնոցն ու գլխարկը հնարավոր չի հագնել: :fool


պոչին նստել
հետևել
Ըհը, բռնենք բոլոր դարձվածները ուղիղ ձեւերով գրենք… աբսուրդ:

dvgray
03.11.2012, 05:33
ռուսերեն выскочка բառի հայերեն համարժեքը չեմ գտնում:
գուգլի թարգմանիչին հարցրի, առաջարկեց "նորահարուստ" կամ "վեր թռչել" ,որոնք կարծում եմ սկի էլ համարժեքները չեն:

Mephistopheles
03.11.2012, 05:35
ռուսերեն выскочка բառի հայերեն համարժեքը չեմ գտնում:
գուգլի թարգմանիչին հարցրի, առաջարկեց "նորահարուստ" կամ "վեր թռչել" ,որոնք կարծում եմ սկի էլ համարժեքները չեն:

կարծեմ վիժվածքն ա

dvgray
03.11.2012, 05:54
աբեր , կարելի ա... բայց ոնց որ շատ թունդ ա ասված :D
հայերեն վիժվացքը դա հաստատ մինիմում դանակահարության շարժառիթ ա...

Mephistopheles
03.11.2012, 06:32
աբեր , կարելի ա... բայց ոնց որ շատ թունդ ա ասված :D
հայերեն վիժվացքը դա հաստատ մինիմում դանակահարության շարժառիթ ա...

fuck-ն էլ որ թարգմանես դանակահարություն կլինի… նույնն էլ "յոբ տվոյու մած"-ը

բայց կարող և ճիշտ ես ասում…

Արէա
03.11.2012, 08:41
Ինձ թում ա «քեզնից», քանի որ շնորհակալ լինել նշանակում ա շնորհ վերցնել, հետեւաբար` վերցնել ումի՞ց, այսինքն` բացառական հոլով:

Սխալ կլինի, եթե ասենք «Ես քեզնից շնորհակալություն եմ հայտնում», որովհետեւ էս դեպքում բայը արդեն հայտնելն ա, հայտնում են ոչ թե ինչ-որ մեկից, այլ ինչ-որ մեկին: :)

Ընդհանրապես եթե ինչ որ բառի գործածման ճիշտ ձևն եմ ուզում գտնել, փորձում եմ էդ բառին նման կազմություն ունեցող բառերի գործածման հետ համեմատել:

Շնորհակալ-ին քիչ թե շատ կազմությամբ մոտ են ասենք քենեկալ-ը, կամ խնամակալ-ը:

Քենեկալ - բառացի՝ քենուն վերցնող
Խնամակալ - խնամքը վերցնող
Շնորհակալ - շնորհ վերցնող

Հիմա: Ասում ենք.

Ես քո քենեկալն եմ, կամ ես քեզ քենեկալ եմ, բայց ոչ՝ ես քեզնից քենեկալ եմ:
Ես քո խնամակալն եմ, կամ ես քեզ խնամակալ եմ, բայց ոչ՝ ես քեզնից խնամակալ եմ:

Ուրեմն նույն կերպ պետք է լինի.

Ես քո շնորհակալն եմ, կամ ես քեզ շնորհակալ եմ, բայց ոչ՝ ես քեզնից շնորհակալ եմ:

Այսինքն, շնորհակալ եմ քեզ, նշանակում է. քո շնորհը վերցնողն եմ ես:

Moonwalker
03.11.2012, 11:17
ռուսերեն выскочка բառի հայերեն համարժեքը չեմ գտնում:
գուգլի թարգմանիչին հարցրի, առաջարկեց "նորահարուստ" կամ "վեր թռչել" ,որոնք կարծում եմ սկի էլ համարժեքները չեն:

Առաջարկում եմ՝ «դուրսպրծուկ»::pardon

Rammstein
03.11.2012, 12:24
Ընդհանրապես եթե ինչ որ բառի գործածման ճիշտ ձևն եմ ուզում գտնել, փորձում եմ էդ բառին նման կազմություն ունեցող բառերի գործածման հետ համեմատել:

Շնորհակալ-ին քիչ թե շատ կազմությամբ մոտ են ասենք քենեկալ-ը, կամ խնամակալ-ը:

Քենեկալ - բառացի՝ քենուն վերցնող
Խնամակալ - խնամքը վերցնող
Շնորհակալ - շնորհ վերցնող

Հիմա: Ասում ենք.

Ես քո քենեկալն եմ, կամ ես քեզ քենեկալ եմ, բայց ոչ՝ ես քեզնից քենեկալ եմ:
Ես քո խնամակալն եմ, կամ ես քեզ խնամակալ եմ, բայց ոչ՝ ես քեզնից խնամակալ եմ:

Ուրեմն նույն կերպ պետք է լինի.

Ես քո շնորհակալն եմ, կամ ես քեզ շնորհակալ եմ, բայց ոչ՝ ես քեզնից շնորհակալ եմ:

Այսինքն, շնորհակալ եմ քեզ, նշանակում է. քո շնորհը վերցնողն եմ ես:

Համոզիչ չէր, Արէա ջան: Հաստատ կյանքում չես ասի, չէ՞ «ես քո շնորհակալն եմ»:
Քենեկալն ու խնամակալը, անկախ իրենց կազմությունից, գոյական են, իսկ շնորհակալը` ածական:

Լեզվաբաններ ջան, ձեր կարծիքն էլ կուզեմ իմանալ: :oy

_Հրաչ_
03.11.2012, 12:53
Ընդհանրապես եթե ինչ որ բառի գործածման ճիշտ ձևն եմ ուզում գտնել, փորձում եմ էդ բառին նման կազմություն ունեցող բառերի գործածման հետ համեմատել:

Շնորհակալ-ին քիչ թե շատ կազմությամբ մոտ են ասենք քենեկալ-ը, կամ խնամակալ-ը:

Քենեկալ - բառացի՝ քենուն վերցնող
Խնամակալ - խնամքը վերցնող
Շնորհակալ - շնորհ վերցնող

Հիմա: Ասում ենք.

Ես քո քենեկալն եմ, կամ ես քեզ քենեկալ եմ, բայց ոչ՝ ես քեզնից քենեկալ եմ:
Ես քո խնամակալն եմ, կամ ես քեզ խնամակալ եմ, բայց ոչ՝ ես քեզնից խնամակալ եմ:

Ուրեմն նույն կերպ պետք է լինի.

Ես քո շնորհակալն եմ, կամ ես քեզ շնորհակալ եմ, բայց ոչ՝ ես քեզնից շնորհակալ եմ:

Այսինքն, շնորհակալ եմ քեզ, նշանակում է. քո շնորհը վերցնողն եմ ես:

Արէա ջան, կարծում եմ, համապատասխան համեմատություն չես բերել: Քո բերած օրինակներում, եթե ուշադիր նայենք, «շնորհակալ»-ն ու մյուս բառերը տարբեր հարցերի են պատասխանում, այսինքն՝ «շնորհակալ»-ը ցույց է տալիս վերաբերմունք (ավելի շուտ ածական է:think), իսկ «քենեկալ»-ն ու «խնամակալը» գոյականներ են և նշանակում են «անձ»: Ուստի չի կարելի այդ երեքը տվյալ հարթությունում դիտարկել որպես համարժեք բառեր և համոզված լինել, որ նախադասության մեջ նույն տեսակի անդամներ կարող են լինել:

Կարող ես լինել ինչ-որ մեկի քենեկալը կամ խնամակալը, բայց շնորհակալ պետք է լինես (շնորհը կալես, վերցնես) ինչ-որ մեկից, իսկ շնորհակալություն հայտնես ինչ-որ մեկին: :)

Moonwalker
03.11.2012, 13:13
1.Մալխասյանց (http://nayiri.com/imagedDictionaryBrowser.jsp?dictionaryId=6&pageNumber=1919&query=%D5%87%D5%B6%D5%B8%D6%80%D5%B0%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%AC)՝

http://i.imgur.com/5k12j.jpg

2. Աբեղյանի գրաբարի ձեռնարկը (http://hy.wikisource.org/wiki/%D4%B3%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D6%80%D5%AB_%D5%A4%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80%D6%84) Փարիսեցին և մաքսավորը առակի մասին (Ղուկաս 18:10-14)՝

«...Աստուած իմ, գոհանամ զքԷն․ զի ոչ եմ իբրև զայլս ի մարդկանԷ, զյափշտակողս և զանիրաւս և զշունս, կամ իբրև զայս մաքսաւոր...»
«...Աստուած իմ, շնորհակալ եմ քեզնից, որ ես նման չեմ ուրիշ մարդկանց, ինչպէս՝ յափշտակողները, անիրաւներն ու շնացողները, և կամ ինչպէս այս մաքսաւորը...»

Dayana
20.11.2012, 14:48
«նա իր մարզական կարիերան սկսեց 2006թ. ․․․․:», «կատարվեց, ասաց - անցյալում» - Վերջերս շատ հաճախ եմ համացանցում էս «ժամանակաձևում» նախադասություններ հանդիպում, ու մի տեսակ աչքս ծակում է, ականջիս էլ հեչ հաճելի չի։ Ես էդպես նախադասություն չեմ կազմում, ու որքանով հիշում եմ, սա սխալ է։ Կխնդրեմ մասնագետներին պատասխանել, արդյո՞ք սա ճիշտ է։

Ուլուանա
20.11.2012, 21:33
«նա իր մարզական կարիերան սկսեց 2006թ. ․․․․:», «կատարվեց, ասաց - անցյալում» - Վերջերս շատ հաճախ եմ համացանցում էս «ժամանակաձևում» նախադասություններ հանդիպում, ու մի տեսակ աչքս ծակում է, ականջիս էլ հեչ հաճելի չի։ Ես էդպես նախադասություն չեմ կազմում, ու որքանով հիշում եմ, սա սխալ է։ Կխնդրեմ մասնագետներին պատասխանել, արդյո՞ք սա ճիշտ է։
Սխալ ամեն դեպքում չէի ասի, բայց կոնկրետ կենսագրություններում ու նմանատիպ երկար պատմողական տեքստերում ընդունված է հիմնականում վաղակատար անցյալով գրել. ծնվել է..., կարիերան սկսել է... և այլն։ Բայց ընդհանրապես էսպես օդի մեջ ասելը մի քիչ դժվար է։ Կախված իրավիճակից, համատեքստից՝ շատ դեպքերում անցյալ կատարյալն էլ (ծնվեց, կարիերան սկսեց), կարծում եմ, կարելի է լրիվ նորմալ համարել։

Dayana
20.11.2012, 22:57
Սխալ ամեն դեպքում չէի ասի, բայց կոնկրետ կենսագրություններում ու նմանատիպ երկար պատմողական տեքստերում ընդունված է հիմնականում վաղակատար անցյալով գրել. ծնվել է..., կարիերան սկսել է... և այլն։ Բայց ընդհանրապես էսպես օդի մեջ ասելը մի քիչ դժվար է։ Կախված իրավիճակից, համատեքստից՝ շատ դեպքերում անցյալ կատարյալն էլ (ծնվեց, կարիերան սկսեց), կարծում եմ, կարելի է լրիվ նորմալ համարել։

Կոնտեքստից մի հատված


Սևյանն իր մարզական կարիերան սկսեց 2006թ. օգոստոսի 12-ին: Հաջողությունները հետևում էին մեկը մյուսին, իսկ Սևյանն արդեն հասցրել էր ճանաչում ձեռք բերել: Շուտով Los Angeles Times-ում լույս տեսավ Սամուելի մասին առաջին խոշոր հոդվածը: Հեղինակը միջազգային վարպետ Ջեք Փեթերսն էր: Երբ Սևյանը հաղթեց իր առաջին պաշտոնական մրցաշարում, ՖԻԴԵ-ի վարկանիշային աղյուսակում իր ակտիվում ուներ 315 միավոր:
2007թ. Սևյանը` ընտանիքի հետ Ֆլորիդայից տեղափոխվեց Կալիֆոռնիա: Այդ ժամանակ նա արդեն ուներ 1614 միավոր: Նրա մարզիչը հայազգի Անդրանիկ Մատիկոզյանն է, ով բնակվում է Լոս Անջելեսում:


Հոդվածն ամբողջությամբ ՝ էստեղ (http://sport.1in.am/arm/sport_schess_133970.html):

anahit96
22.11.2012, 00:24
Նախադասության մեջ համաձայնության սխալ կա. Միթե ես հանցագործ եմ,որ հսկում ես բոլոր քայլերս:

Ուլուանա
22.11.2012, 02:45
Նախադասության մեջ համաձայնության սխալ կա. Միթե ես հանցագործ եմ,որ հսկում ես բոլոր քայլերս:
Էս հա՞րց էր։ Եթե հա, ապա կխնդրեի ավելի հստակ ու կոնկրետ ձևակերպել։ Գրառման նպատակը չհասկացա...

StrangeLittleGirl
22.11.2012, 23:23
Սխալ ամեն դեպքում չէի ասի, բայց կոնկրետ կենսագրություններում ու նմանատիպ երկար պատմողական տեքստերում ընդունված է հիմնականում վաղակատար անցյալով գրել. ծնվել է..., կարիերան սկսել է... և այլն։ Բայց ընդհանրապես էսպես օդի մեջ ասելը մի քիչ դժվար է։ Կախված իրավիճակից, համատեքստից՝ շատ դեպքերում անցյալ կատարյալն էլ (ծնվեց, կարիերան սկսեց), կարծում եմ, կարելի է լրիվ նորմալ համարել։
Ան, բա անկատար ներկա՞ն: Ինձ մոտ ահավոր աչք ա ծակում, որ անկատար ներկայով կենսագրություն եմ տեսնում (մասնավորապես՝ վիքիում), ու մարդ չգիտի՝ խմբագրի՞, թե՞ չէ: Դու ի՞նչ կասես սրա մասին:

Ուլուանա
22.11.2012, 23:56
Ան, բա անկատար ներկա՞ն: Ինձ մոտ ահավոր աչք ա ծակում, որ անկատար ներկայով կենսագրություն եմ տեսնում (մասնավորապես՝ վիքիում), ու մարդ չգիտի՝ խմբագրի՞, թե՞ չէ: Դու ի՞նչ կասես սրա մասին:
Տենց բան է՞լ ա լինում :o :D։ Չեմ հիշում, որ հանդիպած լինեմ։ Պիտի որ սխալ լինի։ Ինչքան գիտեմ, անկատար ներկան մենակ բանավոր խոսքում ինչ–որ բան պատմելիս ա ընդունելի, մեկ էլ հեքիաթներում :))։ Որոշ դեպքերում էլ ստեղծագործությունների մեջ՝ յուրահատուկ համուհոտ տալու համար։ Բայց պաշտոնական տեքստերում չեմ պատկերացնում, որ նորմալ լինի։

StrangeLittleGirl
23.11.2012, 00:13
Տենց բան է՞լ ա լինում :o :D։ Չեմ հիշում, որ հանդիպած լինեմ։ Պիտի որ սխալ լինի։ Ինչքան գիտեմ, անկատար ներկան մենակ բանավոր խոսքում ինչ–որ բան պատմելիս ա ընդունելի, մեկ էլ հեքիաթներում :))։ Որոշ դեպքերում էլ ստեղծագործությունների մեջ՝ յուրահատուկ համուհոտ տալու համար։ Բայց պաշտոնական տեքստերում չեմ պատկերացնում, որ նորմալ լինի։

Իյաաա, իմ հիշելով, սաղ սովետական հանրագիտարանները տենց էին: Երևի Սովետից մնացած բան ա, որովհետև տենց մի բան էլ Արևելյան Գերմանիայի թանգարանների անգլերեն տեքստերում տեսնողներ են էղել, ասում են՝ նենց տպավորություն էր, որ հեսա թագավորը կողքի սենյակից կգա :))

Հիշեցի. վիքիում Հեմինգուեյի կենսագրությունն էր տենց, որ սաղ հատ-հատ վաղակատար եմ սարքել :))

Ուլուանա
23.11.2012, 00:22
Իյաաա, իմ հիշելով, սաղ սովետական հանրագիտարանները տենց էին: Երևի Սովետից մնացած բան ա, որովհետև տենց մի բան էլ Արևելյան Գերմանիայի թանգարանների անգլերեն տեքստերում տեսնողներ են էղել, ասում են՝ նենց տպավորություն էր, որ հեսա թագավորը կողքի սենյակից կգա :))

Հիշեցի. վիքիում Հեմինգուեյի կենսագրությունն էր տենց, որ սաղ հատ-հատ վաղակատար եմ սարքել :))
Հա, հիշեցի. տենց մեկ–մեկ հեռուստա– ու ռադիոհաղորդումներում ա լինում, երբ ինչ–որ մեկի մասին պատմում են։ Ինձ թվում ա՝ ամեն դեպքում կենդանի խոսքում որոշ դեպքերում անկատար ներկան լավ ա հնչում, մի տեսակ կենդանի շունչ ա հաղորդում ասվածին, բայց գրավորի մեջ ուրիշ ազդեցություն ա։

Լեո
27.11.2012, 20:26
Գրակա՞ն է արդյոք «գերժամանակակից» բառը: Եվ ընդհանրապես, ի՞նչ իմաստ ունի այս բառը :esim

Ուլուանա
27.11.2012, 22:08
Գրակա՞ն է արդյոք «գերժամանակակից» բառը: Եվ ընդհանրապես, ի՞նչ իմաստ ունի այս բառը :esim
Գրական չհամարելու ոչ մի հիմք չեմ տեսնում։ Նորմալ բառ է։ «Գեր»–ը գերադրական նախածանց է, որ ունի «շատ, չափազանց, վերին աստիճանի, ամենա–» իմաստը, «գերժամանակակիցն» էլ համապատասխանաբար նշանակում է վերին աստիճանի ժամանակակից։

Լեո
29.11.2012, 21:23
Գրական չհամարելու ոչ մի հիմք չեմ տեսնում։ Նորմալ բառ է։ «Գեր»–ը գերադրական նախածանց է, որ ունի «շատ, չափազանց, վերին աստիճանի, ամենա–» իմաստը, «գերժամանակակիցն» էլ համապատասխանաբար նշանակում է վերին աստիճանի ժամանակակից։

Ուղղակի մտածում եմ՝ ժամանակակից նշանակում է տվյալ ժամանակին վերաբերող, նույն ժամանակահատվածի մեջ գտնվող, բայց այ գերժամանակակիցը չեմ հասկանում: Ավելի ճիշտ հասկանում եմ` ինչ իմաստ են դրել այս բառի հիմքում, բայց զուտ բառը ինքնին ինձ համար անընդունելի է: Ո՞րն է գերժամանակը, որ մի հատ էլ դրան կից որևէ բան լինի :unsure

Ուլուանա
29.11.2012, 22:04
Ուղղակի մտածում եմ՝ ժամանակակից նշանակում է տվյալ ժամանակին վերաբերող, նույն ժամանակահատվածի մեջ գտնվող, բայց այ գերժամանակակիցը չեմ հասկանում: Ավելի ճիշտ հասկանում եմ` ինչ իմաստ են դրել այս բառի հիմքում, բայց զուտ բառը ինքնին ինձ համար անընդունելի է: Ո՞րն է գերժամանակը, որ մի հատ էլ դրան կից որևէ բան լինի :unsure
Ժամանակակիցը, բացի քո նշած իմաստից, նաև նորաձև իմաստն ունի, իսկ այդ իմաստով կարող է լինել «ավելի ժամանակակից», «ամենաժամանակակից» և «գերժամանակակից»։ Չարժե կառչել «ժամանակ» բառից։ Որոշ դեպքերում «ժամանակի» իմաստը պահպանված չէ կամ խամրած է։

Chuk
29.11.2012, 22:44
Բառի կազմությունը ճիշտ ա, բայց իմ կարծիքով ավելորդաբանություն ա: Ժամանակակից, նորաձև, ոչ թե գերժամանակակից, գերնորաձև:

Ուլուանա
29.11.2012, 23:55
Բառի կազմությունը ճիշտ ա, բայց իմ կարծիքով ավելորդաբանություն ա: Ժամանակակից, նորաձև, ոչ թե գերժամանակակից, գերնորաձև:
Արտ, ինչ–որ բան կարող ա լինել ժամանակակից՝ վերջին տարիներին արդիական, և գերժամանակակից՝ վերջին տարում կամ ամիսներին արդիական, այլ կերպ ասած՝ մոդայի վերջին ճիչը։ Օրինակ, ռուսերենում էլ կա ультрамодный բառը, որը հենց գերժամանակակիցն ա։

Chuk
30.11.2012, 00:02
Արտ, ինչ–որ բան կարող ա լինել ժամանակակից՝ վերջին տարիներին արդիական, և գերժամանակակից՝ վերջին տարում կամ ամիսներին արդիական, այլ կերպ ասած՝ մոդայի վերջին ճիչը։ Օրինակ, ռուսերենում էլ կա ультрамодный բառը, որը հենց գերժամանակակիցն ա։

Չեմ առարկում բայց և չեմ համոզվում: Իմ կարծիքով ավելորդաբանություն ա, ինչպես լիքը ուրիշ բաներ, որոնք լայնորեն գործածվում են ու ես էլ եմ գործածում: Ультрамодный-ն էլ եմ ավելորդաբանություն համարում: Ընդհանրապես գնալով մտածում եմ, որ գերադրական աստիճանով բառերի մեծ մասն իրականում արհեստական, ձևական են, ավելորդաբանություն:

Ուլուանա
30.11.2012, 00:08
Չեմ առարկում բայց և չեմ համոզվում: Իմ կարծիքով ավելորդաբանություն ա, ինչպես լիքը ուրիշ բաներ, որոնք լայնորեն գործածվում են ու ես էլ եմ գործածում: Ультрамодный-ն էլ եմ ավելորդաբանություն համարում: Ընդհանրապես գնալով մտածում եմ, որ գերադրական աստիճանով բառերի մեծ մասն իրականում արհեստական, ձևական են, ավելորդաբանություն:
Համաձայն եմ, որ շատ դեպքերում (գուցե նույնիսկ դեպքերի մեծ մասում) իսկապես ավելորդ են օգտագործում՝ անտեղի չափազանցնելով, բայց դեպքեր էլ կան, երբ հենց գերժամանակակից նկատի ունես, ուղղակի ժամանակակիցը չի բավարարում։

Ուլուանա
30.11.2012, 00:10
Օրինակ, մարդկանց հիմնական մասը ժամանակակից ա հագնվում, այսինքն՝ հնաոճ, Նոյի թվի մոդայի շորեր չի հագնում, բայց մարդիկ կան, որ հենց գերժամանակակից են հագնվում, այսինքն՝ անցյալ տարվա հագուստն իրենց համար արդեն հնաոճ ա, չեն հագնի։

Chuk
30.11.2012, 00:21
Օրինակ, մարդկանց հիմնական մասը ժամանակակից ա հագնվում, այսինքն՝ հնաոճ, Նոյի թվի մոդայի շորեր չի հագնում, բայց մարդիկ կան, որ հենց գերժամանակակից են հագնվում, այսինքն՝ անցյալ տարվա հագուստն իրենց համար արդեն հնաոճ ա, չեն հագնի։
Օք, Ան, հենց էդ օրինակիդ վրա ասեմ: Ասենք Պողոսն էլ մի ամսից ավելի հին տարբերակի շոր չհագնի, իրան էլ գերժամանակակիցը չի հերիքի, կասենք ուլտրագերժամանակակից: Մենք գերժամանակակիցն ասում ենք, որ ընդգծենք տվյալ մարդու առանց էն էլ ժամանակակից լինելու վերին աստիճանը: Բայց այ դրա իմաստը կա՞, թե՞ չկա, էս ա հարցը: Իմ կարծիքով իրականում չկա:

Ուլուանա
30.11.2012, 00:51
Օք, Ան, հենց էդ օրինակիդ վրա ասեմ: Ասենք Պողոսն էլ մի ամսից ավելի հին տարբերակի շոր չհագնի, իրան էլ գերժամանակակիցը չի հերիքի, կասենք ուլտրագերժամանակակից: Մենք գերժամանակակիցն ասում ենք, որ ընդգծենք տվյալ մարդու առանց էն էլ ժամանակակից լինելու վերին աստիճանը: Բայց այ դրա իմաստը կա՞, թե՞ չկա, էս ա հարցը: Իմ կարծիքով իրականում չկա:
«Գեր»–ը նորմայից ավելին ա, իսկ թե նորմայից ինչ աստիճանի ա ավել, արդեն էական չի. ամեն աստիճանի համար, բնականաբար, մի նոր բառ չենք մոգոնելու՝ ածանցներն իրար վրա դարսելով։ Գերժամանակակից ասում ենք էն դեպքերին, երբ արդեն ծայրահեղություն ենք համարում, էդքան բան։

Chuk
30.11.2012, 00:57
Գերժամանակակից ասում ենք էն դեպքերին, երբ արդեն ծայրահեղություն ենք համարում, էդքան բան։
Հըը: Ասենք Գուգլում որոնի ու նայի թե ինչ կոնտեքստում են օգտագործում հիմնականում: Ոչ թե ծայրահեղ դեպքերի համար, այլ ասենք կլինիկաների, գործարանների ու նման բաների տեխնիկական զինումը նկարագրելու համար: Դեռ չեմ խոսում նրա մասին, որ դեպքերի մեծ մասում իրականում բավական հնոտ էլ տեխնիկայով են հագեցնում :))

Ուլուանա
30.11.2012, 01:01
Հըը: Ասենք Գուգլում որոնի ու նայի թե ինչ կոնտեքստում են օգտագործում հիմնականում: Ոչ թե ծայրահեղ դեպքերի համար, այլ ասենք կլինիկաների, գործարանների ու նման բաների տեխնիկական զինումը նկարագրելու համար: Դեռ չեմ խոսում նրա մասին, որ դեպքերի մեծ մասում իրականում բավական հնոտ էլ տեխնիկայով են հագեցնում :))
Տարօրինակ բաներ ես ասում, Արտ։ Հիմա էդ բառը մեղք ունի, որ իրան հիմնականում սխալ ու անտեղի են օգտագործում :))։ Ամեն դեպքում իմ ասած իմաստն էլ գոյություն ունի ու անտեղի չի։

Chuk
30.11.2012, 01:11
Տարօրինակ բաներ ես ասում, Արտ։ Հիմա էդ բառը մեղք ունի, որ իրան հիմնականում սխալ ու անտեղի են օգտագործում :))։ Ամեն դեպքում իմ ասած իմաստն էլ գոյություն ունի ու անտեղի չի։

Ան, ես քո ասած իմաստը հասկանում եմ, ուղղակի ասում էի, որ էդ իմաստով չի օգտագործվում՝ հիմնականում:

Հիմա երկու բան էլ ասեմ իմ՝ ոչ լեզվաբանի տեսակետը հիմնավորելու համար ու պրծնեմ: Ինձ ծանոթ որևէ բառարանում չգտա «գերժամանակակից» բառը: Գուցե կա՞ ինչ-որ «գերժամանակակից» բառարան, որում արդեն կա, չգիտեմ, բայց անգամ Աղայանի «Արդի հայերենի բացատրական բառարանում» այդ բառը չկա (ի դեպ հետաքրքիր ա, եթե հիմա բացատրական բառարան գրվի, պետք ա անվանվի գերարդի՞ հայերենի բացատրական բառարան, թե՞ չէ): Ես սրանից եզրակացնում եմ, որ ինքը նորաստեղծ բառ ա, լեզվաբանորեն ճիշտ, այսինքն զուտ բառակազմության տեսանկյունից սխալ չկա: Բայց այ ո՞վ ա ստեղծել ու ո՞ր կոնտեքստում օգտագործելու համար, վիճելի հարց ա: Եթե նայում եմ, թե ինքը հիմնականում ինչ կոնտեքստում ա օգտագործվում, եզրակացնում եմ, որ ավելորդաբանություն ա, ուռճացման համար: Քո ասած ծայրահեղ դեպքերը նկարագրելու համար գուցե և տեղին ա օգտագործելը, կարելի ա ավելորդաբանություն չհամարել, բայց իմ կարծիքով իրան հազվադեպ են էդ իմաստով օգտագործում: Ու օգտագործման դեպքերի մեծ մասում ԿԱՐԵԼԻ Ա յոլա գնալ առանց «գեր»-ի:

Ուլուանա
30.11.2012, 01:16
Ան, ես քո ասած իմաստը հասկանում եմ, ուղղակի ասում էի, որ էդ իմաստով չի օգտագործվում՝ հիմնականում:

Հիմա երկու բան էլ ասեմ իմ՝ ոչ լեզվաբանի տեսակետը հիմնավորելու համար ու պրծնեմ: Ինձ ծանոթ որևէ բառարանում չգտա «գերժամանակակից» բառը: Գուցե կա՞ ինչ-որ «գերժամանակակից» բառարան, որում արդեն կա, չգիտեմ, բայց անգամ Աղայանի «Արդի հայերենի բացատրական բառարանում» այդ բառը չկա (ի դեպ հետաքրքիր ա, եթե հիմա բացատրական բառարան գրվի, պետք ա անվանվի գերարդի՞ հայերենի բացատրական բառարան, թե՞ չէ): Ես սրանից եզրակացնում եմ, որ ինքը նորաստեղծ բառ ա, լեզվաբանորեն ճիշտ, այսինքն զուտ բառակազմության տեսանկյունից սխալ չկա: Բայց այ ո՞վ ա ստեղծել ու ո՞ր կոնտեքստում օգտագործելու համար, վիճելի հարց ա: Եթե նայում եմ, թե ինքը հիմնականում ինչ կոնտեքստում ա օգտագործվում, եզրակացնում եմ, որ ավելորդաբանություն ա, ուռճացման համար: Քո ասած ծայրահեղ դեպքերը նկարագրելու համար գուցե և տեղին ա օգտագործելը, կարելի ա ավելորդաբանություն չհամարել, բայց իմ կարծիքով իրան հազվադեպ են էդ իմաստով օգտագործում: Ու օգտագործման դեպքերի մեծ մասում ԿԱՐԵԼԻ Ա յոլա գնալ առանց «գեր»-ի:
Զարմանալի չի, որ չկա։ Նույն կերպ երևի չեն լինի, օրինակ, «ամենաժամանակակից» կամ, ասենք, «դժվարագույն» բառերը։ Հո բոլոր էն բառերը, որոնց կարելի ա էդ ածանցը կցել, չե՞ն լինելու բառարանում։ Նման ածանցները նրա համար են, որ անհրաժեշտության դեպքումտարբեր բառերի ավելացվեն՝ իմաստային նոր երանգ ստանալու համար։

Chuk
30.11.2012, 01:23
Զարմանալի չի, որ չկա։ Նույն կերպ երևի չեն լինի, օրինակ, «ամենաժամանակակից» կամ, ասենք, «դժվարագույն» բառերը։ Հո բոլոր էն բառերը, որոնց կարելի ա էդ ածանցը կցել, չե՞ն լինելու բառարանում։ Նման ածանցները նրա համար են, որ անհրաժեշտության դեպքումտարբեր բառերի ավելացվեն՝ իմաստային նոր երանգ ստանալու համար։
Ան, հակառակը չասեցի :)
Չնայած եթե նայես բառարանները, կտեսնես, թե էդ նույն «գեր»-ով ինչքան բառ կա, որ ասածիդ պես կարող էր չլինել:
Բայց իմ ասելիքը դրա մասին չէր: Ավելի կարևոր էին եզրակացությունները: Իսկ պարապ լինելու դեպքում զուտ հետաքրքրության համար կարելի ա որոնել ու գտնել, թե նախկինում էդ բառը օգտագործվե՞լ է (գեղարվեստական գրականությունում, գիտական գրականությունում, մամուլում և այլն), երբ է առաջին անգամ հայտնվել :)

Եղիայեան
03.12.2012, 02:38
Ինծի կը թուի, որ ըսել ուզուածը «գերարդիական» իմաստն է. այս բառը արևմտահայերս շատ կ'օգտագործենք՝ ակնարկելով անոնց, որոնք ամէն նորարարութեան կամ նորոյթի գրեթէ մեքենականօրէն հետևող են:

krunk Hayastani
12.12.2012, 14:45
Բարև՛ ձեզ: Դուք է՞լ եք նկատում, որ թվականի հետ սկսել են գոյականի հոգնակին օգտագործել: Դա ի՞նչ է, պարզապես միտու՞մ է, թե՞ որևէ տեղ արդեն կա նաև ձևակերպված կանոն: Շնորհակալություն:

_Հրաչ_
12.12.2012, 21:24
Բարև՛ ձեզ: Դուք է՞լ եք նկատում, որ թվականի հետ սկսել են գոյականի հոգնակին օգտագործել: Դա ի՞նչ է, պարզապես միտու՞մ է, թե՞ որևէ տեղ արդեն կա նաև ձևակերպված կանոն: Շնորհակալություն:

Իմ ունեցած տեղեկություններով՝ թվականը (դասական թվականները և 1-ից բարձր, իհարկե) իրենից ներկայացնում է հավաքական իմաստ, և կոպիտ սխալ է հոգնակի թվի հետ օգտագործել հոգնակի թվով գոյական: Չնայած, կրկնում եմ, չեմ զարմանա, որ նշածս կոպիտ սխալն օրերից մի օր որպես թույլատրելի, օրինաչափ չհաստատեն, եթե արդեն դա չեն արել:

Վոլտերա
12.12.2012, 21:35
Ժողովուրդ, ռոբոտ բառը կապ ունի ռուսերեն раб բառի հետ? :o

Ուլուանա
12.12.2012, 21:41
Ժողովուրդ, ռոբոտ բառը կապ ունի ռուսերեն раб բառի հետ? :o
Իհարկե, ոչ։ Եվ ինչու՞ պիտի կապ ունենար։

_Հրաչ_
12.12.2012, 21:46
Իհարկե, ոչ։ Եվ ինչու՞ պիտի կապ ունենար։

Վիկան հակառակն ա ասում: (http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%BE%D0%B1%D0%BE%D1%82) :))

Ուլուանա
12.12.2012, 21:54
Վիկան հակառակն ա ասում: (http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%BE%D0%B1%D0%BE%D1%82) :))
Վայ :)) :oy։

Varzor
13.12.2012, 01:21
Վիկան հակառակն ա ասում: (http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%BE%D0%B1%D0%BE%D1%82) :))
Հրաչ ջան, բայց հենց ռուսերենի հետ կապ չունի, որովհետև բառի հեղինակը չեխ է:
Բայց եթե հաշվի առնենք, որ ռուսերենն էլ, չեխերենն էլ սլավոնական լեզուներ են, ապա երևի էդքանով կապ ունի :esim

_Հրաչ_
13.12.2012, 08:34
Հրաչ ջան, բայց հենց ռուսերենի հետ կապ չունի, որովհետև բառի հեղինակը չեխ է:
Բայց եթե հաշվի առնենք, որ ռուսերենն էլ, չեխերենն էլ սլավոնական լեզուներ են, ապա երևի էդքանով կապ ունի :esim

Խոսքը կապի մասին էր: :)

krunk Hayastani
13.12.2012, 13:11
Իմ ունեցած տեղեկություններով՝ թվականը (դասական թվականները և 1-ից բարձր, իհարկե) իրենից ներկայացնում է հավաքական իմաստ, և կոպիտ սխալ է հոգնակի թվի հետ օգտագործել հոգնակի թվով գոյական: Չնայած, կրկնում եմ, չեմ զարմանա, որ նշածս կոպիտ սխալն օրերից մի օր որպես թույլատրելի, օրինաչափ չհաստատեն, եթե արդեն դա չեն արել:

Հարցս հենց այդ է. հաստատե՞լ են, որևէ տեղ կա՞ ձևակեևպված, թե թվականի հետ պետք է գործածել հոգնակի թվով գոյական: Ասենք, եթե այսօր Ռեմարկի վեպը թարգմանվեր, պիտի կոչվեր ոչ թե «Երեք ընկեր», այլ «Երեք ընկերնե՞ր»:

Վոլտերա
13.12.2012, 21:27
Իհարկե, ոչ։ Եվ ինչու՞ պիտի կապ ունենար։

Մեր անգլերենի դասատուն էն օրը համոզում էր, որ ռոբոտը раб բառից ա, раб-ն էլ работник-ից: Բայց որ խորանանք, իմաստային նմանություններ կգտնենք::think

Ուլուանա
13.12.2012, 21:33
Մեր անգլերենի դասատուն էն օրը համոզում էր, որ ռոբոտը раб բառից ա, раб-ն էլ работник-ից: Բայց որ խորանանք, իմաստային նմանություններ կգտնենք::think
Դե, փաստորեն, ճիշտ էր ասում։ _Հրաչ_-ի դրած հղումով որ նայես, կհամոզվես։

Varzor
15.12.2012, 03:15
Մեր անգլերենի դասատուն էն օրը համոզում էր, որ ռոբոտը раб բառից ա, раб-ն էլ работник-ից: Բայց որ խորանանք, իմաստային նմանություններ կգտնենք::think
Փաստորեն ձեր անգլերենի դասատուն նաև ռուսերենից ու չեխերենից ա ահասկանում :))
Ոչ թե работник-ն է раб բառից, այլ լրիվ հակառակը:

Valentina
18.01.2013, 14:13
Թունդ բառից ՝ թնդություն ճիշտ կլինի թե՞ թունդություն:
Ես ավելի հակված եմ երկրորդ տարբերակին:

Rammstein
18.01.2013, 14:17
Թունդ բառից ՝ թնդություն ճիշտ կլինի թե՞ թունդություն:
Ես ավելի հակված եմ երկրորդ տարբերակին:

Կարծում եմ՝ թնդություն:

Valentina
18.01.2013, 14:25
Կարծում եմ՝ թնդություն:

Որ ասում են թնդություն, մտքիս թնդանոթ բառն ա գալիս ))

Artgeo
01.04.2013, 14:15
Ինձ բռնացրի այն բանի վրա, որ խուսափում եմ գրել դառնալ (դարնա՞լ) բառը։ կարճ ասած, լրիվ խառնվել ա իրար։

Դառնալ - դարնալ, ո՞րն ա ճիշտ։

Վահե-91
01.04.2013, 14:22
Ինձ բռնացրի այն բանի վրա, որ խուսափում եմ գրել դառնալ (դարնա՞լ) բառը։ կարճ ասած, լրիվ խառնվել ա իրար։

Դառնալ - դարնալ, ո՞րն ա ճիշտ։
դառնալ :'

Artgeo
01.04.2013, 14:33
դառնալ :'

About 6,660,000 results դարնում
About 3,880,000 results դառնում

ուֆ...

Վահե-91
01.04.2013, 15:31
ինձ թվում ա դառնալը էտքան էլ գրական չի, գրի դարձել :pardon

Moonwalker
01.04.2013, 16:10
ինձ թվում ա դառնալը էտքան էլ գրական չի, գրի դարձել :pardon

:' Խի՞ եք իմ սիրած թեմայում խրախճում::sad

Երկուսն էլ նույն բայի ձևերն են: «Դառնալը» անորոշ դերբայն ա, «դարձելը»՝ վաղակատար: Գործածությունն էլ, համապատասխանաբար, ըստ կոնտեքստի::anti-joke_chicken

Artgeo
01.04.2013, 16:25
:' Խի՞ եք իմ սիրած թեմայում խրախճում::sad

Երկուսն էլ նույն բայի ձևերն են: «Դառնալը» անորոշ դերբայն ա, «դարձելը»՝ վաղակատար: Գործածությունն էլ, համապատասխանաբար, ըստ կոնտեքստի::anti-joke_chicken

սպասի, հիմա հա՞մ դարձելն ա ճիշտ, հա՞մ դառնալը :o

Ուլուանա
01.04.2013, 16:30
սպասի, հիմա հա՞մ դարձելն ա ճիշտ, հա՞մ դառնալը :o
Արթ, օրինակներ.

Ես ուզում եմ բժիշկ դառնալ։
Ես բժիշկ եմ դարձել։

Ինչպես նաև՝

Ես բժիշկ կդառնամ։
Ես բժիշկ եմ դառնում։
Ես բժիշկ դարձա։


և այլն։

Շինարար
11.04.2013, 13:06
Այս թեմայով վերջերս ֆեյսբուքում քննարկում տեսա:

Օրինակ՝ տղան քարով հարվածում է շանը, մայրը՝ մեղք (մե՞ղկ) է, չի կարելի: Կամ՝ Այնպիսի չքավոր վիճակում են, մեղքս եկան (մե՞ղկս): Կամ՝ Այդ տղան շատ մեղք է (մե՞ղկ):

Մեղկի կողմնակիցները մասնավորապես նշում էին, որ մարդը չի կարող մեղք լինել, իսկ մեղկը ածական է, որով կարելի է բնորոշել խեղճ, թույլ մարդուն: Ահագին մտածել եմ այս ուղղությամբ: Որտեղի՞ց է գալիս այդ մեղք է-ն: Ու ես եկա այն եզրակացության, որ թեկուզ մարդը չի կարող մեղք լինել, բայց ամեն դեպքում ճիշտը մեղք-ն է: Հայաստանը դարեր շարունակ մուսուլմանական ազդեցության տակ է եղել, մեր ավանդույթներում, մշակությում, նույնիսկ պաշտպամունքում ահռելի ա մուսուլմանների ազդեցությունը: Ինձ թվում է՝ մեղք-ի այս կիրառումը ևս կարող է դրանից գալ: Մուսուլմանները նման իրավիճակում ասում են՝ հարամ, որ թարգմանաբար հենց մեղք է նշանակում: Այդտեղ գուցե ոչ թե շունն է մեղք, այլ քարով շանը հարվածելը, ոչ թե տղան է մեղք, այլ մեղք է, որ այդ տղան այդ վիճակում է, իսկ մեղք գալն էլ գուցե համար ասելս եկավ-ի նման մի բան է: Ի՞նչ կարծիքի եք: Եթե յուրաքանչյուր օրինակի համար տարբեր բառ ընտրենք, ասենք՝ համաձայնենք, որ առաջին երկու դեպքերում գուցե մեղք-ն է ճիշտ, իսկ վերջինում՝ մեղկը, ամեն ինչ խառնվում է իրար, որովհետև խոսելիս, երբ այդ բառը կիրառում ենք, երեք դեպքում էլ նույն իմաստն ենք ներդնում, իմաստային տարբերակում չենք զգում, իրականում նույն բառն է:

Ուլուանա
12.04.2013, 04:13
Էս թեմայում էլ է խոսվել դրա մասին, ոնց որ թե երկու անգամ, բայց երկուսն էլ ահագին վաղուց :))։

Իրականում «մեղկ» բառը լրիվ ուրիշ իմաստ ունի ու կապ չունի «մեղք» բառի հետ։ Ուղղակի քանի որ մի քիչ գրքային բառ է, շատերը չգիտեն իմաստը ու իմանալով, որ «մեղք»–ը գոյական է, ենթադրում են, որ, ուրեմն, «մեղկ»–ն էլ համապատասխան ածականն է։

Ինչևէ, մեջբերում եմ այդ երկու բառերի բացատրությունները՝ ըստ Աղայանի բացատրական բառարանի.


մեղկ - ած. 1. Թուլամորթ, հոգեկան արիությունից զուրկ, կամազուրկ։ 2. Ցոփ, շվայտ։ 3. Հեշտասեր։ 4. Գոլ, գաղջ։ 5. Բարեխառն։ 6. Անտարբեր ու անկիրք, հույլ։

մեղք - գ. 1. Հանցանք։ 2. Պարսավելի, դատապարտելի արարք։ 3. Կրոնաբարոյական պատվիրանների խախտում։

մեղք լինել - 1. խղճալու՝ կարեկցանքի արժանի լինել։ 2. Ափսոսալի լինել։ 3. մեղք համարվել։

Dayana
17.04.2013, 14:20
թղթե՞, թե՞ թղթյա

Ես համոզված եմ եղել, որ ճիշտ տարբերակը թղթե-ն է, բայց գուգլը 13 000 որոնում է գտել թղթյա տարբերակով։

Ուլուանա
17.04.2013, 15:39
թղթե՞, թե՞ թղթյա

Ես համոզված եմ եղել, որ ճիշտ տարբերակը թղթե-ն է, բայց գուգլը 13 000 որոնում է գտել թղթյա տարբերակով։
Երկուսն էլ ճիշտ են։ Ուղղակի –յա վերջածանցով ածականները մի քիչ ավելի պաշտոնական են հնչում։ Առօրյայում հիմնականում ե–ով տարբերակներն ենք օգտագործում, թեև էդ սահմանազատումն էլ էդքան հստակ չի, այսինքն՝ առօրյայում էլ կարող են օգտագործվել յա–ով ածականներ, ավելի պաշտոնական տեքստերում էլ՝ ե–ով տարբերակներ։ Ուղղակի մարդկանց թվում է, թե յա–ով ավելի գրագետ ու գրական է հնչում, դրա համար էլ էդ տարբերակն ավելի շատ է հանդիպում համացանցում։

Իսկ ընդհանրապես, ինչ վերաբերում է գուգլի արդյունքներին, հարկավոր է մեկընդմիշտ ականջին օղ անել, որ գուգլը առնվազն հայերենի դեպքում ավելի շուտ մարդկանց գրագիության մակարդակը որոշելու գործիք է, քան ճիշտն ու սխալը։ Բազմիցս համոզվել եմ էնպիսի օրինակների վրա, որոնցում հարյուր տոկոսով համոզված եմ :)։

Vaio
17.04.2013, 21:07
Ինչպես ճիշտ գրել?

1.
Սեղանի վրա առկա է թվով երկու խնձոր:
Սեղանի վրա առկա են թվով երկու խնձոր:

2.
Սեղանի վրա առկա է թվով երկու խնձոր և երեք տանձ:
Սեղանի վրա առկա են թվով երկու խնձոր և երեք տանձ:

enna
17.04.2013, 21:14
Ինչպես ճիշտ գրել?

1.
Սեղանի վրա առկա է թվով երկու խնձոր:
Սեղանի վրա առկա են թվով երկու խնձոր:

2.
Սեղանի վրա առկա է թվով երկու խնձոր և երեք տանձ:
Սեղանի վրա առկա են թվով երկու խնձոր և երեք տանձ:

Կարծում եմ սա
Սեղանի վրա առկա են թվով երկու խնձոր:
Այս օրինակի վրա հիմնավորեմ.երկու ընկեր եկավ,պարզ է ,որ այդպես չէ,կասենք երկու ընկեր եկան:
Նույն կերպ սա
Սեղանի վրա առկա են թվով երկու խնձոր և երեք տանձ:

Ուլուանա
17.04.2013, 21:17
Ինչպես ճիշտ գրել?

1.
Սեղանի վրա առկա է թվով երկու խնձոր:
Սեղանի վրա առկա են թվով երկու խնձոր:

2.
Սեղանի վրա առկա է թվով երկու խնձոր և երեք տանձ:
Սեղանի վրա առկա են թվով երկու խնձոր և երեք տանձ:
Նախ «առկա է» արտահայտությունը տվյալ դեպքում շատ արհեստական է հնչում։ Ոչ ոք էդպես չի ասի։ Փոխարենն ասում ենք. «Սեղանի վրա կա(ն)...»։ Ի դեպ, «թվով» բառն էլ լրիվ ավելորդ է։

Հիմա՝ կոնկրետ հարցի վերաբերյալ։ Եթե ենթական եզակի թվով է դրված (անկախ նրանից՝ իրականում մեկ առարկայի կամ անձի մասին է խոսքը, թե բազմաթիվ), ուրեմն ստորոգյալն էլ պիտի եզակի լինի։ Բերված օրինակներից բոլորի դեպքում էլ ճիշտը «կա» ձևն է.
Սեղանի վրա կա երկու խնձոր (և երեք տանձ)։

krunk Hayastani
18.04.2013, 12:07
Շնորհակալություն:
Մեկ էլ աչք ու ականջ է ծակում թվականի հետ գոյականի գործածությունը հոգնակի թվով առանց հատուկ անհրաժեշտության: Կարծես այլ լեզուների (անգլ., ռուս.) ազդեցությամբ, որտեղ թվականը հոգնակի թվով գոյական է պահանջում, տարածվում է այդ ձևը, բայց սխալ է, հայեցի չի:

Vaio
19.04.2013, 19:40
Սեղանի վրա կա երկու խնձոր (և երեք տանձ)։

Իսկ եթե նախադասությունը շարունակենք, օրինակ` այսպես.

Սեղանի վրա կա երկու խնձոր, որն Արթուրին է:

Սեղանի վրա կա երկու խնձոր և երեք տանձ, որոնք Արթուրինն են:

Երկրորդ նախադասության մեջ, կա-ն եզակի թվով է, իսկ որոնք-ը հոգնակի?

Yevuk
02.05.2013, 20:03
Մի հարց կա, որ համալսարանական 5 տարիների ընթացքում ինձ տանջում է, բայց միշտ մոռանում եմ ստեղ գրել: Հազիվ հիշել եմ: :))

Չէի՞ք ասի, երբ որ "ներդրվել", "ներմուծել" և "ներ" նախածանցով բառերը բաժանում են, օրինակ՝ "կազմակերպությունում ներ ենք դնում այսքան չգիտեմ ինչ...", ճիշտ է թե՞ սխալ:

_Հրաչ_
02.05.2013, 20:55
Եվա ջան, լեզվական հոտառությունս հուշում է, որ սխալ է նման կիրառությունը:
Ավելի ճիշտ կլինի ասել «կազմակերպությունում կատարվում է այսքան չգիտեմ ինչի ներդրում»: Հայերենը ճկուն լեզու է, հնարավոր է նախադասությունն այնպես ձևակերպել, որ նշածդ խնդիրը չառաջանա:

Yevuk
02.05.2013, 21:02
Եվա ջան, լեզվական հոտառությունս հուշում է, որ սխալ է նման կիրառությունը:
Ավելի ճիշտ կլինի ասել «կազմակերպությունում կատարվում է այսքան չգիտեմ ինչի ներդրում»: Հայերենը ճկուն լեզու է, հնարավոր է նախադասությունն այնպես ձևակերպել, որ նշածդ խնդիրը չառաջանա:

Չնայած, որ ես էլ ոչ մի կանոն չգիտեմ սրա վերաբերյալ, իմ ինտուիցիան էլ է հուշում, որ սխալ է: :) Ուզում եմ ուղղակի իմանալ, ինչ-որ օրենք կա՞ նման բառերի հետ կապված:

Ուլուանա
02.05.2013, 21:09
Մի հարց կա, որ համալսարանական 5 տարիների ընթացքում ինձ տանջում է, բայց միշտ մոռանում եմ ստեղ գրել: Հազիվ հիշել եմ: :))

Չէի՞ք ասի, երբ որ "ներդրվել", "ներմուծել" և "ներ" նախածանցով բառերը բաժանում են, օրինակ՝ "կազմակերպությունում ներ ենք դնում այսքան չգիտեմ ինչ...", ճիշտ է թե՞ սխալ:
Չէ, սխալ է. պիտի լինի ներդնում ենք, ներմուծում ենք։

Ուլուանա
02.05.2013, 21:10
Չնայած, որ ես էլ ոչ մի կանոն չգիտեմ սրա վերաբերյալ, իմ ինտուիցիան էլ է հուշում, որ սխալ է: :) Ուզում եմ ուղղակի իմանալ, ինչ-որ օրենք կա՞ նման բառերի հետ կապված:
Ճիշտն ասած՝ մի քիչ լավ չեմ պատկերացնում, թե ինչու պիտի հատուկ օրենք լինի բայը խոնարհելիս չկիսելու մասին։ Դա ինքնին հասկանալի պիտի լինի, իմ կարծիքով։

Yevuk
02.05.2013, 21:19
Չէ, սխալ է. պիտի լինի ներդնում ենք, ներմուծում ենք։


Ճիշտն ասած՝ մի քիչ լավ չեմ պատկերացնում, թե ինչու պիտի հատուկ օրենք լինի բայը խոնարհելիս չկիսելու մասին։ Դա ինքնին հասկանալի պիտի լինի, իմ կարծիքով։

Անչա՜փ շնորհակալ եմ:

Ես ինքս էլ վստահ էի, որ սխալ էր, բայց մեր հայոց լեզվից անգրագետ դասախոսները այնքան էին կիրառում, մի երկու ուսանողից էլ, որ հարցրել էի, ասել էին, որ սխալ չի, ես էլ սկսել էի կասկածել:

_Հրաչ_
02.05.2013, 21:24
Եթե տրամաբանում ենք, որ «վերածվել»-ը կարող է դառնալ «վեր է ածվում», նույն տրամաբանությամբ կարող էր «ներ է դրվել» տարբերակն էլ ճիշտ համարվել, բայց գործնական կիրառություն չունի, բացի այդ՝ «վեր»-ը գոյական է, իսկ «ներ»-ը ածանց:
Միգուցե ճիշտն ու սխալը կախված է նրանից, որ բառն անջատվելիս երկու բաղադրիչն էլ պետք է արմատ լինեն (ունենան):

Ուլուանա
02.05.2013, 21:51
Եթե տրամաբանում ենք, որ «վերածվել»-ը կարող է դառնալ «վեր է ածվում», նույն տրամաբանությամբ կարող էր «ներ է դրվել» տարբերակն էլ ճիշտ համարվել, բայց գործնական կիրառություն չունի, բացի այդ՝ «վեր»-ը գոյական է, իսկ «ներ»-ը ածանց:
Միգուցե ճիշտն ու սխալը կախված է նրանից, որ բառն անջատվելիս երկու բաղադրիչն էլ պետք է արմատ լինեն (ունենան):
Հա, ու կոնկրետ «ներդնել» ու «ներմուծել» բայերի դեպքում «ներ»–ը ներս իմաստն ունի, բայց հո չենք ասի «ներս եմ մուծում» կամ «ներս եմ դնում»։

Ի դեպ, իմ իմանալով՝ նույնիսկ «վեր է ածվում», «անց է կացվում» ձևերն արդեն հնացած են համարվում, փոխարենը պետք է ասել «վերածվում է», «անցկացվում է»։ Կարծեմ մի տեղ նման մի բան կարդացել էի տարիներ առաջ...

Մարկուս
06.05.2013, 23:18
Ժող, «մտահղացում», թե՞ «մտահաղացում»:
Տրամաբանորեն պիտի մտահղացում լինի, բայց մտահաղացում տարբերակն ավելի շատ են օգտագործում:

Ուլուանա
06.05.2013, 23:52
Ժող, «մտահղացում», թե՞ «մտահաղացում»:
Տրամաբանորեն պիտի մտահղացում լինի, բայց մտահաղացում տարբերակն ավելի շատ են օգտագործում:
«Մտահղացումն» է ճիշտ։ «Մտահաղացում» առաջին անգամ եմ լսում :o։ Բայց ընդհանրապես լավ կլինի՝ իմանաս, որ շատ կամ քիչ օգտագործվելը երբեք չի կարող հիմք հանդիսանալ ճիշտն ու սխալը որոշելու հարցում։ Հա, դեռ շատ կհանդիպես էդպիսի դեպքերի, երբ սխալ ձևն ավելի շատ է գործածվում։ Մարդկանց մեծ մասը չգիտի ճիշտը, ի՞նչ կա որ ;)։

Stranger_Friend
07.05.2013, 00:05
ինձնից ու ինձանից -ից առաջին տարբերակն է չէ՞ ճիշտ.

_Հրաչ_
07.05.2013, 00:30
ինձնից ու ինձանից -ից առաջին տարբերակն է չէ՞ ճիշտ.

http://www.akumb.am/showthread.php/20-%D4%B6%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6-%D5%AC%D5%A5%D5%A6%D5%BE%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6-%D5%B0%D5%A1%D6%80%D6%81%D5%A5%D6%80?p=2336193&viewfull=1#post2336193

Եղիայեան
13.05.2013, 22:47
Չէ, սխալ է. պիտի լինի ներդնում ենք, ներմուծում ենք։
Ներողութի՛ւն, Ուլուանա, կարելի՞ է ըսել «ներդնում ենք». որքան գիտեմ՝ «ներդնել» բայ չկայ, հայ՝ «ներդրել». բայանունն ալ կ'ըլլայ ներդրում:
կարելի՞ է բացատրել Կոմիտասի հետևեալ տողը. « Երթամ ձիկ թալեմ էն ելման գետեր»:
Շնորհակալութիւն

Եղիայեան
13.05.2013, 22:57
Շատ զարմանալի է. Շինականն ալ ունի «ներդնել». եղբա՛յր, մեզի՞ մնաց Ձեզի հայերէն սորվեցնել, չէ՞ք կրնար Աղայանի բառարանը բանալ և ստուգել, որ չկայ «ներդնել», այլ կայ «ներդրել»: շնորհակալութիւն:

Freeman
29.07.2013, 22:18
Ժող, տեղեկագիրք ու տեղեկագիր բառերը երկուսն էլ ճիշտ ե՞ն, նույն իմաստն ունե՞ն

Vaio
27.10.2013, 21:52
Արթուրն է այն ուսանողը, որի մասին խոսում էին հեռուստատեսությամբ:

Արթուրն է այն ուսանողն, որի մասին խոսում էին հեռուստատեսությամբ:

Նշված նախադասություններց որն է ճիշտ? Այս դեպքում "ուսանող" բառից հետո եկող կետադրական նշանը (ստորակետ) որևէ ազդեցություն ունի "ն" կամ "ը" գրելու հարցում?

Հ.Գ. Գիտեմ, որ ձայնավորից առաջ (որի) պետք է "ն" լինի :

Ռուֆուս
27.10.2013, 22:08
Արթուրն է այն ուսանողը, որի մասին խոսում էին հեռուստատեսությամբ:

Արթուրն է այն ուսանողն, որի մասին խոսում էին հեռուստատեսությամբ:

Նշված նախադասություններց որն է ճիշտ? Այս դեպքում "ուսանող" բառից հետո եկող կետադրական նշանը (ստորակետ) որևէ ազդեցություն ունի "ն" կամ "ը" գրելու հարցում?

Հ.Գ. Գիտեմ, որ ձայնավորից առաջ (որի) պետք է "ն" լինի :

ը-ովն է ճիշտ անկախ ամեն ինչից, որովհետև ո-ն արտասանելիս բաղաձայնով է սկսվում (վ)

_Հրաչ_
27.10.2013, 22:25
Բացի դրանից՝ ստորակետը, բութը հարաբերական դադար են տալիս նախադասության մեջ, այնպես որ խոսքի սահուն արտասանման համար ճիշտ կլինի «ը» հոդով գրել: